Zaken
'Wegenwacht voor thuis'
Struikelen over kasteelresten
Milieuvriendelijke stoel
op kantoor heeft toekomst
Themadagen Leids computerbedrijf
Nieuwe klanten voor Fokker
Woensdag 4 maart 1992
Redactie: 071-161400 WILLEM SPIERDUK CAROLINE VAN OVERBEEKE Eindredactie: JAN VAN DER NAT Vormgeving: RUTCER J HOOGERDUK
19
Werkgelegenheid
op Schiphol
groter in 1991
STAND VAN
Via 06-0013 staat binnen 24 uur de specialist op de stoep
Vraag en aanbod in de technische sector sluiten slecht op
elkaar aan. Vaak is de consument de dupe van een on
deskundige of malafide ondernemer, omdat hij geen
goede vakman weet te vinden. Haarlemmer K. Tesselaar
zag het gat in de markt en begon een 06-alarmcentrale,
waarbij landelijk 1400 technische bedrijven uit 18 ver
schillende branches zijn aangesloten.
Directeur J.A. van Velzen temidden van een aantal modellen van de Primar, de mileuvriendelijke stoel van het
kantoor. föto hhlco kuipirs
Fabrikant neemt zetel weer terug voor hergebruik
LEIDEN/HAARLEM
Het nummer 06-0013 is 24 uur
per dag bereikbaar. 'Een wegen
wacht voor thuis', noemt Tesse
laar zijn initiatief. „Iemand die
ons belt krijgt gegarandeerd
binnen een paar uur de ge
vraagde specialist aan huis, of
het nu een CV-monteur, sleutel
maker of video-reparateur is."
Voor deze service betaalt de
klant 17,50 gulden aan de 06-
centrale. De reparateur rekent
een vast, vooraf afgesproken ta
rief.
„Vooral in de 24-uurssector
zijn veel beunhazen actief',
weet Tesselaar. „Wij bieden de
klant een waarborg in de vorm
van betrouwbare bedrijven, die
een klus ook echt aan kunnen.
Vaak worden op zich prima be
drijven aangezocht voor een
verkeerde opdracht. Ik kom zelf
uit de bouwwereld en daarin
werken veel onderaannemers
die gespecialiseerd werk leve
ren. De een is sterk in de nieuw-
bouwsector, de ander is gespe
cialiseerd in onderhoud en de
klant weet dat vaak niet. Zo
kwam ik op het idee vraag en
aanbod beter op elkaar af te
„Ik speel in op de zucht naar
KLM eist geld
Sabena terug
AMSTELVEEN ANP
De KLM is in België naar de
rechter gestapt om een miljard
frank (55 miljoen gulden) terug
te eisen die zij destijds heeft ge
ïnvesteerd in Sabena World Air
ways (SWA), het samenwer
kingsverband van Sabena, KLM
en British Airways. Volgens een
woordvoerder van de KLM is de
zaak sinds afgelopen week on
der de rechter nu duidelijk is
geworden dat Sabena niet van
zins is het geld terug te betalen,
zoals was afgesproken.
Doordat Sabena de twee mil
jard frank in 1991 niet terugbe
taalde aan KLM en BA wist het
bedrijf over dat jaar nog een be
scheiden winst te boeken van
50 miljoen frank.
zekerheid", zegt Tesselaar.
Vooraf liet hij uitgebreid onder
zoeken of zijn initiatief levens
vatbaar zou zijn. De uitkomsten
sterkten hem in zijn vermoeden
dat de Nederlander 'vooral geen
gezeur wil met reparaties'. .Als
zijn TV kapot is wil de consu
ment dat die snel wordt gerepa
reerd, zonder dat hij zich zor
gen hoeft te maken over de
prijs, of over het feit dat zijn ap
paratuur wekenlang weg is naar
een servicekantoor."
Samen met een aantal parti
culiere financiers investeerde
Tesselaar 'een bedrag van tus
sen de vijf tien miljoen gul
den' in het drie maanden oude
bedrijf. Momenteel heeft het
een naamsbekendheid van 25 a
30 procent, die voornamelijk
werd bereikt door een 2,5 mil
joen gulden kostende campag
ne op de kaft van alle in Neder
land verschijnende edities van
de Gouden Gids. Later deze
SCHIPHOL PETER SLUIS
Vliegtuigfabrikant Fokker heeft
bij luchtvaartmaatschappijen in
Brazilië, Mexico en Thailand or
ders in de wacht gesleept voor
drie Fokker- 100's en drie Fok
ker-50 toestellen. Fokker maak
te gisteren bekend dat de nieu
we klanten nog dit jaar de vlieg
tuigen in gebruik zullen nemen.
