Buitenland
'Brussel' vreest chaos
Azeri's tellen de doden
Australische premier
jaagt Britten de kast op
Premier Albanië wil
dat leger rellen stopt
Fujimori bewapent Peruanen
Oorlog verplaatst zich naar Bosnië
Vrijdag 28 februari 1992
Redacte: 023-150225 RONALD FR)SART ,cnef> ONNO HAVERAAANS HANS JACOBS JOLANDA OUKES Vertalingen: MARGREET HESUNGA LUUTJE NIEMANTSVERDRJET Vormgeving DRIES DE BOERS
7
DE VEILIGHEIDSRAAD van de Ver
enigde Naties stemt vandaag formeel
in met een resolutie die de statione-
nng van 22 000 man aan vredestroe
pen in Cambodja mogelijk maakt. De
raad werd het daarover afgelopen
nacht eens
NIEUWSLIJN
Japanse oppositie loopt weg
De Japanse oppositie is vandaag voor de tweede keer deze
maand weggelopen uit het parlement, in een poging prominen
te Japanners onder andere oud-minister Abe te dwingen
tot het afleggen van een getuigenis in spraakmakende corruptie
schandalen. Begin deze maand besloot de oppositie ook tot een
boycot waardoor het werk van het parlement twee weken lang
op een laag pitje stond.
Agnelli doet bod op Perrier
De Italiaanse familie Agnelli, eigenaar van Fiat, heeft een bod
uitgebracht op de Franse mineraalwaterproducent Source Per
rier. Per aandeel biedt Agnelli 1.475 frank (491,67 gulden). Dat is
even hoog als dat van de tegenpartij, het Zwitserse Nestlé en In-
dosuez.
Günther Wallraff ondergedoken
Na dreigementen met de dood door rechtsradicalen is de Duitse
schrijver Günther Wallraff ondergedoken. Volgens de 49-jarige
schrijver, die door het roddelblad Superjs beschuldigd van sa
menwerking met de Oostduitse geheime dienst Stasi, lomen de
dreigementen uit rechtsradicale hoek.
'Aids is een natuurlijke vergelding'
Aids is de „de natuurs manier van vergeldenDat is althans de
mening van de Amerikaanse presidentskandidaat Pat Buchanan,
die strijdt om de kandidatuur voor de Republikeinse partij. De
levensstijl van homoseksuelen is volgens Buchanan niet alleen
„verkeerd'' maar ook „medisch rampzalig" en „sociaal vernieti
gend".
Kasteel Colditz te koop
Het kasteel Colditz, waar gedurende de Tweede Wereldoorlog
Nederlandse, Poolse, Britse en Franse officieren gevangen wer
den gehouden, staat te koop. De autoriteiten in Oost-Duitsland
zijn op zoek naar een koper die van het middeleeuwse kasteel
een toeristenattractie kan maken. Colditz kreeg bij een breed
publiek grote bekendheid door de gelijknamige serie van de
Britse televisie, die ook in Nederland werd uitgezonden.
Resten Lenln niet te koop
Met geld kun je niet alles krijgen, in Rusland tenminste nog niet.
Het Russische ministerie van staatsveiligheid heeft gisteren ont
kend dat het gemummificeerde lichaam van Lenin. de grondleg
ger van het uiteengevallen Sovjetrijk, naar het Westen gaat. De
stoffelijke resten zouden volgens geruchten 27 miljoen dollar
(bijna 50 miljoen gulden) moeten opbrengen.
'Sovjetunie dumpte reactoren'
De marine van de vroegere Sovjetunie heeft sinds 1960 zeker 15
complete kernreactoren van oude onderzeeërs en door kern
energie aangedreven ijsbrekers bij het eiland Nova Zembla tot
zinken gebracht. Dat heeft de internationale milieu-organisatie
Greenpeace gisteren in Londen bekendgemaakt. Greenpeace
baseert zijn informatie op gegevens van de Russische atoomdes
kundige Andrej Solotkov.
Europese Hof vernietigt uitspraak Europese Commissie
De Europese Commissie vreest een bestuurlijke chaos in
de EG. Duizenden besluiten van de laatste 15 jaar zou
den ongeldig kunnen worden. Dat is het gevolg van een
besluit van het Europese Hof van Justitie, dat gisteren be
paalde dat 14 Europese chemie-concems een door de
commissie opgelegde boete van totaal 54 miljoen gulden
niet hoeven te betalen.
