Binnenland
Dales onderzoekt
'handeltje' politie
Herkeuring 400.000 wao'ers
harddrugs
nee!
Salarissen leraren
blijven fors achter
Helpt een wet minderheden aan werk?
Simons zwicht voor
druk Tweede Kamer
Vrijdag 21 februari 1992 Redacts: 023-150225 JANINE BOS MA ALTAN ERDOGAN RONALD FRJSART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VTSSER Vom^rving: RALPH KLEIN HOUT
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD). Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
Aantal verkeersdoden in 1991 gedaald
Het aantal verkeersdoden is vorig jaar ten opzichte van 1990 ge
daald van 1.376 tot 1.300. Het aantal gewonden dat in een zie
kenhuis moest worden opgenomen nam eveneens af: van
13.652 tot 12.000. Dat blijkt uit voorlopige cijfers. Minister Maij
(verkeer) wil het aantal verkeersdoden rond de eeuwwisseling
met een kwart hebben verminderd ten opzichte van de 1.450
doden die in 1985 vielen. Dat zou betekenen dat het cijfer in het
jaar 2000 iets onder de 1.100 zou moeten liggen.
Huis Kosto wordt weer opgebouwd
Bouwvakkers zijn
sinds enige tijd druk
bezig met de her
bouw van het huis
van staatssecretaris
Kosto (justitie) in
Groot-Schermer. De
woning raakte in
november vorig jaar
zwaar beschadigd
bij een bomexplo
sie. De aanslag werd
opggeëist door de
Revolutionaire Anti-
RacistischeAktie
(RaRa), de groep die
ook al verantwoor
delijk was voor eer
dere aanslagen,
zoals de Makro-
branden. Het huis
van Kosto werd uit
gekozen, omdat de
staatssecretaris vol
gens RaRa een on
menselijk asielbe
leid zou voeren.
PAUL VREEKER
Regels voor bordelen aangescherpt
Minister Hirsch Ballin (justitie) wil gemeenten meer mogelijkhe
den geven om op te treden tegen bordeelhouders. Hij wil de ge
meenten toestaan om verordeningen op te stellen waarmee een
bordeel kan worden verboden. Wat Hirsch Ballin betreft mogen
gemeenten een vergunningenstelsel in het leven roepen, zodat
het houden van een bordeel zonder vergunning strafbaar wordt
Een bordeelhouder die gebruik maakt van buitenlandse prosti-
tuées voor wie geen tewerkstellingsvergunning is afgegeven,
wordt in elk geval strafbaar.
'Voor bankzaken eerst bellen, aub'
De bezoekers van de ABN Amro vestiging in het Zeeuwse Oost-
Souburg moeten voortaan op een bel drukken, alvorens ze wor
den toegelaten. De maatregel is getroffen, omdat het filiaal de
afgelopen vijf jaar al drie keer is overvallen. Directeur C. Linden-
bergh van ABN Amro in Vlissingen, noemt de maatregel ex
treem, maar noodzakelijk'. Volgens Lindenbergh is de maatregel
niet waterdicht, maar vormt de bel een extra belemmering. Een
overvaller kan in elk geval niet meer razendsnel toeslaan.
Laatste konvooi hulpactie vertrokken
Ruim een jaar na de televisie-actie 'Help de Russen de winter
door' vertrok gisteren het laatste konvooi van vijf vrachtwagens
met medicijnen vanuit Borculo naar Moskou en Minsk. Daar
mee heeft de Stichting Voedselhulp aan Russen een punt achter
haar werkzaamheden gezet. De opbrengst van de actie in de
cember 1990, ruim 24 miljoen gulden, is volledig besteed. In to
taal werden naast 100.000 voedselpaketten medicijnen met een
handelswaarde van 45 miljoen gulden naar de voormalige Sov
jetunie gebracht.
Vredesactiviste krijgt vijf maanden cel
De rechtbank in Den Bosch heeft donderdag een 48-jarige vre
desactiviste uit Geldrop veroordeeld tot vijf maanden cel. Zij was
onder meer medeplichtig aan het omver halen van twee zend
masten voor de luchtmacht in het Brabantse Erp. Medeplichtig
heid aan andere vernielingen, beschildering van een wegdek en
een viaduct en het doorknippen van een hek bij een vliegbasis
werd eveneens bewezen geacht. Ook is de vrouw veroordeeld
voor diefstal van een aantal mappen met technische gegevens
bij Signaal-Usfa in Eindhoven. Tegen vredesactivist Kees Ko
ning, volgens de officier hoofddader bij de vernielingen in Erp,
werd achttien maand.en cel geëist.
