Buitenland
K -
Communisten Moskou
slaags met rellenpolitie
t
ft-1
Karabach vraagt VN
troepen te sturen
VS heffen sancties China op
Hezbollah weg uit
zuiden van Libanon
Aristide binnenkort
terug naar Haïti
Brown wint verrassend
verkiezing in Maine
Schade burgerdoelen Irak
groter dan bedoeling was
Kroatië herhaalt eisen
voor komst VN-macht
Maandag 24 februan 1992
Redact* 023-150225 RONALD FRJSART
[OOP
m Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD). Reuter (Rtr).
-Inter Press Service (IPS)Associated Press (AP), Deutsche Presse Agentur (DPA), Agence France Presse (AFP),
"^United Press International (UPI).
IOLANDA OUKES Vertalingen. MARGRIET HESUNGA LUUTJE NIEMANTSVERDRJET Vormgeving; ESTHER NYPELS
HET OOSTEN VAN TURKUE is het weekeinde op
nieuw geteisterd door lawines Daarbij zijn dne men
sen omgekomen Sinds eind vorige maand zijn door
het noodweer zeker 300 mensen omgekomen. Ook
het westen van Turkije en in Cnekenland kregen met
hevige sneeuwval te kampen. De Akropolis in Athene
werd bedekt met een laag sneeuw van 30 centimeter.
^NIEUWSLIJN
Roemeens Front gehalveerd
Het Front van Nationale Redding heeft bij de gemeenteraads
verkiezingen van 9 februari vrijwel de helft van zijn aanhang ver
loren. Dat blijkt uit de officiële uitslagen van de eerste ronde die
zaterdag in Bukarest werden gepubliceerd. Bij de algemene ver
kiezingen van mei 1990 haalde het Front tweederde van de
stemmen. Het Front, onder leiding van oud-premier Petre Ro
man, kreeg echter maar 31,1 procent van de stemmen voor de
burgemeestersposten, terwijl de belangrijkste oppositiegroep, de
Democratische Conventie (DC), 23,1 procent vergaarde. Bij de
wethouders deed het Front het ook niet best: 33,6 procent van
de uitgebrachte stemmen, tegen 24,3 procent voor DC-kandida-
ten. Gisteren ging ongeveer de helft van de 16,4 miljoen Roe
meense kiezers voor een tweede ronde naar de stembus om op
nieuw over burgemeesters te stemmen.
Félipe Gonzalez wil in 1995 stoppen
De Spaanse premier Félipe Gonzalez wil zich in 1995 terugtrek
ken als leider van de regerende Spaanse Socialistische Arbei
derspartij (PSOE) en als hoofd van de regering. Dat zegt Gonza
lez in een interview met de Portugese krant Publico. Met een in
directe verwijzing naar het ruim veertigjarige bewind van dicta
tor Franco zegt Gonzalez: „God heeft ons bevrijd van een presi-
dent-voor-het-leven. Het lijkt mij afschuwelijk om tot mijn dood
als premier te moeten aanblijven.'' Gonzalez is sinds 1982 pre
mier van Spanje.
Staakt-het-vuren in Somalia
De leiders van de strijdende partijen in Somalia hebben een
overeenkomst voor een staakt-het-vuren aanvaard. Het voorstel
komt v^ji de huidige voorzitter van de Organisatie van Afrikaan
se Eenheid (OAE), de Nigeriaanse president Ibrahim Babangida,
zo heeft het Nigeriaanse ministerie van buitenlandse zaken gis
teren meegedeeld.
Honecker naar Russisch ziekenhuis
De voormalige leider van de DDR, Erich Honecker, heeft van
morgen de Chileense ambassade in Moskou verlaten en is over
gebracht naar het Botkin-ziekenhuis. Het is niet langer mogelijk
de 79-jarige Honecker, die aan kanker lijdt, medisch te behande
len in de Chileense missie. Honecker vluchtte op 11 december
naar de ambassade, nadat de Russische regering had besloten
hem uit te leveren aan Duitsland.
