'Hier past geen muis meer bij'
'Je wordt geen wereldkampioen met 'n spuit'
Feiten Meningen
Nieuwe gouverneur Hong Kong
belangrijke ceremoniemeester
S\ V
WOENSDAG 22 APRIL 1992
2
LONDEN Cf ES VAN ZWEEDEN
CORRESPONDENT
Het salaris bedraagt tenminste 460 000 gulden
per jaar Dat is twee keet zo veel als dat van pre
mier Major zelf Met is bovendien belastingvrij.
Bij de baan hoort bovendien een plezierig klimaat
en goed voedsel Maat Chris Patten weet nog niet
of hij gouverneur van Hong Kong wil worden. Het
is hem wel gevraagd maar omdat hij een vrouw
heeft die ook verdient, wil hij er nog even over
nadenken.
De gouverneur van Hong Kong is de komende vijf
jaar een belangrijke ceremoniemeester Hij wordt
een soort Mountbatten, met dat verschil dat de
onderkoning van India het land moest voorberei
den op onamankelijkheid. De gouverneur van
Hong Kong moet de stadstaat eerder voorberei
den op het einde van haar onafhankelijkheid; in
de nacht van 30 juni 1997 namelijk dragen de
Britten hun kroonkolonie met een royaal gebaar
over aan China.
Nadat de huidige gouverneur zijn ontslag had in
gediend. zijn verschillende namen genoemd als
opvolger voor sir David Wilson De politicus dr.
David Owen kwam uil de geruchtenmachine en
ook Margaret Thatcher passeerde de revue Maar
Chris Patten is nieuw Voor zover bekend, is Pat
ten geen begenadigd sinoloog. Een politicus in
I long Kong smaalde zelfs: ..Hij weet helemaal
niets van China." Maar Patten werd de baan dan
ook om andere redenen aangeboden.
Vorige week, toen de Conservatieve Partij de ver
kiezingen won, verloor Chris zijn zetel in het La
gerhuis. Dat was sneu voor de man, want uitgere
kend hij had als voorzitter van de partij de basis
gelegd voor de verkiezingszege. In het kabinet
kon hij niet meer worden opgenomen, dus wat
kon hem als troostprijs worden gegeven? John
Major had nog wel een kroonkolonie.
De Britten willen Hong Kong zo welvarend moge
lijk aan China overdragen, aJ was het alleen maar
om te voorkomen dat nele volksstammen uit de
stadstaat te elfder ure naar Groot-Brittannië emi
greren. Major toog vorig jaar zelfs als eerste wes
terse leider naar Peking om de 'slager van het
Plein van de Hemelse Vrede', premier Li Peng, de
hand de drukken. Waarom? Om van de Chinezen
gedaan te krijgen dat Hong Kong een nieuwe
luchthaven mocht bouwen.
Hong Kong heeft die luchthaven nodig om zijn
toekomt als financieel centrum van Oost-Azië
veilig te stellen. Tot dusverre gaat alles goed met
de stadstaat. Terwijl elders de koude wind van de
recessie wordt gevoeld, groeien in de kroonkolo
nie de bomen als vanouds tot in de hemel. De
aandelenkoersen bereiken elke dag nieuwe hoog
ten. de werkloosheid is 1,9 procent, de economi
sche groei 6 procent.
Nu de Chinezen hebben ingestemd met de aan
leg van een nieuwe luchthaven, die meer dan 30
miljard gulden gaat kosten, hoeft de gouverneur
geen knopen meer door te haJcken. Hooguit zal
hij nog een besluit moeten nemen over de Hong
kong dollar, die nu nog aan de Amerikaanse dol
lar is gekoppeld. Maar de machtsoverdracht is
acht jaar geleden door Thatcher en Deng al gere
geld, en de zakenlieden aan beide zijden van de
grens zorgen wel voor de rest.
Van de gouverneur wordt vooral verwacht dat hij
naar hartelust van zijn salaris geniet.
