Binenland
Kok wil lasten lager
betaalden verlichten
Duitsers zien af van eigen vliegtuigen
Rechtbank wil Koffeman
(CDA) straffen met boete
Koningin geen groot
aandeelhouder Shell
Cao-overleg NS-personeel verloopt stroef
Als Holland Dorp niet kan, dan
kan het werk van Memisa ook
Woensdag 4 maart 1
Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRJSART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vomigeving: HENK GEIST
5
Algemeen Nederlands PersbP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
Het orgel in de Amstitse Westerkerk is ingrijpend gerestaureerd. Het dateert uit 1686 en is nu teruggebracht in zijn staat van 1727 toen het
orgel op z'n best was de beschilderde luiken kunnen weer open en dicht Het orgel zal op 5 april worden bespeeld als de restauratie van de
Westerkerk is voltooD de foto legt een schilder de laatste hand aan het orgel. foto nieuw anefo rob croes
'Verlaging hangt af van loonmatiging'
NIEUWSLIJN
Goede kaïunsterdam voor Eurofed
Amsterdam heeft le kansen om de vestigingsplaats te wor
den van de Europ:entrale bank (Eurofed). Dat stelt het Britse
Henley Centre forecasting, een vooraanstaand particulier
adviesbureau, in vandaag gepubliceerd rapport. Het bureau
heeft onderzoek gan naar de kansen van de kandidaat-ste
den. Volgens Hemeeft Amsterdam de voordelen van een
centrale ligging, «kende vliegverbindingen en een relatief
goede talenkenni de bevolking. Behalve Amsterdam dingen
Frankfurt, Berlijnrijs en Madrid mee als vestigingsplaats voor
de Eurofed.
FNV'er Krnstra naar Hema
Klaas Koomstra, tuurder van de Dienstenbond FNV, gaat bij
Koninklijke Bijenf Beheer (KBB) meewerken aan de reorgani
satie van de Herrlij leidde de afgelopen zes jaar de onder
handelingen meiomroepwerkgevers. Koomstra (49) treedt
niet in dienst variB, maar wordt hoofd van het personeelsbe-
middelingsburesan de Stichting Hema Transfer, een binnen
kort op te richtemafhankelijk van KBB functionerende stich
ting. Vorige maawerd bekend dat bij de Hema 600 arbeids
plaatsen zullen vallen.
Subsidie psitieve actie vrouwen werkt
De stimuleringsieling voor positieve actie voor vrouwen is vol
gens het ministe van sociale zaken een succes. De regeling
(die loopt tot 19< geeft werkgevers subsidie in de kosten van
een speciale mewerker die een betere positie voor vrouwen in
bedrijven moet Iverkstelligen. Zonder die subsidie zouden in
de meeste orgaraties zulke medewerkers niet zijn aangesteld,
noch zouden an re activiteiten van de grond zijn gekomen, al
dus het minister Bovendien hebben veel ondernemingen te
kennen gegevenat ze na afloop van de subsidieregeling door
zullen gaan metin activiteiten op dit terrein.
Praktijkvkschool moet lbo redden
Het tekort aan atoachtelijke vaklieden kan worden opgeheven
door de oprichtig van praktijkvakscholen. Deze scholen moe
ten dan in de plets kómen van het lager beroepsonderwijs
(lbo). Deze bramegerichte scholen moeten de afstand tussen
theorie en prakt* overbruggen. Het nieuwe lbo kan dan veel
beter inspelen o de specifieke behoeften in de bedrijfssectoren.
Dat stelt de Neddandse Maatschappij voor Nijverheid en Han
del in de vandaa uitgebrachte nota. De maatschappij vreest dat
het lbo zonder iigrijpen langzaam zal wegkwijnen.
DEN HAAG ANP
Koningin Beatrix heeft tegen de
verwachting in geen belang van
5 procent in Koninklijke Olie
(Shell). Een belang van die
grootte heeft omgerekend een
beurswaarde van 3,85 miljard
gulden. Dat blijkt uit de aan
meldingen die grootaandeel
houders van beursfondsen
moeten doen in het kader van
de Wet Melding Zeggenschap
(wmz). De koningin duikt bij
geen enkel beursfonds op als
grootaandeelhouder. Het was
gisteren de laatste dag dat aan
deelhouders hun pakketten van
5 procent of meer konden mel
den.
