Proefverkiezingen voor Palestijnen
Mojadidi terug in Kabul
Irmgard Schwaetzer volgt
haar mentor Genscher op
Wereld verliest deel flora en fauna
Buitenland
Duits gifgas-proces begonnen
Gematigde Zuidafrikaanse
conservatief uit partij gezet
Levenslang geëist tegen
ex-SS'er Schwammberger
Geen erkenning voor
nieuw Joegoslavië
Schadeclaim Lockerbie in
de honderden miljoenen
Feest in Cairo
DINSDAG 28 APRIL 1992
Ind The independent IPS
Walesa wil van Olszewski af
Warschau De Poolse president Walesa heeft gisteren voorge
steld de onder druk staande premier Olszewski te vervangen. Op
een persconferentie noemde Walesa als mogelijke opvolgers mi
nister van financiën Andrzej Olechowski of Tadeusz Mazo-
wiecki, die in 1989-'90 de eerste premier was in het post-com-
munistische tijdperk.
Geen recepten meer in Moskou
moskou Duizenden artsen, verplegers en ander medisch per
soneel in Moskou zijn gisteren gestopt met het voorschrijven
van recepten om hun eis voor loonsverhoging kracht bij te zet
ten. Ook willen ze dat er meer médicijnen en apparatuur wordt
aangeschaft.
Aanslag Turkse groep Dev Sol
Istanbul Acht Turkse politieagenten zijn gewond geraakt toen
hei busje waarin zij zaten gistermorgen in een buitenwijk van Is
tanbul onder vuur werd genomen. De aanslag is opgeëist door
de linkse terreurbeweging Dev Sol.
Afgerukte armen weer aangezet
st. paul Artsen zijn er in geslaagd de armen van een 6-jarig jon
getje uit de AmerilUanse staat Wisconsin weer aan te zetten. Het
jongetje raakte zwaargewond toen hij terechtkwam tussen een
schroefas van een zogenoemd „lopend" irrigatiesysteem. Vol
gens een woordvoerster van het ziekenhuis is de kans op herstel
redelijk omdat de jongen nog zo jong is.
Aanbod van Israël tijdens vredesoverleg in Washington
Israëlische onderhandelaars hebben gisteren, op de eer
ste dag van de vijfde onderhandelingsronde van het vre
desoverleg over het Midden-Oosten, aangeboden om bij
wijze van proef gemeenteraadsverkiezingen te houden
op de bezette westelijke Jordaanoever en de Gaza-strook.
Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken
maakte bekend dat Syrië „discriminerende beperkingen"
ten aanzien van het reizen en de eigendomsrechten van
de 4.500 Syrische joden heeft opgeheven.
Washington apeerdere overlegronden ervan
had beschuldigd het vredespro-
De Palestijnse woordvoerster ces op te houden, zei deze keer
Hanan Ashrawi, die Israël bij dat er „duidelijke mogelijkhe
den" zijn om vooruitgang te
boeken. De besprekingen in
Washington zullen tot en met
donderdag duren en binnen en
kele weken in Rome worden
hervat.
Volgens Ashrawi houdt het Is
raëlische voorstel in dat de 1,7
miljoen Palestijnen in de bezet
te gebieden leiders kunnen kie
zen die regelingen moeten tref
fen waardoor Palestijnen hun
eigen dagelijkse economische,
juridische, onderwijs- en andere
zaken ter hand kunnen nemen.
Ashrawi zei dat het Israëlische
voorstel „geen compleet plan"
is en dat het niet voldoet aan de
Palestijnse eis voor verkiezingen
die leiden tot machtsoverdracht
in de bezette gebieden. Ze ver
oordeelde premier Shamir we
gens diens uitspraak dat Israël
de westelijke Jordaanoever en
de Gazastrook nooit op zal ge
ven. De Israëlische woordvoer
der Benjamin Netanyahu
noemde het Israëlische aanbod
„het grootste experiment met
democratie in de Arabische we
reld".
Het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken zei
geen grote doorbraak te ver
wachten wat betreft Palestijns
zelfbestuur en andere kwesties
tijdens deze vijfde overlegronde
van de besprekingen, die in ok
tober in Madrid begonnen. „Dit
wordt een moeizaam, stap-
voor-stap-proces", zei woord
voerster Margaret Tutwiler van
het ministerie.