M, u A A1C om verre de boete die enkele weken
geleden werd opgelegd aan Ne
derlandse aannemers aan de ei
sen van het hof voldoet, was
vandaag nog niet duidelijk. Dat
geldt ook voor de boete die de
commissie vorig jaar oplegde
aan de Europese verpakkingsin
dustrie.
Hoofdpunt van kritiek is dat
het besluit van de
correspondent
Het Europese Hof vernietigde
de boete (opgelegd wegens kar
telvorming) niet om de inhoud
maar om de gevolgde procedu
re. Het was de derde keer in een
maand dat een besluit van de
commissie wegens procedure
fouten werd vernietigd. In hoe-
om de boete op te leggen niet in
elk van de negen officiële EG-
talen was opgesteld en door de
voorzitter van de Europese
Commissie ondertekend. Nu
blijkt dat dit bij duizenden com
missie-besluiten nooit is ge
beurd. Als dit de norm wordt,
kunnen veel besluiten van de
laatste jaren voor het hof in
Luxemburg worden aangevoch
ten en wellicht ongeldig ver
klaard. Dit kan leiden tot grote
financiële gevolgen voor de EG
en tot een bestuurlijke wanorde.
De commissie zou besluiten op
nieuw moeten indienen of
nieuwe voorstellen moeten
doen.
Ook verschilde de tekst van
het door de commissie geno
men besluit in de zaak tegen de
chemische concerns (waaron
der het Nederlandse DSM) van
de tekst die uiteindelijk in het
officiële mededelingenblad van
de EG is gepubliceerd. Deze
werkwijze geldt als een normale
pmktUk bij de commissie. Die
wijzigingen zijn later aange
bracht; 'door onbevoegden', zo
zegt het hof Dat maakte de ver
ordening ongeldig, ook aJ had
niemand in de commissie be
zwaar tegen de veranderingen.
De commissie zal vrijwel ze
ker in beroep gaan.
De gewonden zijn over de be
sneeuwde berghellingen ge
strompeld om te ontkomen
aan de geweldsuitbarsting in
de Kaukasus. De verstijfde,
uiteengereten lichamen van
degenen die het niet hebben
gered liggen op een rij in een
moskee. „We hebben ze opge
haald in de bergen. De heuvels
liggen nog vol lijken", zegt Ali
Rachimov. huilend boven de
acht lichamen die zijn gewik
keld in dekens vol met bloed.
„Mijn hele familie is er ge
weest."
Twee van de doden zijn klei
ne meisjes, van zes of zeven
jaar oud. met hun ogen open
en hun verstijfde armen die
naar het plafond wijzen. Vol
gens de Azeri's in Agdam zijn
de acht door sluipschutters
neergeschoten toen ze pro
beerden te vluchten uit Kocali.
in Nagomo Karabach. dat
woensdag door Armeniërs is
ingenomen.
De Armeniërs hebben vol
gens de inwoners van Agdam,
tien km noordelijker in Azer-
badjzjan. duizend mensen
hun huis uilgedreven. Het
vechten is weer begonnen na
dat een bestand, gesloten na
bemiddeling door Iran. slechts
enkele uren heeft standgehou
den
Hoeveel mensen zijn omge
komen bij de slag om kocali is
niet te zeggen. Volgens een re
ligieus leider in de moskee van
Agdam worden nog honder
den mensen vermist. Zeven-
twintig doden die waren mee
gebracht door vluchtende fa
milieleden zijn begraven
„Ze kwamen rond midder
nacht en opende vanuit aller
lei posities het vuur", zegt Ra-
na Aslanova. een van de hon
derden mensen die buiten het
ziekenhuis wacht op nieuws
van familieleden. Binnen wor
den zeker honderd mensen
behandeld voor de gevolgen
\an kogelwonden en messte
ken.
Binnen in het ziekenhuis is
het een chaos. Een tiental ge
wonden ligt kreunend op de
grond, bedden zijn gereser
veerd voor ouderen en kinde
ren. Velen van hen kampen na
hun bane vlucht door dc ber
gen met de gevolgen van be
vroren ledematen.
londen «cees v
onze troepen terug te geven
opdat wij ons konden verdedi
gen tegen de Japanners."
