Regio
'Bouwen in slappe
grond is geen
belemmering'
'Christendom kent islam niet'
Afvalverwerker wordt
makelaar in oud papier
'Alphen een station
bij ondergrondse
aanleg flitstrein'
Europdonor krijgt 9
ton voor onderzoek
'Belangrijkste is dat vrouwen
hun verhaal kwijt kunnen'
Donderdag 27 februari 1992
Redactie: 071-161400 WILLEM SPIERDIJK MEINDERT VAN DER KAAU JAN WESTERLAKEN MONICA WESSEUNC ERIC JAN WETERJNGS Eindredactie: NIEK FAAS Vormgeving: SIMON DE CRAAF
18
Ambtenaar Rijkswaterstaat Leeuwenburg:
Vervolg van pagina 1
Ondergrondse aanleg van voorzieningen als een hoge
snelheidstrein kan goedkoper uitpakken dan boven
grondse. Die berekening maakt Rijkswaterstaat-topman
leeuwenburg, weliswaar op persoonlijke titel. Volgens
een ruwe schatting zijn de aanlegkosten per kilometer
vier maal zo hoog, maar daar staan volgens de ambte
naar de nodige besparingen tegenover.
Professor Mohammed Arkoun: „Bestudeer onbevooroordeeld de geschiedenis en zie dat het Westerse beeld van de Islam als een achterlijk en
wreed geloof niet klopt." foto jan holvast
Gastcollege islamoloog Arkoun in Leiden:
DEN HAAG/REGIO
PAUL VAN DER KOOU
Allereerst kunnen tunnels in
een rechte lijn worden getrok
ken en dat scheelt bij de aanleg
al snel 25 tot 30 procent, om
nog maar niet te spreken van de
voordelen bij de exploitatie.
Henzelfde besparing zou moge
lijk zijn door een vergaande au
tomatisering bij de aanleg. De
meeste 'winst' verwacht de
ambtenaar van besparingen op
grondaankoop, bedrijfsschade-
vergoedingen en vergoedingen
van omzetverliezen, de verkoop
van vrijkomend zand én afval-
werking. Op de bodem van de
tunnel, onder de rails, kunnen
afvalstoffen namelijk 'milieuvei
lig' worden opgeslagen.
Over de vorm van de tunnels
is hij minder uitgesproken: ge
scheiden buizen of één grote
buis, met ruimte voor flits- en
regiotreinen. Duidelijk is wel
dat de bovenkant 20 tot 40 me
ier diep moet liggen, meer dan
10 meter onder de (paal)funde-
ringen van bestaande bouwwer
ken. Net als bij de Kanaaltunnel
wordt aan begin- en eindpunt
een gat gegraven en boort de
machine zich een weg door de
ondergrond.
Pijpduwen heet dat procédé
en in Nederland wordt het
vooral bij de aanleg van gasbui
zen toegepast. Japan gebruikt
het ook voor grotere projecten,
constateerde een Nederlandse
delegatie van Hconomische Za
ken en bedrijfsleven. „En er zijn
geen belemmeringen voor bou
wen in slappe grond", zo stel
den de Japanners volgens Leeu
wenburg.
Doordat protesten achterwe
ge blijven of veel makkelijker
weerlegd kunnen worden,
denkt Leeuwenburg 'vele jaren'
Protesten blijven
achterwege of
kunnen makkelijker
worden weerlegd
te winnen met ondergrondse
aanleg. F.n ook dat heeft 'maat
schappelijke en financiële ba
ten', schrijft hij. Daar komt nog
bij dat een tracé onder het
maaiveld geen ruimte opslokt of
uitzicht verpest en er makkelijk
bovenop gebouwd kan worden.
Ook geluidshinder blijft uit als
een zeven tot elf meter hoge
spoordijk wordt vervangen door
een tunnel. En dat scheelt weer
in de geluidwerende maatrege
len.
Wat het ondergrondse idee
nog aantrekkelijker kan maken,
is de 'bovengrondse' stijging
van de prijzen voor grond, voor
zieningen die geluidhinder
moeten indammen en kosten
voor het verleggen van kabels
en leidingen. Volgens de ambte
naar kan de aanleg prima in
drieën worden gehakt: eerst het
stuk ten zuiden van Rotterdam,
dan het stuk onder Rotterdam
en als laatste stuk Rotterdam-
Schiphol.
