Stakingen
dreigen in
de metaal
Nieuwkomer is te afhankelijk van toeval
Binnenland
'Zwarte markt voor
diermedicijn enorm'
Klaar voor de banketbakkerij
Noro-aandeelhouders overwegen toch nog proces
Kappersorganisatie
eist rectificatie bond
Woede over seponeren
zaak tegen CD-raadslid
VRIJDAG 20 MAART 1992
5
ANP Algemeen Nede^nd* AmbUWU GPD Gemee<nchjppe<^e PenAemt
De vakbonden bereiden acties in de metaalnijverheid
(300.000 werknemers) voor, nu de cao-onderhandelingen
in die bedrijfstak zijn vastgelopen. De ondernemers blij
ven eisen dat werknemers genoegen nemen met een la
ger ziektegeld en dat ze een vrije dag inleveren bij elke
ziekmelding. Ook de vut is in gevaar. De werkgevers wil
len de huidige vut-leeftijd van 59 jaar alleen maar met
twee jaar verlengen als de bonden akkoord gaan met de
andere maatregelen.
Wethouder weg bij keuze 'autoluw'
Amsterdam WD-wethouder De Grave stapt uit het Amsterdam
se college van B en W als de bevolking tijdens het referendum
van 25 maart kiest voor een autoluwe binnenstad. De Grave
volgt met dat besluit zijn fractie. De WD wenst niet betrokken te
zijn bij „het op slot doen van de binnenstad". Volgens de WD is
een autoluwe binnenstad de doodsteek voor het bedrijfsleven,
zolang openbaar vervoer en parkeermogelijkheden buiten het
nog onvoldoende zijn uitgebreid.
Rendement dagbladen teruggelopen
Amsterdam Het rendement van de Nederlandse dagbladen is in
1991 met 20 procent gedaald ten opzichte van 1990, tot gemid
deld 8,5 procent. De daling wordt vooral toegeschreven aan het
teruggelopen aantal personeelsadvertenties. De cijfers werden
gisteren bekendgemaakt door voorzitter J. de Vries van de Ne
derlandse Dagbladpers (NDP). Vooral kleinere kranten hebben
het moeilijk. De Vries voorspelde dat op termijn per regio naast
de landelijke dagbladen nog slechts één dagblad zal verschijnen.
Acht jaar voor 'voodooverkrachter'
Leeuwarden Een 37jarige man uit Hoogeveen is gisteren door
het hof in Leeuwarden tot acht jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Het hof acht bewezen dat de man zijn ex-vriendin gedurende
vier maanden meermalen heeft verkracht. Hij gebruikte daarbij
geweld of dreigde ermee. Ze was bang voor zijn voodoo-praktij-
ken en durfde niet te vluchten. Ook bedwelmde hij zijn vriendin
enkele keren. De man was eerder door de rechtbank ook tot acht
jaar veroordeeld.
Bureau: Aandeel in Nederland 12 procent
Amstelveen Het is pas over een maand pasen, maar bij de zoetwarenfabrikanten draaien de machines al volop om aan de onlosmakelijk aan het
feest verbonden vraag naar chocolade en suikergoed te voldoen. Miljoenen paashazen, kuikentjes en mandjes vol paaseieren zullen de komende
weken hun weg naar supermarkt en banketbakker weer vinden. Bij de firma Martinez in Amstelveen staan deze paashazen met kruiwagen al keurig
in het gelid, klaar om door liefhebbers van chocolade te worden verorberd. foto dijkstra ruud nijpjes
weesp anp
In Nederland wordt naar schat
ting 12 procent van de dierge
neesmiddelen buiten de dieren
artsen om verhandeld. In de
meeste gevallen betreft het dier
geneesmiddelen die volgens de
wet gebruikt mogen worden.
Maar ook de handel in verbo
den groeibevorderende midde
len is omvangrijk.
