Impasse in
koek-cao
compleet
PvdA wil koppeling
ook in 1993 schrappen
Comapatiënt staat volledig in de kou
Algemene identificatieplicht is kwestie van tijd
Binnenland
Van den Broek: Sancties
Zuid-Afrika beperken
Met het zweet in de
handen in de taxi
PvdA verdeeld over
de legitimatieplicht
Demonstratie tegen 'moord op Kurden'
Nederland weer schoon
06-0607
WOENSDAG 25 MAART 1992
3
Coup verontruste ANWB'ers mislukt
arnhem» De poging van een grote groep verontruste Gelderse
ANWB-leden om vaste voet te krijgen in de bondsraad van hun
organisatie is mislukt. Bij de verkiezing gisteravond tijdens een
drukbezochte provinciale ledenvergadering van de ANWB op
Papendal versloegen de officiële kandidaten de 'verontrusten'
met groot verschil. De laatsten verwijten de ANWB dat zij zich
niet kritisch genoeg opstelt tegen het autogebruik en dat de be
langenorganisatie zich te weinig inspant voor behoud en verbe
tering van het milieu.
Belg vrijuit bij ontvoering De Clerck
Maastricht De Belgische justitie heeft gisteren een vrouw uit
l uik gearresteerd wegens betrokkenheid bij de ontvoering van
de miljonairszoon Anthony De Clerck. De man die zaterdag in
verband met deze zaak in Maastricht werd opgepakt, gaat daar
entegen vrijuit. De 29-jarige man uit Sint-Truiden blijft overi
gens wel achter slot en grendel, omdat hij nog een straf van drie
jaar moet uitzitten wegens diverse gewapende overvallen op
geldtransporten.
Nederlandse auto's verkocht in Polen
eindhoven Een speciaal team van de Eindhovense politie heeft
ontdekt dat er in de Poolse stad Poznan op grote schaal gehan
deld wordt in gestolen auto's, die onder meer afkomstig zijn uit
Nederland. De plaatselijke politie in Poznan is niet in staat daar
iets aan te doen. De politie toog naar Poznan na het oprollen
van een Eindhovense bende autodieven, die de gestolen auto's
in Poznan van de hand deed. In de stad zijn vier gestolen Neder
landse auto's teruggevonden en in beslag genomen.
Groningen bekender sinds campagne
Groningen De stad en provincie Groningen zijn bekender en
worden beter gewaardeerd door de campagne 'Er gaat niets bo
ven Groningen'. In 1989 begonnen de provincie en negen Gro
ningse gemeenten met de promotiecampagne, waarvoor tot en
met 1992 4,5 miljoen gulden is uitgetrokken. Door radio- en tv-
spots en advertenties in kranten walde men de aantrekkelijkheid
van Groningen benadrukken. Veel concrete kennis van Gronin
gen blijken de meeste Nederlanders overigens niet te hebben.
Maar een op de drie kan een Gronings bedrijf noemen. De be
kendste Groninger is commissaris van de koningin Vonhoff.
den haag gpd
Minister Van den Broek van
buitenlandse zaken wil de nog
resterende sancties tegen Zuid-
Afrika verzachten. Samen met
zijn EG-collega's wil hij bekijken
welke sancties kunnen worden
geschrapt om een „positief sig
naal te doen uitgaan" naar pre-
De Klerk. O
hij knopen doorhak
De belangrijkste nog bestaan
de sancties zijn een im- en ex
portverbod van wapens en mili
tair materiaal, een (vrijwillige)
olieboycot, het terugroepen van
militaire attachés en het verbod
op samenwerking op nucleair
gebied.
De (veel zwaardere) sancties
uit 1986 zijn vorig jaar al opge
heven. Daarbij ging het om een
verbod op nieuwe investeringen
in Zuid-Afrika en een verbod
om ijzer, staal en gouden mun
ten uit Zuid-Afrika te importe
ren. Praktische moeilijkheid is
dat het sanctie-pakket uit 1985
gebaseerd is op VN-afspraken,
die de EG waarschijnlijk niet op
eigen houtje kan opheffen.
De Tweede Kamer (behalve
de WD) is veel minder voortva
rend. Het CDA vroeg Van den
Broek vorige week nog om een
notitie over de toekomst van de
Nederlandse relatie met Zuid-
Afrika. De PvdA heeft nog grote
re aarzelingen. Een motie van
WD'er Weisglas om het voor
touw in de EG te nemen bij het
beperken van de sancties sneu
velde gisteren roemloos. Alleen
de liberalen zelf stemden voor.
den haag anp
Het duurt lang voordat een taxi
komt voorrijden. De chauffeur
blijkt dan bepaald niet altijcf
even hulpvaardig, negeert tij
dens de rit tal van verkeersre
gels en blijkt uiteindelijk ook
nog eens lang niet altijd te we
ten hoe hij precies moet rijden.
