Leiden Regio
Leiden krijgt een
drukkerijmuseum
V oorrangsbeleid
vrouwen mislukt
'Gemeente is nu eenmaal geen fabriek'
Rechter zoekt uitweg in
conflict Rex-bioscoop
Lakenhal niet duurder
Vrije uitzicht verdwenen
DONDERDAG 2 APRIL 1992
17
Gerechtshof
A q Bij het Haagse ge-
I rechtshof gingen
vorig jaar ongeveer 400
mensen vrijuit omdat hun
zaak was verjaard
1-aprilgrappen
A q Humor, daar weten
I -/ de Leidenaars wel
raad mee. Steeds doet een
kleine greep uit de vele 1 -
aprilgrappen die gisteren
werden uitgehaald
ROY KLOPPER LOMAN
1 GERT VISSER (CHEF)
Woningbouw
A Warmond heeft de
Z. I komende jaren be
hoefte aan ruim 300 extra
woningen. Dat blijkt uit
onderzoek van de Natio
nale Woningraad.
Jongen geschept
Een 12-jarige jongen uit Zoeter-
woude heeft gistermiddag ern
stig beenletsel opgelopen nadat
hij op de Kennedylaan was ge
schept. De jongen liep met een
groepje kinderen over het voet
pad nabij het Rousselpad waar
ze samen overstaken richting
Wagnerplein. Een 49-jarige au
tomobiliste uit Leiden vermin
derde vaart en toeterde naar de
groep om ze te waarschuwen.
De groep bleef staan maar de
jongen stak echter toch over en
werd geschept. De voomiit van
de auto sneuvelde door de klap.
De jongen moest naar het Dia-
conessenhuis worden vervoerd.
Vette rekening
lhden
De 45-jarige beheerder van
het volkstuincomplex aan de
Vlietweg weigerde gistermid
dag medewerking te verle
nen aan het blussen van een
brand op zijn terrein. De be
heerder had omstreeks 13.30
uur een vier meter grote
hoop takken aangestoken
De rook werd door de wind
richting rijksweg gedreven.
Daarom wilde de DO&tifl dal
de man het vuur doofde. Hij
weigerde. Uiteindelijk moest
de brandweer er aan te pas
komen. De beheerder kan
naast een bon ook een reke
ning van de brandweer ver
wachten.
D66-kamerlid houdt lezing
leiden Het D66 Tweede-Kamerlid Gerrit-Jan WolfFensperger
geeft donderdag 14 mei een lezing in Leiden. Om 21.00 uur, na
afloop van de afdelingsvergadering van D66 in de consistorieka
mer van de Pieterskerk, spreekt Wolffensperger over etnisch
minderhedenbeleid.
Sempre Avanti speelt in Oxford
leiden Een groep van honderd personen uit Leiden en omge
ving is een week voor Pasen te gast in Oxford. Het gaat om de
jaarlijkse uitwisseling met deze Engelse partnerstad. Het 42 le
den tellende muziek- en showgezelschap Sempre Avanti reist de
groep vooruit en geeft in het weekeinde van 11 april twee uit
voeringen in Oxford. De Leidse delegatie bestaat onder meer uit
een tafeltennisteam van Docos, een vrouwenvoetbalteam van
LFC, vier voetbalscheidsrechters, een snookerteam, filatelisten,
amateurfotografen en soroptimisten. De groep komt 12 april in
Oxford aan. De Leidenaars brengen onder meer een bezoek aan
het stadsbestuur en een aantal Engelse gastclubs.
leiden wim koevoet
De toegangsgelden voor muse
um De Lakenhal mogen niet
worden verhoogd. Een toeslag
van één gulden was nodig om
de de tentoonstelling van
Noordnederlandse Landschaps
schilderkunst te betalen. De
raadscommissie voor cultuur
heeft wethouder H. Koek opge
dragen die expositie anders te
financieren.
De schilderijen zijn afkomstig
uit de collectie die door het rijk
wordt beheerd. Het is de bedoe
ling dat die verzameling wordt
opgesplitst en aan een aantal
musea in bruikleen wordt gege
ven. Die krijgen zo de beschik
king over een interessantere
collectie, waarmee ze wellicht
meer publiek trekken. Voordeel
is ook dat de rijkscollectie beter
toegankelijk wordt voor het pu
bliek. De Lakenhal heeft Noord
nederlandse Landschapsschil
derkunst in bruikleen gekregen.