De uitbarsting van Keating
volgde op een rommelig verlo
pen bezoek van koningin Eli
zabeth, die ook staatshoofd
van Australië is. Keating spotte
met het protocol door zijn arm
om het middel van de vorstin
te leggen. Zijn vrouw Anita, die
van Nederlandse afkomst is,
weigerde vervolgens de gebrui
kelijke buigingen te maken.
Tot overmaat van ramp (voor
de vorstin) vertelde Keating de
koningin dat zij haar langste
tijd als staatshoofd van Austra
lië wel heeft gehad. Aanhan
gers van de monarchie in
Australië omschreven die op
merking als 'schokkend'.
correspondent
De Australische premier Kea
ting is gisteren in woede uitge
barsten en van leer getrokken
tegen de Britse houding ten
opzichte van Australië tijdens
de Tweede Wereldoorlog. Kea
ting werd in het Australische
parlement beticht van onhof
felijk gedrag tegenover konin
gin Elizabeth. Op deze be
schuldigingen reageerde Kea
ting furieus. „Ik heb geleerd
respect en achting te tonen
voor Australië. Ik heb niet ge
leerd mij kruiperig te gedragen
tegenover een land dat weiger
de het Malaysische schierei
land te verdedigen, dat zich
geen zorgen maakte over
Singapore en dat weigerde ons
Tegenstanders van het vriendschapsverdrag tussen Duitsland en Tsjecho-Slowakije protesteerden gisteren
in Praag tegen het akkoord. Het verdrab werd gisteren in de Tsjechoslowaakse hoofdstad ondertekend
door de Duitse bondskanselier Kohl en president Havel van Tsjecho-Slowakije. foto ipa
TIRANA Rtr-AFP
De Albanese premier Ahmeti
heeft gisteren het leger opge
roepen met spoed een eind te
maken aan een golf van plunde
ringen en geweld die het land al
enige dagen teistert. Volgens ra
dio Tirana zijn gisteren in het
zuiden van het land 50 gewon
den gevallen.
Voor de derde achtereenvol
gende dag was het onrustig in
de zuidoostelijke stad Pogradec,
nadat de politie er niet in was
geslaagd relschopppers af te
houden van het plunderen van
winkels en opslagplaatsen. Ook
was er sprake van plunderingen
in de stad Lushnje, waar het ge
weld vorig weekeinde al is be
gonnen.
In Podradec werden volgens
de politie tien loodsen geplun
derd. Alles werd meegenomen:
van levensmiddelen uit wester
se hulpzendingen tot kantoor
meubels en industriële chemi
caliën. Bij de ongeregeldheden
in Podradec zijn sinds dinsdag
twee mensen omgekomen. Zij
werden tijdens de bestorming
van een opslagplaats onder de
voet gelopen.
In Lushnje, 100 km ten zui
den van Tirana, vernielden jon
geren fabrieken en openbare
gebouwen. Boze menigten vie
len het kantoor van de Sociali-
stiche (voorheen Communisti
sche) Partij aan en staken het in
brand, zo meldde de televisie.
De plaatselijke rechtbank en het
politiebureau waren ook doelen
van de volkswoede. In de stad
zijn een dode en 15 gewonde
politiemensen gemeld. De poli
tie deed slechts sporadisch een
poging om in te grijpen. Een
politieman zei dat het „onmo
gelijk en onwettig" was het vuur
te openen op bekenden. Hij zei
te vrezen dat hun familieleden
hem dan de volgende dag zou
den lynchen.
'Enige oplossing tegen terreur Lichtend Pad'
President Fujimori van Peru wil
de stedelijke bevolking bewape
nen, om zich te verdedigen te
gen aanvallen van de guerrilla
beweging Sendero Luminoso
(Lichtend Pad). Het voorstel is
overwegend positief ontvangen.
Sociale organisaties zien bewa
pening als enige oplossing te
gen de terreur die vooral de ar
me wijken steeds meer in zijn
greep krijgt.
Fujimori deed zijn voorstel
zondag op de Peruaanse televi
sie. Op het platteland en in de
bergen van Peru zijn zoge
naamde zelfverdedigingsgroe-
pen al ingeburgerd. Gewapende
boeren hebben in sommige
dorpen de rebellen van Lich
tend Pad op de vlucht kunnen
jagen.
