Leiden
Monument op
Garenmarkt
'Geen fabriek in mijn achtertuin'
Jongen drie jaar misbruikt
Bouw kantoor Schipholweg stilgelegd
'Politie ongelukkig over korpsgrootte'
'Veel onzekerheden
bij afvalvergisting'
Woensdag 19februan 1992
Redactie: 071-161418 KAREL BERKHOUT JANET VAN DUK EMIEL FANGMANN ROY KLOPPER IOMAN LEEFMANS ERNA STRAAT5MA GERT VISSER (chef) W1M WEGMAN
Eindredactie: HANS SONDERS Vormgeving: RUTGERJ HOOGERDUK
13
NIEUWSLIJN
Dode in Rijn niet vermoord
De politie heeft het onderzoek afgesloten naar de dode man die
maandagochtend in de Rijn werd gevonden. Bij sectie op het
stoffelijk overschot van het slachtoffer, de 65-jarige P. Verplanc-
ke, zijn geen sporen van geweld gevonden. Het blijft de vraag
hoe de man in het water is terechtgekomen. De politie heeft
hierover een aantal theorieën. Zo wordt gedacht aan een storing
in het hartritme of hij kan zijn uitgegleden. Ten slotte heeft de
slechtziendheid van Verplancke wellicht een rol gespeeld.
Massaal door rood licht
Bij een rood licht-controle zijn gisteren 55 processen verbaal uit
geschreven. Op de Willem de Zwijgerlaan, Churchilllaan en
Lammenschansplein werd tussen 7.00 en 8.30 uur gesurveilleerd
door zes agenten. Politievoorlichter D. Graveland noemt het ne
geren van het rood-licht 'zorgelijk'. ,,Dat fietsers en voetgangers
zich er weinig van aantrekken is genoegzaam bekend. Maar nu
gaat ook een groeiende groep automobilisten in de fout".
Man rijdt in op groepje vrouwen
De politie heeft vannacht een 24-jarige Leiderdorper aangehou
den op verdenking van mishandeling. De man reed omstreeks
3.30 uur in een bestelbus over de Breestraat. Hij reed enkele ma
len in op een groepje vrouwen dat over de stoep liep. Zij moes
ten opzij springen om niet te worden aangereden. Toen ze de
man iets toeriepen, kwam hij uit zijn wagen. Hij drukte een peuk
uit op de arm van een 21-jarige vrouw. Zij kreeg bovendien een
stomp. Een 29-jarige vrouw kreeg eveneens klappen, waarna de
man er vandoor ging. Aan de hand van het kenteken kon de
man later worden aangehouden in zijn woonplaats. De agent
die het busje naar het bureau bracht merkte dat de wagen slech
te remmen heeft.
De politie heeft gisteren een 26-
jarige Leidenaar aangehouden
op verdenking van ontucht. De
man liep tegen de lamp nadat
een vrouw begin deze week bij
de jeugd en zedenpolitie kwam
klagen over het moeilijke ge
drag van haar zoon (14). Zij ver
moedde dat deze houding iets
te maken heeft met ontucht.
De jongen vertelde tegen de
politie herhaaldelijk te zijn mis
bruikt door een 26-jarige man
die bij zijn familie inwoont. De
man heeft bekend de afgelopen
drie jaar geregeld ontucht te
hebben gepleegd met de 14-ja-
rige. De politie heeft aanwijzin
gen dat de man ook andere jon
gens seksueel heeft misbruikt.
Het Katwijkse bedrijf De Raad
heeft de bouw van een kantoor
pand aan de Schipholweg stil
gelegd. Het 'skelet' van het ge
bouw is neergezet door een be-
tonfabriek, de afwerking zou De
Raad zelf verzorgen. Omdat er
weinig bouwactiviteiten werden
geconstateerd, heeft de ge
meente gevraagd om een ge
sprek met De Raad. Volgens
ambtenaar W. van der Hoeven
onderneemt de gemeente voor
lopig geen verdere stappen. In
het erfpachtcontract staat dat
het kantoor in elk geval voor de
bouwvakantie af moet zijn.
