Hawaiian-muziek
was vluchtmuziek
Kunst
Wet Wet Wet laat zich niet opjagen
Programma Boekenweek
boek
w e
19 9 2
DINSDAG 10 MAART 1992
Boek Hating Hawaiivan Lat gard Mutsaer9
„De Hawaiianmuziek was vlak na de tweede Wereldoor
log vluchtmuziek. Veel mensen reisden na die ellendige
oorlogsjaren in hun dromen naar paradijselijke oorden
met prachtige stranden en wuivende palmen, want geld
om er echt naar toe te gaan ontbrak. De Hawaiianmuziek
hielp hen in hun fantasie een eind op weg. Dat verklaart
de enorme belangstelling voor dit genre in die tijd."
utrecht. job boot
De Utrechtse Lutgard Mutsaers
(38) heeft anderhalf jaar diep
gaand onderzoek verricht naar
de ontwikkeling van de Hawai
ianmuziek in Nederland in de
periode 1925-1992. Daartoe
heeft ze met zo'n zeventig men
sen gesprekken gevoerd. De
meesten waren ooit zelf beoefe
naar van deze in de jaren veer
tig en vijftig zeer geliefde mu
ziek. Haar intensieve speurwerk
in archieven, gecombineerd
met de resultaten van al die ge
sprekken, heeft geleid tot het
150 pagina's tellende boek 'Ha
ring Hawaii'.
„Ik ben gefascineerd geraakt
door Hawaiianmuziek. In 1989
hoorde ik, tijdens de Haagse
Beatnach, op de radio een
sketcfi van de Clichémannetjes,
Kees van Kooten en Wim de
Bie, over Nederhawaii. Dat
boeide mij mateloos. Ik heb
daar over nagedacht en lang
zaam maar zeker groeide het
besef dat het ooit echt heeft be
staan. Bovendien is de Hawai
ianmuziek een buitengewoon
zonnig onderwerp. Heel wat an
ders dan de rebelse rock and
roll", aldus Mutsaers trots in
haar, met veel nostalgische fo
to's geïllustreerde boek blade
rend.
Lutgard heeft veel oudere Ne
derlanders aan de tand gevoeld
over de Hawaiianmuziek. Het
aantal groepen, dat deze mu
ziek momenteel uitvoert, is be
perkt tot twintig. In de jaren
veertig en vijftig was dat beeld
totaal anders. Mutsaers: „Wie
herinnert zich niet de Samao-
meisjes met Pia Beck. Die wa
ren in de oorlogsjaren razend
populair. En natuurlijk de Kili-
ma Hawaiians. Dat waren top
pers in die tijd, die veel navol
ging kregen."
Tijdens de Hawaiian-hausse
eind jaren veertig telde Neder
land maar liefst zeshonderd
groepen die met deze muziek
actief waren op de podia. Met
de komst van de rock and roll,
eind jaren vijftig, kreeg de
Expositie Herman Brood verlengd
leiden De expositie van schilderijen en tekeningen van Her
man Brood, in galerie Bleijenberg aan de Breestraat 113 in Lei
den, is verlengd tot en met 9 april. De galerie is van dinsdag tot
en met zaterdag geopend van 9.00 tot 18.00 uur, op donderdag
van 19.00 tot 21.00 uur en de eerste zondag van de maahd van
12.00 tot 17.00 uur.
Expositie sculpturen in Rijnstaete
alphen aan den run» In de hal van gebouw Rijnstaete, aan de
Prins Bernhardlaan in Alphen aan den Rijn, exposeren vanaf 13
maart de kunstenaressen Edith Brinkman en Lon Blom. Brink
man maakt bronzen sculpturen en Blom heeft weefschilderin-
gen ontworpen. De éxpositie is op werkdagen te zien tijdens
kantooruren.
Dependance Boymans geopend
Rotterdam De onlangs geopende dependance van het muse
um Boymans-van Beuningen in Rotterdam, vlak naast het Cen
traal Station, is vanaf heden ook toegankelijk voor het publiek.
Voor de eerste presentatie, met werk van onder anderen Chia,
Schnabel, Polke, Van Elk, Flanagan en Gilbert George is geput
uit de eigen collectie moderne kunst. Het hoofdkantoor wordt
20 mei officieel in gebruik genomen. Bij deze gelegenheid wordt
ook een overzichtstentoonstelling geopend van de onlangs over
leden Wassenaarse glaskunstenaar A.D. Copier.
