Buitenland
Rusland en vs gaan meer
kernwapens vernietigen
Dood Mussawi slag voor Teheran
FIS-aanhang duikt onder bij de kapper
Volksfront Azerbajdzjan
tegen vredesplan Karabach
Stakingsoproep radicalen
Premier Ierland wil
debat over abortus
1
NIEUWSLIJN
'Gorbatsjov moet normaal adres nemen'
Als oud-Sovjet-president Michail Gorbatsjov nog post wil ont
vangen, zal hij net als ieder ander een normaal adres moeten
opgeven. Persbureau Itar-Tass meldde gisteren dat postmede
werkers in de Siberische stad Tsjita weigerden een brief door te
sturen die was gericht aan „Michail Gorbatsjov, Moskou". Vol
gens het postkantoor is Gorbatsjov nu een gewone burger en zal
ook hij alleen brieven krijgen als daarop adres en postcode
nauwkeurig vermeld staan.
VS erkennen Moldava -
De Verenigde Staten en de vroegere Sovjet-republiek Moldavië
(nu Moldava geheten) hebben gisteren diplomatieke banden
aangeknoopt. Washington zal naar verwachting nog deze week
diplomatieke betrekkingen aangaan met Azerbajdzjan, Oezbe
kistan, Tadzjikistan en Turkmenistan, aldus Amerikaanse func
tionarissen.
Myanmar stuurt meer troepen naar grens
Myanmar (Burma) heeft de afgelopen dagen tienduizenden mi
litairen aan de grens met Bangladesh gestationeerd. Volgens
Myanmar is de troepenversterking bedoeld om een islamitische
opstand in de grensstaat Arakan te onderdrukken. De krant
BanglarBani meldde dat het aantal militairen aan de grens is
gegroeid tot 90.000. Eerder waren er 55.000 militairen aan de
grens gelegerd.
Honecker zou stervende zijn
De voormalige Oostduitse leider Erich Honecker heeft nog maar
een maand te leven. Dat heeft de Duitse krant Bild gisteren ge
meld. Volgens Russjsche doktoren zouden kankercellen bij
Honecker ver zijn uitgezaaid. In regeringskringen in Bonn werd
betwijfeld dat Honedcer stervende is. Bon zou er echter geen be
zwaar tegen hebben als de ex-DDR-chef wordt behandeld bui
ten de Chileense ambassade in Moskou, waar hij zijn toevlucht
heeft gezocht. Chili vindt het goed dat Honecker naar dat land
komt, als de Russische autoriteiten daarvoor toestemming ge
ven. Dat is gisteren in Santiago gezegd.
Gorbatsjov schrijft column
Michail Gorbatsjov is columnist geworden bij de Italiaanse La
Stampa en het Portugese dagblad Publico. Gisteren verscheen
zijn eerste artikel, getiteld 'Het socialisme is niet de vijand'.
Daarin weigert het voormalige Sovjet-staatshoofd „de dood van
het communisme" te erkennen. Van Gorbatsjov zal maandelijks
een artikel in de twee kranten verschijnen.
50 Doden bij hindoe-feest in India
Zeker 50 hindoe-pelgrims zijn gisteren gedood toen een tempel
instortte in het zuiden van India. Dat meldde het Indiase pers
bureau UNI. Zeker 50 mensen raakten ernstig gewond. Tiendui
zenden hindoes hadden zich in Kumbakonam, in de deelstaat
Tamil Nadu, verzameld om een bad te nemen in een bassin, als
onderdeel van het Mahamaham-feest dat eens in de twaalf jaar
wordt gevierd. Hindoes geloven dat zo'n bad alle zonden weg
wast. Toen een van de volgepakte tempels instortte brak er grote
paniek uit. Zeker vijftien mensen werden dodelijk getroffen door
neerstortend puin. De rest van de slachtoffers werd onder de
voet gelopen door de op drift geraakte menigte.
Een van de grote paviljoens voor de wereldtentoonstelling die vanaf
april in het Spaanse Sevilla wordt gehouden, is gisteren door brand
verwoest. Er vielen geen gewonden, zo Verklaarden autoriteiten ter
plaatse. Het paviljoen, waar tijdens de Expo zo'n 20.000 bezoekers
per dag werden verwacht, kan niet meer worden hersteld. foto ife
Woensdag 19februan 1992
DE PALESTIJNSE DELEGATIE naar
de vredesbesprekingen over het Mid
den-Oosten zal volgende week toch
het vredesoverleg in Washington bij
wonen, ondanks de arrestatie van
twee delegatieleden in Israël. Dat is
gisteravond bekendgemaakt.