Komt de ambtenaar uit op la
gere kosten voor ondergrondse
aanleg, WD-Kamerlid me
vrouw Jorritsma laat weten dat
ze er best wat voor over heeft
als daar bovengronds veel ellen
de mee wordt bespaard.
Waar Kamerleden zich over
verbazen is dat het zo'n tijd
duurde voordat ook ambtena
ren ondergronds zijn gaan den
ken. „Wij roepen het al jaren,
maar kregen steeds te horen dat
het niet kan of te duur is",
klaagt CDA-Kamerlid Van Vlij
men, die wel wat voelt voor een
proef met een tien kilometer
lang stuk infrastructuur onder
de grond.
De mogelijkheid ondergronds
te gaan, hoeft niet automatisch
te betekenen dat de korte, maar
nu nog omstreden route door
het Groene Hart wordt gekozen.
Den Haag zou dan buiten de
boot vallen en de CDA-woord-
voerder noemt de residentie
'een halteplaats van belang'.
Ook de WD wil serieus naar de
Haagse wensen kijken.
LEIDEN ERIC JAN WETERINGS
De islam en het Westen begrij
pen elkaar niet, omdat ze hun
gemeenschappelijke geschiede
nis niet kennen. Christendom
en islam ontwikkelden zich
rond de middellandse zee uit
dezelfde bronnen en ze hebben
elkaar tijdens hun ontwikkeling
steeds beïnvloed. Bestudeer on
bevooroordeeld de geschiedenis
en zie dat het westerse beeld
van de Islam als een achterlijk
en wreed geloof niet klopt.
Dat zei gisteravond professor
Mohammed Arkoun in het cen
traal faciliteiten gebouw van de
Leidse universiteit. De hoogle
raar islamwetenschappen aan
de Parijse Sorbonne hield een
lezing met als titel 'Islam, Euro
pa en het Westen'. De in 1928 in
Algerije geboren islamiet Ar
koun geeft momenteel een serie
gastcolleges aan de universiteit
van Amsterdam, waar hij ook
kandidaat is voor een bijzonde
re leerstoel islam.
Arkouns college leek een ge
schiedenisles in sneltreinvaart,
waarin hij probeerde duidelijk
te maken dat islamieten en
christenen momenteel onnodig
ver van elkaar af staan. Breek
punten in de relatie ziet hij on
der andere in de 18e en 19e
eeuw, toen westerse machten
eerst de islamitische Turken uit
Europa verdreven en later delen
van hun Ottomaanse rijk in
Noord-Afrika en het Midden-
Oosten koloniseerden.
Zo ontstond het beeld van
een superieur Westen en een
zwakke islamitische wereld. Na
de Tweede Wereldoorlog werd
het Westerse beeld van de Islam
nog verder vervormd door vrij
heidsoorlogen tegen de koloni
sators. „De politieke tegenstel
lingen bepaalden het beeld en
niet de gemeenschappelijke
culturele waarden."
Sinds in 1979 Khomeiny in
Iran aan de macht kwam, is het
beeld van de Islam nog verder
verwrongen, meent Arkoun.
Daarbij verwees hij naar het
FIS, het islamitische reddings
front in zijn geboorteland Alge
rije, dat volgens hem door de
Westerse pers gemakshalve op
een lijn wordt gesteld met Iran.
Wat dan wel het 'juiste' beeld is,
vertelde Arkoun niet. „Nog
maals, daarvoor moeten we de
geschiedenis bestuderen
Rushdie
Hoe kunnen moslims in Europa
het best integreren, wilde een
vragensteller uit de goed gevul
de collegezaal weten. „Door op
de universiteiten de studiepro
gramma's geschiedenis aan te
passen", antwoordde Arkoun.
„Nu springt u van Plato en
Aristoteles naar Descartes en
Leibniz en de middeleeuwen
daartussen worden vergeten. Zo
leren we eikaars geschiedenis
niet kennen". Een volgende vra
gensteller leek dat wel een erg
makkelijke oplossing, maar Ar
koun hield vol: „Op de universi
teiten worden leraren opgeleid
en via scholen zullen de nieuwe
inzichten langzaam doorsijpe
len."
Als laatste kwam de affaire
Rushdie ter sprake. Deze Engel
se schrijver zit al drie jaar on
dergedoken nadat de Iraanse
leider Khomeiny de doodstraf
over hem uitsprak, omdat hij in
zijn boek 'De Duivelsverzen' de
islam beledigd zou hebben. Ar
koun prees Rushdie omdat hij
„fundamentele vragen heeft ge
steld". Daar staat dan weer te
genover dat islamieten het recht
hebben daar op te reageren.
