Binnenland
Meer huizen asielzoekers
Werkgevers zetten De Vries in z'n hemd Bond: Conflict ais ambtenaren
Simons wil ingrijpen in
tarieven specialisten
Forbo hoeft weghalen
Novilon niet te betalen
Lubbers veegt Kaland
en VVD de mantel uit
Water tribunaal: Bedrijf
erkent vervuiling water
moeten inleveren bij ziekte
'Woensdag 19februan 1992
VERPLEEGKUNDIGEN van de afdeling
Intensive Care (IC) van Ziekenhuis Hilver
sum zijn gisteren begonnen met een stipt
heidsactie die tot donderdagochtend
duurt. Daarmee willen zij de directie van
het ziekenhuis bewegen om hen beter te
belonen voor het werk dat zij doen.
DE VERKOOP van de olympische
wenskaarten van de PTT valt tegen
In totaal zijn sinds december slechts
enkele duizenden setjes met steeds
vier verschillende kaarten verkocht. In
totaal heeft de PTT een half miljoen
setjes laten drukken
IN HET VIERDE kwartaal van 1991 had
den gemiddeld 565 000 mensen een
werkloosheidsuitkenng. Dat was ongeveer
hetzelfde aantal als in hetzelfde tijdvak
een jaar eerder Dat blijkt uit voorlopige
cijfers van het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS).
NIEUWSLIJN
utrecht-den haag anp-gpd
De organisaties van specialis
ten, verzekeraars en ziekenhui
zen zijn het gisteren eens ge
worden over verlaging van de
tarieven van medisch specialis
ten. Maar staatssecretaris Si
mons (volksgezondheid) vindt
de verlaging veel te klein en
dreigt met ingrijpen.
Eind 1989 was afgesproken
dat de kosten voor specialisten
hulp drie jaar lang op. het ni
veau van 1989 zouden blijven.
Eventuele overschrijdingen
zouden worden goedgemaakt
via lagere tarieven.
Vorig najaar stelde Simons
vast dat de uitgaven voor spe
cialistenhulp in 1990 ongeveer
98 miljoen gulden hoger waren
dan in 1989. Het gisteren be
reikte akkoord over lagere tarie
ven leidt echter tot een bespa
ring van slechts 48 miljoen.
Simons heeft de indruk dat de
in 1989 gemaakte afspraken
niet zijn nagekomen. Hij heeft
de betrokken organisaties uitge
nodigd voor een gesprek op
maandag. Mocht Simons dan
zijn zin niet krijgen, dan is wet
telijk ingrijpen in de tarieven
mogelijk. Daarmee heeft de
staatssecretaris al eerder ge
dreigd.
Oud-rechter Borgerhoff overleden
Oud-president mr. W.J. Borgerhoff Mulder van de Amsterdamse
rechtbank is zondag op 78-jarige leeftijd overleden. Borgerhoff
was van 1973 tot 1983 president van de hoofdstedelijke recht
bank. Hij werd opgevolgd door mr. B.J. Asscher. Borgerhoff is te
vens president geweest van de arrondissementsrechtbanken in
Leeuwarden en Arnhem. Zijn dochter werd vorig jaar benoemd
tot vice-president van de rechtbank in Zutphen. Borgerhoff Mul
der behandelde als een van de eersten in Amsterdam zaken te
gen krakers (Foto ANP).
Zelfstandige positiever over leven
Zelfstandige ondernemers oordelen positiever over hun loop
baan en leven dan werknemers en niet-werkenden. De zelfstan
dige ondernemer moet wel zijn leven aanpassen. Er blijft minder
vrije tijd over voor andere zaken. Dit blijkt uit een onderzoek dat
het Instituut voor Toegepaste Sociale Wetenschappen in Nijme
gen heeft uitgevoerd in opdracht van het ministerie van econo
mische zaken. Uit het onderzoek (onder 1.200 mannen en vrou
wen die in 1965 het basisonderwijs verlieten) komt naar voren
dat kinderen van hoog opgeleide ouders eerder kiezen voor zelf
standig ondernemen. Mannen beginnen eerder een eigen on
derneming dan vrouwen.
Valse bommelding bij moskee
Enkele honderden inwoners van Maassluis zijn gistermiddag ge-
evacueerd na een valse bommelding. Een Nederlands sprekende
man meldde de Maassluise politie omstreeks één uur dat bij de
Turkse moskee drie uur later een bom zou ontploffen. De politie
zette de omgeving af en liet de bedrijven in de naaste omgeving
ontruimen. Na onderzoek door de Explosieven Opruimings
Dienst (EOD) werd het gebied weer vrijgegen. De man die de
bomaanslag meldde, zei te spreken namens het 'Anti-Islami
tische Front'.