Amsterdams korps stort zich op particuliere markt
Minister Dales van binnenlandse zaken laat onderzoeken
of de Amsterdamse politie tegen betaling beveiligingsad
viezen aan particulieren mag verstrekken. Het korps kon
digde gisteren aan dat te zullen gaan doen. Het onder
zoek volgt op schriftelijke vragen in de Tweede Kamer.
les komen trouwens bovenop
de prijs.
„Je moet het strikt gescheiden
zien: waar de politie stopt, daar
gaan wij commercieel verder",
zegt P. Tamis, directeur van het
RACPA. „Dit is een logische stap
op de private markt. Een prakti
sche uitwerking van de plannen
van de korpsleiding." Oud-re
chercheur Tamis wordt gese
condeerd door het huidige
hoofd Criminaliteitspreventie R.
Spaans, die per 1 maart in
dienst treedt van de stichting.
De boodschap van Tamis is
simpel: „We proberen de kennis
van de politie te verkopen. En
wie heeft er nou meer verstand
van criminaliteit, risico-calcula
tie en beveiliging dan de politie?
Niemand moet denken dat je
bij ons een politieman met uni
form en pistool kunt huren. We
geven alleen advies. Concurre
ren is niet de bedoeling: voor
bewakingsrondes nemen we
bewakingsbedrijven onder con
tract."
Amsterdamse politiemensen
worden ingeschakeld voor ad-
Dijkstal (WD) wil van Dales
ten of de politie mag
ren met de particuliere sector.
PvdA-kamerlid Stoffelen vraagt
de minister of zij het zal toe
staan dat de politie geld vraagt
voor taken, die volgens hem tot
het normale politiewerk beho
ren.
De Amsterdamse politie trad
gisteren naar buiten met de
stichting Risico Advies Centrum
Politie Amsterdam (RACPA),
waarmee het korps de commer
ciële beveiligingsmarkt opgaat.
Formeel staat het centrum los
van de politie organisatie, maar
in feite zijn beide instanties met
elkaar verweven.
Bedrijven kunnen het RACPA
inhuren, maar ook de Amster
dammer die op vakantie gaat
kan bij het centrum voor 25 gul
den per week zijn sleutel weg
hangen. Een service die in veel
kleine gemeenschappen van
zelfsprekend en gratis politie
werk is, maar niet in Amster
dam. De kosten van huiscontro-
vies, „maar in hun vrije tijd. En
de betaling gaat via de stich
ting". aldus Tamis. „Zo bunde
len we de kennis en betrouwba
re naam van de politie. In de
beveiligingsbranche is nogal
wat beunhazerij. Wij selecteren
de betrouwbare bedrijven voor
elektronische installaties en
voor de bewaking." Na de eer
ste publikaties meldden zich
gisteren al tien bedrijven en een
particulier „die bescherming wil
voor zijn gezin", aldus Tamis.
Voor het korps kan de be
moeienis van het RACPA tot
grotere efficiëntie leiden, denkt
Spaans: „Negen van de tien
alarmmeldingen zijn vals. Voor
Amsterdam betekent dat dat
per jaar 8900 keer twee politie
mensen voor niets op pad moe
ten. Vermenigvuldig dat met
een half uur en reken maar uit
wat het kost aan mankracht."
Volgens Spaans en Tamis kan
de politie met het RACPA niet
alleen tijdrovende controleta
ken uitbesteden en de kwaliteit
van de beveiligingsbranche be
ter bewaken, het plan geeft am
bitieuze Amsterdamse dienders
bovendien de ruimte om in ei
gen kring hun loon wat op te
krikken. Nu gebeurt dat vaak el
ders.
De burgemeesters van een aantal
Twentse gemeenten boden gis
teren de vaste kamercommissie
voor defensie een pak handteke
ningen van hun inwoners aan.
De petitie moet de eis van de ge
meenten kracht bijzetten dat er
een eind komt aan oefenvluchten
boven de bebouwde kom met F-
16's van de vliegbasis Twenthe.
Anderhalve week geleden stortte
een F-16 neer in de Hengelose
wijk Hasseler Es. Minister Ter
Beek van defensie heeft de
Tweede Kamer inmiddels laten
weten dat er geen problemen zijn
met de veiligheid van de Neder
landse F-16's. Uit de brief van
Ter Beek blijkt wel dat het aantal
ongelukken met F-16's per
10.000 vlieguren in Nederland
hoger ligt dan in Noorwegen.
