Studenten krijgen
meer zeggenschap
Ter Beek wil overleg met
woedende militairen
Pronk is van goede wil,
maar ook een betweter
Binnenland
WDM-commissie wil
afschaffing dienstplicht
Vooral ministers van
PvdA moeten inleveren
Het nieuwe
nummer
r inlichtingen
binnenland.
Actie Greenpeace
Stakingen NS maandag vrijwel zeker
DONDERDAG 2 APRIL 1992
3
Alggmetn HeónXên&i CPO Cemeenid««ppe^e R
Tippen bendeleider kost PTT'er baan
Rotterdam Een medewerker van PTT-Telecom in Rotterdam,
belast met het aftappen van telefoonlijnen, is gisteren op staan
de voet ontslagen omdat hij de leider van een XTC-bende had
verteld dat deze werd afgeluisterd. De man had een vertrou
wensfunctie bij het zogenoemde servicebureau van het district
Rotterdam. Daar houdt een handjevol mensen zich onder ande
re bezig met het aftappen van telefoonlijnen. De PTT'er bekende
gisteren bij onderzoeksrechter B. van der Aa in Amsterdam dat
hij de XTC-bendeleider had getipt. Daarna werd hij door PTT-
Telecom op straat gezet. Volgens een woordvoerder van PTT-
Telecom was de man „betrapt" toen hij de geheime informatie
doorgaf.
Vietnamese asielzoekers uit kerken
utrecht De ongeveer dertig Vietnamese asielzoekers, die hun
toevlucht hadden gezocht in Nederlandse kerken, worden vanaf
gisteren weer ondergebracht in de asielzoekerscentra van het
ministerie van wvc. Zij vinden dat hun bewegingsvrijheid nu
voldoende wordt gegarandeerd, aldus de interkerkelijke vluchte
lingenorganisatie Inlia. De Vietnamezen hadden zich in decem
ber van het vorige jaar in kerken verschanst, omdat ze bang wa
ren dat ze naar Tsjecho-Slowakije zouden worden terugge
stuurd. Staatssecretaris Kosto van justitie heeft de Tweede Ka
mer inmiddels toegezegd eerst het parlement te informeren, al
vorens over te gaan tot verwijdering van de groep Vietnamezen
(in totaal 458 man).
Burgemeester Haren wordt vervolgd
Justitie in Groningen heeft besloten burgemeester
Haren te vervolgen. Hij wordt er van verdacht te
i het veroorzaken van een aanrijding op
K. Weide
zijn doorgereden
dinsdagavond 10 maart in Groningen. Voor het rijden onder i
vloed wordt hij niet gedagvaard. Weide werd die avond in zijn
woning geverbaliseerd. Getuigen hadden gezien dat de burge
meester een aanrijding had veroorzaakt in Groningen en vervol
gens was doorgereden. Ze noteerden zijn nummerbord. Uit een
ademanalyse bleek dat de burgemeester 0,9 promille alcohol in
z'n bloed had. De burgemeester gaf toe enkele glazen wijn te
hebben gedronken voor hij in z'n auto was gestapt. Maar pas na
thuiskomst had hij nog enkele glazen whisky gedronken. Uit een
onderzoek, waarbij de whisky buiten beschouwing is gelaten, is
gebleken dat de hoeveelheid alcohol tijdens het rijden ongeveer
0,5 promille moet hebben bedragen.
Loslopende kangoeroe op Texel dood
texel» Texel heeft zijn enige loslopende kangoeroe verloren. Af
gelopen weekeinde werd de kangoeroe, die al twee jaar over het
eiland sprong, dood aangetroffen. Het dier was afkomstig van
café De Parel van Tessel in Den Hoom, waar de toenmalige eige
naar Frank Berkhout kangoeroes hield. Een zwanger vrouwtje
ontsnapte, waardoor even later twee kangoeroes in de Texelse
Dennen rondscharrelden. De moeder werd twee jaar geleden
doodgereden.
De Vereniging van Dienstplich
tige Militairen (WDM) moet
zijn standpunt over de dienst
plicht wijzigen. Dat stelt de
Schaduwcommissie van de ver
eniging, die op verzoek van het
algemeen bestuur de huidige
vorm van de dienstplicht heeft
onderzocht. Op de ledenverga
dering op 22 april zullen het be
stuur en de leden zich over het
rapport buigen en een stand
punt innemen over de nood
zaak van de dienstplicht.
