Volkenkunde veilig dank zij renovatie
'Recht is op zijn best redelijk recht'
'Hulpverleners moeten
hun taken herverdelen'
Regio
Veel files verwacht
rond Schipholtunnel
Leiderdorper krijgt Porsche terug
Nieuw paspoort duurt week
VRIJDAG 27 MAART 1992
NWtSTIRlAKEM
MONICA WESS8JNG IRiC lA* WfTfR'NC^S 07»
Nettowinst Bols 17 procent hoger
nieuw-vennep Het drankenconcem Lucas Bols heeft vorig jaar
een nettowinst behaald die 17 procent boven die van 1991 ligt:
105,4 miljoen tegen 90,1 miljoen. De winst per aandeel steeg van
3.09 tot 3,41. De netto-omzet steeg met ruim 11 procent tot
1332 miljoen. Het dividend wordt verhoogd van 1,22 tot 1,36
(slotdividend 1,04). Dit heeft het concern gisteren bekendge
maakt.
De omzetstijging is naast de consolidatie van Ottavio Riccadon-
na in Italië en Domaines Michel Bernard in Frankrijk bereikt
door zelfstandige groei in de belangrijkste produktcategorieën.
Het bedrijfsresultaat nam met 14,6 procent toe tot 144,3 mil
joen. De financieringslasten stegen van 14,4 miljoen tot 21,1
miljoen, voornamelijk als gevolg van uitbreiding van activiteiten
en overnemingen.
Mogelijk ontslagen in Leiderdorp
leiderdorp Bij het kantoor van Katalistiks in Leiderdorp dreigen
tien ontslagen te vallen. Het bedrijf verkoopt produkten die in de
olieraffinage worden gebruikt. De eigenaar van het bedrijf, het
Amerikaanse United Oil Products B.V. (UOP) heeft besloten haar
activiteiten in Nederland te beëindigen. Behalve in Leiderdorp
kunnen er in Delfzijl ontslagen vallen voor 150 mensen.
Het bedrijf bekijkt nog of er een reddingsplan gemaakt kan wor
den. Zolang er wordt gezocht naar alternatieve mogelijkheden
zal de produktie, verkoop en leverantie gewoon doorgaan, aldus
een woordvoerder. Van het kantoor aan het Leiderdorpse Reaal
wilde niemand commentaar geven.
Nieuwegein: geen longtransplantaties
utrecht/leiderdorp Staatssecretaris Simons ziet nog steeds
geen aanleiding om het Sint Antoniusziekenhuis in Nieuwegein
toestemming te geven voor het uitvoeren van longtransplanta
ties in het kader van het project ontwikkelingsgeneeskunde. Hij
heeft dit geantwoord op vragen van de kamerleden Kohnstamm
(D66) en Kamp (WD).
Deze vragen werden gesteld naar aanleiding van de inzame
lingsactie voor de Leiderdorpse Corrie Koolmoes. De vrouw
moet een longtransplantatie ondergaan maar werd in Gronin
gen op grond van haar leeftijd geweigerd. Zij kan wel in het An
toniusziekenhuis in Nieuwegein geholpen worden. Dat zieken
huis heeft echter geen toestemming om deze behandeling te
doen. Patiënten moeten echter zelf voor de kosten zo'n drie
ton opdraaien.
Nederlandse musea moeten nog veeldoen aan preventie tegen criminaliteits
Rijkswaterstaat verwacht in het
weekeinde aanzienlijke ver
keersopstoppingen op de rijks
weg 4 aan weerszijden van de
Schipholtunnel. De files kunnen
worden veroorzaakt door werk
zaamheden voor de aanleg van
een vliegtuigviaduct over de
rijksweg. Op vrijdag 27 maart
wordt om 06.00 uur gestart met
heiwerkzaamheden in de mid
denberm van de weg.
Ook treinreizigers kunnen
vertragingen oplopen omdat de
NS wegens werkzaamheden op
de trajecten Amsterdam-Cen
traal Station-Schiphol en Am-
sterdam-Rai-Schiphol een be
perkte treindienst draait. We
gens de huishoudbeurs in de
Rai, autoraces in Zandvoort en
de opening van de Keukenhof
in Lisse verwacht Rijkswater
staat grote drukte op de weg.