Dat zegt het Britse bureau Vi-
vash-Jones Internatiorial, dat in
opdracht van diergeneesmidde
lenfabrikant Solvay Duphar in
Weesp de zwarte markt in Euro
pa heeft onderzocht. Volgens
Vivash-Jones worden in Europa
veelvuldig antibiotica buiten de
reguliere kanalen om verhan
deld. Daarmee besparen vee
houders onder meer op de kos
ten voor de veearts.
Het bureau schat de omzet
van de zwarte markt in legale
middelen binnen de EG op bij-
UTRECHT ANP-
De Algemene Nederlandse Kap-
persorganisatie (Anko) heeft
gisteren in kort geding geëist
dat de Kappersbond FNV be
schuldigingen aan het adres van
de werkgeversorganisatie recti
ficeert. De bond noemde het
Anko-bestuur „incapabel, ón-
betrouwbaar en ondemocra
tisch". Verder zou de Anko zich
schuldig maken aan afpersing
en chantage en zou ze geld dat
bestemd is voor het leerlingwe
zen doorsluizen naar particulie
re opleidingen.
De Anko eiste gisteren voor
de Utrechtse rechtbank dat dat
de bond een rectificatie plaatst
in het bondsblad De Kapper.
Verder eiste ze dat de bond de
beschuldigingen niet herhaalt,
op straffe van een dwangsom
van 50.000 gulden per keer.
Kappersbond en Anko liggen
al jaren overhoop over de kap
persopleidingen. Tot verdriet
van de FNV-bond is er naast de
opleiding via het leerlingstelsel
ook een particuliere opleiding
op dagscholen, waarvan het di
ploma niet is erkend. Zij leiden
PURMEREND ANP
Het Anti-Discriminatie Bureau
Waterland (ADB) in Purmerend
is „woedend en verbaasd" over
het besluit van de Alkmaarse of
ficier van justitie om de vervol
ging wegens racisme van een
Purmerends raadslid voor de
Centrum Democraten af te bre
ken. Het openbaar ministerie
vindt de zaak te oud.
In november 1989 werd bij
huizoeking in de woning van
het raadslid racistisch en nazis
tisch materiaal gevonden. Hij
werd tweemaal gedagvaard
voor het bezit van de pamflet
ten, wapenbezit en deelname
aan het verboden Aktiefront
Nationaal Socialisten ((VNS). Tot
tweemaal toe stelde de Alk
maarse rechtbank echter vast
dat de officier zijn dagvaardin
gen op onjuiste wijze aan het
raadslid had betekend.
ADB-woordvoerster Wijn ver-
na drie miljard gulden. In Ne
derland zou de omzet 215 mil
joen gulden bedragen. In Frank
rijk wordt de omvang van de
zwarte markt op ruim 700 mil
joen gulden geschat. In Italië is
dat ruim 400 miljoen, ongeveer
70 procent van de legale omzet
in dat land. Groot-Brittannië en
Duitsland kennen een zwarte
circuit van een half miljard, al
dus Vivash-Jones.
Volgens het bureau moet ook
rekening worden gehouden met
een omvangrijke handel in ver
boden middelen, meestal ge
bruikt om de groei van vee te
bevorderen. In de hele EG zou
in 1990 voor ruim een miljard
gulden aan verboden middelen
zijn verhandeld. Bijna een der
de van de middelen zou in
Duitsland zijn verkocht. In Ne
derland is voor ruim 100 mil
joen aan verboden geneesmid
delen verkocht, aldus Vivash-Jo
nes.
een zieltogend bestaan. Anko
en CNV staan wél achter deze
opleidingen. Zij vormen een
meerderheid in het fonds dat fi
nancieel bijdraagt aan de scho
len.
Het conflict bereikte in mei
1991 een hoogtepunt. Om de
dagscholen te redden, wilde de
Anko gedurende vijf jaar een
werkgeversbijdrage van 0,2 pro
cent van de totale loonsom in
de cao opnemen. Bij algemeen
verbindend verklaren van de
cao betekende dat niet alleen
dat de 6.000 Anko-leden moes
ten bijdragen, maar ook de
3.500 niet-leden.
