Alles kan
De kunst van het weglaten
Cultuur Kunst
ZATERDAG 28 MAART 1992
19
Wild Child ook in LVC
leiden Wild Child treedt voor een tweede keer in Leiden op. Op
woensdag 1 april is de Amerikaanse band die met covers van
The Doors volle zalen trekt, in het LVC te zien en te horen. Gis
teravond trad Wild Child in de Stadsgehoorzaal voor een uitver
kocht huis op. Bijna 1700 belangstellenden waren voor Dave
Brock en de zijnen naar de Breestraat getogen. Velen moesten
worden teleurgesteld. Maar zij krijgen een nieuwe kans in het
LVC. Woensdagavond (aanvang 22.30 uur) kunnen dus opnieuw
550 fans (meer worden er niet toegelaten) genieten van deze li
ve-show. Kaarten vanaf vandaag te verkrijgen bij K&O, muziek
winkels Plato en Velvet Music, en café de WW.
Fluisterende lantaarnpalen
zoetermeer» Gedichten die uit lantaarnpalen komen: in Zoeter-
meer gebeurt dat. Vandaag begint daar in het kader van het 'Flo
ra-avontuur', het evenementenjaar van de gemeente, een pro
ject 'fluisterende lantaarnpalen'. Gedichten van bekende en
minder bekende dichters zijn op cd gezet en worden via lan
taarnpalen op het Promenadeplein de ruimte in gestuurd. Het
programma wordt elke maand gewisseld. En de gedichten-cd is
ook te koop bij de gemeente.
Van Keulen en Van Zweden samen
Amsterdam De violisten Isabelle van Keulen en Jaap van Zwe
den gaan voor het eerst samen optreden. Met het Koninklijk Fil
harmonisch Orkest van Vlaanderen spelen zij op 25 april in het
Concertgebouw in Amsterdam Mozarts' Sinfonia Concertante
voor viool en altviool. Het programma vermeldt verder de ou
verture Entführung aus dem Serail en de 2e symfonie van Tsjaik-
ovski.
Meezingen voor Korenslag
utrecht 'Wie zingen leuk vindt, moet er bij zijn.' Onder deze
leus worden mensen die van zingen houden opgeroepen om op
11 april in Muziekcentrum Vredenburg in Utrecht te komen oe
fenen. De „zangles" geldt als training voor de grote Korenslag
die op 16 mei in het Olympisch Stadion in Amsterdam wordt ge
houden. Op het programma staan onder meer een deel van een
nieuwe compositie van Theo Loevendie en het Ave Verum van
Mozart. Dirigent is Geert van Tijn. De toegang is gratis. Aanvang
14.00 uur.
Mezzosopraan Perugia overleden
haruncen In het streekziekenhuis Oranjeoord in Harlingen is
deze week op 88-jarige leeftijd na een kort ziekbed overleden de
Franse zangeres Noémie Perugia, in 1903, uit Italiaanse ouders,
geboren in Nice. Sinds 1989 was zij woonachtig in Franeker.
Noémie Perugia, die van 1927 tot 1932 directeur was van de be
kende Perugia schoenenfabriek in Parijs, debuteerde in diezelf
de stad in 1936 als zangeres. Zij bouwde in de muziekwereld
door de jaren een indrukwekkende staal van dienst op. Perugia,
voornamelijk bekend als liederenzangeres en zangpedagoge,
werd door de Franse regering uitgezonden om aan conservato
ria over de hele wereld de Franse liedkunst te doceren.
Leiden krijgt kunstfabriek
„Art is business, alles is te
koop en geld is belangrijk."
Dat is het motto van
Mayer's Art Factory, kort
weg MAF. Een brandnieuw
initiatief van kunstenaar
Richard Mayer uit Quebec
en de Leidse theaterzaken
man René Vallentgoed.
LEIDEN LOMAN LEEMANS
In een loods, letterlijk onder de
rook van de oerlelijke meelfa
briek, hebben ze een kunstbe
drijf opgezet. Op commerciële
basis, waar 'alles' mogelijk is
maar de nadruk ligt op monu
mentale, beeldende kunst: „We
streven naar een zó grote be
kendheid, dat opdrachtgevers
bij ons komen en dat we dus
niet hoeven te leuren. En elke
opdracht moeten we kunnen
aannemen. Van een kleine zeef
druk tot een groot theaterde
cor", aldus manager Vallent
goed.