Het doorgaand verkeer wordt
geadviseerd een andere route te
kiezen. Automobilisten met de
bestemming Schiphol wordt
aangeraden de omleidingsrou
tes te kiezen die zijn aangege-
Treinreizigers met de bestem
ming Schiphol moeten rekening
houden met vertragingen door
de beperkte treindienst op de
trajecten Amsterdam-CS-Schip-
hol en Amsterdam-Rai-Schip-
hol. Voor informatie: 06-
8991121 of Teletekst pagina
754.
Voorwerpen in vitrines, suppoosten vervangen door vei
ligheidsmedewerkers en uitgebreide signaleringssyste
men met infra rood- en trilingsontvangers. Aan de veilig
heid in Nederlandse musea valt nog veel te verbeteren,
maar in het Leidse Museum voor Volkenkunde wordt
vanaf het begin van de grootscheepse verbouwing voort
durend de nieuwste beveiligingstechnieken toegepast.
meer bezig met het ontwerpen
van het beveiligingsplan. De
suppoosten heten daar sinds 1
januari beveiligingsmedewer
kers. Behalve een kwestie van
reorganisatie, het beestje kreeg
een ander naampje, is dat ook
een inhoudelijke verandering.
De zaalwachten hebben al een
specifieke opleiding gehad of
worden op gebied van muse
umbewaking nog bijgespijkerd.
Ook is er een plan dat zorgt
voor een juiste bezetting op de
zalen. Is het een keer druk, dan
worden er meer mensen inge
zet. Voor concrete zaken als
standaardprocedures bij inci
denten, sleutelbeheer en uit-
leenbeleid is volgens het rap
port weinig aandacht. In het
Volkenkunde is er een protocol
dat voorschrijft hoe er gehan
deld moet worden bij inciden
ten. „Door een goede coördina
tie is iedereen op elk moment te
bereiken. Dat vergt nog wel de
nodige ervaring", zegt Jehee.
Behalve de mensen op de za
len zijn er medewerkers in de
centrale meldkamer die de ver
schillende alarmeringsappara-
tuur in de gaten houden. In het
Volkenkunde zijn infra-rood-
contacten en trillingsontvangers
geïnstalleerd, die niet alleen te
gen diefstal, maar ook voor
brand waarschuwen.
Een andere maatregel is dat
bij exposities voorwerpen meer
achter glas terecht komen. „Bij
de laatste expositie over Indo
nesië maakte wij alleen maar
De musea worden niet extreem
vaak en hard getroffen door ver
nieling en diefstal, maar dat is
niet te danken aan de voor-
zo rgsmaatsregel en. Dat blijkt
uit 'Veiligheidszorg in Neder
landse musea', een inventarisa
tie van de afdeling criminali
teitspreventie van het ministe
rie van justitie. De inventarisa
tie werd vandaag aangeboden
aan staatssecretaris Kosto van
justitie.
De laatste jaren is, mede door
een aantal geruchtmakende za
ken, de ongerustheid van de au
toriteiten over de veiligheid in
de musea gegroeid. De meer
derheid van de musea schat
echter, blijkens de inventarisa
tie, dat de kans op incidenten
de afgelopen vijf jaar gelijk is
gebleven. Slechts een klein deel
van de musea heeft personeel
dat zich in de eerste plaats be
zighoudt met veiligheid. Van
dat personeel heeft maar weer
een enkeling een passende op
leiding. De leiding van de mu
sea ontbeert overigens zelf vaak
de benodigde kennis.
Volgens projectleider ge
bouw- en beveiliging van het
Volkenkunde, F. Jehee, bevindt
zijn museum zich in de gelukki
ge positie dat door de groot
scheepse renovatie alles beetje
bij beetje wordt vernieuwd. Ook
de beveiliging. Vanaf maart vo
rig jaar houdt hij zich onder
Veel voorwerpen staan in Volkenkunde achter glas.
gebruik van vitrines", zegt Je
hee. Slechts 10 procent van de
collectie die uit 200.000 voor
werpen bestaat, komt echt in
het museum terecht. De rest
staat in het depot. Volgens het
rapport zijn de musea zich te
genwoordig wel serieus met re
gistratie van de collecties gaan
bezighouden, maar vergeten zij
vaak te kijken of de geregistreer
de spullen wel echt in huis zijn.