De WDM was altijd een prin
cipieel voorstander van de
dienstplicht „weger\s de maat
schappelijke betrokkenheid en
de positieve invloed van de niet
aflatende doorstroom van jon
geren op de democratisering
van de krijgsmacht." Volgens
het rapport van de commissie,
dat vanmorgen aan het bestuur
en de leden is aangeboden, zijn
die maatschappelijke effecten
echter onvoldoende om de
dienstplicht in de huidige vorm
te kunnen handhaven.
De commissie komt in haar
rapport niet tot een eenduidige
conclusie. „Je kunt inderdaad in
die zin spreken van een half
slachtig advies", aldus een
woordvoerder. „Maar het stuk is
ook bedoeld als discussie-stuk.
In de commissie zaten zowel
mensen die de plicht willen af
schaffen als handhaven. Beide
standpunten zijn in het rapport
naar buiten gekomen. De laden
moeten nu maar een beslissing
nemen."
225 miljoen gulden moet inle
veren. Koks idee betekent ech
ter ook voor andere PvdA-mi-
nisters een forse aanslag op hun
begroting. Minister Alders
(vrom) moet 110 miljoen op
hoesten, Ter Beek (defensie)
100 miljoen en d'Ancona (wvc)
85 miljoen. De problemen voor
de PvdA-bewindslieden worden
nog groter door een tweede
voorstel van Kok. Hij wil de de
partementale begrotingen in
1993 niet met de voorziene in
flatie verhogen. Dat levert een
bezuiniging van 1,3 miljard gul
den op. Hiervan komt 210 mil
joen van onderwijs, 105 miljoen
van vrom, 90 miljoen van de
fensie en 80 miljoen van wvc.
Kok wil de 1,3 miljard gulden
gebruiken om dreigende extra
uitgaven op diverse terreinen
mee op te vangen.
De voorstellen van minister Kok
(PvdA/financiën) voor het op
stellen van de begroting 1993
treffen vooral de PvdA-bewinds-
lieden. Met name minister Rit-
zen (onderwijs) moet inleveren:
ruim 430 miljoen gulden. Dat
blijkt uit de zogenoemde Kader
brief van Kok: een stuk waarin
de begroting voor het komende
jaar in hoofdlijnen wordt aange
geven.
Kok stelt voor nog openstaan
de bezuinigingen van totaal 1,4
miljard gulden 'proportioneel'
te verdelen. Dat wil zeggen dat
de bewindspersoon met de
grootste begroting, het meest
moet bijdragen aan het bijeen
brengen van dat bedrag. Dat is
minister Ritzen die op zijn be
groting van 33 miljard in totaal
Voor inlichtingen over telefoonnummers, tclefoony<
gesprekstarieven belt u voortaan 06-8008. lji)|IUj
Het tarief is 15 cent per oproep.
Tot uw dienst, PTT Telecom.
Dordrecht De politie van
Dordrecht maakte gistermiddag
om vijf uur 25 actievoerders van
Greenpeace los die zich hadden
vastgeketend aan een goederen
trein bij het Dordtse chemiecon
cern Dupont. Greenpeace pro
testeerde tegen het vervaardigen
van zogeheten cfk's en hcfk's.
i Dupont een van de
grootste producenten ter wereld
is. Greenpeace eiste dat het con
cern de produktie van deze stof
fen onmiddellijk zou stopzetten,
omdat zij het milieu en de volks
gezondheid aantasten. De eis
van de demonstranten werd niet
ingewilligd. Volgens Dupont
moet de produktie van cfk's
doorgaan zolang er nog geen af
doende alternatieven zijn. De
trein, die onder meer chloor be
vatte (een belangrijke grondstof
voor cfk's), was gistermorgen
om half tien door Greenpeace
tot stoppen gedwongen.
FOTO ANP PAUL STOLK
Belofte van Ritzen tijdens debat in Amsterdam
Minister Ritzen wil dat studenten meer te zeggen krijgen
over de kwaliteit van hun onderwijs. De studierichtings
commissies, die zich daar speciaal mee bezig houden,
moeten een zwaardere stem krijgen in het universitair
bestuur. De minister wil dat regelen als hij de wet op het
universitair bestuur gaat aanpassen.
AMSTERDAM
Ritzen beloofde dat tijdens een
debat dat hij gisteren voerde
met studenten aan de universi
teit van Amsterdam. Het debat
was georganiseerd door de LS-
VB en werd geleid door de nieu
we PvdA-voorzitter Felix Rot
tenberg. Tijdens het debat,
waarop zo n vierhonderd stu
denten waren afgekomen, wa
ren de klachten over het kwali
teit van het onderwijs niet van
de lucht.
