Financiën
Niet te vroeg juichen
over 'Chinese doorbraak'
WERKEN EN WINKELEN
IN HARTJE ALPHEN
Innovest
Adfico op zwarte lijst Financiën
Zaterdag 7 maart 1992
Redactie: 023-150224 Eindredactie: JANINE BOS MA Vormgeving: CLARA KEMPER
31
KORT NIEUWS
DE VRG-GROEP (papier, kan
toor- en grafische systemen)
gaat een omvangrijke verkoop
organisatie in China opzetten.
Dat heeft VRG-president mr. K.
de Kluis afgelopen week gezegd
bij de presentatie van het jaar
verslag. De VRG-Groep behaal
de vorig jaar een winststijging
van 28 procent (85,1 miljoen
gulden) in vergelijking met
1990.
RABOBANK NEDERLAND
treedt op als leider van het
emissiesyndicaat voor een Eu
ro-obligatielening van 200 mil
joen gulden voor Bayerische
Hypotheken- und Wechselbank.
De lening heeft een looptijd van
vijf jaar en wordt in één keer af
gelost op 15 april 1997. De cou
ponrente is 8,25 procent, de uit-
giftekoers 100,40 procent. Note
ring aan de Amsterdamse effec
tenbeurs zal worden aange
vraagd.
STORK NOLTE Installatiebe
drijven in Eindhoven gaat Van
de Weele Elektrotechniek in
Nieuwdorp (Zeeland) overne
men. Hierdoor krijgt Stork Nolte
een regionale vestiging in Zee
land. Van de Weele telt zestig
werknemers, Stork Nolte 2.300.
SUPER CLUB, het Belgische vi-
deoverhuurconcem waarin Phi
lips een groot belang heeft,
heeft opnieuw forse verliezen
geleden.In de eerste negen
maanden van het boekjaar
1991/1992 (dat eindigt op 31
maart) bedroeg het verlies 236
miljoen gulden. Super Club
heeft dat gisteren bekend ge
maakt. In het boekjaar
1990/1991 leed de keten een
verlies van 808 miljoen gulden.
BT, het Britse telecommunica-
tieconcem (vroeger British Te
lecom) gaat het aantal arbeids
plaatsen de komende twaalf
maanden verminderen met
maximaal 25.000. BT liet giste
ren weten dat alle 218.000 werk
nemers de komende dagen een
brief krijgen waarin de achter
grond van het besluit wordt toe
gelicht. De sanering vindt plaats
onder druk van de groeiende
concurrentie en de economi
sche recessie in Groot-Brittan-
nië. BT wil gedwongen ontsla
gen vermijden.
HET SCANDINAVISCHE con
cern SAS, vooral bekend als
luchtvaartmaatschappij maar
ook actief in de hotelsector,
heeft vorig jaar een vetlies voor
belastingen geleden van 1,22
miljard kroon (378 miljoen gul
den). In 1990 bedroeg het ver
lies nog 763 miljoen Zweedse
kroon. De slechte cijfers zijn
vooral te wijten aan afschrijvin
gen op deelnemingen.
Opluchting bij
John Lewis:
toch een bonus
LONDEN The Independent
De jaarlijkse bonus die de Britse
coöperatie John Lewis Partners
hip aan zijn 3.400 werkne
mers/mede-eigenaars uitbe
taalt, bedraagt dit jaar in totaal
30,2 miljoen pond (ongeveer
96,6 miljoen gulden). Dat heeft
de directie gisteren bekendge
maakt. Individueel bedraagt de
bonus 9 procent van het jaarsa
laris. Het gaat om de laagste bo
nus sinds 1959. Vorig jaar be
droeg de winstuitkering 12 pro
cent van het jaarsalaris.
John Lewis is een detailhan
delscoöperatie die onder meer
fabrieken, boerderijen, super
markten en warenhuizen bezit.
