Kunst
Voordeurdeler geworden? m
Kunstwerk Herman
Brood flink bekrast
Judith Herzberg mist een
prikkelende interviewer
'Brood net Rembrandt,
maar tegenovergsteld'
Twee finalisten in Leids cabaretfestival
Nederlands Gitaarduo
naar 'Holland Village'
Vrijdag *21 februari 1992
Redactie: 071-161400 CE£S VAN HOORE ANNEMIEK RUYCROK JAN RUS DAW SAS KI A STOEUNGA Eindredactie: HENK VAN DER POST Vormgeving: RON VAN HAASTREGT
NIEUWSLIJN
Subsidie Anjerfonds
LEIDEN Het Prins Bemhardfonds heeft de Leidse Vereniging
van Popmuzikanten een bedrag van bijna 7000 gulden toege
kend. Het geld zal worden gebruikt voor de aanschaf van een
mengtafel en een achtsporenrecorder voor de geluidsopname
studio. De Leidse Vereniging van Popmuzikanten is gevestigd in
het Muziekhuis M 123 aan de Middelstegracht
Kunstreis door Denemarken
LEIDEN De kunsthistoricus Erik Kreytz maakte een kunstreis
door Denemarken. Met behulp van dia's zal hij hiervan verslag
doen op woensdag 26 februari in de Kapelzaal van K&O aan de
Oude Vest. De reis voert onder meer via het Noldemuseum naar
Ribe, het oudste stadje van Denemarken met zijn prachtige
dom. Behalve aan de bijzondere architectuur van de musea in
Esjberg, Heming, Aarhus en Aalborg en de Aalkirke te Varde be
steedt Kreytz ook aandacht aan de uitgebreide collectie moder
ne kunst (o.m. Cobra) ter plaatse.
'Onder Ons' brengt Zelfmoordenaar
HAZERSWOUDE De toneelvereniging Onder Ons heeft ko
mende weken 'De Zelfmoordenaar' van de Russische schrijver
Nikolaj Erdman op het repetoire staan. De bewerking is van Lo-
dewijk de Boer en Ruud Engelander. De alledaagsheid van het
bestaan in al haar facetten komt in het stuk naar voren en ieder
mens probeert zijn armzalig leventje zin te geven of droomt van
het grote leven. Uitvoeringen 27 en 28 februari in café De Hoek
in Koudekerk, 29 februari Pleyn '68 in Hazerswoude en 6 en 7
maart Microtheater Imperium in Leiden.
Zing mee met badkamerkoor
Een koffieconcert met het badkamerkoor ter gelegenheid van in
ternationale vrouwendag op zondag 8 maart. Niet alleeen om te
luisteren, maar ook om zelf uw stem te laten horen. Aanvang
11.30 uur, Vlietlandcollege, Beethovenlaan 18, Voorschoten.
Keramiekmuseum 75 jaar
LEEUWARDEN - Het Nederlands Keramiekmuseum in
Leeuwarden bestaat 75 jaar. Ter gelegenheid daarvan worden
vier speciale tentoonstellingen georganiseerd. De eerste Ja
panse en Chinees cloisonné wordt zaterdag officieel geopend.
Grondlegger van het museum, dat beter bekend is als Muse
um het Princessehof, is Nanne Ottema (1874-1955). Deze nota
ris en verzamelaar bracht één van de grootste collecties Azia
tisch- en Europees porselein en aardewerk bij elkaar.
Expositie in galerie Bleijenberg
„Mot u nog een leuk schilderijtje kope? 'k Schud ze uit me mouw", zo besluit Herman
Brood een gedicht uit zijn laatste bundel 'Zoon van alle moeders'. Wie de dichter/zan
ger/schilder onlangs de etalage-ruit van galerie Bleijenberg heeft zien beschilderen, of
juister geformuleerd, zag bespuiten met verf uit ozonvriendelijke spuitbussen, weet
hoe waar die woorden zijn. De ruitschildering nam slechts een stief kwartiertje in be
slag.
leiden irene v
Lang zal dit weinig tijdrovende
kunststukje de ruit niet sieren.
