Binnenland
Heffing op
energie op
lange baan
Depressief? Nachtje
niet naar bed helpt
Asielzoekers houden
coalitie nog verdeeld
Algemene Rekenkamer hekelt
controle op sociale zekerheid
Inlichtingendienst Buitenland
wordt na publicaties opgeheven
Immigrant moet Nederlands leren
Bewoners centrum zijn nieuwe Palestijnen
bepaal je eigen
mode met burdo
ponderdag 27 februari 1992 Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRJSART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: COR HOOCETERP
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD). Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
Kamer wil actie tegen 'house-party's'
Het kabinet moet actie ondernemen tegen overtredingen van de
wet tijdens zogenoemde 'house-party's' en de aanverwante
'schuurfeesten'. Dat stelt de kamercommissie voor het midden-
en kleinbedrijf. De commissie wijst de verantwoordelijke minis
ter Andriessen erop dat volgens organisaties van ondernemers
alle wettelijke regels bij de party's en feesten worden overtreden.
Zo wordt de hand gelicht met geluidsvoorschriften, sluitingstij
den. brandveiligheidseisen, bepalingen uit de drank- en horeca-
wet en de opiumwet. Op house-party's zou vaak de stimuleren
de drug xtc worden gebruikt.
'Josephus Jitta lokte misdrijf niet uit'
De Alkmaarse hoofdofficier van justitie A. Josephus Jitta heeft
een 47-jarige crimineel uit Den Helder niet uitgelokt om een
misdrijf te plegen. Dat oordeelde de Alkmaarse rechtbank giste
ren in het strafvonnis tegen de man in een aantal zaken. De
rechtbank stelde vast dat uit verklaringen van rechercheurs blijkt
dat de verdachte zelf contact met de politie heeft gezocht om in
formatie aan te bieden. De man heeft steeds volgehouden dat
Jitta hem in een 'deal' strafvermindering zou hebben aangebo
den, in ruil voor informatie over twee andere criminelen. De
rechtbank acht dat niet bewezen. Jitta heeft steeds ontkend dat
hij een deal met de man zou hebben gesloten.
DEN HAAG GPD
Een nacht zonder slaap lean de
sombere stemming van de
pressieve mensen flink doen
opklaren. Slaaponthouding
kan ook de werking van het
middel clomipranine, wat de
pressieve mensen vaak krijgen
toegediend, versnellen. Patiën
ten reageren vaak al na één
dag gunstig op een nacht wak
ker blijven. Met geneesmidde
len kan dat enkele weken du
ren.
Dat concludeert de psycho
loog S. Elsenga in zijn onder
zoek naar de relatie tussen
slaap en depressies. Hij pro
moveert daarop volgende week
in de Groningse universiteit
Ruim de helft van de depres
sieve mensen die Elsenga on
derzocht, voelt zich een stuk
beter na een nacht zonder
slaap. Ze zijn minder gespan
nen, hebben meer energie en
meer zin in een praatje. Nor
maal gesproken wordt een
mens door slaapgebrek eerder
prikkelbaar en vertoont hij een
verminderd reactie- en presta
tievermogen.
De gunstige resuitaten wor
den veroorzaakt door de li
chaamstemperatuur. Depres
sieve mensen blijken tijdens
hun slaap een hogere lichaam
stemperatuur te hebben. Door
een nacht wakker te blijven,
daalt hun lichaamstempera
tuur tot het gemiddelde ni
veau. Dat heeft een gunstige
invloed op hun depressie, zo
heeft de onderzoeker aange
toond.
DEN HAAG GPD
De coalitiepartners CDA en
PvdA in de Tweede Kamer blij
ven ernstig van mening ver
schillen over de bewegingsvrij
heid van afgewezen asielzoekers
in opvangcentra. Een gisteren
door staatssecretaris Kosto (jus
titie) en minister d'Ancona
(welzijn) gepresenteerd com
promis wordt door beide partij
en wezenlijk anders uitgelegd.
Het CDA blijft met de WD
(samen een kamermeerderheid)
op het standpunt staan dat af
gewezen asielzoekers het op
vangcentrum niet mogen-veria
ten. Ook moeten er volgens bei
de fracties afdoende maatrege
len genomen worden om
lopen te voorkomen. Voor de
PvdA blijft vrijheidsbeneming
onaanvaardbaar.
