Trage doorbraak
Drivin'n'CryiiT
Veekoeken in plaats van bloemen
Cultuur Kunst
Zendingsdrang van
een wereldreiziger
National Gallery betaalt
33 miljoen voor 'Holbein'
Oerdriften
in verhevigd
realisme
Prins Claus beschermheer
fonds muziekinstrumenten
VRIJDAG 3 APRIL 1992
Muziekuitvoering St. Cecilia
voorhout Het jaarlijkse concert van de Voorhoutse muziekver
eniging St. Cecilia staat voor de deur. Morgenavond brengt deze
vereniging een veelvoud van muziekstijlen ten gehore in de KTS
te Voorhout. Offenbach, maar ook Bohemian Rapsody', het
mysterieuze 'Novena' en filmmelodieën klinken vanaf 20.00 uur.
Na afloop treedt het Bollenstreek Trio dansmuziek op.
Slapstick in Solution
hillegomSlapstick en pop. Dat gaat samen in jongerencentrum
Solution. Daar treden morgenavond The Keytone Cops' aan
met frisse popsongs onder het motto 'Alles moet kunnen'. Vlie
gende kippen, opgezette leeuweriken en een lied over cv-ketels.
Aanvang 20.30 uur.
Optreden The Scene afgelast
leiden Wegens ziekte van de zanger Thé Lau gaat het optreden
van The Scene, morgenavond in het LVC, niet door. Het LVC be
taalt de toegang, tegen inlevering van de kaarten, terug. Vandaag
al kunnen kaarten bij het LVC worden ingeleverd. De nieuwe da
tum voor het concert van The Scene is nu zaterdag 13 juni. Mor
genavond is er vanaf 22.00 uur in het LVC een - gratis toeganke
lijke - dansavond.
recensie nancy stoop
t expositie met werk van Fons Ras,
t/m 26 april in Galleria Propitia, Le-
het als
georgani-
bewijzen
de natuur
Sommige
een sportieve
hun vrije tijd op
seerde survivaltocht
dat zij niet zover vai
af staan. In de 'wildernis' ge
dropt, moeten deze avonturiers
in leven zien te blijven om na
de beproeving weer in de 'geci
viliseerde' wereld terug te ke
ren. 'Survival' van Fons Ras bij
Galleria Propitia verwijst door
middel van primitieve werktui
gen en een kampvuur naar der
gelijke modieuze vormen van
tijdverdrijf, maar in relatie tot
het andere werk wordt duidelijk
dat het Ras gaat om meer dan
het zoeken van avontuur of een
nostalgisch verlangen naar een
primitieve levenswijze.
Het werk van Ras is moeilijk
te benoemen, maar laat zich het
best omschrijven als een com
binatie van een schilderij, colla
ge, reliëf en assemblage. In zijn
objecten gebruikt hij uiteenlo
pende materialen als hout,
been, boomschors, steen die hij
tijdens zijn reizen over de hele
wereld verzamelde.
Herinneringen aan de ont
moetingen met andere culturen
bracht Ras samen in een werk
getiteld 'Fieldwork'. Ras heeft
zich aan een vorm van persoon
lijk archeologisch veldwerk
overgegeven door primitieve
werktuigen van steen of hout en
een ijzeren pijl en boog binnen
een rechthoekig kader te plaat
sen. Niet alleen het bijschrift,
maar ook tot de verbeelding
sprekende namen 'Fortuna Bay'
en 'Semermiut', in hout of pot
scherven gekerfd, getuigen van
'Mer du Nord' van Fons Ras draagt onderhuids en verhuld, maar niet
minder dreigend, een waarschuwing. foto
AMSTERDAM
De veiling van het vrouwenpor
tret van Hans Holbein II
(1497/8-1543) van 15 april bij
Christie's in Londen gaat niet
door. In plaats daarvan wordt
het werk, dat zich nu nog in
Brits privé-bezit bevindt, ver
kocht aan de National Gallery in
Londen. Het Britse museum be
taalt er een bedrag van 33 mil
joen gulden voor, zo blijkt uit
een bekendmaking van het vei
linghuis. De betaling mag ge
spreid over drie jaar geschie
den. Vanaf 28 april is de Hol
bein in de National Gallery te
zien. 4
De huidige eigenaar Lord
Cholmondeley, verkoopt het
portret waarop een vrouw met
eekhoorn staat afgebeeld, om
dat hij meent dat het doek be
houden moet blijven voor het
Engels cultuurbezit. Het muse
um heeft het benodigde geld
vergaard met steun van het Na
tional Memorial Fund en de
National Collections Fund.