Sovjet-leger verlaat Litouwen
Troepen van de voormalige Sovjetunie verlaten morgen het
grondgebied van de Baltische republiek Litouwen. Dat heeft de
BBC-radio opgevangen van de Litouwse radio. Generaal Valery
Mironov, de Russische commissaris die is belast met de terug
trekking, heeft de datum bekendgemaakt in een telegram aan de
Litouwse minister van defensie, Audrius Boetkevicioes.
Orthodox protest tegen 'democratische hoeren
In Moskou is gisteren gevochten tussen duizenden pro-
communistische demonstranten en massaal opgetrom
melde oproerpolitie. De demonstranten wilden naar het
Rode Plein maar werden door de politie tegengehouden.
„Geen doden", constateerde het persbureau Itar-Tass
opgelucht. „Maar wel tien gewonden aan de kant van de
politie en een nog onbekend aantal onder de demon
stranten."
MOSKOU HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
Tot vorig jaar was de 23e febru
ari een dag van vuurwerk en op
tochten. Op deze 'Dag van het
Sovjet-leger' gaven schoolmeis
jes hun mannelijke klasgenoten,
toekomstige recruten, kleine ca
deautjes. Die tijd is voorbij.
Voor gisteren had burgemeester
Popov van Moskou, zelfs een
demonstratieverbod voor de
omgeving van het Kremlin afge
kondigd. De communisten, ver
enigd in organisaties als 'Wer
kers van Moskou' en 'Russische
Communistische Arbeiders Par
tij', stoorden zich daaraan ech-
Eerder vorige week kondigen
de communisten aan dat ze ten
minste 400.000 mensen op de
been zouden brengen. De poli
tie was er dan ook klaar voor.
Moskou s centrum zag er giste
ren uit alsof de staat van beleg
was afgekondigd: 10.000 politie-
oprocruitnisting.
straten afgezet met overvalwa
gens. Uiteindelijk bleek het
communisme rond 10.000 fana
tieke aanhangers, voornamelijk
veertigers, op straat te krijgen.
De leuzen logen er niet om:
'Stop de uitverkoop aan de
Amerikanen'Fascisten voor
het Volkstribunaal' en Demo
cratische hoeren, vertrek naar
de straten van Tel Aviv'.
Buiten de politiering riepen
sprekers als kolonel Alksnis, bij
genaamd de Zwarte Kolonel, de
demonstranten op „het vader
land te verdedigen tegen de fas
cisten".
Militante jongeren trokken
naar het Manègeplein bij het
Kremlin, waar „de fascist en
verrader Jeltsin" (president van
Rusland, red.) een krans bij het
monument voor de Onbekende
Soldaat had gelegd. Daarbij
kwam het tot gevechten met de
politie. Uiteindetijk mochten
drie groepen van twintig 'afge
vaardigden' hun bloemetjes leg
gen.
Jeltsins vice-premier Boer-
boelis bagatelliseerde voor de
BBC-microfoon de kracht van
het communistische protest.
„Het hervormingsproces kan
niet worden teruggedraaid. Jelt
sin beschikt over voldoende
aanhang."
Maar de Nezavisimaja Gaze-
la ziet het anders. Citerend uit
een rapport van een onafhanke
lijk academisch instituut, stelde
deze krant vast dat leltsins ver
bod van de communistische
partij averechts werkt „De oude
nomenklatoera zint op wraak.
De coommunistische partij be
schikt over een invloedrijk net
werk. tot in de omgeving van
Jeltsin toe", aldus het blad.
LONDEN AFP-AP
Regering en parlement van de
omstreden enclave Nagomo-
Karabach hebben zaterdag
avond de Verenigde Naties (VN)
gevraagd in te grijpen en Azer-
bajdzjan te dwingen „de escala
tie van zijn agressie" tegen de
Armeense enclave te beëindi
gen. Dit meldde het Moskouse
persbureau Itar-Tass. De Azer-
bajdzjaanse enclave Nagomo-
Karabach, waar een Armeense
meerderheid woont, heeft on
langs zijn onafhankelijkheid uit
geroepen.