Waarom de bouw is stilgelegd
is onduidelijk. Van der Hoeven
denkt dat het te maken heeft
met 'de trend' dat het moeilijk
is om huurders te vinden voor
kantoorruimte. Het kan ook
zijn. zegt hij. dat De Raad op dit
moment niet voldoende perso
neel heeft om het gebouw af te
bouwen.
Een woordvoerder van het
bouwbedrijf laat weten dat de
activiteiten op een laag pitje
•zijn gezet omdat het pand
moeilijk te verhuren is vanwege
een gebrek aan parkeerplaat
sen. De huurders kunnen ge
bruik maken van de parkeerkel
der onder een ander gebouw op
het Schuttersveld, maar dat is
nog niet af. beweert De Raad.
Volgens Van der Hoeven en ei
genaar Swaak van de parkeer
kelder is dat volstrekte nonsens.
„De kelder is al klaar aldus
Van der Hoeven.
FOTO JAN HOLVAST
De gemeente wil het veelbesproken vredesmonument
toch bij de Garenmarkt neerzetten. De Garenmarkt was
al eerder in beeld maar viel af omdat omwonenden het
metershoge beeld niet voor hun deur wilden hebben. Bo
vendien bleken er precies onder de uitgekozen plek aller
lei leidingen te lopen. Het monument zou nu op een an
dere plek op de Garenmarkt komen te staan. Het is in
middels de vierde locatie die wordt onderzocht.
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
Nadat achtereenvolgens het
Van der Werfpark en de Garen
markt waren afgevallen, leek het
wethouder H. Koek (PvdA/cul
tuur) een goed idee het monu
ment in het Huigpark te plaat
sen. De Werkgroep Vredesmo
nument dacht daar anders over
evenals kunstenaar P. Stule-
meijer. Zij zijn van mening dat
het Huigpark niet centraal ge
noeg ligt in de stad.
Omwonenden van het par
keerterrein aan de Garenmarkt
hebben deze week een brief in
de bus gekregen waarin zij wor
den uitgenodigd voor een infor
matie-avond over de plaatsing
van het Vredesmonument in de
buurt van de Synagoge aan de
'kop' van het Levendaal.
R. van Gulick van de afdeling
stadsbeheer van de gemeente
geeft uitleg over de nieuwe keu
ze: „Het Huigpark is een serieu
ze optie geweest, maar er waren
ook nog andere. Uiteindelijk is
met deloinstenaar en de initia
tiefnemers overeengekomen
dat het toch de Garenmarkt
wordt, maar meer in de richting
van de Korevaarstraataldus
Vai «-Gulick.
Het gezeul met het Vredes
monument duurt al enkele ja
ren. Nadat in 1988 de Braban
der Stulemeijer de opdracht
voor het maken van een Leids
vredesmonument binnensleep
te voelde de kunstenaar zich
vervolgens danig door de ge
meente aan het lijntje gehou
den. Over een geschikte locatie
konden de betrokkenen het in
Leiden maar niet eens worden
waardoor Stulemeijer niet aan
de slag kon. Hij dacht er zelfs
over zich terug te trekken en
schadevergoeding te eisen.
De voorkeur van de ontwer
per ging uit naar de ingang van
het Van der Werfpark. Maar die
Klaats bleek zeer omstreden. „Ik
eb het ontwerp gemaakt voor
een binnenstadsruimte", aldus
Stulemeijer toen de gemeente
het Huigpark. achter het Stads-
bouwhuis. aanwees als altema
tu f „Zoek hel mMr uit". Hei I
Uyl van de werkgroep Vredes
monument weten toen wethou
der Koek. ondanks kritiek, vast
hield aan deze plaats Toch kan
Koek ook leven met de gedachte
dat het beeld bi| de kruisim: I e
vendaal/Korevaarstraat komt te
staan.
LEIDEN. JANET VAN DUK
Het politiekorps Leiden/Voor
schoten krijgt te weinig agenten
in dienst. De nieuwe chef J. Mo
lenaar is teleurgesteld over het
toegewezen aantal van 230 per
soneelsleden. „Ik had zelf gere
kend op 260 mensen", zegt hij.
Op dit moment telt het Leidse
korps 234 agenten, in Voorscho
ten werken zo'n 25 mensen.