Blijkbaar roept het werk van
zelfkant-kunstenaar Brood
agressie op. Een dag nadat het
was aangebracht was het al be
krast en bekladderd met leuzen
als 'Brood, bullshit' en meer van
dat fraais. „Een schande!"
noemt de galeriehouder het. „In
Amsterdam houden graffiti -
kunstenaars zich aan de onge
schreven code dat je met je vin
gers van andermans werk blijft.
Maar hier in Leiden..." Bleijen
berg heeft er geen woorden
voor en schudt boos het hoofd.
Het resultaat van het vanda
lisme is dat de ruitschildering
waarschijnlijk volgende week
wordt verwijderd, terwijl het de
bedoeling was om die tot het
einde van de expositie te laten
zitten.
Het gezicht van de galerie
houders klaart weer op als hij
over de tentoonstelling vertelt
en over de on-orthodoxe orga
nisatie ervan. Bleijenberg:„Ik
heb de schilderijen stuk voor
stuk van Brood gekocht. Ik
moest wel, om zeker te zijn van
de expositie. Brood is namelijk
een doodgoeie vent, maar je
kunt niet op hem rekenen."
Wie de prijzen van de vijftien
schilderijen bekijkt - een paar
duizend gulden per stuk - zou
kunnen denken dat Brood er nu
warmpjes bijzit. Broods dicht
bundel spreekt andere taal.
Daarin zegt hij dat hij 'een ge
middeld weekloon per dag' no
dig heeft 'om nie ziek te worde'.
Spottend zegt hij over zichzelf:
„Zo n harde werker had miljo
nair kunne zijn."
Brood heeft pas nog een reisje
naar Jamaica gemaakt, waar
voor hij meer weekgeld nodig
zal hebben gehad dan anders.
Zijn Jaimacaanse tekeningen
die bij Bleijenberg te zien zijn,
getuigen van deze reis. Ze zijn
in felle kleuren met viltstift ver
vaardigd en zitten in zo n
schetsboek dat ieder vroeger
wel eens voor zijn verjaardag
heeft gehad: een gewoon boek
met 24 velletjes papier waarop
in vier talen schetsboek staat.
Het kinderlijk spontane van
de tekeningen spreekt ook uit
Broods schilderijen. Daarbij lijkt
de kunstenaar met veel van zijn
doeken kritiek te geven op het
gevestigde burgerdom, zoals
met 'Politiek' dat in heldere
kleuren een figuur met een
blokhoofd ia het monster van
Frankenstein Iaat zien. Het
heeft een grote, duidelijk
wauwelende mond.
Andere schilderijen laten
Broods visie zien op verschillen
de, al dan niet bestaande perso
nen. Zo toont 'Pistolen Paultje'
een grote cowboy-hoed met een
mannetje er onder dat uitloopt
in een enorme revolver.
Broods voorliefde om alle
daagse en absurde onderwer
pen te kiezen voor zijn kunst
werken maakt het niet vreemd
dat hij 'Ode aan Duchamp'
heeft geschilderd. Deze kunste
naar verhief als één van de eer
sten het alledaagse tot kunst
door onder meer een urinoir te
signeren en als fontein te expo
seren. Brood heeft de piesbak
geschilderd in zijn alledaagse
functie, dus in gebruik met nog
een wachtende ernaast. Dit
schilderij vormt het hoogtepunt
van de expositie, het toppunt
van lulligheid.
Bleijenberg wil vaker exposi
ties van deze grillige kunstenaar
te kunnen organiseren. Of dat
lukt, zal de toekomst leren. De
Amsterdamse galerie Reflex zag
uiteindelijk ook geen heil meer
in Brood die zich niet aan af
spraken wil of kan houden en
Herman Brood zet zijn 'handtekening' op de etalageruit van Bleijenberg. Plaatselijke gTaffiti-kunstenaars heb
ben hun kritiek op zijn werk dwars door zijn schildering opgebracht: 'No Art' en 'Bullshit' is hun commentaar
die over zichzelf zegt: ,,'k hoor
nergens bij...fijn!"
Expositie van schilderijen, li
tho's en tekeningen van Her
man Brood. Te zien di. L/m za.
