Binnenland
Harde actie dreigt
in gezondheidszorg
'Kritiek Rekenkamer onterecht'
Staat lijdt strop door
sneller einde Volvo 400
Kamer tegen verbod op tabaksreclame
GARANTIE
EISER?
Vrijdag 28 februan 1992
Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALT AN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK V
SI PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving HENK GETST
Algemeen Nederlands I
rt (GPD), Inter Press Service (IPS).
iim zestienhonderd Nederlandse, Britse, Australische en Amerikaanse marine-mannen die vijftig jaar ge
leden het leven hebben gelaten tijdens de Slag in de Javazee, zijn gisteren in de Haagse Kloosterkerk her
dacht. Na afloop van de herdenking werd een plaquette onthuld, die door het Karei Doorman-fonds aan de
kerk was aangeboden. Dit gebeurde door Th. Doorman, zoon van de vlootvoogd bij de Slag in de Javazee.
Door het rampzalige verloop van de slag viel het toenmalige Nederlands-lndië in handen van de Japanners.
De herdenking werd bijgewoond door prins Willem Alexander, premier Lubbers en minister Ter Beek (defen
sie). De beide voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer, Tjeenk Willink en Deetman, waren ook aanwezig.
Vertegenwoordigers van de marines van Nederland, Amerika, Engeland en Australië legden een krans, fotq
nieuw anefo rob c. croes
NIEUWSLIJN
NBBS neemt reis failliet bureau over
Ongeveer 300 jongeren zijn gistermiddag toch op wintersportva
kantie vertrokken, ondanks het failliet van de Amsterdamse reis
organisatie Ludiek. NBBS reizen in-Leiden heeft de verplichtin
gen overgenomen. Ludiek stuurde pas gistermorgen een brief
naar de boekers. Daarin stond dat de reis alleen kon doorgaan
als er nog 750 gulden werd bijbetaald, omdat de bank onver
wacht het krediet van Ludiek had ingetrokken. Het reisbureau
was niet aangesloten bij het ANVR (Algemeen Nederlands Ver
bond van Reisondernemingen).
Delta Lloyd wil zelf ook bank worden
Het verzekeringsconcern Delta Lloyd overweegt op korte termijn
een bankvergunning aan te vragen. Pogingen van het Amster
damse bedrijf om een samenwerkingsverband met een bestaan
de bankinstelling aan te gaan, zijn tot op heden gestrand. Delta
Lloyd speelt al langer met de gedachte om in bankzaken te gaan.
Bijna alle grote Nederlandse concurrenten hebben zich via een
fusie een bankkanaal verschaft en kunnen hierdoor bijvoorbeeld
verzekeringen via de bankkantoren aan de man brengen.
Lievelingshondje van koningin zoek
De lievelingshond van koningin Beatrix, Miss Pepper, is sinds
gisterochtend zoek. Een woordvoerster van de Rijksvoorlich
tingsdienst verklaarde vanochtend dat met man en macht wordt
gezocht naar de borderterrier, maar dat de hond nog spoorloos
is. Miss Pepper liep weg toen ze even werd uitgelaten. De konin
gin en Miss Pepper zijn onafscheidelijk. Op bijna al haar reizen
naar het buitenland gaat de hond mee. Volgens de RVD-woord-
voerster is het niet uitgesloten dat de hond loops is en achter
een mannetje is aangegaan.
Justitie vervolgt 'Mohammed Rasoel'
De auteur die onder de schuilnaam 'Mohammed Rasoel' het
discriminerende boek 'De ondergang van Nederland, land der
naïeve dwazen' schreef, wordt vervolgd. Het openbaar ministe
rie ziet echter af van vervolging van de hoogleraar Van Dijk. Co
lumnist en auteur Gerrit Komrij diende een jdacht in tegen Van
Dijk, omdat deze beweerde dat Komrij de auteur zou zijn ge
weest van het omstreden boek. Justitie meent dat vervolging van
Van Dijk geen doel dient. Volgens een woordvoerder is uit on
derzoek komen vast te staan dat Komrij Rasoel niet was, maar
hij wil niet zeggen wie het dan wel is.
Geen vergoeding ex-IRA-verdachten
Het Gerechtshof in Den Bosch heeft het verzoek om schadever
goeding van vier ex-IRA-verdachten afgewezen. De vier werden
vrijgesproken van de verdenking van moord op twee Australi
sche toeristen in Roermond, na eisen van twaalf en achttien jaar.
