Leiden
'Ik zal niets meer
uit de tuin eten'
'Ik wil geen stinkding in Leiden'
Protesttocht tegen vlees
Stickers tegen reclame
worden gerespecteerd
Psychiatrisch patiënt moet flat verlaten
Verbod op asbest bij
nieuwbouw en renovatie
Vrijdag *21 februari 1992
13
NIEUWSLIJN
Korenavond in De Menswording
Vijf koren zingen vanavond kerkliederen in de Leidse parochie
De Menswording. De Leidse Petruscantorij. het Jongerenkoor en
het Dameskoor van De Menswording, het Oegstgeester Capella
Pro Cantibus en het gezamenlijke Dames- en Herenkoor van De
Menswording zingen Gregoriaanse en eigentijdse kerkmuziek.
Het thema van deze 'korenavond' is 'De koormuziek in onze
huidige liturgie'. Het jubilerende Dames- en Herenkoor van de
Menswording heeft de Korenavond georganiseerd. Aanvang
20.00 uur.
Rechtswinkel uit telefoonboek
De Leidse Rechtswinkel aan de Ketelboetersteeg heeft een nieuw
telefoonnummer: 141516. De rechtswinkel, die zich inzet om de
rechtspositie van sociaal-economisch zwakke groepen te verbe
teren. werkt nog.aan een campagne om de bekendheid van dit
nummer te vergroten. Die campagne is nodig omdat door een
misverstand het nieuwe telefoonnummer niet in het jongste te
lefoonboek is opgenomen. De Rechtswinkel vreest dat zijn be
reikbaarheid daardoor aanmerkelijk is gedaald.
Twee milieugroepen houden
morgen eenprotesttocht door
de binnenstad tegen het over
vloedige gebruik van vlees. Tij
dens de demonstratie leggen ze
bij vijf slagerijen een krans. De
optocht begint om 14.00 uur in
het Van der Werfpark en eindigt
bij De Burcht.
De twee milieugroepen
Milieu Aktief en de Vereniging
Milieudefensie menen dat de
hoge vleesconsumptie niet al
leen leidt tot ziekten, maar ook
onnodig veel dierenleed en
milieuvervuiling met zich mee
brengt. De bio-industrie met
haar enorme mestoverschotten
is volgens de groepen daar het
ernstigste voorbeeld van. Bo
vendien worden in een aantal
Derde Wereldlanden tropische
regenwouden verbrand om vee
voer te kunnen verbouwen.
leiden «gertvisser
De gemeente heeft met de ver
spreiders van reclamedrukwerk
afgesproken dat stickers tegen
ongewenst reclamedrukwerk
voortaan zullen worden geres
pecteerd. Wanneer de versprei
ders, de PTT en enkele particu
liere bedrijven, zich daar niet
aan houden, heeft wethouder
H. de la Mar verdergaande
maatregelen aangekondigd.
De la Mar heeft gedreigd met
een wijziging in de APV waar
door de verspreiders strafrech
terlijk kunnen worden vervolgd
wanneer zij de stickers negeren.
Zij kunnen dan een fikse boete
of zelfs gevangenisstraf krijgen.
Nog voor de zomer zal de ge
meente bekijken of zo'n maat
regel nodig is of dat de versprei
ders zich houden aan de nu ge
maakte afspraken.
Momenteel zijn er twee stickers
tegen reclamedrukwerk in om
loop. De rode sticker, verkrijg
baar op het stadhuis en het
stadsbouwhuis, geeft aan dat
reclame niet welkom is in de
brievenbus. Op de postkantoren
Brand Fonnido smeult aan Rijndijk verder
De brand bij bouwmarkt Formido aan de Hoge Morsweg
- ruim een maand geleden - smeult verder aan de Rijn
dijk. Op daken, in tuinen en langs opritten en stoepen
liggen flinters asbestcement, afkomstig van het dak van
het bedrijf. Een speelveldje is afgezet met hekken: Stop,
asbest!
„Het spul zit overal", zegt bewoonster C. Westgeest, „Ik
heb alle prei uit mijn moestuintje weg kunnen gooien. Ik
zal voorlopig niets meer uit de tuin eten. We hebben nog
geluk gehad dat het zo vochtig is. Als het gaat stuiven, is
dat spul levensgevaarlijk."
leiden erik basseuer
kan binnenkort een zwarte stic
ker worden verkregen die aan
geeft dat behalve de gewone re
clame, ook huis-aan-huisbladen
niet op prijs worden gesteld.
