Lingerie die het daglicht verdraagt c Leven en wonen Keukenbladen maken is meubelmakerswerk Niezen APRIL 1992 19 TUIN Laat je niets wijsmaken Vorig jaar kreeg ik tot drie keer toe de vraag orr. een blik te werpen op eenjarige plantjes en geraniums die het helemaal niet goed deden. Ze bleven steken met de groei, kregen last van allerlei kwalen. Alle planten waren afkomstig van tuin centra of de markt en zagen er bij aankoop prachtig uit. Ze zaten keurig in plastic potjes die bij thuiskomst wa ren verwijderd. Geen vuiltje aan de lucht zou je denken. „Mag ik er een uitgraven?" was mijn vraag. Wat ik, zelf door schade en schande wijs geworden, al verwachtte, in de potkluit zat nog een piepklein zwart plastic potje met zeer royale uitsparingen, vlak om de wortelhals. In dat potje worden de planten opgekweekt, waarna de kweker ze met die kleine pot en al in een grotere pot heeft gezet. Zolang de planten klein zijn en weinig wor tels hebben gaat aJles prima, maar zodra ze in de volle grond aan de groei gaan, komen de wortels klem te zit ten in die veel te kleine van gaten voorziene kweekpot. Ze kunnen niet verder groeien, hun wortels zitten in een corset dat zo nauw is, dat ze het er bij laten zitten. Goede raad is midzomer bijna niet te geven. Laat je dat potje zitten dan groeien ze slecht. Tracht je het te verwijderen, dan beschadig je zoveel wortels dat het ook een zorgelijke aangelegenheid wordt. Hier geldt dus, voorkomen is veel beter dan genezen, want dat laatste lukt niet. Kijk bij aankoop altijd of er in de normale pot niet nog de bovenrand van het klei ne kweekpotje te ontdekken valt. Is de begeerte naar een bepaalde plant zo groot dat het kweekpotje voor lief genomen wordt, verwijder dat, eenmaal thuis onmiddellijk. Zolang de plant klein is valt de wortelbeschadiging mee. Het is te hopen dat een toenemend aantal kwekers voortaan van dat vermaledijde plastic kweekpotje af stapt. Er zijn voldoende andere mogelijkheden zoals turfpotjes, geperste blokjes potaarde enzovoort. Tot slot: zet alle nieuw aangekochte planten eerst en kele uren in een bak met water en plant ze, als ze vol gezogen zijn met water, in goed vochtige grond in een royaal plantgat. Blijf ze de eerste weken nog controle ren op vocht. Ze hebben nog maar weinig wortels en als het droog is kan wat water geen kwaad. LEZERSVRAAG Mevrouw VAN DEN HOFF-ARENDS in HEEMSTEDE wil graag Nieuwzeelandse spinazie zaaien maar weet niet hoe aan zaad van deze plant te kortten. Mijn raad: elke goede zaadhandel heeft het in voorraad óf kan het bij de groothandel bestellen. Het zaad behoort tot het normale pakket groentezaden. Kiwi's zijn een probleem bij B. VLEDDER in HEEM STEDE. Ze zijn gezond, 8 jaar oud, staan in de zon maar bloeien niet. Er zijn twee mogelijkheden: ze krijgen te veel stikstofrij- ke mest. Daardoor wordt de bladgroei bevorderd maar de vorming van bloemen tegengegaan. Andere mogelijkheid: de planten staan op een oost muur. Dan krijgen ze in het vroege voorjaar late nacht vorst en deze doet de kwetsbare bloemen bevriezen vóór ze uitkomen. Dus: dit jaar geen mest en beschermen bij nachtvorst. Hoor ik nog of het beter gaat? Een ander probleem: de luizen op jonge spruiten van een kerse- en pruimeboom. Nu treedt een luizenplaag vooral op als bomen het om welke reden ook, niet naar de zin hebben. Te weinig, te veel wind, zon, water, voe ding? Dat kan ik niet beoordelen. In elk geval kan men blad luizen goed bestrijden met door deze geregeld gewoon kletsnat te spuiten. Oostindische Kers aan de voet van de bomen houdt de^plaag ook tegen. Tot slot een goed werkend spuitmiddel op basis van knoflook: snijd 100 gram knoflookteentjes heel klein, giet er twee theelepels vloeibare paraffine op en laat 