Shamir zei gisteren tevreden
te zijn over het opheffen van de
beperkingen voor joden door de
Syriërs. Hij zei te hopen dat de
Syrische joden spoedig mogen
emigreren. Tutwiler liet weten
dat de leden van de joodse ge
meenschap in Syrië vanaf
dezelfde rechten heb
ben als die van andere Syrische
burgers. „Dat betekent dat Syri
sche joden nu toestemming
hebben naar het buitenland te
reizen als gezin, voor zaken en
voor vakantie." Zij zei dat daar
naast de problemen waren op
geheven die voor joden golden
met betrekking tot de verkoop
of aankoop van bezittingen in
Syrië. Tutwiler noemde de
maatregel „een inhoudelijke
stap".
johannesburg gpd/ap
De extreem-rechtse Zuidafri
kaanse Konservatieve Partij
(KP) heeft de leider van de ge
matigde vleugel, Koos van der
Merwe, gisteren uit de partij ge
zet. Hij is de tweede gematigde
Konservatief die sinds de neder
laag van de KP bij het referen
dum van 17 maart uit de partij
is gegooid. Koos Botha ging
hem vorige maand voor.
Oorzaak van het conflict bin
nen de KP is het voorstel van de
gematigden om deel te nemen
aan de onderhandelingen over
de toekomst van het land. De
Kl'-leiding wijst deelname aan
Codesa van de hand.
Bij gewelddadigheden zijn het
afgelopen weekeinde in Zuid-
Afrika in totaal 29 doden geval
len. Vier van de slachtoffers
werden gedood door politieko-
gels.
stuttgard dpa/atp
Het Duitse openbaar ministerie
heeft gisteren levenslange ge
vangenisstraf geëist tegen de
80-jarige Josef Schwammber
ger. De voormalige opper
wachtmeester van de SS zou
zich schuldig hebben gemaakt
aan moord op 34 joden en me
deplichtig zijn aan moord op
200 anderen, toen hij tussen
1942 en 1944 commandant was
in de nazi-kampen Rozvadov en
Przemysl in Polen. Volgens aan
klager Schrimm vermoordde de
verdachte zijn slachtoffers vaak
„wreed en willekeurig". Hij be
nadrukte dat Schwammberger
niet tot zijn daden gedwongen
was maar dat hij „schaamteloos
en meedogenloos" gebruik
heeft gemaakt van zijn macht
als kampleider. Schwammber
ger heeft alle beschuldigingen
ontkend. Wel heeft hij toegege
ven dat hij in de Tweede We
reldoorlog leider was van Getto
A in het kamp Premysl.
Schwammberger, die na de
Tweede Wereldoorlog naar Ar
gentinië vluchtte, werd in 1990
uitgeleverd aan Duitsland.
BELGRADO AP/GPD/DPA
Servische en Montenegrijnse
parlementsleden hebben giste
ren in Belgrado unaniem een
nieuw, kleiner Joegoslavië uit
geroepen. Volgens westerse di
plomaten zal de uit Servië en
Montenegro bestaande staat
voorlopig niet internationaal
worden erkend.
De officiële uitroeping van
het nieuwe Joegoslavië had pas
over enkele weken moeten
plaatsvinden. Maar dat tijdstip
is vervroegd als reactie op de
dreigende diplomatieke boycot
van Servië wegens de activitei
ten van Servische vrijwilligers
en het Joegoslavische leger in
Bosnië-Hercegovina.
In zo'n sfeer is het duidelijk
dat een nieuwe Servische repu
bliek niet hoeft te rekenen op
internationale erkenning. Die
erkenning was overigens ook
zonder de oorlog in Bosnië twij
felachtig geweest. De nieuwe
staat, waar Serviërs ruim 62
procent van de bevolking uit
maken, voldoet op geen enkele
manier aan de eisen die de EG
stelt bij erkenning van nieuwe
landen. Naast de inmenging in
Kroatië en Bosnië is de behan
deling van de Albanese minder
heid in Kosovo de belangrijkste
steen des aanstoots.
De eerste ronde van het door
de Europese Gemeenschap ge
organiseerde overleg over de
toekomst van de drie belang
rijkste etnische groeperingen in
Bosnië-Hercegovina is gisteren
in Lissabon na een korte ont
moeting tussen slechts twee van
de drie betrokken partijen - de
moslims en de Serviërs - afgelo
pen, Het overleg vond achter
gesloten deuren plaats en na af
loop werd niets bekend ge
maakt.