Het nieuwe voorstel behelst
de aanleg van een 'deugdelijke
erfafscheiding' (hekken) rond
alle negen opvangcentra, een
meldplicht (tweemaal per dag)
voor afgewezen asielzoekers en
de aanstelling van toezichthou
dende portiers.
Verder is het oorspronkelijke
voorschrift dat een afgewezen
Er wordt voorlopig geen beslissing genomen over de in
voering van energieheffingen onder gelijktijdige verla
ging van de arbeidskosten. In een voorlopige reactie op
het rapport van de commissie-Wolfson over dergelijke
regulerende heffingen, concludeert het kabinet dat het
„bepaald behoefte heeft aan verdere uitdieping van de
problematiek". Volgens het kabinet leent het rapport
zich niet voor „snelle beleidsconclusies".
DEN HAAG GPD-ANP
Eerst zal het oordeel worden in
gewonnen van verschillende
adviesorganen. CDA en WD
zijn het ermee eens dat voorlo
pig kalmpjes aan wordt gedaan.
De PvdA vindt echter dat het
kabinet snel moet aangeven of
en zo ja hoe een nationale of
beperkte internationale ener
gieheffing kan woren ingevoerd.
Volgens het kabinet maakt
het rapport duidelijk hoe be
langrijk het 'internationale as
pect' is, en met name het initia
tief van de Europese Commissie
om een heffing in te voeren. De
noordelijke lidstaten voelen
daar veel voor, de zuidelijke
echter niet.
Het kabinet gaat er alvast
vanuit dat energie-intensieve
industrieën van een heffing uit
gezonderd moeten worden. Om
in deze sector toch energiebe
sparing af te dwingen, zou ge
dacht kunnen worden aan het
sluiten van overeenkomsten
met de overheid en aanscherp
ing van milieuvergunningen.
De commissie-Wolfson heeft
verschillende mogelijkheden tot
het invoeren van zogenaamde
regulerende heffingen onder
zocht. Twee daarvan zouden tot
De energieheffing heeft vooral voor energie-intensieve bedrijven zoals de Hoogovens (zie foto) negatieve gevolgen. foto i
een aanzienlijk verlies aan
werkgelegenheid leiden. Een
derde variant, heffing voor
kleinverbruikers in Nederland
alleen, lijkt minder in te grijpen
in de economie, en zou behalve
negatieve ook positieve gevol
gen kunnen hebben.
Gisteren benadrukte minister
Andriessen (economische za
ken) het ingewikkelde karakter
van regulerende energieheffin
gen. Eerder liet hij al weten er
niets voor te voelen dat Neder
land ze alleen invoert. Zijn col
lega Alders (milieu), die een Ne
derlandse 'alleingang' nooit
heeft uitgesloten, vroeg zich
vooral af of het met het be
staande beleid lukt om de
milieuvervuiling terug te drin
gen.
Het CDA concludeert uit het
rapport van Wolfson dat invoe
ring van regulerende energie
heffingen tijdens de/e kabinets
periode niet aan de orde is. Be
langrijkste voorwaarde voor het
CDA is invoering van een hef
fing in alle twaalf EG-landen.
Ook de WD vindt dat in geen
geval heffingen mogen worden
ingevoerd in Nederland alleen.
De PvdA vindt daarentegen
dat het kabinet nu snel moet
aangeven of een nationale of
beperkte internationale ener
gieheffing tot de mogelijkheden
behoort. Daarbij moet ook on
der meer worden uitgewerkt
wat de gevolgen zijn van com
pensatie voor de heffingen in de
vorm van btw-verlaging. IX'
eerste voorkeur van de PvdA
blijft uitgaan naar een zo breed
mogelijke aanpak, waarbij zo
veel mogelijk landen meedoen.
De PvdA sluit maatregelen op
nationaal niveau uit, die leiden
tot het verplaatsen van energie
gebruik en werkgelegenheid
naar elders.