Probleem is dat velen wel die
bladen, maar niet de reclame
willen ontvangen. Aan de zwar
te sticker hebben zij niets terwijl
de rode niet voldoende blijkt
omdat reclame vaak wordt in-
gevouwen in het huis-aan-huis-
blad. Afgesproken is nu dat be
woners die de rode sticker op de
voordeur hebben geplakt, wel
de huis-aan-huisbladen ontvan
gen waarin reclame is gevou
wen. De verspreiders van het
drukwerk zijn niet bereid de re-
clamekrantjes uit de krant te
verwijderen.
Wanneer de zwarte sticker op
het postkantoor wordt afge
haald, wordt ook naam en adres
van de 'gebruiker' genoteerd en
opgeslagen in een landelijk re
gister. De la Mar hoopt dat
wanneer er maar voldoende
zwarte stickers worden aange
vraagd, uitgevers van reclame
genoodzaakt zijn hun oplage te
verminderen.
De gemeente is veel te laks op
getreden, vinden de bewoners
van de Rijndijk. Woensdag kre
gen zij een brief waarin een on
derzoek werd aangekondigd
naar de stukjes asbest die waren
aangetroffen. Ondertussen kun
nen zij de scherfjes maar beter
laten liggen. Zelfs het vegen van
de stoepen wordt ontraden.
Direct gevaar leveren de
scherfjes niet op. Asbest is pas
gevaarlijk wanneer vezels vrij
komen en worden ingeademd.
Maar de gemeente neemt geen
enkel risico.
A. van der Heijden, die boven
de smederij pal tegenover de
voormalige Formido-vestiging
woont, staat de brand van za
terdagochtend 11 febrauri nog
helder voor ogen. Hij zag de
vonken over zijn huis zweven.
„Het was een compleet vuur
werk. Je kon niet eens buiten
staan zonder die rotzooi op je
hoofd te krijgen. Er was toen
weinig wind, maar door de hitte
stegen de deeltjes hoog de lucht
in en kwamen ze bij ons te
recht. Er moet ontzettend veel
troep in de Rijn terecht geko
men zijn. De volgende dag zijn
ze het water direct gaan door
spoelen."
Van der Heijden deed overi
gens niet erg moeilijk over het
asbest. „Ik heb gewoon de hele
handel opgeveegd en wegge
gooid. Maar het blijft geen pret
tig idee."
Ziek
Een andere bewoonster denkt
dat er veel meer aan de hand is
dan de gemeente wil doen gelo
ven. „Mijn kinderen, die bijna
nooit ziek zijn. hebben al weken
last van hoofdpijn, benauwd
heid en misselijkheid. Zelfs de
hond is ziek. De gemeente heeft
dat grasveldje nu wel afgezet,
maar mijn kinderen hebben
daar wekenlang ongehinderd
kunnen spelen. Ik zeg niet dat
het asbest de oorzaak is, maar
wat ligt daar in zo'n bouw
markt: lijm, verf, spaanplaat,
plastic. Ook niet erg gezond al
lemaal."
Milieuambtenaar G. in 't Veld
heeft een simpele verklaring
voor het late optreden van de
gemeente om het asbest op te
ruimen. „We hebben afgelopen
vrijdag pas een melding van de
bewoners binnen gekregen.
Toen hebben we onmiddellijk
een onderzoek op touw gezet.
Dus ik zou zeggen: sneller kan
het niet."
Toch kwam er al in januari
een melding van een bewoner
binnen. „Die tip hebben we na
getrokken, maar dat verhaal
bleek niet te kloppen." Het ar
gument dat de gemeente direct
na de brand zelf een onderzoek
had moeten instellen, wijst In 't
Veld van de hand. „Volgens de
brandweer bestond er geen ge
vaar voor de omwonenden. Op
dat moment heeft ons onder
zoek zich beperkt tot de directe
omgeving van de bouwmarkt.
De verantwoordelijkheid van de
gemeente als hoeder van de
burgers heeft natuurlijk ook zijn
grenzen."