De werknemers zijn tevens ei
genaren en delen daardoor flink
mee in de winst, in de vorm van
een jaarlijkse bonus. Dit sys
teem van 'industriële democra
tie' leek lange tijd een garantie
voor succes. Iedereen wil wel
werken voor zo'n groot extraatje
en dat legde de coöperatie na
tuurlijk geen windeieren.
Toch zaten de werknemers-
/eigenaren de afgelopen dagen
in spanning over de hoogte van
de bonus. Het was zelfs zeer de
vraag of er dit jaar wel een
winstuitkering zou zijn, omdat
ook John Lewis de gevolgen van
de Britse recessie voelt. Na de
bekendmaking van de directie
overheerste opluchting. ,,Dat
wordt een vakantie naar Grie
kenland in plaats van naar
Brighton (Brits badplaats)", al
dus een van de werknemers.
China-kenner Hendriks waarschuwt voor euforie
WEEKSTIJGERS
MAANDSTUGERS
Het scheelde weinig of minister Andriessen van econo
mische zaken wreef zich enkele weken geleden verge
noegd in de handen. De order voor de levering van zeven
Fokker-vliegtuigen aan China luidt het begin in van een
succesvolle afzet van Nederlandse produkten in China,
zo zei hij.
AMSTERDAM
Niet iedereen deelt zijn opti
misme. „Er zullen in het kielzog
van die Fokker-order nog wel
wat meer opdrachten komen",
voorspelt A. Hendriks, hoofd
cultuur en communicatie be
drijfsleven bij het Koninklijk In
stituut voor de Tropen (KIT) in
Alpsterdam. „Dat betekent ech
ter niet dat het de komende tien
jaar in dat tempo zal door
gaan."
Hendriks verzorgt aan het KIT
cursussen voor zakenlieden die
met China in zee willen. Ze
heeft het land al vele malen be
zócht en waarschuwt voor eufo
rie nu de Chinezen zich welwil
lender jegens Nederland lijken
Kantoorgebouw De Aar is gesitueerd in het centrum van
Alphen aan de Rijn pal naast het overdekte winkelcentrum
'Aarhof. Te huur zijn ruimten vanaf 100 mJ tot aan een totaal
van ca. 2.000 mJ. De flexibele indelingsmogelijkheden en de
geboden faciliteiten garanderen een prettig werkklimaat De
Aar is uitstekend te bereiken met zowel het eigen- als het
openbaar vervoer; bushalten bevinden zich op loopafstand.
Interesse? Voor meer informatie kunt u kontakt opnemen met
de makelaars Van 't Hof bedrijfshuisvesting, telefoon 01720 -
93743, Rob Muns' makelaarshuys, telefoon 01720 - 93942 of
met onderstaand kantoor.
Nationale-Nederlanden
en""f^
070-3 419 420
TOP-30 AANDELEN
TOP-30 OBLIGATIES
Koninklijke Olie
Philips
Unilever cert.
Ahold, Kon.
ABN AmroObl.Groeif.
06/03
79899
61153
(effectief
m f 1000)
06/03
562093
346844
33819
26182
21013
18629
8969
8647
8546
5607
5378
5373
5261
4875
163432
390010
368098
254696
258314
75676
236976
294508
189945
248727
359462
85045
161058
111433
34704
114304
42063
94036
76655
108270
8'/. NL 92-02
8 /.NI8092-07
8 V.NL91I-II-01
9 Merr. Lynch 92
8 NL 91 l-ll-lll 01
8 NL I II 91-06
7 NL 891-11-99
67. NL 86-96
67. NL 88-98
9 DSM 92-99
87. NL 90-00
6V. NL 861 11-96
8 V.AAB bbr 91-94
77. BNG 89-99
67. NL 86-95
87: NL 87-95
87. NL 92-07
8 Ned 92-07
8 V.AAB bbr91-96
5 7. Atag 91-96/99
8'/. NL 9011-00
8 Aegon 91-01
6 7iWoltKluw 91-01a
9 NL 901-11-00
67. NL 87-97
9 V.AAB 91-11-01
67 NL 88-98
67. NL 89-99
4'/. Fokker 89conv.
