Cultuur
'JFK': Onontkoombare cinema
Adembenemende Peter
Greenaway in Kijkhuis
Sensitieve psychiater helpt ruwe bolster
DONDERDAG 27 FEBRUARI 1992
FILM
NIEUWSLIJN
Brian de Palma terug bij af
Na een viertal voornamelijk mislukte uitstapjes naar andere gen
res, is Brian de Palma terug bij af. Zijn nieuwste film is een ou
derwetse thriller, het genre waarin hij met Sisters en Carrie zijn
doorbraak bewerkstelligde. Raising Cain handelt over een kin-
der-psychiater die in huiselijke kring tekenen van beroepsdefor
matie begint te vertonen. Hoofdrol is voor John Lithgow Rico
chetdie zelf debuteerde in De Palma's Obsessions. Raising Cain
werd geproduceerd door Gail Ann Hurd, ooit getrouwd met Ja
mes Cameron, tegenwoordig mevrouw De Palma.
FILMS IN LEIDEN
Helen Mirren (The Wife) en Michael
OVERZICHT WILFRED SIMONS
The Cook, the Thief, his Wife and her
Lover. Te zien donderdag 5 maart: Kijk-
JFK van Oliver Stone is 20 de
cember vorig jaar in de Verenig
de Staten in première gegaan,
maar al ruim voor die tijd had
de film in het land een gigan
tisch spektakel veroorzaakt, dat
ook in Nederland niet onopge
merkt is gebleven. Vanaf deze
week is JFK in het Leidse Luxor-
theater en in het Alphense Euro
Het Kijkhuis in Leiden be
steedt volgende week weer aan
dacht aan de Britse regisseur
Peter Greenawtey. Zijn films zijn
controversieel; volgens sommi
gen heeft hij 'de dood van de
film' op zijn geweten, anderen
vinden daarentegen dat hij juist
een hele nieuwe cinema heeft
geschapen. Vooral zijn laatste
film, Prospero's Books, heeft zo
wel het publiek als de recensen
ten in opperste verwarring ge
bracht en tot de bovenstaande
opmerkingen geleid.
Behalve Prospero's Books is
ook zijn voorgaande film, The
Cook, the Thief, his Wife and her
Lover in het IGjkhuis te zien. In
de keuken van het dure restau
rant 'Le Hollandais' werkt de
kok Richard Borst (Richard
Bohringer). Hij kookt vooral
voor de dief Albert Spica (Mi
chael Gambon, bekend van The
Singing Detectiveeen vulgaire
onderwereldfiguur die denkt
dat hij respectabel wordt als hij
maar vaak duur eet. In het res
taurant dineert echter ook de
bescheiden boekhandelaar Mi
chael, die het aanlegt met Spi-
ca's vrouw Georgina (Helen
Mirren). De twee beleven een
korte, maar hartstochtelijke lief
desrelatie en worden daarbij
beschermd door Richard.
Gambon (The Thief).
Na een tijdje komt de relatie
uit en wordt Michael door Spica
vermoord. Georgina, die door
Spica ongemoeid is gelaten, zet
nu als wraak haar man het lijk
van Michael voor, dat door de
kok smakelijk is bereid. Als Spi
ca er niet van wil eten, wordt hij
door Georgina vermoord.
Voor The Cook... heeft Green
away zich bediend van de Ne
derlandse decorbouwers Ben
van Os en Jan Roelfs, die zich
enthousiast van hun taak heb
ben gekweten. Alle ruimten, in
clusief de keuken en het restau
rant, zijn fantastisch vormgege
ven, met barokke meubels en
een surrealistisch gebruik van
kleur. Daarnaast wordt er voor
treffelijk geacteerd. Voor toe
schouwers die tegen een stootje
kunnen is The Cook... een
adembenemende film.
De komende dagen draait in
het LVC in Leiden de innemen
de Italiaanse film La Stazione.
De film is een bewerking van
een toneelstuk van Umberto
Marino en werd door regisseur
.Sergio Rubini eerst een jaar op
de planken gebracht.
