Regio
Bijna half
miljard voor
schoner water
'Geregeld klachten over
schoonhouden schoollokalen
'Haagse politiek dringt samenwerking op'
RUL denkt aan een
lange vacaturestop
Bouw medische faculteit
gaat 140 miljoen kosten
'We zijn hier geen
gevangenisbewaarders'
t
I Vrijdag 21 februari 1992 Redactie: 071-161400* WILLEM SPIERDIJK «MEINDERTV
CAROUNE VAN OVERBEEKE JAN WESTERLAKEN MONICA WESSEUNG Eindredactie: HANS SONDERS Vormgeving; RON VAN HAASTREGT
19
Universiteit haalt broekriem aan
dat er moet worden geïnves
teerd voor, onder meer, onder
houd. En er moet rekening wor
den gehouden, meent het CvB,
met nieuwe tegenvallers.
Het tekort loopt in 1996 op
tot 37 miljoen gulden. Om dit
enigszins in te dammen wil het
college daar drie miljoen aan
rente-opbrengst aftrekken; in
1994 de kosten voor contract
onderzoek verhogen van één
naar drie miljoen gulden en an
derhalf miljoen halen uit het
potje werkgelegenheidsgeld.
Het budget van vijf grote fa
culteiten die met een vermin
derde toestroom van studenten
te kampen hebben, wordt het
eerst aangepast. In 1993 gaat
het om een kleine twee miljoen,
oplopend tot bijna vijf miljoen
in 1996. Het college overweegt
de faculteiten sociale weten
schappen, letteren en wis- en
natuurkunde nog eens extra te
korten voor hun hbo-studenten.
Zij hoeven slechts bij de helft
van de colleges aanwezig te zijn.
De Rijks Universiteit Leiden
moet de komende jaren flink de
broekriem aanhalen. Bezuini
gen is het credo. Te beginnen
met 12 miljoen gulden in 1993
[tot zeker 22 miljoen in 1996.
Een langdurige vacaturestop en
bezuinigen op onderzoek zijn
het gevolg.
Aldus blijkt uit de nota financië
le kaderstelling, het huishoud
boekje van de universiteit. Het
college van bestuur wil het te
kort in 1993 verhalen op alle fa
culteiten en diensten. Ze moe
ten bijna vier procent van hun
budget inleveren. De 'kleine let
terenstudies' blijven buiten
schot.
Bezuinigen moet, zegt het
CvB, omdat er minder geld van
de overheid afkomt. De rijksbij
drage gaat niet omhoog, omdat
er minder nieuwe studenten
voor Leiden kiezen. Het college
zegt dat de universiteit echter
ook geld nodig heeft voor het
treffen van voorzieningen en
De nieuwbouw van de medi
sche faculteit gaat zo'n 140 mil
joen kosten. De Rijks Universi
teit Leiden heeft architect Wie-
gerinck uit Arnhem vandaag
opdracht gegeven om de nieu
we medische faculteit te ont
werpen. De faculteit, die met
twee of drie loopbruggen met
het AZL wordt verbonden,
wordt 1997 in gebruik geno-
Met de ondertekening zijn de
eindeloze onderhandelingen
met het ministerie van onder
wijs en wetenschappen afge
rond. Hoewel, het budget is nog
niet definitief vastgesteld. Er
wordt echter wèl begonnen,
omdat de bouw anders te lang
wordt uitgesteld. De vorm en de
inhoud van de faculteit worden
nu uitgewerkt. Begin 1994
wordt de eerste paal geslagen.
Eén wens van prof. W.Th.
Daems, decaan van de medi
sche faculteit, mag niet worden
vervuld: AZL en faculteit wor
den niet direct tegen elkaar ge
bouwd. De gemeente Leiden
heeft daar een stokje voor ge
stoken. Tussen ziekenhuis en
faculteit moet een weg lopen.
Om toch vanuit die faculteit in
het AZL te kunnen komen,
wordt er met luchtbruggen ge
werkt.
Een groot groengebied komt
tussen het Nationaal Historisch
Museum enerzijds en het AZL
met de medische faculteit an
derzijds. „Daar", zegt Daems,
„moet wat mij betreft de hoofd
ingang van de faculteit komen.
Het personeel en de studenten
van de faculteit kunnen dan zo
het park in of naar het Pesthuys
lopen om er wat te eten of een
kop koffie te drinken."