De toestand in Bosnië was
ook afgelopen nacht weer on
rustig. Volgens radio-Zagreb
heeft het Joegoslavische leger
de artilleriebeschietingen op de
de stad Mostar voortgezet. Ook
de buitenwijken van de Bosni
sche hoofdstad Sarajevo werden
volgens Kroatische radioberich
ten opnieuw gebombardeerd.
In het noorden van Bosnië
was de stad Bosanski Brod op
nieuw het doelwit van Servische
aanvallen. Daarbij werd volgens
de Kroatische radio met gebruik
van helikopters de olieraffina
derij van deze stad in brand ge
schoten.
darmstadt In het Duitse Darm
stadt Is gisteren het proces be
gonnen tegen tien Duitse zaken
lieden die ervan worden verdacht
kabul Rtr-afp-dpa
Afghaanse president, Sibghatullah
Mojadidi, en leden van zijn islamitische regering
van het verzet zijn vanmorgen in de hoofdstad
Kabul aangekomen. Een indrukwekkend konvooi
van 200 voertuinen dat gisteren uit Pakistan was
vertrokken, werd door verzetsstrijders ontvangen
met vreugdeschoten in de lucht om het einde van
de veertien jaar oude burgeroorlog te vieren.
„We moeten het geweld staken", riep Mojadidi
de strijdgroepen op toen hij gisteravond de grens
tussen Pakistan en zijn geboorteland passeerde.
Mojadidi was sinds de communistische regering
veertien jaar geleden aan de macht kwam niet
meer in zijn land geweest. Mojadidi, een 63-jarige
professor theologie uit Kabul, werd 20 kilometer
ten oosten van Kabul opgewacht door Nabi Azi-
mi, onderminister van defensie tijdens het com
munistische bewind dat zich zaterdag overgaf
aan de nieuwe regering van mujaheddin. Azimi
begeleidde het konvooi naar Kabul, waar de over
gangsregering over twee maanden de macht
moet overdragen aan Burhanuddin Rabbani, de
leider van de partij Jamiat-i-Islami.
Na drie dagen van hevige gevechten tussen ri
valiserende strijdgroepen keerde de rust vanmor
gen terug in de hoofdstad. Radio-Kabul meldde
dat „de oorlog voorbij is".
berlun hans hoogenduk
Nauwelijks was politiek Bonn
gisteren enigszins bijgekomen
van de verrassende aankondi
ging dat Hans-Dietrich Gen
scher vertrekt of de volgende
sensatie diende zich aan. Niet
minister van economische za
ken lürgen Möllemann en ook
niet de omhoog geschoten libe
raal Klaus Kinkel van Justitie,
maar Irmgard Schwaetzer komt
op Buitenlandse Zaken. De 50-
jarige doctor in de farmacie be
heert nu nog met redelijk suc
ces het ministerie voor woning
bouw.
Kanselier Helmut Kohl had
tevoren aanspraken van de
Beierse CSU op deze post al af
gewimpeld met de mededeling
dat de zetelverdeling, zoals die
bij de kabinetsformatie ander
half jaar geleden was afgespro
ken, niet wordt veranderd. De
CSU, die gisteren haar minister
Gerda Hasselfeldt (volksgezond
heid) na slechts vijftien maan
den zag struikelen over een
spionage-affaire in haar naaste
omgeving, had graag willenjrra-
sleutel. Maar Kohl wilde de pro
blemen waarmee hij worstelt
niet mg eens vergroten door
Irmgard Schwaetzer. foto dpa
het coalitie-alckoord open te
breken.
Met Irmgard Schwaetzer, na
haar scheiding kort geleden
hertrouwd met de journalist
Udo Phillip, krijgt het diploma
tieke corps geeri onbekende aan
de top. Voordat ze na de laatste
verkiezingen van december
1990 een eigen ministerie kreeg,
was ze vier jaar staatssecretaris
belast met Europese zaken bij
Genscher. Daarvoor loodste ze
als secretaris-generaal van de
FDP haar partij door de moeilij
ke periode na de 'Wende' van
1982 toen de liberalen de SPD
in de steek lieten om met Hel
mut Kohl in zee te gaan. Ook
had ze de partijfinanciën jaren
onder haar hoede. Een poging
om vier jaar geleden Otto graaf
Lambsdorff als partij-voorzitter
op te volgen, mislukte op het
nippertje. AJs troostprijs werd ze
tot zijn plaatsvervanger geko
zen.
Anderhalf jaar geleden zag ze
af van kandidatuur voor het
machtige fractieleiderschap en
werd daarvoor beloond met het
ministerie van volkshuisvesting.