Dat beeld doemt op uit het
relaas van leden van de Consu
mentenbond, die gezamenlijk
duizend taxiritten maakten.
Medewerkers van de bond na
men vervolgens de proef op de
som en kwamen tot dezelfde
conclusies.
De bond maakte negentig rit
ten in twintig grote, middelgro
te en kleine steden. Een kwart
was beneden peil, bijna de helft
kreeg het oordeel goed. Vooral
Amsterdamse en Rotterdamse
taxi's en de taxi's van Schiphol
scoren een onvoldoende.
Uit de praktijkproef blijkt dat
alle negentig chauffeurs de
maximumsnelheid ongeveer 20
kilometer overschreden. Een
kwart reed door het rode licht,
in de hoofdstad zelfs zeven van
de negen.
Slechts een derde van de
chauffeurs nam de moeite om
zowel de kofferbak als het por
tier voor de bepakte passagier te
openen. Andere veel voorko
mende klachten: een rokende
chauffeur, een hinderlijk hard
aanstaande mobilofoon en een
vies interieur. Voor een telefo
nisch bestelde taxi bedraagt de
gemiddelde wachttijd elf minu
ten, in kleinere plaatsen iets
langer.
De Consumentenbond no
teerde ook nogal eens opmerke
lijke prijsverschillen tussen ver
gelijkbare ritten. In slechts zes
van de negentig taxi's was een
duidelijk leesbare tariefkaart
aanwezig.
den haag gpd
De PvdA-fractie is verdeeld over
een legitimatieplicht op het
werk. Een minderheid is het
eens met het CDA- en kabinets
standpunt dat iedereen tijdens
zijn werk een nog te ontwikke
len identiteitskaart of een pas
poort bij zich dient te hebben.
Tijdens een heftig verlopen
fractievergadering schaarde de
meerderheid zich gisteren ach
ter de kritiek die PvdA-woord
voerster Kalsbeek dit weekeinde
heeft geleverd. Zij vindt dat
werknemers zich alleen bij in
diensttreding tegenover de
werkgever hoeven te legitime-
In CDA-kring wordt er op ge
wezen dat de PvdA-fractie vorig
jaar geen bezwaar heeft ge
maakt tegen een voorstel van
Hirsch Ball in waarin de plicht
tot legitimatie op de werkplek
ook al was opgenomen. Volgens
Kalsbeek was de PvdA het toen
niet eens met dat voorstel, maar
speelde de fractie de zaak niet
hoog op omdat het slechts een
voorontwerp van een wet be
trof, waarop de Kamer geen
commentaar hoefde te leveren.
De WD heeft gisteren laten
weten dat CDA-fractievoorzitter
Brinkman kan rekenen op de
steun van de liberalen als hij
een algemene identificatieplicht
op het werk wil invoeren. Maar
in ruil daarvoor dient het CDA
zich dan wel te scharen achter
een WD-voorstel voor extra po
litie. „Voor wat hoort wat", al
dus Franssen gisteren op een
partijbijeenkomst in Beilen. Het
extra politiepersoneel is volgens
hem nodig voor een goede con
trole op de identificatieplicht.
FNV en werkgevers wijken geen duimbreed
De impasse rond de nieuwe cao voor de suikerverwerkende indu
strie is compleet. Werkgevers en de Voedingsbond FNV geven bei
de nog altijd geen duimbreed toe. De werkgevers riepen de bond
gisteren op „alstublieft af te stappen van principiële standpunten
en te komen praten over het fantastische eindbod".
AMERSFOORT GPD-ANP
Deventer Kurdische vrouwen zaten gisteren oog in oog met ongeveer vijftig ME'ers die zich hadden opgesteld tussen ongeveer
honderd demonstranten en het Turkse consulaat in Deventer. De Kurden protesteerden tegen de Turkse regering, die in Oost-Tur-
kije op grote schaal Kurden zou laten afslachten. In de Keizerstraat kwam het meermalen tot een handgemeen, waarbij zes arresta
ties werden verricht De attestanten werden aan het eind van de middag vrijgelaten, waarna de actie werd beëindigd.
foto anp peter drent
Tijdens een speciaal georganiseerde
persconferentie lieten woordvoerder
Baas en voorzitter Van Oldenborg van
de onderhandelingsdelegatie van de
werkgevers opnieuw weten dat van
het opnemen van de automatische
prijscompensatie in de nieuwe cao
geen sprake kan zijn en dat de FNV-
bond het eindbod moet accepteren,
zoals de Voedingsbond-CNV en de
Unie BLHP al eerder deden. De Voe
dingsbond FNV is veruit de grootste
bond binnen de 14.000 werknemers
tellende suikerverwerkende industrie.