Duitse opvangcentra asielzoekers bomvol
„Zo'n toestand heb ik nog nooit meegemaakt", verzucht
Karl-Heinz Gerber die al tien jaar werkt bij het centrale
opvangpunt voor asielzoekers in de Duitse deelstaat Hes
sen. Bij het in de buurt van Frankfurt gelegen Hessische
Gemeenschappelijke Onderkomen voor Buitenlandse
Vluchtelingen (HGU) was de situatie altijd al moeilijk,
maar het centrum had nog nooit zijn deuren hoeven
sluiten.
Nu echter is de overvolle inrich
ting al tien dagen dicht, omdat
er absoluut geen plaats voor
nog meer asielzoekers is. Er ver
blijven nu bijna 6.000 mensen
in het barakkenkamp en zijn 27
afdelingen daarbuiten. In de in
stelling mogen officieel 5.500
personen worden onderge
bracht. Er wordt geslapen op in
derhaast opgezette bedden
maar veel mensen moeten het
doen met alleen maar een ma
tras op de grond. „Hier past
geen muis meer bij", zo conclu
deert directeur Volker Möser.
Toch blijven er nieuwe asielzoe
kers naar het HGU komen. Op
het vliegveld van Frankfurt
wachten nog 127 asielzoekers.
Hoeveel van hen door kerken
kunnen worden opgenomen, is
momenteel onduidelijk. Onge
acht hoeveel asielzoekers elders
kunnen worden geplaatst, ie
dereen die in Hessen Duitse bo
dem betreedt moet het HGU
doorlopen omdat alleen daar
een officieel asielverzoek kan
worden ingediend.
Volgens een in oktober 1990
vastgelegde verdeelsleutel moet
Hessen bijna 7,5 procent van al
le asielzoekers opnemen. Maar
omdat via de in Hessen gelegen
Frankfurtse luchthaven heel
veel vluchtelingen in de Bonds
republiek aankomen, is het
aantal mensen dat in Hessen
asiel aanvraagt veel hoger.
Volgens berekeningen van de
regering van de deelstaat ligt
het aantal aanvragen tussen de
13 en de 15 procent van het to
tale aantal landelijke aanvragen.
In één week kwamen zelfs 700
vluchtelingen, aldus minister
voor familiezaken Iris Blaul. De
ze 700 behoren tot het legioen
asielzoekers die in het HGU ge
registreerd, ondergebracht, ver
zorgd en medisch onderzocht
moeten worden.
Dat betekent veel werk, teveel
werk, vóór de 80 werknemers -
artsen, sociaal werkers, admini
stratief personeel en koks - van
het HGU. De chef van de afde
ling sociale zaken, Horst Feid-
ner, ergert zich vooral aan het
gebrek aan geschoolde sociaal
werkers. Het ministerie van fa
miliezaken bevestigt dat het
HGU slechts 15 sociaal werkers
heeft, terwijl er volgens Feidner
50 tot 100 nodig zijn.
„Het werkt iedereen op de ze
nuwen omdat normaEil werken
zo niet mogelijk is", zegt een
medewerker. Een oplossing is
echter niet in zicht. Het aantal
asielzoekers blijft toenemen; in
maart werden in het hele land
35.000 nieuwe asielzoekers in
geschreven, een stijging van
meer dan 10 procent in vergelij
king met februari.
En aan de andere kant zijn ste
den en gemeenten steeds min
der bereid asielzoekers op te
nemen als de asielprocedure in
het HGU is afgesloten. Vorige
maand liet de gemeente Main-
Kinzig weten deze maand geen
asielzoekers meer op te zullen
Hessen staat dus onder druk
om het HGU uit te breiden en
op het eerste gezicht lijkt dat
goed mogelijk, omdat een groot
aantal kazernes vrijkomt in ver
band met het inkrimpen van de
Bundeswehr en het vertrek van
een deel van de in Duitsland ge
stationeerde Amerikaanse een
heden. Minister Blaul heeft
voorgesteld in voormalige ka
zernes in Kassei en Gelnhausen,
en later eventueel in Giessen,
Darmstadt, Frankfurt, Hanau en
Wetzlar nieuwe opvangcentra
in te richten. Maar de betrokken
gemeenten hebben weinig en
thousiasme getoond en zijn
merendeels niet bereid mee te
werken.