Maar ook dit komt door de
renovatie, die nog wel enige ja
ren voortduurt, niet bij het Vol
kenkunde voor. „Door de ver
huizing van de spullen van A
naar B. is er automatisch con
trole of iets er nog is. Bovendien
is er nu een uitgebreid project
aan de gang voor
"j voorpagina
gelegd en moet het twee jaar
zonder rijbewijs stelllen.
De Porsche werd op 31 janua
ri in Haarlemmermeer in beslag
genomen. De bestuurder reed
op de provinciale weg S21 met
een snelheid van 177 kilometer
per uur, terwijl 80 is toegestaan.
echter niet de enige
De Haarlemse kantonrechter
mr. J.J. Udo de Haes weigerde
gisteren niet alleen een Ferrari
verbeurd te verklaren. Ook een
Porsche ging terug naar de eige
naar. De 'snelheidsduivel' die
deze auto bestuurde, een 35-ja-
rige man uit Leiderdorp, kreeg zaak. Hij overtrad ook nog drie
snelheid op de A4. De officier
vond dat naast zware geldboe
tes en een ontzegging van de
rijbevoegdheid verbeurdverkla
ring van de Porsche op zijn
plaats was.
Advocaat mr. W. Janssen ver
zette zich voornamelijk tegen
de verbeurdverklaring. De kan
tonrechter vond dat ook te ver
totaal 5750 gulden boete op- keer aanzienlijk de maximum- gaan.
Leidse hoogleraar Nieuwenhuis vertrekt naar Hoge Raad
J)ie in 't voorjaar niet zaain
3 In 't najaar niet maait.
Vlaams spreekwoord
VanJüj;j omvangl U hij Uw eigen l.eidvch /Alpheus D.ieH.nl
een /onuvergtHen ViHir jaarsspetial vol lips over wonen.
mode, tuin en lal van andere /aken.
Doe er Uw voordeel mee. Wam slimme le/ers welen, dal
wie /aail. nok lijkelpk /al oogsten Veel leesplezier!
FOTO HOLVAST
pen in het depot. Alles wofdt
geregistreerd en beschreven,
maar daarnaast onmiddelijk op
video vastgelegd. Dat is in het
kader van een werkgelegen
heidsproject, waarmee een gro
te groep mensen bezig is."
Meer winst voor
Kondor Wessels
LEIDEN
De netto winst van Kondor
Wessels groep N.V. over>1|,t
ste halfjaar 1991-1992 brrir.flttt
12.283.000 gulden, bij eenMB
zet van 318.019.000 gultBv
Over de vergelijkbare perioefe
vorig jaar bedroegen deze cijfers
11.28] 000 gulden, respectieve
lijk 243 936.000 gulden De
Raad van Bestuur verwacht over
hel hele boekjaar c* n omzet
ongeveer 660 miljoen gul
te halen,
^aar 607 miljot
bouwbedrijf IRB Kondor maakt
den
slagjaar 607 miljoen.-Het fail se
deel uit van de Kondor Wessels
groep
leiden meindert v
Een automobilist rijdt een plot
seling overstekend kind aan. De
aanrijding is beslist niet te ver
mijden, hoe goed de man ook
oplet. Toch krijgt hij de schuld
en draait voor de schade op.
„Dit is voor veel automobilisten
moeilijk te verteren. Door het
begrip schuld uiteen te rafelen
in onderdelen, laat ik zien dat
het besluit van de rechter toch
niet zo onredelijk is als op het
eerste gezicht lijkt", zegt prof.
mr. J.H. Nieuwenhuis.
Onlangs nam hij afscheid van
de Leidse universiteit waar hij
hoogleraar burgerlijk recht was.