De Voedingsbond FNV op zijn
beurt deelde mee dat heropening van
de onderhandelingen zinloos is. zo
lang de werkgevers het behoud van
de automatische prijscompensatie
blokkeren. Gisteren werd er volgens
de Voedingsbond gestaakt bij in totaal
27 bedrijven en nam het aantal sta
kers toe van ruim 1000 tot 12(H Voor
vandaag heeft de FNV-bond een ver
dere, bescheiden uitbreiding van de
tridng m petto Dan moei ai volgens
het actiedraaiboek bij in totaal 29 be
drijven worden gestaakt. IX» voe
dingsbond rekent op een langdurig
conflict.
Werkgeverswoord\oerder Baas
hield gisteren staande dat de staking
minder effect son eert dan de FNV
bond zegt. al is bij een aantal bedrij
ven wel forse schade. Dat geldt met
name voor Cacao De Zaan. Verkade.
Gerkens, Venz/Droste en Verkade.
waar de produktie vrijwel stil ligt.
Acht andere bedrijven draaien op hal
ve kracht.
den haag Pantomimespeler Rob van Rijn overhandigde gisteren ANWB-directeur Nouwen een bezem als
startsein voor de actie 'Samen maken we Nederland schoon' tegen het zwerfvuil op straat Vooral de bier- en
frisdrankfabrikanten betalen de actie. Zij dragen elk drie ton bij. Hoogovens, leverancier van aluminium voor
blikjes, en de ANWB betalen achtereenvolgens 50.000 en 25.000 gulden. Via affiches en advertenties wordt
de burger de komende tijd opgeroepen het afval niet langer achteloos weg te gooien. Het opruimen van al
het zwerfafval kost per hoofd van de bevolking thans jaarlijks 36 gulden. foto anp ld oudenaarden
In ruil voor 'evenwichtig inkomensbeleid'
De PvdA is 6ereid de koppeling
tussen lonen en uitkeringen ook
in 1993 achterwege te laten op
voorwaarde dat het kabinet
zorgt voor een 'evenwichtig in
komensbeleid'. Het nogmaals
schrappen van de inflatiecor
rectie is daarbij 'bespreekbaar',
aldus PvdA-kamerlid Van Zijl
gisteren tijdens een kamerdebat
over de koppeling.
Het kabinet hanteert twee
voorwaarden voor
ling. De verhouding
aantal werkenden en niet-wer
kenden mag niet slechter zijn
dan 100:86, en de loonontwik
keling moet gematigd zijn. De
verhouding tussen werkenden
en niet-werkenden is de laatste
jaren steeds verder verslechterd.
Dit jaar is de koppeling daarom
niet gehanteerd.
Volgens Van Zijl zit het er dik
in dat die verhouding niet ver-
koppe-
ssen het
betert. „De trend staat op ver
keerd". En dat betekent, aldus
Van Zijl. dat volgend jaar en
wellicht ook in 1994 lonen en
uitkeringen niet gelijk op zullen
kunnen gaan. Het herstel van
de koppeling NU hn I" MÉmld
waarmee de PvdA in 1989 de
coalitie met het CDA aanging.
CDA-kamerlid De long rea
geerde niet op Van Zijls opmer
kingen. al gaf ook hij aan dat de
verhouding werkenden/niet
werkenden ongunstig blijft. Hij
liet zich niet uit over het voor
stel om de inflatiecorrectie, die
gunstig is voor de hogere inko
mens. opnieuw te schrappen.
Het CDA liet eerder weten dat
dat een eenmalige operatie
moet zijn.
Van Zijl wil in een volgend ka
binet het beslag van de sociale
zekerheid op het nationaal in
komen hanteren als maatstaf
voor de koppeling. Volgens hem
komen er steeds meer 'goedko-
'Ontstellend gebrek' aan begeleiding en opvang
utrecht anp
„Er is een ontstellend gebrek
aan kennis, aandacht en zorg".