Kort voor pasen is het de rege
ring echter toch nog gelukt om
een deel van de asielzoekers on
der te brengen op een nabij het
HGU gelegen voormalige Ame
rikaanse basis. Daar mag de
deelstaat van de gemeenten aan
wie de basis sinds kort behoort
gedurende anderhalfjaar maxi
maal 500 mensen onderbren
gen. Volgens Möser van het
HGU is dat slechts symptoom
bestrijding en geen echte oplos
sing. „Ik kan minimaal het dub
bele aan plaatsen gebruiken",
aldus Möser.
foto »epa
Asielzoekers in Duitsland dreigen tussen wal en schip te vallen nu de opvangcentra overvol zijn.
Voormalig schaatstopper Kees Verkerk beschouwt dopinggebruik als 'het stelen van medailles van anderen
Kees Verkerk wordt in oktober 50 jaar, maar
die leeftijd belet hem niet zeer sterk betrok
ken te blijven bij de schaatssport Ofschoon
de topper van toen is uitgeweken naar het
Noorse Kristiansand. waar hij een camping
en hotel beheert, volgt hij op afstand
de ontwikkelingen op de voet De voormali
ge inwoner van Puttershoek, die in 1974
een punt zette achter zijn actieve carrière,
windt zich danig op over de uitspraken van
de Haarlemse huisarts Michel Karsten die
zegt dat in het schaatsen in Nederland do
ping wordt gebruikt.
„I let lid van de kernploeg, dat Karsten be
doelt", zegt de legendarische volksheld,
„moet zo snel mogelijk de consequenties
van zijn beslissing nemen en z'n biezen
pakken Hij of zij bedondert de dokter, de
masseur, de trainer, de bond en met name
de collega's. Ie steelt de medailles van an
deren. Als ik nu in de nationale ploeg zat,
had ik alles in het werk gesteld om de be
wuste persoon te ontmaskeren.'"
Kees Verkerk, die met Ard Schenk in de
eindjaren '60 de internationale top domi
neerde (2x wereldkampioen in '66 en '67 -
en lx Europees kampioen in '67). heeft
geen enkel begrip voor sporters die naar sti
mulerende middelen grijpen om daarmee
de prestatie te verhogen. „Ie bent je eigen
lichaam aan het verzieken", klinkt het reto
risch. „Dat soort figuren behoort niet tot de
groep echte sportmensen. Maar ja. er is al
tijd een aantal gekken dat tot zoiets bereid
blijkt te zijn. In de meeste gevallen gaat het
om sporters die de top toch nooit zullen ha
len. En waarvoor doen ze-het eigenlijk?
Voor een titel? Dat is het allemaal niet
waard. Ik zeg altijd op zondagavond sta je
op het podium, maar op nfka ndagochtend
moei je wen werken Alsjeuenkt dal i<- we
reldkampioen kunt worden met een spuit
in je kont, zit je er faliekant naast."
Desondanks is de man, die vier olympische
"medailles veroverde op drie achtereenvol
gende Spelen in Innsbruck, Grenoble en
Sapporo (3x zilver, lx goud), realist genoeg
om te erkennen dat er in zijn geliefde sport
'best gebruikt' zal worden. „Ik zeg niet",
geeft hij zelf een schot voor de boeg, „dat er
niks gebeurt in het schaatsen. In mijn tijd
heb ik niets gezien. Wel gehoord ja. Ik kan
verhalen vertellen over buitenlandse rijders
en ander» mensen er omheen, die ik heb
meegemaakt. Echt ongelooflijk. Maar dat ga
ik niet naar buiten brengen. Zulke dingen
zeg je alleen tegen een vriend, die te ver
trouwen valt. Hier in Noorwegen heb ik wel
eens schaatsers.uit andere lan
den aan de telefoon gehad, die
vroegen of ik ze kon helpen. Bij
navraag bleek dan dat ze in hun
eigen land aan de dope hadden
gezeten. Dan houdt het voor
mij op Daar begin ik niet aEin."