De meeste aanwezigen von
den dat veel wetenschappelijke
opleidingen dat predikaat te
genwoordig nog maar nauwe
lijks verdienen. Vier jaar is vaak
te kort, te docenten kunnen niet
goed lesgeven en de begeleiding
is slecht. De minister vond dat
de studenten wel erg ongedul
dig zijn.
Er zijn bijvoorbeeld sinds kort
speciale visitatiecommissies die
het onderwijs beoordelen en
hun invloed zal zeker merkbaar
zijn, aldus Ritzen. Als voorbeeld
van die invloed noemde hij het
vernietigende oordeel dat zo'n
commissie onlangs velde over
politicologie ..Als die studie nu
niet snel verbetert", zei Ritzen.
„bestaat zij over een paar jaar
Het Nederlandse onderwijs is
niet slecht, sprak de minister de
rest van de zaal tegen. Wel gaf
hij toe dat de universiteiten nog
steeds niet echt zijn ingesteld
op grote massa's studenten.
De problemen /ipi het
grootst, zo bleek ook uit opmer
kingen uit de zaal. bij studies als
rechten en economie MM dui
zenden studenten rondlopen.
Opvallend was dat studenten
uit de zaal klaagden dat zij hun
studie te gemakkelijk en te op
pervlakkig vonden. „We krijgen
bij economie niet meer het
werk van Marx of andere grote
economen te lezen, maar een
door de docent geschreven
boekje", klaagde een van hen.
„Helaas zijn er veel studenten
die dat niet erg vinden. Zij ho
ren op de universiteit eigenlijk
niet thuis", vonden sommige
aanwezigen. LSVB-voorzitter
René Danen pleitte er daarom
voor een voorbereidend jaar in
te lassen. Wie van plan is verder
te studeren, moet eerst een
brugklas volgen en dan pas mag
worden gekozen voor universi
teit of hoge school. Volgens Da
nen maken jongeren dan een
meer gefundeerde keuze.
Minister Ter Beek van defensie zal overleg voeren
met het Centraal Georganiseerd Overleg Militai
ren (CGOM) zodra er enig inzicht is in de gevol
gen van zijn plannen voor de rechtspositie van
militairen.
Dit heeft een woordvoerder van Defensie mee
gedeeld in antwoord op vragen over verwijten van
militaire belangenverenigingen dat de minister
nog slechts via de media met zijn personeel
spreekt. Ter Beek heeft dinsdag ideeën ontvouwd
over een nieuw, kleiner leger dat niet meer als een
zelfstandige en op eigen kracht opererende strijd
macht kan worden aangemerkt.
De Nederlandse Officieren Vereniging (NOV),
die ruim veertig procent van de officieren zegt te
vertegenwoordigen, verwijt de minister met zijn
uitspraken over mogelijke afschaffing van de
dienstplicht „op onverantwoorde wijze" vooruit
te lopen op de uitkomsten van het onderzoek van
de Commissie Meijer. De NOV zegt zich te heb
ben „geërgerd" omdat het maandelijks overleg
met de minister, voorzien voor 19 maart, werd af
gezegd „wegens gebrek aan gespreksonderwer
pen". Ter Beek heeft al laten weten ook in april
niet aanwezig te zullen zijn. „terwijl hij wel met
zeer verstrekkende meningen en voornemens in
de openbaarheid treedt. De minister spreekt dus
kennelijk alleen nog maar met zijn personeel via
de media".
De OFBM. Onafhankelijke Federatie Belangen
verenigingen van Militairen, verwijt de minister
„opnieuw de pers te hebben gebruikt als bood
schapper naar het personeel Hi| heeft „tOOi /ijn
beurt gesproken": fJavo en personeel als direct
belanghebbende moeten nog worden ingelicht.
Bij de federatie zijn de Vereniging Belangenbe
hartiging Militairen en de Landelijke Korporaals
Vereniging aangesloten met tezamen 22.000 le
den.
Volgens de Algemene Federatie van Militair
Personeel (AFMP), die ruim 26.000 leden heeft,
heeft Ter Beek blijk gegeven van „volstrekte min
achting" van het defensiepersoneel. Hij toont
daarmee volgens de AFMP aan volstrekt niets te
begrijpen van de grote ongerustheid over de in
krimping van het leger.