Ook de voorzitter van de
dienstcommissie van de Leidse
politie, J. Raasveldt, vindt het
aantal 'te weinig'. Burgemeester
C. Goekoop noemt 230 agenten
voor de twee gemeenten 'echt
aan de krappe kant'.
Molenaar is van mening dat
het personeelstekort niet ten
koste mag gaan van het 'blauw
dat op straat te zien is'. Veel
druk om meer mensen naar
Leiden/Voorschoten te krijgen
kan Molenaar niet uitoefenen,
zegt hij.
De nieuwe korpschef, die
overigens officieel pas volgend
jaar wordt benoemd, heeft het
idee dat het korps Leiden/Voor
schoten er wel erg bekaaid af
komt bij de verdeling van agen
ten in het nieuwe regionale
korps Hollands-Midden. Dat
bestaat uit acht districten, die in
het totaal 35 gemeenten bedie
nen.
Kleintjes
Het Leidse korps werkt al jaren
onder grote druk. Eerder werd
beloofd dat het aantal mensen
in Leiden tot 260 zou worden
uitgebreid. In het najaar werd
een dikke streep door deze re
kening gehaald, toen bleek dat
de hele regio minder agenten
kreeg toegewezen dan was ver
wacht. Vandaar ook dat alle dis
tricten mopperen, zei burge
meester Goekoop gisteren tij
dens een commissievergade
ring.
B. Poeiert, formeel nog
korpschef in Leiden maar al
werkzaam in de top van het re
gionale korps Hollands-Mid
den, wees erop dat er een 140
man sterke korpsrecherche
komt, die een groot deel van de
tijd zal besteden aan Leiden.
Een deel van die mensen moet
dus bij de 230 van Leiden/Voor
schoten worden opgeteld, be
weert hij. Molenaar gelooft daar
niet zo in.
De groepscommandant van
het korps Noordwijkerhout-
/Voorhout A. Ket vreest voor
sluiting van de politiepost in De
Zilk. Het kantoor aan de Regen-
vlietweg kan dan worden ver
kocht. In plaats daarvan wordt
wellicht twee maal per week'
spreekuur gehouden in De
Duinpan in De Zilk.
Noordwijk, Noordwijkerhout,
HiUegom, Lisse en Voorhout
krijgen de beschikking over 114
man. „Een achteruitgang van 24
man", concludeert Ket. De
Noordwijkerhoutse groepscom
mandant gaat er van uit dat
door een doelmatige werkwijze
een deel van deze korting op de
sterkte van het korps kan wor
den opgevangen. Hij wijst er op
dat De Zilk niet het enige post-
bureau in het land is dat moge
lijk moet worden gesloten.
"UITSTEKEND GESPEELD, ADEMBENEMEND"
- DE VOLKSKRANT
"BIJZONDERE PRESTATIE"
- DE KRANT OP ZONDAG
"INDRUKWEKKENDE THRILLER"
- UTRECHTS NIEUWSBLAD
"SENSATIONEEL"
- TROUW
EEN FILM VAN RUDOLF VAN DEN BERG
NAAR EEN SCENARIO VAN IE0N DE WINTER
MET
ESMEE DE LA BRETONIERE
MONIQUE VAN DE VEN m
KENNETH HERDIGEIN
NU TE ZIEN IN 65 BIOSCOPEN
I
De scheidings- en vergistingsfabriek van Valorga Process bij Amiens in Frankrijk. foto ld
Leiden Zuid-West stond
vorige zomer op z'n
achterste benen vanwege
het plan om aan de
Voorschoterweg een
afvalscheidings- en
composteringsfabriek te
bouwen. In Europa staan
alleen in Frankrijk en
Denemarken installaties
die op een dergelijke
manier huisvuil
verwerken. Een miniserie
over de vuilfabriek, die
voor honderden
Leidenaars een
nachtmerrie is, maar voor
vele Fransen een mooie
droom, die is uitgekomen.
Deel 2: De stank.
LEIDEN JANET VAN DUK
Ze klimmen het laddertje op,
langs de 12 meter hoge vergis-
tingstoren omhoog. En dan zien
ze het: de lagere bak gevuld met
bufferwater is niet afgesloten.