GAMSACHOERDIA. de met geweld verdreven Ge
orgische president is gisteren opgedoken in de Noord-
kaukasische republiek Tsjetsjen-lngoesjebë. Gamsa-
choerdia heeft zich zes weken op een onbekende
plaats schuilgehouden voor de troepen van de oppo
sitie, die nu aan de macht is in de Georgische hoofd
stad Tbilisi.
Nog geen eensgezindheid over precieze aantal
Rusland en de Verenigde Staten gaan meer kernwapens
vernietigen dan vorig jaar per verdrag is afgesproken.
Beide landen overwegen ook het gezamenlijk opzetten
van een verdedigingssysteem tegen kernwapens. Een
nieuw kernwapenverdrag zou kunnen worden onderte
kend tijdens de komende top in Washington van de pre
sidenten Bush en Jeltsin. Die top gaat waarschijnlijk in
juli plaatsvinden.
MOSKOU HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
De twee kernmachten zijn het
echter nog niet eens over het
aantal kernwapens dat moet
worden geschrapt. Dat bleek
gisteren in Moskou bij de afslui
ting van het bezoek van de
Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Baker. Baker
toonde bovendien reserves over
de gezamenlijke ontwikkeling
van een defensiesysteem tegen
kernwapens. Moskou was jaren
lang tegen het destijds door
president Reagan gepresenteer
de Star Wars-programma (SDI).
Jeltsin wil het nu samen met de
Amerikanen opzetten.
Volgens de Russische minis
ter Kozirev (buitenlandse za
ken) is het nieuwe kernwapen
verdrag (dat het vorig jaar zo
mer door Bush en Gorbatsjov
overeengekomen Start-verdrag
vervangt) nog slechts een kwes
tie van tijd. „We zijn het eens
over een snelle aanpak. Geen
langdurige gesprekken tussen
deskundigen, maar ontmoetin
gen op ministersniveau ter
voorbereiding van de top tussen
de presidentenaldus Kozirev.
Jeltsin wil dat Rusland en de
VS elk nog 2.500 kernkoppen
over houden. Van de huidige ar
senalen van ongeveer 11.000
strategische kernkoppen zou
den er volgens het Start-verdrag
de komende zeven jaar aan
Russische kant 4.000 en aan
Amerikaanse zijde 3.000 wor
den vernietigd.
De Amerikanen zijn het met
Moskou eens dat die aantallen
moeten worden verhoogd en de
periode verkort. Maar Baker
noemde Jeltsins plafond van
2.500 niet en /ei HBChtS dat er
sprake zal zijn van „betekenis
volle en substantiële verminde
ringen ten opzichte van Start'.
De Amerikaanse en westerse
bezorgheid over mogelijke inci
denten met ex-Soriettoenm*-
pens is groot. Amerika, de EG
en Duitsland hebben Rusland
fiannciële en technische hulp
aangeboden teneinde emigratie
van kerngeleerden naar 'risico
landen' als Libië en Iran.
Rusland zal waarschijnlijk
protest aantekenen tegen
schending van zijn territoriale
wateren door een Amerikaanse
kemonderzeeboot. Dat werd
gisteren in Moskou bekend, na
dat de Amerikanen hadden be
vestigd dat een Russische en
een Amerikaanse kemonder-
zeeër vorige week dinsdag met
elkaar in aanvaring kwamen in
de Barents//» r
De Russische onderzeeboot,
waarvan de naam niet is vrijge
geven, kruiste op 22 meter diep
te bij het Kola-schiereiland. De
Amerikaanse onderzeeër USS
Baton Rouge voer aan de op
pervlakte. De schade aan beide
schepen was genng. er waren
geen gewonden of lekkage van
nucleair materiaal.
Kiezers die vandaag in de noordwestelijke Indiase deelstaat Punjab naar de stembus gaan, lopen het risico dat hun handen worden afgehakt.
