Rijp voor een inrichting?
Kunst
m
'Toekomst orkesten
in Randstad onzeker
Doorleefde solo van
een gedreven acteur
Drie bands op Leids
Wisselstrpmfestival
Advies: geen geldsteun
voor de Droomfabriek
bensdag 4 maart 1992
Redactie: 071-161400 CEES VAN HOORE ANNEMIEK RUYGROK JAN RUSDAM SASKIA STOELINGA Eindredactie HENK VAN DER POST Vormgeving: Pt ET KOOREMAN
9
Atzo Nicolai, secretaris van de Raad1
voorstellen dat er mensen zijn die or
kesten en de herijking van Ope
ra Forum kost arbeidsplaatsen.
Hoeveel, wil de algemeen secre
taris niet zeggen. „We hebben
gekeken naar geldstromen, naar
doelmatigheid en kwaliteit, niet
naar arbeidsplaatsen. We zijn
geen organisatieadviesbureau.
Maar je kunt het natuurlijk wel
uitrekenen. De grote regionale
symfonieorkesten krijgen geld
voor circa negentig formatie
plaatsen. Hoe ze dat invullen is
hun zaak, maar ik schat dat op
z'n hoogst 25 musici van beide
orkesten een plaats krijgen in
die nieuwe formatie."
Als het aan de Raad voor de
Kunst ligt, verzorgen de drie
grote regionale symfonieorkes
ten straks de begeleiding van
opera's buiten de Randstad.
Ook Randstedelijke orkesten
kunnen daarbij worden ingezet.
„Bij de commissie Quené, die
ons daarover heeft geadviseerd,
waren de meningen op dat punt
verdeeld. Twee leden, een min
derheid gaven toch de voorkeur
aan een vast operabegeleidings-
orkest. Wij zijn daarop tegen,
omdat het uit kwalitatieve over
wegingen veel beter is een sym
fonieorkest in de bak te hebben.
Met een puur bakorkest hebben
we in het verleden te veel nega
tieve ervaringen opgedaan. Dat
is artistiek gezien een slechte
oplossing."
>or de Kunst: „Tja, ik kan me
haten." •fotocpd
Stortvloed van
kritiek op
Kunstenplan
DEN HAAG ANP
Op het gisteren gepresen
teerde advies van de Raad
voor de Kunst over gesubsi
dieerde kunst - het Advies
Kunstenplan - is meteen al
veel kritiek gekomen, vooral
van buiten de Randstad.
De Federatie van Kunste
naarsverenigingen heeft wei
nig visie op het toekomstige
kunstbeleid kunnen ontdek
ken in het Kunstenplan. De
Nederlandse Toonkunste-
naarsbond stelt dat Neder
land met het advies het peil
van een onderontwikkeld
cultureel gebied in Europa
nadert.
De Federatie van Kunste
naarsverenigingen keurt de
verschuiving van geld van
beeldende kunst naar archi
tectuur af. De federatie vindt
het ook merkwaardig dat er
zeven miljoen gulden wordt
uitgetrokken voor een Op
drachten- en Presentatie
fonds.
A4, afslag Leiderdorp ÉÉN RONDJE MEUBELPLEIN, NEGEN RONDJES WOONIDEEEN
MRJBELRBN
LEDERDORP
IIEUWSLUN
Workshop 'Pop en Poen'
LEIDEN Voor de tweede maal organiseert het LVC in samen
werking met de Zuidhollandse Pop Unie de workshop Pop en
Poen. Bands en hun managers kunnen hier kennis opdoen over
zaken als contracten, belastingen, auteursrechten, etc. Dick Mo
lenaar, manager van diverse bands, zal de worskhop morgen,
„donderdag 5 maart, leiden. Aanvang 20.00 uur.
'Pluizebol' nieuwe produktie Pankras
SASSENHEIM De Sassenheimse toneelvereniging Pankras
komt met de klucht 'Pluizebol' van de Nederlandse schrijver
Theo Akkermans op de planken. In eeri regie van Joop van der
Zwet brengt de vereniging deze produktie op 8, 9,15 en 16
maart in het Feestgebouw Kasanova. Alle voorstellingen begin
nen om 20.00 uur.
Dans en cabaret in Droomfabriek
LEIDEN Wolly Meriën, een van de oprichters van Djazzex, zal
in de Droomfabriek een introductiecursus Roots-dance geven.
In deze cursus komt de dans als een van de meest essentiële
vormen van bewegen naar voren. De cursus is zondag 8 maart
van 15.00 tot 17.00 uur. Diezelfde avond zal de cabaretier Wim
kaufman een optreden in de Droomfabriek verzorgen. Dat be
gint om 21.00 uur.