Al jaren duiken er met enige
regelmaat geruchten op dat ko
ningin Beatrix aanzienlijke be
langen zou hebben in Koninklij
ke Olie. Volgens een woordvoer
der van de Rijksvoorlichtings
dienst (RVD) heeft Beatrix geen
DEN HAAG GPD
Minister Ritzen van onderwijs
vreest een stevig robbertje vech
ten in het kabinet over verho
ging van de onderwijssalarissen.
De PvdA-bewindsman zegt dat
vandaag in een interview met
het dagblad Trouw.
Volgens de minister heeft hij
binnen zijn begroting nauwe
lijks financiële ruimte om de sa
larissen van leraren op te krik
ken. Ritzen stelt dat zijn beleid
in het kabinet steeds op brede
Minister Kok van financiën onderzoekt de mogelijkheden
om de lasten voor lager betaalden vanaf volgend jaar te
verlichten. Hij denkt daarbij onder meer aan een zeer be
scheiden verhoging van het arbeidskostenforfait (de be
lastingaftrek wegens arbeidskosten).
ofn haag r.pn ve 'as,enverlichting als blijkt
„dat dat voor de sociale part
ners ook wat uitmaakt".
De bewindsman waarschuw
de verder opnieuw voor over
spannen verwachtingen ten
aanzien van een lastenverlich
ting in 1993. Volgens hem is er
slechts 'minimale' ruimte daar
voor. ,Als je substantieel gaat
wijzigen in de tussenbalans
Dat heeft Kok gisteren voor de
radio kenbaar gemaakt. De be
windsman koppelde de lasten
verlaging aan de bereidheid van
sociale partners (werkgevers en
vakbonden) om de lonen te ma
tigen en banen te scheppen.
Volgens hem zal pas besloten
kunnen worden tot een selectie-
(waarin lastenstijgingen zijn af
gesproken, red.), sla je grote
budgettaire gaten", waarschuw
de de bewindsman.
Kok wees er verder op dat het
eventuele verminderen van las
tenstijgingen voor huizenbezit
ters en autogebruikers, zoals hij
en premier Lubbers vorige week
opperden, ook moet gelden
voor bewoners van huurhuizen
en de prijzen van het openbaar
vervoer. In de tussenbalans is
de lastenstijging voor huizenbe
zitters gekoppeld aan verhoging
van de huren en het 'aanslaan'
van autobezitters verbonden
met hogere tarieven in het
openbaar vervoer.
De lastenstijging voor huizen
bezitters (een hoger huurwaar
deforfait) is overigens gekop
peld aan de inflatie. Al eerder
oleek dat die hoger uitvalt dan
voorzien, zodat het fml.ui mm
der omhoog zal gaan dan ge
dacht. Dit is op papier een las
tenverlichting. In de praktijk be
tekent het echter een iets gerin
gere verhoging. Premier Lub
bers sprak mede daarom vorige
week over een 'relatieve' lasten
verlichting. Ook bij de tariefs
verhogingen openbaar vervoer
speelt de inflatie t
rol.
SCHIPHOL» BILL MEIJER
belang van vijf procent of meer
aangemeld. „Daaruit mag je
concluderen dat haar belangen,
als ze die al heeft, niet groter
zijn dan 5 procent", zei hij. Of
Beatrix een belang in de olie
maatschappij heeft, kon hij niet
bevestigen. „Uiteraard beheert
zij enig familiekapitaal. Hoe dat
is samengesteld, weet ik niet
Dat is privé."
Joep van den Nieuwenhuyzen
(Begemann) maakte gisteren
een aanzienlijk belang van
20,18 procent in Mulder Bos
koop (rollende materieel) be
kend. De eigenaars, de gebroe
ders Van Mook, hebben daar
door niet langer de meerder
heid van de aandelen in han
den. Van den Nieuwenhuyzen
maakte verder een kapitaalbe-
lang van 49,35 procent bekend
in Begemann. Beurshandelaren
noemden dat belang „groter
dan verwacht".