Sinds enige tijd heeft Lich
tend Pad haar aandacht ver
plaatst naar de grote steden.
Vooral in de enorme krottenwij
ken van de vijf miljoen inwo
ners tellende hoofdstad Lima
probeert de organisatie voet aan
de grond te krijgen, ledereen
die zich tegen de senderistas
verzet, loopt de kans te worden
vermoord.
Zelfs de sociale organisaties
die zich inzetten voor betere le
vensomstandigheden van de ar
men zijn doelwit van Sendero.
Op 15 februari werd de populai
re leidster van de overkoepelen
de organisatie van moeders en
gaarkeukens, Maria Elena
Moyano. op gruwelijke wijze
vermoord in de volkswijk Villa
El Salvador. De dag daarvoor
had zij een vreedzame mars te
gen Lichtend Pad aangevoerd.
Leger en politie slagen er niet
in de senderistas te verdrijven.
Bovendien zijn ook deze orde
troepen niet erg geliefd in de ar
me voorsteden. Volgens het In
stituut voor Legale Verdediging,
een onafhankelijke mensen
rechtenorganisatie, zijn door
Lichtend Pad in twaalf jaar bur
geroorlog 9.075 mensen ver
moord. en hebben politie en le
ger 9.721 dodelijke slachtoffers
gemaakt. Duizenden mensen
zijn 'verdwenen' na door de po
litie te zijn gearresteerd.
De enige mogelijke oplossing
lijkt dan ook dat de sociale oi
ganisaties direct worden bewa
pend. Maar er is ook kritiek.
Bisschop Luciano Metzanger
vreest dat het uitdelen van wa
pens aan de bevolking „het po-
Dttefae geweld kan doen toene
Aristide wil
coupleider
achter tralies
De afgezette president van Haï
ti, Jean-Bertrand Aristide. wil
dat generaal Raoul Cedras. het
brain achter si«- coup legen de
gekozen president, gevangen
wordt gezet. Aristide zei giste
ren op een persconferentie in
Gèneve dat de generaal moet
worden uitgezonderd van de al
gemene amnestieregeling die
bij het akkoord van Washington
vorige week is overeengeko-
Volgens het akkoord, dat ile
terugkeer van Anstide naar Hai
ti mogelijk maakt, blijft Cedras
aan als legerleider. Aristide
heeft echter als president het
recht zelf te bepalen wie aan het
hoofd van het Haïtiaanse leger
MM
Gewonden door
ontploffing in
station Londen
LONDEN Af
Bij een explosie in het Londense
treinstation London Bridge zijn
vanmorgen ongeveer twintig
reizigers gewond geraakt. Geen
van hen is er ernstig aan toe. al
dus It-n woord NKStéV van Bri
tish Rail. De oorzaak van de ex
plosie is nog nul bekend I fa t
kan een bom zijn geweest, maar
er wordt ook rekening gehou
den met een gasexplosie. aldus
de Britse spoorwegen.
De explosie deed zich voor in
een herentoilet op een van de
perrons. Het treinstation, het
aangrenzende metrostation en
nabijgelegen winkels werden
gesloten voor het publiek.
Het Ierse Republikeinse Leger
heeft m het mletlat w
op Engelse stations gepleegd in
het kader van zijn campagne te
gen de Britse militaire aanwe
zigheid in Noord-Ierland.
Oostenrijk pakt
neo-nazi's aan
salzburg wilco dekker
verslaggever
Het ontkennen van de volke
renmoord op de joden in de
Tweede Wereldoorlog, de zoge
noemde Auschwitz-Liige, komt
de Oostenrijkse Hitler-fan vanaf
nu op één tot tien jaar cel te
staan. Dat is een gevolg van di
verse veranderingen in de wet
ten tegen het neo-nazisme, die
deze week door het Oostenrijk
se parlement zijn aangenomen.
Het land wil zo de steeds actie
ver wordende neo-nazi's harder
aanpakken.
Vreemd genoeg worden de
straffen voor pogingen het na
tionaal-socialisme nieuw leven
in te blazen door de nieuwe wet
minder zwaar. Tot deze week
stond in Oostenrijk op nazi-ac
tiviteiten minstens vijf jaar. De
hoogste straf was levenslang.