De boodschap aan VN-secre-
taris-generaal Boutros-Ghati
was ondertekend" door parle
mentsvoorzitter Mkrtchyan en
de voorzitter van de minister
raad, Yesayan. In de boodschap
heet het dat „Azerbajdzjan de
oorlog aan de republiek van Na-
gomo-Karabach heeft ver
klaard" en dat de VN troepen
moeten sturen.
Bij felle gevechten tussen
Azerbajdzjaanse en Armeense
troepen zijn het afgelopen
weekeinde 20 doden gevallen.
De ergste gevechten vonden
plaats in het overwegend Ar
meense gebied Askeransky. Bij
een Azerbajdzjaanse aanval op
een legerbasis van het Gemene
best van Onafhankelijke Staten
(GOS) bij de hoofdstad Ste
panakert, is een soldaat omge
komen. Twaalf anderen raakten
gewond.
Communistische demonstranten proberen het politiecordon te doorbreken.
WASHINGTON Rtr-UPI
De Verenigde Staten gaan de
sancties opheffen die ze vorig
jaar juni tegen China instelden.
Dat heeft het ministerie van
buitenlandse zaken in Washing
ton meegedeeld.
De sancties waren door presi
dent Bush afgekondigd na be
richten dat China raket-techno
logie zou leveren aan Pakistan,
Syrië en andere landen. Ameri
kaanse ondernemingen moch
ten vervolgens geen geavan
ceerde computerapparatuur en
werkstations meer aan China
leveren. Ook werd de export van
Amerikaanse satellieten naar
China verboden en de uitwisse
ling van raket-technologie stop
gezet.
Dat de VS nu van plan zijn de
sancties op te heffen, komt
doordat China heeft beloofd
zich te zullen houden aan de re
gels van het Raket Technolo
gisch Controle Regime (MTCR).
Doel daarvan is de verspreiding
van geavanceerde raket-techno
logie en modem wapentuig te
beperken.
Palestijnen op weg naar Washington
In het Israëtisch-Libanese
grensgebied lijkt de rust voorlo
pig teruggekeerd. De pro-Iraan-
se Hezbollah-beweging heeft
zaterdag een verklaring gete
kend, waarin ze belooft geen
Kathusha-raketten meer te zul
len lanceren. Hezbollah-strij-
ders zullen zich in Zuid-Liba-
non niet meer gewapend in het
openbaar vertonen. Deze ont
wikkeling is het gevolg van een
combinatie van Syrische druk
en Amerikaanse bemiddeling.
Amerikaanse diplomaten
hebben de afgelopen week
boodschappen overgebracht
tussen Jeruzalem, Bayrut en Da
mascus. De Israëlische regering
heeft laten weten dat ze geen
escalatie van de toestand zal
zoeken als Syrië de Libanese
shi'itische milities in toom
houdt.
Volgens Hezbollah-leiders
heeft de beweging al donder
dagavond de raketaanvallen
stopgezet. De aanval van vrij
dag. waarbij een 5-jarig Israë
lisch meisje werd gedood, zou
zijn uitgevoerd door Palestij
nen. Israël verdenkt het Volks
front voor de Bevrijding van Pa
lestina.
Jordaanse en Palestijnse on
derhandelaars zijn zaterdag
naar Washington vertrokken
om deel te nemen aan een
nieuwe ronde van de vredes
conferentie voor het Midden
Oosten die volgende week
maandag begint.
Hanan Ashrawi, de Palestijnse
woordvoerster, zei dat haar
team stopzetting zal eisen van
de bouw van nieuwe nederzet
tingen in de bezette gebieden,
voordat wordt begonnen met
onderhandelingen over tijdelijk
zelfbestuur voor de Palestijnen.
„Stopzetting van de nederzet
tingen is een voorwaarde voor
het succes van de onderhande
lingen", zei Ashrawi. Zowel Is
raël als de VS houdt eraan vast
dat de vredesbesprekingen zich
moeten concentreren op rege
lingen voor zelfbestuur voor de
1,7 miljoen Palestijnen op de
Westelijke lordaanoever en in
de Gazastrook.