9.00-18.00 uur, do. 9.00-21.00
uur, eerste zo. van de maand
12.00-17.00 uur, tot 18/3 Ga
lerie Bleijenberg, Breestraat
113, Leiden.
LPDEN EWC WENT
De groep 'Harten Vrouwen Schoppen Heren', 'De Gemeentereini
ging en Kamelot' (vlnr) zijn de finalisten van de veertiende editie
van het Vara Leids Cabaret Festival. Dat de twee laatstgenoemde
groepen, die elk een eigen soort clownesk cabaret brengen, beide in
de finale zouden komen, was enigszins verrassend. De jury, be
staande uit theaterdirecteur Jan Gras, recensente Petra Possel en ca
baretier Erik van Muiswinkel, heeft daar echter toch voor gekozen.
Naar haar mening diende de Belgische groep Bloedend Hart af te
vallen, omdat deze heren in tekstbehandeling en presentatie sterker
moeten worden. Met hun 'kurkdroge, maffe humor* hadden de he
ren van de tweede afvaller, de groep Te Grabbel, 'gebalanceerd op
het slappe koord', maar waren daar naar de mening van de jury een
paar keer vanaf 'gedonderd'. Moreenavond vindt in een geheel uit
verkochte Leidse Schouwburg de finale plaats.
FOTO HIELCO KUIPERS
Een groep Katwijkse scholieren
onderbreekt even de excursie
door de Leidse binnenstad. De
door Herman Brood beschilder
de etalageruit van galerie
Bleijenberg wordt met kritische
ogen bekeken. Een levendige
discussie laait op. „Die vent is
hartstikke gestoord. Die hoort
toch in een inrichting thuis?"
„Welnee", gaat een ander daar
luid tegenin. „Het is net als
Rembrandt, maar dan het te
genovergestelde."
Niet iedereen is even te spre
ken over de 'Brood' die sinds
vorige week vrijdag op de etala
geruit van galerie Bleijenberg in
de Breestraat prijkt. Zo hebben
plaatselijke 'graffiti-kunste
naars' hun kritiek op het werk
van de 'meester' dwars door
zijn eigen etalageschildering
heen opgebracht. Ze hebben er
allerlei kreten overheen geklad
derd.
Een ouder echtpaar kan er
wel om lachen. „Ik vind het wel
grappig'glimlach! dt man
„Het is een rauwe kerel van wie
je dit soort dingen kunt ver
wachten. Hij is vroeger toch zo
met drugs in de weer geweest?
Nou. dai is Ir zgn kun m ifcen
duidelijk terug te zten." „Ont
spannen", mompelt de vrouw
er nog achteraan. „Ik vind het
wel ontspannen."
Een kenner noemt het werk
op de etalageruit 'weinig ver
nieuwend'. „Zijn kunst is nau
welijks veranderd in de loon der
jaren", laat hij weten „Wel leuk
dat hij nu eindelijk eens een
keer in Leiden exposeert."
Vrijwel elke passant werpt wel
even een korte blik op de etala
geschildering. Een oudere
vtouw voelt zelfs aan de ruit of
de verf wel echt is. „Ik zie er ab
soluut geen brood in", laat ze
desgevraagd weten. „Hij had
beter bakker kunnen worden.
LITERATUUR CONNY VAN DER ZANDEN
Judith Herzberg
Gezien 20/2 Burcht Literair.
Leiden
Het was beslist even wennen
aan de manier waarop Judith
Herzberg zich gisteravond in
Burcht Literair presenteerde.
Haast onverschillig leek ze, de
vrouw die we kennen van de
film en het toneelstuk 'Leedver
maak', talloze prachtige gedich
ten en van de onlangs door
Orkater opgevoerde produktie
'Len goed hoofd'. Voor diezelf
de theatergroep schreef Herz
berg in 1986 het stuk 'De kleine
zeemeermin' naar een sprookje
van Andersen. Ze opende de
avond met het voorlezen van
een flink gedeelte uit deze be
werking.