Het viertal zat meer dan een jaar gevangen, veelal in afzonde
ring. Zou hun schadeclaim zijn toegewezen, dan ging het om
100 tot 200 gulden voor elke dag gevangenhouding. Drie van de
vier zijn na hun vrijspraak uitgewezen naar Duitsland voor een
proces over IRA-aanslagen daar.
Duyvis neemt gevaarlijk fluitje terug
Naziha (rechts) en Kelly laten het gevaarlijke camavalsfluitje
zien dat zoutjesfabrikant Duyvis tot gisteren gratis uitdeelde.
Naziha was gistermorgen bijna gestikt, nadat het binnenwerk
van het (luitje was losgeraakt en in haar luchtpijp schoot. Naar
aanleiding van eerdere, vergelijkbare incidenten riep Duyvis gis
teren iedereen,door middel van krante-advertenties op het fluit
je weg te gooien. foto anp herman pieters
Bonden en organisaties vinden loonruimte kabinet te beperkt
Er dreigen harde acties in de gezondheidszorg, als er bij
de komende cao-onderhandelingen niet meer loonruim
te komt dan de 3 procent die het kabinet biedt. Dat heb
ben de bonden Abva Kabo, CFO, FHZ en Nu '91 gisteren
laten weten. Ook tussen het kabinet en de organisaties
van ziekenhuizen en verzekeraars dreigt een conflict. De
organisaties hebben gisteren een recente overeenkomst
over de kostenproblematiek opgezegd. Volgens hen ont
breekt elke overlegruimte en legt de overheid 'dictaten'
op.
DEN HAAG ANP-GPD
CDA: Defensie
moet Fokker 50
aanschaffen
DEN HAAG GPD
Het CDA wil dat Defensie de
Fokker F-50 aanschaft voor
middelgroot luchttransport. Co
alitiegenoot PvdA houdt nog
een slag om de arm, terwijl de
WD Fokker 'uitdrukkelijk mee
wil laten doen', maar 'niet tot
elke prijs'.
Dat bleek gisteren tijdens
overleg in de Tweede Kamer
met staatssecretaris Van Voorst
tot Voorst (defensie) over de
aanschaf van nieuwe militaire
transportvliegtuigen. De oude
Fokker F-27's van de lucht
macht zijn na dertig jaar nodig
aan vervanging toe. In het rijtje
vliegtuigen dat geschikt geacht
wordt voor die taak, komt de
Fokker niet voor. De Kamer liet
echter weten dat er wel degelijk
onderhandeld moet worden
met de nationale vliegtuigbou-
Om het grootse bezwaar van
cle Fokker 50 te ondervangen
het ontbreken van een laadklep
aan de achterkant willen
CDA en PvdA dat er afspraken
worden gemaakt met Navo-
bondgenoten over samenwer
king. Op die fl
transport zonodig tevens
den uitgevoerd door Belgische
of Duitse vliegtuigen, die wel
over een laadklep beschikken.
Het CDA wil ook de aanschaf
van grote transporthelikopters
voor de nieuwe luchtmobiele
brigade bij de afweging betrek
ken. Wellicht dat die een laad
klep kunnen krijgen, aldus
woordvoerder Mateman.
Begin april gaan de cao-onder
handelingen van start. De bon
den stellen voor de 400.000
werknemers in de welzijns- en
zorgsector salariseisen van 4,5
tot 5 procent. Het kabinet
vraagt de werkgevers een loons
verhoging van maximaal 3 pro
cent toe te staan, bovendien
slechts op voorwaarde dat het
pensioenfonds PGGM de pre
mies met vier procent verlaagt.
Bonden, werkgevers en het pen
sioenfonds zelf voelen echter
niets voor zo'n 'greep uit de
kas'.
In een open brief aan het ka
binet dringen de vier bonden
aan op een gesprek met minis
ter De Vries (sociale zaken) en
staatssecretaris Simons (volks
gezondheid). Ze herinneren de
beide bewindslieden aan de
cao-onderhandelingen van
twee en drie jaar geleden, die
uitmondden in maandenlange
acties tegen de werkgevers.
