Bloed in de schoenen,
tranen in de ogen
ZATERDAG 21 MAART 1992
Het lijkt allemaal
zo makkelijk, maar
probeer ongetraind
maar eens de 'Chi
nese muur' te be
klimmen.
50 jaar Commandotroepen: de baret als beloning voor een martelgang
mando-compagnieën opgeheven en omge
vormd tot het huidige KCT, dat een nieuwe
taak kreeg binnen de NAVO. Van een typi
sche vechtsoldaat werd de commando een
waarnemer-verkenner.
In de jaren tachtig kwam het KCT negatief
in het nieuws, nadat de soldatenvakbond
WDM een zwartboek had gepubliceerd over
de bij landmachtdienstplichtigen gevreesde
oefening 'Pantserstorm' op het terrein van de
commando-kazerne in Roosendaal. In het
zwartboek kwamen de commando's er slecht
van af, want bij 'Pantserstorm' deden zich
nogal wat misstanden voor, aldus WDM. Er
kwamen zelfs vragen over in de Tweede Ka
mer. 'Pantserstorm' bestaat overigens nog al
tijd. Klachten daarover zijn daarna niet meer
gehoord, althans niet naar buiten.
Loodzwaar
Vier keer per jaar opent het KCT zijn deuren
voor een nieuwe lichting. En de belangstel
ling voor een commando-opleiding is groot.
Er komen heel wat aanvragen binnen bij de
Directie Dienstplichtzaken in Kerkrade. Ook
bij de dienstplichtkeuring zelf geeft menig
jongeman de voorkeur aan plaatsing bij het
KCT. Maar het mag duidelijk zijn dat lang
niet iedereen geschikt is voor de loodzware
opleiding. Is men eenmaal aangewezen, dein
moeten de aspiranten drie maanden voor de
werkelijke opkomst zich melden voor een
selectiedag in Roosendaal.
„Ik wijs ze er vooral op dat de commando
opleiding niet leuk is. Het is een bloed,
zweet en tranenverhaal. Bloed in de schoe
nen van het vele lopen, zweet op de rug van
het harde werken en tranen in de ogen als ze
aan moeder thuis denken. Ik probeer ze zo
eerlijk mogelijk te vertellen wat ze te wach
ten staat", zegt kapitein Jelle Schepers,
hoofd personeel en algemene zaken. Naast
de nodige voorlichting (met een video over
de opleiding) volgen een medische keuring
en een intensieve sporttest.
„Ie mag niet te veel vet hebben. Maar ook
ondergewicht kan een reden zijn voor afkeu
ring. Dat heeft weer te maken met de bepak
king die een commando moet dragen. We
moeten ook niet het type hebben dat altijd
aan gewichten zit te trekken om zijn spier
bundels op te vijzelea Ik zeg altijd tegen de
jongens: als je op een koude novembernacht
aan het oefenen bent kom je geen spiegels
tegen waarin je je spierbundels kunt zien. Wij
hebben iemand nodig met een aantal karak
tereigenschappen. Stabiliteit is daarbij een
van de belangrijkste dingen. Maar ook moet
hij een goed doorzettings- en incasserings
vermogen hebben. En het moeten zeker geen
eenlingen zijn."
Per selectiedag valt ongeveer de helft af.
Volgens Schepers zijn veel kandidaten erg te
leurgesteld wanneer ze horen dat ze zijn af
gekeurd. „Dat is vooral het geval als een va
der of een broer bij de commando's is ge
weest. Zo'n jongen die afvalt, heeft jarenlang
verhalen gehoord over de commando's. Hij
heeft er naar toe geleefd en dan komt de me
dedeling dat hij er zelf niet geschikt voor is,"
aldus Schepers.
Wie eenmaal is goedgekeurd, meldt zich
drie maanden na de selectiedag voor de ech
te commando-opleiding. De tweede dag na
opkomst vertrekken de recruten al naar een
bivak op de naburige Rucphense hei, „om
snel aan elkaar te wennen." Maar dat is na
tuurlijk niet het enige in deze vooropleiding
die een maand duurt. „Deze eerste maand
moet iedereen vol maken." De recruten wor
den in deze periode fysiek en mentaal voor
bereid op de aansluitende twee maanden du
rende elementaire commando-opleiding
(ECO).
