'Volledige patstelling
was onvermijdelijk'
Iraniërs vallen
ambassades aan
200 Kilometer stappen in een Super Euraudax
Binnenland
Mateman betreurt
uitspraak 'spleetogen'
Kerken kwaad over
wet voor euthanasie
Stilte voor de storm
129 '~J
ON net
Verkeersinfo op teletekst
Droste, Venz en Pally
komen stakers tegemoet
Supporters Groningen
houden huis in Volendam
2\
MAANDAG 6 APRIL 1992
3
SrdrrUrxS fYrvbut.io CPDI
Salmonellabesmetting bij bejaarden
vught Vier bejaarden uit verzorgingstehuis Elisabeth in Vught
zijn opgenomen in ziekenhuizen in Den Bosch omdat ze zijn
besmet met de salmonella-bacterie. Hun toestand is stabiel. On
derzoek in de keuken heeft nog niets opgeleverd, maar uit voor
zorg wordt het voedsel nu bereid in een militaire kazerne in
Vught.
'Brand natuurgebieden aangestoken'
vledder Twee branden tussen Vledder en Doldersum
(Drenthe) hebben zaterdag ongeveer drieëneen half hectare bos
en natuurgebied vernield. Doordat de brandweer snel ter plaatse
was kon grotere schade worden voorkomen. De politie ver
moedt dat beide branden zijn aangestoken.
Brandstichten uit sensatie
Rotterdam Drie jongens van veertien en vijftien jaar hebben
bekend dat zij op 17 maart brand hebben gesticht in het Techni-
kon-scholencomplex in Rotterdam. De brand richtte voor onge
veer een miljoen gulden schade aan. Tegenover de politie be
kenden de jongens dat het hen ging om 'spanning en sensatie'.
Zwembad in de as gelegd
Apeldoorn Een brand die het zwembad Malkenhoven in Apel
doorn gisteren in de as heeft gelegd, heeft ongeveer vijf miljoen
gulden schade veroorzaakt. De technische recherche sluit
brandstichting niet uit.
Discoschutter stak taxichauffeur neer
wapeningen De 20-jarige Edenaar die wordt verdacht van het
doodschieten van een 57-jarige Wageningener vorig weekeinde
bij een discotheek, blijkt afgelopen nieuwjaarsnacht al een taxi
chauffeur in Ede te hebben neergestoken. Twee weken geleden
schoot hij een man uit Wageningen dood toen die zich bemoei
de met een ruzie tussen de verdachte en een vrouw. Een vriend
van het slachtoffer raakte zwaar gewond. De Edenaar is vandaag
voorgeleid aan de officier van justitie. De politie verwachtte dat
die tot voorlopige hechtenis zou besluiten.
den haag gpd-a
CDA-kamerlid Mateman heeft
spijt van zijn uitspraak dat de
Chinese leiders „bejaarde
spleetogen" zijn. De politicus
zei het te betreuren dat hij deze
„ongelukkige omschrijving"
had gebruikt tijdens een spreek
beurt in Staphorst op 16 maart.
Mateman is zaterdagmiddag
door CDA-fractieleider Brink
man ter verantwoording geroe
pen voor zijn optreden. Na af
loop van het gesprek liet Mate
man een verklaring verspreiden,
waarin hij zegt de gewraakte
woorden „in het vuur van mijn
betoog" te hebben uitgespro
ken. „Ik betreur dit. Ik had deze
woorden niet mogen gebrui
ken".
Volgens een woordvoerder
neemt Brinkman genoegen met
de spijtbetuiging. De parlemen
tariër is zelf van mening dat zijn
uitlatingen geen gevolgen hoe
ven te hebben voor zijn functio-
'Zwarte dag als-dit wordt aanvaard'
den haag gpd-anp
De Nederlandse kerken hebben
zich gisteren fel gekeerd tégen
de goekeuring door de Tweede
Kamer van het euthanasievoor
stel van het kabinet. Het ge
wraakte onderdeel van de wet is
dat actieve levensbeëindiging
van zogeheten wilsonbekwa-
men (comapatiënten, gehandi
capten en demente bejaarden)
niet voor de rechter hoeft te ko
men wanneer de arts aan een
aantal voorwaarden heeft vol
daan.
