RTV SHOW
'Die afwisselende luchten,
ik kan er zo van genieten'
'Hoeren': blik achter de schermen
De ene gebarentaal is de andere niet
Walter Etty nieuwe
mediacommissaris
Reis naar velden met Derde-Wereldkoffie
DONDERDAG 19 MAART 1992
14
STARDOM
Aan het 'sprookjeshuwelijk' tussen
een einde gekomen.
-A De vertolkster van het Itali
aanse levenslied, Miranda Marti-
no, heeft besloten om op 59-jari-
ge leeftijd moeder te worden. De
overgang heeft de diva al lang
achter de rug. Dus wat bezielt
haar? Het punt is dat de zangeres
een relatie heeft met een veel
jongere man. Hij wil graag een
baby van haar. Om aan die wens
gehoor te geven zijn uiteraard al
lerlei gynaecologische kunstgre
pen nodig. Allereerst moet Marti-
no een hormomenkuur volgen.
Daarna zal het eitje, bevrucht in
het lichaam van een andere
vrouw, in haar baarmoeder wor
den geplaatst. En dan is het ne
gen maanden afwachten gebla
zen of het allemaal goed gaat en
Martino een wolk van een baby
baart.
-Jr Nu gaat het dan toch echt ge
beuren. De Britse prins Andrew
en zijn vrouw Sarah gaan schei
den. Het stel trouwde zes jaar ge
leden en hebben twee kinderen
van twee en vier jaar. De reden
van de scheiding is mogelijk te
zoeken in het feit dat Sarah niet
bepaald monogaam is. Zij kwam
kort geleden nog in het nieuws
vanwege haar zeer intieme relatie
met de Amerikaanse miljonair
Steve Wyatt. Het einde van een
'sprookjeshuwelijk'.
A Verrassing. Een 'betrouwbaar'
man heeft zich ontfermd over de
al lange tijd treurende prinses Ca
roline van Monaco. Zijn naam:
Vincent Lindon. Hij oogt aantrek
kelijk en is bovendien vrijgezel.
Hij zou Caroline wel eens door
rins Andrew en Sarah Ferguson is
FOTO AP
haar moeilijke tijd heen kunnen
slepen. De 'betrouwbare' Vincent
echter houdt er meer vriendinnen
op na, treedt op in naaktfilms en
is stapelgek op drank. Het ziet er
dus meer naar uit dat de prinses
van de regen in de drup terecht
komt.
A John Leddy heeft een puin
hoop gemaakt van zijn financiën.
De acteur was even vergeten dat
iedere Nederlander belasting
moet betalen. Hij kreeg een na-
heffing over maar liefst twee jaar
tegelijk en dat bracht hem be
hoorlijk in de financiële proble
men. Het feit dat hij als Koos
Dobbelsteen in Zeg 'ns AAA
speelt bracht uitkomst. Als
'Koos' kreeg hij een aanbod om
reclame te maken voor verf en
behang. In één klap waren de fi
nanciën weer op orde. Wat is
Leddy toch een zondagskind.
A Na zijn rit op de 1.500 meter
in Albertvjlle gooide oud Euro-
pees- en wereldkampioen Leo
Visser zijn schaatsen demonstra
tief in het publiek. Met dat ge
baar maakte hij duidelijk dat wat
hem betreft zijn schaatscarrièrë
is afgelopen. Ook zijn relatie met
schaatster Jolanda Grimbergen is
trouwens beëindigd. Voordat Jo
landa aan haar tweede dag van
het nationale kampioenschap in
Alkmaar kon beginnen, verbrak
Leo de verloving. Door verdriet
overmand kon Grimbergen niet
op de baan verschijnen. Had Vis
ser nu niet een ander tijdstip
kunnen kiezen om zijn vriendin
aan de dijk te zetten?
Trappisten en doven hadden
één ding gemeen: beide groe
pen gebruikten gebarentaal om
onderling met elkaar te praten.