Steuntje
Dan begint pas het echte commandoleven
dat zich twee maanden afspeelt in de buiten
lucht Kantine, kazernebed en douche zijn
onbereikbaar geworden van zondagavond tot
vrijdagmiddag. De eerste twee weken van de
ze periode zijn niet gering en men komt on
getwijfeld zichzelf tegen. Een harde training
en weinig slaap. Maar afhaken om mentale
redenen is er niet bij. „Wat blijkt namelijk
vaak?" zegt Schepers „dat men na die twee
weken over die eerste klap heen is. Men raakt
er aan gewend. Men krijgt een steuntje in de
rug en de jongens die het bijltje er bij zouden
willen neerleggen, kunnen de beste com
mando's worden."
Ter afsluiting van ECO volgt een afmat-
tingsweek, hoewel Schepers liever spreekt
over de eindoefening. „Men is wel constant
in touw, dat zeker." In de laatste nacht van
'Tijdetis de opleiding
kun je je echt nergens
achter verschuilen'
deze bijzondere week is er een laatste mars
van 25 kilometer met verzwaarde bepakking.
De commando die dan nog getooid is met de
mutsdas, is dicht bij het begeerde doel, de
groene baret.
„Met die bepakking verplaatst men zich
langzaam. In de ochtend, als er in het bivak
feestelijk is ontbeten, begint de laatste tocht
van vijf kilometer naar de kazerne." Bij de
poort staan de familieleden die hun helden
met veel applaus begroeten. Dat is het mo
ment waarvan zelfs een commando stil
wordt en waarbij volgens Schepers menig
traantje wordt gelaten. Later op de dag vindt
op de appèlplaats een plechtige ceremonie
plaats. De mutsdas gaat af en de groene baret
wordt opgezet. Dan pas schijn je een echte
commando te zijn.
Uitbreiding
Door de veranderde politieke situatie in de
wereld en in Europa in het bijzonder, onder
gaat de Koninklijke Landmacht, het krijgs
machtonderdeel waarvan het KCT deel uit
maakt, een ingrijpende herstructurering. De
Koninklijke Landmacht wordt mobieler en
sneller internationaal inzetbaar. Een nieuw
landmachtonderdeel, de oprichting van de
luchtmobiele brigade (met inzet van helikop
ters), moet daarvan een afspiegeling zijn. Dit
betekent voor het KCT een uitbreiding van
het aantal operationele taken. De comman
do's zullen, althans de instructiecompagnie
van het korps, nauw worden betrokken bij de
opleiding van het personeel van de luchtmo
biele brigade.
De commandant van het korps, overste F
R. J. Knetsch, licht dat als volgt toe. „De Ko
ninklijke Landmacht moet rekening houden
met optreden in VN- en multinationaal ver
band. Daar is onder meer die luchtmobiele
brigade voor bestemd. Wij kunnen een extra
dimensie toevoegen aan de opleiding van die
eenheden in de brigade. Dat iWtekent een ge
vechtscursus en een grensverleggende oplei
ding in het rotsklimmen. om ze een extra
mentale opkikker te geven."
Knetsch bevestigt dat het pakket van het
kct wordt uitgebreid „Br ii meet behoefte
aan commandotroepen." En daaraan kan
zonder meer worden voldaan, gezien de gro
te belangstelling voor het korps. Door het
zich uitbreidende takenpakket wordt er een
nieuwe eenheid aan toegevoegd, namelijk de
108 commandotroepen compagnie. Het KCT
blijft overigens gevestigd in uil 1939 date
rende Engelbrecht van Nassau-kazeme in
Roosendaal. Het complex zal worden gereno
veerd.
Afscheid
Die renovatie maken Peter Broertje (26) uit
Westzaan en zijn maten Robbert Möckcl (23)
uit Aerdenhout en Eric Kant (21) uit
Dordrecht niet meer mee. Hun dienstplicht
van twaalf maanden zit er op. Je zou denken
dat ze in jubelstemming zijn. Maar dat is
niet het geval. Ze verlaten met lood in hun
schoenen het kazemeterrein.