Zo vatte voorzitter Pia van der
Molen van de Coma Vereniging
Nederland gisteren in Utrecht
de eerste resultaten samen van
een groot onderzoek onder her
senletselpatiënten en hun fami
lieleden.
Elk jaar komen er 6000 her
senletselpatiënten bij, zo vertel
de ze gisteren op een congres
over coma's. Maar het ont
breekt aan voldoende kennis,
voorlichting en revalidatiecen
tra. Na de revalidatie is er geen
psychologische begeleiding
voor patiënt en familie. Voor ex
compatiënten die zeer ernstig
gehandicapt blijven „is er
slechts een plekje op een geslo
ten afdeling van een verpleeg
huis bij demente bejaarden of
een isoleercel in een psychia
trisch ziekenhuis".
Van der Molen vroeg zich
daarom hardop af of er niet be
ter kan worden bezuinigd op
„mensen die het niet kan sche
len dat hun lichaam kapot gaat
aan roken, alcohol of drugs" of
op ménsen die een plastisch
chirurg tatoeages laten verwij
deren.
Psycholoog Bonke van de
Erasmus Universiteit ging in op
de vraag of mensen in coma en
onder narcose nog iets kunnen
waarnemen. Sommige comapa
tiënten blijken zich dingen uit
hun coma tijd te kunnen herin
neren. al zijn dat uitzonderin
gen. Maar volgens Bonke be
staat de mogelijkheid dat ergens
in het geheugen geluiden en
opmerkingen toch zijn geregi
streerd die van invloed zijn op
het later functioneren.
Hij waarschuwde er dan ook
tegen in het bijzijn van de pa
tiënt uitlatingen te doen die niet
voor zijn oren zijn bestemd. Ge
sprekken over de prognose of
eventuele levensbeëindiging
„kunnen het geheugen van de
patiënt met zeer onplezierige
informatie opzadelen" Wel
moet er gewoon met hen wor
den gepraat. „Als er enig besef
is bij de patiënt, dan moet zwij
gen toch vreselijk zijn".
harm harkema
's Lands meest professionele vergadertij
gers. Daartoe mag je premier Lubbers,
de ministers Hirsch Ballin, Dales en Ma-
ij-Weggen en de fractievoorzitters Brink
man en Wöltgens van CDA en PvdA toch
wel rekenen. Eind januari bereikten zij in
het Torentje van Lubbers een akkoord
over de invoering van een legitimatiep
licht voor burgers bij zwartrijden, tegen
over banken, notarissen en de belasting
dienst, op het werk en bij voetbalwed
strijden. Het was een compromis tussen
de door het CDA gewenste legitimatiep
licht voor iedereen, en de veel beperk
tere plicht die de PvdA voorstond.
Maar reeds de volgende dag bleek dat
ze de meest elementaire vergaderregels
uit de Teleac-cursus 'Effectief vergade
ren' blijkbaar niet beheersten. CDA en
PvdA bleken het akkoord namelijk op
wezenlijke onderdelen anders uit te leg
gen. „We hadden enkele punten wegens
tijdgebrek niet goed uitgediscussieerd
zegt PvdA Kamerlid Kalsbeek. die er
eveneens bij was. Haar CDA-collega Van
den Burg: „Het overleg werd afgesloten
in onduidelijkheid".
Onduidelijkheid met name over wat er
nu was, afgesproken over de legitimatie
plicht voor vreemdelingen en op het
werk. Over dat laatste punt is in het to
rentje zelfs niet nader gesproken. De
PvdA ging er ten onrechte van uit dat het
slechts ging om een legitimatieplicht te
genover de werkgever op het moment
van indiensttreding. Nee hoor. meldde
Hirsch Ballin: iedereen moet zich op de
werkplek te allen tijde kunnen legitime
ren.
Hirsch Ballin kon dat ook doen, omdat
de PvdA vorig jaar april nooit enig pro
test heeft laten horen tegen een voorstel
destijds van de minister om een legiti
matieplicht op het werk in te voeren. Het
tekstgedeelte over de legitimatieplicht
tijdens-het-werk van afgelopen vrijdag
was exact hetzelfde als dat van vorig jaar
april. Maar nu speelde PvdA-woord voer
ster Kalsbeek de zaak wel hoog op. „Dit
is te gek voor woorden", zei zij dit week
einde.