Groot onderzoek prostaatkanker
Het Dijkzigt ziekenhuis in Rotterdam begint een grootscheeps
onderzoek naar de vraag of eerdere ontdekking van prostaatkan
ker kan leiden tot een lager sterftecijfer. Circa 3.000 Rotterdamse
mannen krijgen een uitnodiging om aan het onderzoek mee te
doen. Het project - waaraan de Europese Gemeenschap een
steentje bijdraagt - maakt deel uit van Europees onderzoek naar
de effectiviteit van het vroegtijdig opsporen van prostaatkanker.
nisatie bracht Forbo Novilon
op de markt terwijl het bedrijf
wist, of moest weten, dat bij
verwijdering onaanvaardbare
risico's voor de volksgezond
heid zouden ontstaan. Forbo
had kopers daarvoor moeten
waarschuwen, aldus Konsu-
menten Kontakt.
De onderneming blijft ont
kennen dat het nodig zou zijn
de Novilon door een gespecia
liseerd bedrijf te laten oprui
men. De rechtbank is het daar
mee niet eens en verwijst naar
stukken van Vrorn en WVC,
waarin staat dat het gezond
heidsrisico 'ontoelaatbaar' is
als mensen de vloerbedekking
zelf verwijderen. Novilon is een
gebrekkig produkt, aldus de
rechters.
Toch draait de fabrikant niet
voor de schade op. Volgens de
rechtbank kan Forbo, gezien
de stand van de wetenschap in
1973, niet worden verweten
dat het Novilon toen ronder
waarschuwing op de markt
bracht. Het bedrijf hield zich
immers aan de door de over
heid gestelde normen. In 1983
en 1988 werden de normen
verscherpt. Toen was Forbo al
met het gebruik van asbest ge
stopt.
'Oppositie in armzalige toestand'
Premier Lubbers heeft zijn par
tijgenoot Kaland, CDA-fractie-
leider in de Eerste Kamer, giste
ren fors de mantel uitgeveegd.
Kaland had geopperd dat maar
een einde moet worden ge
maakt aan de regeringscoalitie
van CDA en PvdA. Gisteren
vond daarover in de Tweede
Kamer een spoeddebat plaats.
Daarin gaf Lubbers niet alleen
Kaland zijn vet, maar ook de
oppositie. Lubbers vindt dat
WD. D66 en Groen Links alleen
maar gebakken lucht verplaat
sen. „Wat moet ik hiermee?",
vroeg de premier zich af.
Naar aanleiding van Kalands
uitspraken over de verhoudin
gen tussen CDA en PvdA zei
Lubbers het gevaarlijk te vinden
als een politicus de burger naar
de mond gaat praten en zo
doende een eigen fanclub cre
ëert. Hij bedoelde dat Kaland
zichzelf tot spreekbuis heeft ge
maakt van een groep mensen
uit de CDA-achterban die een
einde wil maken aan de samen
werking met de Pv dA.
Dat de oppositie op initiatief
van de WD de uitspraken van
Kaland en de reactie daarop van
Pvd V leidei Kok Lik heb et ge*
woon genoeg van") aangreep
voor een spoeddebat, vindt
Lubbers bedroevend. „De op
positie probeert munt te slaan
uit uitspraken die buiten dit
huis worden gedaan. Dat is niet
produktief en het bedekt de
armzalige toestand waarin zij
verkeert aldus de premier.
De WD diende een motie
van wantrouwen in waarin staat
dat het kabinet op een te zwak
ke basis opereert. Die motie
kreeg echter geen steun.
amsterdam tps-anp
Een van de vervuilers van de ri
vieren rondom de Argentijnse
hoofdstad Buenos Aires heeft
gisteren toegezegd maatregelen
te nemen om de door het be
drijf veroorzaakte vervuiling te
gen te gaan. Het bedrijf Pelikan
Argentina, dat onder meer kin-
derkrijt maakt, heeft dat ken
baar gemaakt in een brief ge
richt aan het tweede Internatio
nale Water Tribunaal dat deze
week in Amsterdam wordt ge
houden.
Het Amerikaanse bedrijf.