IX' vakcentrales PW' en CNV
hebben gematigd positief gere
ageerd op het rapport. Werkge
vers en elektriciteitsproducen
ten zien er echter niets in. Ook
Konsumenten kontakt laakt het
rapport. Een heffing voor klein
verbruikers is volgens deze or
ganisatie onbepreekbaar. Het
Landbouwschap heeft eveneens
heftige kritiek Invoering van
energieheffingen zou volgens
het schap het einde van de
energie intensieve glastuin
bouw in Nederland betekenen.
Rol portier en bewegingsvrijheid omstreden
asielzoeker zich binnen de ge
meentegrenzen moet ophou
den, vervangen door de zinsne
de dat „betrokkene als verblijf
plaats het opvangcentrum krijgt
aangewezen". Voor de PvdA be
tekent die formulering niet dat
de asielzoeker binnen het cen
trum moet Rijven. Het CDA
leest dat er wel in.
Ernstige onenigheid is er dan
ook over de rol van de portier.
Volgens CDA en WD moet de
portier afgewezen asielzoekers
tegen kunnen houden. „Als hij
alleen maar achter een raampje
zit te kijken wie er aan hem
voorbijtrekt, heeft het allemaal
niet veel zin", aldus CDA-
woordvoerder Krajenbrink.
CDA en WD vinden verder
dat de portiers in dienst bij
moeten komen bij justitie en
niet bij WVC. In het huidige
voorstel krijgen zij geen justitië
le bevoegdheden. De PvdA is fel
tegen een 'politie-portier'. „De
poort is open. Zolang een afge
wezen asielzoeker zich aan de
meldplicht houdt, moet hij of zij
vrijelijk in en uit kunnen lo
pen", aldus PvdA woordvoerder
Middel.
De 12-jarige Paul Manders uit het Brabantse Heesch overhandigde premier Lubbers gisteren in Den Haag
5379 handtekeningen van scholieren die bezorgd zijn over de gaten in de ozonlaag. Paul verzamelde de
handtekeningen op scholen in Oss en Heesch om aan te tonen dat hij niet de enige is die zich zorgen maakt
FOTO ANP ARTHUR BASTIAANSE
DEN HAAG GPD
'Noodzakelijke vertrouwelijkheid is geschonden
De Sociale Verzekeringsraad
(SVR) en het ministerie van So
ciale Zaken falen In hun contro
le op een juiste verstrekking van
sociale uitkeringen. Het staat
daarmee niet vast dat uitkerin
gen correct worden verstrekt en
terecht komen bij degenen die
er recht op hebben.
Dit is de kern van een rapport
dat de Algemene Rekenkamer,
de onafhankelijke controle-in
stantie voor overheidsuitgaven,
heeft opgesteld. Het stuk is voor
reacties naar de SVR en het de
partement verzonden. Nadat de
reacties zijn verwerkt wordt een
definitief rapport opgesteld, dat
in april bekend wordt gemaakt.
De SVR en Sociale Zaken wa
ren vanochtend niet in staat te
reageren op de kritiek van de
Algemene Rekenkamer. De Re
kenkamer heeft sinds begin
1989 de bevoegdheid ook con
troles te doen op het gebied van
de sociale zekerheid. Het nu be
kend geworden rapport handelt
ook over het eind van de jaren
tachtig.
Medio 1988 liet de toenmali
ge staatssecretaris De Graaf (so
ciale zaken) de Kamer al weten
de rol van de SVR als controleur
van de instanties die uitkerin
gen verstrekken te willen ver
sterken. Tegelijk zou de over-
«heid, in dit verband de de mi
nister van sociale zaken, toe
zichthoudende taken aan de
SVR moeten
Begin 1991 gaf De Graafs op
volgster Ter Veld in een nota
aan de Kamer aan de plannen
van haar voorganger te willen
overnemen. In die nota stelde
Ter Veld onomwonden: ..Aan de
andere kant zijn er te weinig
goede instrumenten voorhan
den om op hoofdlijnen de uit
voeringsorganisatie te beheer
sen of te sturen."