Met dergelijke dreigementen proberen militante Sikh-groepen de opkomst voor de verkiezing van een nieuwe deelstaatregering tot een mini
mum te beperken. En hoewel het straatbeeld in Punjab wordt bepaald door politie en veiligheidstroepen, lijken de naar een onafhankelijk 'Kha-
listan' strevende militanten in hun opzet te zullen slagen. Op de foto een groep mensen die de dreigementen van de Sikhs naar zich heeft neer
gelegd en toch ter stembus gaat. foto afp
THE INDEPENDENT AP
De Algerijnse autoriteiten gaan onverminderd door
met de arrestaties van fundamentalistische isla
mieten. Gisteren werden 23 leden van islamitische
guerrillabewegingen opgepakt; volgens berichten
zouden ook een hoeveelheid wapens in beslag zijn ge
nomen. De laatste dagen zijn al duizenden Algerijnen
gearresteerd en ondergebracht in kampen in de
Sahara. Verwacht wordt dat premier Sid Ahmed Gho-
zali later vandaag het ontslag van zijn regering be
kend zal maken om de weg vrij te maken voor de vor
ming van enkele 'superministeries' die de noodlijden
de Algerijnse economie nieuw leven in moeten bla-
In Algerije worstelen aanhangers van het fundamenta
listische Islamitische Heils- of Reddingsfront (FIS) met
een brandend theologisch vraagstuk: hoeveel tijd kost
het om een islamitische baard af te scheren?
In Ali's kapsalon in het hart van de hoofdstaf Algiers
kunnen ze een islamitische baard in ongeveer vijf mi
nuten verwijderen. Maar, zo legt de 75-jarige eigenaar
uit, aanhangers van het FIS praten nogal veel tijdens
hun noodzakelijke scheerpartij. Hierdoor duurt de be
handeling soms wel tien minuten langer. Maar de prijs
blijft hetzelfde: slechts 15 Algerijnse dinars (nog geen
twee gulden). En voor dit luttele bedrag kunnen de FIS-
aanhangers voorkomen dat ze zomaar worden gearres
teerd en in de gevangenis worden gegooid.
En daarom dragen in Algiers alleen dappere mannen
en gekken nog de lange, gepunte moslimbaard die tot
een week geleden nog een symbool was van het FIS.
Voordat het leger en de politie hun massale arrestatie-
campagne begonnen, kon je onmiddellijk zien waar de
politieke voorkeuren van een Algerijnse man lagen.
Aanhangers van de partij die bij de verkiezingen in de
cember blijkbaar te veel zetels won. waren duidelijk te
herkennen aan hun lange baarden, witte petjes en ver
korte broeken.
De nieuwe baardloze coiffure heeft derhalve ernstige
politieke en zelfs militaire gevolgen voor de Algerijnse
regering. Door hun baarden af te scheren, duiken de
FIS-aanhangers als het ware onder.
Kapper Ali is te bang om zijn achternaam te geven,
maar te trots op zijn professionele kwaliteiten om weer
stand te kunnen bieden aan deze kans op gratis recla
me. Nooit eerder heeft zijn beroep zo'n belangrijke rol
gespeeld in de Algerijnse geschiedenis. Gehurkt zit hij
op de drempel van zijn huis. Naast hem zitten twee
slankeflrfjtt katten te spinnen in «I»' BOQ
„Het scheren van een baard is te vergelijken met het
besturen van een vliegtuig", legt Ali uit, „ofrond
zijn mond speelt een cynische en ondeugende glimlach
„met het schrijven van een artikel. Je nebt vaardige
handen nodig. Dagelijks scheer ik ongeveer vijf baarden
af. hoewel ik vrijdag dicht ben gebleven vanwege de
schietpartij. Maar de meeste mensen scheren hun
baard thuis af
Voor de Algerijnse veiligheidsdiensten schept de ver
dwijning van de baard grote problemen Om niet op te
vallen in het straatbeeld hebben veel veiligheidsagen
ten hun eigen gezichten opgesierd met een fikse bos
slecht verzorgd baardhaar. Vorige week greep zo'n be
baarde veiligheidsagent ineen traditioneel Algerijns
khamis-hemd nog een imam in de kraag hij de Bah el-
Oued moskee. In net plaatselijke politiebureau scheer
de de agent volgens de voorschriften de rechter helft
van de baard van de imam af en voegde hier volgens de
islamitische geestelijke nog aan toe „Uiteindelijk pak
ken we jullie helemaal." Maar dat lijkt een ambitieuze
onderneming, nu de kappers van Algiers hen de loef
dreigen af te steken.
VERTALING MA ACRE ET MESUNGA
Premier Alavsane Ouattara
verklaarde dat de gearresteerde
leden van de oppositie en men
senrechtenactivisten spoedig
berecht zullen worden voor hun
acties en waarschuwde dat de
regering meer gewelddadighe
den niet zal toestaan.
Wat bedoeld was als een vreed
zame protestmars, georgani
seerd door Ivoorkusts grootste
oppositiepartij het Populaire
Front, diverse studentengToene-
nngen en vakbonden, leidde
gisteren al snel tot botsingen
met de oproerpolitie en mavsaJc
vernielingen.