Op een klein stationnetje leidt
stationschef Domenico (Sergio
Rubini) een rustig leventje, tot
opeens een vreemde vrouw,
Flavia (Margherita Buy) zich
binnendringt. Zij wacht op een
trein, die pas 's morgens vroeg
zal vertrekken. Daarom blijft zij
maar bij Domenico overnach
ten. Zoals verwacht, ontstaat tij
dens deze nacht een verbon-,
denheid tussen de twee, die niet
wordt doorbroken als een man,
de echtgenoot van Flavia, op
hoge toon eist dat zij met hem
terugkeert naar een feest dat zij
blijkbaar is ontvlucht. Dit ver
leidt de stoffige stationschef tot
enkele moedige acties.
La Stazione heeft komische
en zelfs absurdistische elemen
ten, maar is ook een echte thril
ler, die realistisch aandoet. Een
aanrader.
erecht in een (soms te) ingewikkelde tl
oph
der (Monique
it dat De Johnsons ui
e plekjes.
Die zuster (Esmee de li
de Ven) op fotoreportage in de afgelegen Biesbosch
Spannende Nederlandse thriller met
CYRANO DE BERGERAC LIDO 4 OOO
De moedige en dichterlijke Cyrano de Bergerac (Gérard Depardieu) wordt verliefd op
Roxane (Anne Brochet) Zi| heeft echter haar hart verpand aan de jonge, maar dom
me kadet Christian Daarom schrijft Cyrano n
aan Roxane en geeft zo uiting aan zijn liefde 1
dialogen zijn opri|m.
Olifantje Babar
in de bioscoop
RECENSIE LEO BANKERSEN
Babar Te zien vanaf vnjdag 27 februari:
Asta 3 en Babylon 3. Den Haag
Het olifantje Babar werd gebo
ren in 1931, als kleine held in
een verhaaltje voor het slapen
gaan dat de moeder van de vijf
jarige Laurent de Brunhoff had
bedacht. Vader Jean maakte er
tekeningen bij en zo was het
eerste Babar-boekje een feit.
Zestig jaar later verschijnen er
nog steeds nieuwe Babar-boek-
jes, nu getekend door Laurent
zelf. De VTRO zond een serie
korte Babar-tekenfilms uit en
deze week verschijnt Babar in
de bioscoop. Een Frans-Cana-
dese produktie die door Kees
Prins en Frank Ketelaar van
voortreffelijke Nederlandse
stemmen werd voorzien.
Ook in de film is het parmantige
olifantje in de eerste plaats een
figuur voor de allerkleinsten. De
avonturen van een jeugdige oli
fantenkoning die het met het
protocol nog niet zo nauw
neemt, zodat de oude raadshe
ren zich wel eens op het hoofd
krabben. Babar is schattig,
grappig en niet zoetsappig. De
tekenstijl is simpel maar leven
dig en het blijkt dat zo n olifan-
tenslurlje dankzij vakkundige
tekenaars heel wat emoties kan
uitdrukken. De levensles dat
vriendschap het allerbelangrijk
ste is, zit er niet al te opdringe
rig in verwerkt.
Alleen zal de bezorgde opvoe
der misschien even fronsen zo
dra blijkt dat het ook in deze
kleuterfilm draait om de eeuwi
ge strijd tegen oorlogszuchtige
booswichten. Zo'n scène met
woeste neushoorns die een
vriendelijk olifantendorpje
brandschatten, is op het randje.
Ik vermoed dat de makers zo
geprobeerd hebben de film voor
een wat bredere leeftijdsgroep
aantrekkelijk te maken. Geluk
kig vloeit er geen bloed en wor
den de schurken flink belache
lijk gemaakt. Er is ook veel ko
misch spektakel in de film en de
eigenwijze aapjes die Babar in
het oerwoud tegenkomt zijn
ronduit kostelijk. Ook ouders
die komen kijken zullen zich
best vermaken.
Kevin Costner op het spoor van de samenzweerders in 'JFK'.
Zaterdag kon u het in deze krant nog lezen. In de Bijlage
veegde journalist Anthony Summers de vloer aan met
Oliver Stone en zijn in JFK aangedragen samenzwerings
theorie over de moord op John F. Kennedy. Het is een
opvatting die de regisseur al sinds de aankondiging van
z'n film vorig jaar is blijven achtervolgen. Stone zou over
een paranoïde fantasie beschikken, en de feiten naar zijn
hand hebben gezet.
klager Jim Garrison in 1967
voerde naar onbelichte aspec
ten van de Kennedy-moord in
1963.
