Haags hoi verbod bollengif
laat 400
man 'lopen'
De Vries blijft bij
'Psychologische tests spreken tot de verbeelding'
'Vliegkamp uit duistere sfeer halen'
Regio
Bollentelers sluiten
harde acties niet uit
Unifilsoldaten in bussen
Bex naar Joegoslavië
KLM-spot op Russische tv
DONDERDAG 2 APRIL 1992
18
n westerlaken
Het liefst een SieMatic keuken van Goedhart Bouwhuis
Bezoek onze showroom met de meest komplete SieMatic presentatie von de hele regio.
Goedhart Bouwhuis, Hoorn i 26o (tegenover Avifouna), Alphen a/d Rijn, of mook een afsprook: tel. 01720-22100
den haag/bollenstreek»
paul van der koou
Minister B. de Vries (sociale za
ken en werkgelegenheid) houdt
vast aan zijn voornemen om het
gebruik van het grondontsmet-
tingsmiddel metam-natrium
per 1 juli te verbieden in de bol
lenteelt. Hij negeert de wens
van een kamermeerderheid van
CDA en WD om het omstreden
verbod te 'heroverwegen'. Dit
bleek gisteren tijdens een mon
deling overleg over het middel
waar de bollensector niet buiten
zegt te kunnen.
Volgens de minister heeft een
onderzoek van TNO voldoende
aangetoond dat het gebruik van
dit middel niet meer kan, ook
niet als allerlei preventieve
maatregelen worden genomen:
„De risico's zijn zo groot en de
normen worden zodanig over
schreden dat een overheid die
zich serieus neemt dat niet kan
accepteren."
Hij wil pas op zijn beslissing
terugkomen als een al in gang
gezet onderzoek uitwijst dat de
eerdere conclusies niet kloppen.
Verder is hij bereid om binnen
kort rond de tafel te gaan zitten
met het bedrijfsleven. Dat moet
echter geen valse hoop putten
uit dergelijke toezeggingen.
PvdA, D66 en Groen Links
steunden de minister van meet
af aan. „We moeten voorkomen
dat schade optreedt en niet
eerst het kalf laten verdrinken",
meldde PvdA-Kamerlid L Mid
del, in navolging van de FNV-
Voedingsbond. Groen Links-Ka
merlid W. Willems liet weten
dat 'arbeidsomstandigheden
belangrijker zijn dan de export
van onze produkten'. Volgens
hem vormt metam-natrium
slechts een topje van de ijsberg
en zijn er veel meer 'excessen'.
A. Schimmel (D66) noemde het
verbod vooral belangrijk omdat
de vele tijdelijke krachten in de
sector 'niet op de hoogte zijn
van de risico's'.
CDA en WD hadden juist kri
tiek op de minister. Volgens de
WD heeft TNO zijn rapport te
veel vanachter een bureau ge
schreven zonder te kijken hoe
het in de praktijk ook kan en ge
beurt. Het CDA vindt, in navol
ging van enkele tegenrapporten,
dat het TNO-rapport teveel la
cunes en schattingen bevat om
er harde maatregelen op te ba-
In plaats van een verbod af te
kondigen waar geen draagvlak
voor is, zou de overheid een
convenant moeten afsluiten
met de bollensector. Bollenbe-
drijven kunnen zo zelfstandig
milieumaatregelen uitwerken,
zei CDA-kamerlid J. Reitsma in
navolging van fractievoorzitter
E. Brinkman.
Minister De Vries was het met
zijn partijgenoot eens dat over
leg mooi is: „Maar het kan niet
zo zijn dat we, wanneer blijkt
dat bepaalde middelen te grote
gezondheidsrisico's met zich
meebrengen, daar niets mee
doen omdat er een convenant
is." Dat metam-natrium slechts
door een beperkt aantal men
sen wordt gebruikt, was hij met
Reitsma eens: „Maar dat bete
kent niet dat je die mensen aan
onaanvaardbare risico's kunt
blootstellen."