Prince eerder in Nederland
ROTTERDAM Fans van popster Prince kunnen hun idool eer
der bewonderen dan aanvankelijk de bedoeling was: hij begint
zijn Europese tournee in Nederland al op 26 en 27 mei met twee
concerten in sportpaleis Ahoy'. Er stonden al vier concerten ge
pland in juli, waarvan één in het MECC in Maastricht (4 juli) en
drie in Rotterdam op 5, 7 en 8 juli. Met deze optredens zal Prin
ce zijn Europese toemee afsluiten. De kaarten voor deze optre
dens zijn reeds uitverkocht. De kaartverkoop voor de twee nieu
we concerten begint op zaterdag 7 maart.
Pavarotti op dieet
LONDEN Binnenkort zal Luciano Pavarotti uit een minder
volle borst zingen: de wereldbefaamde Italiaanse tenor is op di
eet, zo liet hij de pers in Glasgow gisteren weten. Van de 140 kilo
zijn er al vier af, en er moeten nog 57 volgen, liefst met een snel
heid van een halve kilo per dag. „Over 28 dagen zal men mij
slechts aan mijn rode anjer in net knoopsgatJierkennen", zei de
zanger vol vertrouwen. De opera-ster is niet bang dat zijn stem
te lijden zal hebben als hij in snel tempo vermagert. Wel hield hij
de vragenstellers op een veilige afstand, uit vrees voor verkoud
heid.
Een monoloog voor twee
stemmen: de oude Krapp luis
tert naar een bandopname die
hij jaren geleden op zijn 39ste
verjaardag heeft gemaakt. Elk
jaar namelijk legt hij zijn erva
ringen vast op geluidsband. Al
vorens dat ook nu weer te doen,
beluistert hij na het raadplegen
van het register van zijn ge
luidsarchief Doos 3 Spoel 5.
Met een scala aan emoties re
ageert de oude man op de im
pressies van zijn jongere ik. De
acteur die de rol van de oude
Krapp vertolkt, moet die reac
ties veelal niet met woorden
maar juist met suggestief spel
aan ons duidelijk zien te maken.
De 'band' is naar verhouding
veel meer aan het woord dan de
hiernaar luisterende Krapp. In
de opvatting van Julien
Schoenaerts lijken verwonde
ring en verbittering in Krapp's
reacties te overheersen.
De kracht van de vertolking
van Schoenaerts schuilt zeker
niet in de laatste plaats in de ge
heimzinnige uitstraling die hij
als gedreven acteur met zich
mee brengt. Pas wanneer je de
tekst van 'Krapp's laatste band'
met de zeer gedetailleerde re
gie-opmerkingen van Beckett
erbij pakt, kun je vaststellen op
wat voor een intense en precie
ze manier Schoenaerts zich de
ze tekst heeft eigen gemaakt.
Hier is welhaast sprake van
'Verinnerlichung', van een zeer
hoge graad van inleving in een
tekst. Los daarvan is eveneens
aan alle uiterlijkheden voor wat
betreft decor, bewegingspatro
nen enzovoort grote aandacht
besteed. 'Wit gezicht. Paarsrode
neus. Verwarde grijze haren.
Ongeschoren. Sterk bijziend
(maar zonder bril). Hardho
rend.' Alles klopt tot in het
kleinste detail.
Spoel 5 uit Doos 3 bevat een
fragment dat Krapp een paar
maal afspeelt. Het gaat over de
ontmoeting met een vrouw,
over de intieme relatie met een
ander menselijk wezen. Hoogst
waarschijnlijk is dat een sleutel
passage, want zelfs het inspre
ken van de nieuwe band word
onderbroken of beter nog af£
broken om nogmaals naar c
fragment te luisteren. Daarna
draait de band op zo'n ouder
wetse spoelenrecorder gewoon
geluidloos door: er valt niets
meer te zeggen. Aldus eindigt
een vijftig minuten durende
voorstelling die uiterste concen
tratie vergt voor een doorleefde
acteerprestatie.
luid. En Dreadful Great tenslot
te speelt stevige rockmuziek,
waarbij uitstapjes worden ge
maakt naar jazz, punk, folk en
zelfs de betere klassieke muziek.
De drie bands zijn vanaf een
uur of negen bij Augustinus, Ra
penburg 24, te beluisteren.
Onder de naam Wisselstromfes-
titfal treden zaterdag drie bands
op in het gebouw van de stu
denten- en jongerenvereniging
Augustinus. De naam is geko
zen, omdat de drie bands elk
een eigen stroming vertegen
woordigen.
Voortkomend uit de Leidse
formatie Malewis a Gogo werd
vorig jaar The Naked Lunch op
gericht. Speelde men aanvanke
lijk vooral covers, in de nieuwe
bezetting is gekozen voor een
geheel eigen repertoire. De
composities zijn duidelijk met
een knipoog naar de jaren zes
tig en zeventig geschreven. En,
er kan meegehupst worden.