Net als zoveel Amerikanen vindt
Garrison de resultaten van het
officiële onderzoek, gehouden
Luxor. Leiden en Euro 1. Alphen
Wat in de discussie rond JFK
veelal uit het oog wordt verloren door de Warren Commission,
is het feit dat Oliver Stone geen onbevredigend. Garrisc
historicus is, en dus geen reken- dat Lee Harvey Oswald
schap hoeft af te leggen over het ties had in New Orleans,
waarheidsgehalte van zijn be
weringen. Zijn taak is knappe
films maken, en op dat punt
begint zijn speurwerk in de ei
gen woonplaats. Al spoedig
stuiten aanklager en assistenten
heeft de cineast weinig kritiek te op een groep ultra-rechtse anti-
duchten. De film is het al dan Castro ballingen, van wie de
niet gefingeerde verslag van het nerveuze David Ferrie (Joe Pes-
onderzoek dat openbaar a
ci) bereid is te praten. Hij ont
hult een netwerk van betrekkin
gen dat zich uitstrekt richting
CIA, FBI en zelfs de mafia. Ge
meenschappelijk doel: het om
verwerpen van het Castro-regi
me. Gemeenschappelijke vij
and: de Kennedy-clan. van wie
John een invasie op Cuba in de
weg stond en broer Robert een
heksenjacht op de mafia houdt.
Maar de verrassing van zijn le
ven moet Garrison nog krijgen.
Die komt in de vorm van een
hooggeplaatste tipgever binnen
het Pentagon. Maar tegen die
tijd is Garrison's onderzoek al
breed uitgemeten in de media,
en verdwijnen zijn getuigen in
een alarmerend tempo.
Het kost niet veel moeite de
zwakke plekken in Garrison's
betoog aan te geven. Uiteinde
lijk vond de aanklager amper
een getuige bereid om z'n theo
rie te bevestigen, zodat veel van
zijn beweringen gebaseerd ble
ven op geruchten en anonieme
tips. Wel brengt zijn werk. en
dus ook JFK, een aantal zaken
onomwonden naar voren: Os
wald heeft onmogelijk Kennedy
alleen kunnen vermoorden; de
Warren omMon heeft een
uitzonderlijk slecht rapport ge
schreven; via overheidswegen is
veel belastend materiaal ver
dwenen. Daar vallen conclusies
uit te trekken, en Stone komt
met een interessante, sterk per
soonlijk getinte visie op de zaak.
Veel belangrijker dan de vraag
of de film historisch wel correct
is. vind ik het feit dat Stone JFK
überhaupt gemaakt heeft In
een tijd dat Hollywood perti
nent weigert de nek uil te ste
ken, komt de regisseur met een
project dat niet alleen peper
duur. maar ook hoogst contro
versieel is. Met zijn bekende
pendllft heeft hij zich op de
zaak gestort, en net als Garrison
de gaten in het verhaal zo goed
mogelijk opgevuld met behen
dig uitgevoerde insinuaties. Dat
levert drie uur lang sublieme.
onontkoombare cinema op. In
een duizelingwekkende monta
ge van gespeelde scènes, televi
siebeelden. amateuropnamen
en vooral gëensceneerde werke
lijkheid. slaagt de rejpsseur erin
zelfs de grootste cynicus ten
minste even aan het twijfelen te
brengen.
Daarnaast zit JFK vol memora
bele optredens StetTcn in be
langrijke bijrollen (John Candy,
Kevin Bacon en Donald Suther
land nog het meest opvallend),
maar ook in goed uitgewerkte
rollen. Kevin Costner (die |im
Garrison speelt) is hier meer de
aangever, net echte vuurwerk
komt van loe Pesci. Gary Old-
man als Oswald en een sublie
me Tommy Lee Jones als de
sluwe hoofdverdachte Clay
Shaw. Zij maken deze uitput
tingsslag tot een volwaardig
filmfeest Ongenuanceerd7
Wamt htydp hunogBMJfcf
Mischien Ondeugdelijk? Abso
luut niet!