Daar komt de stank vandaan,
denken de Leidse milieuwet
houder Hans de la Mar en zijn
bestuursmedewerker Hans van
Wirdum.
Waarom er geen deksel op die
ton ligt, vragen ze verbaasd aan
de Deense medewerker van de
composteringsfabriek in Helsin-
ger. „Als je het vindt stinken,
dan sluit je die ton toch af',
zegt die nuchter. Al eerder heeft
de Deen de Hollandse bezoe
kers een sobere verklaring gege
ven over de geur die op het ter
rein hangt. Bij de moderne, in
donkergrijs uitgevoerde instal
latie stinkt het naar mest.
De resten van de plastic zak
ken waarin de Denen hun gft-
afval verzamelen, komen buiten
op het terrein terecht in een
eveneens niet afgesloten bak.
Ook dat stinkt, denken de be
zoekers. En, vertelt de Deen er
nog bij, een scherm in de fa
briekshal is kapot, waardoor de
bak waarin vrachtwagens het.
afval kieperen niet is afgesloten.
Hij maakt zich er niet zo druk
om, want ach, er is toch nie
mand die er last van heeft. De
vergistingsinstallatie staat een
zaam tussen de heuvels, in een
gebied waar hier en daar nog
een andere fabriek staat. Pal
naast het terrein staat echter
een huis, de enige woning die in
de wijde omgeving is te zien.
„Dat is geen vriend van ons",
zeggen de Denen over de buur
man. Drie klachten over stank
en herrie zijn binnengekomen,
sinds de installatie in augustus
is gaan draaien.
J. Hermes, directeur openbare
werken in Oegstgeest, vindt de
stankoverlast wel meevallen. „Ik
ben ervan overtuigd dat je alles
onder de knie krijgt. In de Leid
se regio moeten we een geheel
overdekte installatie bouwen,
dat is duidelijk. Dat kost alleen
wel meer geld. Bovendien krijgt
in Leiden of Oegstgeest nie
mand zo'n fabriek in de achter
tuin. zoals hier het geval is".
Milieuwethouder L. Plaum
van Krimpen aan den IJssel is
wat minder gerustgesteld door
het bezoek aan Denemarken. In
Krimpen wordt mogelijk een in
stallatie gebouwd op een indus
trieterrein waar ook voedingsin
dustrieën zijn gevestigd. „Ik ben
geschrokken van wat ik heb ge
roken. er moet toch echt een
oplossing voor gevonden wor
den". Een kleine duizend kilo
meter verder voert de weg naar
de zone industrielle Longpré bij
het Franse Amiens naar het ein
de van de wereld, zo lijkt het.
Het asfalt snijdt de licht golven
de velden in stukken. Het land
schap is kaal en leeg. waardoor
de elektriciteitsmasten en -dra-
den extra opvallen. Langs de
weg staan bordjes die de rich
ting wijzen naar begraafplaat
sen voor militairen, die vielen in
de Eerste Wereldoorlog. De
strijd woedde hevig in de streek
rond de rivier de Somme.
De klaprozen, de enige bloe
men die konden groeien en
bloeien op de met bloed door
drenkte aarde, zijn verdwenen.
Vandaag zijn de velden weer
groen, maar er heerst nog
steeds een doodse sfeer in de
omgeving van Amiens. Er is bij
na geen mens te zien op of
langs de weg. Nog veel opval
lender is dat de dorpen die wor
den doorsneden door de pro
vinciale weg bijna geheel zijn
verlaten.
Ramen zijn dichtgespijkerd,
winkels zijn gesloten, huizen
maken een verpauperde indruk.
De kleine plaatsjes in het
noord-westen van Frankrijk zijn
spookdorpen geworden. Een
schril contrast met het indus
triële leven op I-ongpré bij
Amiens, waar de scheidings- en
vergistingsfabriek van Valorga
Process staat.
Directeur van de fabriek is
Yves Bemheim. „Zeg tegen ze
dat ze noeten komen kijken",
zegt hij. als hij hoort dat veel
Leidenaars de komst van de in
stallatie met angst en beven te
gemoet zien. Alleen als je heel
dichtbij komt, ruik je iets. ver
telt de directeur. Als de afstand
tot de woningen honderd meter
of meer bedraagt, is er volgens
hem niets aan de hand. En in
derdaad: op het terrein mikt het
naar afval, maar op honderd
meter afstand is er geen stank
overlast. de fabriek is dan wel te
hóren. Het klinkt als het geluid
van een voorbijrijdende auto.