Minder ruimte
De faculteit heeft hevig met het
ministerie gebakkeleid over
vierkante meters. De ruimte die
daadwerkelijk kan worden be-
nut is 21.800 vierkante meter.
I Een goede duizend m2 minder
Uitbraken asielcentrum Schiphol-Oost
SCHIPHOL-OOST.
j De deur van de achterste kamer
in het asielzoekerscentrum
j Schiphol-Oost wordt behendig
uit de scharnieren getild. Ver
volgens gebruiken de mannen
de deur als stormram om de
I ijzeren nooduitgang te torpede
ren. Als de vluchtelingen buiten
staan, wacht de sprong vanaf de
eerste verdieping. Letterlijk en
figuurlijk een sprong in het
duister. Want hoe vind je in het
stikke donker een goed heenko
men in een volstrekt onbekend
land als Nederland?
Van de veertien asielzoekers
die dinsdag tegen het midder
nachtelijk uur de benen namen,
zijn er nog acht voortvluchtig.
Zes van hen werden enkele
Rijnland komt met ambitieus vierjarenplan
Aan het grootste deel van de vervuiling van het opper
vlaktewater kan het hoogheemraadschap Rijnland niets
doen. Vervuiling uit de lucht en vies Rijnwater zijn zaken
waartegen het waterschap in zijn eentje machteloos
staat. Daarom wil Rijnland de komende jaren intensief
samenwerken met gemeenten, provincie en rijk om het
water te verbeteren. En dat mag best geld kosten: 464
miljoen gulden.
Het ministerie van onderwijs gaat de basisscholen informeren hoe zij hun lokalen het best kunnen schoonhouden.
Project op alle Leidse scholen
dan gewenst. Zo is er 1300 tot
1500 vierkante meter beschik
baar voor de proefdieren.
Daems vraagt zich af of die
ruimte wel voldoende is.
De decaan:Als je in vierkan
te meters terug moet, dan heb
je een probleem. Je moet afblij
ven van de ruimten waarin on
derwijs wordt gegeven en on
derzoek wordt gedaan. Tegen
250 studenten kun je niet zeg
gen: het is jammer, maar de col
legezaal heeft slechts 150 plaat
sen. Daar kun je dus niet aan
knabbelen. We hebben de vier
kante meters uiteindelijk uit de
opslagplaatsen gehaald. Mét de
leveranciers spreken we af dat
zij op afroep leveren. Vandaag
bellen, morgen in huis. En we
gaan nog met het Nationaal
Historisch Museum praten of
dat een deel van onze museale
en tentoonstellingsactiviteiten
kan herbergen."
Over de inwendige vorm van
de faculteit vertelt Daems, dat
zij flexibel wordt. Het wordt een
gebouw met een hotelfunctie.
„Niet de vakgroepen staan cen
traal bij het verdelen van de
ruimte, maar de wetenschappe
lijke projecten waaraan wordt
gewerkt. We willen een gebouw
waarbij je na een paar jaar kunt
zeggen: jij levert je ruimte in
voor onderzoekers die op dat
moment met iets belangrijks
bezig zijn. Een muurtje moet
dus zo kunnen worden wegge
haald. In het Sylviuslaboratori-
um en in het AZL kan dat ook."
Parkeren
Daems omschrijft het parkeren
als een 'gigantisch probleem'.
„Voor het AZL en de faculteit
moeten er ongeveer 1550 plaat-
isen komen. Die kun je niet
'plat' creëren. Dus moeten er
parkeergarages komen. Het ou
de ziekenhuisterrein valt af,
omdat daar het Medipark komt.
Elke meter die je daar afneemt,
betekent dat je er geen bedrijf
op kunt bouwen. Ja, dat geeft de
nodige zorgen."
SI WESTERLAKEN
Er wordt in Leiden geregeld ge
klaagd over het schoonhouden
van schoollokalen, zegt de
jeugdarts H.M. Gijsman. Ze is
hoofd jeugdgezondheidszorg.
Toch baart het probleem de
GGD (Gemeenschappelijke Ge
zondheids Dienst) voor Leiden
en omgeving wel zorgen. De or
ganisatie heeft een project voor
basisscholen opgezet waarin
hygiëne een plaats heeft gekre
gen. Het is de bedoeling dat het
project in september gaat draai-
van onderwijs
gaat de basisscholen informe
ren hoe zij hun lokalen het best
kunnen schoonhouden, zei
staatssecretaris Wallage deze
week. Er komt een folder waarin
staat hoe voorkomen kan wor
den dat de scholen vies worden.
