Kunst
Blueskoning zoekt bekroning
vidre
Oeuvre Van Gogh in de
loop der tijd verkleurd
Zaterdag 7 maart 1992
Redactie: 071-161400 CEES VAN HOORE ANNEMIEK RUYGROK JAN RUSDAM SASKIA STOEUNGA Eindredactie: PAUL DE TOMBE Vormgeving: PIET KOOREMAN
29
NIEUWSLIJN
Hoogwerker voor Leidse Schouwburg
LEIDEN De Leidse Schouwburg heeft van de Vereniging van
Vrienden van de Schouwburg een passend cadeau gekregen. De
voorzitter van de vereniging, C. Vermaas, overhandigde deze
week aan schouwburgtechnicus Cor Bakker een hoogwerker die
de technici van dienst zal zijn bij het vervangen van lichtele-
menten, hoog boven het toneel. De schouwburgtechnici zijn
heel blij met de nieuwe aanwinst.
Wild Child in Stadsgehoorzaal
LEIDEN De Amerikaanse band Wild Child geeft op vrijdag 27
maart een concert in de Leidse Stadsgehoorzaal aan de Bree-
straat. De groep, die vorig jaar ook al in Leiden op de planken
stond, heeft zich gespecialiseerd in het zo nauwkeurig mogelijk
vertolken van Doors-materiaal. Zanger David Brock lijkt boven
dien als twee druppels water op wijlen Jim Morrison.
Topgroepen niet op Beach Festival
ROTTERDAM Het Beach Festival, dat tussen 31 juli en 2 au
gustus aan de Scheveningse kust moet gaan plaatsvinden, zal
het in elk geval zonder de Britse topgroepen Dire Straits en Ge
nesis moeten stellen. Eergisteren maakte projectontwikkelaar E.
Wildschut als organisator van het meerdaagse'evenement be
kend al tot overeenstemming met beide bands te zijn gekomen.
Impresariaat Mojo Concerts en de managers van de gewenste
publiekstrekkers hebben gisteren evenwel verklaard dat Dire
Straits en Genesis dit jaar alleen in de Rotterdamse Kuip zullen
optreden.
Nieuwe jeugdtheaterpubliekprijs
AMSTERDAM Er is een nieuwe publieksprijs voor het jeugd
theater in het leven geroepen: de Puck-Prijs. De erkenning, die
dit jaar voor het eerst wordt uitgereikt, is een initiatief van
Jeugdtheater Hofplein in Rotterdam, Jeugdtheater de Krakeling
in Amsterdam en de Vereniging van Schouwburg- en Concertge
bouwdirecties (VSCD). De VSCD voert het beheer over de prijs
die is vernoemd naar Toneelgroep Puck. Deze toneelgroep was
het eerste Nederlandse beroepsgezelschap na de Tweede-We
reldoorlog, dat theater maken voor de jeugd als een vast onder
deel van het theateraanbod beschouwde. De prijs zal jaarlijks
worden toegekend. De winnaar wordt op 20 september bekend
gemaakt, samen met die van de Hans Snoek Prijs, een andere
jeugdtheaterprijs.
Stud. Kamerkoor ondanks
kinderziektes toch boeiend
MUZIEK
RECENSIE MONICA SCHIKS
Concert door het Nederlands Studenten
Kamerkoor o.l v Daniël Reuss met werken
van o.a. Peter Schat en Rudolf Escher. Ge
hoord op 6/3 in de Hartebrugkerk.
Leiden.
Een zeer aandachtig publiek
woonde het eerste concert van
de NSK-toeméfe bij. Dat het ge
hoor niet alleen oplettend maar
bovendien zeer welwillend was,
moet de koorleden en dirigent
een hart onder de riem hebben
gestoken.
Angsten en twijfels die tijdens
repetities waren ontstaan, sta
ken gedurende deze eerste uit
voering nog duidelijk de kop op.
Daar was alle reden toe. Het
doel van het NSK: hedendaagse,
Nederlandse composities uit te
voeren, is absoluut niet zonder
risico. Het huidige progamma
telt zelfs twee werken die in op
dracht van het koor zijn ge
schreven: 'The Tower' van Henk
van der Meulen en 'Posjlost'
van Hans Koolmees.
Tot het uiterste geconcen
treerd, maar toch met een zeke
re dosis onzekerheid werd
'Adem' van Peter Schat ingezet.
Ook als men met alle flair en
zonder schroom had gezongen
zou het stuk wat kleurloos zijn
gebleven. Daterend uit 1984 kan
muziek tóch al gedateerd klin
ken. Het best te zingen en dus
het best gezongen stuk waren
de 'Three Poems by W.H. Au-
den' van Rudolf Escher. Sober
van stijl en vloeiend van ritme.