In Brazilië heeft de maat
schappij Nordeste Linhas Aere-
as drie Fokker 50's besteld. Bo
vendien nam de maatschappij
opties op nog eens drie van de
ze propjetvliegtuigen. Nordeste
is een regionale luchtvaart
maatschappij, gevestigd in het
noordoostelijk gelegen Sal
vador.
maand begint een radio- en tv-
campagne die de naamsbe
kendheid binnen enkele maan
den op 75 procent moet bren
gen.
Selectie
Tesselaar selecteert de aange
sloten bedrijven op technische
criteria en kijkt daarnaast naar
'klantvriendelijkheid'. Na 'vier a
vijf gesprekken', waarin wordt
bekeken of 'een ondernemer
past binnen de filosofie van ons
bedrijf, volgt opname in de lijst
van de alarmcentrale. Volgens
Tesselaar is deze selectieproce
dure voldoende zorgvuldig.
„Voorlopig wordt bij wijze van
controle iedere klant gebeld
met de vraag of hij tevreden is."
Niet iedereen is blij met deze
handelwijze. Een groep techni
sche bedrijven in Amsterdam
zou al een advocaat in de arm
hebben genomen om te bekij
ken of de actviteiten van Tesse
laar door de beugel kunnen. Be
drijven die niet bij zijn centrale
zijn aangesloten zouden dat als
een diskwalificatie ervaren.
„Het rommelt," is alles wat Tes
selaar er over wil zeggen. „Ik
weet officieel van niks."
Ook in de Leidse regio heeft
De aflevering van de toestel
len zal plaatsvinden in maart,
mei en augustus van dit jaar.
Nordeste is de eerste klant voor
de Fokker 50 in Zuid-Amerika,
aldus de fabrikant. Eerder be
stelde wel de Braziliaanse maat
schappij TAM zes Fokker- 100's.
De eveneens regionale lucht
vaartmaatschappij Aviacsa in
het Mexicaanse Tuxtla Guttierez
zal op korte termijn met twee
Fokker 100's gaan vliegen. De
straalvliegtuigen zullen worden
ingezet op lijndiensten tussen
Tuxtla Gutierrez en Mexico-
Stad, Merida, Cancun en Tapa-
chula.
Aviacsa bestelde de twee toe
stellen overigens niet direct bij
Fokker, maar sloot een tweeja
de alarmcentrale een aantal be
drijven 'gekeurd' en in orde be
vonden. De meesten kunnen
nog weinig over hun ervaringen
vertellen, omdat ze nog maar
kort zijn aangesloten. De Leidse
videoreparateur Van der Greft
bijvoorbeeld zegt 'wel wat extra
telefoontjes te krijgen'. Waarom
juist zijn bedrijf werd uitgeko
zen kan de woordvoerder niet
zeggen. „Hoe de selectie in zijn
wem is gegaan weet ik niet, wij
werden gewoon gebeld en het
leek ons wel wat."
Loodgieter en warmtetech-
nisch bedrijf Buiteman uit Lei
den zegt veel nieuwe klanten te
hebben gekregen sinds zijn be
drijf bij de 06-centrale is aange
sloten. „Dat komt vooral door
dat we 24 uur per dag bereik
baar zijn, dat is een eis van de
06-centrale. Veel van onze nieu
we klanten kregen bij hun oude
reparateur in de avonduren te
vaak een antwoordapparaat."
Bedrijven in de regio die niet
zijn aangesloten reageren over
het algemeen afwachtend op de
nieuwe service. „Wij hebben
zelf zo'n serviceorganisatie in
het klein", zegt de Leidse lood
gieter De Nie. „Ik weet niet wat
ik moet zeggen van zo'n lande
lijk nummer, ik wacht wel af."
Ook andere branches werken
op deze manier samen om de
landelijke concurrentie het
hoofd te bieden. Een woord
voerder van een bouwbedrijf
verwoordt de scepsis van veel
ondernemers in de regio: „1400
aangesloten bedrijven tegen
tienduizenden anderen. Ik moet
het nog zien of dat wat wordt."
rig leasecontract met de Ierse
leasemaatschappij GPA. Het
Ierse bedrijf, waar Fokker zelf
ook in deelneemt, heeft 41 Fok
ker-100's gekocht.