Tijdens een onrustige vergadering van
de PvdA-fractie gisterochtend bleek een
deel van de fractie helemaal niet zoveel
moeite te hebben met het kabinetsvoor
stel en kreeg Kalsbeek van verschillende
kanten onder uit de zak. „We zullen in
overleg met het CDA tot een oplossing
moeten zien te komen", krabbelde ze ha
afloop dan ook terug.
Toch lijkt de PvdA-fractie er in meer
derheid niet veel voor te voelen om zes
miljoen werkende Nederlanders te ver
plichten tot de aanschaf van een nog te
ontwikkelen identiteitskaart voor pak
weg zeventig gulden of altijd een pas
poort bij zich te hebben. „Principiële be
zwaren. zoals die uit oogpunt van priva
cybescherming. hebben bij ons nooit
een rol gespeeld Onze bezwaren zijn
puur praktisch. Wij vragen ons af of zo'n
uitgebreide legitimatieplicht een nuttig
doel dient", aldus Kalsbeek.
Vreemdelingen
Er is nog een ander deel van het kabi
netsvoorstel. dat tijdens het overleg in
het torentje onvoldoende blijkt te zijn
doorgesproken en dat nog voor onenig
heid lussen IA en Pvdnn gaan zor
gen: het vreemdelingentoezicht.
De PvdA heeft de afgelopen tijd steeds
benadrukt dat de huidige legitimatiep
licht voor vreemdelingen gehandhaafd
moet worden en niet mag worden uitge
breid, zoals het CDA wil. De PvdA is
bang dat anders de weg wordt geopend
naar een algemene legitimatieplicht.
Het CDA daarentegen vindt dat de
huidige regeling politie agenten er van
weerhoudt om afdoende controle uit te
oefenen op de aanwezigheid van illegale
vreemdelingen 9 lopen n.imeli)k het n
sico dat zij door hun superieuren wor
den berispt, wanneer zij iemand aan
houden van wie naderhand blijkt dat hij
of zij geen vreemdeling is. Bovendien is
een legitimatieplicht alleen voor vreem
delingen div nminerrnd vtodlhsM DA
Vrijdag kreeg Hirsch Ballin in het kabi
net zijn zin en komt er das ook voor Ne
derianders een legitimatieplicht wan
neer /I) in hrt kader van het vreemdelin-
gentoezicht worden aangehouden Mi
nister Hirsch Ballin zei het al ..Het zal in
Nederland gebruikelijk worden dat iede
re goedwillende burger een identiteit»-
k.l.ltt bl| h heeft
pe' uitkeringen zoals de aow.
terwijl het aantal 'dure' uitke
ringen zoals de wao zal afne-
Mi nister De Vries van sociale
zaken noemde die benadering
'te boekhoudkundig'. Volgens
hem zal er altijd een beleidsaf-
weging over de koppeling nodig
blijven. Wijzigingen in voor
waarden achtte oe minister al
leen per kabinetsperiode moge
lijk. al gaf hij toe dat de huidige
basis voor de koppeling ook
voor correcties vatbaar is.
esp Ford wm{ wat u bawaayl.
Albanië levert
moordenaars
meisje niet uit
De politie beschikt over 'sterke
aanwi|zingcn' d.it een in l't'K)
op dertienjarige leeftijd ver
moorde Enschedese door twee
Albanese asielzoekers om h<*t
leven is gebracht. De verdach
ten zijn met naam en toenaam
bij de politie bekend. Albanië
weigert het tweetal echter uit te
leveren.
Het meisje verdween in mei
1990 spoorloos. Ondanks inten
sieve naspeuringen werd nooit
meer iets van haar vernomen.
Intd.it m -ipril 1991 haar stoffe
lijke resten werden aangetroffen
in een bosperc rel bi| het natm
naai park De Hoge Veluwe in
Otterio. De leider van het on
derzoek. adjudant Hanekamp,
is er rotsvast van overtuigd is
dat de twee Albenezen het
meisje hebben vermoord. „Ze
staan op de internationale telex.
Zo gauw ze een stap buiten Al
banië zetten, kunnen ze worden
aangehouden
Brand in moskee
Een Turkse moskee in Amster
dam Noord, die was gevestigd
in een voormalige huishoud
school. is gisteravond volledig
uitgebrand Verder deden zich
geen persoonlijke ongelukken
voor. De brand is vermoedelijk
ontstaan door kortsluiting op de
zolderverdieping Daar zijn fo
to-ateliers gevestigd. Onderlig
gende verdiepingen, waar onder
meer schilderateliers en een is
lamitische gebedsruimte zijn
gevestigd, liepen waterschade
op.