77. NL 8911-99
06/03
223238
122125
62702
30000
21892
16160
15408
13030
11125
10315
8639
8016
5840
4900
4737
4363
3350
2512
2408
2262
2228
2045
2043
2015
2014
1370
1369
1321
1237
1082
op te stellen. Er mag nu dan wel
een doorbraak zijn, maar daar
mee zijn we er nog lang niet,
benadrukt Hendriks.
Aparte benadering
Zakendoen met China vergt een
aparte benadering, zegt ze. Om
dat China een centraal geleide
economie heeft, krijgt de verte
genwoordiger van een Neder
lands bedrijf niet te maken met
iemand van een Chinees be
drijf, maar met overheidsorga
nen, en niet te weinig.
„In China blijken gemiddeld
38 partijen aan tafel te zitten.
Als je een machine wilt leveren,
krijg je te maken met coöpera
ties voor machinebouw op lo
kaal. provinciaal en nationaal
niveau. Ook de centrale bank,
het ministerie voor buitenland
se economische betrekkingen
en handel en allerlei commis
sies doen op drie niveaus
De 'formele pyramides' in
China zijn buitengewoon com
plex en de*weg naar boven lang
„maar je moet ze blijven be
wandelen", aldtls Hendriks.
Daarnaast moet je erachter zien
te komen hoe de informele net
werken in elkaar zitten. „Dat is
de enige manier om de formele
procedures te versnellen of te
doorbreken."
Voor het bedrijfsleven is het
een bemoeilijkende factor dat
naast economische ook politie
ke motieven een belangrijke rol
spelen in het zakendoen met
China. Ook het vijfjarenplan
waarin de Chinese regering de
lijnen voor de economie uitzet,
is van invloed. Hendriks: „In
andere landen is de markt veel
doorzichtiger. In China zijn
geen kamers van koophandel of
branche-organisaties, waar je
informatie kunt halen. Er be
staan geen onafhankelijke Chi
nese consultants. Er zijn ge
woon geen harde gegevens."
Een bedrijf dat er in slaagt
een contract te ondertekenen
voor het opzetten van een geza
menlijke onderneming (joint
venture) of het overdragen van
technologie, is er daarmee nog
lang niet. Er kunnen zich nog
tal van grote moeilijkheden
aandienen. „Uit het oogpunt
van prestige willen de Chinezen
vaak geavanceerde technologie.
Dat is ten opzichte van hun da
gelijkse technologische niveau
echter een cultuurschok. Ze
werken soms met machines uit
de jaren twintig die met touw
tjes aan de gang worden gehou
den."
Slim aanpakken
Het moeilijkst over te brengen
is echter het kwaliteitsbewust
zijn, zo weet Hendriks. In China
slaat het besef moeilijk aan dat
de kwaliteit in alle fasen van een
produktieproces en op alle
plekken in het bedrijf in de ga
ten moet worden gehouden. „Je
kunt Chinezen wel leren dat ze
bij de produktie van computer
chips sloffen aan moeten en
overalls en maskers 'moeten
dragen om helemaal stofvrij te
kunnen werken, maar dan zet
ten ze aan het einde van het tra
ject toch rustig een raam open."
Ondanks zijn optimisme
speelt minister Andriessen het
politieke spel met China vol
gens Hendriks goed. „De minis
ter heeft de juiste weg bewan
deld om Ching. onder druk te
zetten nu eens over de brug te
komen. Er is nu eenmaal dat
contract gesloten in 1984 waar
in Nederland heeft beloofd geen
duikboten te leveren aan Tai
wan. China stelt daar tegenover
dat de orderboeken van Neder
landse bedrijven worden ge
vuld. Dat betekent dat Neder
land ergens aan vastzit, maar
China ook."
Andriessen zal in april of mei
een bezoek brengen aan de
Volksrepubliek. „Hij pakt het
slim aan. Het lukt hem wel om
opnieuw met iets terug te ko
men". meent Hendriks.