Klus
Plaatsvervangend brandweer
commandant J. Baardscheer
zegt dat de brandweer pas na
de brand ontdekte dat het dak
asbest bevatte. Direct na de
brand heeft het onderzoek van
de brandweer zich geconcen
treerd op de giftige stoffen die
in de bouwmarkt waren opge
slagen. Aan het asbest werd
door de brandweer verder geen
aandacht besteed. Medewerkers
van milieu ontdekten twee da
gen na de brand wel deeltjes as
best op het terrein van For
mido.
Volgende week woensdag is
het eindrapport over de inspec-
Stop Asbest! Het speelveldje
het gras waren gevonden.
tie van de buurt klaar. Dan gaat
de gemeente bekijken op welke
wijze het asbest zal worden op
geruimd. Wanneer met de
schoonmaak kan worden be
gonnen is nog niet bekend. In 't
Veld: „Het lijkt een omvangrijke
klus te worden. Het asbest zal
waarschijnlijk verwijderd moe
ten worden door een gespeciali
seerd bedrijf. Zoiets is natuurlijk
duur. Wat mij betreft beginnen
we zo snel mogelijk, maar we
moeten eerst een goed beeld
hebben van de kosten."
„Bloembakken en lege bierflessen door de
ruiten gooien van zijn woning waarin een
ongelooflijke stank hangt, open vuur maken
in de kamer, midden in de nacht viool spe
len en overdag kinderen uit de buurt lastig
vallen onder het uiten van de meest grove
s<^iuttingwoorden."
Advocaat J. Langeraar kwam namens de
Leidse woningbouwvereniging 'De Sleutels'
tegenover de Haagse rechter bijna woorden
tekort om het gedrag te beschrijven van een
42-jarige bewoner van een fiat aan de Buf
ferkade in Leiden. Ook al omdat verschei
dene huurders uit de flat hun woning drei
gen op te zeggen, eiste De Sleutels dat de
man, een psychiatrisch patiënt, de flat ont
ruimt. Hij verblijft nu op last van de recht
bank voor zes maanden in een inrichting.
De advocaat had zo'n dertig handtekenin
gen van buurtbewoners bij zich om zijn eis
kracht bij te zetten.
Hij benadrukte dat de Leidenaar zijn kan
sen had verspeeld. De politie kwam er de
afgelopen jaren al diverse malen aan te pas.
Ook werd ooit met hulp van een wijkagent
en een maatschappelijk werker een 'grote
schoonmaak' gehouden in de uitgeleefde
woning. Na verloop van tijd bleek de man,
die aan schizofrenie lijdt, echter steevast te
rug te vallen in zijn oude patroon.
De raadsman van de gedaagde, mr. P.
van Kooij, is bang dat zijn cliënt na een ont
ruiming gedwongen is tot een zwerversbe
staan; „Dat zie je steeds vaker met psychia
trisch patiënten, ik denk dat noch meneer
zelf, noch de maatschappij daarmee ge-
diendis."
Hoewel hij nog niet tot een uitspraak
kwam, stak de president niet onder stoelen
of banken dat een ontruiming wel degelijk
moet plaatshebben. Uitspraak over twee
weken.
Leiden Zuid-West stond
vorige zomer op z'n
achterste benen vanwege
het plan om aan de
Voorschoterweg een
afvalscheidirigs- en
composteringsfabriek te
bouwen. In Europa staan
alleen in Frankrijk en in
Denemarken installaties
die op een dergelijke
manier huisvuil
verwerken. Een miniserie
over de vuilfabriek, die
voor honderden
Leidenaars een
nachtmerrie is, maar voor
vele Fransen een mooie
droom, die is uitgekomen.
Vandaag het laatste deel:
De beslissing.
LEIDEN. JANET VAN DUK
Als je met acht mensen in een
klein vliegtuigje door het lucht
ruim zweeft, ergens tussen Rot
terdam en Kopenhagen, dan
voel je je een beetje alleen op de
wereld. De situatie is tekenend
voor milieuwethouder Hans de
la Mar, die niet geheel op zijn
gemak met het kleine kistje van
Air Tulip naar Denemarken
vliegt om daar de hypermoder
ne vergistingsinstallatie in Hel-
singer te bekijken. „Ik ben een
van de weinige bestuurders die
in vergisting gelooft", zegt hij.