Nu bereikt de in het Westfaalse
Münster geboren Schwaetzer
waarvan ze altijd van heeft ge
droomd: opvolger van haar
mentor Hans-Dietrich Gen
scher.
Als opvolger van de mislukte
miniftei H—alfeldt uit Beieren
heeft Kohl in overleg met CSU-
voorzitter en minister van fi
nanciën Theo Waigel Horst See-
hofer uitverkoren. Hij is nu nog
staatssecretaris op het ministe
rie van jeugd en gezin. De 42-ja-
rige kondigde direct een drasti
sche bezuinigingsoperatie aan.
Door al deze sensationele ont
wikkelingen raakte de enige be
noeming die Kohl wel had ge
pland helemaal op de achter
grond. De kanselier had na lang
zoeken de 42-jarige staatssecre
taris op het ministerie van soci
ale zaken, Peter Hinzre, gevon
den als opvolger voor de naar
defensie vertrokken secretaris
generaal van «^n partij. Volker
Ruhe.
de Iraakse leider Saddam Hussein
te hebben geholpen bij de pro-
duktie van chemische wapens.
Het Is de grootste rechtszaak te-
'Rusland laat
zich door IMF
niet de les lezen'
Rusland laat zich bij het hervor
men van de economie niet de
les voorschrijven door het Inter
nationaal Monetair Fonds
(IMF). Dat heeft de Russische
president Boris Jeltsin vandaag
gezegd, een dag nadat zijn land
het volledige lidmaatschap van
de organisatie had gekregen.
„We zijn niet van plan vol
gens directe bevelen van het
IMF te werken. We zijn het niet
geheel eens met de zienswijze
van die organisatie en zullen
vasthouden aan ons eigen
standpunt", aldus Jeltsin.
Gisteren kregen Rusland en
twaalf andere voormalige Sov
jet-republieken het volledige
lidmaatschap van het IMF en de
Wereldbank en daarmee toe
gang tot de westerse miljarden
die nodig zijn om de economie
gen de illegale export van wapens
uit de Duitse geschiedenis. Buiten
het gerechtsgebouw hielden
vluchtelingen met borden met fo
to's van Syrische en Kurdische gif
gas-slachtoffers een korte demon
stratie. foto epa
new york. ap/anp
elk ticket een veiligheidstoeslag
van 10 dollar gold.
De advocaten van PanAm we
zen er op dat de Amerikaanse
regering en de Britse douane
ook een deel van de schuld dra
gen. De luchtvaartmaatschappij
heeft zich altijd verdedigd met
de bewering dat de Amerikaan
se regering was gewaarschuwd
voor een bomaanslag maar
niets had ondernomen.
De Veiligheidsraad van de VN
stelde deze maand economi
sche sancties in tegen Libië, dat
wordt gezien als het brein ach
ter de bomaanslag. De V-raad
heeft de uitlevering van twee Li
bische verdachten geëist, maar
de regering in Tripoli weigert
daaraan te voldoen.
In New York is gisteren het pro
ces begonnen van nabestaan
den van de slachtoffers van de
vliegramp bij het Schotse Loc
kerbie tegen de Amerikaanse
luchtvaartmaatschappij PanAm,
die grove nalatigheid wordt ver
weten. De totale civiele schade
claim kan oplopen tot 500 mil
joen dollar.
In december 1988 vonden
259 inzittenden en elf mensen
op de grond de dood toen een
Boeing 747 van PanAm boven
het Schotse Lockerbie door een
bom uiteen werd gereten. Lee
Kreindler, advocaat van de na
bestaanden, zei gisteren dat
PanAm niet voor voldoende vei
ligheid had gezorgd, hoewel op
cairo In het centrum van de Egyptische hoofdstad Cairo is het
feest. Tijdens het lentefeest dat zowel door moslims als christe
nen wordt gevierd, gaat iedereen de straat op om zich te goed te
doen aan de lekkernijen die er worden verkocht. foto epa
Troepen Aideed
in Somalia aan
winnende hand
Strijders van Mohammed Farah
Aideed hebben troepen, trouw
aan de vroegere president Mo
hammed Siad Barre, verslagen
en op de vlucht gedreven. In
een bliksemoffensief door het
zuidwesten van Somalia ver
overden de eenheden van Ai
deed een reeks stadjes en dor
pen ten westen van de hoofd
stad Muqdishu.