PERSONALIA
HELMUT WERNER, nu nog
vice-voorzitter van het bestuur
van de Duitse autoproducent
Mercedes-Benz, volgt per 27
mei 1993 Werner Niefer op als
topman van dit dochterbedrijf
van Daimler-Benz, Duitslands
grootste industrieconcem. Nie
fer wordt volgend jaar 65. De
55-jarige Werner kwam in 1987
bij Mercedes. Daarvoor werkte
hij bij bandenproducent Conti
nental.
E. KRUL is per 1 mei benoemd
tot algemeen directeur van Bal
last Nedam Wegenbouw
(BNWj. Krul is afkomstig van de
groepsmaatschappij Toeleve
ring Bouw Nederland en werkte
eerder bij de Hollandsche Beton
Groep.
OMREKENINGSKOERSEN
100
100 Franse franken
100 Hongkong dollars
10.000 Italiaanse lires
1 Nieuwzeelandse dollar
100 Noorse kronen
1 Oude goud frank
10.000 Japanse yen
(Niet geldig voor de rubrieken ASAS,
Eurobonds en de volgende ASAS-fondsen
in andere rubrieken Aldollar Bond Fund,
Austro-Hungary Fund. Great Western
Resources, G.T. Berry Japan Fund,
n Capital Fund, Malaysia Capital
3,226
f 1,7855
142,705
TOTAALOMZET
WEEKDALERS
IHC Galand
CVG. Gem.Bez't
Goudsmit
MAANDDALERS
IHC Ca.a-»c)
Goudsm'!
Rodamcc
VOC
HAL Trust U
Btydenstein-Wii
loek's Mach 4Zu..
HES Beheer eert
Melle. van nre
Public Storage S
VHS Onroerend Goed
Groenendi|k4%stock
29,41
15.38
12,00
IC! Comp Group
Groenendijk Ben c
Delta Lloyd Ecu F
o Intern 1,27
DOC data
LCIComp Grot
Groenend^ Ben
Delta Lloyd Ecu
BAISSE-POSITIES
GOEDEREN TERM1JNMARKT
OLIEPRODUKTEN j vorige we
GASOLIE
DRS. P. KROEZEN is per 1 fe
bruari benoemd tot financieel-
directeur van Schretlen Co Ef-
fectenbank te Amsterdam.
Sinds 1990 werkt Kroezen bij
Schretlen als hoofd Administra
tie en Automatisering. Schretlen
is een volle dochteronderne
ming van Rabobank Nederland.
K. ROLDANUS is per 1 maart
benoemd tot algemeen direc
teur van Volvo Cars België. De
huidige algemeen directeur van
Volvo Cars België is per gelijke
datum benoemd tot president
van Volvo Cars International.
Roldanus was tot zijn benoe
ming werkzaam als directeur
van Volvo Nederland Personen
auto.
DRS. H. LUYKX is per 1 maart
afgetreden als lid van de Raad
van Bestuur van Elsevier. Zijn
stap heeft onder meer te maken
met een nieuwe verdeling van
taken binnen de raad. Luykx
blijft wel aan als adviseur van de
Raad van Bestuur.
J. KRANT, directeur van Kem
pen Co, is per 18 februari toe
getreden tot het bestuur van de
Vereniging voor de Effecten
handel. Hij vervult hiermee de
vacature aie is ontstaan door
het vertrek van R. Kooijman.
C. BIKKERS en H. Peen zijn be
noemd tot respectievelijk direc
teur centrale services en direc
teur financiën en administratie
bij Kwik-Fit Europe (autoser
vicebedrijf).
Begemann, Machinefabriek
Berkei's Patent Mi)
Besouw Kon van Cert
Bois, Kon Dist Lucas Cert
Borsumij Wehry Kon Cert
BOhrmann-Tetterode Cert
De Drie Electronics Beheer
Delft Instruments Cert
Elsevier Cert,
Flexovrt International Cert
Fokker Vhegtuigenfabnek Cert.