Laatste manuscript Astrid Lindgren
Stockholm De Zweedse kinderboekenschrijfster Astrid Lind
gren heeft bij haar uitgever haar laatste manuscript ingeleverd.
De 84-jarige schrijfster verklaarde dat haar gezichtsvermogen
achteruit is gegaan en dat schrijven voor haar een enorme opga
ve is geworden. Lindgren heeft ongeveer 70 boeken geschreven
en haar werk is vertaald in 60 talen. Zij is verreweg de meest ge
lezen Zweedse schrijfster. Haar laatste manuscript gaat over een
kerstfeest in 1913 en zal worden opgenomen in een bloemlezing
die in het najaar verschijnt.
Schrijfster Emmy Huf overleden
Amsterdam In Amsterdam is vrijdag de schrijfster/cabaretière
Emmy Huf overleden. Ze werd 69 jaar. Huf stond onder meer
een seizoen lang op de planken met Wim Sonneveld, toen deze
legendarische cabaretier nog een heel gezelschap leidde. Emmy
Huf publiceerde verder diverse artikelen over mode, toneel en
restaurants. Over haar vader, de in 1961 overleden acteur en re
gisseur Paul Huf, schreef zij het boek 'Ik wil nu warm vlees'.
i het bloed,
r hen een
Een ander
hawaiianmuziek een flinke
dreun. Eén van mijn conclusies
is evenwel dat rock and roll niet
als eerste Amerikaanse cultuur
goed naar Europa is overge
waaid, maar dat dat de Hawai
ianmuziek was. Al in 1925 trad
de eerste Nederlandse hawai-
ianband op voor de Hilversum-
se Draadloze Omroep."
„Indische en Molukse men
sen in ons land zijn min of meer
de ambassadeurs van de
Hawaiianmuziek. De beste
groepen komen in hun kringen
voor. Het zit hen i
die muziek is vo
soort tweede natui
aspect, dat opvalt als je lange
tijd met dit onderwerp bezig
bent, is dat de Hawaiianmuziek
veel vrouwelijke vertolkers ken
de. En dat in een relatieve oer
tijd, waarvan je denkt dat de
vrouw geketend in de keuken
vertoefde."
'Haring Hawaii' is alleen te
bestellen door 29,95 gulden
over te maken op girorekening
838124 ten name van Stichting
Popmuziek Nederland onder
vermelding van de boektitel.
Tegelijk met het boek verschijnt
ook een door Lutgard Mutsaers
samengestelde cd met uiteraard
Nederlandse Hawaiianmuziek
van onder anderen de Kilima
Hawaiians. de Wahelo's. Golden
Strings of Hawaii, Rudi Wairata
en Frans van Oirschot.
Lutgard Mutsaers: „Ik ben gefascineerd geraakt door Hawaiianmuziek, alhoewel ik
het genre niet tot mijn meest favoriete muziek reken." foto cpd
Schots kwartet koppelt commercieel succes aan eigenzinnigheid
Tommy Cunningham en Marti Pellow, de helft v
"Plotseling is iedereen weer je beste vriend."
amsterdam ton de jong
Oma belt. Zondagavond, tien
over zeven. Jongen, je staat op
nummer één, het was net op de
radio. Zelf heeft Marti Pellow
geen radio. Waarom zou hij?
„Het is allemaal troep wat je
hoort." Maar daarom is een
nummer één-notering in Enge
land en Schotland natuurlijk
niet minder leuk. En zeker niet
in het laatste geval: 'Good night
girl' is zelfs de eerste single van
een Schotse band die ooit de
Schotse hitlijst heeft aange
voerd.
Weerzien in Bussum. In sep
tember was er een interview in
Amsterdam geweest. De single
'Make it tonight' was net uit en
het nieuwe album, 'High on the
happy side', zou spoedig vol
gen. Maar de single flopte en
plotseling bleef ook het album
uit. Maar daar hoeft verder geen
strategie achter gezocht te wor
den. bezweert drummer Tom
my Cunningham, vier maanden
later. „We laten ons door de
platenmaatschappij niet onder
druk zetten met release-data en
zo. We wilden ons niet laten op
jagen."