24 uur trekken. Meng dan met een emmer water waarin drie flinke eet lepels groene zeep opgelost is (om de vloeistof beter te doen uitvloeien), zeef alles en spuit hiermee om de yeertien dagen. Niet giftig, wel afdoende mits een paar keer herhaald. Mevrouw KERSTRA-VAN DER KAMP uit HAARLEM heeft mos en nog veel meer onkruiden in het gazon. Goed bemesten met stikstofrijke natuurmest helpt al veel, omdat het gras dan harder groeit dan het onkruid. Verder moet men elke keer vóór het maaien met een hark alle mos, klaver draadedelprijs en wat dies meer zij zo goed mogelijk loshaken en lostrekken. Met het maaien verdwijnt dan een groot deel. Mits geregeld herhaald, raakt men een goed deel van deze belagers van het gras kwijt. Madelieven en paardebloemen die nen gewoon uitgestoken te worden, al laat ik altijd een paar madelieven staan. Ze zijn zo lief. Tot slot: volmaakt gazon is een uitvinding van hen die verdienen aan chemische troep. Komt er bij u al tuinierend of wandelend in de natuur een vraag op? Greet Buchner zal proberen voor u het antwoord te vinden. De vraag kunt u opsturen naar Damiate Dagbladen, Postbus 507,2003 AP Haarlem t.a.v. de redactie LEVEN EN WONEN. Marielle-Bolier-collleclie dit najaar op de markt Mode begint op de huid. De onder- en bovenmode beïn vloeden elkaar steeds meer. Ondermode vrijwel nie mand zegt meer ondergoed ofwel lingerie is een echt modisch artikel geworden. En de huidige lingerie mag gezien worden, body's en bustiers kun je onder een bla zer dragen of gewoon als top, zonder iets er overheen. Marielle Bolier, al jaren internationaal bekend door haar badmode- en kleding-collecties komt dit jaar voor het eerst met een eigen lingeriecollectie: „Een logisch uit vloeisel van mijn badmodelijn." Kanten body die te koop is in diverse kleuren (foto rechts). foto cpd ANNEMARIE ZEVENBERGEN „Ik ben wel eens bang dat ik niets nieuws meer kan verzin nen, omdat ik alles wat nieuw is al heb gedaan." Een uitspraak die Marielle Bolier een aantal jaren geleden deed. Die angst blijkt ongegrond. Marielle heeft overigens tot nu toe weinig moeite gehad met het vinden van iets nieuws. Haar ontwerpcarrière begon zo'n twintig jaar geleden met de eerste softlook-bikini. Een voor die tijd minuscuul gevalletje zonder beugels en opvulsels. Revolutionair irf een tijd waarin de 'slawassers', een soort ver- gietjes bekleed met stof, de stranden beheersten. Ze ont wierp de bikini in eerste instan tie voor zichelf maar het model sloeg zo aan dat de bestellingen Gedeeltelijk door zichtige body (foto links). foto •cpd binnenstroomden. Vervolgens gaf ze de bikini een nieuw gezicht. De lage broekjes kregen een hoge beenuit snijding en het rol- broekje dat een paar jaar geleden in beeld kwam, was ook een idee van Marielle. En dan nu een eigen lingerie- lijn. Nu of nooit De uit Middelburg afkomstige ontwerpster: „Ik ben al jaren van' plan om lingerie te gaan maken. Het ligt een beetje in het verlengde van badkleding. Maar er zaten toch wel wat ha ken en ogen aan, je hebt een heel ander produktieapparaat nodig. Het is ook een heel ande re verwerkingsmethode. Uitein delijk hebben we vorig jaar ge zegd: nu of nooit, anders komt het er echt niet meer van. Maar ik wilde wel iets anders. Er is al veel luxe lingerie met veel kant op de markt. Daar wilde ik be wust van afstappen, iets anders dan anderen doen. Ik heb een andere benadering, een beetje vanuit de badmode bekeken, met accent op de naden bij voorbeeld." Het stofgebruik van Marielle Bolier wijkt over het algemeen af van het gangbare. Verwerkt ze in haar badmode bij voor beeld satijn, velours en katoen met opgedrukte pailletten, in haar lingerie gebruikt ze veel ly- crastoffen, zowel transparant als niet-doorzichtig, tule