„Maar nooit op zo'n manier dat
er niet meer gepraat kan wor
den."
Henk Wagner valt
niet in de prijzen
NOORD WUK/USSE»
Henk Wagner, directeur van
uitgeverij Rebo Productions
in Lisse, heeft het niet gered.
Niet hij, maar ir. R. de Clercq
is gisteravond in Noordwijk!
tot manager van het jaar;
1991 uitgeroepen. De Clercq
was een van de zes kandida
ten die tot de finale waren
doorgedrongen. Organisator
van het festijn was het tijd
schrift Managementteam.
Uit handen van president dr.
W. Duisenberg van de Ne-
derlandsche Bank kreeg De
Clercq de bijbehorende tro-i
fee uitgereikt. De Clercq nam
drie jaar geleden het destijds
noodlijdende Dolfinarium in
Harderwijk over en verdub- i
belde sindsdien de omzet.
Het aantal bezoekers steeg
met 30 procent.
De Clercq scoorde volgens
de jury, onder leiding van
voormalig KLM-topman Or-
landini, hoog op het terrein
van personeelsbeleid, het
versterken van zijn positie in
een moeilijke markt en qua
management.
De speciale publieksprijs
ging naar J. van Aspert, direc
teur van Askové Kunststofin
dustrie in Veghel.
Gulle gift voor
lokaal landschap
LEIDEN
Stichting Het Zuidhollands
Landschap heeft 12.500 gulden
ontvangen van het Leidse ma
kelaarskantoor De Leeuw B.V.
Het geld is door klanten en rela
ties bijeengebracht bij het 40-
jarig jubileum van de handelaar
in onroerend goed. Het Zuid
hollands Landschap zet zich in
voor de flora en fauna in de
drukste provincie van Neder
land.
In de Leidse regio bezit de
stichting verschillende landgoe
deren, waaronder Nieuw Leeu
wenhorst bij Rijnsburg en Huys
te Warmont in Warmond.
DEN HAAG/ALPHEN»
De gemeente Alphen aan den
Rijn kan een rechtstreekse
treinverbinding met Zoeter-
meer. Schiphol, Amsterdam en
Rotterdam krijgen als de TGV in
een tunnel door het Groene
Hart wordt geleid, samen met
twee sporen voor regiotreinen.
Dit meldt een hoge ambte
naar van Rijkswaterstaat op
persoonlijke titel in een artikel
in het Mobiliteitschrift van de
Stichting Weg. De tunnel zou
een doorsnede van 14 meter
moeten krijgen met aan de zij
kanten sporen voor regiotrei
nen. In het midden zijn, boven
elkaar, twee spoien voor de ho-
ge-snelheidstrein gedacht.
Om de regiotreinen te kun
nen laten rijden, zou een kleine
omweg gemaakt moeten wor
den: de kortste route tussen
Rotterdam-centrum en Amster
dam-Schiphol is namelijk een
rechte lijn die oostelijk langs
Zoetermeer schiet en westelijk
langs Alphen aan den Rijn.
Het Leidse Europdonor is
'waanzinnig blij' met de be
slissing van het ministerie van
welzijn, volksgezondheid en
cultuur om dit jaar 900.000
gulden beschikbaar te stellen
voor het typeren en registreren
van beenmergdonors.
organisatie hoopt dat hier
door vanaf 1992 het aantal of
ficiële donors dubbel zo snel
zal toenemen. Typeerde 'Lei
den' de laatste 20 jaar 1000
donoren per jaar, dit jaar
hoopt men er minstens 2 tot
3000 te doen ruim de helft
van de totale 'score' in Neder
land. Bovendien zal het niet
langer zo zijn dat driekwart
van de donors alleen bloed -
plaatjes wil afstaan, maar is
men tegelijk donor van bloed-
plaatjes en beenmerg.
Ook kan door de rijkssubsi
die de computeruitwisseling
verbeterd worden met andere
centra in binnen- en buiten-
i groot belang
duizenden verschillende soor
ten beenmerg zijn en het niet
zo makkelijk is om een ge
schikte donor te vinden.