„Zijn de bewoners er mee ak
koord gegaan?", is het eerste
wat J. Bacro, topambtenaar bij
de gemeente Amiens, wil weten
als hij hoort dat er plannen zijn
om de fabriek vlakbij een Leidse
woonwijk te bouwen. .Nimby",
lacht hij. De Fransman doelt op
een gevleugelde uitdrukking in
de internationale afvalwercld:
not in my backyard, niet in mijn
achtertuin.
Maar is het mogelijk om een
dergelijke installatie bij een
woonwijk te bouwen7 Bacro
schudt zijn grijze hoofd, zegt
'mmm', grijnst een beetje. De
fabriek veroorzaakt geen herrie,
beweert hij. en met de stank
valt het ook ontzettend mee.
Maar er rijden natuurlijk wel
vrachtwagens af en aan. „Het is
beter om een dergelijke fabriek
buiten de stad neer te zetten",
zegt hij diplomatiek. „Ik zou er
niet naast willen wonen", geeft
hij toe. „Maar dat heeft niets
met déze installatie te maken, ik
zou gewoon naast geen enkele
fabriek willen wonen".
UTttECHT MEINDERT VAN DER KAAL)
Het vergisten van huisafval
heeft nog vele onzekerheden.
Het landelijke Afval Overleg
Orgaan (ACXJ) durft het niet
aan om nu al voorspellingen te
doen over de methode die
wordt gebruikt bij de installa
tie die aan de leidse Voor
schoterweg moet komen. „De
Leidse regio grijpt alles aan,
nu het in zo'n oenarde situatie
zit. Voor ons moet het procédé
zich echter nog helemaal be
wijzen", zegt woordvoerder H.
Huisman van het AOO.
Dit adviesorgaan van de re
gering presenteerde gisteren
het zogenaamde tien-jaren
programma, dat een beeld
schetst van de afvalverwerking
tot en met 2002. Uiteindelijk
zal minister Alders van milieu
zijn beleid op dit rapport af
stemmen. Eerdere versies
hiervan leidden al tot het op
losse schroeven komen van de
vuilverbranding in Leidschen-
dam.
Een van de uitkomsten was
dat er na 2000 een overcapaci
teit dreigde tc ontstaan aan
vuilverbrandingen. Dus moest
de omstreden en dure installa
tie op Ypenburg (GAV1) ver
vangen worden door alterna
tieven. zo vinden verschillende
gemeenten uit onder meer de
Leidse regio, onder aanvoering
van de Leid.se milieuwethou-
dcr Hans de la Mar.
Een van die alternatieven is
de gloednieuwe techniek van
vergisting. Behalve een com-
postering voor het groente-,
fruit- en tuinafval, komt hij het
complex aan de Voorschoter
weg een installatie voor het
gewone huisafval dat stoffen
als papier cn plastic bevat.
Bedenkingen
„Wij gaan nog lang niet zover
als bijvoorbeeld De la Mar Er
leven bij ons nog de nodige
bc.lcnhni'cn.'' Ml 1 lutum
Wat uit de vergistingsinstall.i
tic komt. bestaat uit twee de
len. Het droge deel moet voor
lopig worden gestort. Maar
daar is het AOO niet echt blij
mee. In zijn visie komt het
storten, na respectievelijk pre
ventie, hergebruik en verbran
den. op de allerlaatste plaats.
„We willen dat dit op dc lan
ge termijn toch wordt ver
brand. De vraag is echter of
huidige installaties deze rela
tief zeer zware fractie wel kan
verbranden".
amaast komt uit de vergis
ting nog een natte fractie, die
wel geschikt voor stort zou
moeten zijn. „Maar we weten
nu DOg DM of di F"'k IS
Het kan zijn dat het daarvoor
te veel stinkt of dat daarbq de
schadelijke stoffen te makke
lijk met regenwater wegspoe
Icn".