Een groep militante jongeren
greep meteen bij het begin van
de demonstratie al naar stokken
en stenen om de oproerpolitie
uit te dagen en eiste de vrijla
ting van de onlangs gearresteer
de radicale studentenleider
Marcel Aipou.
JERUZALEM AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
Het waren geen verzoenende
woorden waarmee de radicale
sjeik Hassan Nasrallah gisteren
het ambt aanvaardde van secre
taris-generaal van de Libanese
beweging Hezbollah. „De mis
daden van Israël zullen ons niet
dwingen tot matiging, onder
handelingen ofvemederingen",
kondigde hij aan. De strijd te
gen Israël is „open en lang" en
„zal doorgaan tot de joodse
staat van de aarde is geveegd".
Nasrallah volgt de in het week
einde door Israël gedode sjeik
Mussawi op.
Mussawi was de laatste jaren
een relatief gematigd leider. In
mei vorig jaar koos de Majlis a-
Shura, de leidinggevende raad
van de shi'ietiscne beweging,
hem als opvolger van de radica
le sjeik Subhi Tufayli. Deze
laatste stond in 1982 samen met
Mussawi en Nasrallah aan de
wieg van Hezbollah. De oprich
ting van die beweging volgde op
de Israëlische invasie in Liba
non.
Van echte verkiezingen is in de
Majlis a-Shura nooit sprake. Het
is Iran dat aangeeft welke koers
Hezbollah moet varen. Vorig
voorjhar waren de leiders in Te
heran tot de conclusie gekomen
dat het na de Golfoorlog tijd
werd de banden met het Wes
ten te herstellen. Mussawi was
bereid die lijn te volgen en
daarom werd hij de nieuwe se
cretaris-generaal.
De dood van Mussawi betekent
dat de Iraanse president Rafs-
anjani en andere Iraanse leiders
van de 'gematigde groep' een
belangrijke marionet in Liba
non zijn kwijtgeraakt. Er waren
de laatste maanden steeds meer
aanwijzingen dat Rafsanjani
van plan was toe te geven aan
een eis van Syrië om Hezbollah
om te vormen tot een politieke
organisatie die normaal zou
kunnen functioneren binnen de
Libanese democratie. Dat wil
zeggen dat Hezbollah dan niet
langer actief zou streven naar
het stichten van een islami
tische staat in Libanon. Het zou
ook betekenen dat de organisa
tie zich op den duur misschien
zou kunnen neerleggen bij een
vredesregeling met Israël.
Hezbollah is de enige Libanese
militie die nog steeds al zijn wa
pens in handen heeft. De Ira-
niërs hebben de radicale shi'ie-
ten de afgelopen zeven jaar
voorzien van onder meer tanks
van Russische makelij, raket
werpers, pantservoertuigen en
lichte artillerie. Volgens het plan
van Rafsanjani en de Syriërs
moet Hezbollah zijn wapens in
leveren. Een uitzondering zou
worden gemaakt voor een aan
tal eenheden in het zuiden van
het land die strijden tegen Israël
en zijn Libanese bondgenoten.
In die opzet vindt de Iraanse
president een groep radicale
politici tegenover zich. De be
langrijksten zijn Ali Khomeini
de zoon van de overleden
ayatolla en het parlementslid
Ali Akbar Mohtashemi, die lan
ge tijd vanuit Teheran bij Hez
bollah aan de touwtjes trok. De
ze groep wil koste wat kost de
Iraanse revolutie exporteren en
daarbij Hezbollah als werktuig
gebruiken.
Volgens AmirTaheri, een Iraan
se journalist die in ballingschap
leeft, is een ander probleem
voor Rafsanjani de aanwezig
heid in Teheran van ongeveer
zestig Hezbollah-radicalen die
betrokken zijn geweest bij de
ontvoering en gevangenhou
ding van westerse gijzelaars.
Iran heeft aangeboden ze „een
paar maanden" onderdak te
verlenen, in afwachting van een
aanbod van Arabische landen
hen op te nemen. Rafsanjani is
bang dat het Westen hun uitle
vering zal eisen.
De radicale leiders in Teheran
BAYRUT Rtr-AFP
Fundamentalisten hebben gis
teren in de bezette Gazastrook
een oproep gedaan „joden af
te slachten". De Islamitische
Palestijnse jihad-groep, een
verlengstuk van de Libanese
Hezbollah, verspreidde een
verklaring waarin ze ook op
riep zaterdag in de bezette ge
bieden te staken.