„Een herhaling van deze situa
tie lijkt ons bijzonder onver
standig en ronduit schadelijk
voor de zorgsector", aldus de
bonden.
Ze wijzen er verder op dat in
1990 in het zogeheten Beleids
kader Arbeidsmarkt Zorgsector
afspraken zijn gemaakt over
verbetering van de arbeidsvoor
waarden en vermindering van
de werkdruk. Die afspraken
dreigen nu teniet te worden ge
daan. aldus de bonden.
De organisaties van zieken-
hulzen en venekeraars (NZF,
VNZ, KLOZ en KPZ) hebben gis
teren eenzijdig de overeen
komst over het overleg over een
'integraal budget' voor zowel de
zorgvoiening als het arbeids
voorwaardenbeleid opgezegd.
De vier organisaties verwijten
Simons niets aan te doen aan fi
nanciële knelpunten, die een
onmiddellijke oplossing vergen.
Het tekort is daardoor zeer hoog
opgelopen.
De Nederlandse Zorg Federa
tie (NZF) en de verzekeraars
hebben eerv prioriteitenlijst op
gesteld van 333 miljoen gulden
uit een totaal van 1,2 miljard
aan vaak ook door de over
heid erkende knelpunten.
Volgens hen is elke inhoudelijke
reactie op de lijst uitgebleven.
Ze zeggen dat het budgette-
ringsoverleg daardoor feitelijk
tot 'een lege huls' is geredu
ceerd.
Voor verbetering van de ar
beidsvoorwaarden is verder nog
een bedrag van 400 miljoen gul
den nodig. In totaal vragen de
NZF en de verzekeraars dus
ruim 730 miljoen gulden. Si
mons stelt echter niet meer dan
160 miljoen gulden ter beschik
king. Het gat bedraagt daardoor
570 mil)oen. De NZr en de ver
zekeraars bepleiten een pre
miestijging van 0,24 procent om
dat te dichten.
De NZF gaat daarbij uit van
een loonsverhoging die hoger is
dan 3 procent. Gebeurt dat niet.
dan komen de instellingen voor
grote problemen te staan bij het
aantrekken van personeel, ge
zien de krapte op de arbeids
markt.
Simons erkende gisteren in
een summiere reactie dat 1992
„een moeilijk jaar" is. Hij zegt
echter dat ook onder moeilijke
omstandigheden moet worden
gepraat. „Misschien is er een
mogelijkheid om toch op één of
andere manier informeel het
gesprek op gang te houden, de
lijnen open te houden", aldus
Simons.
1Ridderzaal
2. Gebouw Koloniën
4 Mm van Alg Zaken
5. Eerste kamer
6. Vergaderzalen
7. Plenaire vergaderzaal
8. Restaurant
9 Justitie
10. hefHoter metoa
Nieuwspoort en PR
11 Diensten van de Kamer
12. Besprekingskubussen
13. Kunstwerk
14 Museum Mauritshuts
De publieke tribune bestaat uit 60 plaatsen voor de pers en 230 plaatsen voor publiek
Zo gaat het nieuwe kamergebouw er van binnen uitzien. De volksvertegenwoordigers kunnen in april voor het eerst plaats nemen op het nieuwe
pluche. Hun oude zetels zullen ondanks een éénmansactie van oud-minister Bram Stemerdink (PvdA) toch verdwijnen. De huidige vergaderzaal
wordt definitief verbouwd tot balzaal. Stemerdink wilde de de zaal als 'monument' in de huidige staat behouden.
den haag gpd
De Sociale Verzekeringsraad
(SVR) en minister De Vries (so
ciale zaken) wijzen kritiek van
de Algemene Rekenkamer op
hun doen en laten af. In een
rapport beticht de Rekenkamer
de SVR en de minister van fa
lend toezicht op het verstrekken
van sociale uitkeringen aan het
eind van de jaren tachtig. Het is
volgens het stuk niet zeker of de
uitkeringen doelmatig zijn ver
strekt en of zij terecht zijn geko
men bij degenen die er recht op
hadden.
De SVR laat in een reactie we
ten zich te distantiëren van de
opvattingen van de Rekenka
mer. Een echt inhoudelijk com
mentaar wil de raad pas geven
als het stuk van de Rekenkamer
formeel openbaar wordt. Dat
gebeurt in april.
