Cultuur Kunst
Trompetgeschal over Binnenhof
gratificare nostra
ncerca
Uitstekende cast maakt
nog geen goede musical
Meer van hetzelfde, maar minder indrukwekkend
De stille schreeuw van Elektra
IPjlONDERDAG 23 APRIL 1992
19
Madame Bovary
*S/| Iedere verfilming
I van Madame Bo
vary zal zich moeten me
ten met het boek. Claude
Chabrol durfde de vergelij-
king aan
Lenins hersenen
Tilman Spengler
jL Z schreef een roman
over de hersens van Lenin.
Vandaag op de boekenpa
gina
SASKIA STOElINGA
Meespelen in echt orkest
oegstgeest Na de zomervaltantie komt er in het Jeugd Sympho
nic Orkest een aantal plaatsen vrij. Er is plaats voor de volgende
instrumenten: trompet, hoorn, fagot, trombone, fluit, klarinet en
strijkinstrumenten. Afhankelijk van de leeftijd (8 t/m 11 jaar 11
t/m 15 jaar; 16 jaar en ouder) en muzikale ontwikkeling, worden
de jongelui in de speelgroep, het juniorenorkest of het senioren
orkest geplaatst. Inlichtingen en aanmelding: Johan Top 071-
171043, John Knight 071-410554 of Margriet Lugt 071-170302.
Rijnsburg-Oranje Expositie
runsburg In het gemeentehuis van Rijnsburg wordt maandag
27 april de 'Rijnsburg-Oranje Expositie' geopend door Abe van
der Werff, directeur van de Culturele Raad Zuid-Holland. Op de
ze voorjaarsexpositie zijn beeldhouwwerken te zien van Marian
ne Hoi, etsen van Wim van der Meij, maritieme olieverven van
Robert Murk, olieverven van Leny Noyen-Pander, collages van
ongesponnen wilde zijde op papier van Lya de Rooij en bloem-
arrangementen van Wim de Winter.
'2 Live Crew' bedreigd
omaha Rapper Luther Campbell van de popgroep '2 Live Crew'
heeft een openbaar optreden afgezegd na telefonische bedrei
gingen. Campbell zou in een platenwinkel in de Amerikaanse
stad Omaha praten over de censuur op zijn muziek. Een van de
opbellers, die wist met welk vliegtuig en hoe laat Campbell in
Omaha zou aankomen, dreigde met moord. Campbell wilde de
stad bezoeken, omdat een raadslid ijvert voor de vervolging van
beheerders van platenwinkels die een aanstootgevend album
2 Live Crew aan tieners verkopen. De seksueel getinte tek
sten van 2 Live Crew hebben voor veel opschudding gezorgd in
de Verenigde Staten. Vee! winkels verkopen het album, waarop
een waarschuwing is aangebracht, niet aan tieners onder de 18
jaar.
'Canaletto' brengt 33 miljoen op
londen Een schilderij van de Italiaan Canaletto (1697-1768)
heeft op een veiling bij Christie's in Londen een recordbedrag
van 33 miljoen gulden opgebracht. Het betreft een meesterwerk
uit de Londense periode van Canaletto. Op dezelfde veiling is
portret van Constantijn Huygens met zijn vrouw Susanne
Baerle verkocht voor 397.000 gulden aan het Mauritshuis in
Den Haag. Het werk wordt toegeschreven aan Jacob van Cam-
pen (1595-1657).
Geoff Ferris
onder anderen Karin Bloemen. Paul Hado-
pas, Robert Zanfini Gezien in Carré, Am
sterdam Nog te zien t/m 10/5
rij
Choreograaf Rick Atwell liet
voor de musical 'Move!' uit ver-
e schillende delen van de wereld
izijn beste dansleerlingen over-
e'komen. Het is inderdaad voor-
a treffelijk wat zijn 'droomcast'
presteert op het gebied van zin-
"i gen en dansen. En waarschijn-
lijk acteren ze ook goed, maar
e 'Move!' biedt de meesten onvol-
doende mogelijkheden om dat
te bewijzen. Een uitstekende
,j cast maakt nog geen goede mu-
g sical.
'Move!' heeft in deze En-
n gelstalige voorstelling de dub-
t bele betekenis van 'bewegen' en
'oprotten'. Bewegen, dat doen
de dansers in Jack Morans stu-
jj dio op een verdieping van een
s oud Newyorks pand. Oprotten
moeten ze van projectontwik-
r keiaar Leona Trumpley, die een
1 kantoorgebouw wil neerzetten
op de plaats van de studio.