VERVOLG VOORPAGINA
DASA heeft lange tijd plannen gehad voor
de ontwikkeling van twee eigen vliegtuigen
en zou daarmee een directe concurrent van
Fokker worden. De Duitsers hadden ver
gaande afspraken met het Franse Aérospa-
tiale en het Italiaanse Alenia voor de pro-
duktie van de twee straalverkeersviiegtui-
gen, de DAA 92 en flater) de DA«> 122. De
Duitsers zouden met een belang van 50
procent het voortouw nemen. De ontwikke
ling van beide vliegtuigen, die directe con
currenten zouden worden van Fokker, zou
zo n vier miljard gulden kosten.
Fokker-topman Nederkoom greep de ho
ge ontwikkelingskosten aan om de buitten
uit te nodigen tot samenwerking. Letterlijk
zei hij tegen deze krant: .Als ik de baas van
Daimler-Benz was zou ik in plaats van vier
miljard gulden in een eigen vliegtuig te ste
ken, overwegen voor twee miljard gulden
Fokker te kopen." Hij noemde de plannen
van DASA 'onzakelijk'.
DASA en Fokker gaan zich samen toeleg
gen op produktie van burgervliegtuigen in
de markt van 80 tot 130 stoelen. Fokker
heeft de tekeningen al klaar voor een inge
korte (Fokker 70) en een verlengde (Fokker
130) versie van de Fokker 100.
Hoe de samenwerking precies gestalte
krijgt, is overigens nog onduidelijk Overi
gens moet de Nederlandse overheid, met
zo n 30 procent grootaandeelhouder van
Fokker, nog instemmen met de plannen.
Ook de vakbonden waren vanmorgen nog
niet ingelicht.
Ritzen: 'Ruzie over salarissen'
steun heeft kunnen rekenen.
„Maar er ontstaat zo langza
merhand een zekere metaal
moeheid. In hun minder sterke
momenten merk je bij collega's
iets van: daar heb je onderwijs
Er is zeker zo'n 1,3 miljard
nodig om de salarisachterstand
weg te werken, zo heeft onder
zoek onlangs uitgewezen. De
achterstanden zijn het grootst
bij de leraren die relatief kort in
dienst zin, invalkrachten en in
het basisonderwijs.
UTRECHT ANP-GPD
De eerste overlegronde over een
nieuwe cao voor de Nederland
se Spoorwegen (NS - 27.000
werknemers) is gisteren stroef
verlopen. Dat heeft bestuurder
W. Korteweg van de Vervoers-
bond FNV gisteravond meege
deeld. De partijen praten van
daag weer verder.
NS blijven bij hun eigen voor
stellen en wijzen die van de
vakbonden alleen maar af, al
dus Korteweg. De vakbonds
man toonde zich behoorlijk
geïrriteerd. „Het kan niet zo zijn
dat NS alle vakbondsvoorstellen
blijven verwerpen", zo zei hij.
Moeilijke punten in het over
leg zijn vooral de lonen, het in
leveren van atv-dagen en flexi
belere werktijden met de bijbe
horende vergoedingen. NS wil
len meer flexibele werktijden en
bieden een loonsverhoging van
3,4 procent per 1 april. De bon
den vinden dat te weinig en zijn
verder weinig ingenomen met
het voorstel van NS werknemers
met hogere salarissen iets ex
tra's te geven. Bij een salaris van
5.000 gulden bruto komt er 0,3
procent bij. Voor elke vijfhon
derd gulden meer, komt er nog
eens 0,3 procent bij. De NS wil
len de beter betaalden iets ex
tra's bieden omdat ze moeite
hebben deze mensen te krijgen
en/of binnen te houden. Het
lieten zich wel zien, r
spandoeken bulten.
gaat dan vooral om rayonmana
gers, technici en planners.
De Vervoersbonden FNV en
CNV gaan uit van een loonsver
hoging van 1,5 procent plus
prijscompensatie (2,75 pro
cent). De extra salarisverhoging
voor de beter betaalden moet
volgens hen worden besteed
aan een algemene loonsverbe
tering. „Dat levert 0,15 procent
voor iedereen op", aldus Korte
weg.