Een Israëlisch pantservoertuig keert terug uit Zuid-Libanon. foto afp
Referendum De
Klerk 17 maart
KAAPSTAD AP
De blanke kiezers kunnen zich
op 17 maart in een referendum
uitspreken over het hervor
mingsbeleid van de Zuidafri-
kaanse president De Klerk. De
Klerk kondigde het'referendum
donderdag aan. een dag na de
nederlaag van zijn partij bij een
tussentijdse verkiezing. De pre
sident heeft gezegd af te treden
als een meerderheid van de
blanken zich in het referendum
tegen zijn hervormingsbeleid
uitspreekt.
WASHINGTON Rtr-AFP
Haïtiaanse parlementsleden en
de verdreven president van Haï
ti, Jean-Bertrand Aristide, heb
ben vannacht een akkoord be
reikt over herstel van de demo
cratie en terugkeer van Aristide
dis prrsi.it ni Dal is bekendge
maakt door de woordeerder
van de Organisatie van Ameri
kaanse Staten (OAS).
Het akkoord voorziet even
eens in handhaving van Raoul
President Bush kust Nancy Hawk, voorzitter van de Republikeinse Partij
in Charleston. South Carolina, waar de president op vedciezingstoumee
was. foto ap
ner van de naburige staat Mas
sachusetts» nog eens extra in
het voordeel was.
Dat hij er toch niet in slaagde
ex-gouverneur Brown van Call-
fömië van zich af te schudden,
geeft te denken over Tsongas'
kansen elders in het land. En
dat vooral, omdat Brown geldt
als een eerder exotische dan se
rieuze kandidaat.
Brown voert campagne op ei
genlijk maar inaar één pro
grammapunt: het moet afgelo
pen zijn met de banden tussen
de politiek en 'het grote geld'.
Daarom accepteert hij bijvoor
beeld geen bijdragen aan zijn
campagne van meer dan 100
dollar.
Brown zei gisteravond dat
zijn overwinning bewijst dat
„de mensen in het land het zat
zijn om te worden gemanipu
leerd"
Bij de Republikeinen versloeg
president Bush gemakkelijk de
rechtse uitdager Buchanan bin
nen de Republikeinse partij.
Nadat vannacht 88 procent van
de stemmen was geteld, ging
Bush aan Republikeinse zijde
ruim aan kop met tachtig pro
cent van de stemmen. Vorige
week had Buchanan in New
Hampshire nog een opmerkelijk
hoog percentage stemmen van
hem afgesnoept.
WASHINGTON HENK DAM
CORRESPONDENT
Bij voorverkiezingen in de
noordoostelijke Amerikaanse
staat Maine heeft de algemeen
kansloos geachte Democrati
sche presidentskandidaat Jerry
Brown gisteren vnend en vijand
verrast door aan kop te eindi
gen.
Brown deelde gisteravond
laat, toen bijna alle stemmen
waren geteld, de eerste plaats
bij de Democraten met ex-sena
tor Paul Tsongas. die vorige
week de eerste echte voorver
kiezingen in de staat New
Hampshire won.
Beide politici haalden 29 pro
cent van de stemmen. Ver ach
ter hen kwam gouverneur Clin
ton uit Arkansas, die 15 procent
van de stemmen ver/.urn 'Me.
en daarachter de senatoren
Harkin (5 procent) en Kerrey (3
procent).
De uitslag van de verkiezing
in Maine, die werd gehouden in
de vorm van een caucus (verga
deringen waarbij via hand op
steken wordt gestemd) was
vooral pijnlijk voor senator
Tsongas. Want normaal is, dat
de winnaar in New Hampshire
automatisch ook dik wint in
Maine. In het geval van Tsongas
komt daar bij dat hij, als inwo-
foto epa dima korotayev
Nationaal Front
Nice verslagen
bij verkiezingen
NEW Y OR KL OS ANGELES
Het uiterst-rechtse Franse Na
tionaal Front is gisteren op het
nippertje verslagen bij plaatse
lijke verkiezingen in Nice.
De stembusstrijd wordt ge
zien als mogelijke graadmeter
voor de regionale verkiezingen
die volgende maand in heel
Frankrijk worden gehouden.