Het uitstel var
happy side' had
een reden. Graer
my Cunningham, Neil Mitchell
en Marti Pellow hadden zich
gestort op het opnemen van
een stapel oude covers. Ze be
dachten dat het aardig zou zijn
die als extraatje aan 'High on
the happy side' toe te voegen.
Voor nop, in beperkte oplage:
'Cloak and dagger'. Van Elvis
'High on the
averigens nóg
Clark, Tom-
Lange rijen
bij expositie
in Berlijn
berlunLange rijen staan er
voor de kassa van het Altes
Museum in Berlijn. Daar is een
tentoonstelling van indertijd
door nazi's als 'ontaarde kunst
uitingen' gebrandmerkte
kunstwerken. Het gaat vooral
om zogenaamde Bauhaus-kun-
stenaars en internationale mo
dernen. De expositie heeft
sinds een week al zo'n 20.000
bezoekers getrokken. 'Ontaar
de kunst - het lot van de avant-
garde in nazi-Duitsland' werd
eerder in een aantal Ameri
kaanse musea tentoongesteld
en is buiten de Verenigde Sta
ten alleen in het Beriijnse Altes
Museum te zien (tot 31 mei).
Op de foto een bezoeker van
de tentoonstelling bij een
schilderij van Lyonel Feininger
en een kopersculpture van
Rudolf Balling.
foto ap
Costello tot Todd Rundgren,
van The Temptations tot Carole
King.
Volgens Cunningham heeft
Wet Wet Wet er verstandig aan
gedaan om 'Cloak and dagger'
als toetje aan te bieden: „Het
zou niet best zijn geweest wan
neer we alléén een covers-al
bum hadden uitgebracht. Dan
had men ons ongetwijfeld ver
weten dat we geen eigen werk
meer zouden kunnen schrij-
Een béétje marktgevoel is het
Schotse kwartet dus niet
vreemd, maar wat wil je. wan
neer je wereldwijd miljoenen
geluidsdragers hebt verkocht.
Na de eerste twee cd's is Wet
Wet Wet een vaste waarde ge
worden voor platenmaatschap
pij Phonogram. De single Good
night girl', die zelfs Queen's Bo
hemian Rhapsody' van de En
gelse top verdrong, en 'High on
the happy side', die in de Britse
voorverkoop alweer goud is ge
worden. bevestigen die status.
„Plotseling is iedereen weer je
beste vriendschetst Pellow in
de kantine van de Countdown-
studio's in Bussum. en om het
te illustreren duikt terstond een
anonieme juffer met Ameri
kaans accent op die de Wetties
even wenst te complimenteren
met hun jongste succes: „Ciood
song, good song. like it. like it."
Goedmoedig laten Pellow en
Cunningham haar even begaan.
Sterallures zijn hen, in weerwil
van het commerciële succes in
de afgelopen zeven jaar,
vreemd. „We rijden geen grote
auto's, we blijven gewoon wie
we zijn", volgens Cunningham.
„We stelen nog steeds uit elkan
ders platencollecties en we wo
nen nog steeds gewoon in Glas
gow, hoor."
Band
Glasgow, havenstad. Waar ie
dereen altijd en eeuwig labour
stemde. Maar Glasgow is Glas
gow niet meer. De meeste
scheepswerven zijn gesloten en
de werkloosheid is hoog. Om
aan die werkloosheid te ont
snappen. begonnen de vier des
tijds een bandje. En de formule
werkte. Brave, soms zoete lied
jes, met veel harmonieuze
koortjes en, niet te vergeten,
een zoetgevooisde zanger die
op de koop toe menig mcisjes-
hart op hol deed slaan.
Nu. een jaartje of zeven later,
is de onderlinge band nog even
hecht, hoezeer buitenstaanders
(c.a. platenbonzenj regelmatig
proberen ore WM Wm WM te
verkopen als Marti Pellow en
die drie anderen. Hoe boos
hadden ze zich niet gemaakt
over het lijstje met interviews,
dat regelmatig Marti one
other band member' had ver
meld7 Pellow I >.H gaat maar
door. We zijn een groep. hoor.
en dat moest maar zo blijven."