De meeste aandacht ging
echter uit naar de twee in op
dracht geschreven werken. Het
moet voor de koorleden een
fascinerende onderneming zijn
geweest om samen met dirigent
én componisten deze lang niet
eenvoudige muziek in te stude
ren. Een ontdekkingsreis door
klankenland, waarin soms de
klinkers en medeklinkers van de
taal een zelfstandig leven gin
gen leiden. Toch kwamen de
twee werken nog niet echt uit
de verf. Vooral 'The Tower' van
Henk van der Meulen leek op
een veelkleurige verzameling
van losse onderdeeltjes die nog
niet definitief een samenhan
gend geheel vormden.
Alhoewel de tekst duidelijk
stellend was, klonk de uitvoe
ring eerder vragend. Het kan
goed zijn dat in dit eerste con
cert de kinderziektes niet over
wonnen waren. Ondanks of
misschien zelfs dank zij deze
moeilijkheden was de uitvoe
ring in zijn geheel een boeiende
gebeurtenis.
B.B. King: 'Waarom een ander wel op nummer één en ik niet?'
Er kan nog meer bij, een joekel van een nummer één hit
met name. Vrij naar de titel van zijn jongste album The
re Is Always One More Time' verkondigt B.B. King in de o
zo benauwde kleedkamer van Kopenhagens Falkoner
Theatret zijn ambitieuze boodschap. Ongelooflijk voor
een wereldberoemd artiest die ook al zo'n veertig jaar als
enig in zijn soort geldt, maar het is niet anders. Het
nuchtere feit dat hij nog nooit de top van de Amerikaan
se hitparade mocht bereiken zit de thans 66-jarige 'King
Of The Blues' duidelijk meer dwars dan de hevige rugpijn
die hem dezer dagen tot voortdurende voorzichtigheid
noopt.
KOPENHAGEN LOUIS DU MOUUN
„Soms vergelijk ik mezelf wel
eens met een wanhopige dren
keling op zoek naar een red
dingsboei," buldert Riley 'Blues
Boy' King, even tevoren door
een verdovende spuit tijdelijk
verlost zijn lichamelijke kwel
ling. „Zo graag wil ik nog dat
platensucces, want ik vind dat
mijn lange en avontuurlijke car
rière zo'n bekroning verdient.
Natuurlijk heb ik met 'Three O'
Clock Blues' al in 1952 op de
eerste plaats gestaan, maar dat
was in de rhythm blues
charts. En later (in 1970) kwam
ik met 'The Thrill Is Gone' ook
in de gewone top tien, alleen
niet hoog genoeg. Destijds kon
dat me niet allemaal zoveel
schelen. Nu zeg ik 'Wacht eens
even, waarom een ander wel op
nummer één en B.B. King
niet'."
Zijn buitengewone honger
naar succes is stellig bevorderd
door de samenwerking op podi
um en plaat met U2, die hem
drie jaar geleden niet alleen de
(gedeelde) internationale hit
'When Love Comes To Town'
opleverde maar ook een veel
jonger publiek „In de zaaJ zijn
tegenwoordig alle generaties
vertegenwoordigd. Vroeger was
dat wel anders. Trok ik alleen
publiek van mijn eigen leeftijd
en ouder. Het leek wel alsof ik
in een dierentuin zat, in een
kooi waar slechts de kenners op
af kwamen. Blijkbaar stond er
overal op de borden en in de
gidsen 'speelt uitsluitend blues',
een andere reden kan ik echt
niet bedenken."
„Maar het gekke is juist dat ik
nooit een ware bluespurist ben
geweest. Toen ik begon kreeg
mijn geluid daarom ook al
meteen een andere naam: race
music. Vervolgens werd het rhy
thm blues, daarna werd het
kortweg blues, alsof ik onder
weg een keer het ritme verloren
zou hebben, ha, ha.... Dat ter
graag met hem willen expert -
Na onder anderen U2. Bonnie
Raitt. Randy Travis en The
Simpsons staat thans Gary
Moore op de nominatie voor
een gezamenlijk avontuur. Ui
teraard is de oude meester zeer
onder de indruk van de succes
rijke bluesverkenningen van
zijn uit de hardrock afkomstige
Ierse collega en is wederzijds
respect het uitgangspunt, maar
daarnaast zijn er toch ook de
ordinaire commerciële motie-
wijl ik juist zoveel dingen heb
opgepikt. Ik heb me altijd open
gesteld voor andere invloeden,
zoals jazz, country, soul, big
band en zodoende cocktails be
dacht die hooguit bluesy getint
waren. Dat hok waarin ik me
veilig voelde heeft dus nooit be
staan, dat heeft men mij maar
toegedicht. Dankzij de geweldi
ge inspanningen van U2 zijn er
over de hele wereld miljflenen
oren alsnog geopend. Waar het
nu om gaat is dat die zo veel
bredere belangstelling voor
mijn concerten nog een keer
wordt vertaald in betere platen-
verkopen."