en wat kant. De collectie bestaat uit een serie met transparante mo dellen, waaronder bij voorbeeld body's die op plaatsen waar het niet moet ondoorzichtig zijn. Deze serie is er in parelgrijs, wit, zwart en bordeaux. Daarnaast zijn er body's van kant in grijs met bordeaux, antraciet, zijde- kleur en zwart. Er zijn ook body's in dunne zwarte en witte tule. De collectie bestaat verder uit setjes van bh met slip, losse slips en strings. Daglingerie Haar voorkeur voor strakke lij nen en elastische stoffen zet zich ook hier door. Geen bh met voorgevormde of gevulde cups of stijve kant met voering. Er zijn wel beugel-bh's maar dan van een elastische stof. „Met die elasticiteit bereik je een veel groter pasbereik", meent de ontwerpster. Veel van wat uit Marielles ate lier komt valt onder de noemer daglingerie. Daglingerie is de niewe naam voor body's en bustiers die 'gezien mogen wor den'. Daglingerie is het gevolg van de ontwikkeling dat de on der- en bovenmode elkaar steeds meer gaan beinvloeden. De kleuren van de lingerie pas sen over het algemeen goed bij de confectie. De kleuren zijn ook steeds belangrijker gewor den. Naast bekende tinten als ivoor, lichtzalm, zachtroze en blue zijn er in het pastelgenre ook mint en zachtgeel. Voor ko mende winter want zo ver denken fabrikanten al vooruit is er in de collecties een roy aal aanbod aan bruinen, flesse- groen, jade, dieprood, zilvergrijs en lichtmarine, naast verschil lende vergrijsde tinten. De lingenefabrikanten zijn al enige tijd druk bezig met pro- duktvemieuwing. Uit cijfers blijkt dat de consument een an der koopgedrag vertoont dan vroeger. In het verleden be stond tachtig procent van de aankopen uit klassiekers en twintig procent uit mode, nu zijn die cijfers omgedraaid. Eerste bh Door de ontwikkelingen op technisch gebied komen er ook steeds meer mogelijkheden voor wat betreft materiaaltoe passing. Met name in kanten jaquards zijn veel nieuwigheden te zien. Als we kijken naar de lingerie in het algemeen zien we In alle showrooms van keuken speciaalza ken en overal waar keukens worden ver kocht staan die produkten opgesteld met een keukenblad, een 'aanrecht'. Maar dit belangrijke onderdeel van het totale keu keninterieur is zelden een standaardpro- dukt. Het wordt door vrijwel geen enkele keukenfabrikant zelf vervaardigd. Die bla den komen van toeleveranciers, die op dit gebied zijn gespecialiseerd. Ze maken de bladen niet in serie maar voor elke keuken naar maat, in opdracht van de keukenfabri kant. de architect of van de gebruiker. Hoe zo'n blad er uitziet hangt van diverse factoren af. De opstelling en indeling van de keuken, de wensen die de klant ten aanzien van materiaal, kleur, afmetingen, de soort spoelunits, enzovoort heeft, dit alles bepaalt hoe het blad er ten slotte uit zal zien. De specificaties voor de uitvoering worden ge woonlijk via de detaillist die een keuken verkoopt aan de bladenfabrikant doorgege- Gat in de markt Een van de grootste keukenbladfabrikanten van Europa (zo niet de grootste) is het Ne derlandse bedrijf Bald in Dongen. Van oor sprong is het een meubelmakersbedrijf, dat al meer dan vijftig jaar bestaat. Toen de consument belangstelling begon te krijgen voor de luxueuzere keuken zag Bald het gat in de markt. Behalve meubelbouw werd de produktie van keukenbladen ter hand ge nomen en dat gebeurde volgens de hoge normen van het oude, ambachtelijke meu belmakerswerk. Een keukenblad heeft heel wat te door staan, veel meer dan de kastjes, enzovoort van het eigenlijke keukeninterieur zelf. Het is dagelijks onderhevig aan allerlei belastin gen, van water, hete pannen, zuren, kleur stoffen van etenswaren, enzovoort. Specialisme Het inbouwen van de spoeleenheden is e