UTRECHT ANP
hebben laten weten dat ze de
uitnodiging van de NS-directie
Stakingen bij de NS zijn komen- voor nieuw overleg afwijzen. NS
de maandag bijna onvermijde- wilden de onderhandelingen
lijk nu de Vervoersbonden FNV vanmiddag hervatten. Daarbij
en CNV vanochtend definitief moest 'alles' bespreekbaar zijn,
Leidse hoogleraar heeft begrip voor irritaties Indonesië
YHAAG PETER V
In het hartje van de Indonesi
sche hoofdstad Jakarta, op het
vroegere koningsplein, bevindt
zich het Monas, het spits oplo
pende monument van nationa
le eenheid. Het is na 1949, na de
onafhankelijkheid, gebouwd.
Onderin zijn tientallen kijkkas
ten opgesteld, waarin het kolo
niale verleden aan de orde
komt. Ze lopen uiteen van de
komst van Jan Pietersz. Coen,
de oorlog van Atjeh tot en met
de Tweede Politionele Actie.
Dagelijks lopen er klassen
met schoolkinderen langs die
zien hoe de voor de Indonesiërs
zwarte bladzijden uit de ge
schiedenis zich hebben voltrok
ken. Een educatief element dat
tot de verbeelding spreekt van
ieder Indonesisch schoolgaand
kind. Het is een symbool van
nationaal bewustzijn.
De Leidse hopgleraar dr C.
Fasseur. haalt het Monas aan
om aan te geven hoe belangrijk
het koloniale verleden nu nog is
voor de inheemse bevolking.
Van Indonesische kant is het
koloniale verleden niet dood.
Hij noemt het dan ook verba
zingwekkend dat minister
Pronk (ontwikkelingssamen
werking) dat zo slecht heeft on
derkend.
Fasseur ziet in de recente
breuk vooral een actie van
Suharto tegen Pronk als sym
bool van Nederlandse bemoei
zucht. „Pronk is in zijn doen en
laten een personificatie van de
vooroorlogse Nederlandse be
stuursambtenaar. Een goedwil
lende, belangstelling tonende
bestuurder, maar ook een bet
weter en vreselijke bemoeial."
Vorige week maakte president
Suharto opeens bekend geen
prijs meer te stellen op Neder
landse ontwikkelingshulp. Het
gaat in verhouding om een be
scheiden bedrag van 300 400
miljoen gulden jaarlijks. Ook
vroeg Jakarta om ontbinding
van de IGGI, de bijna 25 jaar
oude donorgroep, waarvan Ne
derland het voorzitterschap be
kleedt.
Het eenzijdige besluit van
Suharto lijkt het dieptepunt te
zijn in de onderlinge relatie
sinds de roerige schermutselin
gen om Nieuw-Guinea. In 1963
had Soekamo nog de moed om
het Westen 'Go to hell with your
aid' toe te roepen. Maar nadat
Suharto in 1965 na een putsch
aan de macht kwam, werden de
banden tussen Indonesië en het
Westen hersteld. Dat werd be
zegeld in de oprichting van de
IGGI, de Intergouvernementele
Group voor Indonesië, die het
land jaarlijks miljarden dollars
aanbood voor ambitieuze hulp
programma's.
Leidersrol
Nederland bekleedde daarin als
voorzitter een voortrekkersrol.
„En voor Indonesië bood een
Nederlandse leidersrol in het
begin van de hulpperiode ook
nog wel voordelenstelt Fas
seur. „Nederland was een kleine
partner en had veel deskundig
heid in huis met betrekking tot
Indonesië, waarover andere
landen niet beschikten. Boven
dien waren veel Indonesiërs ge
oriënteerd op Nederland, of
zelfs in Nederland opgeleid. Het
lag daarom voor de hand om
Nederland het voorzitterschap
te geven."
„Maar Nederland heeft het
voorzitterschap veel te lang als
vanzelfsprekend beschouwd.
Van Indonesische kant is wel
eens de wens geuit voor een an
dere voorzitter maar daaraan
is nooit gehoor gegeven. Bij
Ontwikkelingssamenwerking
heeft veel te lang het idee ge
leefd een voorsprong te hebben
op andere landen op het gebied
van kennis over Indonesië. Ei
genlijk had Nederland halver
wege de jaren 80 het IGGI-voor-
zitterschap moeten afstoten."