Minister De Vries zei gisteren
dat de SVR verantwoordelijk
was voor het toezicht op de uit
keringen in 1988 en 1989, de ja
ren waarop het commentaar
van de Rekenkamer slaat. Bij
dat toezicht is, mede op verzoek
van de Tweede Kamer, 'terug
houdend' opgetreden, aldus de
bewindsman. Inmiddels is het
toezicht verscherpt. Ook de mi
nister wil pas formeel inhoude
lijk reageren als het Rekenka
mer-rapport op tafel ligt.
Begin 1991 heeft de SVR het
eigen secretariaat al gereorgani
seerd om het toezicht op de
verstrekking van uitkeringen te
versterken. Op aandrang van de
Tweede Kamer is echter beslo
ten het toezicht over te brengen den haag gpd
naar een op te richten Toezicht-
kamer. Deze zou een meer on
afhankelijke positie moeten in
Het tweede kabinet-Lubbers
heeft in 1988 al een herziening
van de uitvoeringsorganisatie
sociale zekerheid aangekon
digd, mede om controle en toe
zicht op het verstrekken van uit
keringen te verbeteren. Dat be
leid is door het huidige kabinet
overgenomen. Nog dit jaar zal
een en ander in een wetsvoor
stel aan de Kamer worden ge
presenteerd.
land. Duitsland en Denemarken houdt ons land
een Europese richtlijn tegen, ondank» een uh
spraak van het Europees Parlement. CDA en
PvdA blijven dit beleid steunen.
De regeringspartijen willen wel actie van de
overheid om de reclame te beperken. Zo zouden
geen sigaretten meer mogen worden uitgedeeld,
zouden jeugd en sporters niet meer mogen wor
den benaderd, zou reclame op wachthuisjes ver
boden moeten worden en moeten de reclame-in
vesteringen terug naar het peil van 1988.
Een meerderheid in de Tweede Kamer is tegen
een verbod op tabaksreclame. Dat bleek gisteren
tijdens overleg met minister Andriessen (econo
mische zaken) en staatssecretaris Simons (volks
gezondheid). De bewindslieden zullen de tabaks
industrie wel dringend oproepen zich aan de re
clamecode te houden.
Alleen D66 en Groen Links spraken zich voor
een reclameverbod uit. Het kabinet wil dit echter
niet, ook niet in Europees verband. Met Enge-
De Nederlandse Staat lijdt een
miljoenenstrop doordat de pro-
duktie van de Volvo 400 in Bom
eerder wordt beëindigd dan vo
rig jaar maart nog werd ver
wacht. Dat valt op te maken uit
een vertrouwelijke brief van mi
nister Andriessen aan de Twee
de Kamer, over het onderzoek
dat de Europese Commissie de
ze week heeft aangekondigd
naar de verkoop van staatsaan-
delen Volvo Car BV aan het
Zweedse moederconcern en het
japanse Mitsubishi.
Andriessen schrijft dat de
produktie van de VohtO 400-te-
rie eerder wordt beëindigd. De
staat krijgt echter een bedrag
van zeshonderd gulden per ver
kochte Volvo 400, als terugbeta
ling van renteloze leningen die
eerder aan het autoconcern zijn
verstrekt. Andriessen is vorig
jaar met Volvo /.weden en
Mitsubishi overeengekomen dat
de staat dit geld weer in de
nieuwe gezamenlijke onderne
ming, NedCar, steekt.
Het rijk heeft zich verplicht in
totaal 700 miljoen*gulden rente
loos te lenen aan Nedf^ar voor
de ontwikkeling van een opvol
ger van de 400-serie. Als die 700
mil|' NQ
vetKoop
Meer dan een
miljard winst
bij Rabobank
UTRECHT GPO
niet helemaal uit de
koop van de Volvo 400 kan
worden gehaald, heeft An
driessen toegezegd hiervoor de
opbrengst van de verkoop van
de staatsaandelen aan Volvo
Zweden en Mitsubishi aan te
zullen spreken. Het gaat dan
om een bedrag van maximaal
242 miljoen gulden.
Deze situatie lijkt nu te zijn
aangebroken, doordat de pro
duktie van de Volvo 400 eerder
wordt beëindigd. „Dat betekent
dat de mogelijke vulling van de
Staatsfondsen minder zal zijn
dan toen (in maart 1991) ge
raamd. terwijl daar geen com
pensatie voor de Staat tegen
over staat", schrijft Andriessen
aan de Kamer.