Doven omdat ze elkaar niet
kunnen horen en de Trappisten
(een monnikenorde) omdat ze
een zwijgplicht hadden. Beide
groepen hebben systemen ont
wikkeld om te kunnen commu
niceren. Systemen die toaal ver
schillend zijn, zo blijkt uit de
documentaire 'De Gebarenma-
kers' die het IKON aanstaande
zaterdag uitzendt. De Trappis
ten kregen bij hun intrede in
het klooster een beperkt lijstje
gebaren (tekens). De rest ver1
zonnen ze er in de loop van de
tijd bij. Ze 'vertaalden' het
woord door een vouw in de
mouw van hun pij te leggen. De
gebarentalen van doven (overal
ter wereld verschillend) zijn
geen 'vertalingen' van de ge
sproken taal, maar op zichzelf
staande talen met een eigen
woordenschat en grammatica^
Het heeft lang geduurd voordat
de gebarentaal werd be
schouwd als een volwaardige
taal. Alleen spreken was echt,
gebaren waren maar surrogaat.
Het was leerlingen op doven-
scholen zelfs verboden onder
ling gebarentaal te gebruiken.
Inmiddels is de zwijgplicht on
der de Trappisten opgeheven
en wordt de gebarentaal voor
doven beschouwd als een vol
waardig communicatiemiddel.
Het programma 'De gebaren-
makers' geeft een beeld van bei
de werelden. Werelden die el
kaar ook ontmoeten. Dat leidt
tot komische misverstanden: de
Trappisten van de abdij Maria
Toevlucht in Zundert en een
aantal doven voor wie gebaren
taal hun moedertaal is, blijken
eikaars gebaren niet te begrij
pen.
(De Gebarenmakers, uitzen
ding zaterdag 21 maart, 20.55
op Nederland 3)
STRIPS
John Bernard houdt z'n 2500ste weerpraatje bij RTL 4
Morgen houdt john
Bernard (54) zijn
2500ste weer
praatje bij RTL 4. Een extra fees
telijke uitzending dus? Bernard:
„Ik weet niet of er speciaal wat
aan wordt gedaan. Ik presenteer
die dag het weer net als altijd.
Het is overigens leuk dat men
sen zoiets bijhouden. Het is een
mijlpaaltje en dat mag natuur
lijk best worden gevierd."
Op de dag dat Véronique
het huidige R I L 4 voor het
eerst uitzond, op 2 oktober
1989, hield Bernard zijn eerste
weerpraatje bij het commercië
le station. Deze gebeurtenis
staat hem in het geheugen ge-
grilt: „Drie dagen voor de eerste
uitzending ging ik het Véroni-
que-gebouw binnen om eens te
kijken naar de studio. Maar die
was er nog helemaal niet, er wa
ren alleen wat metselaars bezig.
Die stonden de muren op te
trekken. Ik dacht: 'als dat maar
goed komt'. Er stond echt nog
helemaal niks."
„Gelukkig was de studio op
het moment van uitzenden
praktisch klaar, alleen de schil
ders en de stucadoors waren
nog bezig. Zij moesten tijdens
de uitzending even hun spullen
neerleggen en hun mond dicht
houden. Zo ging we de lucht in
en het werkte nog ook."
De sympathieke weerman zit
al ruim 35 jaar in het vak. Toen
hij zestien was, ring hij zweef
vliegen. Hij zag dit als een goe
de voorbereiding op een carriè
re als verkeersvlieger. De droom
om piloot te worden was echter
snel voorbij: hij werd afgekeurd
vanwege zijn slechte ogen. Toen
richtte hij zich op het weer.
Screentest
Als negentienjarige kwam Ber
nard bij de Koninklijke Lucht
macht terecht voor een oplei
ding meteorologie. „Dat was
heel leuk want het had alles met
vliegen en alles met het weer te
maken." Bernard werd meteo
roloog op luchtmachtbasis
Soesterberg voor de Koninklijke
Luchtmacht, en na verloop van
tijd voor het KNMI op vliegveld
Zestienhoven. In zijn KNMI-tijd
deed Bernard ook research in
de Bilt en werkte hij aan de
Landbouw Hogeschool in Wa-
geningen mee met het opzetten
van een vakgroep Natuur- en
Weerkunde.