Toen bij het AZL twintig jaar
geleden een beenmergbank
werd opgezet, was dat de eer
ste van Europa. Vijf jaar later
volgden de Engelsen dit voor
beeld en tegenwoordig kun
nen in het computerbestand
ook Russische donors worden
teruggevonden. Alleen al in de
Verenigde Staten zijn zo'n
500.000 donoren, terwijl de
Duitse reccring 25 miljoen
mark beschikbaar stelde voor
het opzetten van een goede
'bank
Hoewel de 900.000 gulden
officieel nog moet worden ver
deeld, verwacht Van Rood dat
leiden zo'n half miljoen krijgt.
Dat zou in de lijn zijn met een
advies van de Gezondheids
raad. Daarnaast hoopt hij op
een extraatje van ziektekos
tenverzekeraars.
LEIDEN MONICA WESSEUNG
Vrouwen die zijn verkracht of
aangerand kunnen baat hebben
bij het er over praten met ande
re vrouwen die hetzelfde is
overkomen. Het idee dat je niet
de enige bent. dat het niet jouw
schuld is en dat de klachten die
je hebt niet abnormaal zijn.
steekt veel vrouwen een hart
onder de riem. Vanuit dat idee
begint de stichting samenwer
kingsverband tegen seksueel ge
weld een praatgroep voor vrou
wen met verkrachtingservarin
gen. De praatgroep wordt geleid
door twee medewerksters van
de Riagg.
Van alle vrouwen die worden
verkracht heeft tachtig procent
er blijvend problemen mee.
Volgens H. van de Kruijs en C.
ten Kate, beiden werkzaam bij
de Riagg. kampen veel vrouwen
met lichamelijke klachten, pro
blemen met seks, maar ook
moeilijkheden als straatfobie en
depressie komen vaak voor.
I. van den Bergh van de Stich
ting Samenwerkingsverband
legen Seksueel geweld vertelt
dat veel vrouwen het zichzelf
kwalijk nemen dat ze slachtoffer
zijn geworden en vinden veelal
hun klachten overdreven. „En
juist voor deze kanten van het
probleem kan praten in een
groep een oplossing bieden".
Een praatgroepen als hulp
middel is niets nieuws. Zo zijn
er groepen voor moeders van
incestkinderen, groepen voor
vrouwen die niet voldoende
voor zichzelf opkomen, groepen
vpor verkeersslachtoffers.
De groep staat open voor alle
vrouwen die zijn verkracht of
aangerand en hierover met lot
genoten willen praten. Alleen zij
die ook een incestervaring heb
ben en daar nog heel erg mee
bezig zijn. kunnen volgens Van
den Bergh beter naar een ande
re vorm van hulpverlening.
Het is de bedoeling dat de
twaalf keer bij elkaar
comt. Ten Kate en Van de Kruijs
over de opzet: „Het allerbelang
rijkste is dat de vrouwen hun
verhaal kwijt kunnen. Daar
naast zijn er onderdelen zoals
lichaamswerk, het weer leren
ontspannen, voorlichting over
het verwerkingsproces en
seksualiteit".
De groep gaat bestaan uit tien
tot twaalf vrouwen. Wat te doen
als er zich meer dan het maxi
mumaantal opgeven? Van den
Bergh sluit niet uit dat er dan op
korte termijn een tweede groep
gaat draaien. In elk geval begint
in het najaar een tweede praat
groep. De bijeenkomsten wor
den gehouden in het Riagg-ge-
bouw aan de Lammerschans-
weg in Leiden, op woensdag 11
maart begin) van 19.30 tot 21.30
uur. Deelname is gratis, aan
melding is mogelijk bij het
Riagg. telefoonnummer 071-
350650.
WUSTER/LEIDEN
De Vuil Afvoer Maatschappij
(VAM) in Wijster wil als een 'on
betaald makelaar' de oud-pa
pierstromen in Nederland bun
delen en in grote partijen aan
bieden aan de papierverwer-
kende industrie. De Drentse
vuilverwerker is van plan in
maart de eerste contracten af te
sluiten.
In de Leidse regio zijn de
voorstellen nog niet officieel be
kend, maar de meeste woord
voerders van gemeenten reage
ren positief op het initiatief. Ge
meenten in Zuid-Holland wor
den pas deze week op de hoog
te gesteld.
Verenigingen en instellingen
die oud papier inzamelen kun
nen dat gewoon blijven doen.
Gemeenten zamelen het papier
in, de handel sorteert en bun
delt en de VAM biedt het aan de
papierverwerkende industrie
aan. De VAM denkt hierdoor
sterker te staan tegenover de
papierverwerkers. Deze houden
de prijs voor oud papier zo laag
dat gemeenten inzamelende
verenigingen en instellingen
subsidie moeten geven.