Vertrouwenin kamerlid geschaad door fraude
UTRECHT» GPD.ANP
Een boete van 15.000 gulden of
zes maanden cel. Die straf eiste
de Utrechtse officier van justitie
mr. P. van der Molen gisteren
tegen het CDA-Tweede-Kamer
lid G. Koffeman. De officier acht
bewezen dat het kamerlid in
komsten van zijn vroegere
werkgever, de Algemeen Chris
telijke Politiebond (ACP), heeft
verzwegen tegenover de belas
tinginspectie in Den Haag.
Koffeman, die op 14 septem
ber 1989 als CDA-kamerlid
werd beëdigd, gaf 18 december
1989 op dat hij vanaf 14 sep
tember geen salaris meer van
de bond heeft ontvangen. Uit
de boeken van de ACP blijkt
echter dat hij tot en met 31 de
cember 1989 bij de bond als
voorzitter in dienst is geweest.
Kamerleden hebben de wet
telijke verplichting hun neven
inkomsten op te geven aan de
Staat. Als die inkomsten boven
een bepaalde grens komen,
worden zij gekort op hun 'scha
deloosstelling' (salaris - 116.782
bruto per jaar) die zij ontvangen
van het ministerie van binnen
landse zaken. Koffeman had
volgens de officier bijna 11 mille
aan de fiscus moeten opgeven.
Volgens Koffeman heeft hij
echter niets onwettigs gedaan.
Volgens hem wilde het bestuur
van de ACP de scheidende
voorzitter een 'gouden hand
druk' aanbieden als dank voor
het werk dat hij heeft verricht.
Omdat zo'n douceurtje nogal
gevoelig ligt in vakbondskrin
gen, werd de handdruk van bij
na 27.000 gulden bruto in de
boekhouding opgevoerd als sa
laris over de maanden oktober,
november en december. Tegen
de rechters zei Koffeman dat hij
zich nooit met de administra
tieve afhandeling van zijn hand
druk heeft bemoeid en dat hij
sinds 6 september 1989 geen
werkzaamheden meer voor de
bond heeft verricht.
De officier van justitie wilde
echter niets weten van een gou
den handdruk. „Het is opval
lend dat Koffeman pas gaat pra
ten over een gouden handdruk
als het openbaar ministerie
hem als verdachte aanmerkt
Volgens haar hebben de ACP en
Koffeman gewoon een truc be
dacht om te voorkomen dat de
oud-voorzitter in zijn kamersa
laris zou worden gekort.
„Van een volksvertegenwoor
diger mag worden verwacht dat
hij anders met dit soort zaken
omgaat", aldus de officier tegen
Koffeman. Het nadeel voor de
Staat - ongeveer 10.000 gulden -
noemde zij gering, maar be
langrijker is volgens haar dat
het vertrouwen in de volksver
tegenwoordiger Koffeman is ge
schaad.
De rechtbank doet 17 maart
uitspraak.
NU KERK THEO HAERKENS
„Er is altijd wel een gek, die iets wil roe
pen." P. Hovestadt. penningmeester van
Christenen voor Israël valt even uit zijn rol.
De vriendelijke toon waarmee hij uiteenzet
dat Holland Dorp niets te maken heeft met
Israëls nederzettingenpolitiek, maakt plaats
voor oprechte boosheid en verontwaardi
ging- .Als je zo redeneert, kun je ook wel
zeggen dat de Grebbeberg eigenlijk Duits
gebied is."
De Stichting Christenen voor Israël finan
ciert de bouw van een tijdelijk opvangkamp
voor immigranten uit de voormalige Sov
jetunie en Etiopië in het zuiden van Jeruza
lem, een project waar tien miljoen gulden
mee is gemoeid. Het terrein waar de vracht
wagens af en aan rijden, ligt tussen twee
buitenwijken van de stad in bezet gebied.
