'Vergunning voor
Dodewaard fout'
'HO, HO:
Welkom Mr. Leprosy Control
Binnenland
CDA en PvdA achter
voorstel euthanasie
Dwaze Vaders eisen recht
'Vredesmissie Cambodja eervolle zaak'
DONDERDAG 2 APRIL 1992
5
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Gemeenschappen* PersAenst
Duitser gepakt voor moord in A'dam
Amsterdam De politie van de Duitse stad Dortmund heeft daar
een 25-jarige Duitser aangehouden die ervan wordt verdacht
eind januari een 57-jarige landgenoot in de Nieuwe Foeliestraat
in Amsterdam te hebben doodgestoken. Dat heeft de Amster
damse politie gisteren verklaard. Het slachtoffer werd dood op
straat gevonden. Volgens de politie heeft de verdachte een volle
dige bekentenis afgelegd. De twee Duitsers zouden ruzie hebben
gekregen over een vrouw.
Philips komt sneller met cd-I
den haag Philips schakelt voor de introductie van de zogeheten
interactieve cd' (cd-I) in Europa over op een hogere versnelling.
De speler voor programma's met beeld, tekst en geluid op een
cd-schijfje ligt begin volgende maand al in Engeland in de win
kels. Vlak na de zomer, waarschijnlijk ter gelegenheid van de Fi-
rato in de Amsterdamse RAJ in september, moeten apparatuur
en Nederlandstalige programma's voor ons land beschikbaar
zijn. Aanvankelijk was het de bedoeling pas in het najaar met de
cd-I op de markt te komen.
Export naar Duitsland in versukkeling
den haag De Nederlands-Duitse Kamer van Koophandel ver
wacht dat de Nederlandse export naar Duitsland dit jaar minder
zal groeien en bloeien dan in de voorbije jaren. Nederland ver
liest daarmee terrein op de Duitse markt. Vorig jaar steeg de we
derzijdse handel tussen Duitsland en Nederland met 7 procent
naar 119 miljard mark (134 miljard gulden). De Bondsrepubliek
blijft verreweg de grootste handelspartner voor ons land. Neder
land leverde de Bondsrepubliek het afgelopen jaar goederen ter
waarde van 63 miljard mark ofwel 30 procent van de Nederland
se export. Nederland voorzag daarmee in 10 procent van de
Duitse import.
Volvo maakte 35.000 auto's minder
born Bij de Volvo-fabriek in Bom rolden vorig jaar slechts
85.000 auto's rolden van de lopende band. Dat waren er 35.000
minder dan in het jaar daarvoor. Dat heeft een woordvoerder
van NedCar (de nieuwe Nederlandse naam voor de Volvo-fa
briek) gisteren bevestigd. Boekte Volvo in 1990 al een verlies van
75 miljoen gulden, na de sterke produktiedaling wordt vermoed
dat het resultaat vorig jaar nog beroerder was. Of dat klopt zal
pas in juni blijken, als NedCar bij de Kamer van Koophandel in
Eindhoven een beperkt jaarverslag indient. Nu het bedrijf voor
tweederde in buitenlandse handen is, hoeft het zijn resultaten
niet meer uitgebreid openbaar te maken.
Kans op vernietiging door Raad van State groot
De vergunning van de kerncentrale Dodewaard moet
worden vernietigd. Dat blijkt uit een vertrouwelijk
ambtsbericht van de Adviseur Beroepen Milieubeheer
van het ministerie van milieu. Volgens de adviseur, mr.
G. Menken, bevat de vergunningsaanvraag geen gege
vens die het mogelijk maken een oordeel te vormen over
het eventuele gevaar van de centrale. Op grond van het
ambtsbericht is het zeer wel mogelijk dat de Raad van
State volgende week dinsdag besluit de vergunning te
vernietigen.
van de vergunning op 8 januari
1988, protesteerde de Stichting
Natuur en Milieu ertegen. Vol
gens de Utrechtse organisatie is
de vergunning ongeldig omdat
er geen algemene inspraakpro
cedure is gevolgd. Natuur en
Milieu krijgt nu in het ambtsbe
richt gelijk.