„Je hebt gewoon een gigantisch goeie band
met elkaar. Toen ik in dienst moest heb ik
me aangemeld voor de commando's. Ik wil
de gewoon een pittige opleiding. Alleen red
je het hier niet. Je hebt elkaar verschrikkelijk
hard nodig. Het gekke is dat ik tijdens de op
leiding op zondagavond, als ik naar de kazer
nc terug moest, best wel eens baalde. Maar
dan stap je uit op het station van Roosendaal,
waar je je maten weer ontmoet en dan gaat
het weer hartstikke goed."
Voor Robbert was het KCT een uitdaging
„In het begin van de opleiding zie je mensen
afvallen. Sneu natuurlijk, maar aan de andere
kant is het voor jezelf dan erg mooi dat Jij het
bent die het wel gaat halen. Tijdens de oplei
ding van negen weken kun Je je echt nergens
achter verschuilen. Jc moet je helemaal
blootgeven. Je hoeft je niet mooier voor te
doen dan je bent, anders ga jc kapot. Tijdens
de opleiding krijg je heel weinig slaap en je
hebt weinig tijd om te eten. Soms maar tien
minuten."
Ook Eric kan lyrisch worden: „Jc moet toch
Je dienstplicht vervullen. En ik had al heel
wat verhalen gehoord over verveling in het
leger. Daar voelde ik niks voor en omdat ik
toch altijd al een zware opleiding wilde heb
ik me opgegeven voor het korps Als je een
maal bij de commando's zit merk jc al gauw
dat jc hele goeie vrienden hebt met wie je
een hecht team vormt. Met de jongens die de
opleiding halen heb je van alles meegemaakt.
Dat zijn gewoon geschikte gasten. Dat wor
den echt Jc vrienden Negen weken lang
word je met z'n allen afgeknepen. Dan kan
het niet anders of je wordt een goed team."
Voor korporaal Bas Mulder en zijn
commandomaten Wijnands
Groesbeek, Stefan Sebregts en
Francois Wauthel is het blijkbaar de gewoon
ste zaak van de wereld om in vliegende vaart
van de twintig meter hoge klimtoren naar be
neden te suizen. Als circusartiesten duiken ze
langs het gespannen koord de diepte in. Met
hun armen en benen houden ze het lichaam
in balans. Mooi zwevend dalen ze neer. Als
de korporaal bijna de grond raakt, schreeuwt
er iemand: „Pas op je huwelijksgereed
schap."
Lachend zegt de 21-jarige Bas, als hij weer
met beide benen op de grond staat: „Je moet
hem goed wegstoppen, want anders kan het
misgaan. Ter bescherming doe ik altijd mijn
jack er overheen."
Het viertal vervult z'n dienstplicht al enkele
maanden bij het Korps Commandotroepen
(KCT). Voor de klimtoren koesteren ze niet
de minste vrees meer. Een duikvlucht, ook
wel 'dodenritje' genoemd, hebben ze al me
nigmaal moeten uitvoeren. Deze zweef
sprong hoort gewoon bij de zware opleiding
van een commando, die zich ook thuisvoelt
op de naast de klimtoren gelegen hindemis-
baan. Het lijkt allemaal zo makkelijk, maar
probeer ongetraind maar eeris het 'leftouw-
tje' in handen te nemen of de 'Chinese muur'
te beklimmen op deze hindemisbaan.
Niet verwacht
„Achteraf vraag ik me af: hoe heb ik het toch
allemaal voor elkaar gekregen? Ik had het
niet van mezelf verwacht. Ik wilde naar de
commando's omdat mijn vader er ook bij
was. Hij heeft me aangemoedigd. Het is best
wel eens zwaar geweest, maar je hebt toch al
tijd je maten nog", aldus de uit Castricum af
komstige Bas.
.Alleen red je het niet in de commando-
opleiding. Een ander helpt je er soms door
heen. En dan krijg je er weer zin in", zegt
Stefan uit Tilburg, die evenals de anderen
trots is op de groene baret van het KCT.
,,Als je die baret krijgt, weet je dat je de
zwaarste opleiding van Nederland heb ge
had", merkt Wijnand uit Amsterdam op. Het
viertal is het er over eens dat ze bij een 'elite
korps met discipline' zitten.
Francois uit Heerlen, die zegt dat die disci
pline en de hiërarchie hem niet altijd even
'Je hebt gewoon een
gigantische goeie
band met elkaar'
makkelijk vallen, hoewel zijn kameraden
hem steeds overeind weten te houden, geniet
wel van de sportieve activiteiten. Odk hij
draait zijn hand niet meer om voor klimtoren
en hindemisbaan, waar soms records wor
den gebroken.