Nieuwenhuis is nu lid van ^de
Hoge Raad in Den Haag, Neder
lands hoogste rechtscollege
waar burgers in laatste instantie
in beroep kunnen gaan tegen
een rechterlijke uitspraak. „Niet
dat het me in Leiden niet meer
beviel," zegt hij in zijn voorma
lige kamer aan het Rapenburg,
waar hij nog aan het 'puinrui
men' is. „Het aanbod van de
Hoge Raad was erg aantrekke
lijk. Ik heb jaren lang commen
taar geleverd op de uitspraken
van dit college. Nu moet ik mijn
kennis maar eens in de praktijk
gaan brengen".
In zijn afscheidcollege sprak
Nieuwenhuis over het begrip
objectiviteit in de rechtspraak.
Ook de vraag of iemand schuld
aan iets heeft, is zelden ondub
belzinnig te beantwoorden, om
dat volgens hem nu eenmaal de
steen der wijzen ontbreekt. „De
maatstaven zijn niet zo zuiver
als bij wiskunde. Een uitspraak
van bij voorbeeld de Hoge Raad
is tot stand gekomen na een de
bat, en ook daarover is wel weer
debat mogelijk. Maar het stre
ven is om zoveel mogelijk ob
jectiviteit te brengen in een
subjectief oordeel
Een manier is bij voorbeeld
door het begrip 'eigen schuld'
uiteen te rafelen in gevaarlijk
heid en verwijdbaarheid. „In
het geval van een kind dat plot
seling oversteekt en wordt aan
gereden, kun je zeggen dat het
voor de automobilist onvermij
delijk was. Het was niet te wij
ten aan roekeloos rijden. Daar
tegenover kun je stellen dat ie
mand in een auto gevaar ver
oorzaakt door de snelheid waar
mee gereden wordt. De risico's
op straat zijn door gemotori
seerd verkeer immers aanmer
kelijk vergroot. Een uitspraak
over de schadevergoeding moet
dus uit de sfeer van schuld en
boete worden gehaald. De ge
dachte dat een automobilist al
tijd ten minste 50 procent van
de schade moet betalen bij een
aanrijding met langzaam ver
keer, ook al ligt de fout bij de
fietser, is vanuit dat gezichts
punt niet zo onredelijk als het
op eerste gezicht lijkt."
Over maatstaven in het recht
schrijft Nieuwenhuis nu een
boek. Veel hoofdstukken zijn
onder meer voortgekomen uit
de druk bezochte college's die
de hoogleraar gaf. „De studen
ten waren eigenlijk proefkonij
nen. Veel van mijn gedachte
goed liet ik op hen los en zo
kwam ik erachter dat bepaalde
argumenten nog niet voldoende
overtuigden", aldus Nieuwen
huis die er niet voor terugdeins
de om in een college over scha
de zijn eigen stropdas te laten
doorloiippen.
Juist het element van het de
bat met de studenten zal Nieu
wenhuis straks missen. „De ma
nier waarop we toen met elkaar
omgingen had in mijn ogen veel
weg van de Atheense democra
tie, waarbij jonge aristocraten
intellectueel met elkaar de de
gens kruisten." Maar daar komt
voor de scheidende hoogleraar
straks een ander debat voor te
rug. Besluiten in de Hoge Raad
worden collegiaal met drie of
vijf rechters genomen en dus
moeten meningsverschillen
worden uitgepraat.
En ook in dat college blijkt
dat de steen der wijzen niet be
staat. „Recht is op zijn best re
delijk recht," zo zegt Nieuwen
huis. „De waarheid moet wor
LflDEN JAN WESTERLAKEN
In Nieuwkoop, Valkenburg en
Jacobswoude zijn de wachttij
den voor een nieuw paspoort
inmiddels van een week tot tien
dagen opgelopen. De gemeen
telijke afdelingen, die de reisdo
cumenten uitgeven, spreken
over een grote drukte. Sommige
hebben twee keer zoveel aan
jagen als vorig jaar.
Hoewel voor drukte is gewaar
schuwd. wachten velen tot het
laatste moment om hun verlo
pen paspoort te vervangen. Na
1 april mag er niet meer met
een verlopen document worden
gereisd.
Grote gemeente kennen het
'klaar-terwijl u-wacht-systemt'.
Ze verwerken het paspoort au
tomatisch. In de meeste kleine
re gemeenten wordt het docu
ment nog met de hand geschre
ven. Dat is het knelpunt. Op die
manier ontstaan er wachttijden.