Denemarken en de VS. Alleen
Belgiè scoort slechter. Volgens
Ter Beek zal het onderzoek naar
de toedracht van het ongeluk in
Hengelo nog enige tijd in beslag
nemen. Voor zover nu kan wor
den vastgesteld, heeft de vlieger
zich aan alle procedures gehou
den nadat hij motorstoring kreeg.
fOTO ANP ID OUOlNAARDlN
Ongeveer 400.000 mensen die arbeidsonge
schikt zijn en daarvoor een uitkering hebben,
en die op I januari 1993 bovendien jonger zijn
dan vijftig jaar, worden opnieuw gekeurd. Daar
bij gelden strengere maatstaven dat tot nu toe.
Bekeken zal worden wat een wao'er nog aan
„gangbare arbeid" kan doen. Daarbij wordt niet
gekeken naar het opleidingsniveau dat iemand
heeft. Nu gebeurt dat nog wel. Dat blijkt uit een
wetsvoorstel van staatssecretaris Ter Veld (soci
ale zaken). De regeling geldt vanaf I januari
1993 en dan alleen voor nieuwe gevallen. Men
sen die nu al een uitkering hebben krijgen een
overgangsregeling.
In het voorgestelde systeem kan blijken dat
iemand nog wel kan werken, maar dan op een
plek die minder opleiding vergt dan de betrok
kene heeft. Omdat dat ook vaak een lager sala
ris oplevert, kan /o iemand dan een (gedeeltelij
ke) arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgen.
Het wetsontwerp voorziet verder in verplichte
om- en bijscholing. Wie scholing weigert, kan
op de uitkering worden gekort. Staatssecretaris
Ter Veld heeft dat alles vandaag voor advies
naar de Sociale Verzekeringsraad gestuurd.
Door de strengere beoordeling hoeft In de
toekomst aan 190.000 mensen nog slechts een
gedeeltelijke wao-uitkering te worden gegeven,
terwijl ze nu nog een volledige uitkering heb
ben. Dat scheelt 3,6 miljard gulden, denkt Soci
ale Zaken.
KOFFIE O.K.
PEN HAAG ANP
De aelarisMn van leraren dn
gemiddeld niim 10 procent la
ger dan die van rijksambtena
ren in vergelijkbare functies.
Om die achterstand van het
personeel in het onderwijs weg
te werken, is 1,35 tot 1.65 mil
jard gulden nodig. Dat blijkt uit
de resultaten van een onder
zoek door het bureau Research
Beleid, die gisteren naar de
Tweede Kamer zijn gestuurd
De onderwijsbonden hebben
spoedige verbeteringen in lonen
in het onderwijs geëist. Ze wij
zen op de problemen met te
korten aan leerkrachten en in
vallers. die volgens de bonden
voor een belangrijk deel terug te
voeren zijn op de slechte sala
rissen. De achterstand wordt
blijkens het onderzoek vooral
veroorzaakt door lage beginsa
larissen en een verhoudingsge
wijs trage stijging van het salaris
tijdens de loopbaan van leer
krachten.
De chnsteli|ke onderwijsbon-
dn ma ea p< Iidhodri dl
reeering al voor het begin van
vorens at hoqlf— maant §i loi
neemt. Ze willen daarnaast af
spraken over een meer jaren-
aanpak. Ze suggcren om leer
krachten in het begin van hun
loopbaan enkele stappen m hun
salarisopbouw over te laten
staan. Volgens een schatting is
daarvoor 400 tot 500 miljoen
gulden nodig.
De algemene hond Abop is
bang voor een blijvende achter
stand van de onderwijssector
De bond vindt dat het extra geld
niet alleen uit de begroting van
minister Ritzen kan komen,
omdat dat zou betekenen dat
hij elders in hei onderwijs moet
bezuinigen, bij voorbeeld door
de groepen groter te maken.
De Amsterdamse burgemeester Van Thijn bracht gisteren een werkbezoek aan Amsterdam-Oost. Tijdens zijn wandeling werd hij geconfrontreerd
met buurtbewoners, die de grote overlast van de vele koffieshops rond het Beukenplein meer dan zat zijn. Volgens de buurtbewoners wordt er in
die zaken in drugs gehandeld.
Groenen willen
Wim de Bie als
(ere-)voorzitter
PEN HAAG GPD
De Groenen van het Amster
damse gemeenteraadslid Roel
van Duyn hebben Wim de Bie
het voorzitterschap van de klei
ne milieupartij aangeboden. Zo
zou de nog steeds erg onbeken
de partij zich beter in de kijker
kunnen spelen.
De ene helft van het bekende
televisie-duo Koot en Bie is ove
rigens volgens eigen zeggen al
kandidaat voor het voorzitter
schap van de Partij van de Ar
beid.