Ma'china maakt een eigen
zinnige mix van new wave. funk
en rock met als resultaat een
subtiele en toch krachtige
sound en een afwisselend ge-
Atzo Nicolai, secretaris van Raad voor de Kunst:
„I hate you all", staat er met grote letters op een kunst
werk in de hal van de statige villa waarin de Raad voor de
Kunst zetelt. In de hoge, zonverlichte kamers is maan
denlang vergaderd over een advies. Het Advies. Van 316
Nederlandse kunstinstellingen werd hier het lot beze
geld. In ieder geval Opera Forum en het Limburgs Sym
fonieorkest zullen, als het aan de Raad ligt, na 1993 niet
langer bestaan. ,,Tja, ik kan me voorstellen dat er mensen
zijn die ons haten."
DEN HAAG HERMAN HAVERKATE
Atzo Nicolai', algemeen secreta
ris van het ruim honderd leden
tellende adviescollege, erkent
volmondig dat het advies pijn
lijke consequenties heeft. „Daar
viel niet aan te ontkomen. En
toch zeg ik: als je kijkt naar wat
haar inzet was, dan doen wij het
LEIDEN JAN RUSDAM
De Raad voor de Kunst heeft
negatief gereageerd op de sub
sidie-aanvraag van de Leidse
Droomfabriek en het Roots
Dance Theatre. In het advies
voor het Tweede Kunstenplan
dat de Raad gisteren aan minis
ter d'Ancona van WVC stuurde
wordt geoordeeld dat de activi
teiten van het Roots Dance The
atre niet van landelijk belang
zijn.
De Droomfabriek, gevestigd
aan de Oude Singel, biedt cur
sussen en repetitieruimtes aan
en organiseert festivals en the
madagen. De instelling heeft
34.000 gulden subsidie ge
vraagd om in Den Haag een
studioruimte beschikbaar te
kunnen stellen aan het Roots
Dance Theatre om produkties,
opleidingen en workshops mo
gelijk te maken.
Volgens de Raad voor de
Kunst moet het mogelijk zijn re-
anders, benutten we de spaar
zame ruimte die er is. Al blijven
de marges smal."
Hij sluit niet uit dat er na deze
Kunstenplanperiode ook een
'majeure operatie' voor de
Randstad-orkesten in het vat
zit. „Zoals we nu gekeken heb
ben naar de voorzieningen in
het oosten, noorden en zuiden,
petitieruimtes op commerciële
basis te verhuren. Als professio
nele dansgroep vindt de Raad
het belang van het Roots Dance
Theatre niet van dien aard dat
het een meerjarige rijkssubsidie
verdient.
Alex Milberg van de Droom
fabriek zegt teleurgesteld te zijn
over het advies van de Raad
voor de Kunst. „Het Roots Dan
ce Theatre is een groep die wat
anders doet dan we gewend
zijn. Roots dance is een vorm
van dans die is voortgekomen
uit westerse en niet-westerse in
vloeden. Ik had verwacht dat
juist de overheid daar oog voor
zou hebben. Zonder subsidie
zal de groep inderdaad een
commerciële prijs voor de repe
titieruimte moeten betalen en
sponsors moeten zoeken om
produkties mogelijk te maken.
Ik vrees dat dat een moeilijke
zaak wordt, maar we zullen wel
doorzetten", aldus Milberg.
moeten we dat ook doen naar
de orkesten in de Randstad.
Daarna kan er wat ons betreft
een rustperiode intreden. Het is
niet zo dat we eindeloos door
gaan met veranderingen, al blij
ven kleinere aanpassingen ge
woon nodig. Dat is inherent aan
de kunst. Film krijgt nu bijvoor
beeld meer geld omdat het een
nieuwe, interessante en toch
betrekkelijk karig gesubsidieer
de sector is. Zulke verschuivin
gen blijven nodig."
Minister d'Ancona zette eind
oktober de toon met haar 'ma
jeure verschuiving' in de kun
stenwereld, de Raad voor de
Kunst volgde gisteren, zij het
met andere accenten. De
slachtoffers zijn voorlopig de
zelfde. Opera Forum Filharmo
nisch, het Enschedese proble-
menkind, verdwijnt op rigou
reuze wijze van het toneel.
„Een harde maatregel", er
kent Nicolai, „maar onvermij
delijk. Aan opheffing viel niet te
ontkomen. We hebben daarover
uitvoering gesproken, maar uit
eindelijk de knoop doorgehakt.
Dat is eerlijker. Als iedereen het
erover eens is dat een bedrijf
slecht functioneert, moet je er
niet omheen draaien. En laten
we wel wezen: Forum is een ar
tistiek, zakelijk en in alle op
zichten eigenlijk moeizaam
functionerend gezelschap. We
moeten met een schone lei be
ginnen, met een nieuw gezel
schap, een nieuwe leiding en in
een nieuwe situatie."