De adviseur stelt namelijk dat
groningen gpd
De Raad van State buigt zich
dan over de bezwaren van
Milieudefensie en de stichting
Natuur en Milieu tegen de ver
gunning. Het ambtsbericht
weegt zwaar bij besluiten van
de Raad van State.
Al meteen na het verlenen
In april niet één prijs van 5 ton, maar twee pnjzen van
5 ton netto in de Staatsloterij. Koop dus snel loten, het kan t/m
dinsdag 14 april bij de bekende adressen.
Die staan in de Gouden Gids onder het kopje 'Staatsloterij'.
Of bel 06 - 9595 (50 ct p/m).
GEEN MOOIER LOT DAN 'N STAATSLOT.
Kamer op bres
voor sociale
werkplaatsen
den haag anp
Staatssecretaris Ter Veld van so
ciale zaken heeft de Tweede Ka
mer gisteren moeten beloven
dat ze het geld voor de sociale
werkplaatsen niet overhevelt
naar het fonds Sociale Vernieu
wing. De kamer vreest dat er
banen verloren gaan in de soci
ale werkplaatsen als het geld
wel wordt overgeheveld. Ter
Veld bestreed dat, maar ze kon
de Tweede Kamer niet overtui
gen. Alleen de PvdA - haar eigen
partij - was het met haar eens.
In het kader van de overheve
ling van rijkstaken naar provin
cies en gemeenten (decentrali
satie) wilde Ter Veld de finan
ciering van de sociale werk
plaatsen regelen via de gemeen
telijke fondsen voor sociale ver
nieuwing. De gemeenten mo
gen straks met dat geld van alles
doen, zolang het maar onder de
noemer sociale vernieuwing
valt.
De Tweede Kamer voorziet
dat gemeenten dan voorrang
geven aan andere zaken, waar
door de sociale werkplaatsen er
bij inschieten. Voor een plekje
in een sociale werkplaats be
staan nu al wachtlijsten van
zestien maanden.
Oppositie fel tegen
den haag gpd
De regeringsfracties van CDA
en PvdA scharen zich achter het
kabinetsvoorstel voor euthana
sie en levensbeëindiging van
wilsonbekwamen (zoals coma
patiënten). Dat bleek gisteren
tijdens het euthanasie-debat in
de Tweede Kapier. Alle andere
fracties, die overigens een min
derheid vormen, zijn tegen het
wetsvoorstel.
Het voorstel handhaaft in grote
lijnen de bestaande euthanasie
praktijk: euthanasie blijft straf
baar, maar artsen die zich aan
zorgvuldig omschreven proce
dures houden mogen er vanuit
gaan dat zij niet znallen worden
vervolgd.
Nieuw aan het voorstel is het
feit dat levensbeëindiging van
wilsonbekwamen onder dezelf
de meldingsprocedure valt als
die voor euthanasie. Dat bete
kent echter niet dat een arts
voortaan niet hoeft te vrezen
voor vervolging. Integendeel,
euthanasie bij wilsonbekwamen
blijft in het Wetboek van Straf
recht gehandhaafd als moord.
Het zal aan de rechter zijn om
te beslissen of een arts recht
vaardig heeft gehandeld en dus
moet worden vrijgesproken.
Al meer dan een uur staan de
mensen in de brandende zon te
wachten voor het paleis van de
emir van Kano, in het noorden
van Nigeria. Eindelijk maakt de
traditionele vorst, een machtig
man in de deelstaat, zijn entree,
begeleid door onderdrukt ge
roezemoes van de menigte. Het
is een indrukwekkend schouw
spel: de emir zit plechtig op een
prachtig versierd paard, onder
een roze-groene parasol.