De tegenonderzoeken, die
zouden aantonen dat het ver
bod niet nodig is en het TNO-
rapport te vaag is, noemde hij
'niet wezenlijk relevant'. Zo me
moreerde hij dat de door de
bollensector ingeschakelde pro
fessor Van Genderen alleen de
gevolgen van het gebruik van
metam-natrium op de huid
heeft bestudeerd: „Terwijl me
tam-natrium nu juist gevolgen
lijkt te hebben voor de vrucht
baarheid."
den haag/bollenstreek»
paul van der koou
„Teleurstellend". Zo noemt de
secretaris van de Koninklijke Al-
gemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur, F. Zand
bergen, de houding van minis
ter De Vries. „Het is niet de stijl
van bollentelers om met tracto
ren het Binnenhof te blokkeren,
maar na deze vergadering sluit
ik acties niet uit."
Zandbergen had gehoopt dat
de 'boUenlobby* van de afgelo
pen weken een opschorting van
het verbod op metam-natrium
teweeg zou brengen, maar ziet
na de vergadering van gisteren
weinig ruimte: „We moeten van
goeden huize komen om het
verbod nog tegen te houden. De
WD blijft tegen. Maar als
puntje bij paaltje komt, zal het
CDA de minister steunen. En de
minister kan niet meer terug,
anders lijdt hij gezichtsverlies."
Maar wat dan? Zandbergen
wijst er veelbetekend op dat 'in
tal van organisaties een onder
stroming is die zich redelijk mi
litant wil opstellen'. Zo pleitte
de tuinbouwsecretaris van de
Westelijke Land- en Tuinbouw
Organisatie onlangs voor een
stemadvies. Waarom zou de
bollenwereld massaal op het
CDA blijven stemmen als die
partij ervoor zorgt dat bollente
lers niet langer hun broek kun
nen ophouden?
Wat Zandbergen vooraf ge
stoord heeft, was het totale ge
brek aan overleg. Wat hem gis
teren irriteerde, was het gebrek
aan deskundigheid. Niet één
Kamerlid voerde aan dat het
verbod op metam-natrium het
telen van anemomen onmoge
lijk maakt en het telen van gla
diolen moeilijk, terwijl de sector
dat de dag tevoren nog had in
gefluisterd bij de overhandiging
van de resultaten van tegenon
derzoeken en enkele 'bedreigde
bollen'. En het zijn toch aan
zienlijke teelten: van de 17.000
hectare bollengrond in Neder
land, zijn er 2000 gereserveerd
voor gladiolen en 200 voor ane
monen.
Wel memoreerden Kamerle
den en bewindslieden dat het
verbod op metam-natrium de
teelt in de waterwingebieden
frustreert omdat daar het alter
natief, dichloorpropeen, niet
gebruikt mag worden. Volgens
staatssecretaris D. Gabor (land
bouw) betreft het al snel vijf tot
zeven procent van het bolle-
nareaal, terwijl De Vries niet bo
ven de één procent van het to
taal uitkomt. „Bovendien bete
kent het niet dat je daar geen
bollen kunt kweken. Je kunt het
alleen minder intensief doen,
anders doen", zei de minister.
Volgens Zandbergen is dat on
zin: „Minder intensief telen kan
niet, gezien onze concurrentie
positie."
Ook de opmerking van ka
merlid Middel dat wel vaker
middelen zijn verboden waar
van de bollensector' had gezegd
dat ze onmisbaar zijn, vindt hij
weinig gelukkig: „Dat gebeurde
in een andere tijd. Bollenkwe-
kers voelden zich aangevallen
en waren niet zo op het milieu.
Nu is dat anders en heb ik nog
niks gehoord over een over
gangsperiode. Bij het bolont-
smettingsmiddel captafol, waar
het toen om ging, had je nog
een overgangsperiode van twee
jaar."
Voorlopig hoopt hij op
tijdwinst. Zo hield staatssecreta
ris Gabor gisteren al rekening
met een vertraging van enkele
weken. Als dat wat langer wordt
kan het grondontsmettingssei-
zoen, dat 1 juli begint, toch nog
aardig worden gebruikt.
alphen aan den run/garderen
Vijf bussen van het Alphense tourincarbedrijf Bex rijden vandaag
naar Joegoslavië. Niet met een gebruikelijke lading toeristen, maar
met een peloton Nederlandse Unifilsoldaten. De 225 militairen
stappen uit in Zagreb en zullen positie zoeken in de zogeheten
United Nation Protection Areas. De soldaten, 170 dienstplichtige
vrijwilligers en 55 beroeps krijgen als opdracht de vechtende
Kroaten en Serviërs uit elkaar te houden.