Niet waar, zegt Hovestadt. Het kamp valt
binnen de grenzen die in 1948 door de Ver
enigde Natifes zijn aangegeven, zo betoogt
hij. „Er is daar al die tijd niets gebouwd, er
liep niemand en er woonde niemand. De
bezette Westelijke Jordaanoever ligt zestig
kilometer verderop."
Hovestadt, volgens eigen zeggen een
'goede vriend' van de Jeruzalemse burge
meester Koliek, wil van geen kritiek horen.
Het bevalt hem dan ook allerminst dat de
Tweede Kamer-fractie van D66 minister
Van den Broek van buitenlandse zaken vra
gen heeft gesteld over de kwestie. Volgens
de Democraten wordt Holland Dorp wel
degelijk op bezet gebied gebouwd. Dat is in
strijd met de VN-resoluties en het beleid
dat Nederland voert ten aanzien van het
Midden-Oosten. Daarom willen de Demo
craten dat de bewindsman bekijkt of er juri
dische dwangmiddelen zijn om te voorko
men dat geld uit Nederland wordt besteed
in strijd met internationale verdragen.
Met enige moeite kan penningmeester
Hovestadt zich wel voorstellen dat er kritiek
is op het nederzettingenbeleid van de Israë
lische regering. De toenemende anti-Israël-
houding in de wereld baart hem echter zor
gen. Als onze huln aan Israël niet kan. dan
zou de minister ook iets moeten zeggen van
de activiteiten van het Rode Kruis, Memisa
en Artsen zonder Grenzen, want die zijn
vaak actief in landen met veel meer omstre
den regimes."
Hovestadt kan zich niet voorstellen dat
Van den Broek zijn organisatie op de vin
gers zal tikken. Vooralsnog gaat hij ervan uit
dat de bewfadSOUHI I x.n DU zeggen dat die
zich niet goed heeft laten informeren
„Maar mocht hij tot andere conclusies ko
men, dan hebben wij als gezagsgetrouwe
burgers wel een probleem.
Christenen voor Israël (67.000 leden,
voornamelijk uit EO-gelederen. maar ook
leden van CDA en PvdA) biedt al twaalf jaar
hulp aan Israël, jaarlijks worden in eigen
kring miljoenen guldens ingezameld voor
allerlei doelen, zoals de inrichting van een
opvangcentrum voor vluchtelingen en huln
aan een psychiatrisch ziekenhuis. Bijna al
tijd wordt het geld aan Irnizalem gwdion
ken omdat „God Jeruzalem heeft gekozen
als zijn woonplaats".
Van het totale benodigde bedrag van tien
miljoen gulden dat nodig is voor Holland
Dorp. is op dit moment al één miljoen gul
den binnen De pciuilugmewigi boptimb
tisch dat het bedrag wordt gehaald. De er
varing leen dat de aanhang bereid is diep fa
de buidel te tasten. „We krijgen niet alleen
geld. maar ook K hfldttllttl 00 p" 091 1 H
zamelingen, die we verkopen. Verder is er
een goudstaaf binnengekomen en een me
vrouw heeft een half miljoen geschonken."
NIB verwacht
aantrekken
van economie
DEN HAAG GW)
De Nationale Investering* Bank
(NIB) zogi ht-i nog ui hoi i voor
zichtige woorden Maar aan de
hand van een jaarlijkse enquête
onder 250 ondernemingen lijkt
er sprake te ziin van het begin
van het aantreden van de con
junctuur".
In de zogenaamde 'optimis-
me-enquéte van de voormalige
staatsbank blijken bijvoorbeeld
de producenten van kapitaal of
investeringsgoederen wal opti
mistischer dan een jaar geleden.
Van een omslag is overigens
nog geen sprake. De index van
de optimisme-enquête' daalt
zelfs één punt van 39 naar 38
in vergelijking met een jaar ge
leden Joch constateert de NIB
dat ondernemers sinds een jaar
optimistischer zijn over de
winstontwikkeling en het inves
teringsklimaat
In de jaarlijkse enauête van
de NIB onder grotere oedrijven
(meer dan 100 medewerkers)
wordt een fors aantal gedetail
leerde vragen gesteld over dc
verwachtingen voor de nabije
