Akzo: 'Vertrouwen
in zaak-La Seda'
Het Produkt verveelt Luciano, hij
wil voortaan verder met De Partij
Economie
Conservatieven laten schrale erfenis na
DINSDAG 7 APRIL 1992
Shell investeert in Zuid-China
honckonc Shell gaat 25 miljoen gulden investeren in het zui
den van China. Samen met twee Chinese bedrijven zal het con
cern een olie- en gasopslagplaats bouwen in de haven van Hui-
zhou, zeventig kilometer van Hongkong. Het olieconcern ver
wacht voor het einde van volgend jaar de nieuwe opslagfacilitei
ten in gebruik te kunnen nemen.
Vastned wil meer onroerend goed
Amsterdam Onroerend goed-beleggingsmaatschappij VastNed
wil de onroerend goed-portefeuille in driejaar tijd uitbreiden
van 468 miljoen gulden tot 700 miljoen gulden. Dat heeft direc
teur K. Streefkerk gisteren in Amsterdam gezegd bij een toelich
ting op het jaarverslag. In 1991 groeide de waarde van de onroe-
rend-goedportefeuille door aan- en verkopen met 47,7 miljoen
gulden tot 418 miljoen gulden.
FMO optimistisch over Indonesië
den haag De Nederlandse Financierings-Maatschappij voor
Ontwikkelingslanden (FMO) verwacht zaken te blijven doen met
Indonesië ook al heeft de Indonesische regering de ontwikke
lingsrelatie met Nederland stopgezet. Volgens de FMO zal „de
behoefte aan uitbouw van de investeripgscontacten in Indone
sië gaan lopen via instellingen die er aanwezig blijven", aldus
FMO-onderdirecteur F. Smit gisteren tijdens de presentatie van
de jaarcijfers. De FMO boekte vorig jaar een nettoresultaat van
4,3 miljoen gulden, terwijl een verlies van 4 5 miljoen gulden
was voorspeld.
Rühe wil vijfde van personeel ontslaan
bonn» De vorige week aangetreden Duitse minister van defen
sie, Volker Rühe, gaat een vijfde van het personeel op zijn minis
terie ontslaan. „Hiermee geef ik aan bereid te zijn tot besparin
gen", zo zei hij afgelopen weekeinde in een vraaggesprek met
Welt am Sonntag.
Topman Loudon deze week in Spaanse beklaagdenbankje
Akzo in het beklaagdenbankje. Deze week is het zover en
moeten Akzo-topman A. Loudon en drie voormalige di
recteuren van La Seda zich in Barcelona voor de rechter
verantwoorden voor de manier waarop Akzo zich vorig
jaar uit de Spaanse vezelfabriek heeft teruggetrokken.
barcelona ruud de wit
De rechtszaak die gisteren in
het Paleis van Justitie in de Ca
talaanse hoofdstad van start
ging, is aangespannen door de
vakbonden UGT en CCOO. Ak
zo maakt zich weinig zorgen.
Akzo-topman Loudon, die gis
teren voor de onderzoeksrech
ter stond, ontkende dat Akzo
iets kan worden aangewreven.
Loudon werd bij aankomst bij
het paleis van justitie ontvan
gen door zo'n dertig grimmige
vakbondsleden, die spandoeken
droegen met daarop de leus
'Akzo, een terroristisch con-
Amhemse chemieconcern La
Seda op een onverantwoorde
wijze de rug heeft toegekeerd.
Door de verkoop van het meer
derheidsaandeel voor het sym
bolische bedrag van een peseta,
zette Akzo vorig jaar de werkge
legenheid van 2.600 man op het
spel, aldus de bonden.
Het drama bij La Seda begon
vorig jaar juli toen Akzo besloot
zijn meerderheidsbelang van
57,5 procent in de noodlijdende
vezeldochter af te stoten. Eerder
waren pogingen van de chemie
reus om bij La Seda drastisch te
saneren, stukgelopen op het
verzet van de bonden.