Helaas heeft die dubbelzin-
- riigheid geleid tot tweeslachtig-
j heid. Het verhaal en de dans-
scènes zitten elkaar in de weg.
Atwell heeft de choreografische
mogelijkheden goed uitgebuit,
j Het is prachtig hoe hij de war-
ming-up en balletoefeningen
j heeft verweven in zijn dansen,
Gilius van Bergeijk maakt muzikaal Kamerstuk
Koperblazers die vanuit de wijdgeopende ramen hun
partij laten schallen en trommelaars die hun slagenregen
over de keien jagen: binnenkort is het Haagse Binnenhof
weer het toneel van ouderwetse taferelen. Op 28 april
wordt er ter ere van de officiële opening van het nieu
we Tweede Kamergebouw een uitvoering gegeven van
Het Kamerstuk, een compositie die speciaal is vervaar
digd door een collectief compositie-studenten van het
Haags Koninklijk Conservatorium. Compositiedocent Gi
lius van Bergeijk begeleidde het project.
den haag monique brandt
„Een bonte collage van aller
hande muzikale stijlen," zo om
schrijft Van Bergeijk 'zijn' stuk.
De muzikale mengelmoes is op
gebouwd uit twaalf verschillen
de tableaus waarvan de stijlen
variëren van folk, avantgarde-
pop tot een 'kunstzinnig strij
kersstuk'. Ook de gebruikte in
strumenten vormen soms ver
assende combinaties: een viool
met een doedelzak, een vrou
wenkoor dat wordt begeleid
door een popband.
Het Conservatorium heeft in
de eigen studio cd-opnamen
van Het Kamerstuk gemaakt.
Enkele weken geleden al ont
ving Kamervoorzitter Wim
Deetman het eerste exemplaar
van de cd, gegoten in een on
mogelijk te openen perspex-
verpakking. Het stuk zal niet
eerder dan op 28 april voor het
publiek te beluisteren zijn in
een uitvoering door bijna hon!
derd studenten van de conser
vatoria in Den Haag, Rotterdam
en Maastricht.
Voorstel
Vorig jaar kregen de Nederland
se conservatoria het verzoek
een voorstel in te dienen voor
een muziekstuk dat het grote
"Verhuisfeest' op 28 april zou
moeten omlijsten. Het idee van
het Haags conservatorium bleek
het meest in de smaak te vallen,
aldus Van Bergeijk.
„Voor ons stond vast dat zo'n
stuk gecomponeerd mot
den door een collectief, om zo
veel mogelijk verschillende
stemmen aan bod te laten ko
men'. De samenwerking van de
uitgekozen studenten resulteer
de in deze twaalf tableaus, die
naar mijn mening goed weerge
ven hoe onze democratie
ziet: een 'melting pot' van
schillende stijlen en stemmen
Opvattingen die soms lijnrechi
tegenover elkaar staan. Toch
vormen al deze 'onderdeeltjes'
alhoewel ze een zelfstandig
bestaan leiden één geheel."
Voordat het project werkelijk
begon, brachten de studenten
enkele bezoeken aan de nieuw
bouw van de Tweede Kamer.
De verschillende muzikale ta
bleaus moesten immers passen
bij de ruimte waar ze op 28 april
worden uitgevoerd. Zo zullen
enkele stukken tijdens de offi
ciële ingebruikname van de ver
gaderzaal en de receptie wor
den gespeeld. „Dat zijn dan ook
nogal bescheiden strijkersstuk
ken geworden", vertelt Van
Producent Marga Helmich e
lijsten.
Bergeijk. „In de grote hal paste
een zwaarder stuk, wat bom-
bastischer. Daar worden dus vrij
veel koperblazers ingezet." Aan
i componist/compositiedocent Gilius van Bergeijk v
het einde van de avond zal de „Een feest ter ere van het
collage in zijn geheel op het nieuwe huis van ons parlement
Binnenhof ten gehore worden moet een zo breed mogelijk in
gebracht. zicht bieden in de opvattingen
hoe hij een van zijn dansers een
sensuele pas de deux laat doen
met een bezem en hoe hij een
Chippendale-striptease heeft
vormgegeven. De choreografie
met de draaiende spiegels is
fantastisch. Maar dat alles staat
vrijwel los van het verhaal van
de bedreiging en de sloop van
de studio.