B.B. King kan zijn tekortko-
ming(en) als hitparadeklant wel
relativeren. Zijn laatste album
There Is Always One More Ti
me' is welgeteld zijn 72-ste
langspeler sinds zijn debuut als
zanger in 1949. En anders zijn
het wel de optredens (ongeveer
250 per jaar), die zijn lichte
frustraties' doen vergeten of de
interessante uitnodigingen van
jongere collega's die maar wat
„Gary is heel erg bekend in
Europa en veel minder in Ame
rika. Bij mij ligt dat precies an
dersom. Door de krachten te
bundelen kunnen we elkaar dus
van dienst zijn. Voorwaarde is
natuurlijk wel dat we samen op
de proppen komen met iets dat
nog nooit is gedaan, maar daar
ben ik niet bang voor. Nieuwe
partners inspireren me altijd.
Zelfs van de meest simpele rap
pers zal ik nog iets kunnen op
steken, denk ik. Ik sluit daarom
niet uit dat ik nog eens in ga op
een uitnodiging vanuit die
hoek. Tenminste, als er geen
vier-Ietter-woorden aan te pas
hoeven te komen, want daar
moet ik niets van hebben. Lie
ver geen succes, dan succes op
die manier."
Concerten: maandag 8
maart in Den Haag (Congres
gebouw) en woensdag 10
maart in Amsterdam (Concert
gebouw).
AMSTERDAM In het Muziektheater in
Amsterdam is donderdagavond de jongste
produktie van De Nederlandse Opera (DNO)
in première gegaan: 'Mitridate, Re di Ponto'
van de dertienjarige Wolfgang Amadeus Mo
zart. Een muziekwerkstuk uit 1769/1770 dat De volgende voorstellingen zijn op: 9,12,
onder regie van Pierre Audi, de artistiek direc- 15,17, 20, 23, 26, 29 maart en op 1 april.
teur van 's lands grootste gesubsidieerde
kunstinstelling, werd gevisualiseerd. Mitrida
te is de derde operaproduktie van Audi.
Avondvoorstellingen begin
fOTO JAAP PIEPER
AMSTERDAM ANP
De kleurcomposities van de
schilderijen van Vincent van
Gogh zijn in de loop der tijd
verschoven. Vooral een bepaal
de kleurschakering rood, het zo
genoemde geranium rood, is
verkleurd. Wat nu wit lijkt, is
waarschijnlijk voor een groot
gedeelte roze geweest.
Dat concludeert Cornelia Pe
res, de restauratrice van het Van
Goghmuseum in Amsterdam,
naar aanleiding van de restau
ratie van drie schilderijen van
Van Gogh. De gevonde verkleu
ringen bij de drie gerestaureer
de schilderijen 'De roze boom
gaard', 'Perzikbomen in bloei'
en 'De witte boomgaard' uit
1888, zijn volgens Peres geen
geïsoleerde gevallen. Uit de
brieven die Vincent aan zijn
broer Theo zond, blijkt dat hij
de rode kleur veelvuldig gr
bruikte. Naast de verkleuring
van het rood is ook het geel in
de loop der tijd veranderd in
een bijna bruine kleur
De conclusie van Peres wordt
onderschreven door de be
schrijvingen van de schilderijen
in de brieven die Vincent aan
zijn broer Theo stuurde. Peres
„Vincent schrijft bij voorbeeld
dat een bepaald veld op een
schilderij paars is, terwijl wij nu
een heel andere kleur zien. Dat
betekent niet dat de beschrij
ving in de brieven niet klopt,
maar onderschrijft de stelling
dat de verf is verkleurd."
RECENSIE WUNAND ZBLSTRA
Torquato Tasso van JW von Goethe door
De Tijd Regie Lucas Vandervost Spet
'Tassoeen lastig portret
hertog Alfons, oftewel het span
ningsvcld tussen potttM en
kunst. Politicus Antonio is
Tasso's tegenpool en concur
rent, zowel in hun relatie ten
opzichte van de hertog als van
de beide Leonoros. De ene Leo
nore namelijk is de zuster van
de hertog, voor wie Tasso gene
genheid voelt; de andere is haar
vriendin, die op haar beurt weer
in Tasso is geïnteresseerd. Twee
incidenten bepalen de hande
ling: de uit de hand gelopen
Indrukwekkende terugreis Studio Peer
Fred Delfgaauw in 'De Terugreis'
Nog te zien 7/3
„Mensen verbeelden zich te
sterven aan het einde van hun
leven, maar ze sterven meestal
halverwege". Deze ironiserende
tekst, uitgesproken door de be
grafenisondernemer in het
nieuwste voorstelling van Stu
dio Peer karakteriseert de bena
dering van de dood in dit stuk.