Southern Peru Copper Corpora
tion, dat koper wint in het /ui-
den van Peru. heeft zich verrijkt
ten koste van het milieu en de
lokale bevolking. Zo luidt een
van de conclusies van de jury
van het tribunaal. De jury raadt
het bedrijf aan het verbruik van
water drastisch te verminderen
en maatregelen te nemen ter
bescherming van het milieu.
De vele gemeenten en verhuurders die te weinig wonin
gen voor asielzoekers beschikbaar stellen, worden stren
ger aangesproken op hun verantwoordelijkheid. Wan
neer die aanpak onvoldoende oplevert, zal het rijk nog
dit jaar gemeenten en verhuurders gaan dwingen tot me
dewerking. Dat kan door het vorderen van woningen op
grond van de regeling rijksvoorkeurwoningen. Staatsse
cretaris Heerma (volkshuisvesting) en welzijnsminister
d'Ancona hebben dat de Tweede Kamer gisteren gemeld.
den haag cpd
Op het ogenblik kunnen in zes
duizend woningen 18.500 asiel
zoekers worden gehuisvest. Dat
is 1,2 per duizend inwoners. Het
rijk streeft naar een opvang van
twee asielzoekers per duizend
inwoners. Dat betekent dat er
nog zo n 4000 woningen moe
ten bijkomen. Die doelstelling
wordt met het huidige beleid,
dat is gebaseerd op vrijwillig
heid. niet gehaald.
Heerma en d'Ancona schrij
ven dat de regionale rijksin
specties van welzijn en volks
huisvesting nu actie gaan on
dernemen. Gemeenten en ver
huurders die onvoldoende me
dewerking verlenen, worden ge
confronteerd met een gedetail
leerd plan van de inspecties.
Ook de provincies zullen meer
bij de problematiek worden be
trokken.
Zonodig zullen de inspecties
hun wettelijke bevoegdheden
aanspreken. In september zal
worden bekeken of deze metho
de vruchten afwerpt. Zoniet,
dan zal Heerma woningen gaan
vorderen. Heerma en d'Ancona
wijzen er op dat ook particuliere
verhuurders nadrukkelijk bij het
beleid worden betrokken. Zij
hebben tot nu nauwelijks wo
ningen voor asielzoekers be
schikbaar gesteld.
Meer woningen zijn nodig
voor asielzoekers die worden
gedoogd of die een voorlopige
verblijfsvergunning hebben ge
kregen. Omdat daarvoor nu te
weinig woningen zijn, is er on
voldoende doorstroming vanuit
asielzoekerscentra. Zo zitten er
nu zo'n vierduizend asielzoe
kers in noodopvangscentra.
Slechts zestig van de 645 ge
meenten in Nederland voldoen
aan de norm van twee asielzoe
kers per duizend inwoners, 55
gemeenten hebben geen enkele
woning beschikbaar voor asiel
zoekers.
Een uitslaande brand
heeft gisteravond het
Niftarlake college in
Maarssenbroek vrij
wel volledig ver
woest. Volgens de
politié is ruim twee
derde deel van de
scholengemeenschap
voor mavo, havo en
vwo in de as gelegd.
De schade wordt
voorlopig geschat op
een miljoen gulden.
Naar de oorzaak van
de brand wordt een
onderzoek ingesteld.
De directies van na
burige scholen heb
ben ruimte aangebo
den voor het onder
wijs aan de ruim dui
zend leerlingen van
het Niftarlake colle
ge. foto anp henk
tukker
Ter herdenking van de Februaristaking rijdt de verzetstram weer in Amsterdam. Een tramstel uit 1941 doet plaatsen aan die een rol hebben ge
speeld bij het verzet in de Tweede Wereldoorlog. Hier passeert de verzetstram het Joods Historisch Museum, dat vroeger een synagoge was. De
tram rijdt tot en met 28 februari. foto anp ton toemen
Rijk pakt gemeenten en verhuurders streng aan
Mensen met Novilon-vloerbe-
dekking in huis waarin asbest
zit, moeten het opruimen
daarvan zelf betalen. Fabri
kant Forbo in Krommenie kan
daarvoor niet aansprakelijk
worden gesteld. Dit bepaalde
de Haarlemse rechtbank giste
ren in een door Konsumenten
Kontakt aangespannen proef
proces.
Forbo maakte tussen 1970
en 1979 vlnyMoerbedekking
die was voorzien van een on
derlaag waarin witte asbestve
zels en rubber zitten. Verwijde
ring van de vloerbedekking
kan gevaarlijk zijn voor de ge
zondheid. Ingeademde asbest
vezels kunnen kanker veroor
zaken.