In de loods doen de betonnen
vloer, zware machines, blikken
afvoerpijpen en tl-licht niet ver
moeden dat er kunst gefabri
ceerd wordt. Maar de her en der
verspreide, metalen kunstwer
ken van Mayer, de Herman
Broods aan de muur, veel ge
reedschap en een wit scherm in
het midden, verraden het te
gendeel. In een afgesloten kan
toor-op-poten overziet Vallent
goed de publiciteitsman met
onafscheidelijke strik
vanachter zijn bureau de hele
hal. De telefoon van zijn Deci
der BV gaat onophoudelijk. In
een klein hoekje van de hal is
Mayer tegelijkertijd met een las
apparaat aan het vechten.
Kunst maken en zaken doen bij
elkaar. De basis van MAF.
Scherp
Het 'maffe' idee is afkomstig
van Mayer, en dat is weer een
gevolg van zijn kijk op de he
dendaagse kunstwereld: .Alles
wat ik maak, verkoop ik. Dat
houdt een kunstenaar scherp.
Natuurlijk heb ik een emotione
le band met mijn werk, het is
een deel van mij. Maar er moet
geld komen voor nieuwe wer
ken, om door te gaan. Daarom
moet je een kunstenaar ook
geen uitkering geven. Dat sti
muleert zijn creativiteit niet.
Dan gaat hij bijvoorbeeld niet
meer de hort op om zijn werk
aan te bieden. Het houdt de
kunst binnen een beperkte
groep. Het maakt bedelaars van
kunstenaars", filosofeert Mayer.
Mayers opvattingen zijn in
kunstkringen niet populair: „De
naam kunstenaar is niet be
schermd. Persoonlijk heb ik er
jaren over gedaan om te leren,
technieken onder de knie te
krijgen en me te ontwikkelen.
Maar er zijn er ook die uit 't
niets komen, opeens wat verf
op het canvas gooien en zich
kunstenaar noemen. In Leiden
denk ik dat we het over tachtig
procent hebben, die zich meer
met het kunstenaar zijn bezig
Kunstenaar Richard Mayer (rechts) en theaterzakenman René Vallentgoed: „Een uitkering stimuleert de creativiteit niet Die maakt bedelaars van
kunstenaars." foto jan holvast
houden dan met de kunst. Ik
zeg niet dat er minder geld voor
kunst moet komen. Maar het
geld dat je op die uitkeringen
bespaart, zou de overheid wel
weer in de cultuur kunnen ste
ken", meent Mayer.
Bestuur
In de praktijk houdt dat voor de
Frans Canadees in dat hij nor
male werkweken maakt, daar
door geregeld produceert en
van het geld van opdrachtge
vers of van de losse verkoop
weer aan de slag kan. Om aan
meer ideeën te komen en meer
met anderen te kunnen samen
werken heeft hij MAF bedacht.
Een heus bestuur met behal
ve Mayer, diens vrouw en Val
lentgoed ook Noël Rosier, direc
teur van het Amsterdamse
Meubelcollege bekijkt welke
projecten aangenomen worden,
zakelijk interessant zijn, en wie
er gevraagd wordt om mee te
helpen.
De uitgenodigde kunstenaars
krijgen een deel van de op
brengst en een deel vloeit weer
af naar MAF: „We hebben een
aardig bestand van kunstenaars
opgebouwd. Die worden een
soort tijdelijke werknemers
maar mogen ook zelf met idee-
en komen. Op deze manier
wordt het een collectief, maar
dan zakelijker", aldus Vallent
goed. Een aantal projecten staat
al op stapel.
Cash carry
Maar er moet meer gaan gebeu
ren bij MAF. „Exposities, maar
niet zoals in een galerie", meent
Vallentgoed die een hekel zegt
te hebben aan de percentages
en het systeem dat galeries han
teren. Hij speelt eerder met de
gedachte van kleine feestjes
voor potentiële klanten die met
een drankje in de hand en een
strijkje op de achtergrond, cash
carry-kunst kunnen kopen.