Hoe waar deze woorden zijn
bleek begin deze week weer,
toen het Afvalstoffen Overleg
Orgaan (AOO) zijn programma
voor de vuilverwerking in de ko
mende tien jaar presenteerde.
De adviescommissie voor de
rijksoverheid plaatst nog veel
kanttekeningen bij de methode
van vergisting, waarbij orga-
nisch materiaal in grote tonnen
wordt verwerkt tot biogas en
compost. We moeten maar niet
al onze hoop daar op vestigen,
en nieuwe verbrandingsinstalla
ties blijven bouwen, stelt het
AOO.
De la Mar is niet helemaal al
leen, bij hem in het vliegtuig zit
ten onder anderen twee pro
jectmanagers van de Proav, het
provinciale afvalverwerkingsbe
drijf. Ze zijn dan wel geen be
stuurders, ze steunen hem wel.
Het tweetal ziet de milieu-effec
trapportage die in april ver
schijnt met vertrouwen tege
moet. Daaruit moet blijken of
een afvalscheidings- en com-
posteringsinstallatie aan de
Voorschoterweg of achter be
graafplaats Rhijnhof kan wor
den gebouwd.
Botlek
Het Centrum voor Energiebe
sparing en TNO zetten in het
rapport de milieu-effecten van
verbranden tegenover die van
scheiden en vergisten. Verder
gaat het onderzoek in op vraag
of een dergelijk project finan
cieel haalbaar is. Het belangrijk
ste hoofdstuk in het rapport
gaat echter over de plaatselijke
effecten. De gevolgen van de in
stallatie op het water, de bo
dem. De herrie die de fabriek
veroorzaakt, de stank.
„Daar zijn we het bangst
voor", geeft Jack Kuin van dë
Proav toe. „Het is geen pro
bleem om aan te tonen dat het
financieel kan en beter is voor
het milieu. Maar voor elke in
stallatie die afvalstoffen ver-
Iv 'v'r-
Het terrein aan de Voorschoterweg. waar de gemeente Leiden een afvalscheidings- en vergistingsinstallatie
wil bouwen. Op de achtergrond de flats aan de Apollolaan. foto wim dukman
werkt, vormen de lokale effec
ten het grootste probleem",De
stank vormt eigenlijk het enige
risico", meent Ton Jacobs,
eveneens werkzaam bij de
Proav.
Hij zegt het op de terugweg
naar Nederland, als hij net de
wat zure lucht op het fabrieks
terrein in het Deense Helsinger
heeft geroken. Inmiddels is ge
bleken dat de grote boosdoener
daar de grote pijp is geweest,
waarin een waakvlam brandt.
De pijp staat er uit veiligheids
overwegingen. Wordt in de fa
briek te veel biogas geprodu
ceerd of gaat er iets mis, dan
kan de vluchtige stof ontsnap
pen 'via deze pijp. Er was die
middag iets kapot, zodat steeds
vlagen stank vrijkwamen.
„Typisch een kinderziekte",
vindt Kuin. Over dergelijke pij
pen en waakvlammen maakt hij
zich geen zorgen. „De hele Bot
lek staat er vol mee.
Overdekt
Overigens blijken zowel de De
nen als de Fransen zich minder
druk te maken om de stank dan
de Nederlanders. Maar in Dene
marken en Frankrijk staan de
fabrieken ook op industriege
bieden, ver van de bewoonde
wereld. Opvallend zijn de bord
jes die de weg naar de installa
ties wijzen. 'l'Usine de méthani-
sation' heet de scheidings- en
vergistingsfabriek in Amiens.
Biogasanlaeg. noemen ze 'm in
Helsinger. Niks vuilfabriek, gas
fabriek wordt-ie genoemd.
Het is de bedoeling dat de fa
briek in Leiden of Oegstgeest
helemaal overdekt wordt. Een
goede afzuiging met onder
meer heel grote biogasfilters
moet ervoor zorgen dal de om
wonenden niets, maar dan ook
niets niiken. „Zo'n installatie is
natuurlijk nooit helemaal dicht.
Op het teiTein zelf mag een heel
lichte stank waarneembaar zijn,
maar daarbuiten moet die geur
weg zijn", vindt Jacobs.