De eigenaar wil met de op
brengst onder meer zijn land
goed onderhouden. De op
brengst bij veiling van het vrou
wenportret werd op ruim 49
miljoen gulden Tijdens de vei
ling op 15 april zal het schilderij
'Daniël en Cyrus voor de afgod
Bel' van de Nederlandse schil
der Rembrandt wèl onder de
hamer komen. Het betreft één
van de zes vroege werken uit
particulier bezit, uit 1633.
zijn vele omzwervingen over de
wereld.
Inspiratie van de Poolstreek
leidde tot een landschappelijke
impressie in 'Icebergs'. In het
overige werk brengt Ras meer
inhoudelijke kanten van zijn
reiservaringen in beeld. In 'l'In-
trusion' geeft de tegenstelling
tussen een prominent geplaats
te kerk en christelijke symbolen
als het kruis enerzijds, en een
primitief, maskerachtig gezicht
anderzijds, een relativerend
standpunt weer over religie en
zendingsdrang.
In de opbouw van de werken
past Ras een regelmaat toe, die
de innerlijke en uiterlijke ver
scheidenheid op de achter
grond dringt. Bij de meeste ob
jecten ligt het accent op de
combinatie van de verschillen
de beeldelementen, maar daar
waar Ras zich beperkt tot het
beeld in zijn totaliteit komt hij
tot sprekender resultaten.
Een reliëfachtig schilderij 'El
Progresso' vertegenwoordigt
een expressieve kant in het
werk van Ras. In deze voorstel
ling van een groot gebouw ont
breekt de anekdotische benade
ring, evenals in 'Mer du Nord'.
Juist deze stukken dragen een
eigen signatuur die uitstijgt bo
ven het samenbrengen van toe
vallige elementen. 'Mer du
Nord' gaat nog een stap verder
door het beperkte kleurgebruik
en de geabstraheerde vorm. De
donkere, gebarsten ondergrond
en de onbewerkte stukken hout
passen ogenschijnlijk niet in de
thematiek van de mens die (op
nieuw?) dicht bij de natuur
staat. Op kunstmatige manieren
kan men tijdelijk proberen te
ontsnappen aan de negatieve
effecten van de vooruitgang.-
Het gaat pm werkelijk overle
ven. 'Mer du Nord' bevat on
derhuids en verhuld, maar niet
minder dreigend, deze waar
schuwing.
'Fly me Courageoussucces in Amerika
peter bruyn
Kevn Kinney van de Amerikaanse rockband Drivin'n'Gyin' is uitermate ontspannen. „Laat mij n
songs schrijven en zingen. Daar vind ik mijn voldoening in."
Nu de alternatieve rockmuziek een steeds groter publiek
bereikt, lijkt ook de definitieve doorbraak van het Ameri
kaanse Drivin'n'Cryin' nabij. Van hun meest recente al
bum werden in de Verenigde Staten reeds een half mil
joen exemplaren verkocht. Komende weken zijn ze op
tournee in ons land.
handen, kevn kinney zit M het
raam en tokkelt op een gitaar
die hij een paar uur eerder ge
kocht heeft. Als muzikant heeft
hij wel wat ontberingen door
staan. maar een dag zonder gi
taar ging hem echt te ver. De in
strumenten van Drivin'n'Cryin
worden pas de volgende dag
vanuit Amerika overgevlogen,
vandaar dat Kevn en Tim even
een Amsterdamse muziekhan
del zijn binnen gelopen om een
goedkoop akoestisch model aan
te schaffen. De nood was erg
hoog.
Het gaat goed met de alterna
tieve Amerikaanse rock en het
gaat goed met Drivin'n'Cryin'.