De weg bij Afgoye, 30 kilome
ter van de hoofdstad, ligt be
zaaid met rottende lijken, over
blijfselen van de gevechten die
een "einde maakten aan de op
mars van de strijders van de
Darod-clan van Barre, zo zei fo
tograaf Robert Cooper. Cooper
die met Aideed en zijn Hawiye-
strijders optrok tot Baiboda. 240
kilometer van de kust. zei dat
ongeveer 300 soldaten van Bar
re waren gevangengenomen.
washington ips
Over de hele wereld staan duizenden dier
en plantesoorten op het punt uit te ster
ven. Alleen drastische maatregelen op in
ternationaal niveau kunnen nog voorko
men dat een groot aantal levensvormen
voorgoed van de aardbodem verdwijnt.
Dat valt te lezen in een zaterdag gepubli
ceerd rapport van het in Washington ge
vestigde milieu-instituut Worldwatch.
Volgens het rapport wordt het wereld
wijde uitsterven nog eens versneld door
klimaatveranderingen als gevolg van het
broeikaseffect. „Hoewel het vooral dier
en plantesoorten uit het tropisch regen
woud zijn die uitsterven, wordt de biolo
gische verscheidenheid ook in andere de
len van de wereld ernstig aangetast, aldus
John Ryan, de auteur van het rapport.
Het behoud vai) 's werelds biologische
verscheidenheid is een belangrijk punt op
de agenda van de VN-Conferentie over
Milieu en Ontwikkeling (Unced), die begin
juni in Brazilië wordt gehouden. Cruciale
vraagstukken tijdens die conferentie zijn
de financiering van de ingrijpende maat
regelen die nodig zijn om het leven op
aarde te beschermen, en de verdeling van
bevoegdheden tussen de geïndustriali
seerde wereld en de ontwikkelingslanden.
De nadruk moet volgens het rapport
worden gelegd op het behoud en de be
scherming van gebieden die nog steeds als
wildernis kunnen worden omschreven.
Een groot gedeelte van de meer exotische
en schaarse soorten groeit en leeft in deze
gebieden. Maar ook deze gebieden kun
nen niet in stand worden gehouden als de
schadelijke invloeden van regionale en in
ternationale ontwikkelingen, zoals het
broeikaseffect, te groot worden, aldus het
rapport.
Volgens het rapport wordt drie kwart
van de vogelsoorten op de wereld be
dreigd door uitsterving, ofwel een drasti
sche afname van de de populatie. Hetzelf
de geldt voor amfibieën, zoals kikkers en
salamanders.
Ook bossen, toendra's, koraalriffen,
mangrovebossen en waterlandschappen
zullen versneld en uiteindelijk volledig af
sterven, waardoor hele voedselketens,
waarvan duizenden diersoorten afhanke
lijk zijn, weg zullen vallen. Dit is allemaal
al in de komende decennia te verwachten,
tenzij er drastische maatregelen worden
genomen.
Volgens het rapport moeten mensen
zich veel meer bewust worden van het be
lang van het behoud van de biologische
verscheidenheid voor hun eigen overle
ving. „Zoals elke diersoort zijn we voor
ons welzijn zeer afhankelijk van onze om
geving", aldus Ryan.
Nationale parken en andere bescherm
de gebieden beslaan momenteel ongeveer
vijf procent van het landoppervlak van de
aarde, terwijl wildernissen in totaal eeti
derde ervan beslaan. Toch kunnen deze
cijfers volgens het rapport misleidend zijn.
Het grootste gedeelte van de wildernissen
en beschermde gebieden op aarde zijn
woestijnen en toendragebieden. die vrij
weinig dier- en plantesoorten herbergen.
Bovendien bestaan volgens het rapport
veel van 's werelds nationale parken alleen
maar op papier. Vaak worden destructieve
activiteiten, zoals mijnexplotatie en mas
satoerisme in beschermde gebieden aan
gemoedigd. Tegelijkertijd worden ze ook
bedreigd door externe faktoren zoals
luchtvervuiling en landloze boeren op
zoek naar akkers.
Het rapport concludeert dat inheemse
volkeren door hun beheer van heilige
gronden en door zich bij hun voedselvoor
ziening aan te passen aan de reeds be
staande voedselketens veel meer hebben
bijgedragen aan het behoud van biolo
gische verscheidenheid, dan modeme na
tuurbeschermingsstrategieën. Maar het
voortbestaan van deze volkeren wordt be
dreigd door de aantasting van hun tradi
tionele culturen en door conflicten met
overheden en industrie.