„Het was slikken of stikken:
akkoord gaan of geen cao", zei
de advocaat van de Kappers
bond gisteren. „Daarom heeft
de bond getekend. De bestuur
ders voelden zich echter ge
chanteerd." De bond nam het
woord 'afpersing' gisteren terug,
maar bleef achter de term
'chantage' staan. Tevens nam
de bond de uitlating terug dat
het Anko-bestuur incapabel zou
zijn. De Anko vond dat echter
niet genoeg.
Uitspraak op 31 maart.
wijt het openbaar ministerie
meten met twee maten. Ze wijst
op de zaak tegen zeven Alk
maarse JVdA-prominenten, in
februari van dit jaar. Zij werden
gedaagd voor een belediging die
eveneens uit november 1989
dateert. De PvdA'ers verweten
de plaatselijke oppositiepartij
Stadsbelang toen fascistische
trekken.
Volgens het ADB was inmid
dels een nieuwe dagvaarding
aan het raadslid .uitgebracht, en
zou hij binnen enkele weken
voor de Alkmaarse rechtbank
hebben moeten verschijnen.
Het ADB beslist volgende week
over het instellen van beroep te
gen het sepot.
Justitie zal het raadslid nog
wel vervolgen voor verspreiding
van een racistisch pamflet in
augustus 1991. Wijn noemt dat
'een zoethoudertje': „De ANS-
zaak was vele malen ernstiger."
ZEIST GPD
De Stichting Verontruste Aan
deelhouders Noro overweegt
nog steeds schadeclaims tegen
het beleggingsfonds Noro of
president-directeur John Fente-
ner van Vlissingen in te dienen,
ondanks het gisteren bekendge
maakte vertrek van de topman.
„Dat komt wel tegemoet aan
een deel van onze eisen, maar
niet aan alle," zei stichtings
voorzitter Th. Postma.
AMSTERDAM TOOF BRADER
Anderhalf jaar geleden kwam de
19-jarige Abdul vanuit Marokko
naar Amsterdam. Zijn vader, die
al 25 jaar in Nederland verblijft,
vond het tijd ook hem naar Ne
derland te halen. Gezinshereni
ging dus, een regeling die jaar
lijks enkele tienduizenden im
migranten naar Nederland
brengt. Vooral uit de voormalige
gastarbeiders-landen Turkije en
Marokko, maar ook uit Surina
me en van de Antillen.
Abduls vader stuurde zijn
zoon meteen door naar school,
een lbo-opleiding in de hoofd
stad. Om een vale te leren. Elf
honderd gulden per jaar kostte
dat, vooraf te voldoen. Eén dag
is Abdul er maar geweest. „Ik
sprak geen woord Nederlands
en begreep niets van dit land.
Op school wist ik niet wat me
overkwam", zegt hij nu. Zijn va
der heeft nog geprobeerd de elf
honderd gulden terug te krijgen,
maar dat is niet gelukt.
Vader en zoon zaten vervol
gens met de handen in het haar.
Hoewel Abdul in Marokko met
goed resultaat een aantal jaren
middelbare school had doorlo
pen, leken zijn kansen in Ne
derland zijn draai te vinden veel
kleiner dan zowel hij als zijn va
der zich dat had voorgesteld.
Waar konden ze nu terecht? In
de 25 jaar dat Abduls vader hier
werkte, heeft hij slechts het
hoogstnodige Nederlands ge
leerd en geen Nederlandse
vrienden gemaakt. Kennis over
het Nederlandse (beroeps-)on-
derwijs was dan ook tot in de
wijde omgeving niet beschik
baar.