Hezbollah heeft gisteren de
willen deze Hezbollah-leden
echter in Iran houden en ze
hebben die eis verheven tot een
strijdpunt bij de komende par
lementsverkiezingen op 10
april. Tegen die tijd zal de strijd
tussen de gematigde en radicale
leiders het hoogtepunt berei
ken. De uitkomst zal niet alleen
bepalend zijn voor de politieke
koers van Iran, maar ook voor
de toekomst van Hezbollah. De
Israëlische luchtmacht heeft af
gelopen zondag de radicalen
een goode dienst bewezen.
Israëlische piloot Ron Arad ge
dood, nadat hij verscheidene
jaren gevangen was gehouden.
Aldus een anonieme man in
een telefoontje aan een Liba
nees radiostation.
Noord-lsraël Is vanmorgen
voor de derde keer vanuit Li
banon bestookt met Katusha-
raketten. De raketten werden
tussen vijf en zes uur (Neder
landse tijd) op diverse doelen
afgevuurd.
Aanhangers van Hez
bollah rouwen om de
dood van de in het
afgelopen weekeinde
door Israël vermoorde
leider Abbas Mussa
wi. «foro afp
MOSKOU HANS GEUJNSE
CORRESPONDENT
Het Volksfront van Azerbajdzjan
heeft gisteren het vredesvoor
stel voor de.omstreden enclave
Nagomo-Karabach verworpen.
Het voorstel, dat was opgesteld
door de Azerbajdzjaanse presi
dent Moetalibov. behelst onder
meer een onmiddellijk staakt-
het-vuren. onderhandelingen
met Armenië en toekenning van
culturele autonomie aan het
overwegend door Armeniërs be
volkte Nagomo-Karabach Het
Volksfront verwijt Moetalibov
halfslachtige maatregelen en
zegt dat hij de Azensche min
derheid in Karabach niet af
doende beschermt tegen .Ar
meense extremisten".
In zowel de omstreden Ar
meense enclave Nagomo-Kara
bach als aan de Armeens-Azer-
DUBUN Rtr-AFP
De Ierse premier Reynolds heeft
gisteren de leiders van de oppo
sitiepartijen uitgenodigd voor
een debat over de scIkIJK .urn
abortuswetgeving in het land.
Aanleiding is de rel die is uitge
broken over een uitspraak van
hel ■nniflmlinf tn Dublin
Maandag verbood het hof een
14-jarig meisje om in het bui
tenland abortus te laten plegen.
Het meisje raakte zwanger na
verkrachting door de MÉH MB
haar beste vriendin. Het ge
rechtshof belette de 14-jarige
naar Groot-Brittannië te gaan
om de zwangerschap te laten
afbreken De rechter bflpiMI
dat zij dan bij terugkeer zou
worden gearresteerd. Krachtens
de grondwet is abortus verbo
den in Ierland.
Reynolds verklaarde in het
parlement dat hij wil praten
over abortus in het algemeen en
bajdzjaanse grens is gisteren
opnieuw hevig gevochten. Het
Azerbajdzjaanse leger zette vol
gens neaniMi I Mi mm
gevechtshelikopters in voor de
beschieting van door .Armeniërs
bewoonde dorpen in Nagomo-
Karabach. Armeense strijders
beschoten Azerbajdzjaanse dor
pen in het grensgebied
Het overleg tussen de Azerba
jdzjaanse president Moetalibov
en zijn Armeense ambtgenoot
Ter Petrosjan. dat vandaag in
Mossou zou plaatsvinden, gaat
niet door. Volgens een Armeen
se zegsman weigert Moetalibov
het rechtstreekse gesprek waar
toe de Russische regering de
twee leiders had uitgenodigd.
Azerbajdzjan accepteert wel
de bemiddeling van de Europe
se Omeonschap en Iran in het
conflict over Nagomo-Kara
bach.
niet over deze kwestie in het
bijzonder.
Het slachtoffer en haar fami
lie kunnen in beroep gaan bij
het hooggerechtshof. Het pro
blcem is echter dat behandeling
zo lang duurt, dat na een uit
spraak de termijn is verstreken
waarbinnen in -tont BttllUlllIB
tot een abortus mag worden
overgegaan.
Oppositieleiders
Ivoorkust vast
NAIROBI FRANS VAN PEN HOUOT
CORRESPONDENT
De regering van Ivoorkust heeft
gisteren oppositieleider Laurant
Gbagbo en andere leden van de
oppositie gearresteerd. Zij wor
den verantwoordelijk gesteld
voor de ernstige onlusten die
volgden op een protestmars in
de hoofdstad Abidjan. Meer dan
25.000 anti-regeringsdemon
stranten gingen gisteren de
straat op om de vrijlating van
een studentenleider en het ont
slag van de legrrbcvcllu hbt r tr