Een paar jaar geleden wist sergeant-sport-
instructeur Jos Antens deze moeilijke baan te
'nemen' in een tijd van 1 minuut en 45 se
conden, een ongelooflijke prestatie. Zijn
naam staat vermeld bij de start van de hin
demisbaan. En dat zal nog wel lange tijd zo
blijven, want je moet wel een heel behendige
kerel zijn wil je deze snelheidsduivel, die in
1988 het record met 3 seconden wist te ver
beteren, kunnen overtroefen. Daarvóór stond
het sinds 1966 op naam van kapitein J. W.
Petters, met een tijd van 2 minuten en 8 se
conden. Petters' loopbaan bij de comman
do's kreeg een triest en abmpt slot. Hij werd
gedood bij een granaatexplosie, naar verluidt
om het leven van anderen te redden.
De baan ligt achter de Engelbrecht van
Nassau-kazeme in Roosendaal, het domein
van de commando's, die een zeer hechte
club vormen. Dit blijkt wel uit de Comman
dostichting, waarvan meer dan 5000 (oud-)
commando's lid zijn. Via het kwartaalblad De
Groene Baret blijven ze op de hoogte van het
wel en wee van 'hun' korps. Eens comman
do, altijd commando, luidt het parool.
Het KCT ontstond in maart 1942, toen een
Het Korps Comman
dotroepen (KCT) be
staat vandaag vijftig
jaar. Dat wordt her
dacht en gevierd door
meer dan 3500 (oud-
jcommando's uit bin
nen- en buitenland op
het terrein van de En
gelbrecht van Nassau-
kazerne in Roosen
daal, het domein van
de groene baretten.
Dienstplichtigen lopen
storm op dit 'elitekorps met dis
cipline', maar slechts enkelen
worden uitverkoren. De com
mando-opleiding is loodzwaar.
Drie maanden wordt er kei
hard getraind. Vooral de laatste
week van deze periode wordt
als een martelgang omschre
ven. Maar als beloning is er
dan de groene baret. Dan pas
ben je een echte commando.
„Negen weken lang word je met z'n allen
afgeknepen. Dan kan het niet anders of je
wordt een goed team."
FOTO'S CPD ROLAND DE BRUIN
aantal militairen van de Koninklijke Brigade
Prinses Irene geheel vrijwillig naar Schotland
vertrok om er een opleiding te volgen bij en
kele Britse commando-eenheden. Deze Ne
derlanders vormden al vrij snel de No. 2
Dutch Troops, en daarmee was de eerste ge
heel uit Nederlanders samengestelde com
mando-eenheid een feit.
De No.2 Dutch Troops werden in 1943
vanuit India ingezet bij acties tegen Japanse
strijdkrachten in Birma. Na terugkeer in En
geland in augustus 1944, leverden deze Ne
derlandse commando's in september van dat
jaar hun aandeel in de (mislukte) operatie
Market Garden bij Arnhem. Ook streden ze
bij Eindhoven en Nijmegen. De groene baret
ten waren enkele maanden later ook te vin
den bij de geallieerde landingen op de kust
van Walcheren. De laatste oorlogsactie van
No. 2 Dutch Troops was in april 1945 bij het
front Moerdijk-Geertruidenberg.
Voordat deze eenheid werd ontbonden,
hadden Nederlandse commando's zich al ge
voegd bij het Korps Insulinde, dat tijdens de
oorlogsjaren guerrilla-acties uitvoerde in de
Indische Archipel. Na de capitulatie van Ja
pan werd ook deze commando-eenheid op
geheven. Een deel van No. 2 Dutch Troops
en Insulinde vormde in 1946 een nieuwe
commando-eenheid die in het toenmalige
Nederlandsch-Indië actief was.
De huidige naam Korps Commandotroe
pen dateert van 1949. Vrijwilligers van het
KCT voegden zich in de beginjaren vijftig bij
het leger van de Verenigde Naties in Korea.
In 1964 werden als gevolg van drastische be
zuinigingsmaatregelen, die de historie zijn
ingegaan als 'Operatie Chirurg', drie com
Als de korporaal bijna de grond raakt schreeuwt iemand: „Pas op je huwelijksgereedschap."