Barbra Streisand regisseert Prince of Tides
BIOSCOPEN
FILMTIPS VOOR VOLGENDE WEEK
oslecht oomatig oooredelijk oooogoed ooooouitstekend
THE BONFIRE OF VANITIES KIJKHUIS OOOOO
De stinkend rijke yuppie Sherman McCoy (Tom Hanks) rijdt in een duistere straat in
de Bronx een zwarte jongen aan. maar hij en zijn vriendin Maria (Melanie Griffith)
maken zich uit de voeten en melden het voorval niet aan de politie. De aanrijding
komt uit en vijanden van McCoy besluiten hem aan de schandpaal te nagelen. Een
duizelingwekkende val is het gevolg.
DEAD AGAIN LIDO 2 OOOO
De privé-detective Mike Church (Kenneth Branagh) ontfermt zich over een knappe,
maar onbekende en geestelijk gestoorde vrouw (Emma Thompson, ook in het dage
lijks leven Branaghs vrouw). Met behulp van hypnose probeert Church de v
Jeroen Krabbé (links) probeert Ntek Nolte In vertegenheid te brengen.
ALICE LAK
Alice (Mia Farrow)
Doug (William Hurt),
OOO
i nette k
ouw, onderhoudt een braaf h
ekf daarom raad bij een Chin
nzicht in haar eigen leven geeft en in dat van anderen,
zoals altijd bij Woody Allen, ook geestig is.
•Iijkn
De openingsbeelden in The Prince of Tides
tonen een idyllisch plekje: rustiek landhuis
aan een riviertje, bomen, fraaie zonsonder
gangen. Een donkere stem herinnert zich
z'n jeugd; hoe de drie kinderen samen
zwommen en uit vissen gingen met pa. We
zien ze ravotten rond de woning. Dan zwelt
een diepe bastoon aan onder de vioolmu
ziek en de stem besluit: „Maar dat was alle
maal voor ik besloot geen geheugen meer te
hebben."
Niet alles was koek en ei kennelijk, in dat
paradijsje, cn The Prince of Tides neemt er
een dikke 2 1 2 uur voor om ons te vertellen
wat er zo allemaal fout ging. Die bombasti
sche tegenstelling uit de opening geeft al
aan dat ons weinig bespaard zal blijven en
regisseuse Barbra Streisand komt die belof
te ruimschoots na: zelfmoordpogingen, ka
potte huwelijken, verkrachting en moord bij
de vleet, en dat passeert allemaal de revue
tijdens gesprekken tussen ruwe bolster
blanke pit Nick Nolte en de sensitieve psy
chiater Barbra Streisand. De makers heb
ben ook nog bedacht dat Nick een Zuidelij
ke football-coach is (laten we hem een
masculien tintje geven'), terwijl Barbra het
soort Newyorkse chic vertegenwoordigt dat
niet kan koken maar wel in een restaurant
in perfect Frans voor twee bestelt. Waarop
Nick dan weer reageert met: „F.r is niets zo
opwindend als een vrouw die in het Frans
een menu leest." Als daar geen liefde van
komt! Voor het zover is moet Nolte wel
eerst lang praten over z'n jeugd, z'n zus die
na een zelfmoordpoging in een kliniek is
beland en vooral over z n huwelijkscrisis.
Zodra hij bij dat onderwerp is gekomen re
gent het pijpestelen achter de grote ramen
in het kantoor van Barbra. maar gelukkig
geven haar immer kortgerokte benen Nick
de hoop om door te gaan. Wanneer hij dan
op een soireetje bij Streisand wordt gcno
digd. moet hij het opnemen tegen de ijdcle
en jaloerse echtgenoot, een beroemd violist.
Jeroen Krabbé speelt die rol geheel in de
stijl van de film. Plat en clichématig; opge
trokken wenkbrauwen, dito neus en wat
grapjes over de provincie. Een kunstenaar
derhalve. Uiteindelijk offert Streisand zich
zelf op voor Nolte's geluk, en misschien is
dat eind nog wel hei meest krank/innige
aan de hele film. die toch gevuld was met
behoorlijke kneusjes.
AMSTERDAM
13.30,16. 19.30. 22
ALFA 2
Barton Fink a I dag 14, 18 45.
21.30.-»<o 13. 15.30. 18 45.
21 30
ALFA 3
Toto le he rot a l dag 14, 19. za zo
13 30. 16. 19
The Fisher King 12 j dag. 21 30
ALFA 4
Let amants du pont neuf 12 jdag
14. 18.45.21 30; za zo 13.15 30,
18 45.21 30
ALHAMBRA 1 tel 6233192
The!ma Lootte 12 Jdag 18 45.