Als De Bie het voorzitterschap
niet wenst te bekleden wat
voor de hand ligt, omdat net
een nieuwe voorzitter is geko
zen mag hij ook ere-voorzit-
ter worden of 'op wat voor plek
dan ook' in de partij plaatsne
men. Vice-voorzitter Visser
schrijft dit in een brief aan de
Vpro- programmamaker.
„Om politieke macht te berei
ken. is het nodig beleidsalterna
tieven doordacht uit te wer
ken'", zo schrijft Visser. „Maar
niet minder intensief dient te
worden gewerkt aan het verkrij
gen van een positief, minder
chaotisch beeld en een tikkeltje
charisma. Graag zullen we u
verwelkomen', aldus de brief
van de Groenen.
DEN HAAG CAREl GOSEUNG
De werkloosheid onder ethni-
sche minderheden daalde vorig
jaar van 31 naar 30 procent
Omgerekend is dat een afname
met 3 procent. De werkloosheid
onder andere Nederlanders
zakte van 8 naar 7 procent, om
gerekend een daling met 12
procent. Die cijfers zijn teke
nend. Van de algemene daling
van de werkloosheid profiteren
de minderheden het minst. Bo
vendien is de werkloosheid on
der hen al vier maal zo hoog als
onder andere bewoners van Ne
derland.
Het probleem is niet nieuw,
maar eind 1990 gloorde er
hoop. Werkgevers en vakbon
den besloten in de Stichting van
de Arbeid om het probleem sa
men aan te pakken. In vijf jaar
tijd moesten 60.000 mensen uit
minderheidsgroepen aan het
werk worden geholpen.
Iedereen blij, niet in het minst
de Haagse politiek. Wat kon je
als overheid immers doen?
Mensen uit minderheidsgroe
pen hebben vaak een relatief
laag opleidingsniveau. Meestal
ligt dus alleen laaggeschold
werk binnen hun mogelijkhe
den. En juist die banen zijn en
worden bij bossen geschrapt. werkgevers met meer dan tien
Werkgevers dan maar ver- mensen in dienst moeten een
plichten leden van minderhe- plan maken dat erin voorziet
den in dienst te nemen? Dat zag dat een evenredig deel van hun
men op het Binnenhof niet erg personeel uit allochtonen be
zitten. Met onwillige honden is staat. Per jaar moet in het open-
het immers slecht hazen van- baar gerapporteerd worden
gen. En wat voor straf moest je over de vorderingen. Onwillige
een weigerachtige werkgever werkgevers moeten rekenen op
opleggen?
Het akkoord uit
1990 hielp de poli
tiek dan ook uit de
nesten. Werkgevers
en bonden beloof
den dat ze het zelf
wel zouden regelen.
Inmiddels zijn we
anderhalf jaar ver
der en is er vrijwel
niets gebeurd.
Slechts 24 procent van de be
drijven kent het akkoord. Niet
meer dan drie procent van de
ondernemers spant zich direct
in om iets voor minderheden te
doen.
De werkgevers schamen zich
diep. zegt minister De Vries (so
ciale zaken). Ze hebben beloofd
dit jaar meer actie te ondeme
men. Alleen: de politiek gelooft
het niet meer en is het wachten
beu.
De oppositie heeft daarom al
een wetsvoorstel klaarliggen:
De politiek
gelooft de
werkgevers
niet meer en
is het nu beu
straf. Zo zouden
uitgesloten kunnen
worden van over
heidsopdrachten.
CDA en PvdA aarze
len nog. Zij willen
eigenlijk wel wetge
ving, waarbij de
PvdA neigt naar de
voorstellen van de
oppositie. terwijl
het CDA wil wach
ten op initiatieven waarop mi
nister De Vries zijn ambtenaren
achter de schermen laat broe
den.
Officieel gaat het daarbij om
regels die de uitvoering van het
akkoord uit 1990 moeten on
dersteunen. En in dat kader
passen geen sancties. Ook de
Sociaal Economische Raad
(SI R) nl daar niet voor pleiten.
De SER wil wel iets voor min
derheden doen, maar dan zon
der stokken achter de deur.
Ook De Vries wil trouwens
geen 'oorlog' met de werkge
vers. Hij heeft ze immers nog
voor andere nuttige zaken no
dig. De Vries voelt meer voor
overreding. Wel druk uitoefe
nen, maar met mate. Hoe lang
hij dat nog kan volhouden is
echter de vraag. Zoals gezegd,
de PvdA neigt al in de richting
van de oppositie. En berichten
van De Vries zelf dat er per jaar
20.000 tot 30.000 banen extra
nodig ziin om migranten aan
werk te helpen, zullen die nei
gingalleen maar versterken.