Kardinaal Simonis zei giste
ren dat allf gevallen van eutha
nasie op wilsonbekwamen voor
de rechter moeten komen Do
minee Boomsma van de gere
formeerde kerker noemde het
wetsvoorstel een onmogelijke
en afschuwelijke zaak Dominee
Hoek, woordvoerder van de
hervormde kerk: „Ik vind het
een zwarte dag als dit zo wordt
aanvaard"
Utrechtse rechter geeft bonden gelijk
Deze patstelling was onvermijdelijk. Beide partijen stel
len terecht dat ze zijn uitgepraat, de oproep van minister
Maij-Weggen om weer te gaan praten ten spijt. En dat
betekent, aldus gistermiddag de Utrechtse rechter Schu-
man, dat stakingen kunnen doorgaan.
door de bonden gewraakte extra
loonsverhoging voor het hoger
personeel is noodzakelijk „NS
is voor het hoger personeel in
betaling een minder goede
werkgever dan voor het lager en
middenkader." Over geld valt
nog wel te praten. NS hebben
3,9 procent geboden, maar er is
nog „enige ruimte". Reactie van
CNV-onderhandelaar Van der
Kamp: „De directie laat keer op
keer buiten de onderhande
lingstafel blijken dat er ruimte
is, maar aan de onderhande
lingstafel niet".
Dan volgt de rechtbank Ro
ver - de reizigersorganisatie in
utrecht anp
Zaterdagochtend, een paar uur
voordat de bonden, de NS en
Rover voor de Utrechtse recht
bank hun verhaal moeten doen,
doet de NS-hoofddirectie nog
een laatste poging. Alle 27.000
NS'ers vinden een brief in de
bus van hoofddirecteur Mes
sing. De staking is 'volstrekt
misplaatst', schrijft hij.
De flexibiliseringsvoorstellen
zijn lang niet zo verstrekkend
als de vakbonden zeggen. Angst
voor gebroken diensten en de
invoering van aparte zomer- en
winterdiensten is onnodig. De
Een medewerker van de Iraanse
ambassade zit mistroostig op de
stoep. Boze landgenoten hebben
net voor enkele tonnen schade
aangericht.
FOTO ANP PATRICK VAN BERKEL
neren als kamerlid.
Aanvankelijk verklaarde Ma
teman afgelopen vrijdag dat het
„zeer onwaarschijnlijk" was dat
hij zich zo denigrerend had uit
gelaten over de Chinezen. Hij
zei zich -zo'n uitspraak niet te
kunnen herinneren. Twee loka
le CDA-bestuurders uit Stap
horst bevestigden de uitspraken
echter, waarna Mateman alsnog
bekende.
De CDA'er sprak zijn beledi
gende woorden naar aanleiding
van de Chinese druk op Neder
land om geen onderzeeërs aan
Taiwan te leveren. Tijdens die
zelfde spreekbeurt deed het ka
merlid ook een aantal omstre
den uitspraken over het min
derhedenbeleid in Nederland.
Zo zei hij dat er „een stortvloed
van buitenlanders over ons land
heen komt. We moeten die
stortvloed in de greep krijgen.
Anders wordt het een puin
hoop".
Een groep van 36 Iraniërs heeft gisteren grote vernielingen aange
richt bij de Iraanse ambassade in Den Haag. De bestorming was
onderdeel van een internationale actie van de Iraanse verzetsbewe
ging Volksmojahe^din. In veertien andere Europese steden, waar
onder Bonn, Parijs en Londen, werden eveneens Iraanse ambassa
des aangevallen.
De acties vormden een reactie op een luchtaanval van het Iraan
se leger gistermorgen op een kamp van het Nationale Iraanse Be
vrijdingsleger in buurland Irak.
De ambassade in Den Haag werd rond drie uur met twee busjes
bestormd Een busje ramde de poort. Vervolgens betraden de 36
actievoerders de ambassade, waar op dat moment alleen een huis
meester aanwezig was. Hij vluchtte de straat op.
Het interieur werd grondig vernield. De actievoerders waren ge
wapend met stokken en vernielden onder meer ramen, computers,
telefoons en meubilair. Er werden leuzen op enkele muren aange
bracht. Alle kasten werden leeggehaald en dossiers werden op
straat geworpen. De schade wordt op minstens enkele tonnen ge
schat. De politie pakte alle actievoerders op.
utrecht anp
Zondagmiddag zes uur. Het is
merkwaardig stil in de burelen
van de vervoersbonden van
FNV en CNV en de spoorweg-
vakbond FSV. Na een middag
vol tegenstrijdige berichten over
hervatting van overleg, toezeg
gingen van beide cao-partijen
en vakbondsonderhandelaars
die zoek zijn, staat de geruch
tenmachine even stil. „De stilte
voor de storm", zegt een CN-
V'er.