Marie-leanne Murcia van de
centrum-rechtse UDF van oud
president Giscard d'Estaing
won de verkiezingen in Nice
met 50,65 procent van de stem-
Advocaat Jacques Peyrat. een
belangrijke figuur binnen Le
Pens Nationaal Front, kreeg
49,35 procent van de stemmen
De UDF-kandidaat werd
openlijk of stilzwijgend ge
steund door kandidaten van de
regerende Socialistische Partij
00 nden p.trti|«n die vorige
week bij de eerste stemronde
werden verslagen. Dit om een
overwinning van de partij van
Le Pen te verhinderen.
hebben besloten zich niet aan
instructies te houden.
De Amerikaanse president
Bush heeft negen maanden
voor Irak Kuwayt binnenviel in
een top-geheime regeling een
miljard dollar hulp toegezegd
aan Baghdad Dat heeft het dag
blad Ins Angeles Times gisteren
gemeld.
Volgens de krant stelden dc
stappen van Bush dc lraak.se
leider Saddam Hussein in staat
op krediet voedsel te kopen,
waardoor hij zijn schaarse re
serves aan harde valuta kon ge
bruiken voor dc grootscheepse
opbouw van een oorlogsmat hi
ne. Daarmee kon Irak begin au
gustus 1990 Kuwayt binnenval-
In het uitvoerigste rapport dat
het Amerikaanse ministerie van
defensie heeft gewijd aan de
oorlog tegen Irak, staat dat dc
schade aan lraak.se burgerdoe
len. met name elektriciteitscen
trales, veel groter was dan dc
geallieerden van plan waren.
Delen van het rapport werden
gisteren gepubliceerd in de New
York Times. Een van de redenen
is dat instructies over wel of niet
te bombarderen doelen en over
beperking van de aan te ru htrn
schade aan elektriciteitscentra
les niet werden doorgegeven
aan de betrokken militairen. In
andere gevallen zouden com
mandanten op eigen hoiit|e
Icn.
BELGRADO Rtf-DRA-AfR
Cedras als leider van dc strijd
krachten. Cedras leidde vorig
jaar september de staatsgreep
tegen Aristide. de eerste demo
cratisch gekozen president van
HA
Volgens zegslieden keert Aris
tide „binnen afzienbare tijd" te
rug als staatshoofd, maar het
akkoord noemt geen exacte ter
mijn De leider van de Commu
nistische Partij van Haïti. René
Théodore. wordt de nieuwe
premier.
sche stad Osijek vielen twee do
den bij nachtelijke bombarde
menten door federale troepen
en Servische nationalisten Bij
een beschieting op dc haven
stad Dubrovnik sneuvelde een
Kroatische soldaat.
Bij een ongeluk met een Joe
goslavische militaire helikopter
in het centrum van het stadje
Drvar in de republiek Bosnië
Hercegovina kwamen gisteren
drie inzittenden om. De heli
kopter stortte door nog onbe
kende oorzaak midden in het
centrum van Drvar neer
De taak van de VN vredes
macht in Joegoslavië zal zijn om
in drie duidelijk afgebakende
gebieden te ..vcrzekiten dat dc
beschermde gebieden gedemili
tariseerd blijven.'
Deze beschermde zones zijn:
het oosten en westen van Slavo-
më en het door Serviërs gedo
mineerde gebied Krajina. dat
zich heeft afgesplitst van Kroa-
Kroatië heeft het afgelopen
weekeinde de eisen herhaald
voor de komst van de vrede
stroepen van dc VN waartoe de
Veiligheidsraad vrijdag besloot.
De Kroatische president Tudj-
man ondersteunt het VN-vre
desplan maar vindt dat ook na
dc stationering van de VN-sol
daten in hei door Serviërs be
woonde gebied in Kroatië „de
wetten en staatsorganen van dc
republiek Kroatië zullen gel
den". De VN hebben dit al eer
der geweigerd en gezegd dat er
eerst een politieke oplossing
moet zijn voor de uiteenvallen
dc Joegoslavische federatie.
De komst van de VN troepen,
waarvan een voorhoede over
twee weken in Kroatië stellin
gen zal innemen, bleek des te
noodzakelijker na een aantal
gewapende incidenten In het
oostrn van KrcMtic rr> langs de
Adnatische kust. In de Kroati-
ué.