Voor hem uit lopen ih rood
groene gewaden gehulde wach
ters en vrouwen die zijn lof zin
gen. Een streng kijkende 'lakei'
in goudkleurig damast loopt
voorop om de weg voor de stoet
te banen. Als de emir afstijgt
wordt hij door zijn wachters aan
het oog onttrokken tot hij over
de loper naar zijn ere-plaats op
de tegen de zon overdekte tri
bune schrijdt.
Een paar minuten eerder
heeft de gouverneur, de man
die het officieel voor het zeggen
heeft in de deelstaat, zijn op
wachting gemaakt. Hij is door
de regering benoemd en kwam
met zijn escorte dan ook op be
duidend minder traditionele
wijze aanstuiven, in een toete
rende auto met zwaailichten.
Voor hem is ook een fauteuil op
de eretribune gereserveerd.
De ceremonie kan beginnen.
Beide leiders en de inwoners
van Kano zijn op deze bloedhe
te donderdag in maart massaal
uitgelopen om de Nederlandse
fietser Frank van Rijn te begroe
ten. Omringd door hordes
zwarte kindertjes was hij, Fiets
aan de hand, als eerste aange
komen op het plein voor het pa
leis. Het protocol gaat tenslotte
voor en de machthebbers van
Kano gaan boven een Nederlan
der die langs komt fietsen.
De menigte, door de radio al
een dag van tevoren van zijn
komst op de hoogte gebracht,
dringt steeds opnieuw naar vo-
wezenlijke gegevens ontbreken
waaruit blijkt dat de centrale
veilig en storingsvrij is. Tevens
is de onderbouwing van het vei
ligheidsrapport onvoldoende.
Zodoende kunnen belangheb
benden als milieuorganisaties
het veiligheidsrapport niet be
oordelen. De regering had daar
om de vergunning niet mogen
afgeven en de aanvrager (de ei
genaar van de centrale, de
GKN) niet ontvankelijk moeten
verklaren, aldus Menken.
Behalve het ontbreken van
gegevens uit de adviseur kritiek
op het door de overheid ter zij
de schuiven van een verzoek
van Milieudefensie om tot slui
ting van de centrale over te
gaan.
Onderzoek heeft aangetoond
dat jaarlijks het leven van dui
zend wilsonbekwamen wordt
beëindigd. Omdat er geen wet
geving is en de arts in principe
strafbaar is, gebeurt dat meestal
in een stiekeme sfeer. PvdA en
CDA hopen dat het nieuwe
wetsvoorstel tot jurisprudentie
zal leiden van de Hoge Raad.
De twee regeringsfracties
hebben goede hoop dat het
voorstel nog deze kabinetspe
riode rechtskracht krijgt. CDA-
woordvoerder Van der Burg
noemde het een „historische
gebeurtenis", omdat voor het
eerst sinds twintig jaar twee re
geringsfracties het zo roerend
met elkaar eens zijn over deze
problematiek.
WD, D66, Groen Links en de
klein-rechtse fracties SGP, RPF
en GPV verwerpen de kabinets
voorstellen. WD, D66 en Groen
Links, vinden dat euthanasie
onder voorwaarden uit de straf
bare sfeer moet worden ge
haald. Zij verwerpen daarom
het kabinetsvoorstel. SGP en
RPF willen een algeheel verbod
op euthanasie omdat volgens
deze partijen niet de mens
maar God beschikt over leven
en dood. De GPV erkent welis
waar de problematiek, maar
vindt eveneens dat de huidige
praktijk, dus ook de voorgestel
de regeling, veel te ver gaat.