Jorrit lorritsma, kritisch top
sporter na de tijd van Ard en
Keesieen oud-coach van de Ca
nadese kernploeg ('74-76) en
van de Nederlandse sprintequi
pe ('79-'80), verbaast zich er an
no '92 over dat in eigen land zo
hyprociet wordt gereageerd.
„Het is een merkwaardig feno
meen dat de sport het zelf altijd
ontkent", geeft de leraar licha
melijke opvoeding uit Bergen
aan. „Dat er hier en daar in het
schaatsen wordt gepakt, is dui
delijk. Al lijkt me de top in Ne
derland relatief vrij schoon. Ik
denk wel dat het gebruik van
stimulerende middelen vaker
bij de B-gamituur voorkomt
dan bij de toppers. Die jongens
springen daar toch iets intelli
genter mee om."
Volgens de Noordhollander, als
free lance sportverslaggever
verbonden aan de NOS-radio, is
tijdens zijn sportloopbaan ook
wel eens over doping gediscus
sieerd. „Zij het", verweert hij
zich, „dat er dan gemakshalve
meestal naar het buitenland
werd gewezen. Aan de andere
kant hebben wij ook de doping-
gcvallen van Ernst Beets, Ron
nie Nooitgedagt en los Pronk
gehad, hoewel het bij die rijders
niet ging om anabolen, maar
om efedrine. In mijn tijd kregen
we hooguit een vitamine B -12
injectie met ijzer. Daarvan her
stelde je goed en sliep je beter.
Maar dat is natuurlijk geen ver
boden middel. Vroeger dachten we er zelf
nooit aan om doping te gebruiken. Heden-
tendage weet ik het niet. Je ziet het overal
om je heen gebeuren. De schaatssport is
zo'n gesloten wereldje. Daarin gelden ande
re regels. Als je je daar niet aan houdt, kom
je elkaar later toch tegen."
Of zoals Henk Boer, oud-coach van de
mannen-kemploeg het kernachtig samen
vat: „Ik steek voor geen enkele schaatser
mijn hand in het vuur, ook al worden ze
niet gepakt bij de dopingcontroles. Als trai
ner heb je er helemaal geen zicht op. Je
weet nooit wat de rijders zelf doen. In dat
opzicht zouden sporters eerlijker tegen el
kaar moeten zijn. Ik heb het altijd vreemd
gevonden dat naar het Oostblok is gewezen
De beste laboratoria staan toch in het Wes
ten?"
overtuigd
Jos Valentijn: „Wanneer je spierversterkende middelen op een goede
manier en onder begeleiding gebruikt, hoeft het niet per definitie slecht
te zijn voor je lichaam." foto cor eberhard archief
'Oogkleppen af'
Boer is er zo langzamerhand
geraakt dat meer wordt gebruikt dan
alom denkt. „Voor mij", zegt de Heerenve-
ner, „zijn de oogkleppen afgegaan, toen ik
ontdekte dat het heel eenvoudig was om
aan spierversterkende middelen te komen.
Oud-staatssecretaris van WVC, Joop van der
Reijden, heeft op dat terrein ooit eens een
onderzoek laten verrichten bij
de sportscholen. De uitslag was
ontmoedigend."
Jos Valentijn, eind '70/'begin
'80 een beloftevolle sprinter,
kijkt als fysiotherapeut met -
zoals hij zelf zegt - para-medi
sche ogen tegen de doping-ont-
wikkelingen aan. „Ik ben geen
medicus", weerlegt hij, „maar
het is nog nooit aangetoond dat
anabole steroïden blijvende,
slechte gevolgen zouden heb
ben. Alleen bij ongebreideld en
onverantwoord gebruik. We
staan altijd met het bestraffende
vingertje omhoog. Maar mijn
persoonlijke mening is dat wan
neer je dit soort spierverster
kende middelen op een goede
manier en onder begeleiding
gebruikt, het niet slecht hoeft te
zijn voor je lichaam."