Fasseur noemt hef begrijpelijk
dat van Indonesische kant hier
over irritaties ontstonden.
Reactie
Een andere factor voor de twee
spalt zoekt Fasseur in de per
soon Pronk. Toen Pronk in 1973
minister van ontwikkelingssa
menwerking werd, koppelde hij
hulp aan mensenrechten. „Op
zichzelf is het logisch dat daar
naar wordt gekeken", meent
Fasseur. „Maar de manier waar
op je je bezwaren naar buiten
brengt, is veelzeggend."
Pronk heeft „nogal heftig af
wijzend" gereageerd op het
bloedbad van Dili, november
vorig jaar in Oost-Timor, vindt
Fasseur. die op het moment van
de schietpartij toevallig net op
West-Java verbleef, voor het bij
wonen van een conferentie over
het koloniale verleden. „Van
Indonesische zijde werd wel
een reactie van Pronk verwacht,
maar niet zo uitgesproken. An
dere landen protesteerden veel
meer binnenskamers."
Fasseur vindt ook dat Suharto
ver is gegaan om de kritiek te
smoren. „Hij kwam niet met
een witwasserig rapport, stuur
de een paar generaals de laan
uit. Dat zijn voor Indonesische
begrippen ongehoorde feiten."
Nederland reageerde ver
heugd op het rapport, maar ver
bond daaraan wel de wens om
een internationaal onderzoek te
laten verrichten. „Die reactie
was veel kritischer dan van an
dere westerse landen." Hij wijst
erop dat de politiek van Suharto
alti|d gericht is MM 1
evenwicht in sancties „Gene
raals de deur uit, dan krijgt ook
Nederlandse ontwikkelingshulp
een klap." Om de militaire
strijdkrachten genoegdoening
te geven, treedt hij op tegen Ne
derland.
Fasseur „Irritaties onstonden
ook bij Indonesië, omdat Pronk
zijn hulp in eerste instantie op
de allerarmsten richtte. Terwijl
andere westerse landen, bij
voorbeeld Frankrijk, grote pres
tigieuze projecten haven en
vliegvelden bouwden, hield
Ontwikkelingssamenwerking
zich bezig met kleinsc halige
projecten in de arme regio: de
aanleg van drinkwaterinstalla
ties. ziekenhuizen, of onder
wijsprojecten op het platteland.
Voor een jong, zich ontwikke
lend land onaangenaam, omdat
het daarmee als het ware op de
eigen tekortkomingen wat be
treft de elementaire levensbe
hoeften wordt gewezen."
dus ook de flexibeler werktijden
waar FNV en CNV tegen zijn.
Dat heeft bestuurder W. Korte-
weg van de FNV vanmorgen be
kendgemaakt. „Op deze manier
roepen NS de acties over zich
af aldus Korteweg.
Ex-voorzitter
Groningen krijgt
8 maanden cel
LEEUWARDEN OP
Het gerechtshof in Leeuwarden
heeft vanmorgen ex-voorzitter
Renze de Vries van FC Gronin
gen veroordeeld tot een onvoor
waardelijke gevangenisstraf van
acht Fn aan den IV voormalige
penningmeester Siebe van der
Pruik kreeg zes maanden en
Wubbo de Boer, de voormalige
vice-voorzitter, werd vier maan
den opgelegd.
Het hof tilt zwaar aan de ten
laste gelegde feiten die er op
neer komen dat de club tussen
1984 en 1989 een omvanpiik
zwart geld circuit in stand hield
waarbij voor ruim 2.2 miljoen
gulden aan loonbelasting cn so
ciale premies is ontdoken. De
eis tegen De Vries was 15 maan
den; tegen De Boer en Van der
Pruik ieder 12 maanden.
Hoger beroep
weduwe Rost
ARNHEM «OP
De wed uw* Rost van Tonnin
gen uit Vdp moet op 10 april
verschijnen voor het gerethis
hof in Arnhem. Daar dient het
hoger beroep dat de 77-jarige
heeft ingesteld tegen een ver
oordeling door de rechtbank in
daaHh plaats vanwege het
verspreiden van beledigende
teksten voor joden. Die staan te
lezen in het boek 'Op zoek naar
mijn htiwelijksrtng'. dat ze vorig
jaar uitbracht.
De rechtbank veroordeelde
de Velpse c»p I QOt Wh I M
een geldboete van 5000 gulden
en in beslagneming van net bij
een huiszoeking aangetroffen
materiaal voor het boek.