Elders in de nota schreef Ter
Vdd >ok vdoi de SIR geldt
dat zij er voor zorg dient te dra
gen dat de uitvoering van de
aan haar opgedragen wetten
plaatsvindt op een samenhan
gende wijze en voldoet aan de
eisen van rechtmatigheid, doel
matigheid. beheersbaarheid,
zorgvuldigheid, bereikbaarheid
en doorzichtigheid."
In haar plannen stelt Ter Veld
dat zij de SVR wel aanwijzingen
wil geven en besluiten van de
raad desgewenst wil schorsen of
vernietigen. Nog dit jaar wil de
staatssecretaris de nieuwe opzet
in een wetsvoorstel aan de Ka
mer presenteren.
De Algemene Rekenkamer
heeft de laatste jaren in haar
jaarverslagen en verslagenhi|
de departementale begrotingen
al herhaaldelijk de adminstra-
tieve chaos bij Sociale Zaken en
het gebrek aan controle bekriti
seerd. Accountants hebben tot
nu toe ook geen goedkeurende
verklaringen afgegeven over in
komsten en uitgaven bij Sociale
Zaken, inclusief de sociale ze
kerheid. Dat gebeurde niet. om
dat men geen zekerheid kon
krijgen over de doelmatigheid
en rechtmatigheid van de uitga
ven
In de sociale zekerheid wordt
dit jaar 142.2 miljard gulden uit
gegeven, waarvan 117.4 miljard
voor sociale verzekeringen en
de rest voor voorzieningen. De
SVR 'beheert' de fonsen waaruit
DEN HAAG GPD
Premier Lubbers heeft
besloten de Inlichtin
gendienst Buitenland
(1DB) op te heffen. Na
publikaties 'ïn het Fi-
nancieele Dagblad, en
kele weken geleden,
meent de minister-pre
sident dat de IDB „niet
meer in de noodzake
lijke vertrouwelijkheid
werkt". Daarom heeft
hij besloten deze
dienst per 1 januari
1994 op te heffen.
Binnen de IDB is een
conflict uitgebroken
over het functioneren
van het hoofd van de
dienst. Hem wordt
door zijn medewerkers
verweten dat hij mis
bruik heeft gemaakt
van geheime fondsen
van de dienst voor per
soonlijk gewin. Boven
dien zou hij medewer
kers van zijn dienst
hebben laten afluiste
ren. De Rijksrecherche
onderzoekt deze be-
schudigingen.
In een brief aan de
Tweede Kamer schrijft
premier Lubbers, dat
door de geschonden
vertrouwelijkheid „in
de contacten met som
mige buitenlandse
diensten is gebleken
dat voortzetting van
een aantal werkzaam
heden van de IDB niet
meer verantwoord is".
Alleen de activiteiten
die de IDB verricht ten
behoeve van het minis
terie van justitie zullen
voorlopig worden
voortgezet. De overige
taken zullen, voor zo
ver noodzakêlijk. wor
den overgenomen door
de Militaire Inlichtin
gendienst en de Bin
nenlandse Veiligheids
dienst. Het personeel
zal gedeeltelijk door
deze diensten worden
overgenomen.
DEN HAAG GPD
Minister Dales van binnenland
se zaken wil nieuwe immigran
ten verplichten cursussen in de
Nederlandse taal en maat
schappelijke oriëntatie te gaan
volgen. Bij aankomst in Neder
land zullen ze daarvoor een
contract moeten ondertekenen.
De minister denkt dat immi
granten daarmee een betere
kans op de arbeidsmarkt zullen
hebben.
Volgende weck zal Dales deze
voorstellen doen tijdens het de
bat over het minderhedenbeleid
in de Tweede KW» l'rr laai
vestten zich 90(kmi baÈnhn
ders in ons land.
Het ondertekenen van het zo
genaamde 'inburgcnngscon
tract', zoals de overeenkomst
gaat heten, zal alleen gelden
wordt actiever begeleid op de
arbeidsmarkt.
Dales wil ook dat de anti-dis
criminatiecode. die nu al geldt
voor enkele bedrijfstakken, voor
het gehele bedrijfsleven wordt
ingevoerd.