Die subsidie is bedoeld om de
inzameling enigszins lonend te
houden om zo te voorkomen
dat het oud papier op de afval
hoop belandt. In Leiden en om
geving geven de meeste bij de
gemeenschappelijke vuilver
branding Gevulei aangesloten
gemeenten ongeveer 10 cent
subsidie per kg» Ook in Alphen
aan den Rijn en omstreken en
in de Duin - en Bollenstreek gel
den soortgelijke regelingen.
In de Leidse regio is het ini
tiatief van de VAM nog nauwe
lijks bekend. Volgens een
woordvoerder van de Alphense
reinigingsdienst 'klinkt dit erg
aantrekkelijk', terwijl een Leidse
woordvoerder spreekt over 'een
op het eerste gezicht bijzonder
goed initiatief. Alleen directeur
E. Ribberink van het vuilafvoer-
bedrijf VAD, waarin tien ge
meenten uit de Duin- en Bol
lenstreek samenwerken, rea
geert wat terughoudender.
Begin dit jaar maakte de VAM
bekend te overwegen een coör
dinerende rol te gaan spelen in
de inzameling van oud papier.
Doel is de prijs voor oud papier
uit de neerwaartse spiraal te ha
len.
De basis van het VAM-plan is
een contract met het buiten
land. „We kunnen het oud pa
pier voor een groot deel kwijt in
het Midden-Oosten. Daar
grote vraag naar deze grond
stof', zegt een woordvoerder.
Overigens is het niet de bedoe
ling van de VAM om al het pa
pier in het buitenland af te zet
ten. ,Als de papierverwerkende
industrie geen betere prijs wil
betalen hebben we een
snappingsmogelijkheid. Zo zal
op den duur schaarste ontstaan,
want Duitsland en Amerika zijn
bezig zelf hun papier te vc
ken en dat komt de prijs alleen
maAr ten goede".
In Leiden wordt elk jaar 4600
ton papier opgehaald. De helft
daarvan komt binnen via de ge
meentelijke papierbakken, de
andere helft wordt verzameld
door. scholen en verenigingen.
Zij krijgen acht cent subsidie
per kilo en daarnaast krijgt de
handel ook nog eens twee cent
voor elke aangeboden kilo oud
papier.
Ook Alphen hanteert eei
gelijk systeem. Via de papier
bakken komt meer dan 1000
ton per jaar binnen, terwijl ook
de verenigingen en andere
meiaars voor aanbod zorgen.
Alphen betaalt via een garantie
regeling 10 cent aan de inzame
laars. De handel krijgt drie
'Sharp Europa moet personeel overnemen'
ROELOFARENDSVEEN
JAN WESTERLAKEN
Sharp Optonica Nederland in
Roelofarendsveen dat in okto
ber wordt opgeheven, probeert
het 41-koppige personeel bij
Sharp Europa onder te brengen.
Dat zegt vakbondbestuurder
Martha Hesper van de Dien
stenbond FNV. De Sharp-werk-
nemers hebben de bond ge
vraagd zich in te zetten voor het
behoud van de arbeidsplaatsen.
Sharp Optonica (video, magne
tron. televisie) sluit, omdat
Sharp in Japan zijn produkten
zelf op de Nederlandse markt
gaat verspreiden en het onder
houd ervan gaat verzorgen. Het
contract wordt daarom niet
meer verlengd.
Deze week heeft Hesper over
leg gepleegd met Borsumij
Wehry, het moederbedrijf van
Sharp Optonica. Ze zegt dat
Borsumij een 'willig oor' had.
maar dat er nog geen enkele
toezegging is gedaan. Massaal
ontslag was geen onderwerp
van gesprek.
De vakbondbestuurder meent
dat Sharp geen ontslag had mo
gen aanvragen, omdat niet be
kend is hoeveel mensen er zou
den moeten afvloeien. Hesper
„Je stapt pas naar het arbeids
bureau als je daarover zeker
heid hebt. Niet eerder. Maar in
Roelofarendsveen hebben ze al
op voorhand gezegd dat de hele
tent weg moet. Eerlijk gezegd is
me dat wat te voorbarig.'
Hesper heeft gevraagd de^af-
deling in Roelofarendsveen on
der te brengen bij Sharp Euro
pa. Ze beseft dat zij Sharp hier
toe niet kan dwingen, omdat er
geen sprake is van overname
van het bedrijf. Over twee i
ken is er opnieuw overleg.