Geen vaste vloerbedekking,
maar linoleum is het advies. Dat
voorkomt overmatige stof.
Schoonmaken kost geld. En dat
hebben de scholen niet.
Ouders klagen nogal eens dat
hun kinderen astmatisch zijn.
De vieze lokalen geven zij daar
van de schuld. Terecht? Me
vrouw Gijsman: „Echte cara-
kinderen (aandoening aan
luchtwegen) kunnen daar goed
last van hebben. Maar je praat
slechts over één plek waar ze
verblijven. Het is best mogelijk
dat ze die klachten ergens an
ders oplopen. Voor alle duide
lijkheid: de scholen moeten niet
alleen schoon zijn voor cara-pa-
tiënten, maar voor alle kinde
ren. Want als de school vies is,
lopen de kinderen een grotere
kans op infectieziekten (lever,
darmen)."
Handdoeken
De GGD houdt in de gaten of de
scholen schoon zijn. Niet alleen
haar is daar veel aan gelegen,
zegt mevrouw Giisman, maar
de scholen zelf ook. „Ze vragen
ons wel eens om samen ergens
naar te kijken. Kijken of een be
paalde situatie kan worden ver
beterd. We adviseren: geen ta
pijt op de vloer en geen dieren
in de klas. Cara-kinderen kun
nen van dieren een aanval krij
gen. In Leiden hebben alle
scholen daaraan gehoor gege
ven."
Komt de GGD wel eens echte
FOTO HIELCO KUIPERS LEIPEN MEINPERT VAN OER KAAU
Het hoogheemraadschap wil
een serieus begin maken met de
modernisering van de afvalwa
terzuiveringsinstallaties. Zo
worden kleine installaties in de
komende jaren gesloten in Sas-
senheim, Voorschoten en Kaag
dorp (1993); Alphen-West. Il.i
zerswoude-Rijndijk en Koude
kerk aan de Rijn (1994); Leider-
doip (1995) en Hoofddorp, Cru-
quius, Vijfhuizen en Zwanen
burg (1996).
Reden van sluiting is dat zij
economisch zijn afgeschreven,
maar vooral ook omdat zij niet
meer voldoen aan de techni
sche eisen. Zo wil Rijnland een
serieus begin maken met het
verwijderen van het schadelijke
fosfaat en stikstof uit het water.
De veroudere installaties die
vaak mechanisch zuiveren,
kunnen dat niet. Ook wil het
waterschap dat water gedesin
fecteerd wordt opdat ziektever
wekkers niet meer worden over
gebracht.
gekke dingen op scholen tegen?
„Sporadisch", zegt jeugdarts
Gijsman. „Zo nu en da
dat handdoeken over
de grond slingeren. Daar moet
je voor oppassen. Die zijn een
bron van infectie. Dus is het van
belang dat ze netjes worden op
gehangen. De meeste scholen
letten er wel op dat dit gebeurt.
Wantoestanden, nee, die maken
we niet mee."
De GGD heeft op twee Leidse
scholen onderzoek gedaan naar
het voorkomen van en de ge
voeligheid voor cara. Mevrouw
Gijsman: „Bijna twintig procent
van de kinderen blijkt er gevoe
lig voor te zijn." De jeugdarts
van de GGD in Leiden moet het
antwoord schuldig blijven op de
vraag hoe het komt dat zo'n
hoog percentage van kinderen
op basisscholen cara-klachten
heeft. Mevrouw Gijsman: „Er
wordt naar gezocht. Uit het on
derzoek dat wij op twee Leidse
scholen deden, bleek niet over
duidelijk dat vuile lokalen de
oorzaak van cara waren. Wij
hebben TNO gevraagd het on
derzoek over te nemen en het
landelijk te bekijken. Een uitslag
is er nog niet."
Blauwwieren
Het hoogheemraadschap, dat
behalve het waterpeil ook de
kwaliteit van het water in de ga
ten houdt, heeft 14 projecten
aangewezen waar zoveel moge
lijk bronnen van vervuiling te
gelijk worden aangepakt. Voor
beelden daarvan zijn de Polder
de Noordpias (bij Hazerswou-
de-dorp), Nieuwkoopse en Lan-
geraarse plassen.
De Nieuwkoopse plassen zit
ten volgens Rijnland vol met
blauwwieren die door meststof
fen zoals stikstof en fosfaat flo
reren. Deze alg verdringt alle
bos.
Hen wachtte een sarcastische
ontvangst in het centrum door
de achtergebleven asielzoekers.