Met de media kwam Bernard
pas in 1984 in contact „Het lag
nooit in mijn bedoeling om iets
voor de raio of de televisie te
doen. Het is puur toeval dat ik
erin terecht kwam. Ik werd uit
genodigd voor een screentest
omdat net KNMI weerberichten
voor het NOS-journaal ging ver
zorgen. Mijn baas haalde me
over mee te doen. Ik ging, voor
al omdat ik wilde weten hoe een
tv-studio eruit zou zien. Ik
schrok me dan ook werkelijk
een hoedje toen ik werd ge
vraagd het weer voor de televi
sie te gaan presenteren."
In 1986 hielp Bernard collega
weerman Harry Otten met de
oprichting van het commerciële
weerbureau Meteo Consult. Op
dit moment is Bernard zelfstan
dig, al werkt hij wel zeer nauw
samen met Meteo Consult.
De meest spannende periode
van de afgelopen twee jaar vond
Bernard de Golfoorlog. „In de
dagen voor de oorlog ben ik tij
dens mijn uitzendingen nog al
eens ingegaan op de vraag wan
neer de oorlog zou kunnen uit
breken. Tank- en luchtoperaties
hangen namelijk heel sterk sa
men met bepaalde weersom
standigheden. Ik wist dit nog uit
Weerman
John Bernard
houdt mor
gen zijn
2500ste
weerbericht
voor RTL 4.
„Ik weet niet
of er speciaal
wat aan
wordt ge
daan. Ik pre
senteer die
dag het weer
net als al
tijd." .foto
mijn tijd bij de luchtmacht. Zo
kon ik op zeker moment voor
spellen dat de oorlog binnen 24
uur zou beginnen."
„Op mijn advies heeft de
hoofdredacteur van de nieuws-
redactie zijn mensen toen in de
buurt gehouden. Zij konden in
derdaad binnen een uur verslag
doen van de gebeurtenissen. De
volgende dag kreeg ik van de
chef Staf Koninklijke Lucht
macht een telegram om onmid
dellijk te stoppen met het geven
van dit soort voorlichting. Hij
was bang dat de gegevens in
verkeerde handen terecht zou
den komen."
Bernard houdt van zijn vak
„omdat het zo verschrikkelijk
moeilijk is. Iedere dag krijg je
weer een andere puzzel voor je
neus. Ie moet orde zien te
scheppen in het rommelige ge
heel van allerhande feiten. Al
die wetenswaardigheden moet
je terugbrengen naar een begrij
pelijk bericht voor je doelgroep,
zonder het vak geweld aan te
doen."
?r de ideale
weersomstandigheden. „Het
weer van morgen", zegt hij. „Ik
ben altijd een liefhebber ge
weest van sterke wisselingen
van het klimaat, dan is 'voor
spellen' het leukst. Het is iedere
keer weer een verrassing wat
voor weer het wordt. Langer
dan vier dagen zon vind ik
ronduit saai. Die afwisselende
luchten, ik kan er zó van genie-
vaste klanten. Hoe ze er uitzien,
waar ze van houden, waar ze
wonen. Zakelijkheid troef. Toch
werd ze een keer verliefd op een
klant. „Dat is het ergste wat je
kunt overkomen", vertelt ze. „Je
kunt je privé-leven en je werk
niet meer scheiden. Met het ge
volg dat één van de twee de
mist ingaat. Het beste wat je
dan kunt doen. is stoppen die
klant nog te zien ter bescher
ming van jezelf."
De raamwerkster voelt zich
het lekkerst op de werkvloer.
„Het is mijn hokje. Hier maak ik
de wet uit." Ze kwam in de
prostitutie terecht omdat ze
met een pooier trouwde "Een
week later zat ik hier"). Ze is ge
specialiseerd in SM ("Ben ik
ook mezelf"). „Ik heb wel eens
vier SM-klanten achter elkaar
gehad en toen kwam een vijfde.
Ik vroeg niet eens waarvoor hij
kwam. Ik bond hem gelijk vast.