Ook staan er open manifesta
ties op het programma. Zo
bracht vorige week een groep
scholieren al een bezoekje en
wordt begin april MAF officieel
geopend waarvoor Vallentgoed
uit zijn 'stal' van bekende Ne
derlanders ais ftdea Decider,
Herman Brood en lan Mulder
kan putten om het geheel luis
ter bij te zetten. „Eigenlijk is al
les mogelijk, als het maar kunst
is. MAF moet selfsupporting
worden wat niet wil zeggen dat
we nooit een subsidie zouden
accepteren maar hier in Leiden
is, denk ik een nieuwe manier
om met kunst om te gaan gebo-
Expositie Stephen Prina in Boymans-Van Beuningen
Kirov Ballet
in Amsterdam
amsterdam
Het Kirov Ballet van het Ma-
riinsky Theater, zoals het Ki
rov Ballet zich sinds de Rus-
rotterdam anneke de bundel
Wat gebeurt er als je naar een
willekeurige reproduktie van
Rembrandt kijkt en even later je
blik laat rusten op een doek aan
de andere kant van de wand
met dezelfde afmeting en de
zelfde titel zonder afbeelding?
Dat is een van de vragen die de
Amerikaanse kunstenaar Step
hen Prina stelt in zijn tentoon
stelling 'Stephen Prina' die
morgen in museum Boymans-
Van Beuningen wordt geopend.
Hoewel het werk van de Ame
rikaanse musicus en beeldend
kunstenaar Prina voor het eerst
in een Europees museum te
zien is en verschillende zalen
van het Boymans beslaat, is het
eerder een onderzoekstocht dan
een terugblik.
„Een retrospectief," zó meent
Prina, „suggereert dat het pu
bliek het complete werk van de
kunstenaar ziet. terwijl je je
kunt afvragen wanneer het werk
van een kunstenaaar compleet
is." Op zich geen onaardige
stelling maar de vraag is wat
Prina het publiek dan wel kan
laten zien.
Prina: „Ik zie de tentoonstel
ling als een onderzoek dat zo
wel bij het publiek als bij mijzelf
voldoening moet creëren. Ik
heb daarom een selectie ge
maakt uit mijn werk van de af
gelopen tien jaar en die stel ik in
negen verschillende projecten
in chronologische volgorde ten
toon. Alle werken heb ik op
exact dezelfde afstand van el
kaar gehangen om hun gelijk
heid te benadrukken. Onmoge
lijk natuurlijk, want sommige
schilderijen trekken door hun
grootte toch meer aandacht."
Een reproduktie van Rem
brandt en een afbeelding van
Socrates die al filosoferend de
gifbeker tot zich neemt, vormen
het begin van de tentoonstel
ling. Tusssen de beide repro-
duklies hangen ingekaderde ci
taten van de wijsgeren waarvan
de grootste 'Plato is dear to me,
but dearer still is the truth') het
meest in het oog springt. Een
geluidsband herhaalt die tek
sten nog eens. Aan de tegen
overstaande wand, hangen op
dezelfde hoogte, identieke re-
produkties in hetzelfde formaat,
maar zonder beeld en tekst.
Door de 'lege' afbeeldingen te
combineren met een hit van
Michael Jackson neemt.de kun
stenaar keihard stelling tegen
de wijze waarop een bepaald
kunstwerk doorgaans wordt ge
presenteerd. Zo heeft iedereen
zijn associaties met het werk
Door de 'lege' afbeeldingen te combineren met een hit van Michael
Jackson neemt Stephen Prina keihard stelling tegen de wijze waarop
een bepaald kunstwerk doorgaans gepresenteerd wordt.
foto harry verkilylen
van een bepaalde kunstenaar.
Wat Prina doet is alleen de on
omstotelijk vaststaande gege-
gens van een kunstwerk, zoals
het formaat en de titel, aan het
publiek presenteren. Vervolgens
voegt hij de hit van een popzan
ger die tijdens het maken van
het kunstwerk 'in' was, aan het
beeld toe zodat de bezoeker te
rug wordt gevoerd naar het ont
staan van het schilderij.
Een serie groene schilderijen
geverfd in autolak kondigen een
tweede project aan. Ook hier is
weer ingespeeld op het werk
van andere kunstenaars. In na
volging van schilderijen in één
kleur zoals 'wit op wit' ging Pri
na op zoek naar een kleur die
nog nooit door anderen ge
bruikt was en stootte daarbij op
de autolak uit 1985. Voor de
vorm koos hij formaten van be
kende schilderijen die al naar
gelang de schilder nogal van af
meting verschillen waardoor
het een grillig effect oplevert.