Hun carrière mag dan nog niet
zo explosief verlopen als die van
Nirvana of The Black Crowes,
toch heeft de groep van het
meest recente album 'Fly me
Courageous' alleen al in de Ver-
Ontspannen is het woord. Aan
de vooravond van hun Europe
se tournee zijn Kevn Kinney en
Tim Nielsen van de Amerikaan
se rockband Drivin'n'Cryin' ui
termate ontspannen. „Laat mij
nou maar m'n songs schrijven
en zingen. Daar vind ik mijn
voldoening in", zegt Kinney als
de trage commerciële door
braak van zijn band ter spcake
komt. «Zolang ik van iedere
plaat maar zoveel verkoop, dat
ik weer een volgende kan ma
ken. Daar gaat het om. We heb
ben vrienden en fans. we zijn
tevreden. Het leven is toch nog
niet zo slecht als je in een hotel
als dit kan zitten, weed kan ro
ken en golf kan spelen7"
Computer-golf bedoelt hij.
Tim Nielsen ligt languit op het
hotelbed met het speeltje in zijn
enigde Staten een half miljoen
stuks verkocht.
Het was de derde plaat die dc
groep uit Atlanta - die behalve
zanger/gitarist Kevn Kinney en
bassist/mandolinespeler Tim
Nielsen, besmi uM git.mst Bu
ren Fowler en drummer Jeff
Sullivan sinds 1983 maakte.
Soms klinken ze als een jaren
zeventig hardrockband En
soms spelen ze folkrock die
rechtstreeks in het Newyorkse
Greenwich Milage geworteld is
Dat karakteriseert de muziek
van Drivin'n'Cryin'.
Twee jaar geleden maakte Ke
vn Kinney het soloalbum 'Mac-
Dougal Blues', waarop overi
gens ook de rest van de groep
meespeelt. Een folkrockplaat in
de traditie van Roger McGuinn
of Phil Ochs. De critici waren
enthousiast. Toch werden er in
Nederland maar een paar hon
derd exemplaren van verkocht
En twintigduizend in de Vere
nigde Staten.
Tourlijst: 4 april Utrecht (Tivo-
Ii 7 april Den Maag Paard H
april Amsterdam (Melkweg), 4
mei Rotterdam (Nighttown).
Cor Bakker van de technische dienst van de
Leidse Schouwburg mag niet eens in de
buurt komen van de vijf koeien die een be
langrijke bijrol vervullen in de toneelpro-
duktie 'Het begeren onder de Olmen' van
het Zuidelijk Toneel. „Die dieren zijn zo
schichtig. Alleen mensen die ze kennen
mogen erbij."
Gistermiddag werden de 'actrices' uitge
laden aan de achterkant van de Schouw
burg. Via de ingang aan de Caeciliastraat
werden zij via een plankier op het toneel
gebracht, dat voor de gelegenheid tot een
stal was omgebouwd. Regisseur Ivo van Ho
ve heeft de sfeer van een boerderij in New
England ten tijde van de goudkoorts zo na
tuurgetrouw mogelijk willen nabootsen.
Voor Peter Vingerling, beleidsmedewer
ker dierenwelzijnszaken van de Dierenbe
scherming, had het niet gehoeven. „Die re
gisseur had toch gewoon het script een
beetje kunnen ombouwen. Dat die boer
aan het slot lekker bij zijn huishoudster in
bed kruipt in plaats van achter de koeien."
Bij een aantal voorstellingen zijn inspec
teurs van zijn organisatie wezen kijken. Van
dierenkwelling is geen sprake. Maar volgens
Vingerling wordt het op het Nederlandse
toneel steeds gekker. Eerst werden er hon
den ingezet, nu koeien. „En toen die Belgen
kwamen met dat stuk waarin karpers op het
toneel lagen te kreperen, moesten we echt
ingrijpen."
Inmiddels staan de Clara's en de Roza's
rustig op het toneel hooi te kauwen. Van
enige plankenkoorts lijkt geen sprake te
zijn. Vader en zoon Van Beers uit Oirschot,
veevervoerders, brengen en halen de dieren
elke avond. Ze zijn van een boer in Nuenen.
Problemen heeft het tweetal nog nooit
meegemaakt. „Elke maand komt een vee
arts controleren, bloed prikken en kijken
hoe het met de beesten gaat. Er wordt heel
zorgvuldig met ze omgegaan."
"Aan het applaus na afloop van de voor
stelling zijn ze gewend. Ze verblikken of
verbleken niet." Zoon André zegt 'Het be
geren onder de olmen' steeds leuker te vin
den. „Hoe vaker ik het zie, hoe meer ik het
waardeer. Ik ken de tekst bijna uit m'n
hoofd." Dus hij kan zo voor Gerard Thoolen
invallen? „Ia als het moet wel."