Burgemeester en wethouders
rekenen op een stijging van het
aantal bezoekers. De verdere fi
nanciering willen ze rondbreien
door de entreeprijzen, nu nog
een rijksdaalder, met een gul
den te verhogen. Volgens wet
houder H. Koek (PvdA) zou de
Leidse Lakenhal daarmee tot de
goedkoopste musea van het
land blijven behoren. In verge
lijkbare musea elders worden
tarieven tussen de 4,50 en 5 gul
den gehanteerd. Bovendien zijn
de tarieven al sinds 1986 -on
veranderd. Desondanks wil de
raadscommissie dat het college
van de entreeprijzen afblijft.
rum heeft de indruk dat het
vooral is gebleven bij intenties",
aldus Iyesterhuis van het
Vrouwenforum. „De uitwerking
heeft te wensen over gelaten en
dat betreuren wij." Grootste
probleem is dat vrouwen net zo
nard weer de deur uitlopen als
dat ze binnenkomen. „Er gaan
meer vrouwen weg dan dat er
worden aangenomen", aldus
Van Doeveren.
Om dat verschijnsel tegen te
gaan moet het gemeentebe
stuur ervoor zorgen dat er meer
deeltijdbanen komen, ook voor
mannen. Bovendien moet meer
worden gedaan aan de 'loop
baanplanning' van vrouwen,
vindt het forum. Het Vrouwen-
forum is bang dat deze zaken
nog verder in het slop raken
door de reorganisatie bjj de ge
meente, waardoor de 29 huidige
directies worden omgevormd
tot vijf grote diensten Volgens
Lesterhuis is emancipatie een
beetje uit.
Ze denkt echter dat sinds de
colli'grwissding in 1990 steeds
minder aandacht is voor het
doelgroepenbeleid. Er werd vol
gens haar harder aan getrokken
toen een PvdA'er verantwoor
delijk was voor het personeels
beleid. Nu is deze portefeuille
van een CDA-bestuurder. „Ik
denk dat dat wel wat uitmaakt."
Lesterhuis geeft echter toe dat
vanaf het begin 'de verwachtin
gen die waren geschapen niet
zijn uitgekomen'.
Wethouder Van Bochove was
niet bereikbaar voor commen-
leiden De nieuwe apotheek van het Academisch Ziekenhuis Leiden zit nagenoeg tegen een woonhuis op de Pesthuislaan aangeplakt. Tussen
de kolossale nieuwbouw en het pand zit nauwelijks een meter ruimte. Van het vrije uitzicht dat de bewoners ooit hadden, richting Rijnsburger-
weg, is niets meer over. In de nieuwe zijvleugel van het ziekenhuis zitten de apotheek en een aantal laboratorium-afdelingen.
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
leiden» janet van puk
Het vijf jaar geleden met veel
tam-tam gelanceerde vrouwen-
voorrangsbeleid van de ge
meente Leiden is mislukt. Het
Vrouwenforum, een groepje
vrouwelijke ambtenaren bij de
gemeente Leiden, is teleurge
steld over de resultaten. In het
gemeentelijke blad QQ geeft
personeelswethouder A. van
Bochove toe dat de resultaten
tegenvallen: „Ie moet je afvra
gen of het resultaat zonder dit
beleid niet hetzelfde geweest
zou zijn."
Het percentage vrouwen is in
vijf jaar tijd gestegen van 26
naar 32,7 procent. De meesten
hebben echter geen volledige
baan, en bovendien bekleden
zij vooral de lagere functies bij
de gemeente.
Gestreefd werd destijds het
landelijke gemiddelde van 32
procent 'fulltimers' te halen.
Dat is niet gelukt. Omgerekend
naar hele banen ligt het percen
tage vrouwen bij de gemeente
Leiden op 25 procent, verklaart
Y. vah Doeveren, lid van het
Vrouwenforum en werkzaam bij
de directie personeel en organi
satie. „Het aantal vrouwen is
veel minder sterk gegroeid dan
op het eerste gezicht lijkt." Lei
den zit met zijn 32,7 procent
slechts 1,7 procent hoger dan
het gemiddelde van alle Neder
landse gemeenten. Voor de ge
hele arbeidsmarkt geldt overi
gens dat 40 procent vrouw is.
„Leiden liep vijf jaar geleden
voorop bij het maiken van de
plannen, maar het Vrouwenfo
Wethouder begrijpt kritiek opjinancieel beleid niet
leiden janet van puk
In de week dat PvdA-wethouder
Steven de Vreeze precies een
jaar de gemeentelijke kas be
heert, krijgt hij de wind van vo
ren. D66-fractievoorzitter Pex
Langenberg zegt als voorzitter
van de raadscommissie voor de
rekeningen dat er nog niet vol
doende is gebeurd om de finan
ciële organisatie te verbeteren.
De slordige gang van zaken op
financieel gebied kostte wet
houder Bordewijk vorig jaar de
kop. Hij trad af.