Nog in dezelfde zaal begint
een ander project van Prina. In
evengrote lijsten is 61 keer een
vel briefpapier van het Berlitzin-
stituut uit I-os Angelos tentoon
gesteld met slechts één zin die
in 61 talen is vertaald. „Ik had
ooit de zin van l-awrence Wei-
ner gelezen 'A translation from
one language to another' en dat
heb ik letterlijk genomen. Ik
ben naar Berlitz in Los Angelos
gestapt en heb gevraagd in hoe
veel talen die zin voor mij ver
taald kon worden."
Hoewel er van Prina negen
verschillende projecten in het
museum te zien zijn, heeft hij in
een aparte ruimte nog een af
zonderlijke tentoonstelling ge
maakt door uit ieder project een
werk te kiezen en dit als een
heid te exposeren. „Iedere kun
stenaar wordt vertegenwoor
digd door een aantal van zijn
werken. Ik speel daar op in door
zelf uit elk project een werk te
kiezen en op die manier uit
drukkelijk mijn eigen werk te
vertegenwoordigen".
De tentoonstelling van Step
hen Prina wordt is vanaf mor
gen 29 maart tot 10 mei te be
zichtigen in het museum Boy
mans-van Beuningen.
OPROEP
Het Centrum voor Humaan Geneesmiddel-onderzoek
(Academisch Ziekenhuis Leiden)
vraagt vrijwilligers voor deelname aan geneesmiddel
onderzoek.
Voor een onderzoek naar de effectiviteit van slaap- en
kalmeringsmiddelen vragen wij medewerking van
personen die langer dan drie maanden Temazepam
(Normison, Euhypnos of Levanxol) of Lorazepam
(Seresta) gebruiken. Zowel mannen als vrouwen van |ong
tot zeer oud komen voor deelname in aanmerking
Daarnaast wordt een controle groep gezocht van personen
die geen slaap- of kalmeringsmiddelen gebruiken. Ook
personen die homeopatische middelen of Valeriaan als
slaap- of kalmeringsmiddel gebruiken komen voor
deelname aan het onderzoek in aanmerking. Het
onderzoek is niet belastend en neemt 1 1/2 dag in beslag.
Tevens worden gezonde proefpersonen (m/v) gezocht
voor deelname aan een onderzoek naar effecten van
bestanddelen uit koffie op het cholesterol gehalte. Bij dit
onderzoek dient men éénmaal per week gedurende 6 weken
kortdurend langs het Academisch Ziekenhuis te komen
Deelnemers aan de onderzoeken krijgen hiervoor een
vergoeding.
Voor informatie kunt u bellen:
071 -26 19 15 of 26 80 04.
sische omwenteling noemt,
geeft begin mei vier voorstel
lingen in het Muziektheater
in Amsterdam. Het is voor
het eerst sinds 1970 dat dit
beroemde balletgezelschap
(opgericht in 1738) in Neder
land optreedt. Op 6 en 8 mei
zal het gezelschap het ballet
'Le Corsaire' van Marius Pe-
tipa opvoeren.
Het stuk werd in de versie
van de Franse choreograaf
Mazilier voor het laatst in
1862 in de Amsterdamse
schouwburg opgevoerd.
Voorafgaand aan deze twee
voorstellingen geeft Francis
Sinceretti in het Nederlands
Theater Instituut in Amster
dam een lezing over 'Le Cor
saire'. Sinceretti is docent
aan de Nationale Ballet Aca
demie en ex-danser van Het
Nationale Ballet.
Op 9 en 11 mei zal hel ki
rov Ballet, zo genoemd naar
het vermoorde hoofd van de
Leningradse communisti
sche partij „Het Zwanen-
meer" van Marius Petipa en
Lev Ivanov, in de versie van
Konstantin Sergejev uit 1950,
opvoeren.