Akzo stelde voor zijn aande
len voor het symbolische be-
correspondent
De telefoniste begreep er niets van. Nooit
eerder waren er op het gemeentehuis van
Grantham in luttele uren tijds duizenden
telefoontjes binnengekomen van boze bur
gers die allemaal met het gemeentebestuur
wilden spreken. Waren alle scholen bij de
creet opgeheven, was het plaatselijke poli
tiekorps afgeschaft?
Niets van dat al, iets veel ergers was ge
beurd. Het lokale huis-aan-huis-blad meld
de namelijk dat het gemeentebestuur van
plan was een standbeeld voor Margaret
Thatcher op te richten.
Het bericht in de Grantham Trader, vori
ge week woensdag, bleek een 1 april-grap,
maar de boosheid van de lezers was op
recht. Bij hen roept de naam 'Margaret
Thatcher' nog altijd herinneringen op aan
een elfjarig schrikbewind, dat pas in no
vember 1990 door een paleisrevolutie ten
einde kwam.
Schrikbewind
Wat voor de ene helft van de Britse natie
een schrikbewind was, was voor de andere
helft (de rijkeren) een periode van voor
spoed en geluk. De vraag is slechts: welke
helft zal donderdag 9 april zegevieren wan
neer de Britten naar de stembus gaan om
een eindoordeel uit te spreken over de erfe
nis van de vrouw die in oppositiekringen
werd aangeduid met 'That Woman' of ge
woon 'That Bloody Woman'.
Vaststaat dat de Britse samenleving tij
dens het regentschap van Thatcher (en de
daaropvolgende periode-Major) onherken
baar is veranderd. Als een gewone sterve
ling zich in 1979 had laten invriezen om nu
te worden ontdooid, zou hij zijn ogen niet
geloven. Een derde van alle vakbonden is
opgeheven, via satellietschotels worden
Duitse soft-pomofilms op de buis gebracht
en hoogvliegende zakenlui met draagbare
telefoons lopen spitsroeden tussen rijen be
delaars.
De vakbonden zijn voorgoed gemargina
liseerd en hun machtsbasis, de zware indu
strie, is ontmanteld. De geprivatiseerde be
drijven kunnen nooit meer worden genatio
naliseerd, want het geld dat ze destijds op
brachten is al lang uitgegeven.
Thatcher begon haar regime met een
reeks rigide bezuinigingen die de Britse eco
nomie in 1980 in recessie dompelden. Ze
beëindigde de steun aan de traditionele in
dustrieën en dwong deze concurrerend te
worden. De industrie moest, zo zei ze, 'slan
ker en fitter' worden. Vele slankten echter zo
veel af dat er slechts een skelet overbleef.
Thatchers aanpak leek te werken. De ar-
beidsproduktiviteit steeg met sprongen, het
aantal verloren dagen door stakingen daalde
tot historische laagten, maar anno 1992
hangt in de oude Engelse en Schotse indus
triecentra de vlag halfstok. Tweeëneenhalf
miljoen banen gingen verloren sinds 1979
en voor het eerst sinds de Industriële Revo-
Ei en kus voor Major
eastleigh ap
Dat de Britten nogal wisselend denken over
de Conservatieve Partij en haar leider, bleek
gisteren in de Engelse plaats Eastleigh waar
John Major met zijn zeepkistje campagne
voerde. Een jongeman sloeg de premier
met een ei in zijn gezicht. Kort daarvoor viel
Major een heel andere behandeling te beurt
toen een 18-jarig meisje hem vol op de
mond kuste.
lutie voert het Verenigd Koninkrijk meer in-
dustrieprodukten in dan uit.
Stuiptrekkingen
Met de industrie verdween ook de macht
van de vakbonden, een proces dat zich ook
in andere westerse landen voltrok. Thatcher
voerde een wet in die vakbonden gebood
een geheime stemming te houden alvorens
een staking uit te roepen, solidariteitsacties
werden verboden. In 1984-1985, toen de
mijnwerkers staakten, was het land getuige
van de laatste stuiptrekkingen van een vak-
bond-oude-stijl. Onder aanvoering van Ar
thur Scargill streden de mijnwerkers een
verloren strijd.