De boekenweek heeft dit jaar als
thema 'Het prachtig rijk van In-
sulinde'. Dat hebben we gewe
ten: elke schrijver die ooit maar
even met een satehprikker is
aangeraakt door het Indische ge
voel. heeft een boek op de markt
geworpen. Het resultaat: een
vracht literatuur waaronder een
karbouw zou bezwijken.
Tempo doeloe. tropenjaren voor
de lezer, zo moet men hebben
gedacht. Ook de organisatie van
het Leids Literatuur Festival, be
staande uit Mieke Obbema.
Klaas Zandvliet, Bart Vieveen en
de schrijver Peter van Zonneveld,
laat deze 'Indische week' niet on
gemerkt voorbij gaan. Opvallend
echter is de afgewogen keuze van
de activiteiten die zijn georgani
seerd. Er zijn veel interessante li
teraire avonden en manifestaties.
Het Leids Literatuur Festival
opent donderdagavond 12 maart
om 20.15 uur in de Leidse
Stadsgehoorzaal de boekenweek
met een literaire conversatie tus
sen NederlandsIndièkenneren
schrijver Peter van Zonneveld en
de schrijfster Hella Haasse. Na
tuurlijk zal worden gesproken
over Hella Haasse's nieuwste ro
man 'Heren van de thee', maar
ook haar Indische jeugd, haar la
tere bezoeken aan Indonesië en
haar visie op de Indische samen
leving komen ter sprake.
De dag daarop, op vrijdag 13
maart, wordt om 20.15 uur in de
Kapelzaal van het K&O-gebouw
aan de Leidse Vest de roemruch
te rolprent 'Rubber' vertoond. De
film werd door Johan de Meester
en Gerard Rutten in 1935 ge
maakt naar de gelijknamige ro
man van Madeion SzékelyLu-
lofs. Rudy Kousbroek, wiens lijvi
ge boek 'Het Oostindisch
kampsyndroom' onlangs is gepu
bliceerd. zal de film inleiden. La
ter op de avond zal Joris Ivens'
film 'Indonesia Calling' worden
gedraaid.
De kinderen worden niet verge
ten in deze boekenweek. G.T.
Brantas, verzamelaar en kenner
van 'Indische kinderboeken',
houdt op zondag 15.00 uur in de
Openbare Bibliotheek Leiden
een lezing over het Indische kin
derboek. Ongetwijfeld zullen de
Indische Ot en Sien hierbij aan
bod komen.
RobNieuwenhuys
Een Indische boekenweek zonder
Couperus is als een gordel zon
der smaragd. Couperus-biograaf
en schril ver F.L. Bastet houdt op
dinsdag 17 maart in de Burcht-
sociêteit in de Burgsteegeen le
zing met lichtbeelden geven on
der de titel 'Louis Couperus in In-
dië'. Couperus is in zijn leven
driemaal in Indonesië geweest.
Al deze drie bezoeken hebben
sporen achtergelaten in zijn
werk.
Klapstuk van de boekenweek is
toch wel de Indische avond in
het Rijksmuseum voor Volkend-
kunde in Leiden. Peter van Zon
neveld zal daar op donderdag
avond 19 maart om 20.15 uur
dé Indièspeciahst bij uitstek in
terviewen: de schrijver Rob Nieu-
wenhuys. Aanstaande donderdag
in deze krant alvast een indrin
gend gesprek van Emiel Fang-
mann met Rob Nieuwenhuys
Exposities
En dan zijn er nog legio activitei
ten en tentoonstellingen door de
bibliotheken georganiseerd. In
de Bibliotheek der Rijksuniversi
teit Leiden is te zien hoeveel in
heemse schriftelijke literaturen
er in Indonesië nog zijn De Leid
se Universiteitsbibliotheek bezit
een grote collectie handschriften
en boeken uit deze inheemse li
teratuur.
Het Gemeentearchief komt
met een kleine expositie, getiteld
'Stille getuigen van het Indisch
verleden' Wie gingen naar Indiè?
- die vraag staat in deze expositie
centraal. Met behulp van tot de
verbeelding sprekende archief
stukken wordt daarvan een inte-
ressant beeld gegeven.