specialisme op zich. Vooral de vlakke i Een vlak ingemonteerde spoelbak heeft het voordeel dat overtollig water eenvoudig in de bak kan worden teruggeveegd. foto cpd bouw, waarbij geen opstand boven het blad uitsteekt (de ideale methode, want daarbij kun je water, en dergelijke rechtstreeks in de spoelbak vegen) vergt uiterste precisie De aansluiting tussen blad en bak(ken) moet immers volstrekt waterdicht zijn, en dat ook ddor de jaren heen blijven. Behalve hoogwaardig meubelmakerswerk komt daar tegenwoordig uiteraard ook een geau tomatiseerd produktieproces aan te pas Bald werkt bij de produktie van de bladen nauw samen met fabrikanten van kunst stoffen zoals Duropal. Resopal, Formica en Corian en met producenten van spoelbak ken als Blanco. Bowic en Franke. Het groot ste deel van de Bald keukenbladen wordt uitgevoerd met een toplaag van hoogwaar dige kunststof, maar daarnaast worden ook massief houten bladen gemaakt. Het is allemaal puur maatwerk, waarin het Nederlandse bedrijf zich in de loop der ia- ren tot Europa's toonaangevende specialist heeft ontwikkeld. SPREEKUUR dat de beugel-bh nog steeds een eerste plaats lllllMWnl Datl naast winnen de voorgevormde cups steeds meer tetTein. Dat past duidelijk in het huidige modebeeld, waarin vrouwelijke vormen steeds duidelijker naar voren komen. De uitspraak van de bekende ontwerper Otto Titzlinger begin 1900, "Wat God vergeten is. dat vullen wij op met katoen' kan nu weer van toepassing worden Titzlinger noemde zichzelf ove rigens de 'uitvinder' van de bus tehouder. Hij ontwierp voor de Zweedse operazangeres Swan- hilde Olafson, die zich niet ge lukkig voelde in haar baleinen korset, haar eerste bustehouder. Maar hij verzuimde om er pa tent op aan te vragen. Dat deed zijn aartsrivaal Philippe de Brassière wel en hij ging met de eer strijken. Terug naar Marielle Bolier en haar nieuwe lingeriecollectie, voor herfst en winter '92/'93. die vanaf oktober in de winkels te koop is. „Als je de laatste ja ren kijkt naar de body's en cats uits uit de kledingcollecties, dan zie je dat die Gedingstukken heel erg de lingeriekant op gaan. En mijn badpakken met rokjes gaan weer de kant van bovenkleding op. Zo is het maar een kleine stap naar lingerie." Meer infonnatie ouderen over gebruik van geneesmiddelen De ruim 1100 apotheken in ons land beginnen vandaag de actie „Vertelt u mij eens.. Doel is de oudere consument bewust te maken van het feit dat de apo theek niet alleen geneesmidde len levert, maar ook informatie en advies op maat Ditmaal staat speciaal de senior in de aandacht, omdat deze gemid deld heel wat meer medicijnen slikt dan een jongere patiënt/- cliënt. Van alle medicijnen in ons land wordt 25 tot SO proc cnl gebfufld door 65-plussers. 13 procent van de bevolking. Bekend is ook dat ouderen gemiddeld dne tot vier geneesmiddelen tegelijk ge bruiken. Dat kan, bij verkeerd gebruik, leiden tot ongelukken Alle apotheken zijn vanaf van daag voorzien van duidelijke brochures die gratis verkrijg baar zijn. De apothekers heb ben nadrukkelijk rekening ge houden met ouderen die slecht ziende zijn. Voor hen staat de tekst van een folder op een cas settebandje Als het nodig is zal de apotheker het bandje mee geven. Er zijn videobanden te leen over ouder worden en ge- neesmiddelengebruik; die kun nen dus ook mee naar huis. Een andere vorm van voorlich ting die de apotheker kan ver- zorgen is een lezing in groeps verband. Een groep senioren (of een vereniging) kan een apo theker uitnodigen wat dieper in te gaan op gezond ouder wor den in vernouding tot medicijn gebruik. amen met haar moeder komt ze V I Ze is een jaar of vijftien en ik heb haar al zeker een half uur horen niezen in de wachtkamer. Ook nu ze voor me zit. kan ze