Binnen in die studio is het
knus, zoveel wordt wel duide
lijk. Het is een toevluchtsoord
voor echte mensen, met hun
problemen en dromen. De Boze
Buitenwereld bestaat in 'Move!'
uit karikaturen: de onvermurw
bare huisbaas, de kruiperige ad
vocaat, de hielenlikkende archi
tect, de onverbiddelijke dien
ders en de immer wakkere jour
nalist. Karin Bloemen speelt
haar rol van Leona Trumpley
geweldig, maar de kluchtige ac-
teertrant maakt het verschil met
de scènes in de studio alleen
maar groter.
Muzikaal past 'Move!' hele
maal in de Amerikaanse musi
cal-traditie, wat niet vreemd is
met een Amerikaans componis
tenduo. De dansmuziek van de
Nederlander Willem Ennes is
wat avontuurlijker. Behalve het
misplaatste duet 'We have each
other', dat te veel naar de jaren
vijftig riekt, zitten er geen slech
te stukken in. Vooral de ensem
blestukken zijn krachtig. In die
wervelende zang- en dansscè
nes is de cast op zijn best. Wat
mij betreft had er nog wat meer
dans en wat minder verhaal in
'Move!' mogen zitten.
beeldende kunst
recensie irene van beveren
Expositie Cirkelwerk van Krikor
Momdjian. Te zien tot 17/5. dag 1000-
17 00 uur, Galene AZL. Rijnsburgerweg
Meer van hetzelfde, maar
minder indrukwekkend. Die ge
dachte dringt zich op bij het be
kijken van het recente werk van
Krikor Momdjian in de galerie
van het AZL. Momdjian (1947)
is geen onbekende in het Leidse
kunstcircuit. Hij exposeerde
eerder in het AZL, en ook in de
Waag en de Lakenhal. Uit zijn
werk blijkt dat de kringloop van
de natuur oorsprong, bloei,
vergaan, dood een onuitput
telijke inspiratiebron is voor de
in Nederland wonende Ar
meense kunstenaar. En dan met
name de positie van de mens in
die eeuwig durende cirkelgang
van het leven.
Momdjians expressionis
tische schilderijen zitten vol
symboliek met een vaste beeld
taal. Die 'taal' is onderzocht ter
gelegenheid van de expositie in
de Lakenhal. De appel staat bij
voorbeeld voor de aarde en de
ronde vorm van deze vrucht
voor harmonie oftewel voor de
natuurlijke kringloop. Ook de
door Momdjian gebruikte kleu
Detail uit Circelproject '92-1, een ets van Krikor Momdjian, te zien in de galerie van het AZL foto kleisfn
ren hebben een betekenis. Zo
drukt rood onder meer harts
tocht uit, en groen het jeugdige.
Deze combinatie van expres
sie en symboliek heeft menig
mooi, gloedvol doek opgele
verd. Een paar zijn te zien in
AZL Het zijn wnuiai van
vorige expositie, zoals
schimmige Adamsfiguur uit
1986 die een sterk gevoel van
eenzaamheid oproept. Daarbij
vallen de recente werken een
serie van tien etsen, een vloer
object en een vijftal schilderijen
in het niet. Ze zijn tentoonst-
gesteld onder de naam 'Cirkel -
project'.
De etsen laten het voortdu
rende proces van schepping en
vernietiging zien, waaraan de
mens blootstaat. Die natuurfilo
sofische lading blijft mooi. maar
de symbolen als een hart. een
appel en een driehoek verliezen
hun kracht, nu de meeste ervan
per ets zijn geïsoleerd en uitge
voerd in een daarvoor te sober
grijs/zwart.
De vloerinstallatie toont de
etsplaten in cirkelvorm op een
aluminium plaat, omgeven
door roodachtig zand als sym
bool voor de fa mom >s m bn n
van het leven. De schilderingen
tonen gedeelten van de cirkel in
een werveling van kleuren. Het
zijn opnieuw grotendeels op
zichzelf staande symbolen die
iets gebrekkigs hebben in hun
keurige geronde vorm.
Gelukkig laat de indrukwek
kende Adamsfiguur zien wat
Momdjian vermag. En dat
maakt een bezoek aan het AZL
nog altijd meer dan de moeite
waard.
die in onze maatschappij leven.
Met deze uiteenlopende stuk
ken is dat prima gelukt, vinden
we", aldus van Bergeijk.