Die man stikte bijna. Toen was
ik zo in de ban dat ik ook hem
gelijk maar onder handen heb
genomen."
De homojongen vindt zijn
klantenkring over het algemeen
vullis, de travestiet doet alles
("Ook pies en poepsex"), de
transseksueel houdt van zijn
Roy en vindt de rest van de
mannen „slechts speelgoed" en
de thuiswerkster maakt haar'
langste reizen in bed.
Nanda is bordeelemployée.
Zij legt haar werkelijke contact
bij de wasbak. „Klinkt gek, maar
ik wil altijd eerst de man was
sen. Tijdens het wassen maak ik
grapjes en kijk ik hoe hij daar
op reageert. Reageert hij leuk
dan is het bed ook leuk. Is-ie
vervelend dan wordt het een
baaiuurtje."
Nanda heet thuis Petra. „Pe
tra is rustig, Nanda is een lol
broek. Soms mag ik haar wel,
soms ook niet, maar ze is wel
makkelijk." Zo makkelijk, dat
het voorkomt dat Nanda tijdens
haar werk rustig ligt na te den
ken over de boodschappen die
Petra de volgende dag moet ha
len.
'Hoeren' gunt de kijker een
intrigerende blik achter de cou
lissen
(Hoeren, vrijdag, Nederland
3, 20.25 uur)
Echtpaar uit Santpoort \yint wedstrijd
Walter Etty, de nieuwe commissaris voor de media: een fanatiek, verbe
ten en onverstoorbaar bestuurder. föTO PETER senteur
BOLLEBOOM
BOES
Een reis naar de koffievelden in
de Dominicaanse Republiek
voor twee personen. Dat was de
hoofdprijs voor de winnaar van
de slogan-wedstrijd van de
Stichting Max Havelaar, de ex
ploitant van Derde-Wereldkof
fie. Bijna vierduizend consu
menten namen aan de wed
strijd deel. Er kwamen niet al
leen leuzen binnen, maar ook
complete werkstukken en ban
dopnames. Uiteindelijk viel de
keuze op een slogan die recht
doet èn aan de kwaliteit van de
ze 'eerlijke' koffie van klein
schalige boerenbedrijfjes èn de
solidariteitsgedach te.
De winnende leus luidt als
volgt:
'Max Havelaar-koffie schenken
is aan een ander denken;
Max Ha velaar-koffie próeven
is geen ander meer hoeven.
Deze leus werd ingezonden
door de heer E. van den Bome
Het heeft wat tijd gekost, maar
Walter Etty is gekozen tot op
volger van de overleden Gerard
Heyne den Bak als commissaris
voor de media. De voormalige
wethouder van financiën van
Amsterdam was eerder in de
running voor het voorzitter
schap van de NOS. Momenteel
is hjj penningmeester van de
PvdA.
Etty (42) staat te boek als een
fanatiek, verbeten en onver
stoorbaar bestuurder. In zijn
tienjarige loopbaan als wethou
der werd hij omschreven als een
soort Zonnekoning, Brezinev
aan de Amstel, en kille reken
meester. Insiders noemen hem
hard werkend en bekwaam.
Met forse bezuinigingen wist
hij Amsterdam weer een slui
tende begroting te bezorgen. De
Stopera-affaire bezorgde Etty
een deuk in zijn reputatie, toen
bleek dat de bouwkosten van
het stadhuis en muziektheater
170 miljoen gulden duurder uit
vielen dan oorspronkelijk ge
raamd.
Als wethouder was hij ook be
heerder van het plaatselijk ka
belnet. Hij zag kans als eerste
gemeente in Nederland, miljoe
nen guldens los te peuteren van
commerciële televisiestations
om toegang te krijgen tot de ka
bel.
Toen de PvdA. met Etty als
lijsttrekker, bij de gemeente
raadsverkiezingen in maart
1990 zeven van de 19 zetels ver
loor, stapte hij op. Nadien zou
hij verklaren: „Politiek is voor
uit Santpoort. Het echtpaar
Borne is net terug van hun reis
naar de Dominicaanse Repu
bliek, waarvan een verslag werd
gemaakt door de KRO-televisie.