leiden Twee tekeningen van Jan Toorop kreeg het stedelijk museum De Lakenhal gistermiddag in zijn
bezit. De dames De Groot uit Alphen aan den Rijn schonken het portret van Jacob van der Meuten aan de
conservator oude kunst, C. Vogelaar, die ervoor gaat zorgen dat de tekening een mooi plaatsje krijgt in het
museum. Van der Meulen was 'koddebeier' (duinopzichter) in Noordwijk aan Zee. Toorop tekende hem In
1902. In Noordwijk woont overigens nog familie van de koddebeier. Klaas van der Meulen herkende bij
eerdere publicatie van dit schilderij in deze krant er zijn overgrootvader In. In een Interview enkele weken
geleden zei hij: „Wij wisten dat er ooit een Toorop' van hem was gemaakt maar wij dachten dat de teke
ning ergens in Amerika rondzwierf." De eerste rector van de Rembrandt Scholengemeenschap In Leiden is
ook door Toorop geportretteerd. De huidige rector van de Rembrandt mevrouw Scha, gaf dit werk In
bruikleen. „Ook deze tekening is een waardevolle aanwinst v
Minder dreiging in Veijaardagsfeest'
theater
recensie wunand zeilstra
Het Verjaardagsfeest van Harold Pinter door het Noord Neder
lands Toneel Regie Paul Vermeulen Windsant Gezien 27/1
Schouwburg. Leiden
De sfeer van het stuk is triester en beklemmender
dan de titel ervan doet vermoeden. Als Sylvia de
Leur één van de hoofdrollen vertolkt, lijkt eerder
een vrolijk blijspel voor de hand te liggen. Maar
wat je ook van Pinters 'Verjaardagsfeest' kunt
zeggen, leuk is anders.
Echt veel nieuws kan een regisseur aan een
voorstelling van het stuk nauwelijks toevoegen.
Pinter schotelt zijn publiek een aantal vraagte
kens voor die een ieder voor zichzelf maar moet
beantwoorden. Alleen in het spel en in enkele de
tails kan de regieopvatting bepaalde accenten
plaatsen.
De heren (ioldberg en McCann zijn aanmerke
lijk minder bedreigend dan doorgaans het geval
is. Dat geldt voor het gehele stuk. Misschien om
dat Huub Stapel en Paul Gleske goedmoediger
ogen. of door de humor van Sylvia de leur of om
dat het stuk in de loop der tijd aan kracht heeft
ingeboet.
Deze Goldberg en compagnon zouden mede
werkers van een Stasi-achtigc geheime dienst
kunnen zijn. maar evenzogoed in ntemands op
dracht kunnen handelen. Zo zijn er nog andere
accentueringen te noemen die het antwoord op
de vele vragen geenszins naderbij kunnen bren
gen
Overladen avond Hamioniekapel Crescendo
MUZIEK
RECENSIE WILFRED SIMONS
Jubileumconcert Harmoniekapet Crwcen-
do olv Gerard de Lar^r mmv de
Noordwijk se Balletstudio het Katwijks
Gerard Lange Gehoord 27te Noofd-
«f|
Met het honderdjarig bestaan
van de Harmoniekapel en de
bijbehorende Drumband en
Slagwerkgroep Crescendo in het
verschiet, lijken B en W van
Noordwijk zich over te geven
aan de gedachte: ..Wc komen
over vijf jaar wel". Dat is niet zo
verstandig gedacht: ten eerste
gingen ze in het openingswoord
van de voorzitter oveT de long
en ten tweede kun je als ambts
drager eigenlijk niet gemist
worden op een avond, waarop
de spil van de gemeenschap
zich zo overduidelijk manifes
teert.
Niet alleen Crescendo speelde
gisteravond de sterren van de
hemel Om het lustrum op tc
luisteren had de kapel het Kat
wijks mannenkoor De Noord-
zeezangrrs uitgenodigd, de
Noordwijkse Balletstudio en
twee dans|»aren van dansschool
Ans en Hans van de Pavert. Zij
verhoogden de sfeer van de
avond met hun optredens Al
leen het koor had duidelijk niet
zijn avond: vaak kwam de koor
klank niet goed tot stand en het
geheel kJonk soms wat vals.
De drumband van Crescendo
maakte grote indruk met drie
perfect uitgevoerde werken van
componist Charles van Zanten.
Dit zijn geen marsen meer; dit
is contemporaine muziek. Het
was een voorrecht om naar te
luisteren. Jammer was wel. dat
door dc ambitieuze opzet de
avond erg overladen werd.
Naarmatr de avond vorderde,
be»>n dit zwaarder tc wegen.