AMSTERDAM FRED V
Eén enkele oproep van het comité 'Bewoners en bedrij
ven willen parkeren in de binnenstad' was gisteravond
voldoende voor een tot de nok toe afgeladen Rode
Hoed in Amsterdam. Minstens 600 bewoners ontlaad
den hun gemoed over het aanstaande referendum van
25 maart en hun angst dat ze straks hun parkeerplaats
kwijt zijn. Burgers en politiek stonden gisteravond even
héél dicht bij elkaar, maar niet in vriendschap.
De verzamelde volkswoede van grachtengordel,
Nieuwmarkt en jordaan ontlaadde zich op het Amster
damse gemeentebestuur. De voormalige schuilkerk aan
de Keizersgracht zat over drie etages tot de nok toe vol
met insprekers, leuzenschreeuwers en boe-roepers.
Voor de beide zaalmicrofoons verdrongen zich de rijen
wachtenden zakenmannen in driedelig-blauw.
hooggeleerden, kleine zelfstandigen, forensen en al die
ahdere gewone mensen die normaal gesproken niet
opvallen tussen de drommen toeristen en het zaken
verkeer in het centrum.
Zo'n meute mensen hebben de verzamelde vergade
ringen van de gemeenteraad van het afgelopen jaar niet
op de been gebracht, moesten de aanwezige raadsle
den en de wethouders Ten Have en Saris vaststellen.
.Amsterdam is geen kabouterstad", werd er geroepen.
„Met drie dozen drukwerk kun je de tram niet nemen."
En: .Amsterdam mag geen Venetië van de toeristen
worden."
„Is everybody happy?" had wethouder Ten Have van
verkeer de discussie ter opening van de discussie geroe
pen. Zijn merkwaardige opening bezorgde hem meteen
problemen. „Hoe heb jij wethouder kunnen worden",
vroeg iemand in de zaal zich hardop af.
De PvdA was manhaftig „tegen teveel bloembakken
in afgesloten straten". Luid gejuich. Ook de WD speel
de een thuiswedstrijd, D66 drukte zich. Het Groen-
Links raadslid Holvast was de enige die de zaal voluit
partij gaf. „We moeten beginnen Amsterdam in te rich
ten voor een tijdperk waarin de auto niet langer van
zelfsprekend is. ook zonder referendum over auto's in
de binnensta'd." Maar de jordaan had weinig trek „om
als voorloper van mondiaal milieubeleid te fungeren
Het was duidelijk: ze wilden hun parkeerplaats houden.
„Laat die kantoorklerken en bezoekers van buiten maar
de auto thuis laten."
Op de bijeenkomst presenteerden zich alleen gister
avond alweer drie nieuwe actiegroepen. Twee voor de
auto, één tegen, maar ook tegen het „misleidende refe
rendum". „Lang leve de wielklem", zongen ze van twee
hoog naar beneden, toen de directeur Parkeerbeheer
één van de door automobilisten meest gevreesde stads-
functionarissen pleitte voor méér parkeerplaatsen.
Maar dan wel ondergronds.
Ondertussen werden de rijen voor de microfoons
langer en de verhalen waziger. Roel van Duijn (de
Groenen) kon nog roepen dat „we weer terug moeten
naar de tijd dat kinderen op straat konden spelen",
maar toen ging het definitief mis. „De binnnenstadbe-
woners worden de Palestijnen van de 21ste eeuw
schreeuwde er een. En ..honderdtachtig jaar geleden
stond Napoleon voor de Berezina" weer een ander. „De
forumleden zijn beschikbaar in het café", suste de
voorzitter.
In de hal en op de Keizersgracht was het krakeel niet
van de lucht. «Auto's horen bij de grote stad. Wie dat
niet wil, gaat maar naar de Veluwe Maar de vrijwilli
gers van net Platform Binnenstad Autovrij waren al aan
het affiches plakken: 'stem B. stem autoluw Hel w.irdt
nog wat tot 25 maart.
Dankzij de verbeterde rader
bladen maak je de mooiste
lentemode nu nog eenvoudioer
Het maarl-nummer is nu verknjg-
baar bi| uw tiidschnfienzaak en
supermarkt Pnjs6.75
8UR0A. OOK OP DE HUtSHOUOeCURS
