Buitenland
Palestijnse boycot
van vredesoverleg
Hulp blijft uit voor Somalia
Israël: Moed uit dood Mussawi
EG belooft Servië opheffen sancties
'Ook al is er geen etenhier kunnen we tenminste in vrede sterven
Dinsdag 18februan 1992
Redactie: 023-150225 RONALD FRJSART (chef) ONNO HA VERMANS HANS JACOBS JOLANDA OUKES VeitaJingen: MARGREET HESUNGA LUUTJE NIEMANTSVERDR1ET Vormgeving: ESTHER NY PELS
8
Irak verbiedt maken van snoepgoed
Irak heeft gisteren een verbod op de produktie van snoepgoed
uitgevaardigd. Baghdad wil daarmee de enorme stijging van de
prijzen van suiker en spijsolie een halt toeroepen. In het decreet
heet het dat de maatregel de prijs moet stabiliseren van de in
grediënten die nodig zijn om snoepgoed te maken.Een kilo sui
ker kost op de vrije markt 50 gulden.
Justitie onderzoekt verdrinken baby's
De Duitse justitie heeft gisteren gerechtelijke onderzoeken aan
gekondigd naar aanleiding van onthullingen in Der Spiegel, dat
te vroeg geboren baby's in de DDR in een emmer werden ver
dronken. Artsen in Oost-Duitsland hebben de beschuldigingen
tegengesproken. De medische academie van Erfurt heeft juridi
sche stappen aangekondigd wegens het 'griezelverhaal'.
Seriemoordenaar: 15 keer levenslang
Een rechter in Milwaukee heeft gisteren een seriemoordenaar
tot vijftien keer levenslang veroordeeld. De man (31), die door
een jury zaterdag toerekeningsvatbaar werd geacht, zal de rest
van zijn leven achter tralies doorbrengen. De veroordeelde heeft
bekend tussen 1978 en 1991 vijftien mannen op gruwelijke wijze
te hebben vermoord. Een aantal bekentenissen was zo schok
kend dat de leden van de jury professionele hulp werd aangebo
den na het proces.
Stammen uit 20 landen eisen rechten op
Vertegenwoordigers van inheemse volkeren uit twintig tropische
landen hebben gisteren in Kuala Lumpur een handvest opge
steld waarin zij vragen om meer zeggenschap in de gebieden
waar zij wonen. Het handvest van de Internationale Alliantie van
Inheemse Stammenvolken uit de Tropische Regenwouden, stelt
dat inheemse volkeren recht hebben op „controle over alle eco
nomische activiteiten" in de wouden waar zij leven. Ook vragen
de volkeren om een moratorium op alle nieuwe mijnbouw en
houtwinningsprojecten in de door hen bewoonde wouden.
Tökes krijgt fikse boete
De hervormde Roemeense bisschop Laszlo Tökes heeft een boe
te van 5000 lei (een kleine \ijftig gulden, ongeveer een half
maandsalaris in Roemenië) opgelegd gekregen omdat hij gewei
gerd heeft deel te nemen aan de recente volkstelling. Tökes had
Erittekop de formulering van de vragen over de nationaliteit en
de religie. Deze vragen suggereerden volgens Tökes dat „er in
Roemenië alleen is van Roemenen en orthodoxen."
Tussentijdse verkiezingen in het
Zuidfranse Nice hebben zondag
een spectaculaire overwinning
opgeleverd voor het extreem
rechtse Nationale Front (FN).
De regerende Socialistische Par
tij eindigde met slechts 12,1
procent op een vernederende
vierde plaats en is daarmee uit
geschakeld voor de tweede ron
de van volgende week.
De kandidaat van het Natio
nale Front Jacques Peyrat be
haalde 37,9 procent van de
stemmen in de Zuidfranse bad
plaats, waar slechts eenderde
van de kiezers de moeite nam
om naar de stembus te gaan. De
stemming wordt gezien als een
illustratie van de trend voor de
regionale verkiezingen van 22,
maart, die op een debacle kun
nen uitlopen voor de socialis
ten.
De belangrijkste conservatie
ve partijen UDF en RPR kregen
beide 15,8 procent.