Het ministerie van defensie heeft de bussen van Bex gehuurd.
Aanvankelijk zouden de troepen per vliegtuig worden vervoerd,
maar daar is van afgezien omdat de luchthaven van Zagreb nog al
tijd luchtverkeer weert. Marketingmanager R. Stierman denkt dat
de keuze voor Bex te maken heeft met de ervaring van het bedrijf
met het rijden op Joegoslavië. „Voor de burgeroorlog uitbrak was
Bex daar marktleider. Onze chauffeurs kennen de weg dus goed."
Bij het Haagse gerechtshof zijn vorig jaar bijna 400 men
sen vrijuit gegaan omdat hun zaak is verjaard. Volgens
het ministerie van justitie gaat het hierbij om 'lichtere
vergrijpen', waarbij geen slachtoffers vielen en waarbij de
rechter korte gevangenisstraf had opgelegd. Bij het Haag
se gerechtshof dienen de beroepszaken tegen vonnissen
van de rechtbanken in Den Haag, Rotterdam, Dordrecht
en Middelburg.
den haag meindert van der kaau
Al in de zomer van vorig jaar
werd bekend dat 45 verdachten
niet verder vervolgd werden,
omdat hun zaak verouderd was.
Oorzaak was dat het hof het
grote aantal gevallen niet tijdig
kon verwerken. Zaken bleven
daardoor soms langer dan twee
jaar liggen en dan vindt het
openbaar ministerie dat de 're
delijke vervolgingstermijn' is
overschreden.
Naar nu bekend is geworden,
is het veel vaker gebeurd dat
groepen verdachten niet zijn
vervolgd wegens termijnover
schrijding. Dit ondanks extra
maatregelen bij het Haagse hof
om de verwerkingscapaciteit te
vergroten. De problemen zijn
onstaan door toename van het
aantal strafzaken.
Het ministerie van justitie
trok daarom extra geld uit voor
verbetering van de interne orga
nisatie van het gerechtshof.
Daarnaast kwam er geld voor
automatisering en werd het
schiphol
De KLM adverteert als eerste westerse luchtvaartmaatschappij op
de Russische tv. De KLM hoopt op deze wijze het enorme reizi-
gerspotentieel in de Russische federatie aan te boren. De 'commer
cial' wordt in totaal 80 keer uitgezonden op het tweede nationale
televisienet.
De KLM voert deze zomer het aantal vluchten richting Rusland
en Oost-Europa fors op. De maatschappij wil snel voet aan de
grond krijgen in de voormalige Sovjetunie en Oost-Europa. In ruil
voor de vrij goedkope reclamespots volgen Russische cameraploe
gen in Nederland een opleiding.
aantal raadsheren uitgebreid.
Sindsdien is er in Den Haag een
extra hofkamer waardóór het
aantal strafzittingen van 5 naar
8 per week is gestegen. Ook
kunnen er meer zaken per zit
ting worden behandeld.
Bij de reorganisatie zijn ook
een kabinetschef en de adjunct,
die verantwoordelijk zijn voor
de organisatie van het hof, uit
hun functie ontheven. De
laatste heeft overigens met suc
ces zijn ontslag aangevochten
bij de ambtenarenrechter. Justi
tie wil nu een manager aanstel
len voor de ondersteunende
diensten.
In de tweede helft van 1991
zijn er 1000 zaken extra behan
deld. Dit heeft ertoe geleid dat
de totale produktie is gestegen
van 2268 arresten in 1990 tot
3343 in het jaar daarop. Op dit
moment blijven er volgens jus
titie geen zaken liggen. Het mi
nisterie verwacht niet dat er in
de toekomst weer verdachten
vrijuit gaan.