Een „toevallige" ontmoeting
met „de broer van een vriend
van een kennis" bracht uitein
delijk uitkomst. Die vertelde
hem over een school waar ze
hem goed Nederlands konden
leren en waar bovendien een
handzame oriëntatie op het
land zelf werd geboden. Sinds
een jaar zit hij nu op de ISKV
(Internationale Schakelklassen
voor Volwassenen) in de Am-
De Noro Group of Compa
nies, een beleggingsfonds voor
rijke Nederlanders, kwam voor
jaar 1991 in opspraak toen tien
tallen aandeelhouders heftig
protesteerden tegen het beleid
van Fentener. De resultaten,
vooral in de VS en Engeland,
vielen zwaar tegen. De beleg
gers meenden echter dat de
topman er zelf desalniettemin
stevig aan verdiende.
Het vertrek van de oprichter
en president-directeur heeft
veel voeten in aarde gehad. Uit
eindelijk hebben niet de acties
van de boze aandeelhouders de
doorslag gegeven, maar het op
treden van adviseur Sickinghe
en van De Nederlandsche Bank,
waarvan Sickinghe overigens
commissaris is.
Uit onderzoek van Sickinghe
bleek dat van strafbaar of be
wust laakbaar handelen door
Fentener. Sickinghe was daar
om bereid zijn naam aan de
reddingsoperatie te verbinden,
maar onder harde voorwaar
den. Fentener moest ofwel zijn
macht opgeven, ofwel zijn eigen
vermogen uit Noro terugtrek
ken. Dat laatste was onmogelijk,
omdat er door de crisis geen
nieuwe geldschieters konden
worden aangetrokken. Fentener
bleef daardoor geen andere
keus dan genoegen te nemen
met een commissariaat.
Ook De Nederlandsche Bank
heeft zich intensief met Noro
bemoeid, op grond van de nieu-
ruswuk gpd
De vakbonden wijzen 'negatie
ve arbeidsvoorwaardelijke prik
kels' (geen volledige betaling
van het loon bij ziekte) als on
aanvaardbaar van de hand. De
werkgeversorganisaties vinden
echter dat van de werknemers
ook een wezenlijke financiële
bijdrage mag worden verlangd
in de strijd tegen het hoge ziek
teverzuim.
De vakbeweging vindt echter
dat er vooral beter leiding moe
ten worden gegeven in de be
drijven. Blijkens een onderzoek
schort aan de leiding zoveel, dat
het van wezenlijke invloed is op
het ziekteverzuim. De werkge
vers spreken dat niet tegen. Ze
constateren echter ook dat het
verzuim weer is gaan stijgen in
de bedrijven, waar in het kader
van het onderzoek met een an
dere aanpak is gewerkt. Het ver-
we Wet Toezicht Beleggingsin
stellingen. De Economische
Controle Dienst onderzocht in
opdracht van De Nederland
sche Bank de Noro-structuur
diepgaand, en kwam tot dezelf
de aanbevelingen als Sickinghe
en twee adviesbureaus. Zou
Noro niet aan de eisen van de
bank voldoen, dan zouden en
kele onderdelen van Noro geen
vergunning krijgen, en was de
afgang compleet.
scholings- en arbeidsbemidde
lingstrajecten ver wordt over
troffen door de vraag. Alleen al
op de Amsterdamse wachtlijs
ten voor een cursus Nederlands
prijken op dit moment 12.000
namen. „En zolang ze geen Ne
derlands spreken, kun je de ar
beidsbemiddeling natuurlijk he
lemaal wel vergeten", voegt La-
cet daar aan toe.
„En denk nu maar niet dat je
die behoefte aan taalcursussen
met een eenvoudig standaard
pakket kan oplossen. Een
Marokkaans of Turks jongetje
van twaalf moet anders worden
geholpen dan zijn moeder van
vijftig. Het Nederlands waarmee
je je op een school of een be
roepsopleiding moet kunnen
redden, is van een ander niveau
dan het Nederlands waarmee je
in de supermarkt of het open
baar vervoer uit de voeten
kunt."