André Altenburg van het bureau
asielzaken van de Koninklijke
marechaussee, de instantie die
is belast met het toezicht in het
centrum:„Iedereen had er dikke
pret over. Ze hebben een hou
ding van: lekker niet gelukt."
De reactie van de marechaus
see is totaal verschillend. „Ik
zeg meestal tegen ze dat ik blij
ben dat ze weer heelhuids terug
zijn. Zonder dat ze onder een
trein of in een sloot zijn terecht
gekomen. Verder valt er weinig
te zeggen. Ze hebben gewoon
het recht om te ontsnappen."
REGIO PAUL VAN DER KOOU
'Den Haag' is het beu dat ruim
telijke problemen zoals het vin
den van bouwlocaties niet wor
den opgelost. Als de Bollen
streek en de regio Leiden niet
snel de handen ineen slaan,
dringt de Haagse politiek een
samenwerking op. Dit is de ver
wachting van het Leidse PvdA-
kamerlid A. de Jong.
Hij vindt dan ook dat deze ag
glomeratie snel het voorbeeld
moet volgen van zeven uitver
koren regio's, waaronder Den
Haag, Amsterdam, Rotterdam
en Utrecht. Die worden de ko
mende jaren omgevormd tot
supergemeenten of mini-pro-
„En als je voorin de rij staat,
kun je je partners nog kiezen en
maak je meer kans op geld uit
stimuleringsfondsen", zegt het
kamerlid. „Bovendien, slechte
verhoudingen doen niemand
een plezier. Waarom zou je ru
zie maken over iets dat toch
over je heen komt?".
De Jong weet dat Leiden en
Oegstgeest snel willen praten
met andere gemeenten uit de
regio's Leiden, Alphen, Bollen
streek en Gouda, grofweg het
gebied van de nieuwe politiere
gio. Hij ziet dat overleg echter
niet direct wat opleveren. De re
gio Gouda hoort er volgens hem
niet bij omdat het weinig ge
meen zou hebben met de Bol
lenstreek en de regio Leiden. Bij
Alphen zou eerst het nodige 'af
getast moeten worden'.
Benauwend
„Het is ook een ervaringsfeit dat
heel veel gemeentebestuurders
in de eerste plaats bestuurder
zijn van hun eigen gemeente",
zegt hij. „Samenwerking in een
groter verband vinden ze be
nauwend".
Waar dat toe leidt, leren
strubbelingen bij de woning
bouw. „Eerst kostte het ge
meente-ambtenaren in de Leid
se regio de nodige moeite en
tijd om de weerstand te over
winnen überhaupt met elkaar te
praten over bouwlocaties",
klaagt De Jong. „Vervolgens
werd er flink nagedacht en
kwam er een redelijk voorstel.
Maar de wethouders waren de
gemeentegrenzen nog niet over,
of het zaakje werd al afgescho
ten".
De PvdA'er vindt vertragingen
extra vervelend omdat de
bouwmogelijkheden in Leiden
en Leiderdorp over drie tot vief
jaar zijn uitgeput: „Koopprijzen
dreigen dan omhoog te schieten
en de wachtlijsten worden hele
maal te lang". Wachten kan dus
echt niet meer.
De Jong: „Het is het afgelo
pen jaar bij de nieuwe bouwlo
caties een paar keer voorgeko
men dat gemeenten in de regio
Leiden gezamenlijk in een im
passe geraakten en de provincie
vroegen het dan maar op te los
sen. Een duidelijker brevet van
onvermogen konden ze zichzelf
niet geven". Daar komt nog bij
dat ae provincies steeds 'krak-
kemikkiger' worden, zoals het
kamerlid het noemt: ,Als de re
gio's rond Rotterdam en Den
Haag provincievrij of -arm wor
den, heeft de rest geen samen
hang, geen betekenis meer".
Moloch
Coalitiepartner CDA pleit er te
genwoordig voor om Nederland
op te delen in 25 regio's, vol
gens de grenzen van de politie
regio's. Provincies zouden dan
overbodig worden. De Jongs
fractie vindt zo'n opgelegde in
deling weinig vruchtbaar: „Dan
moet je eerst eindeloos gaan
baJckeleien over het doormid
den hékken van Friesland, ter
wijl in de Randstad een aantal
stedelijke gebieden om een op
lossing roept". Naast de regio
Leiden/Bollenstreek, denkt hij
hierbij aan de regio Haarlem/IJ-
Waarom zou je ruzie maken over Iets dat toch over je heen komt?"
mond en de Drechtsteden.