Vertrouwen
„Forum is en blijft een gezel
schap dat onvoldoende interes
sante voorstellingen maakt. En
daar gaat het toch om. Er is bij
ons geen vertrouwen. Noch in
de organisatie, noch in de lei
ding, noch in de koers die men
wil varen. Als Raad hebben we
daarom gezegd: de enige ma
nier om dat echt goed te krij
gen, is van voren af aan begin
nen, hef de zaak maar op."
Het schrappen van twee or-
Medewerkers van stedelijk museum De Lakenhal verwijderen de Rembrandts van de muur en maken de
schilderijen klaar voor verzending. De tentoonstelling is afgelopen, Rembrandt wordt opgedoekt
foto hielco kuipers
Rembrandt' in Lakenhal: 40.000 bezoekers
LEIDEN JAN RUSDAM
De tentoonstelling Rembrandt
en Lievens in het Stedelijk Mu
seum De Lakenhal heeft ruim
40.000 bezoekers getrokken.
Aanvankelijk zag het er naar uit
dat het museum het verwachte
aantal bezoekers van 40.000 net
niet zou halen. In het afgelopen
weekeinde, de laatste dagen van
de tentoonstelling, trokken
Rembrandt en Lievens echter
nog zeer veel belangstellenden
naar De Lakenhal. Toen het
museum zondagmiddag de
deuren sloot, bleken 40.216 be
zoekers de kassa te zijn gepas
seerd. Een recordaantal. Ge
woonlijk trekt het museum zo'n
32.000 bezoekers per jaar.
Gisteren werd een begin ge
maakt met het opdoeken van de
tentoonstelling. De kapitale
schilderijen werden ingepakt
om vanaaag, per vrachtauto, de
thuisreis te aanvaarden naar
musea en particulieren in het
buitenland. Uit de vele reacties
blijkt, volgens De Lakenhal, dat
de vele bezoekers de Leidse ten
toonstelling zeer gewaardeerd
hebben.
Twijfel over
Centrum voor
Beeldende Kunst
LEIDEN JAN RUSDAM
Het ziet er niet naar uit dat er
op korte termijn een Centrum
Beidende Kunst (CBK) zal ko
men aan de Mandenmakers-
steeg naast het Waaggebouw
Als het aan de directie kunst en
cultuur van de gemeente ligt
kan het CBK nog voor het eind
van dit jaar zijn gerealiseerd. De
uitvoering van dit plan wordt
evenwel in de wielen gereden
door een ander plan van de ge
meente om in het 'gat' aan de
Aalmarkt een luxueus winkel
centrum te bouwen.
Het hoofd van de directie
kunst en cultuur. V. van Baarle.
vreest dat het Centrum Beel
dende Kunst op de lange haan
wordt geschoven, terwijl het
plan voor een nieuw te bouwen
ruimte aan de Mandenmakers
steeg klaar ligt. Deze door de
gemeente te huren ruimte zou
benut moeten worden voor het
kunstuitleengedeeltc van de
nieuwe organisatie, terwijl De
Waag dienst kan gaan doen als
loket voor het CBK. waar kun
stenaars en particulieren te
recht kunnen voor allerlei infor
matie. Daarnaast kunnen in De
Waag tentoonstellingen worden
gehouden van moderne becl
dende kunst.
Van Baarle: „De gemeente
raad heeft vorig jaar 175.000
gulden extra beschikbaar ge
steld voor het tot stand brengen
van hei Bk. Voor dal geld I an
ik het plan dat we nu hebben
ook uitvoeren. /Ms het aan mij
ligt is het CBK voor het einde
van dit jaar gerealiseerd. Maar
we moeten het ijzer wel smeden
nu het heet is. Ik maak mij zor
gen dat de uitvoering van het
CBK-plan ernstige vertraging
oploopt als we moeten wachten
tot het plan voor het winkelcen
trum verder is uitgewerkt. Mijn
vrees is dat het tegen die tijd
voor dis 175.000 gulden hele
maal niet meer kan."
Volgens Van Baarle is de
Manaenmakersstecg de uit gele
zen plek om een verbinding te
leggen tussen een Centrum
Beeldende Kunst en De Waag.
„Voor de Kunstuitleen Leiden,
dat in het CBK moet opgaan, is
het van groot belang dat er
spoedig een nieuw onderkomen
komt.
MAASTRICHT - Een detail van 'Bosarbeid op het landgoed Engelenburg te Brummen', een olieverf op
doek van de 19de-eeuwse kunstenaar Wouterus Verschuur is een van de pronkstukken op de European Fi
ne Art Fair. Deze beurs van 19de- en begin 20ste-eeuwse schilderijen wordt van 14 tot 22 maart in het
MECC in Maastricht wordt gehouden.