De Stichting Schreeuw om
Leven van L. Dorenbos heeft
gisteren voor beroering gezorgd
door op het Binnenhof folders
te verspreiden waarin de eutha
nasie-regeling een 'terugkeer
naar Hitler-Duitsland' werd ge
noemd. „Een schandalige tekst,
in feite pure laster", aldus Ria
Beckers (Groen-Links) tijdens
het debat in de kamer.
den haag In zijn eentje bleef een Dwaze Vader
gisteren demonstreren op het Binnenhof, terwijl
zijn geestverwanten binnen een petitie overhandig
den aan de vaste kamercommissie voor justitie. In
de petitie wordt aandacht gevraagd voor het recht
van vaders om na een echtscheiding omgang te
hebben met hun kinderen. Zelfs ais er een om
gangsregeling is, houden gescheiden vrouwen zich
daar niet altijd aan, tot leedwezen van de Dwaze
Vaders. foto anp koen suyk
Voor brigade-generaal Roos is beroepsleger de toekomst
Kano loopt uit om Frank van Rijn (midden) te verwelkomen.
ren om de volbepakte fiets van
Van Rijn te bekijken. De fietser
zit op een leunstoel onder een
spandoek waarop Mr Leprosy
Control zoals hij door de plaat
selijke radiozender wordt ge
noemd, welkom wordt geheten.
Van Rijn is namelijk bezig aan
een 16.500 kilometer lange
fietstocht door Afrika om geld in
te zamelen voor de Nederlandse
Stichting voor Leprabestrijding
(NSL). Als hij, gekleed in een t-
shirt met de tekst Help cure le
prosy (Help lepra genezen), in
de stad Kano aankomt heeft hij
er bijna 10.000 kilometer opzit
ten. De emir en de gouverneur
van de gelijknamige deelstaat
vonden zijn tocht zo belangrijk
dat zij hem persoonlijk wilden
ontvangen.
Lepra wordt door een bacte
rie veroorzaakt en kan tot vrese
lijke verminkingen leiden. Maar
de ziekte is te genezen, mits je
er vroeg genoeg bij bent. En
over voldoende geld beschikt.
Van Rijn haalt in Kano 70.000
Naira en 25.000 Dapsone-ta-
bletten (tegen lepra) binnen
voor de leprabestrijding. „Een
fraai resultaat", vindt de Neder
landse arts Kees van den Bosch,
die voor de NSL in Kano de le
prabestrijding binnen de Nige-
riaanse gezondheidszorg coör
dineert.
Van Rijn, die zich heeft gespe
cialiseerd in duizenden kilome
terslange fietstochten, door
kruist Afrika al voor de derde
keer. De voormalig natuurkun-
de-leraar begon in september
vorig jaar in Dar es Salaam in
Tanzania aan zijn monster-
tocht. Het is de bedoeling dat
hij in mei dit jaar aankomt in de
Senegalese hoofdstad Dakar. In
de landen waar hij door rijdt wil
hij aandacht vragen voor de le
prabestrijding en de mensen er
op wijzen dat de ziekte kan
worden genezen. In Nederland
gebruikt de NSL zijn tocht om
fondsen te werven; elke kilome
ter die Van Rijn fietst kan wor
den „gesponsord".
In Nigeria logeert hij bij Ne
derlandse lepra-artsen. In lan-
foto anp jacco van lambalgen
den waar de NSL niet actief is
zet hij in de 'bush' een tentje
op. 's Avonds kookt hij macaro
ni, met kaas of tomatensaus.
„Dat heb ik bij me", zegt hij.
Aan het gepeperde Nigeriaanse
eten begint hij niet.
„De fiets is zo'n 55 tot 60 kilo
zwaar met allemaal spullen die
niets wegen", legt hij uit. Behal
ve water en voedsel, vooral ma
teriaal om de fiets in geval van
pech te repareren. Reserveban
den natuurlijk en 50 spaken
„want soms heb je een spaken-
epidemie en breken er opeens
tien achter elkaar. Verder kan je
bijna alles verhelpen met veters,
touw en ijzerdraad. Daarmee
red je het wel tot het volgende
dorp".
s' Avonds kijkt hij bij Van den
Bosch op de bank naar de beel
den die het plaatselijke televi
siestation gemaakt heeft van
zijn ontvangst in Kano. Nu lust
hij eigenlijk wel een beker war
me chocolademelk. Buiten is
het meer dan 40 graden.
den bosch louis burgers
Bij het leger zijn de plannen van
minister Ter Beek voor inkrim
ping van het leger slecht geval
len. Zonder cijfers gaat het om
vage kreten die alleen maar
voor onrust zorgen onder de
militairen, is de reactie van de
militaire bonden. Brigade-gene
raal K. Roos, die over enkele we
ken naar Cambodja gaat om lei
ding te geven aan de VN-poli-
tiemacht in Cambodja, deelt
echter de mening van Ter Beek.
