'Vooral stress bij
te makkelijk werk'
Vrouw kiest sneller
contactlens dan man
Stand van Zaken
TD KLM
verliest
500 banen
WOENSDAG 1 APRIL 1992
23
REDACTIE •WILLEMS
ERtC JAN WETERINGS
ZAKELIJK
Nieuwe CD-zaak
LEIDEN CD-speciaalzaak
Van Leest opent op vrijdag 10
april haar deuren in de Haar
lemmerstraat in Leiden. Naast
populaire muziek bestaat het
ongeveer 10.000 titels grote as
sortiment uit klassiek, jazz en
specialistische genres. Ook wor
den laserdiscs en cassettesing
les verkocht. Filiaalmanager
wordt H. Dirksen.
Keien
LEIDEN Vedior uitzendbu
reau reikte vorige week vrijdag
een aantal 'aanbevelingscertifï-
caten' uit aan 'kei-goede' uit
zendkrachten. Bij de beoorde
ling wordt niet alleen gelet op
kwaliteit en kwantiteit van het
geleverde werk, maar ook op de
samenwerking met collega's.
Onder deze titel verschijnt
vanaf elke week op deze pagi
na een overzicht van kort
nieuws uit de regio's Leiden,
Alphen en de Duin- en Bollen
streek. Berichten over openin
gen van winkels, de benoe
ming van functionarissen, de
introductie van nieuwe pro-
dukten of andere voor consu
menten in de regio interessan
te zaken vinden hier een
plaats. Stuur uw berichten
voor deze rubriek naar Leidsch
Dagblad, Postbus 54 2300 AB
Leiden, La.v. 'Zakelijk'.
Beurs
REGIO De kamer van Koop
handel voor Midden Holland te
Gouda en beursorganisatie Utec
b.v. organiseren op dinsdag 17
en woensdag 18 november een
beurs met als titel 'Onderne
men in Midden-Holland'. De
jaarlijkse beurs in het veiling
complex in Bleiswijk is bedoeld
als een 'ontmoetingspunt' voor
het midden- en kleinbedrijf in
Midden-Holland en omgeving.
Dit jaar wordt de zaal verdeeld
in "zeven sectoren; bouw, hore
ca, kantoorefficiency en auto
matisering, management- en
exportadvies, promotie, tech
niek en logistiek. Vorig jaar na
men bijna 350 bedrijven deel
aan beurs.
Prof Allegro voorzitter congres arbeidsomstandigheden
Elke dag melden ongeveer 350.000 mensen in Nederland Deze rapporten betekenen
zich ziek. Het aantal arbeidsongeschikten nadert de niet dat de traditionele tegen-
300 000 en alleen al in de industrie gebeuren jaarlijks kLoor' is v^dwene^ADe"
180.000 ongelukken. Dat cijfer moet omlaag, vinden gr0: „Natuurlijk zie je in een
overheid en sociale partners eensgezind. De discussie sector als de bouw nog veel pro-
lijkt zich toe te spitsen op financiële prikkels om mensen ™et °"£va^en-en ziek
weer aan het werk te krijgen, maar minstens zo belang
rijk is verbetering van de arbeidsomstandigheden.
LEIDEN ERIC JAN WETERINGS
Dat zegt prof. j.T. Allegro, direc
teur van het Nederlands Insti
tuut voor Arbeidsomstandighe
den en bijzonder hoogleraar
aan de Leidse universiteit. Vol
gende week is hij voorzitter van
een vierdaags internationaal
congres over arbeidsomstandig
heden in de RAI te Amsterdam.
„Het bedrijfsleven draagt niet
alleen de lasten, maar geniet
ook de lusten van een goede en
veilige werkplek."
Nadat in de jaren '80 de ARBO-
wet (arbeidsomstandigheden)
geleidelijk werd ingevoerd is zij
sinds 1990 volledig van kracht.
De wet regelt veiligheid, ge
zondheid en welzijn bij arbeid,
kortom de 'ergonomische' as
pecten van de werkplek. Zowel
stank als lawaai in een fabrieks
hal als de kantoorstoel van ie
mand die zittend werk verricht
vallen onder de reikwijdte van
de wet.