Israëlische militairen staan klaar om aan boord te gaan van een helikopter om acties uit te voeren langs de Is-
raëllsch-Libanese grens. •fotoafp
JERUZALEM MARCUS ELIASON
Een dag na de uitschakeling va
Hezbollah-leider sjeik Abbas
Mussawi schoten islamitische
rebellen raketten af op het
noorden van Israël. De l
de aanslag van het Israëlische
leger wekt gevoelens van wraak
op. die de Israeli's dwingen hun
waakzaamheid te vergroten en
op alles voorbereid te zijn. Dat
roept de vraag op wat de Israe
li's met de uitschakeling van
Mussawi hoopten te winnen.
Wat betreft de praktische uit
voering was de aanslag op de
fundamentalistische leider of
wel een toevalstreffer ofwel het
resultaat van geslaagd inlichtin
genwerk van de Israëlische ge
heime dienst. Als strategische
zet zal de moord op de gezwo
ren vijand van de joodse staat
echter niet of nauwelijks van
nut blijken, zo menen deskun
digen. Het Israëlische leger liet
weten dat Mussawi werd getrof
fen omdat hij verantwoordelijk
wordt gesteld voor aanvallen
van Hezbollah op Israël en het
door Israël gecontroleerde deel
van Libanon. Maar professor
Ariel Merari, terrorisme-des-
kundige van de universiteit van
Tel Aviv, verwacht niet dat de
aanvallen nu zullen afnemen.
Hij is ervan overtuigd dat Hez
bollah door het verdwijnen van
Mussawi niet is verzwakt.
De islamitische beweging „zal
alleen maar extra inspanningen
doen om Mussawi's dood te
wreken en ik denk niet dat zijn
opvolger gematigder zal zijn",
aldus Merari. Ook minister
Arens (defensie) boorde elke
hoop dat de dood van Mousawi
de acties van Hezbollah zal ver
minderen de grond in. In een
vraaggesprek na de aanslag zei
hij dat Israël in een „constante
confrontatie" met Hezbollah is
verwikkeld en dat „deze con
frontatie zeker zal doorgaan".
Het een kopje kleiner maken
van Mussawi levert Israël vol
gens waarnemers wel een bin
nenlands voordeel op: het ver
hoogt het moreel van de bevol
king en het leger dat een flinke
knauw had gekregen door de
Palestijnse guerrilla-aanslag op
een legerkamp, in het weekein
de.
Op zichzelf heeft de traumati
sche aanslag op het Israëlische
legerkamp niets te maken met
de aanslag op Mussawi. De slag
tegen het leger werd toege
bracht door leden van de Fatah-
factie van de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie PLO en niet
door Mussawi's Hezbollah. De
link tussen de twee gebeurtenis
sen is wel dat Israël er veel aan
gelegen is een vuist te tonen te
genover welke Arabische guer
rillabeweging dan ook.
'Liever naakt dan gekleed in bont', zo luidt de slagzin van deze twee
activisten die in Tokyo demonstreren tegen een congres van bontfa
brikanten. »foto afp
BU GEVECHTEN TUSSEN HET FILI-
PU NSE leger en het communistische
Nieuwe Volksleger zijn in het week
einde ten minste 37 militairen en 21
rebellen óm het leven gekomen, zo
heeft het leger gisteren verklaard.
Gevechten verhinderen missie VN
NAIROBI *GPD-IPS
Zware gevechten rond een
vliegveldje ten noorden van de
Somalische hoofdstad Muqdis-
ho hebben gisteren opnieuw
een missie van de VN doen mis
lukken. Een groep VN-waarne-
mers had een bezoek willen
brengen aan interim-president
Ali Mahdi in het noorden van
de stad om de distributie van
medicijnen en voedsel te be
spreken. De VN-missie heeft dit
stadsdeel vanwege de beschie
tingen niet kunnen bereiken.
De aanhoudende strijd, die
de afgelopen dagen aan hon
derden mensen het leven heeft
gekost, maakt duidelijk dat het
vorige week onder toezicht van
de VN door beide partijen be
reikte bestand geen enkele be
tekenis heeft.
Mahdi's rivaal, generaal Ai-
deed, heeft de afgelopen dagen
de bombardementen op het
vliegveldje in het noorden van
Muqdishu flink opgevoerd en
ook de belangrijkste toegangs
weg tot dit stadsdeel onder vuur
genomen.