De reportage wordt aanstaande
zondag uitgezonden. Uit het
verslag blijkt dat zij van de uit
nodiging van de Dominicaanse
koffieboeren geen snoepreisje
hebben gemaakt, maar een
waar studiebezoek. Zo leerden
zij het leven van de boeren ken
nen en zagen met eigen ogen
welke bijdrage de Max Have-
laar-koffiedrinkers leveren aan
het oplossen van de problemen
van de boeren. Nu de wereld
marktprijs voor koffie drastisch
is gezakt, zijn creatieve oplos
singen om een goede prijs voor
de koffie te krijgen meer dan
ooit noodzakelijk. Zo bezocht
het echtpaar de organisatie 'Fe-
decares' in het zuiden van de
Dominicaanse Republiek. Daar
kregen zij alle informatie over
het ontstaan en het functione
ren van deze coöperatie. Da
genlang trokken zij op met ge
zinnen van koffieboeren tijdens
hun werk op de koffievelden. In
de koffiefabriek van het dorp El
Cacao zagen zij hoe de koffie-
bessen worden bewerkt.
(Uitzending: zondag 22 maart,
23.10 uur, KRO op Nederland
1)
mij geen beroep. Ik kan het ge
woon niet laten me bezig te
houden met dingen die in mijn
omgeving gebeuren."
Omdat de opvolger van
Heyne den Bak in het PvdA cir
cuit moest worden gezocht,
hing de benoeming van Etty al
enige tijd in de lucht. Hecht Etty
net zoveel waarde aan bestrij
ding van sluikreclame als zijn
voorganger? „Zolang de wetge
ving niet is veranderd en pu
blieke middelen in grote om
vang ter beschikking zijn ge
steld van de omroepen, moet
men ook opereren binnen de
afspraken. Bij het maken van de
programma's dient bij de om
roepen de reclame gescheiden
te worden van de inhoud."
Op de vraag of de strijd tegen
sponsoring en sluikreclame niet
langzamerhand dweilen met de
kraan open wordt, heeft Etty
nog geen directe reactie. Even
min wil hij vooruitlopen op de
positie van de lokale omroepen.
Opmerkelijk in dat verband is
het artikel dat Etty eind 1987
schreef over het omroepbestel
in NRG Handelsblad. Daarin
betoogde hii dat het Hilversum-
se bestel alle kenmerken ver
toonde van een oligopolie, een
systeem waarin slechts weini
gen de macht hebben en de lo
kale omroepen vrijwel worden
buitengesloten.
Om die 'niet te nemen barriè
re' te doorbreken hield Etty een
pleidooi voor reclame op lokale
zenders. Ook was hij voorstan
der van het eventueel financie
ren van lokale zenders uit de
landelijke omroepmiddelen.
Hoeren, ze hebben iets intri-
gerends. Ze zitten ver weg van
de werkelijkheid achter onwer
kelijke ramen met onwerkelijke
kleurenverlichting in onwerke
lijke kleding, ledereen kent ze.
maar niemand weet wie ze zijn.
Er wordt minachtend over ze
gesproken, maar ze hebben al
tijd volop klanten. Altijd in de
belangstelling, maar vrijwel
nooit in het nieuws. Een myste-
Valt best mee, als je ze zelf
mag geloven. Zeven verschillen
de hoeren vertellen de NOS
morgenavond (Nederland 3,
20.25 uur) onomwonden over
wat ze doen en hoe ze het doen.
„Als er een vak is waar je ego
wordt gestreeld, is het wel ons
vak. Want je krijgt altijd te ho
ren dat het zo leuk was en zo
gezellig en dat je er zo goed uit
ziet. Welke vrouw wil dat niet
horen, vijf keer per dag, elke
keer van een andere man?"
Claudia is een dame van de
escortservice. Zij bezoekt haar
klanten in hotels of thuis. Zij
houdt een archief bij van haar
Een scene
uit de do
cumentaire
'Hoeren'
die mor
genavond
wordt uit
gezonden
op Neder
land 3.
FOTO OPD