Tentoonstelling 'Op de proef gesteld' aan Wassenaarseweg
Marineluchtvaartdienst viert jubileum met open dag, vliegshoxv en tentoonstelling
valkenburg
joost bouwmeester
Een spectaculaire vliegshow door moderne
toestellen en een bijzondere tentoonstelling
van historische kisten zijn op 5 juni te zien
tijdens de open dag op het marinevlieg
kamp Valkenburg. De open dag wordt ge
houden in het kader van het 75-jarig be
staan van de Marineluchtvaartdienst
(MLD). De MLD wil het met het jubileum
vooral het publiek informeren en in contact
laten komen met de 'vliegende marine'.
Ook vliegkamp De Kooy in Den Helder, het
kleinere broertje van 'Valkenburg', houdt
die dag open huis.-
De festiviteiten in Valkenburg beginnen
om tien uur 's morgens met een vliegshow
van model- en zweefvliegtuigen. Parachu
tisten luiden daarna het hoofdprogramma
in. Helikopters, gevechts- en transporttoe
stellen geven vervolgens verschillende de
monstraties. Daarna stijgen enkele histori
sche modellen van de MLD op en tonen
hun oude pracht. De slotact die dag bestaat
uit een 'flyby-formatie' van Orion's en Lynx
helikopters, die speciaal voor het 75-jarig
bestaan van de MLD zijn beschilderd in de
nationale kleuren. Het vliegkamp gaat om
vijf uur 's middags weer dicht voor het pu
bliek. De toestellen vliegen na hun optre
den in Valkenburg direct door naar Den
Helder om daar het zelfde programma uit
te voeren. De 'pendelroute' eindigt weer in
Valkenburg.
Volgens commandeur R. Zeylenmaker is
het voor de MLD belangrijk dat er een open
dag wordt gehouden. „De mensen kunnen
nu voor de eerste keer met eigen ogen zien
wat de Marineluchtvaartdienst is en doet.
De luchtvaart is altijd een klein gesloten
groepje geweest. Het vliegkamp heeft altijd
een bepaalde duistere sfeer gehad bij het
publiek", aldus Zeylenmaker.
Gedurende de gehele dag staan er meer
dan 60 vliegtuigen uit verschillende landen
op het terrein van het vliegkamp. De deel
nemende landen zijn: Verenigd Koninkrijk,
België, Frankrijk, Duitsland, het GOS en de
USA. Daarnaast draagt de NATO een steen
tje bij met de zogenaamde E-3 Sentry
Awacs.
Trekpleister van de dag moet de niet
meer 'luchtwaardige' vliegboot van het type
Dornier Do-24 worden. Dit vliegtuig deed
ten tijde van de Japanse inval in het toen
malige Nederlands Indië dienst bij de MLD.
Het toestel is eigendom van het Britse RAF-
Museum en uitgeleend aan het Militair
Luchtvaart Museum in Zeist, waar het
straks definitief wordt gestationeerd. Het
bestuur van het Nederlandse museum stel
de het historische vliegtuig beschikbaar
voor de jubileumfestiviteiten in Valkenburg.
In een enorme hangar op het marine
vliegkamp (MVK) zijn de historische vlieg
tuigen uit het Militair Luchtvaart Museum
te bezichtigen. In een andere ruimte op de
basis kunnen de bezoekers verder kennis
opdoen van het heden en verleden van de
Marineluchtvaartdienst. Bedrijven laten di
verse produkten zien die in gebruik zijn bij
de Koninklijke Marine. Verder presenteren
stichtingen en verenigingen die nauw sa
menwerken met de luchtvaart zich op de
zogenaamde 'Airmarkt'.
De organisatie van het evenement ver
wacht zo'n 50.000 bezoekers op MVK Val
kenburg en 10.000 op MVK de Kooy. Als ge
volg van de verwachte drukte moeten er die
dag enkele ingrijpende verkeersmaatrege
len worden getroffen. De Provincialeweg S-
1 vanaf De Zilk (Delftweg) tot aan Kat
wijk (Zeewegviaduct) zal voor de open
dag van 7.00 uur tot 20.00 uur voor het nor
male verkeer gesloten zijn. Dit weggedeelte
wordt dan gebruikt als parkeerhaven voor
bezoekers. Tegen een kleine vergoeding
worden zij met een pendelbus naar het
vliegkamp gebracht. Op het kamp zelf zijn
géén parkeermogelijkheden.
leiden
marjolein van rotterdam
'Jonge meisjes, prent U dit pro
fiel goed in het geheugen. Iede
re man, die in staat is een goed,
trouw echtgenoot te worden,
die uwe gevoelens eerbiedigt,
heeft een profiel dat met boven
staand overeenstemming ver
toont.'