De bonden hebben hun
draaiboeken gereed. Honder
den districtsbestuurders en ka
derleden zijn geïnstrueerd. Be
stuurders knappen nog even
een uiltje of „zijn bezig met de
duiven". Dat zal er de komende
dagen niet meer van komen.
Een kaartje leggen in de kantine
is er voor het kader niet bij. Dat
is vanaf vannacht continu in
touw.
Eerder op de middag gloorde
er nog licht. Onderhandelaar
Korteweg van de Vervoersbond
Minister Hirsch Ballin van
justitie verdedigt zijn voorstel
met het argument dat euthana
sie op wilsonbekwamen nu ook
aan toetsing onderhevig wordt.
Uit een rapport over de eutha
nasiepraktijk in Nederland
bleek vorig jaar dat nu ongeveer
1000 keer per jaar euthanasie
wordt gepleegd op mensen die
niet (meer) kunnen zeggen of ze
dat willen.
Ook het Nederlands Artsen
verbond gaf het kabinet ervan
langs. Tweed t vourzittei Van
Dijk van dezt L itholieke artsen
organisatk s df zaterdag dat
de zorgvuldig ids. isen bij eu
thanasie n et rs< Billen van die
in Nazi-Du'island Toen werden
onder met i zwakzinnigen op
grote schaal vermoord onder
het mom van euthanasie Van
Dijk wil de huidige wetgeving
handhaven.
De Eerste Kamer moet nog
over de nieuwe euthanasiewet
praten.
Amsterdam Niet alleen Den Helder, ook Amsterdam kent zijn vlootdagen. De schepen van de Nederlandse marine lagen het afgelopen week
einde afgemeerd In de hoofdstad om het publiek een blik te gunnen in 'de wereld die marine heet*. foto tfo vogelzang
Als zombies duiken ze plotseling uit het duister
op. Spookachtig verlicht door fakkels, doodmoe
en met asgrauwe, vaak van pijn vertrokken ge
zichten. Het applaus van omstanders lijkt nau
welijks tot ze door te dringen en de bloemen
zien ze niet. Slechts één ding telt: die allerlaatste
stap om de 200 kilometer vol te maken.
Om precies 10 uur gisteravond kwamen ze in
Bunnik over de finish, de deelnemers aan de Su
per Euraudax, een monster-wandeltocht van 200
kilometer, af te leggen in maximaal 40 uur. Het
was de meesten aan te zien. Sloffend, hinkend en
met de blik nog op oneindig kwamen ze aan. Een
enkeling meer gedragen dan zelf lopend.
Veel meer dan de overige omstanders voel ik
mee met de 116 mannen en vrouwen, die de
eindstreep bij jeugdherberg Rhijnauwen hebben
gehaald. 87 kilometer lang was ik één van hen.
Niet de blaren, niet de spierpijn en ook niet de
oververmoeidheid, maat de kou. stilte en vooral
de duisternis werden te veel. Het lichaam wilde
nog wel. de geest met meer.
Ik zwalk meer dan ik loop. slinger als een dron-
kenman over de rivierdijk en ben mijn oriëntatie
volledig kwijt Twee keer struikel en val ik. Be
hulpzame handen helpen me weer op de been.
maar direct daarna is er weer dat verlammende
gevoel volstrekt alleen te zijn.
Als ik, vanuit de avondkou, zaterdagavond om
streeks half 11 de warmte van restaurant De
Goudreinet in Kestéren binnenstap, voel ik hei
bloed uit m'n hoofd wegtrekken. Een half uurtjt
later sta ik bovenaan de lijst van uitvallers.
's Morgens om 6 uur. aan de start in Bunnik,
was ik nog vol goede moed. „Vierdaa'-v erva
ring? Dan haal je de 100 kilometer zck. had
Günter Winterscheid, een lange-afstandio,^1 l'it
het Duitse Dormagen. gezegd. In de namiddag
wordt hij voorzichtiger „Niet denken aan die 200
kilometer en vooral niet denken aan de komende
nacht. Iedere loper krijgt z'n dieptepunt, ergens
tijdens de rocht Bij jou komt dar gewoon vroeg".