Een echtpaar uit Dordrecht
kwam In 1989 voor forse kos
ten te staan toen de Novilon-
vloerbedekking aan vervan
ging toe was. Het gezin volgde
de door het ministerie van wvc
aangeraden weg: een gespecia
liseerd sloopbedrijf verwijder
de het vinyl. Kosten: ruim
9.000 gulden. Forbo weigerde
voor dat bedrag op te draaien.
Konsumenten Kontakt stap
te vervolgens naar de rechter.
Volgens de consumentenorga-
n haag yvonne zonderop
„Ik praat mij de blaren op de tong", zei
oud-minister van sociale zaken Jan de
Koning ooit over zijn functioneren als
bewindsman. Zijn opvolger Bert de Vries
kan het hem inmiddels nazeggen. Pu
bliekelijk dreigt De Vries zijn goedkeu
ring te onthouden aan cao's die de gel-
dende Ziektewet-afspraken intact laten.
De minister wil werknemers loon of
vakantiedagen laten inleveren bij ziekte
om daarmee het hoge ziekteverzuim te
rug te dringen. Als werkgevers en werk
nemers daar geen gehoor aan geven,
weigert hij cao's algemeen-verbindend
te verklaren, zo liet hij deze week weten.
Het dreigement klinkt serieus genoeg.
Maar net als bij zijn voorganger De Ko
ning. die veel praatte en weinig maatre
gelen trof. moet nog worden afgewacht
of De Vries zijn woorden in daden zal
De minister heeft overigens alle reden
om zich bekocht te voelen. Al lange tijd
zeurden de werkgevers hem de oren van
het hoofd over het hoge ziekteverzuim
en de toestroom in de wao. Het kabinet
moest maar ingrijpen, vonden de werk-
gev
In de wao is dat inmiddels gebeurd. Er
althans een ingrijpende wetswijziging
in de maak. En wat de Ziektewet betreft,
liet De Vries er evenmin gras over groei
en. Bijna had hij een verbod uitgevaar
digd aan werkgevers om hun zieke werk
nemers meer dan zeventig procent van
het loon uit te betalen. Op het nippertje
wisten werkgevers en werknemers deze
ingreep in de cao te voorkomen. Samen
maakten ze een aanbeveling aan de cao
onderhandelaars: praat in de loononder
handelingen in elk geval over zogeheten
'arbeidsvoorwaardelijke prikkels' om het
t te bestrijden.
Gezonder
Inmiddels zijn we enkele weken en zes
cao's verder. En wat blijkt? Vrijwel ner
gens hoeven werknemers vakantiedagen
of loon in te leveren bij ziekte. Dezelfde
werkgevers die bij De Vries kwamen kla
gen over al die werknemers die zich zo
gemakkelijk ziek melden, hebben zonder
pardon toegegeven aan de eisen van de
vakbonden. De bonden willen amper
praten over inleveren bij ziekte. Zij den
ken aan heel andere oplossingen voor
het hoge ziekteverzuim, zoals hetere be
geleiding van zieke werknemers en een
gezonder arbeidsklimaat. Tot nu toe
hebben de werkgevers die verlangens in
gewilligd. En dus staat minister De Vries
in zijn hemd.
Toch kan dat niet de reden zijn dat de
minister nu dreigt met het niet-verbin
dend verklaren van de cao's. Immers, de
bewindsman kan alleen maar cao's voor
een gehele bedrijfstak van toepassing
verklaren als meerdere bedrijven in het
geding zijn. De cao's die tot nu toe zijn
afgesloten, zijn voornamelijk bedrijfs-
cao's, zoals bij Hoogovens. Akzo, Heine-
ken, de Hema en de Bijenkorf. De af
spraken die met de bonden zijn ge
maakt. gelden alleen voor die bedrijven
en niet voor hun concurrenten.
Hoe anders ligt dat bij de bouw, de
eerste belangrijke bedrijfstak waar nu
over een nieuwe cao wordt onderhan
deld. Tot voor kort stonden werkgevers
en werknemers hier recht tegenover el
kaar. De werkgevers wilden zieke bouw
vakkers loon en vakantiedagen laten in
leveren; de bonden weigerden daar cate
gorisch over te praten. Even leek het
zelfs op stakingen uit te draaien. Maar
inmiddels zitten de heren weer vrolijk
om de tafel. Het heeft er alle schijn van
dat werkgevers zijn gezwicht Zoals een
woordvoerder van de Bouwbond ver
klaarde: ..Wij praten alleeri verder als het
inleveren bij ziekte van tafel is".