De twee Proav
grijpen echter heel goed de be
denkingen van de omwonen
den, die totaal 600 boze brieven
naar de gemeente Leiden stuur
den. „Ik zou zelf ook op mijn
achterste benen staan als ik
hoorde van dergelijke plannen
Maar als het om een autospui
terij zou gaan, zou ik nog veel
kwadei worden, 0m ova een
broodbakkerij maar helemaal
niet te spreken", zegt Kuin.
Bang voor het gas hoeven de
Leidenaars niet te zijn. volgens
de Proav. Het biogas wordt on
der zo'n lage druk bewaard, dat
explosies zijn uitgesloten en er
geen risico's zijn als er een lek
in de ketel komt. „Dan wordt
het onmiddellijk verdund."
Wethouder De la Mar gelooft
nog steeds in de nieuwe afval
verwerkingsmethode. „Maar ik
wil niet zo'n stinkding". wijst hij
nog eens op de absolute voor
waarde dat de omwonenden
geen last mogen hebben van de
fabriek.
LEIDEN GERT VISSER
De gemeente leiden gaat een
\erbod instellen op het p
bruik van asbest bij nieuw
bouw- en renovatieprojecten.
Dit verbod wordt in de bouw
verordening opgenomen.
Vooruitlopend daarop heeft
Leiden zichzelf verplic ht geen
asbest meer toe te passen in
gemeentelijke gebouwen.
De gemeente gaat hiermee
een stap verder dan de rijks
overheid die op dit moment
alleen het gebruik van bepaal
de soorten asbest heeft verbo
den. Volgens A. van den Berg
van de afdeling milieu van de
gemeente komt het dan ook
nog steeds voor dat asbest in
de woningbouw wordt ge
bruikt.
De gemeente is bovendien
van plan een contract te slui
ten met een aannemer opdat
partitulieren goedkoper asbest
uit hun woning kunnen laten
verwijderen. Voorzover het om
hmtrwoningen gaat is de eige
naar vauk verplicht om op zijn
eigen kosten de gevaarlijke
stof te verwijderen. Veel men
sen hebben echter nog vloer
bedekking liggen waarin as
best is verwerkt. De verwijde
ring daarvan door gespeciali
seerde vaklui kost vaak dui
zenden guldens waarmee het
risico bestaat dat mensen om
kosten te besparen zelf de
vloerbedekking weghalen. Dat
brengt grote gevaren voor de
gezondheid m«J zich mee. Het
inademen van asbest-vezels is
zeer schadelijk.
Stofzuiger
Ook wordt onderzocht of er
methoden zi,n WSail
hct-zelvers op veilige wijze het
spul uit hun woning kunnen
halen. Daarvoor moet een spe
dale stofzuiger worden inge
zet die de stofdeeltjes vum
houdt in plaats van ze de lucht
in te blazen zoals gewone stof
zuigers doen. Bekeken wordt
of het mogelijk if deze appara
tuur aan particulieren te ver
huren.
Van den Berg „We hopen
dat er een landelijke steunrr
geling komt voor mensen die
asbest-houdende vloerbcdek
king willen verwijderen. I)c
gemeente heeft hiervoor geen
geld beschikbaar." Deze v\ock
bepaalde de rechter dat de fa
brikant van de vloerbedekking
niet aansprakelijk kan worden
gesteld voor de kosten van
verwijdering. Een aantal wo
ningbouwverenigingen ver
plichten de huurders om as
best houdende vloerbedekking
te verwijderen wanneer de
woning wordt verlaten.
De maatregelen die de ge
meente wil nemen, staan in di
asbestnota die deze week door
B en W werd vastgesteld. Hei
is de bedoeling ren aantal
maatregelen ai op 1 iuni van
dit jaar definitief van kracht te
laten worden.
(cm)
Computer Marketing Associatie BV
Bezoek de open dagen
27 28 februari /Exact Software
Doorlopende demonstratie Exact Software voor
Financiële administratie Fakturering
Voorraad Logistiek
Management informatie
Verkoopinformatie Relatiebeheer
CMA/CENTRIC BV Haagse Sehouwweg 8b Leiden,
naast Holiday-Inn. Tel 071-323626 Fax 071-769948