Drie miljoen mensen zegden hun vak
bondslidmaatschap op, eenzelfde aantal
werd in de periode 1979-1992 aandeelhou-
drag van 1 peseta (nog geen an
derhalve cent) aan de banken te
verkopen en beloofde daarnaast
150 miljoen gulden schulden
van La Seda te voldoen.
De banken weigerden en Akzo
verkocht de aandelen aan de
Catalaanse advocaat Soler Pra-
do, die optrad voor een groep
aandeelhouders die slechts over
een minderheidspakket be
schikte.
De bonden eisen nu dat Akzo
de aan Soler Prado verkochte
aandelen weer terugkoopt en
vervolgens meewerkt aan de
verkoop van deze aandelen aan
een geïnteresseerd buitenlands
concern.
Akzo blijft zich echter op het
standpunt stellen, dat het niets
meer met La Seda te maken
heeft.
Wel zegde Loudon toe met So
ler Prado te gaan praten, als er
zich inderdaad een koper heeft
aangediend.
DNB vreest te
grote invloed
mammoetfusies
oen haag gpp
De Nederlandsche Bank (DNB)
vreest dat gefuseerde banken en
verzekeringsconcerns teveel in
vloed krijgen op het bedrijfsle
ven. Dat zei DNB-directeur A.
Wellink vanochtend tijdens een
rede op de Erasmus Universiteit
in Rotterdam.
Volgens Wellink betekent het
samengaan van banken of ban
ken en verzekeringsmaatschap
pijen „dat de kredietverlening
wordt geconcentreerd bij enkele
grote bedrijven, waardoor de in
vloed in bedrijven en bedrijfs
takken toeneemt".
Als voorbeeld noemde Wel
link de rol van ABN AMRO bij
Air Holland. Zij zou de geld
kraan te \Toeg hebben dichtge
draaid door de belangen die zij
heeft als de belangrijkste geld
schieter van KLM, Martinair en
Transavia.
Een ander gevolg van de fu
siekoorts is dat veel bedrijven
op zoek moeten naar een twee
de huisbankier omdat ze niet
van één bank afhankelijk willen
Akzo-topman Loudon.
FOTO ANP RUUD HOFF
Oprichter Benetton stort, zich in de politiek
der. Thatcher had tevoren gewaarschuwd:
„Stap voor stap rollen wij de grenzen van
het socialisme terug en leggen wij de macht
weer in handen van het volk. Ik wil dat het
klassenonderscheid verdwijnt en dat elke
man en vrouw een kapitalist wordt, Marks
en Spencer (een warenhuis, red.) zullen tri
omferen over Marx en Engels."
En aldus geschiedde. Miljoenen gemeen
tewoninkjes werden verkocht aan hun be
woners, de staatsbedrijven werden gepriva
tiseerd. De opbrengst ervan (ruim 100 mil
jard gulden) vloeide in de vorm van belas
tingverlagingen terug naar de consument
die zijn koopkracht explosief zag stijgen.
Nog voordat het jaar 1989 aanbrak, tien jaar
na Thatchers aantreden, gewaagden de
Conservatieven van een „economisch won
der". De vele werklozen werden daarbij ge
makshalve vergeten.
De kop kosten
Het 'wonder' werd gevolgd door ramp
spoed. De Britse regering gebruikte het
middel van renteverhoging (Groot-Brittan-
nië trad pas in 1990 toe tot het Economisch
Monetair Stelsel, red.) om de schatkist te
spekken. De rente steeg naar nieuwe hoog
ten en de talrijke Britten die het door alle
belastingverlagingen hadden aangedurfd
een eigen huis te kopen, konden hun beta
lingen ineens nauwelijks meer voldoen.