„Neem bijvoorbeeld deze
werkplek," wijst Allegro om zich
heen in een kamer van de Leid
se faculteit sociale wetenschap
pen: Een eenvoudig bureau met
een stoel, een computer, een
vergadertafel en stalen kasten
langs de wanden. Volgens de
deeltijdhoogleraar voldoet deze
werkplek niet. .Alleen de stoel
is verstelbaar en de tafel niet.
De pc staat wel weer goed,
dwars op het venster. Als dat
niet het geval is krijgt de gebrui
ker last van zijn ogen omdat
dan het licht van buiten te
scherp contrasteerd."
Stress
De vraag in hoeverre een werk
plek voldoet wordt gemeten aan
de hand van de zogenaamde
WEBA-norm (Welzijn Bij de Ar
beid). Zaken als afname van het
ziekteverzuim en minder ver
loop in het personeelsbestand
zijn meetbaar, maar niet altijd
zijn arbeidsomstandigheden in
cijfers te vertalen.
Enige weken geleden ver
scheen een rapport waarin
wordt vastgesteld dat de mate
riële voorzieningën steeds ver
der verbeteren, maar dat de
'immateriële voorwaarden ver
slechteren'. .Anders gezegd, de
stress onder werknemers neemt
toe," verklaart Allegro. „Opval
lend genoeg betreft dat vaker
mensen die een baan hebben
onder hun opleidingsniveau,
dan mensen die werk doen dat
hun capaciteiten eigenlijk te bo
ven gaat. De verklaring is dat de
Nederlandse bevolking erg hoog
is opgeleid en niet voor ieder
een is passend werk te vinden."
Uit een recent onderzoek in
de carosseriebranche blijkt dat
soms wel degelijk iets aan deze
situatie gedaan kan worden.
Ook hier was een groot perso
neelsverloop omdat mensen 'te
hoog' waren opgeleid. „De op
lossing bleek om ze niet langer
eenzijdig werk te laten doen,
maar om ze verschillende taken
op het gebied van planning,
controle en uitvoering te geven.
Vaak is dat niet mogelijk voor
een persoon, maar als dat niet
kan, doe het dan voor een groep
werknemers."
Het tegendeel zie je op de
universiteit, waar de mensen
rustig op hun stoel zitten en
over het algemeen tevreden zijn
met hun werk."
De rol van de overheid wordt
de komende jaren kleiner, ver
wacht Allegro. „De ARBO-wet
heeft de afgelopen jaren een sti
mulerende invloed gehad, maar
ik verwacht dat de overheid zich
zal terugtrekken als keurmees
ter. Dat wordt meer een taak
van de sociale partners, waarbij
de wet de bodemnormen stelt."
Europese normen en richtlij
nen worden de komende jaren
wel belangrijker. Zo wordt op 1
april 1993 een richtlijn in de Ne
derlandse wet opgenomen die
alle ondernemingen verplicht
om aan 'preventieve zorg' te
doen. In de praktijk betekent
dat dat ieder bedrijf ten minste
een paar gespecialiseerde werk
nemers in dienst moet hebben
die zich bezig houden met alle
aspecten van arbeidsomstan
digheden. Momenteel hebben
slechts ongeveer 500, veelal risi-
cobedrijven, een eigen gezond
heidsdienst.
Hoe de Europese minimum
richtlijnen consequent in de he
le gemeenschap moeten wor
den uitgevoerd is Allegro voor
lopig een raadsel. „Ik denk dat
we in Nederland bijvoorbeeld
op het terrein van de preventie
ve zorg niet ontkomen aan een
overgangsperiode, maar voor
andere landen binnen de EG
wordt dat nog veel moeilijker.
Enige tijd geleden was ik in Lis
sabon voor een congres over ar
beidsomstandigheden. Ik heb
daar ook rondgelopen op een
bouwplaats en ik vraag me af
hoe men daar ooit tijdig aan de
richtlijnen kan voldoen."
SCHIPHOL» B1U. MEYER
De KLM schrapt vijfhonderd
banen bij de technische dienst.