Zijn opvolger en partijgenoot
De Vreeze is dat zeker niet van
plan. In een jaar tijd zijn veel
zaken opgepakt, zegt de wet
houder. De afdeling financiën is
op een andere manier gaan
werken en de reorganisatie van
de hele gemeentelijke organisa
tie is op gang gekomen. „Op al
le fronten wordt het roer omge
gooid, maar het kost even tijd
voordat het goed werkt."
Juist omdat er 'ambtelijke en
politiek hard en enthousiast'
wordt gewerkt, is de kritiek van
Langenberg hard aangekomen,
geeft De Vreeze toe. „Langen
berg geeft een vrij stevig politiek
oordeel. Als de hele commissie
voor de rekeningen het er mee
eens is dat er niet hard genoeg
aan wordt getrokken, zoals Lan
genberg zegt, dan moet de
commissie dat hard maken.
Dan wil ik daarover een open
bare discussie."
Als er zo'n debat komt, dan'
zal De Vreeze toegeven dat er
nog steeds fouten worden ge
maakt. Maar hij zal er bij zeg
gen dat dat logisch is bij een in
stelling met een begroting van
175 miljoen gulden. „Het zal al
tijd zo blijven dat zaken minder
goed lopen. We zijn nu eenmaal
geen fabriek. We hebben een
veel ingewikkelder administra
tie. Ik heb nog veel zorgen,
maar we zijn op een goede ma
nier bezig."
Oude verhalen
Pas als jaren achter elkaar de
zelfde fouten worden gemaakt,
als een organisatie daar geen le
ring uit trekt, dan pas is er spra
ke van een 'rommeltje', meent
De Vreeze. De voorbeelden die
Langenberg noemt om aan te
tonen dat er niet genoeg verbe
teringen zijn aangebracht, snij
den geen hout, vindt de wet
houder van financiën. Langen
berg zei in deze krant dat de ge
meente nog steeds dik zeven
ton tegoed heeft van het minis
terie van onderwijs, dat de ge
meente zes miljoen is misgelo
pen door de bonboninpakkerij
van De Zijl Bedrijven en er zijn
te veel mensen die de kabelaan
sluiting niet of niet op tijd beta
len.
„Deze voorbeelden dekken de
lading niet dat het niet goed
gaat. Of Langenberg heeft niet
goed opgelet tijdens de verga
deringen, óf hij leest zijn stuk
ken niet, óf er is iets anders aan
de hand", reageert De Vreeze.
Dat de gemeente nog steeds
zeven ton van het ministerie
denkt te krijgen is een oud ver
haal, zegt de wethouder. Het is
het gevolg van een fout die een
ambtenaar van de directie on
derwijs halverwege de jaren
tachtig heeft gemaakt. Over het
geld wordt nog steeds onder
handeld met het ministerie.
Dat de gemeente de zes mil
joen voor De Zijl Bedrijven mo
gelijk later krijgt dan verwacht,
komt omdat wellicht te optimis
tisch is omgegaan met toezeg
gingen van ambtenaren. Ook
over dat bedrag wordt nog on
derhandeld: de gemeente be
reidt zelfs een juridische proce
dure voor tegen het ministerie
van binnenlandse zaken, aldus
De Vreeze. Van het verwijt van
Langenberg dat er te veel 'du
bieuze debiteuren' zijn bij de
kabelaansluitingen zegt hij he
lemaal niets te begrijpen. „Het
aantal is juist veel Yager dan we
verwachtten."
Hij sluit niet uit dat er mis
schien wel betere voorbeelden
zijn te noemen waaruit blijkt
dat alles nog niet perfect gaat.
„Ik heb nog ontzettend veel
zorgen. Maar het is dan ook al
lemaal erg ingewikkeld. Ik vind
echter dat we er nu op een goe
de manier mee bezig zijn."
leiden loman liefmans
President Holtrop van de Haag
se rechtbank wil dat de eigena
resse van Rex aan de Haarlem
merstraat gaat overleggen met
de krakers over hergebruik van
deze bioscoop. Hij deed daar
om gisteren nog geen uitspraak
in het kort geding dat de eige-
nEtresse tegen de krakers heeft
aangespannen.
De Amsterdamse eigenaresse
D. Ortje-Knuit van het inmid
dels tot 'X' omgedoopte pand
liet via haar raadsman A.
Schram weten dat de krakers op
een ongelukkig moment kwa
men. Ze was juist van plan om
het zwaar verpauperde pand
waar jarenlang seksfilms draai
den op te knappen. Met dis-
tribiteur Concorde had ze toen
al contracten gesloten voor
nieuwe films. Hij eiste onmid
dellijke ontruiming.
De krakers lieten via hun
raadsman Visser weten dat 'er
wel meer dan een schilder met
een potje verf t nodig is om de
Rex weer bruikbaar te maken.'