Net als de minister is hij van
mening dat een kleine beroeps
leger effectiever is en gemakke
lijker in te zetten voor vredes
missies.
Eenheden met dienstplichti
gen ziin volgens Roos weinig
flexibel. Zodra er sprake is van
een vredesmissie moet elke
dienstplichtige afzonderlijk
worden gevraagd of hij deel wil
nemen. Dat is onhandig, gezien
Nederland „de VN ziet als het
beste middel om de vrede te be
vorderen", zegt Roos.
Na vredesmissies in Libanon
(Unifil), Namibia en Angola
worden enkele duizenden Ne
derlandse militairen ingezet in
Joegoslavië en Cambodja. In
beide landen moet worden toe
gezien op het herstel van de
vrede en moet de veilige terug
keer van vluchtelingen naar hun
woonplaatsen worden gewaar
borgd. Nederland vervult daar-
Volgens brigade-generaal Roos lopen de Nederlandse VN-troepen in
Cambodja weinig risico.
mee de belangrijkste taken van
de vredesmissies en dat tekent
het belang dat de VN aan de
Nederlandse bijdrage hechten.
In Cambodja neemt Roos de
leiding op zich van de 3 600
manschappen sterke 'Civil Poli
ce Component', een internatio
nale politie-eenheid die samen
met de (Cambodjaanse politie
de terugkerende dorpelingen
moet beschermen.
Roos: „Het is een eervolle
zaak dat Nederland gevraagd is
zo'n hoge post te vervullen.
Mijn taak zal ik uitvoeren in
foto gpd raymond rutting
goed overleg met de Cam
bodjaanse minister Sin Son van
nationale veiligheid. Maar hij
weet dat hij mijn aanwijzingen
moet uitvoeren. Wanneer er een
conflict dreigt kan ik zijn mede
werking af d wi n gen
Voor de operatie levert Ne
derland een bataljon mariniers,
transportvliegtuigen en helikop
ters. Verder stuurt Den Haag
nog enkele tientallen deskundl
gen op het gebied van mijnop-
ruiming. Zij moeten Cambodja-
nen opleiden die de naar schat
ting twee tot drie miljoen mij
nen onschadelijk moeten ma
ken. De eerste zeven Nederlan
ders zijn inmiddels met hun
werk begonnen.
De VN-vredesmacht moet
uiteindelijk uit twaalf bataljons
van eik 800 t<>i BSO unnap
pen bestaan. In totaal gaan ct
22.000 man VN-personeel naar
Cambodja. Roos. „Elk van de
bataljons krijgt een speciaal ge
bied toegewezen waar ze de sol
daten van de strijdende leger
tjes naar verzamelpunten bren
gen en ontwapenen Uiteinde'
lijk moet 70 procent van alle
militairen gedemobiliseerd wor
den."
Roos wijst er overigens op dat
de Nederlandse mariniers maar
weinig risico lopen Het is Im
mers niet de bedoeling dat ze
als vredesstichters optreden. Zij
moeten de vrede bewaken. Dat
neemt niet weg dat er toch risi
co's aan uitzending kleven. Het
belangrijkste is een gezond
heidsprobleem; in Cambodja
komt veel malaria voor en dan
vooral in het betwiste gebied in
het noordwesten van het land.
Een tweede probleem vormen
de opstandige bewegingen: de
Rode Khmer bij Pailin, de Fun
Cin Pee (partij voor een vrij en
neutraal Cambodja) bij Slso-
phon en de KPLNF bij Samrong.
En dan natuurlijk nog de veie
mijnen. Roos: „De VN-troepen
moeten zich daar voortdurend
van bewust zijn."