Bangkok Airways in Thailand
heeft eveneens via de Ierse
leasemaatschappij gekozen
voor de Fokker 100. Binnenkort
zullen vluchten met het toestel
worden gestart, voornamelijk
op routes tussen Bangkok en de
Cambodjaanse hoofdstad
Phnom Penh. De Fokker-100 is
het eerste straalvliegtuig in de
vloot van Bangkok Airways. De
ze regionale luchtvaartmaat
schappij vliegt voor het overige
uitsluitend met propjetvliegtui
gen.
ZOETERWOUDE ERIC-JAN WETERINGS
De eerste milieuvriendelijke
kantoorstoel ter wereld. De Zoe-
terwoudse vakhandel in kan
toorartikelen Van Velzen be
weert de eerste te zijn die met
dit produkt op de Nederlandse
markt komt. Het op het indus
trieterrein Hoge Rijndijk geves
tigde bedrijf vertegenwoordigt
in de Benelux de Zwitsers/Duit
se firma Girsberger. „We zijn de
strengere milieuwetgeving een
paar jaar voor", verklaart direc
teur JA van Velzen.
Het milieuvriendelijke van de
stoel zit vooral in de mogelijk
heid tot hergebruik van het ma
teriaal. Het frame van de eind
1990 onder de naam Primar ge-
introduceerde stoel is gemaakt
van Durethan 30, een kunststof
die na gebruik nog twee keer
benut kan worden voor de ver
vaardiging van kleinere onder
delen als afdekkapjes, bedie
ningselementen en rugschalen.
Ook de stoffering en de schuim-
stof daaronder kunnen opnieuw
worden gebruikt.
Dat klinkt allemaal erg posi
tief, terwijl het nog minimaal
vijf jaar duurt voordat de fabri
kant zijn beloften waar moet
maken, geeft directeur Van Vel
zen toe. De gemiddelde levens
duur van een kantoorstoel is
namelijk vijf jaar, terwijl de Pri
mar net een half jaar op de
markt is. „Wij garanderen dat
we de stoel na gebruik weer te
rug nemen," zegt Van Velzen.
„Dat kan over vijf jaar zijn, over
tien jaar, of nog later. In de
Zwitserse fabriek van Girsberger
is nu al voldoende capaciteit
om dat te realiseren."
Filantropie
De firma Girsberger is geen fi
lantropische instelling en zij
produceert de stoel niet alleen
omdat ze zo begaan is met het
milieu. Toch valt dat laatste vol
gens Van Velzen erg mee. „Die
Zwitsers zijn een heel milieube
wust volkje, waar veel strengere
milieuwetten gelden dan hier.
Ook voor ons in Nederland
geldt dat we door dit produkt
aan te bieden een bescheiden
bijdrage leveren aan beperking
van de afvalberg."
Voornaamste reden om nu
met de stoel te komen is de ver
scherpte milieuwetgeving die
de komende jaren in Europees
verband gaat gelden. Nu al wor
den in sommige landen produ
centen verantwoordelijk gesteld
voor het afval dat hun produkt
na gebruik veroorzaakt. In
Duitsland bijvoorbeeld is een
leverancier verplicht om ver
pakkingsmateriaal terug te ne
men. Van Velzen: „Die tendens
wordt steeds sterker. Het zou
me niets verbazen als binnen
enkele iaren producenten van
allerlei huishoudelijke en ande
re apparaten - en dus ook van
kantoormeubelen - gedwongen
worden om hun produkten
weer terug te nemen na gebruik
door de consument."
Als verkooptruc scoort
milieuvriendelijkheid niet erg
hoog in de kantoorbranche,
weet Van Velzen. „Dat zal onder
invloed van allerlei overheids
maatregelen wel veranderen de
komende jaren, maar daar heb
ben we nu weinig aan." Toch
zijn er in een half jaar al 'een
paar duizend' van verkocht.
„Maar dat komt omdat het ge
woon een goede stoel is die niet
veel duurder is dan andere mo
dellen. Anders lukt het gewoon
niet in deze moeilijke markt."
SCHIPHOL PETER SLUIS
Op de luchthaven Schiphol ver
dienden vorig iaar 43.218 men
sen hun brood. Dat zijn er 577
meer dan een jaar eerder. De
gerinee stijging met 13 procent
schrijft de NV Luchthaven
Schiphol toe aan de gevolgen
van de (Golfoorlog.