Als de bouwwerkgevers door de kniecn
gaan, is het zeer de vraag of het nog één
werkgever lukt een zieke werknemer tot
inleveren te bewegen. Dat zal ook minis
ter de Vries zich hebben gerealiseerd.
Vandaar waarschijnlijk zijn dreigement
aan de bouwwerkgevers: als jullie je rug
niet recht houden in de loonondcrhan
delingen, verklaar ik jullie cao niet ver
bindend voor de volledige bedrijfstak.
Het vervelendste gevolg daarvan zou
zijn dat de zieke werknemer niet meer in
alle gevallen zijn Ziektewet-uitkering
krijgt aangevuld tot 100 procent van het
loon. Wee de werkgever die met iedere
werknemer afzonderlijk moet onderhan
delen. Die komt aan het leiden van zijn
bedrijf überhaupt niet meer toe. Om
over het risico van wilde stakingen nog
maar te zwijgen.
De bouwwerkgevers staan nu voor een
lastige keuze: geven ze toe aan de bon
den of aan minister de Vries? Veel hangt
af van de vraag of minister De Vries be
reid is zijn dreigement tot uitvoer te
brengen. Het niet langer v erbindend ver
klaren van cao's is een ingrijpende maat
regel, die in feite de bodem wegslaat on
der onze nationale overlegeconomie. De
FNV en het VN( waren er ^stèren als de
kippen bij om de bewindsman dit idee
uit zijn hoofd te praten. De maatregel
van De Vries zou slechts leiden tot extra
loonstijgingen veel arbeidsonrust.
De ambtenarenbonden zullen
één front maken wanneer mi
nister Dales in de ambtenaren-
cao strafmaatregelen wil opne
men om het ziekteverzuim te
bestrijden. „De bewindsvrouw
zal dan de bonden tegenover
haar vinden. Strafmaatregelen
zullen lot een conflictsituatie
leidenaldus AbvaKabo-voor
zitter Vrins aan de vooravond
van het ambtenarenoverleg.
Minister De Vries waarschuw
de er deze week voor dat als af
te sluiten cao's geen prikkels
bevatten óm het ziel teveizuim
terug te dringen, het kabinet
moet ingrijpen. De cao's zou
den dan niet algemeen-verbin
dend mogen worden verklaard
Vrins sluit niet uit dat het
overheidspersoneel het voor
beeld moet geven om in te leve
ren bij ziekte. „De verantwoor
delijke minister bij het ambte
narenoverleg. minister Dales,
laat zich de kaas niet van het
brood eten. Aan de andere kant
zal de overheid willen laten zien
dat zij het braafste kind van de
klas is. Ik zou het bijzonder on
verstandig vinden als het over
heidspersonecl het voorbeeld
moet geven om in te leveren bij
zielfte aldusrins
Mocht Dales in het voetspoor
van De Vries treden en met
sanctiemaatregelen komen voor
ambtenaren die ziek worden,
dan zal zij een gesloten front
van werknemersverenigingen
tegenover haar vinden. „Wij zijn
nu ruim een jaar bezig om met
de overheid op diverse terrei
nen maatregelen te nemen om
het ziekteverzuim terug te drin
gen. De effecten daarvan wor
den merkbaar Wij vinden dat
een goede aanpak. Een andere
aanpak zal leiden tot een con
flictsituatie", aldus Vrins.
Na vertegenwoordigers van
de sociale partners hebben ook
de voorzitter van de Sociaal
Economische Raad (SER), ir T
Quené, en PvdA-kamerlid F.
leijnse zich gekeerd legen het
dreigement van minister De
Vries (sociale zaken en werkge
legenheid) om overeengeko-
bindend te verklaren Zij zeiden
dat gisteren op een discussiebij
eenkomst van de FNV in Am
sterdam over de toekomst van
de overlegeconomie
Volgens Quené heeft de mi
nister voor zijn beurt gespro
ken Er ligl OVB In t OMR
nog een adviesaanvraag bij de
SF.R. Hij noemde het „buitenge
woon hinderlijk" dat politici ko
men met „interventies op het
moment dat zij niet aan tie
beurt zijn". Volgens de SER-
voorzitter leidt da» welhaast on
vermijdelijk tot verharding van
de standpunten van de partijen
Ui dr SI R
OPSLAG/MILIEU
CONTAINERS
VERKOOP/VERHUUR
II