Dietrich siert
poster festival
CANNES»
Het portret van actrice Mariene
Dietrich siert dit jaar de poster
van het 45ste Filmfestival van
Cannes. De beeltenis dateert uit
1932 toen de actrice werd gefo
tografeerd voor de film 'Sjangai
Express'.
Dit jaar zullen 22 films strij
den om de .ouden Palm. waar
onder Paul Verboeven» gerucht
makende 'Basic Instinct'. Ver
hoeven is tevens uitgenodigd
mei zijn rolprent net film-
een film van een Nederlandse
regisseur het hoofdprogramma
s.in anm» h.i.ilt In 197S haal
de Jos Stelling het meest presti
gieuze filmpodium ter wereld
met 'Mariken van Nieumeg-
hen'.
DUITSERS GEVEN gemiddeld
meer aan boeken uit dan inwo
ners van 21 andere landen,
maar de Zweden lezen het
meest, zo bli|kt uit een verslag
van een Engels marktonder
zoeksbureau. Volgens de onder
zoekers gaven Duitsers in 1990
gemiddeld 224 gulden per jaar
aan boeken uit. gevolgd door de
Zweden (215 gulden) en de Fin
nen en de Noren 178 gulden).
O J 7 II T.
Wat zoveel wil zeggen als 'het bevredigen van onze speurtocht
naar geluk Voor wie niet zoveel tijd heeft om te filosoferen,
heeft Stoutenbeek Wooncentrum een Italiaanse maand geor
ganiseerd Tot 2 mei bent u van harte welkom in ons filiaal te
Beverwijk en/of Leiderdorp
Stoutenbeek. fascinerend creatief.
stoutenbeeh Beverwijk Parallelweg 10,02510-29033
uioancentrum Leiderdorp Meubelplein 1071 -899323
RECENSIE WUNAND ZEILSTRA
Elektra van Sofoktot door toneelgroep Car-
route! Regie: Lidwien Roothaan Genen
22/4. LAK theater. Leiden Nog te rteo 23/4
Het eerste wat we van deze
Elektra horen, is een harde
schreeuw, het vervangt de
woorden 'O. o. ongelukkig ben
ik', zoals die in de tekstuitgave
staan. Haar eerste echte woor
den staan als 'lyrisch recitatief
aangeduid. Vertaler Gerard
Koolschijn geeft in een voetnoot
als verklaring hierbij dat in een
klassiek Griekse tragedie 'ge
sproken'. 'gereciteerd' (d.w.z.
zangerig gesproken met muzi
kale begeleiding) en 'gezongen'
werd.
Voor ons zijn dat op dit ter
rein nauwelijks hanteerbare nu
anceringen. De regisseuse heeft
dan ook gekozen voor een
slechts een enkele keer door
een woede uitbarsting onder-
broken bedeesde spreektoon.
FJektra mompelt bijna haar
rouwbeklag voor zich uit. Ze
wacht op haar broer Orestes om
samen met hem wraak te ne
men op hun moeder die met de
hulp van haar minnaar Aigist-
hos Mektra's vader heeft ge
dood. Als (naar pas later blijkt:
ten onrechte) bencht wordt, dat
Orestes is omgekomen, slaakt
zij in opperste vertwijfeling een
geluidloze kreet. En bet is pre
cies die stille schreeuw die zo
kenmerkend is voor het uiter
mate ingetogen spel van Debby
Korper als Elektra
Het effect is er niet minder
om. Integendeel, klassieke tek
sten kunnen nogal gauw gaan
galmen. De strakke, beheerste
vorm van deze voorstelling door
toneelgroep Carrousel is een
ijzersterk punt De spreektoon
is doorgaans ook verre van ver
heven. Veelal richten de acteurs
rilh nbA mü in in prilMrii
pose rechtstreeks tot de toe
schouwers in de zaal. Het is dan
ook méér voordracht dan to
neelspel wat we hier zien.
Hal In hi ririMOdl optre
den van moeder klvtaimnestra
(gespeeld door Fncda httoors)
en de wraakneming zelf met dc
komisch kwaad vs ordende Ai-
gisihos (Victor Löw) zijn wat
minder passende scènes die in
deze door beheerste woede ge
domineerde voorstelling ge
lukkig niet echt vreselijk storend
uit de toon vallen. Titelrol
vertolkster Debby Korper draagt
namelijk het stuk.