Toegankelijk
„Wat er nu aan initiatieven
voorradig is, moet je toeganke
lijker maken. Het aanbod in
Amsterdam varieert van taal
cursussen van twee middagen
in de week door een vrijwilliger
tot een full time onderwijsin
stelling als het ISKV. Dat moet
je overzichtelijk aanbieden. Dan
kun je ook samen met de immi
grant een traject uitstippelen
dat naar een geschikte arbeids
plaats leidt. Als je dat kunt, dan
kun je de immigrant in kwestie
ook volgen en ingrijpen als er
iets mis dreigt te gaan
Over dat laatste is Amoldus-
sen optimistisch: „Dit is mis
sehien wel de leukste school
van heel Amsterdam. We heb
ben hier nauwelijks orde-pro-
hirmrn rins uitvalpercentage is
hooguit 3, geen school die dat
haalt. Met begippen als inbur-
geringscontact en nieuwko-
mersbelcid lijkt het net alsof dat
inburgeren zon probleem is.
Nou. de pratyijk hier bewijst dat
inburgeren in Amsterdam geèn
enkel probleem hoeft te zijn."
zuim was daar eerst met 2 pro
cent gedaald.
De stijging is volgens de on
dernemers weliswaar heel ge
ring. maar het betekent in elk
geval dat de daling niet doorzet
nu het nieuwe ^raf is. „Daarom
is de financiële prikkel erbij no
dig", aldus eerste onderhande
laar Vonk. Hij biedt echter ook
een bonus van 0,9 procent aan
werknemers die zich een jaar
lang niet hebben ziekgemcld
De vakbonden wijzen ook het
loonbod van de werkgevers van
de hand. Dat voorziet in een
loonsverhoging van 3.5 procent
in twee stappen. Jongeren met
een vakdiploma zouden er nog
1 procent extra bij krijgen. De
bonden eisen een verhoging
van 4,5 procent in de éénjarige
Op 9 april willen de bonden
de raadpleging van hun leden
hebben afgerond.
Bonden boos
op Kwantum
TILBURG GPD
De dienstenbonden FNV en
CNV zijn furieus op Kwantum.
Het bedrijf maakte dinsdag be
kend het aantal filialen te ver
groten, waardoor zeshonderd
nieuwe banen worden gecre-
eerd. Op dit moment bevindt de
winkelketen zich inkier midden
in een moeizaam bevochten re
organisatie. Er stonden 115 ba
nen op de tocht. Een aantal ont
slagaanvragen loopt.
Afgelopen zomer kwamen
bonden en Kwantum overeen
dat 55 wrrknrmrrs BDtldén
worden ontslagen. Zestig ande
ren zouden een gedeelte van
hun baan verliezen. G. Molen
kamp van de Dienstenbond
CNV: „We twijfelden toen al
sterk aan de noodzaak daarvan
Volgens ons was het alleen
maar de bedoeling de cijfers te
verbeteren over de nig van de
werknemers. Dat blijkt nu waar
te zijn. Het afgelopen jaar is de
winst gestegen
Het merendeel van de ontsla
gen is nog niet verwezenlijkt,
omdat de arbeidsbureaus de
noodzaak ervan niet inzien. De
bonden wachten nu ..met
smart" op een „verhelderend
onderhoud" met Kwantum. Het
bedrijf was gisteren niet bereik
baar voor commentaar.
Gesprek over
cao in zuivel
afgebroken
UTRECHT «ANP
De onderhandelingen over een
cao voor de zuivelindustrie
(19.000 werknemers) zijn gister
avond afgebroken. Bonden en
werkgevers konden het niet
eens worden over de vut en de
aanpak van het ziekteverzuim,
De werkgevers willen de vut-
leeftijd van 59 op GO jaar bren
gen, omdat de premie anders
zou stijgen van 10,5 tot 16 pro
cent. De bonden willen de vut-
leeftijd op 59 jaar houden en
vervroega uittreden mogelijk
maken voor 55-jarigcn met 40
dienstjaren.