Mestgeur maakt langzamerhand plaats
voor de lucht van bedompt pluche die an
ders in de schouwburg hangt. De roodbon
te actrices trekken zich van niemand wat
aan. Na afloop van de voorstelling zijn er
veekoeken in plaats van bloemen.
muziek
ne O'Neill door het Zuidelijk Toneel In de
regie van Ivo van Hove Spel Gerard
Thoolen, Hilde van Mieghem, Peter van
den Begin, Bas Teeken, Peter van den
Eede en Joost van Es Gezien 2/4, Leidse
Schouwburg
Dat met die echte koeien op het
toneel is natuurlijk een prachti
ge stunt. Veel extra publiciteit
levert het in elk geval zeker op.
De Leidse Schouwburg, waar bij
gebrek aan podiumruimte vijf
in plaats van acht koeien te gast
zijn, was tot de nok toe uitver
kocht. Echte beesten zijn er in
het verleden wel vaker te zien
geweest, maar waarschijnlijk
heeft het er nog nooit zo levens
echt naar koeiestront geroken.
Is dat meer dan alleen een
opzienbarende vondst? Aanvan
kelijk kun je daar nog zo je twij
fels over hebben. Als aan het
begin de drie zoons van Jozef
Cabot spugen, krabben, neus-
peuteren en er zelfs één net zo
ongegeneerd als de koeien in
het openbaar een plas pleegt,
dan lijkt gemakkelijk effectbejag
niet helemaal uit te sluiten.
Maar dan ineens gaat het dra
ma zich ontwikkelen, en blijkt
die extreme vorm tot een soort
verhevigd realisme te leiden dat
hoe langer hoe meer een zeer
bijzondere aantrekkingskracht
krijgt. De speelstijl is hoekig,
bonkig, zottig en ruig. Het in de
titel genoemde 'Begeren onder
de olmen' is hier geworden tot
fel uitgespeelde oerdriften on
der het toeziend oog van de
koeien. Hebzucht, lust en over
levingsdrang vechten daarbij
om het hardst.
De twee zoons uit zijn eerste
huwelijk gaan hun geluk elders
zoeken, als vader Cabot met
zijn derde, veel jongere, vrouw
thuis komt op de boerderij. De
jongste zoon vertrekt niet. maar
wil de harde confrontatie met
de nieuwe erfgename van 'zijn'
boerderij aangaan. De rationele
haat van deze zoon staat echter
lijnrecht tegenover de grote li
chamelijke aantrekkingskracht
tussen hem en de vrouw. Daar
Scheidend dirigent kiest
voor symfonie en harmonie
Saëns (1835-1921) de mooiste
schakel was.
Dat de cellist Roeland Duyne
iets met jazz heeft, was duidelijk
hoorbaar Heel subtiel ging hij
af en toe ritmisch over de
schreef, maar in die subtiele do
sering toonde Duyne zich ook
de meester. Zijn instrument
zong onder zijn streek, drama
tisch en gepassioneerd cn dat
sloeg over op het orkest, dat
toch al heel betrokken speelde
Na de pauze de symfonische
suite 'Luitenant Kijé een gees
tige en beeldende oompositie
die het verhaal vertelt van een
soldaat die alleen in het brein
van de legerleiding bestaat
Kleurrijke melodieën met veel
slagwerk, blazers en toeters en
bellen. Niet alU dissonanten
stonden in de partituur; de stnj
kers hadden het soms moeilijk
te verduren, juist in dc kleine
lichtvoetige melodietjes. Toch
werd het stuk met veel verve ge
specld. de zaal was dan ook jui
chend.
Als ode aan de scheidend diri
gent speelde het orkest de toe
gift 'Scipio' van Hkndcl. I en
complete verrassing voor Van
Duvn. die aanvankelijk iets heel
anders stond te dirigeren. Een
roerend en roerig einde van een
bruisend orkest.
RECENSIE UOY VAN OER SPEK
Concert door Het Symfonie Ortcest Btoem-
bollenstreek Dmgent Wim van Duyn, met
medewerking van ceftst Roeland CX/yne
Gehoord op 2 apnl m de Victodcerk kt
Noorwi|kerhout
Een concert met een bijzonder
tintje. Dirigent Wim van Duyn
nam gisteravond feestelijk af
scheid van zijn orkest, dat hij 15
jaar met groot enthousiasme
heeft grind. Hij had deze keer
zelf het programma samenge
steld, waaruit duidelijk bleek
dat hij niet alleen het symfonie
orkest, maar ook het harmonie
orkest een warm hart toedraagt.