Een man kijkt na de dood van
zijn vader terug op zijn jeugd. In
een aaneenschakeling van
flashbacks zien we de zoon als
kleine jongen op bezoek bij zijn
opa' en oma. We zien hoe hij
vroeger bang was voor zijn va
der. Het verhaal eindigt met de
moeilijke taak die de zoon heeft
om zijn vader te vertellen dat hij
longkanker heeft en spoedig zal
sterven. De poppenspeler-ac
teur Fred Delgaauw speelt de
zoon en de bijfiguren zijn pop
pen.
Een stuk met de dood als the
ma moet haast wel een zwaar
stuk zijn, maar dankzij de licht
ironiserend aanpak van Del
gaauw valt er toch wat te la
chen. Zo zijn alle figuren, behal
ve de zoon, echte karikaturen.
De moeder die aldoor wil bow
len, wat voor een rampen er
zich ook voltrekken, de oma die
het leven van opa verzuurt, en
opa die op zijn beurt alleen leeft
voor de drank en de muziek van
Mozart. Haast uit een nacht
merrie gestapt lijken de begra
fenisondernemer die winst
maakt uit andermans ellende
en de behandelend arts die de
zoon adviseert even rustig een
sigaretje te roken nadat hij hem
verteld heeft dat zijn vader
longkanker heeft.
Maar naast de komische mo
menten is er ook ruimte voor
melancholische terugblikken
die slechts bestaan uit rustige
overpeinzingen van de zoon
In dit stuk van Delfgaauw is
de dood bespreekbaar en leef je
van begin tot eind mee naar het
moment waarop de zoon zijn
vader gaat vertellen dat hij niet
langer meer te leven heeft. Het
stuk drijft niet op goedkoop
sentiment en is geen tranen
trekker, maar juist door de soms
wat bizarre scènes is dit een
zeer indrukwekkende voorstel-
ling.
Hoewel onspeelbaar geacht,
wordt de Tasso' van Von
Goethe door theatermakers
naar verhouding vaak op het re
pertoire genomen. Het Vlaamse
gezelschap De Tijd heeft er in
de dubbele betekenis van het
woord een lastig dichtersportrct
van gemaakt. Door het be
schouwelijke taalgebruik in een
archaische vertaling is dit stuk
over een zestiende-eeuwse Ita
liaanse hofdichter in die zin las
tig. dat het van de toeschouwers
grote concentratie verlangt.
Daarnaast wordt Tasso in de re
gie van l>ucas Vandervost na
drukkelijk als een lastig perso
nage met bijkans paranoïde
trekjes geportretteerd.
Dichter Tasso aan het hof van
l Spiegelwanden
l Spiegels op maat
l Spiegels met lijst
l Glazen meubelen
I Vitrines
I Tafels volgens model
GLAS EN SPIEGELS
Volmolengracht 4
2312 PH Letdon (NL)
Alles uit eigen atelier Telefoon. 071 - 21 80 55
Antonio, en de normdoorbrc
kende toenadering van Tasso
tot de zuster van de hertog.
laatstgenoemde lijkt aanvan
kelijk met wellustige gretigheid
op die toenadering in te gaan
Een opvallend accent van dc re
gjsseur, want juist zij is het die
hier voor (naderhand verkeerd
begrepen) terughoudendheid
pleit Dië ontmoeting leidt vrij
wel direct tot het conflict met
Antonio dat langzaam maar ze
ker escaleert. Wat deels nog
misverstanden zijn, duidt TaMo
die voor zichzelf steeds minder
vat krijgt op ziin positie aan dit
hof, al gauw als evenzovele be
wijzen van een tegen hem gc
richtc samenzwering.
Dank zij een uitgekiende
tekstregie en geraffineerd spel
behoudt het hoge reflectie ni-
veau an dit st uk en tw-p.i.ilrie
spanning. Deze Tasso' is daar
entegen niet rrht ern heldere
voorstelling. Door de ironist he
benadering komt de hofkliek er
vaak heler van af. Daardoor ver
schuift hrt accent in lichte mate
van een dichter die met zijn po
sitie in dc samenleving worstelt,
naar een Tasso als komische
lastoak.