De bonden wijzen ook het
voorstel af om werknemers van
af de derde ziekmelding een
vrije dag of tien procent van
hun ziekengeld te laten inleve
ren VtVte hebben ;v er Be
zwaar tegen dat de werkgevers
geen plannen op bedrijfstaksni-
vcau willen om ziekteverzuim
en arbeidsongeschiktheid terug
te dringen, maar alleen per on
dememing
De Voedingsbond FNV gaat
nu actievcrgadcringen houden
De Industne- en Voedingsbond
CNV raadpleegt vandaag eerst
zijn kaderleden.
'Inburgeren in Nederland hoeft geen enkel probleem te zijn
Marokkaanse jongeren vermaken zich in een café in de Amsterdamse Pijp. Ze hoeven volgens de ISKA hele
maal geen 'inburgeringsproblemen' te ondervinden als ze goed worden opgevangen en begeleid, foto bert
verhoef f
Bijlmer. Nota's, plannen, subsi
dies, het kan niet op. Terwijl je
een hoop van die ellénde kunt
voorkomen door ze iets te bie
den als ze hier net binnenko-
sterdamse Kinkerbuurt. Zijn
Nederlands is nu goed genoeg
om het journaal op de televisie
te kunnen volgen en zelfs de
krant kan hij met een beetje
hulp al redelijk doorkomen.
Abduls verhaal staat niet op
zichzelf, zegt ISKV-directeur Ar
nold Arnoldussen. „Was hij die
vage kennis niet tegengekomen,
dan hadden we hem hier nooit
binnen gekregen. Verreweg de
meeste van onze leerlingen, op
dit moment ruim duizend van
meer dan vijftig nationaliteiten,
hebben pas vele maanden na
hun binpenkomst in Nederland
toevallig iets over het ISKV ge
hoord. Meestal van een vage
kennis. Voor nieuwkomers is dit
soort informatie waar kun je
de taal leren, hoe kom je aan
een baan kennelijk vaak heel
moeilijk te krijgen."
„Kijk, iedereen maakt zich
druk om de Marokkaanse crimi
naliteit rond de Dam of de An-
tillianen en'de Ghanezen in de
Contract
Hoewel coördinerend minder-
hedenminister Dales van bin
nenlandse zaken de definitieve
versie van haar 'minderheden-
brief nog steeds moet afschei
den, is wel duidelijk dat het be
leid ten opzichte van nieuwko
mers daarin prominent aan de
orde komt. In een enkele weken
geleden publiek geworden con
cept van deze brief werd gewag
gemaakt van een 'inburgerings
contract'. De nieuwkomer ver
plicht zichzelf daarin Neder
lands te leren en zich te oriënte
ren op de Nederlandse samen
leving en de arbeidsmarkt.
Arnoldussen is blij dat er in
Amsterdam de hoofdstad
ontvangt jaarlijks ongeveer een
derde van de 50.000 legale im
migranten in Nederland ein
delijk een Bureau Nieuwkomers
komt. Twee jaar geleden al op
genomen in het bestuursak
koord van de vier Amsterdamse
college-partijen, wordt het nu
opgezet door Kees Lacet. Daar
kunnen de pas gearriveerde im
migranten in ieder geval infor
matie krijgen over de mogelijk
heden die er op dit moment al
zijn op het gebied van onder
wijs en arbeidsbemiddeling.
Voorlopig gaat Lacet er nog
van uit dat nieuwkomers zich
vrijwillig bij het loket zullen
melden. Grote hoeveelheden
folders in diverse talen zullen
over de stad worden verspreid
om het loket de nodige bekend
heid te geven. Daarnaast zal de
Vreemdelingendienst de nieuw
komers naar het loket verwij-
Een probleem is dat het hui
dige aanbod aan taalcursussen.