Schiphol laat jaarlijks een on
derzoek houden naar de ont
wikkeling van de werkgelegen
heid op de nationale luchtha
ven. Uit het onderzoek blijkt dat
het aantal werknemers bij per
manent gevestigde bedrijven
licht is gedaald met 712 tot
33.815 mensen. De daling wijt
Schiphol ook aan de Golfoorlog
die leidde tot een forse kosten
stijging voor de luchtvaart
Het verlies werd ruimschoots
goedgemaakt door de groei van
werknemers bij bedrijven die
niet of tijdelijk op Schiphol zijn
gevestigd. Het gaat bijvoorbeeld
om aannemingsbednjven die
zijn betrokken bij de uitbreiding
van het stationsgebouw, de
nieuwe cateringfabnek van de
KLM of de verbreding van de
Schipholtunnel. Het aantal
werknemers in deze categorie
verdubbelde ruimschoots van
1.377 in 1990 tot 2.955 vorig
jaar.
Het aantal bedrijven dat er op
het 2000 hectare grote luchtha
venterrein is gevestigd, steeg in
1991 met 11 procent tot 476.
Ook het aantal vestigingen van
bedrijven steeg en wel met ruim
negen procent mt 17 i I md
van het aantal bedrijven of be
drijfsvestigingen vond vooral
plaats op Schiphol-Zuid waar
nog veel nieuwbouw wordt ge
plagd
Veruit de grootste werkgever
u|i Si lupiiui is de KoninlKfjke
Luchtvaart Maatschappij. Op de
luchthaven werken ruim 18.000
van in de totaal 25.000 KI.M-ers.
Bij de Fokkerfabriek op Schip
hol-Oost werken 6.448 mensen.
De NV Luchthaven Schiphol zag
als gevolg van de interne rcot
g.inisatie het personcclshi-si.ind
met 95 dalen tot 1.804. De vlieg
tuigafhandelaar Aeroground
Services nam 309 nieuwe werk
nemers aan. er werkten vorig
jaar 1.504 mensen.
De afgelopen jaren is het aan
tal vrouwelijke werknemers op
Schiphol fors gegroeid. In 1990
vvera die groei plotseling tot
stun pbm ht het eet
welijke werknemers daalde met
79 tot II 785 Het aantal man
nelijke Schipholwerkers be
droeg vorig jaar 31.433.
De meeste Schiphohverkers
wonen in Amsterdam. Haar
lemmermoor en Zuid-Holland.
Ruim 21 procent, ofwel 9335
mensen, woont in de hoofdstad.
In Zuid-Holland zijn dat et
7.593 en in Haarlemmermeer
t> t»4H
bedoeld om zowel het midden- en kleinbedrijf
als grotere bedrijven kennis te laten maken met
Het Leidse computerbedrijf Vlasveld organiseert verschillende aspecten van automatisering. Het
op 25 en 26 maart themadagen over 'Kassa, 14 jaar oude Vlasveld is gevestigd aan de Mors
Fakturering en Voorraadbeheer'. De dagen zijn weg.
'Als zijn TV kapot is wil
de consument dat die snel
wordt gerepareerd
Bestellingen uit Brazilië, Mexico en Thailand
Nieuwbouw Voorschotens bedrijf flink opgehouden
VOORSCHOTEN MIEP DE GRAAF F
Een jaar hadden ze ervoor uit
getrokken. De bedrijfsruimte
aan de Voorschotense Rouw
kooplaan moest dringend wor
den uitgebreid om aan de toe
nemende vraag naar het nieuwe
produkt te kunnen voldoen.
Toen kwam er een kink in de
kabel: uit bodemonderzoeken
bleek precies op de plek waar
de hal moest verrijzen, de res
ten van buitenplaats Roucoop
te liggen. Waarna archeologen
en andere nieuwsgierigen zich
gretig op de plek stortten en de
uitbreiding van het bedrijf. Mo-
brero, slechts met horten en
stoten werd gerealiseerd. Al met
al zou de bouw een dikke twee
jaar duren.
Dezer dagen kunnen de eige
naren. P. de Groot en fiC. Bid
den bach, eindelijk opgelucht
achteroverzakken. De hal
drie keer zo groot als het oude
gebouw staat en wordt mor
gen officieel geopend door de
echtgenote van één van de
mannen die Mobrero in 1941
oprichtten. Het verhaal „hoe
het zo gekomen is dat er met
een heleboel tegenwind een be
drijfshal werd neergezet."
Als eerste en enige heeft het
Voorschotense bedrijf zich de
afgelopen jaren toegelegd op de
verpaldcingen van bloemen, die
over de hele wereld vi-r/ondcn
moeten worden. Om die reden
begon de bloemcnsector een
paar jaar geleden aan te dringen
op snellere en hogere produktie
van de inmiddels bekende buis
jes waardoor kostbare bloemen-
soorten als orchideëen en
anthuriums tijdens hun wereld
reizen van water kunnen wor
den voorzien.