De TD verricht onderhoud aan
vliegtuigen en motoren van de
KLM en van andere maatschap
pijen. De laatste jaren zijn veel
klanten weggelopen. Zij vinden
de KLM te duur. De directie wil
met een ingrijpende reorganisa
tie dertig pntreilt np dc kosten
van dc TD besparen om met
andere onderhoudscentra te
kunnen blijven concurreren.
De plannen tot een groot
schalige reorganisatie van de
TD zijn niet nieuw. Zij maken
deel uit van het bezuinigings-
splan 'concurrerend kostenni
veau'. De KLM wil tot en met
1993 ruim een miljard gulden
besparen door bezuinigingen
en afstoting of verzelfstandiging
van bedrijfsonderdelen. Al eer
der verdwenen honderden kan
toorbanen.
Bij de TD, het grootste be
drijfsonderdeel van de KLM.
werken vijfduizend mensen.
Van de vijfhonderd banen die
verdwijnen gaan er tweehon
derd over naar een nieuw zelf
standig bedrijf, onderhoud
grondmaterieel geheten. De
overige driehonderd banen ver
dwijnen via natuurlijk verloop.
Er is geen sprake van gedwon
gen ontslagen, aldus een
woordvoerder van de KLM.
Daarnaast wordt zeshonderd
mensen een nieuwe functie
binnen de TD aangeboden.
Uit de groepscommissies
(sub-ondememingsraden) van
de TD is een adviescollege ge
vormd dat dc reorganisatie be
geleidt. Zowel de KLM als leden
van dit adviescollege spreken
berichten tegen dal er sprake is
van grote onrust onder net per
soneel. Volgens de KLM ver
loopt het overleg met de perso-
neelsvertegenwoordigers goed.
De afgelopen weken zijn enkele
bijeenkomsten gehouden waar
in de KLM aan het personeel de
plannen nog eens uit de doeken
deed.
Oogmerk-opticiens houden contactlensweek
De vrouw kiest sneller voor een
contactlens dan de man. Maar
de lens zal de bril nooit verdrin
gen. Dat voorspelt directeur G.
de Haas van de Vereniging van
kwaliteits-opticiens 'Oogmerk'
in Zoeterwoude.
De opticiens, die bij zijn vereni
ging zijn aangesloten, informe
ren tien dagen achtereen (1 t/m
11 april) willekeurige klanten of
hun ogen geschikt zijn voor het
dragen van contactlenzen.
Vrouwen, vertelt De Haas,
kiezen voor de lens uit cosmeti
sche overwegingen. Ze zijn bo
vendien gewend (opmaken) aan
het oog te zitten. Volgens hem
spelen beide factoren een rol in
het feit dat meer vrouwen voor
de contactlens kiezen dan man-
Inmiddels zijn er in Neder
land tussen 1,1 en 1,2 miljoen
mensen die lenzen dragen. Zo'n
700.000 landgenoten hebben ze
dagelijks in, de rest, 400.000,
draagt ze gecombineerd met
een bril. De Haas: „De lens
heeft als voordeel, dat je ge
zichtsveld veel beter is. Iemand
die een bnl draagt moet z'n
hoofd veel meer draaien, je
moet door het brandpunt van
de glazen kijken om een duide
lijk beeld van iets te krijgen. Met
de lens heb je daar geen last
van, omdat die op het oog ligt."
De Haas zegt dat de bril prak
tische problemen geeft waarvan
bij de lens geen sprake is. De
glazen van de bril beslaan bij
het van buiten naar binnen
gaan; met regen wordt het lastig
door de bnl te kijken en met
sporten is de kans op condens
op de glazen groot. „De lens is
wat duurder', aldus De Haas,
„maar je bent wel van een hoop
ongemak al."
Allernieuwste snufje
lenzen, uiteraard niet alle. kun
nen tegenwoordig zelfs 's
nachts worden ingehouden. De
nieuwste lenzen laten zoveel
zuurstof door, dat het oog ge
woon kan 'ademen'. De Haas;
„De opticiens introduceren in
april het allernieuwste snufje op
dit tenein. Het is een lens die
uit Amerika komt en verder ner
gens andera m wereld ie ver
krijgen is. Nederland heeft de
primeur. Voordeel? Nou, als je 's
nachts je bed uit komt, om wat
voor reden ook, dan zie je
meteen goed. Ze hoeven bij het
naar bed gaan niet in vloeistof
te worden gezet. Een keer per
week schoonmaken is al vol
doende."