Ik tracht m'n aandacht af te leiden van wal ko
men gaat Probeer bt| voorbeeld uit te rekenen
hoeveel stappen ik gedurende de totale wandel
tocht zal zetten en wat ik met al die stappen aan
gewicht omhoog breng Het verlammende idee,
dat ik nog meet dan honderd kilometer moet,
keert echter telkens terug.
l.uniet probeert de moed er in te houden.
H' - >eli eaast me en vertelt over z'n marathons,
arülo. pwedstrijden, z'n overwinningen met
.nelwandelen. Doet inmiddels net of we samen
een ommetje maken, maar ziet dat het nauwelijks
helpt. Wordt dan serieuzer .Je pijngrens verleg
gen. lichamelijk én geestelijk, daar gaat het om".
Lopen in je eigen tempo is er niet bii. Het tem
po ligt op precies 6 kilometer en wordt aangege-
het openbaar v
rechter Schuman dat NS en de
vakbonden het cao-overleg her
vatten en dat er tijdens die ge
sprekken niet wordt gestaakt.
Want, aldus Rover-advocaat
Trap. een staking dupeert dage
lijks honderdduizenden trein
reizigers. „Het woord onbe
spreekbaar moet eens een
poosje uit het woordenboek van
de onderhandelaars worden ge
schrapt." vindt hij.
De Vervoersbond FNV slaat
hard terug. Rover weet niet
waar ze over.praat, stelt raads
vrouw Zeijlstra. „De partijen
zijn uitonderhandeld Uit het
eindbod van de NS blijkt dat er
niets meer te onderhandelen
valt. Daaruit destilleren de vak
bonden het recht om in actie te
komen".
NS, die evenals Rover de sta
king willen voorkomen, stellen
zich wat dat betreft aan de kant
van de bonden op Niet Hm er,
maar alleen de bonden en NS
kunnen vaststellen of er nog iets
te bespreken valt. zegt advocaat
Duk.
Schuman blijkt een dag later
die opvatting te delen. Bonden
en NS hebben geprobeerd tot
overeenstemming te komen,
maar verschillen 'fundamenteel
van inzicht over het te voeren
arbeidsvoorwaardenbeleid'. NS
wilen de arbeidsvoorwaarden
per sector kunnen vaststellen,
de bonden houden vast aan één
cao voor alle NS'ers. „Niet ge
zegd kan worden dat één van
hen daarmee apert onredelijk
handelt. Wel is duidelijk dat de
ze radicale tegenstelling al \nj
snel tot een volledige patstelling
in de onderhandelingen moest
leiden."
FNV stelde voor om de door de
bonden gewTaakte flexibilise
ring van de dienst Infrabeheer
uit de onderhandelingen te til
len. Een onafhankelijke com
missie zou een onderzoek naar
de concurrentiekracht daarvan
moeten verrichten. Dat zou het
mogelijk maken om over de rest
van de agendapunten de onder
handelingen te hervatten. De
NS laten 's avonds weten ak
koord te gaan met zo n com
missie, maar zijn volgens de
FNV-bond niet bereid de flexi
biliseringsplannen in te trekken.
Onvoldoende dus.
Bij de Vervoersbond FNV ne
men pas rond 9 uur de eerste
stakingsleiders plaats. In een
volcontinudienst gaan mini
maal vijf mensen zich bezig
houden met de coördinatie. Het
eerste agendapunt is de telefo
nische vergadering waarin moet
worden afgesproken waar
maandagochtend vroeg de ac
tie-bijeenkomsten worden ge
houden. Formeel hebben de
vakbondbestuurders immers
iTSBEWMZEN
r GELDIG
1
De busmaatschappij Centraal Nederland had vanmorgen de bussen uit
voorzorg voorzien van aan duidelijkheid niets te wensen overlatende
raambiljetten. Ja. daar zijn al wat mensen boos over geworden zegt
groepschef Laponder van de busmaatschappij, „ze worden altijd kwaad
op de verkeerden" foro^cx BOfR
geen toegang meer tot NS-ter
rein. dus moeten er her en der
zaaltjes worden gehuurd voor
de bijeenkomsten en de in
schrijving van stakers.