In oktober 1991bij de debat
ten over de Miljoenennota
1992, stemde de PvdA nog te
gen een motie waarin om een
dwingende wet werd gevraagd.
Nu is de fractie voor. Het tij
keert. Maar tegelijk ligt ook
weer het probleem van vóór het
1990-akkoord tussen werkge
vers en vakbonden op tafel. Hoe
kunnen dingen worden afge
dwongen? Concrete maatrege
len zijn er nog lang niet. De Wet
Arbeid Gehandicapte Werkne
mers werd in 1982 gepresen
teerd. ging in 1986 in en func
tioneert nog steeds niet. Het is
een voorbeeld, maar wel leer
zaam.
Tegenvaller bij
onderwijs valt
veel hoger uit
PW HAAG ANP
I >e tegenvaller voor
rie van onderwijs als gevolg van
het zogenoemde l>ondo sys
teem zal nog beduidend hoger
uitvallen dan verwacht. Er blijkt
nu voor bijna 780 miljoen gul
den aan investenngsbes< hik
kingen aan basisscholen te zijn
afgegeven, zonder dat die in de
begroting werden verwerkt.
In mei vorig jaar. toen het te
kort aan het licht kwam. ging
het departement nog uit van
een tekort van 500 miljoen
sinds 1985. Toen werd het Lon-
do-bekostigingssysteem inge
voerd. Staatssecretaris Wallage
van onderwijs heeft dat gisteren
laten weten aan de Tweede Ka-
De omvangrijke tegenvaller
werd vooral veroorzaakt door
een gebrekkige communicatie
op het departement van onder
wijs. De afdeling die beschik
kingen afgaf aan basisscholen
voor nieuwbouw, noodgebou
wen en huur. stond nauwelijks
in contact met de afdeling die
de begroting voorbereidde. Ge
middeld zat er zeven jaar tussen
de afgifir van een bi 1 hflddi
en het tijdstip waarop er een re
kening op het ministerie bin
nenkwam.
Rabo schort tarievenplan op
De Rabobank stelt de invoering van een abonnementsgeld van 25
gulden per jaar voor particuliere rekeninghouders enkele maanden
uit. Reden hiervoor is de hevige kritiek van onder mm de consu-
mentenorgansaties op het plan. Volgens de bank hebben al enkele
duizenden klanten de bank de nig toegekeerd sinds het plan vorig
jaar bekend werd. Volgens de Rabo .is het abonnementsgeld nood
zakelijk om de hoge kosten van het betalingsverkeer een halt toe te
roepen.
Een woordvoerder van de Rabobank wil niet bevestigen dat het
abonnementsgeld nu definitief van de baan is. „Er worden aanvul
lende voorstellen ontwikkeld Rabo is de eerste bank die particu
liere klanten een rekening wil presenteren voor betalingen Overi
gens zijn bij andere grote banken ook tarieven voor betalingsver
keer in de maak.
Nader overleg kostenonderzoek ziekenzorg
DEN MAAG GPD-A
Staatssecretaris Simons (volks
gezondheid) gaat met de orga
nisatie van particuliere ziekte
kostenverzekeraars. KLOZ, pra
ten over uitbreiding van het on
derzoek naar de kosten in de
gezondheidszorg. Hij hoopt de
Kamer halverwege volgende
week de uitkomst van het gr
3Kek te melden. Voor de WD is
at echter te laat Als er voor
dinsdag geen uitsluitsel is. wil
len de liberalen Simons ter ver
antwoording roepen
Dinsdag bepaalde de Tweede
Kamer dat het kostenonderzoek
ook moet gaan over collectieve
contracten die KLOZ-ledcn aan
bieden. Daarnaast moet grke-
ken worden naar de kostenont
wikkeling bij ziekenfondsen en
de ambtenaren verzekering Si
mons verzette zich fel. maar
gaat nu toch met het KLOZ pra
ten of het onderzoek breder kan
worden opgezet
Ziekenfond* Salland in De
venter heeft vorig jaar bijna 12
procent meer uitgrgrvro dan in
1'CKI I gemMMdds kusten per
verzekerde stegen van 1.470
n i ir gulden natste
groeiers waren de ziekenhuis-
verpleging 17 procent), spe-
rialistenhulp 10 procent) en
geneesmiddelen 9 procent).
Salland heeft vandaag als eer
ste ziekenfonds zijn jaarverslag
1991 gepubliceerd. Het l* een
klein fonds, maar volgens de
Vereniging van Nederlandse
Zorgverzekeraar* leen ilc erva
ring dat de ontwikkrlingen bij
Salland altijd een g*x*d beeld
geven van de landelijke trends.