Kan iedereen contactlenzen
dragen? De Haas ..In principe
wel Maar ben ie boven dc veer
tig jaar. dan heb je vaak een
leestoeslaig nodig. Anders ge
zegd: die mensen krijgen last
met het lezen van de kleine let
tertjes Zij moeten er een lees
bril bij hebben. Een lens is niet
echt geschikt om mee te lezen,
omdat hij steeds op het oogop
pervlak dobbert. Daarom zeg ik:
iedereen kan lenzen dragen. AJ-
leen mei Ion moet je er een
bril bij hebben."
/^v
VI/
Waarborg voor Oogzorg
Door mechanisatie en arbeidsverdeling
lijken ze verdwenen, maar niets is min
der waar. Nog steeds maken in Leiden
en omgeving ambachtslieden hun vaak
bijzondere produkten en daarover ver
tellen ze in deze serie. Vandaag Cos van
der Zon (39), slager in de Leidse Haar
lemmerstraat.
zien. Het losgesneden vet dat we overhouden wordt
ook nog gebruikt, dat gaat naar een margarinefabriek.
En botten die overblijven gaan naar de lijmfabriek.
We hebben een eigen weiland, maar daar lopen al
leen in de zomer en in het najaar koeien in. De rest van
het jaar komen ze van een leverancier. Als je ook nog
Foto Hielco Kuipers De Haas „De lem beeft als voordeel, dat je gezichtsveld vwl beter is k mand die een bril draagt moet tn
Tekst Eric Jan Weterings hoofd veel meer draaien." ,oro huico kimjts
„Wij staan hier met vier gediplomeerde slagers in de
zaak. want we maken alles zelf. Ongeschoold personeel
hebben we dan ook niet. Dat is wel kostbaar hoor, een
griet van 16, 17 kost veel minder dan een geschoolde
slager. In de meeste winkels is er maar een slager met
een vakdiploma, die staat dan meestal achter het hak
blok.
Als een koe geslacht is wordt het beest in vieren ge
deeld, in twee voorvoeten en twee achtervoeten, zo
heet dat. In de winkel gaan we dat verkleinen, uitbenen
en dan krijg je de onderdelen die verkocht worden. Op
de foto ben ik bezig met het lossnijden van de osse-
haas. Ik haal eerst de vliesjes er af, zodat ik het vlees los
kan snijden. Ossehaas is duur, maar toch is dat vlees
heel snel verkocht.
Verder heb je de biefstuk, de lappen om te braden e..
ran de goedkopere delen maak je gehakt of worst. Met
drie oktober wil iedereen in Leiden klapstuk, dat is ma-
Er vlees voor in de hutspot. Ook riblappen en sucade-
ppen worden dan als klapstuk gekocht, als het maar
mager vlees is. De mensen gaan gillen als ze een stukje
NATION \LK CONTACTLENSWEEK
1 TOT EN MET 11APR11
koeien in de stal moet gaan zetten ben je zelf boer, dat
doen we niet. Zelf de beesten slachten is verboden, dat
moet in het abbatoir gebeuren.
De meeste koeien die naar de slacht gaan zijn oude
melkkoeien. Wij gebruiken alleen vaarzen, dat zijn
koeien die nog nooit hebben gekalfd. Dat zijn de duur
ste beesten want die hebben twee jaar alleen maar ge-
Varkensvlees verkopen we ook. Ook die beesten ko
pen we levend in en daarna gaan ze naar een slachter.
Wij maken er geen ophef van, maar ons varkensvlees is
puur scharrelvlees. Dat kopen we van iemand uit Zoe
terwoude, die is nog op de tv geweest bij dat beesten -
programma, dierenmanieren.
Iedere dinsdag komen hier zes varkens in de slagerij
Dan zijn we tot donderdag bezig ze te verwerken, voor
al tot hammen en worsten. Vaak is zaterdag het var
kensvlees al weer op."