Voor een alles opslokkende
moloch is hij niet bang: „Er blij
ven gemeenten bestaan die uit
voerende taken blijven doen.
bijvoorbeeld op het gebied van
bouwvergunningen, openbare
werken en welzijn. Maar we
moeten af van de situatie dat
losse gemeenten tegen elkaar
inwerken op regionaal belang
rijke onderwerpen zoals ruimte
lijke ordening, verkeer en ge
zondheidvoorzieningen".
,AJs je naar de regio Leiden
kijkt, zie je relatief arme en rijke
gemeenten. Gemeenten die
winst boeken op nieuwe wijken,
FOTO LOfK ZUYDfRDUIN
zoals Oegstgeest met Haaswijk,
en gemeenten die met verliezen
kampen, zoals leiden met Ste
venshof. Dat moet een beetje
verevend worden in een grond-
fonds. Oegstgeest voelt daar
weinig voor. terwijl het allemaal
gemeenschapsgeld is. Van een
afstand zeg je: dat is raar".
andere waterorganismen en
leidt tot vissterfte. Rijnland wil
dat woonboten worden aange
sloten op het riool, het inlaten
van vervuild water wordt be
perkt en dat water wordt gede-
fosfateerd. Aan dit projo I wer
ken straks 13 verschillende in
stanties.
„Het is niet meer zo dat wij
kunnen zeggen: 'Rijnland doet
wel even"," aldus dijkgraaf Van
Tuyll. Volgens hem staat juist de
samenwerking met gemeenten
en provincie voorop. Zo zal
Rijnland bij de gemeenten op
de stoep staan voor verbetering
van de riolen die vooral in Lei
den in slechte staat verkeren en
voor woonboten die nog niet
zijn aangesloten op het riool.
Verbod
Een ernstige vervuiler van het
oppervlaktewater zijn palen en
overbeschoeiingen die 'stiif
staan' van de chemische mia-
delen. Volgens Rijnland is dat
de voornaamste bron van zoge
heten PAK's. een stof die niet
oplost en zich hecht aan de bo
dem die hierdoor vervuilt. Zelf
gebruikt Rijnland vanaf vorig
jaar geen geïmpregneerde be
schoeiingen meer. Per 1 januari
1993 gelat een verbod voor het
hele gebied Volgens Rijnland
zijn mensen dan aangewezen
op alternatieven zoals matten,
puudc "f onbehandeld hom
„Voor particulieren is dat
duurder," erkent dijkgraaf Van
Tuyll. „Maar uiteindelijk is het
goedkoper, want nu moet voor
veel geld het vervuilde bagger
gereinigd of ergens gestort wor
den."
Snelheidscontrole:
ruim kwart
weggebruikers
rijdt te hard
HOOfOPORR»
Tijdens een snelheidscontrole
donderdag op Rijksweg A4 is
gebleken dat ruim een kwart
van de voertuigen te hard reed.
Van de 7.300 passerende weg
gebruikers waren er 1915, of wel
26 procent in overtreding. Dat
heeft de Algemene Verkeers
dienst van de Rijkspolitic in
Hoofddorp meegedeeld.
De controle werd tussen 10.00
en 15.30 uur gehouden ter
hoogte van AJkemadc. Op dat
deel van de A4 mag niet harder
dan 100 kilometer per uur wor
den gereden.
De hoogst gemeten snelheid
onder de personenauto's be
droeg 159 kilometer per uur.
Een motorfiets werd gepakt met
116, een personenauto met
aanhangwagen passeerde met
118 in plaatt van da vooi dna
combinatie toegestane 80 kilo-
matei lol een vrat hi a ign
die 97 reed, kreeg een bon,
evenals een autobus die 101 ki
lometer per uur ging in plaats
van Ho
Hoofddorper
wint auto
HOOfOOORP
De Hoofddorpse automonteur
Ruud Klein heeft een splinter
nieuwe Volvo 440 GL ter waarde
van 35.000 gulden cadeau ge
kregen Klein werkt sinds twaalf
jaar bij de Volvo-dealer Baars in
Hoofddorp. De actie was be
doeld om de motivatie en de
kwaliteit van het werk van het
personeel bij alle Volvo-dealers
op MQ hogrr pefl brangM
Wie opviel door zijn prestaties
kreeg loten, waarmee prijzen te
verdienen vielen.