daar niet mee ophouden. Haar moeder voert het woord. ..Het is zo'n teer poppetje, dokter. Ze hoeft haar neus maar buiten de deur te steken of ze is weer verkouden. Vroeger had ze dat nooit en kijk nou toe h irns hoe /c cr aan toe is n m derdaad: het meisje ziet er niet uit. Haar ogen zijn dik. haar neus is vuurrood en het vocht loopt er met stralen uit. En het niezen is nog steeds aan de gang. hoewel het nu langzaam wat minder wordt. De dikke oogleden en het niezen wijzen niet in de richting van een gewone ver koudheid. maar eerder op een allergie. In dit jaargetijde is dat meestal een allergie voor gras- of berkepollen (hooikoorts) De stuifmeelkorrels van bloeiend gras of bloei ende bomen kunnen bij daarvoor gevoelige mensen flink wat last geven. In Esthers ge val veel niezen en opgezette oogleden, maar anderen kunnen met veel minder neusklachten erg kortademig worden Ik schrijf haar medicijnen voor om de hevi ge verschijnselen te onderdrukken: tablet ten. een neusspray en oogdruppels. Voor de zekerheid stuur ik haar naar het laboratori um voor een allergietest van het bloed, want graspollenallergie gaat vaak samen met allergie tegen andere stoffen zoals hon- de- en katteharen en huisstof. Allergie is een abnormale reactie op een normale prikkel uit de omgeving. De aanleg om allergisch te reageren is aangeboren. Heel recent is het gen (deeltje erfelijk mate riaal) ontdekt dat. naar men heeft aange toond. verantwoordelijk is voor de aange boren allergie waarvan hooikoorts een on derdeel is. Dit complex van symptomen, ook wel atopisch syndroom genoemd, om vat eczeem in elleboog- en knieholtes, ast ma en hooikoorts. Delen van het atopisch syndroom kunnen dus zonder de andere verschijnselen voorkomen, zoals bij Esther, die uitsluitend hooikoortsverschijnselen vertoont. In principe kan ieder mens op iedere leef tijd uitgezonderd de zuigelingentijd een allergie ontwikkelen. In de jeugd zien we de meeste allergieën ontstaan, maar ook iemand van 35 kan plotseling hooikoorts krijgen. De boosdoeners bij hooikoorts zijn de stuif meelkorrels. maar in het slijmvlies van on der andere de neus schuilen hun handlan gers: de zogenaamde mestcellen. Een stuif- meelkorrel prikkelt een mestcel tot het af scheiden van bepaalde irriterende stoffen die er op hun beurt voor zorgen dat het slijmvlies opzwelt en vocht gaat afgeven. Deze stoffen, waaronder histamine, geven een jeukend gevoel in de neus. wat het vele niezen verklaart. Ook in het slijmvlies van de ogen treden de ze zelfde reacties op. De oogleden kunnen flink gaan prikken en dik worden. Bij ernsti ge allergische reactie kunnen de oogleden zo opzwellen dat de patiënt niets meer kan De tabletten die ik Esther voorschreef wer ken tegen het vrijgekomen histamine. Zr helpen snel tegen de jeuk. het niezen en de opgezette oogleden. Vroeger had deze cate gorie medicijnen de nare omwerking dat je er slaperig van werd. Gelukkig zijn de laatste jaren nieuwe preparaten verschenen die deze bijwerking niet hebben. De andere medicijnen: neusspray en oogdruppels, zijn er op gericht de mestcel len minder prikkelbaar te maken. Ze moe ten regelmatig gebruikt worden en voorko men dan het ontstaan van nieuwe klachten. Soms zijn deze middelen niet krachtig ge noeg. Vooral mensen die door hun hooi koorts kortademig worden, hebben vaak andere geneesmiddelen nodig om van hun klachten verlost te worden. Bij E„sther was het zwaardere geschut niet nodig. Uit het bloedonderzoek bleek een flinke allergie voor stuifmeel, maar niet voor andere stoffen en toen zij mij voor de ze uitslag belde, vertelde ze dat het prima ging en dat het niezen tot het verleden be Mariska Koster

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1992 | | pagina 19