Onder de titel 'Insulinde in
Leiden' presenteert het Rijksmu
seum voor Volkenkunde tot 1 no
vember de tentoonstelling 'Voor
bij de Javazee en Boeddha en
Shiva op Java'. In deze expositie
wordt een overzicht gegeven van
de grote diversiteit van Indonesi
sche culturen buiten Java en Ba
li. Naast bruiklenen uit de Vere
nigde Staten en Nederland zijn
topstukken te zien uit het Natio
naal Museum in Jakarta
Zelfs het Nationaal Natuurhis
torisch Museum opent tijdens de
boekenweek zijn deuren voor het
publiek. In de leeszaal iseen
aantal bijzondere boekwerken te
bewonderen over zoölogische ex
pedities naar Nederlands-lndië
in de vorige eeuw Niet alleen
beelden over het veldwerk in die
tijd, maar ook schitterende pla
ten van in Indië geobserveerde
en meegebrachte dieren zijn te
zien.
De Hortus Botanicus in Leiden
laat van 11 maart tot en met 12
april zien welke Indische planten
er in de kassen groeien Samen
met de botanische tuin van
Bogor (vroeger Buitenzorg) wordt
er al sinds jaren hard gewerkt
aan het in kaart brengen van alle
planten die voorkomen m de Ma-
leise archipel In de Nederlands-
Indische letterkunde worden
vaak tropische planten beschre
ven. In de Hortus zullen daarvan
telkens voorbeelden met de be
schreven plant worden getoond.
Boekhandels
De boekhandels in Leiden laten
zich tijdens deze Indische week
ook met onbetuigd In Boekhan
del De Kier signeert op donder
dag 19 maart van 19 00 tot
21 00 uur A Th van der Heij
den. de schrijver van het boeken
weekgeschenk 'Weerborstels'.
Door boekhandel Kooyker
wordt in samenwerking met
boekhandel de Vries in Haarlem
een catalogus Indonesische lite
ratuur uitgegeven, die gratis ver
krijgbaar is Op donderdag 19
maart, van 19 30 tot 20 30 uur,
signeert de schrijver J Bernlef in
Kooyker zi|n nieuwste roman
'Witte stad'
Reisboekhandel Zandvliet, een
van de drijvende krachten achter
dit Leids Literatuur Festival, or
ganiseert in samenwerking met
de Openbare Bibliotheek in het
filiaal in de Merenwtjk een infor
matieve dia-avond over 'Reizen
naar Indonesië'. De dia-avond
heeft plaats op woensdag 11
maart en duurt van 20.00 tot
22.00 uur.
Steve Harley kan 7 nog
die hem eigenlijk al parten spe-
muziek len sinds het vroege verlies van
zijn hitgevoeligheid
Aan ae schnabbels als 'gouwe
ouwe' (zoals bij de Heineken
Night Of The Proms. jongsür
den oktober in Ahoy') lijkt nu
even een eind te zijn gekomen
Getuige de energie en de spel
vreugde die Steve Harley. in
midoels 40 jaar en minder the
atraal dan voorheen, in Park
zicht demonstreerde is hij hele
maal klaar voor
RECENSIE LOUIS DU MOULIN
Concert Steve Martey en The Cockney
RnbHfUnd
Gehoonl 8/3 Parkzicht
Rotterdam
Ster voor een week. Het blijft
behoorlijk wrang om Steve Har
ley daarover te horen zingen,
ook al loopt de Londense zan
ger bij wijze van spreken over
van zelfspot. Een halfvol Park-
/u fit m Rotterdam kreeg zon
dagavond die aparte sensatie tc
verwerken bij zijn conccrtbe
zoek met The Cockney Rebel
Band ter gelegenheid van zijn
nieuwe album Yes You Can'
'Star For A Weck' bleek ook
op het podium een van dc
sterkste troeven van het verse
repertoire waar Steve Harley al
les bij elkaar zo'n zeven jaar op
heeft zitten broeden Waarom
dat buitengewoon lange ge
boorteproces? Omdat hij werd
gekweld door allerlei twijfels,
riepenode De grappen met het
publiek waren niet van de lucht
en wanneer zijn vijf begeleiders
dreigden te ontsporen greep de
gedreven voorman onmiddellijk
De vraag is echter of Steve
i 11 n tmm bvmI|
imago nog wel van zich af kan
schudden Daarvoor is het gr
luid van "Yes You ('.an' toch te
weinig revolutionair en is ook
zijn uitstraling niet actueel ge
MMfl