De Rex had, voordat het werd
gekraakt, een half jaar leegge-
staan, was jarenlang zwaar ver
waarloosd en dus was het niet
aannemelijk dat de eigenaresse
er nu opeens wél wat aan wilde
doen.
De 'gebruikers' hadden de
laatste maanden veel werk ver
zet om bet interieur toonbaar
en schoon te maken. Hun stre
ven om het pand tot cultureel
centrum om te dopen, onder
streepten ze door een reeks fo
to's van voor en na de verbou
wing en van een manifestatie
die 500 bezoekers trok. Ook
toonden de krakers zich bereid
met om met de eigenaresse
over huur en andere vormen
van samenwerking te praten
Schram liet weten daar niet»
voor te voelen: „Ik zou zeggen,
eerst eruit, dan gaan we pra
ten", aldus Schram. Maar toen
duidelijk bleek dat president
Holtrop aanstuurde op overleg
tussen beide partijen, toonde
hij zich bereid: „Maar dan moe
ten ze wel komen met een goed
phn
Holtrop hield de zaak een
maand aan: „Om los van emo
ties serieus te gaan praten Mis
schien komt er iet» moois van",
aldua de president.
Terwijl Leiden een eeuwenoude traditie heeft van boek
drukkers, uitgevers en handelaren, ontbreekt het de uni
versiteitsstad aan enig museum op dit gebied. De Leidse
drukker C. Schenk hoopt daar met een aantal anderen
nog dit jaar verandering in te brengen. In oktober komt
in het Mostert-bedrijvencomplex aan de Middelstegracht
een Drukkerijmuseum. „Het wordt een werkend muse
um waarin gedrukt kan worden."
leiden emiel fangmann
Schenk behoort tot de gelukki
gen die hun werk als hobby be
schouwen. Al 45 jaar hij werd
ooit in Rotterdam tot boekdruk
ker opgeleid zit de 59-jarige
Leidenaar in de drukkerswereld,
waarin hij zowel handelaar, do
cent maar vooral ambachtsman
is. Sinds 1985 voert hij een een-
mansdrukkerij in het oude Mos-
tert-complex aan de Middelste
gracht. „Ik doe vooral werk voor
andere drukkers. Zoals pregen,
waarbij je reliëf in het drukwerk
krijgt. Met moderne technieken
kan dat vaak niet meer."
Schenk is thuis in de geschie
denis van zijn vak. Ook hij vindt
het vreemd dat een stad als Lei
den geen museum kent dat aan
zoiets als de boekdrukkunst is
gewijd. In plaatsen als Etten-
Leur en Meppel, en in buiten
landse grote steden zijn ze er
wel.
Om tot het museum te ko
men, richtte Schenk met vrien
den uit de grafische wereld on
langs de Stichting Boekdruk
kunst Leiden op. Schenks wens
is het om straks een tentoon
stelling in te richten, waarin de
ontwikkelingen in het drukkerij-
wezen tussen 1835 en 1960 zijn
te volgen. „Daarna begon de
tijd van de offset. De geschiede
nis wordt in tijdperken inge
deeld. Ik wil het dnikkerijmuse-
um in vijf jaar tot een volwaar
dig museum laten uitgroeien.
We moeten dan op zoek naar
een andere ruimte. Na mijn
65ste kan ik er dan alle tijd aan
geven, samen met een aantal
leeftijdsgenoten."
Het museum dat in oktober
in het Mostertcomplex wordt
geopend moet tegelijk een
werkplaats zijn. Schenk gaat er
cursussen in de beginselen van
de boekdrukkunst geven, waar
bij de nadruk zal liggen op
handzetten, boekdrukken en
boekbinden met de oorspron
kelijk machines en materialen.
Wie donateur wordt van de
Stichting mag bovendien ook
buiten de cursus om van de
persen in het museum gebruik
maken, om zelf bijzonder druk
werk te kunnen vervaardigen.
Schenk wordt bij zijn plannen
onder meer 'gesponsord' door
drukkerijen die sluiten. „Ik krijg
vaak restanten, zoals papier."
Ook krijgt Schenk, die jarenlang
handelaar in drukkerijmachines
is geweest, vaak een telefoontje
of hij niet ergens in het land een
pers kan komen bekijken. „Dat
zou een aanwinst kunnen zijn,
dus dan ga je kijken."
En er komt meer. „Ik heb een
complete verzameling Panora
ma's uit de eerste wereldoorlog.
De Leidse drukkerij Rotogravure
verkreeg in 1912 immers het pa
tent op rasterdiepdruk, waar
door ze de Panorama's met
mooie foto's kon maken. Boe
ken? Het oudste in mijn bezit
dateert uit 1628." C. Schenk: „Het moet een werkend museum worden waarin kan worden gedrukt."