In de optiek van Valentijn heeft
de schaatssport in de doping-
ontwikkeling een enorme ach
terstand op anderé disciplines
als het wielrennen en de atle
tiek. „In Nederland", weet de
Heerenvener zeker, „houden we
er calvinistische opvattingen op
na. „Het publiek, de commercie
en de sponsors verwachten wel
dat iemand in de Tour de Fran
ce bijvoorbeeld 21 dagen lang
als een idioot over de bergen
heenjakkert. Maar hij mag er
niks bijnemen als -ie ziek wordt
of zeven of acht kilo afvalt. Dan
kijken we er ineens heel anders
tegenaan. Dat is natuurlijk een
verkeerde voorstelling van za
ken. Je moet je niet roomser
willen voordoen dan het in wer
kelijkheid is. In alle sporten is
sprake van het gebruik van sti
mulerende middelen. Waarom
zou dat bij het schaatsen niet zo
Kees Verkerk: „Hier in Noorwegen heb ik wel eens schaatsers uit andere landen aan de telefoon
gehad, die vroegen of ik ze kon helpen. Bij navraag bleek dan dat ze in hun eigen land aan de do
pe hadden gezeten." foto soenar chamid archief
zijn? Sinds Karsten met zijn uitspraken is
gekomen, staat plotseling de hele natie op
zijn achterste benen omdat het schaatsen
altijd zo'n fantastisch cleane sport is ge
weest. Dat is natuurlijk niet zo en dat moet
men ook niet zeggen. Dat is hypocriet."
Valentijn
Vier jaar geleden riep Valentijn al hetzelfde
toen Nikolai Goeljajev werd ontmaskerd als
pion in de handel van dopingpillen. In een
eerste reactie zei hij destijds onder meer:
„In mijn tijd gingen we naar de dokteren
hoefde ik alleen mijn broek even te laten
zakken voor een spuit."
„Klopt", herinnert hij zich. „Die woorden
moet je echter niet uit zijn verband rukken.
Ik heb dat in algemene zin bedoeld te zeg
gen. Nee, zelf heb ik nooit gebruikt. Het is
me ook nooit aangeboden. Je kon wan
neer je dat überhaupt had gewild ook
niet zo gek veel doen. Anderen zouden dat
zeker hebben waargenomen. Je trekt zp in
tensief en zo lang met elkaar op. Ik ken ook
geen schaatsers uit die periode die een an
dere dan de bondsarts consulteerden. Daar
voor was het een te hechte familie. Natuur
lijk praat je er wel eens in alle eerlijkheid
over. Er is ooit gesuggereerd dat je met
krachttraining meer effect zou kunnen be
reiken wanneer je er bepaalde middelen bij
zou nemen. Maar meer ook niet. Leen
Pfrommer en Henk Gemser (ex-coaches,
red.) hebben altijd heel duidelijk gesteld dat
er overleg met hen zou moeten zijn wan
neer iemand onder zekere omstandigheden
stimulerende produkten wilde gebruiken."
Ofschoon het bewuste kernploeglid. dat
volgens Karsten doping heeft gebruikt, ui
teraard ook bij heni niet bekend is, zegt Va
lentijn: „Ik kan zo een aantal namen weg
strepen. Heb ik al gedaan trouwens. Er is
wel een aantal twijfelgevallen. Dat valt niet
zo moeilijk te analyseren. Je kunt al veel af
lezen aan de manier waarop iemand met
zijn sport omgaat. En vooral ook: wat voor
effecten van anabole steroïden voor bepaal
de type schaatsers verwacht mogen wor
den. Als oud-topsporter en als fysiothera
peut kun je dan al een aardige indruk krij
gen wie de mogelijke gebruiker is. Maar
daarover laat ik me niet uit....
Morgen: Hans van Helden over een Neder
landse schaatser onder verdachte omstan
digheden. En hij niet alleen....
Eerder verschenen in deze serie:
15 april: Schone scfiijn in de schaatssport
al lang verdwenen.
16 april: Eerste dopinggeval in Nederland
een raadsel.
17 april: Dagboek van een spraakmakende
zaak.
18 april: Dokter Karsten: 'Schaatsers we
ten van elkaar niet dat ze hier komen'.
21 april: Sportartsen Kuipers en Pluy-
mers: 'Alleen de onwetenden worden ge
pakt'.
I
Chris Patten (links) tijdens de verkiezingscampagne van de Conservatieve Partij.