En uitbreiden wilden ook de
twee Mobrero-directeuren best.
Achter het bedrijf was daarvoor
ook ruimte beschikbaar. Plan
nen waren snel gemaakt („het
moest ook snel. de produktie
kon niet wachtenen ook de
overheden werkten keurig mee.
zodat niets de nieuwbouw meer
in de weg stond. Totdat uit
grondonderzoek naar voren
kwam dat het bedrijf op de res
ten van butenphtffs Boucoop
was gebouwd. Resten waarnaar
nota bene jaren is gezocht dus
waaraan het bedrijf bepaald
niet achteloos voorbij kon gaan.
Na ampel overleg werd besloten
de nieuwbouw in fases uit te
voeren en de archeologen de
gelegenheid te geven flink in de
grond te wroeten. .Al met al
een heel gedoe. Eerst hebben
we de helft van de nieuwbouw
gerealiseerd. Daarna kon het
bedrijf uit het oude gebouw
naar dat deel verhuizen en ging
het voorste deel plat. En daar
moest de archeologische dienst
ook zijn. want de helft van het
kasteel zat onder het oude ge
bouw."
Begrip voor de historie ont
brak bij het bedrijf niet. maar
.Als je wilt opschieten en je ziet
die archeologen met een troffel
en een tandenborstel rondlo
pen, dan krijg je er wat van.
Maar goed. we zijn blij dat het
allemaal in goede harmonie is
verlopen. De bouw is maanden
vertraagd, maar de ellende is
achter de rug", verzucht Brei-
denbach.
Jarretels
De eigenaren van Mobrero heb
ben in de 51 jaar dat het Voor
schotense bedrijf bestaat heel
wat meer tegenslagen moeten
incasseren dan rona/wermende
archeologen en in de weg lig
gende resten van kastelen. Ooit
werd Mobrero opgencht als fa
briekje dat metaalwaren als
fournituren, gespen en metalen
knopen vervaardigde. Men le
verde massa-artikelen, voorna
melijk aan de textiel en de
bouwwereld.
Dat ging allemaal goed totdat
bei bednjf eind |nen zestig
plotsklaps werd geconfronteerd
met de teloorgang van de tex
tielindustrie in Nederland F ir
mant De Groot daarover „De
klap viel aan twee kanten. Ener
zijds ontstond de tendens dat
steeds meer textiel in landen
met goedkopere arbeidskrach
ten werd geproduceerd. Ander
zijds viel een voor ons heel be
langrijk produkt, de janvtd, af -
want de kous verdween om
plaats te maken voor de panty
Die klap kwam behoorlijk hard
aan. In feite moesten we hele
maal opnieuw beginnen. Wat
dat betreft hebben we samen
heel wat uitgepuzzeld al die ja-
Het bedrijf wist te overleven
en zelfs flink uit te breiden door
zich op een praktisch nieuwe
markt te gaan richten; zelf pro
dukten te ontwikkelen. Aanvan
kelijk alleen door fournituren
van kunststof te gaan produce
ren. laster we spreken over de
jaren zeventig begonnen De
Groot en Breldenbach zich toe
te leggen op verpakkingen in de
bloemen sector en daar draait
inmiddels zelfs tachtig procent
van het bedrijf op („We zijn
compleet toegesneden op wat
de kwekers nodig heboen").
jaarlijks spuien de machines
zo'n 70 miljoen plastic buisjes
in grote dozen. De («root en
Breidenbach varen wel dank zij
de groei in de bloemcnsector.
die zij 'stormachtig' noemen.
„Er gaan miljoenenbedragen
om in die sector. Nederlandse
bloemen worden steeds verder
geëxporteerd, tot aan landen als
pakweg jilifornië en Polen toe
Voor ons is het heel hard wet
ken om die ontwikkelingen bij
te houden."
Dank zij de nieuwbouw is het
bedrijf drie keer zo groot gewor
den: net aantal vierkante meters
schoot van 400 na.ir 1490 NOflj
los van het jasje, dat nu veel rui
mer zit. wil het tweetal sowieso
nooit mi-er weg uit Voorscho
ten „We zitten hier precies
goed Onze klanten zitten voor
namelijk in Rijnsburg, het West-
land en in Aalsmeer We zitten
hier dus lekki
De eigenaren van Mobrero, P. de Groot (links) en H.C. Breidenbach, kunnen eindelijk opgelucht ademhalen.
FOTO JAN HOLVAST