Gist-Brocades Cert
Groenendi|k Yeilowcabm Cert
Grontmi) Cert
Hagemeyer
Hall Trust Units
HCS Technology
Heineken
He.neken Holding A
Holland Europe Fund
Homburg Holding CVA
Hoogovens n -r Cert
IHC Ca land
Infotheek Groep Cert
Kon, Nederlandse Papterfabr
KNP Warrant '89
Kon Nederl Petroleum Mij
LCI Computer Group
Management Share
Medicopharma Cert
Melle, van n r Cert
Moeara Emm Petroleum Mij Wmstbew
New Europe Hotels IA
Pakhoed Kon Cert
Philips Electronics
Pirelli Tyre Holding
Stad Rotterdam CVA
Stork VMF
Trans Europe Fund
VOC, V Ommeren Ceteeo. Kon n -r C
Vol mac Software Groep
VRG-Groep
WessanenCert
WewelerCert
Wolters- KI uwer Cart
25461
1211117
1431
79149
54639
705779
19000
2500
7830
1500
3000
1135
2857
2900
33488
2000
39950
59B4
2040
1016
191100
67376
4286
6000
74428
5800
17400
3000
2707
15750
19375
3810
2927750
10550
2750
135441
13031
3526
2060
26386
10984
852825
15750
67329
4185
30000
10054
2285
1213
2616
39920
3000
4054
38211
2839?
278383
1014
67802
1000
1512
2 714
13994
2000
27514
2643
32750
4 738
9135
941473
1182
138231
8050
17652
7500
6262
1765?
2985
112710
j 159.50-159.75
159.25-159 50
I 159,25-159.50
HEATING OIL
New York (dollar/100 gallon)
april 51.50 51.70
mei 51.25-51.45
iunl 51.30
157.00 157.25
157.50 157.75
158.258
RUWE OLIE
AGR0PR0DUKTEN I
18.65 18.70
18.83-18.88
18 94 19.00
19.03 19.04
27.80 28.00
29.60 29,70
31.70-31.80
28,40-28.60
29.50 30.00
31.30 31.80
Londen (Eng ponden/ton)
661.00-662.00
692.00693.00
719 00-722.00
793.00 79*
816,00818.00
841.00 84? 00
770.00 TM r">
802.00 803 00
827.00 828 00
181.00 181.20
184 60-185.40
186.00 18700
200,508
5,80 206.00
210.00
5.00 264 25
3.00-271
8 75 279.50
204 20N
210 20L
214 508
267 50-267 00
275.50 276 00
280 75 281.50
592 00 590.50
601 50 600.50
612 00611 00
Behalve twee fmanc teel -economisch
deze krani op dinsdag en donderdag een ki|kje in de wereld
economie Toegankelijk geschreven geven deze pagma'S
op zaterdag. biedt
bedrijfsleven in
FINANCIËLE TERMUNMARKT Amsterdam
bng-leningen
handel/ind
lucht/scheepv
bel mij/part
654827
426846
1140
207611
293150
22795
34758
94900
AMSTERDAM ANP
Het ministerie van financiën waarschuwt Neder
landse beleggers voor de „illegale" activiteiten
van drie effectenbemiddelaars. De drie, waaron
der het In Amsterdam gevestigde Adfico Advies
bureau. handelen in aandelen en opties zonder
dat ze daarvoor een vergunning hebben gekregen
van het ministerie. Volgens de Wet Effectenhan
del moeten effectenbemiddelaars toestemming
aan Den Haag vragen.
CBS-STEMMINGSINDEX
113,60
126,00
111,30
119.00
112,90 08/01/92
123,70 08/01/92
110.90 08/01/92
118,20 08/01/92
109,50 08/01/92
117,00 02/01/9?
128,70 07/01/92
139,30 03/02/92
143,50 05/03/92
125.70 05/03/92
131.70 05/03/92
128.10
143,10
125.30
131.30
124,10
132.80
140.70
127.70
142.20
125.00
131.10
123,90
gisteren
11.15
128.10
142.40
125.40
131,20
124.20
133.10
140.30