Dat laatste blijft zo. maar de mi
nimum-straf gaat omlaag naar
een jaar.
Dit laatste moet er voor zor
gen dat meet;neo-nazi's worden
veroordeeld. Vele Hitler-fans
moesten wel voor de rechter
verschijnen, maar werden vrij
gesproken door de jury. Deze
jury's vinden de straf van mini
maal vijf jaar vrijwel altijd te
hoog. Met een jaar cel zullen zij
minder moeite hebben.
Milosevic geeft Kroatië op
belgrado/amsterdam
ONNO HA VERMANS
Aan de vooravond van het refe
rendum over de toekomst
wordt Bosnië-Hercegovina op
geschrikt door geweld. De Öos-
niërs spreken zich dit weekein
de per referendum uit over
eventuele onafhank<li|t held
Een duidelijk 'ja' zal voor de Eu
ropese Gemeenschap het sein
zijn de republiek als soevereine
staat te erkennen. De spanning
in de hoofdstad Sarajevo is te
snijden.
Net als in de rest van voorma
lig Joegoslavië staan Kroaten en
Serviërs lijnrecht tegenover el
kaar. De Kroaten zijn voor een
onafhankelijk Bosnië; de Ser
viërs willen de republiek opde
len en de Servische gebieden
toevoegen aan Servië. De twee
groepen bestoken elkaar niet al
leen verbaal, maar ook met
bomaanslagen. De moslims, in
Bosnië aangeduid als een etni
sche groep en ook meteen de
grootste, wachten gespannen af.
Éen islamitische straatvenster probeert haar goederen te verkopen in Sarajevo, de hoofdstad van Bosnië-Hercegovina. waar dit weekeinde e
rendum word gehouden over eventuele onafhankelijkheid. Het plakkaat naast haar roept op daaraan deel te nemen. foto£*>a miki hrsson
malig Joegoslavië, nu 14 000
blauwhelmen van dc Verenigde
Naties zich opmaken om in
Kroatië de vrede te gaan bewa
ken. Toch laaide gisteren in
Kroatië het vuur nog hevig op.
Kroatische bronnen melden tie
zwaarste beschietingen, sinds
op 3 januari een staakt-het-vu-
ren is ingegaan. Osijck in het
oosten en Yïnkovci in het zui
den lagen onder zwaar artille
rievuur van het Joegoslavische
leger. De bevolking van Sibcnik.
aan de Adriatiyhc kust. bracht
voor het eerst sinds 53 dagen de
nacht weet: door in de schuilkel
ders wegens een Servisch bom
bardement.
Maar de oorlog in Kroatië is
voorbij. Dat werd gisteren eens
te meer onderstreept door de
Servische president Milosevic,
die in het Servische parlement
onomwoDdan BM blijken dat
Belgrado de strijd heeft opgege
ven. Milosevic heeft steeds ge
zegd dat Servië niets te maken
haa na de Iwaftwiwliw in
Kroatië. Maar gisteren gaf hi| en
passant toe dat Servië de Servi
sche milities wel degelijk met
wapens heeft gesteund.
Sinds het vijftiende bestand
in Kroatië werd gesloten, is ech
ter gebleken dat Belgrado zijn
belangstelling voor Kroatië
heeft verloren. Aansluiting van
de Servische gebieden bij
'Groot Servië' lijkt praktisch on
uitvoerbaar, maar het vredes
plan van de VN verhindert voor
alsnog dat de gebieden direct
onder Kroatisch bestuur komen
staan. Daardoor heeft Belgrado
wat meer vertrouwen gekregen
dat de rechten van dc Servische
minderheid in e<
nndwet zullen worden
gu >n<1
kerd.
Milosevic kiest
de veel realistischer optie van
„een klein ||N|mM dM /-il
bestaan uit Servië en Monte
negro. plus de gebieden van
Serviërs in Bosnië die zich ver
zetten tegen een onafhankelijke
republiek. Want. aldus Milose
vic gisteren in het parlement.
..niemand mag tegen zijn wil uit
loegoslavië worden geleidFji
daarmee lijkt de treurige locgo-
slavischc geschiedenis zich in
Bosnië te gaan herhalen.