Klein en groot koper en uitbun
dig slagwerk waren rijk verte
genwoordigd.
Het concert werd geopend
met de eigen compositie 'Intra-
da Festiva'. Opvallend was hier
de goede balans tussen blazers
en strijkers. Beide musicerende
partijen lieten zich van hun bes
te kant horen. Een evenwichtig
openingsnummer. De ouvertu
re in van Schubert, die daarop
volgde, was misschien wel de
zwakste schakel in de kleurrijke
ketting, waarvan het eerste cel
lo-concert van Camille Saint
utrecht gpd
Prins Gaus is beschermheer ge
worden van de stichting Natio
naal Muziekinstrumenten
Fonds (NMF). Aan de wieg van
dit fonds stond de violist Theo
Olof.
Doelstelling van de stichting
is om bijzondere cn daarom
méestal kostbare muziekinstru
menten aan te schaffen om die
in bruikleen tc geven aan getir»
lenteerde muziekstudenten cii
vakmusici.
Met steun van het Prins Bern
hard Fonds, Algemene loterij
Nederland en tal van part Kruik
ren. instellingen en bedreven
wist het NMF inmiddels 80 in*
stromenten tc vergaren.
De viervoetige actrices staan op het toneel rustig hooi te kauwen. Van enige plankenkoorts is geen sprake
komt zelfs een zoon uit voort.
De ongeremde heftigheid
waarmee Hilde van Mieghem
(als Cabots derde vrouw Abbic)
en Peter van den Begin (als Ca
bots zoon Eben) die onderlinge
strijd uitspelen, maakt grote in
druk. Als Abbie daar zelfs hun
eigen kind aan opoffert om te
bewijzen dat Eben haar ten on
rechte wantrouwt, is dat de
aangrijpende escalatie van hun
Naast de hevige uitbarstingen
spelen vooral ook de zwijgzame
gedeelten een veelzeggende rol.
Gerard Thoolen als vader (.ahot
zegt bijvoorbeeld meer niet dan
wel, als hij het hem aangedane
bedrog ervaart. Wat Cabot voelt,
straalt Thoolen zonder omhaal
van woorden uit. Hij gaat troost
zoeken hij de koelen in de stal.
De stank van de koeicmcst in
de schouwburg valt dan al lang
niet eens meer op.
Zuidelijk Toneel speelt 'Kwartet'
BNPMOV1N AMP
Het Zuidelijk Toneel in Findhoven sluit het seizoen af met 'Kwar
tet' van Heiner Muller. Dc première is op H mei in Eindhoven
'Kwartet' is een studioproduktie, geregisseerd door los van Kan.
Het stuk ging tien jaar geleden in Nederland in première bij Üobo.
de voorloper van het Zuidelijk Toneel Dc rollen worden gespeeld
door Martha Kensmil en Bart Siegers. Het stuk speelt zich af in eer»
Franse salon en een bunker na de Derde Wereldoorlog
Dogtroep-spektakel op water
maakt Dngtrocp op lokatie. gr
bruik makend van de architr*
tuur, dc omgeving cn het pu
bliek. Ter plaatse wordt liet s««
nano van dc voorstelling bc
paaid.
In de werkplaats van f)og
troep in Amsterdam zijn alle
voorbereidingen voor dc voor
stelling griroflrn Voor de op
tredens in de l>obbepias. die
om half tien 's avonds begin
nrn. zijn alle technische middc
Irn waterbestendig gemaakt
'Flora vont uur' is dip verzamel
naam van 65 evenementen In
Zoetermeer dit jaar
De openluchttheatergroep Dog
troep speelt in de Zoctemvcrsc
Dobbcplas 'Waterwerk Dat gr
beurt morgen cn zondagavond
in het kader van het 'Floravon-
tuur' en ter gelegenheid van de
opening van hel Stadstheater
Dogtroep combineert in haar
voorstellingen muziek, beeld en
theater De groep is vooral be
loend van apckttAabnildBen In
de open lucht Onlangs nog was
de poep ie den b| Kjnni
sche Spelen in het Franse Al
bertvillc
De meeste theaterstukken