Deze omschrijving, met bij
behorend plaatje van een braaf
ogende man met ruim bemeten
achterhoofd, moest negentien-
de-eeuwse meisjes ervoor be
hoeden een verkeerde echtge
noot te kiezen. Voor de zeker
heid was ook een 'slecht echtge
noot' afgebeeld. Mannen met
een laag voorhoofd en een plat
te schedel moesten de aan
staande bruiden wantrouwen:
echtelijke trouw was bij hen
slecht ontwikkeld, de 'geslach
telijke neiging' des te meer.
De plaatjes zijn te vinden op
de tentoonstelling 'Op de proef
gesteld' over de geschiedenis
van de psychologische test, die
vanaf morgen te zien is in het
Pieter de la Courtgebouw, het
gebouw van de faculteit sociale
wetenschappen aan de Wasse
naarseweg in loeiden.
De gedachte dat het mogelijk
was op grond van uiterlijke ken
merken te bepalen wat voor
vlees men in de kuip bad, had
ook buiten de huwelijksmarkt
consequenties. Bij voorbeeld bij
de rechtbank. Had iemand een
aapachtige schedel, kroezend
haar en aaneengegroeide wenk
brauwen, dan was onomstote
lijk bewezen dat hij schuldig
was. Want dit waren kenmerken
die wezen op een terugval in
evolutie en dus op een crimine
le inslag.
Zo'n honderd jaar geleden
voldeed het afgaan op alleen
Trekpleister op de open dag van marinevliegkamp Valkenburg is de vliegboot van het type Domier Do-24,
die niet meer vliegt.
FOTO AUDIOVISUELE DIENST KM
het uiterlijk niet meer. Tegelij
kertijd kwam de psychologie als
echte wetenschap op. Zo ont
stonden de eerste psychologi
sche tests. De tests werden ge
bruikt voor het onderwijs, de
psychiatrie en later ook voor de
selectie van personeel. Psycho
logen ontwikkelden intelligen
tietests, psychotechnische tests
proefles die bijvoorbeeld de
geschiktheid voor een bepaald
beroep moesten meten en
persoonlijkheidstests.
Deze tests en de voorlopers
ervan, zijn bij elkaar gezocht
door de stichting Historische
Materialen Psychologie. Deze
stichting verzamelt materialen
uit de geschiedenis van de psy
chologie, zoals apparaten, ar
chieven en audiovisueel materi
aal. Veel van het materiaal is uit
privécollecties afkomstig en op
deze tentoonstelling voor het
eerst te zien.
Peter van Drunen, coördina
tor van de stichting: „We heb
ben met deze tentoonstelling
gekozen voor psychologische
tests, omdat die zo tot de ver
beelding spreken. Iedereen
moet er wel eens een doen en
iedereen wil wel weten hoe zo'n
test eigenlijk werkt. Bovendien
zijn veel van de apparaten die
tot de voorlopers worden gere
kend, bij voorbeeld die om
schedels te meten, gewoon leuk
om te zien."
Bezoekers kunnen veel tests
/ell proberen. Van Drunen: „Je
kunt bij voorbeeld een intelli
gentietest doen. Ook kan een
aantal proefjes dat vroeger werd
gebruikt om chauffeurs, piloten
en telefonisten te selecteren,
kunnen worden gedaan."
'Op de proef gesteld' Is van 3
tot 28 april te zien In het Pieter
de la Courtgebouw, Wasse
naarseweg 52 in Lelden. De
tentoonstelling is te bekijken
van maandag tot en niet don
derdag tussen 9.00 en 21.30, en
op vrijdag van 9.00 tot 18.00
uur. De toegang is gratis.
Op de tentoonstelling kan een
aantal proefjes worden gedaan
dat vroeger werd gebruikt om
chauffeurs, piloten en telefonisten
te selecteren.
FOTO LOEK ZUYDERDUIM