Als klap op de vuurpijl volgde toen een
tweede recessie. Thatcher werd op de mest
vaalt van de geschiedenis geworpen. John
Major nam het roer over en zette met ziin
schip van Staat koers naar het politieke
midden. De scherpe kantjes werden van het
Thatcherisme afgeslepen. Maar de recessie
liet zich niet bij decreet opheffen en dat kan
de Conservatieve Partij deze keer de kop
kosten.
'Het is tijd voor wat anders', luidt de leu
ze van de oppositie. Labour maakt de erfe
nis van dertien jaar Conservatisme tot inzet
van de verkiezingen. De opiniepeilingen ge
ven haar daarin gelijk. Labour staat op
winst.
De ironie vMl alleen dat een herboren La
bour deel uitmaakt van die erfenis. Het wa
ren twee verkiezingsnederlagen tegen That
cher die Labour hebben gemaakt tot wat ze
nu is: een moderne sociaal-democratische
partij.
londen the independent
Vergeleken met de achtergrond
van een aantal kandidaten in de
Italiaanse parlementsverkiezin
gen van afgelopen zondag en
gisteren, is Luciano Benetton
een voorbeeld van morele
deugdzaamheid. Naast de voor
malige pornoster La Cicciolina
en Alessandra Mussolini, een
neo-fascistische ex-mannequin
en afstammelinge van il Duce,
steekt de topman van Benetton
af als een regelrechte modelbur
ger. Toch is ook zijn blazoen be
smet door wat velen beschou
wen als een uiterst cynische
commerciële publiciteitsstunt:
Benettons scandaleuze recla
mecampagnes.
Vorige week verscheen een
poster van een brandende, door
een bom opgeblazen auto op
veertig aanplakborden in
Noord-Ierland. Eén van de re
clameposters hing op nog geen
vijftig meter van de plaats waar
twee soldaten in 1988 door een
menigte in elkaar werden gesla
gen, waarna hun auto in brand
werd gestoken.
De poster is de jongste van
een serie schokkende Benetton-
posters: een treurende familie
aan het sterfbed van een aids-
slachtoffer (een originele pers
foto die werd 'bewerkt' om de
stervende man op Christus te
laten lijken), een dode man in
een plas stollend bloed gadege
slagen door echtgenote en
dochters (die gerechtelijke stap
pen hebben ondernomen tegen
de firma Benetton), een guerril
lastrijder met een Kalashnikov
en een menselijk dijbeen in zijn
handen en de poster (die on
langs in Israël werd verboden)
van twee jongetjes - de één Ara
bisch, de ander joods - met alle
bei een dollar-biljet in hun zak.
Aanstoot geven
Het afgelopen jaar heeft Lucia
no meer aanstoot gegeven dan
in zijn voorgaande 56 levensja
ren. Over de hele wereld heb
ben tijdschriften en dagbladen
geweigerd de advertenties te
plaatsen. Luciano 1s door meer
dere reclamecode-commissies
veroordeeld, evenals door het
Vaticaan.
Afgezien van de reclamecam
pagnes lijkt Luciano, de oudste
van drie broers en één zuster
die in 1965 samen het miljoe
nenbedrijf Benetton oprichtten,
een voorbeeldig bestaan te lei
den. Over Luciano doen geen
sex-schandalen de ronde, hij
heeft geen banden met de maf
fia en staat op goede voet met
zijn vijf kinderen. Energie put
hij uit de grote hoeveelheden
groentesappen die hij achtero
verslaat. Verder is hij geschei
den en een fervente anti-roker.
Zijn werknemers zijn opgevoed
in de Benetton-filosofie, loue,
peace en maximale winst.
Luciano, Carlo, Gilberto en
Giuliana Benetton werden tus
sen 1935 en 1939 geboren in
Treviso, ten noorden vtin Vene
tië. Ze groeiden op in bittere ar
moede. Vader l>eone stierf toen
de kinderen vijf waren. Op zijn
vijftiende moest Luciano van
school om het gezin te helpen
onderhouden. Hij ging in een
kleine brei-fabriek werken en
besefte al snel dat de kleurige
truien die zijn zus thuis breide
perspectief boden. Hij verkocht
zijn accordeon en de fiets van
zijn broer Carlo om de eerste
aanbetaling te kunnen doen op
een tweedehands breimachine
voor Giuliana.