Nu is een toneelstuk niet het
meest ideale geschrift om voor
te lezen, de schijnbaar ongeïn
teresseerde manier waarop Her
zberg las. maakte het niet be
paald boeiend om naar te luis
teren. Iedere keer opnieuw
moest de rolverdeling duidelijk
gemaakt worden: „En dan krij
gen we nu de prins...: en dan
komt nu weer de zeemeer
min..." Dat werkte vertragend
en slaapverwekkend.
Het was jammer dat ze zoveel
tijd uittrok voor dit toneelstuk.
want de door haar voorgelezen
dagboekfragmenten waren veel
interessanter. Het dagboek
stamde uit 1980, toen ze haar
eerste film, Charlotte, maakte.
Deze film gaat over een kunste
nares in de oorlogsjaren, die
uiteindelijk omkomt in
Auschwitz. Herzberg vertelt
over haar overdenkingen, over
de verschrikkingen van de oor
log en ovqr haar contact met de
regisseur Franz Weisz. „Als hij
de oorlog had mogen regisse
ren, was hij anders gelopen Bij
het maken van de film had Her
zberg een gevoel van reiniging
en bevrijding gevoeld, toen ze
het leed van de oorlog weer zag.
Ook na de pauze las ze voor
het grootste gedeelte voor, nu
bracht ze wat gedichten uit haar
oeuvre. Er was zelfs iets van en
thousiasme te bespeuren.
Steeds als ze beweerde dat dit
nu echt het laatste gedicht was,
vond ze er weer een die ze be
slist ook wilde lezen. Op deze
manier kon ze makkelijk ontko
men aan eventuele vragen. En
dat was het nu juist waar het op
deze avond aan ontbrak; aan
een prikkelende interviewer, die
net iets meer aan haar had kun
nen onttrekken dan ze prijs wil
de geven.
Judith Herzberg had een prikke
lende interviewer nodig.
FOTO HIELCO KUIPERS
mcnts' van de Fr
cis K)eynjans( 1954)
De Zes Preludes heeft Otte in
de late romantiek geplaatst en
zij doen door de vele modula
te IM steeds overgaan in an
dere toonsoorten) denken aan
laat-romanticus Skrjabin Met
zijn wisselende delen, lang
zaam. snel. ingetogen of vol
bravoure gespeeld, bleek Otte
niet alleen gitarist te zijn. maar
ook een gedegen componist. De
Quatre Mouvement» van KJeyn-
jans bestaan uit 4 originele de
ien: een dromerig begin vol
luchtkastelen, dan de oosten
wind die flarden van gesprek
ken. geheimen meevoert, een
adagio-achtig lied cn tot slot
iets heel anders een koddig
burlesk dansje, dat Voorhoeve
en Ottr glashelder, puntig en
razendsnel de zaal inslingerden
Dat het Nederlands Gitaard-
uo steeds meer een hechte een
heid wordt, meer harmonie en
balans vinden in hun samen
spel. werd deze middag duide
lijk. En nu maar afwachten wat
UndtOUardoo
Geboord 16/2 muWunctoncH centrum
'Het Anker.
Ha/erwoude
'Holland Village" in Japan (bij
Nagasaki) is sinds kon vemjkt
met en nieuwe kern rondom
het nagebouwde 'Huis ten
Bosch'. Ter ere van deze uitbrei
ding is het Nederlands Gitaard
uo, Erik Otte en Juun Voorhor -
ve, een maand lang uitgenodigd
om in en om 'Huis ten Bosch'
de festiviteiten luister bij te zet
ten.
Afgelopen zondag lieten Otte
en voorhoeve in Hazerswoude
horen wat ze in Japan ten geho
re zullen brengen. En dat is niet
mis. Een volle zaal werd twee
uur lang geboeid door hun be
trokken spel en niet te vergeten
hun uitbundige toegift. Bijzon
der mooi gespeeld waren de
Zes preludes' van Erik Otte
(1955) en de 'Quatre Mouve-
LEDERDORP
Informatie 071-416585
A4, afslag Leiderdorp
EEN RONDJE MEUBELPLEIN, NEGEN RONDJES WOONIDEEEN
KTamrTf MflJBlAfft