Enkele uren voor de strijd had
Aideed nog verklaard zijn verzet
tegen buitenlandse vredesinitia
tieven te zullen opgeven en alle
VN-resoluties aangaande Soma
lia (inclusief een wapenstil
stand) te zullen erkennen. Ook
had hij de VN-missie veilige
doorgangsroutegegarandeerd.
Het ziet er na.T uit dat Aideed
de hele stad in tanden wil heb
ben voordat hi van plan is een
wapenstilstam in acht te ne
men en met alle Somalische
groeperingenaan de onderhan
delingstafel t' gaan zitten.
De situate in en buiten de
hoofdstad erbarmelijk. Er is
een emstip tekort aan voedsel
en mediciften. Het Internatio
nale Rodetouis luidde gisteren
de noodkok. „Als er niet snel
een grooscheepse hulpactie op
gang kont, zal Somalia op korte
termijn worden geteisterd door
een eristige hongersnood", al
dus deorganisatie.
USSABON PETER DE VRIES
CORRESPONDENT AFP
De economische sancties van de EG tegen Servië
kunnen eventueel worden opgeheven, wanneer
dat land zich constructief blijft opstellen bij het
zoeken naar vreedzame oplossingen voor de Joe
goslavische crisis.
De EG-ministers van buitenlandse zaken heb
ben dat gisteren laten merken na afloop van een
vergadering in Lissabon. Daar bleek ook dat de
onafhankelijkheid van Macedonië volgende
maand door de EG hoogstwaarschijnlijk zal wor
den erkend. Het is het derde land dat zich
losmaakt uit de Joegoslavische federatie.
De EG wil samen met de Verenigde Naties toe
zicht gaan houden op het binnenkort te houden
referendum in Bosnië-Hercegovina. Zo wil men
voorkomen dat het ook in die republiek tot ge
vechten komt wanneer de bevolking daar voor af
scheiding kiest.
Volgens de EC-ministers is de hoop op een po
litieke oplossii^ in het voormalige Joegoslavië
toegenomen na zowel in Kroatië als in Servië de
leiders bereid lijken een VN-vredesmacht te ac
cepteren. Hef zou gaan om een troepenmacht
van 14.000 nan, die een jaar blijft, zo staat in
plannen van VN-secretaris-generaal Boutros-
Ghali.
De definitieve erkenning van Macedonië werd
gisteren tegengehouden door Griekenland. De
Grieken zien in de 'republiek van Skopje' een di
recte bedreiging, omdat een deel van het oude
Macedonië op hun grondgebied ligt.
Somaliërs, die ruim een jaar geleden naar Roemenië vluchtten, zijn al een week in hongerstakingOp die
manier probeert de groep, 226 vrouwen, mannen en kinderen, politiek asiel af te dwingen.
foto epa adrfn popescu
NIEUWSLIJN
Israël weer actief in zuiden Libanon
De Palestijnse delegatie naar het vredesoverleg met Israël
dreigt met een boycot van de onderhandelingen als er
geen eind komt aan 'Israëlische provocaties'. Op een
persconferentie in Jeruzalem vertelde woordvoerster
Hanan Ashrawi vanmorgen dat de delegatie het vertrek
naar Amman heeft uitgesteld.
De Palestijnen zouden morgen
voor overleg naar Jordanië rei
zen. In het weekeinde zouden
ze naar Washington vliegen
voor de nieuwe ronde in het
vredesoverleg, die maandag
moet beginnen. In plaats van de
hele delegatie zal nu alleen Fai
sal Husseini, de belangrijkste
Palestijnse leider in de bezette
gebieden, naar Amman gaan.
Husseini wilde vanmorgen geen
duidelijk antwoord geven op de
vraag of de Palestijnen in Was
hington aanwezig zullen zijn.
De jongste crisis in het vre
desoverleg is volgens Hanan
Ashrawi het gevtolg van drie ont
wikkelingen: de voortgaande
bouw van Israëlische nederzet
tingen in bezet gebied, nieuwe
provocaties van Israël en de ar
restatie van twee leden van de
Palestijnse delegatie. Met de
'nieuwe provocaties' doelde
Ashrawi onder meer op de
bombardementen door de Is
raëlische luchtmacht op doelen
in vluchtelingenkampen in
Zuid-Libanon, het afgelopen
weekeinde.
De artillerie van het Israëli
sche leger en de Zuidlibanese
militie is ook vandaag in actie
gekomen tegen posities van de
pro-Iraanse Hezbollah-bewe
ging in het zuiden van Libanon.