Spin In het web
De zaak kwam goed van de
grond toen Luciano in 1960
naar Rome ging, waar hij in
contact kwam met de Taglia-
cozzo familie, een grote naam
in de detailhandel. De Taglla-
cozzo's brachten Benettons
truien op de markt en Luciano
ontpopte zich als een zakelijk
talent met een bijzonder voor
uitziende blik. Hij richtte een
franchise op: een onderne
mingsstructuur waarbij kleinbe
drijven de licentie kopen om de
naam en de bedrijfsformule van
het moederbedrijf plaatselijk te
exploiteren. Het Benetton-
hoofdkwartier in Treviso is zo
doende een soort controlecen
trum dat zorg draagt voor een
zo groot mogelijke efficiëntie en
winst voor de Benetton familie,
die als een spin in het web zit.
Luciano beschouwt zichzelf
als een industrieel, geen mode
ontwerper. De kleding die zijn
bedrijf maakt noemt hij 'Het
Produkt'. Hij is er erg op ge
brand te worden gezien als 'een
man van het volk en verschijnt
dan ook steevast in gemakkelij
ke, informele kleding.
Toch heeft deze 'gewone
man' een indrukwekkende
vriendenkring in de wereld van
kunst, politiek en sport. Hij be
zit een eigen straalvliegtuig, een
basketbalteam en een Formule
1 raceteam, waarin het bedrijf
vele miljoenen guldens heeft
gestoken.
Shockerende foto's
Acht jaar geleden nam hij Oli-
viero Toscani in dienst, een mo
de-fotograaf die bekend stond
wegens zijn technische perfec
tie en zijn knappe portrettering
van 'echte' mensen De eerste
paar jaar bedachten Luciano en
Toscani eindeloze reeksen van
vrolijke, multi-etnische kinde
ren, gekiekt in de fel gekleurde
Benelton-kleding. De reclame
campagne oversteeg de (aaibar
rière en kon zo in tachtig lan
den worden gelanceerd.
Toen het Benetton imago
eenmaal was gevestigd, startien
Luciano en Toscani een ge
waagdere publiciteitsstunt
shockerende foto's.
In het openbaar presenteert
Luciano zien vol gekwetste ver
warring over de heftige reactie
op zijn reclamecampagne. ..Wat
we proberen te doen zegt hij,
„is ons reclamebudget te ge
bruiken voor iets nuttigs
Om de wereld een spiegel voor
te houden en een pleidooi te
houden voor meer gevoeligheid
en zorgzaamheid voor elkaar."
Maar tegenover collega's heeft
Luciano zich meer dan eens la
ten ontvallen dat de campagne
in wezen bedoeld is om Benet
ton 'in het nieuws te brengen'.
Gemeten naar dit criterium
moet de campagne worden be
schouwd als een onovertroffen
succes. De verkregen publiciteit
heeft de firma bepaald geen
windeieren gelegd. Vorig jaar
steeg de winst met een onge
kende 23,6 procent. I ens te
meer heeft Uiciano Benetton
bewezen dat hij heel goed weet
waar hij mee bezig is
Maar de Industriële magnaat
Luciano lijkt uitgekeken te ra
ken op Het Produkt. Hij zoekt
een nieuwe uitdaging en lijkt
zijn zinnen te hebben gezet op
een politieke carrière De tijd
moet uitwijzen of De Partij hem
de voldoening kan schenken die
Het Produkt hem ooit gaf.
Ludano Benneton (links) tijdens de Nederlandse presentatie van de omstreden advertentie van zijn kleding
concern die een stervend aids-patiënt toont die wordt omringd door zijn huilende familie. foto^anp vnrraung maagwet hisunga