De Europese (.ommissie ver
moedt juist dat dc 242 miljoen
gulden die dc Nederlandse
Staat voor de aandelen Volvo
Car krijgt, al aan de lage kant is.
Daarom zou sprake kunnen zijn
van ontoelaatbare staatssteun
Nu zou dan nog eens dc 242
miljoen gulden moeten worden
aangesproken voor de staatsle
ning aan NedCar Andriessen
schrijft niet hoeveel eerder en
waarom de produktie van de
Volvo 400-serie wordt beëin
digd
De Rabobank Nederland heeft
het afgelopen jaar nauwelijks
last ondervonden van de
stagnerend»' HWMWli h»
groei. De nettowinst kwam met
een sti|gmg van 1.2 pnveent
voor het eerst uit boven de één
miljard gulden, zo heeft bank
vanochtend bekend gemaakt.
Voor dit jaar verwacht de direc
tie een verdere groei.
Het balanstotaal steeg het af
gelopen jaar met 7,5 procent tot
ruim 217 miljard gulden. In to
taal leende de bank het afgelo
pen jaar ruim 137 miljard gul
den uit. 9.6 procent meer dan in
het voorgaande jaar.
Er was vorig jaar ruim 81 mil-
len (plus
paargelden bij
gelegd. Het voorgaande jaar
Mtoaü» de hoeveelheid inge
bracht spaargeld nog met bijna
9 procent.
De teruggang die de Rabo
bank begin vorig jaar merkte bij
de afzet van wnninghypoilu k. n
als gevolg van de Golfoorlog, de
hogere rente en de discussies
over het huurwaardeforfait, is in
de tweede helft van het jaar te
niet gedaan.
IX' brutowinst bedroeg bijna
2,2 miljard gulden Dat oe net
towinst uiteindelijk op de helft
uitkomt, wordt veroorzaakt
door de fiscus die 500 miljoen
wilde hebben. Bovendien stort
te de bank 670 miljoen in de zo
geheten 'stroppenpot'.
Philips wil
verlenging cao
EINDHOVEN GW)
Philips stuurt aan op verlenging
van de cao. Het concern volgt
daarmee Hoogovens, dat deze
week een verlenging van zijn
cao overeenkwam met de bon
den. Daarbij werden de lonen
met 4 procent verhoogd. Een
eerste gesprek tussen de bon
den en Philips staat 11 maart op
het programma. Philips geeft er
de voorkeur aan de cao met
twee jaar te verlengen. De bon
den zijn echter voorstander van
ean éénjarig» cao.
Alders wil voor
kleinverbruiker
energieheffing
DEN HAAG ANP
Minister Alders van milieube
heer is voorstander van invoe
ring van een energieheffing
kleinverbruikers om huis
houdens en Ideine bedrijven
aan te zetten tot een zuiniger
energieverbruik. Alders zei dat
gisteren tijdens een ontmoeting
met journalisten.
De PvdA-minister reageert
hiermee op het woensdag ge
presenteerde rapport van de
commissie Wolfson. waann de
gevolgen van energieheffingen
op de ooomÉai hi ontwin»
ling zijn doorgerekend
De minister meent dat invoe
ring van een energieheffing de
enige manier is om het energie
verbruik terug te dringen Bin-
nrn de K. is overerngeknm» n
dat het verbruik in het jaar 2000
niet hoger mag liggen dan in
1990. Concreet betekent dat een
verlaging van het energiever
bruik met 3 tot 5 procent ten
opzichte van nu.
Volgens Alders kan dat wor
den bereikt door een heffing
voor kleinverbruikers. Die leidt
bovendien niet tot een daling in
de koopkracht (door verlaging
van belastingen) of een lagen-
economische ontwikkeling, ter
wijl de werkgelegenheid met
15.000 arbeidsplaatsen stijgt, al
dus de minister
MEER ZWART OP Wil MEI EEN
SIEEPTREND WATERBED
MM tWf» h timmw
•mid» si. til mm
lUDfi U-mr-J. h in 17747*
liMiOfl ttrt>»U St I7SS4 17177
Sleeptrrnd
ST-g-rf«VBWOOfn