Tenzij het om een spoedgeval
M
De gemeente Jacobswoude
zegt het werk nog aan te kun
nen. maar vreest dat met de va
kantie voor de deur de ambte
naren wel eens zouden moeten
overwerken om de paspoorten
binnen een week klaar te Reb
ben. In Voorhout wordert de
aanvragen vc
poorten elke middag behan
deld. Daar geldt de ene dag
brengen, de andere dag klak
De Warmonder moet twee tot
drie dagen geduld hebben. Die
wachttijd Is voor eend«x*l t^wur
ten aan het Int ri.it iflgÉn OB
burgemeester haar handteke
ning onder het document mag
zetten. De wethouders mogen
dat ook, maar die zijn nier elke
dag in het raadhuis te vinden.
leiden karen tangel
den gezocht door middel van
debat. Er moet een evenwicht
worden gevonden in de heer
sende opinies van mensen."
De rechtswetenschap staat
Prof. Nieuwenhuis:
„Ik heb jaren lang
commentaar gele
verd op de uitspra
ken van de Hoge
Raad. Nu moet ik
mijn kennis maar
eens in de praktijk
gaan brengen".
FOTO LOEK
ZUYDERDUIN
ook haaks op de natuurweten- lijkt, zoals Nieuwenhuis zegt, op
schap omdat daar soms specta- een mozaïek waar af een toe
culaire vindingen worden ge- een oud steentje wordt vervan-
daan. Het recht verandert ech- gen door een nieuwe, zonder
ter met de samenleving mee en het geheel omver te werpen.
Hulpverlenende instanties moet hun taken her
verdelen. Veel professionele krachten werken
langs elkaar heen. Het beleid van de verschillende
instellingen moet op elkaar afgestemd worden,
zodat efficiëntere hulp aan psychiatrische patüu
ten geboden kan worden. Die kunnen in acute si
tuaties niet worden opgenomen.
Dat stelde S. de Vreeze. de Leidse wethouder van
financiën en ouderenzorg, gisteravond tijdens
een forum-discussie in het Inloophuis Psychiatrie
aan het Rapenburg in Leiden.
Het forum was georganiseerd in het kader van
de Week van de Psychiatrie. Gesprekspartners
waren naast de wethouder vertegenwoordigers
van 'ie GGD, hei t entnnn Onderdak hd RnM
en de opname-afdeling van Endegeest. De vraag
die centraal stond, was waar een (ex-)psyrhia
trisch patiënt naar toe moet als hij buiten kan
tooruren in een crisis zit. Met dat probleem wor
den medewerkers van het inloophuis regelmatig
geconfronteerd. Overdag is er aan hulpverlenen
de instanties geen gebrek, maar 's avonds sluiten
zij de deuren. Bovendien is er in Leiden geen en-
kele instantie waar een (ex-)psychiatrisch patiënt
naar toe kan in geval van acute hulp
Het dichftt bij/ijnric opvanghuis is in Den
Haag. Rotterdam of Amsterdam. ..Iemand in een
crisis naar Den Haag of Rotterdam sturen, vind ik
van rie gekh- Hi. r in Inden moet g<
instantie zijn waar die mensen naar toe kunnen^
stelde Ria Stelck. coordinator van het Inloophuis
Het Inloophuis zelf heeft niet de mogelijkheid
om onderdak en professionele huJp te bieden aan
mensen die bij hen aankloppen I^r werken alleen
vrijwilligers. Het 'blauwe hoekje' ern bekend
begrip m kringen van hutpyericnlng gi i Ij een
overzicht van instanties waar /ij mensen naar
kunnen doorverwijzen. Echter bijna elke iiVel-
ling vermeldt dat psychiatrische patiënten Smet
kunnen worden opgrnomen. Instanties du*wel
iets kunnen doen voor de patiënten zijn br*en
dien pas bereikbaar na doorverwijzing van de
huisarts of het Riagg. J
Zo worden in acute nood patiënten van de ene
instantie naar de volgende gestuurd. De Vfvese
wil nu met de diverse instellingen rond de <aü4
gaan zitten, zodat het beleid op eikaar afgestemd
kan worden.