Het wachten is nog slechts op
de kleine uurtjes, als op de di
verse stand plaatsen de leden in
staking gaan. Want dat gaat ge
beuren. Dat staat voor bonden
vast. Ze krijgen gelijk.
De verkeerschaos van vanmorgen heeft een record aantal uitzen
dingen met verkeersinformatie opgeleverd. Gemiddeld zonden de
zeven regionale omroepen tussen zes uur en half tien om het kwar
tier in totaal 68 keer verkeersinformatie uit tegen 35 keer bij een ge
wone maandagochtenspits. Verder wordt de hele dag informatie
over files gegeven op teletekstpagina 751. Ook kan het NS-inlich
tingennummer (06-8991121) worden gebeld.
Afspraak over behoud prijscompensatie
UTRECHT ANP
Droste, Venz en Pally Holland
zijn afgelopen weekeinde als
eerste suikerverwerkende in
dustrieën bezweken voor de
druk van de stakingsacties die al
bijna twee weken duren. De
drie bedrijven werden het in het
afgelopen weekeinde met de
Voedingsbond FNV eens over
behoud van de automatische
prijscompensatie. Het voorne
men van de werkgevers om de
prijscompensatie te laten val
len, is de belangrijkste reden
voor de staking.
Opvallend aan de aanvullen
de regeling is dat de prijscom
pensatie voor 22 maanden
wordt gegarandeerd, terwijl de
overige afspraken (zoals een ex
tra loonsverhoging van 1,25
procent) slechts een jaar lang
van kracht zijn. Volgens de Voc
dingsbond zal de aanvullende
regeling 'maatgevend' zijn voor
de hervatting van het cao-over
leg deze week met andere be
drijen.
De bedrijfsregeling zal wor
den ingepast zodra do nieuwe
cao is afgerond en geldt behalve
«OOI I troste. Vu en Pal) Hol
land. ook voor Marvelo in Zaan
dam. Van Dijk Banket in Zwart
sluis (Overijssel), lomtsma Bak
ken m Dokkum en Cn-rkens in
Wormer.
ven door baankapitein loop Wissink. die voorop
loopt. De korte (4 minuten) en langere rusten (50
minuten) liggen vast. wie tussentijds stopt is de
aansluiting met de groep al heel snel kwijt.
De organisatoren hebben bewust gekozen voor
een route over de Utrechtse Heuvelrug, door de
Betuwe en door de Gelders/Utrechtse Vallei. „De
meeste deelnemers komen uit het buitenland",
aldus Wissink. „Die zien op deze manier zoveel
mogelijk van het Nederlandse landschap: bos en
hei. maar ook polders en rivieren".
„Het is pure sport", zegt Rinus lordaan Als hij
hoort dat ik me een maand voor de tocht pas ben
gaan voorbereiden en dat mijn wandclcrvaring
zich niet verder uitstrekt dan twee Nijmeegse
Vierdaagsen en wekelijkse wandetochten van
maximaal 50 kilometer, schudt hij z'n hoofd.
„Dan mag jij echt heel blij zijn met die 87 kilome-
ze voor levensgevaarlijke situa
ties Zr reden naast elkaar en
lieten geen andere voertuigen
passeren Uit de rijdende auto's
werden bierblikjes geworpen
Met assistentie van politie
korpsen uit Hoorn en Becmster
ving de Vblendamse politie het
konvooi op. De politie nam een
honkbalknuppel, een houten af-
Mtpaalon inG ii in bi
Na de wedstrijd trok een gro
te groep Groningers het dorp in
naar de Dijk. Een supporter
gooide stenen naar de politie.
Toen hij werd aangehouden
was dat voor ongeveer honderd
anderen aanleiding om de poli
tie met stenen en bierglazen te
bekogelen.
van FC Gronini
teren ongeregeldheden vcroor
zaakt op de Dijk in Volendam
na de wedstrijd Volendam-Gro
ningen Ze richtten vernielingen
aan en bekogelden agenten met
stenen en bierglazen De politie
voerde charges uit om dc orde
te herstellen Elf supporters van
Groningen werden aangehou
den.
's Morgens kreeg de politie al
de melding dat een groep sup
porters met circa dertig auto's
op weg was naar het IKselmeer
dorp met van een sloopwerk ge
stolen bouwmateriaal Onder
meer op de Afsluitdijk zorgden