21 30. vrook 14
Babar a.l..zat/m do 13.45
ALHAMBRA 2
Dances with wohes a I dag 19 30.
vrook 13 30
F level in het wilde westen a izat/
do 14
BELLEVUE CINERAMA tel 6234876
The Prince of Tides 12 j .dag 14.
19 15. 22. zo 13 30. 16 15. 19 15.
22
18 45.21.30.ro 13 15. 16. 1845.
21.30
CALYPSO 1 fel 6266227
Rarte the red lantern 161 dag
13 45. 18 45.21 30. zo 13 15. 16.
18 45.21 30
CALYPSO 2
Shattered a Idag 14. 19 15.22.
zo 13 30. 16 15. 19 15.22
CINECENTER-CINEMA CORALINE
tel 6236615
Europa 16 j dag 14 30.17.19 30.
22.15
CINECENTER-CINEMA PEPPE NAPPA
Prooi 16 j .dag 14 30. 17. 19 30.
19 30. 22.15
CINECENTER-CINEMA JEAN VIGO
La double vie de Veromqoe 16 j
dag 14 30. 1/ 15. 19 45.22
CINEMA 1 INTERN tel 6151243
Oe Johnsons 12 jdag 19 30.22.
za zo ook 14 30
CINEMA 2 INTERNATIONAL
Hot Shots al dag 19.21 30
CINEMA OSCAR
Thetma A Louise 12 j v ra wo 20
Tbc Doors 16 i ma d> ?0
Oe reddertjes in Kangoeroeland a I
ra zo wo 14 30
Pipp* gaat van boord a ma d «o
14 30
CITY 1 tel 6234579
Oe Johnsons 12 dag 14 ,9
21 30. zo 13 15. 1545. 19.21 30
CfTV 2
Billy Bathgate 12 j dag 19.2130.
vrook 1345
Babar a lza ma d> wo do 13 45. zo
13.15. 15 45
CITY 3
Don't teil mom a dag 14 15. 19
21 30.ZO 13 15. 1545. 19.21 30
CfTY 4
A kiss betore dying 161.. dag 14 15.
19.21 30. zo 13 15. 15 45. 19.
21 30
CfTV 5
Short Time a i dag 14 15. 19
21 30. zo 13 15. 15 45. 19.21 30
CfTV 6
Ricochet 16 j dag 19.21 30. vr
13 45
De reddertjes in Kangoeroeland al.
za ma di wo do 13 45^ zo 13 15,
1545
CITY 7
The Addams Family a i dag 14 15,
19.» 13.15, 1545. 19
Silence ol the lambs 16 j. dag 21 30
DCSMCT tel 6273434
La belte noneuse dag 19 45
Ik. de slechtste aller vrouwen, dag
19.21. zoook 14 16
Late night movie, dag 23. zo 14
THE MOVIES 1 tel 6245790
Raise the red lantern dag 17.
21 30. 22. zoook 14 45
THE MOVIES 2
Europa dag 17 30. 19 45.22
THE MOVIES 3
Stanno tutti bene. dag 19 45. zo ook
15
Impromptu, dag 17 30
Dei «cat es sen dag 22 15
TUSCHINSKI 1 tel 6262633
JFK 12 dag 14.20
TUSCHINSKI 2
Dead Again# 16 jdag 14 18 46
21 30. zo 13 15.16. 18 45.21 30
TUSCHINSKI 3
Deceived 12j .dag 14 1845.
21 30.ro 13 15.16.1645.21 30
TUSCHINSKI 4
Hol Shot»a dag 14. 1845.
21 30.ro 13 15. 16. 18 45.21 JO
TUSCHINSKI 5
Rambhng Rosa a I dag 18 45.
21 30 iff ooa 14
De redderdes m kangoeroeland I za
ma d. WO do 14.10 13 15.16
TUSCHINSKI 6
The
18 45.;
21 30
TUSCHINSKI CINEAC
Robin Hood a dag 18 45.21.30.
De notekraker a i za ma di wo dO
14.Z013 15. 16
DC UITKIJK tei 6237460
An angel at my table 16 j dag
18 30.21 15
Jungie book a Idag beh vr 15
nmitmentk a I dag 14
21 30. zo 13 15/16. 1845.