Israëlische straaljagers vlogen
de afgelopen nacht laag over Li
banon. Ze wierpen lichtgrana-
ten af boven Palestijnse vluch
telingenkampen.
De artilleriebeschietingen volg
den op een nieuwe aanval met
Katusha-raketten, in de afgelo
pen nacht, op de door Israël in
gestelde 'veiligheidszone' en Is-
raëls noordelijke grensgebied.
Er waren geen slachtoffers. Is-
raëls stafchef, generaal Ehud
Barak, heeft harde acties aange
kondigd als Hezbollah de Ka-
tusha-aanvallen niet staakt.
Een nieuwe islamitische fun
damentalistische organisatie
heeft gisteren verklaard wraak
te zullen nemen op Israël we
gens de moord op Mussawi. In
het pamflet werden fundamen
talistische groeperingen ver
zocht Israëlische gevangenen
en een piloot die zij gevangen
zouden houden te executeren
als wraak voor de dood van
Mussawi. Voorzover bekend is
alleen de Israëlische piloot Ron
Arad nog in leven.
TEKNAF-COX'S BAZAR TIM MCGIRK
THE INDEPENDENT. IPS
Het leger van Myanmar (Burma) Is sinds het begin
van het jaar bezig met een grootschalig offensief te
gen alle opstandige etnische groepen in het land.
Als gevolg daarvan stromen dagelijks honderden
vluchtelingen de grenzen met Thailand, India en
Bangladesh over.
Vooral langs de grens met Bangladesh is de situatie
erg gespannen. Niet alleen neemt het aantal vluchte
lingen nog steeds toe, ook is het niet uitgesloten dat
het Burmese leger met dat van Bangladesh slaags
raakt. Bij een eerder treffen werden al vier Bengalese
grenswachten gedood.
Bangladesh, het land van natuurrampen en uitzicht
loze armoede, wordt nu getroffen door een politieke
calamiteit die het niet heeft veroorzaakt: ruim 70.000
moslims (Rohingya's) zijn het land binnenge
stroomd, op de vlucht voor de militaire junta in
Yangon (voorheen Rangoon).
Dagelijks trekken rond de duizend vluchtelingen de
grens over. Tegen de achtergrond van de wreedhe
den waarvoor deze Myanmarese moslims op de
vlucht zijn geslagen, lijkt het straatarme Bangladesh
een waar paradijs.
Gczinrfcn komen uitgeput en uitgehongerd in
Bangladesh aan, na zich met hakmessen een weg te
hebben gebaand door de jungle en de brede, glinste
rende delta te hebben doorwaad van de rivier de Naf,
die de beide landen scheidt.
Op weg naar Bangladesh was Ali Kalashan bijna be
zweken onder het gewicht van twee rieten manden
met daarin onder andere een gebutste metalen ketel
en zijn jonge zoontje. „Als hier geen voedsel of medi
cijnen zijn, kunnen we in ieder geval in vrede ster
ven", verzuchtte hij.
F.r is geen voedsel en er zijn geen medicijnen. De
Myanmarese vluchtelingen komen aan in een gebied
van Bangladesh dat vorig jaar werd vernietigd door
een cycloon die meer dan 138.000 mensen het leven
kostte en die de Bengalese regering aan de rand van
de financiële afgrond heeft gebracht. Tot nog toe
heeft Bangladesh slechts 350.000 gulden kunnen op
hoesten voor de opvang van de vluchtelingen. Isla
mitische hulporganisaties hebben hulpgoederen ge
stuurd rijst, zwarte paraplu's met het logo van
Saudi Airlines en materialen om een moskee te bou-
Een vermoeide Franse arts vertelt: „Ik heb een oude
man gezien die te zvyak was om te bedelen. I lij trilde
zo erg. dat hij zijn arm niet kon optillen." Eén op de
drie kinderen in het vluchtelingenkamp lijdt aan on
dervoeding. Het kamp bestaat uit rieten hutten en
ligt midden in de jungle, vijftig kilometer van de
plaats Cox's Bazar. De haren rijzen je te berge wan
neer je de verhalen hoort die de vluchtelingen vertel
len.
Sinds de Myanmarese oppositieleider Aung San Suu
Kyi vorig jaar de Nobelprijs voor de Vrede kreeg, is de
militaire junta een campagne begonnen tegen tegen
standers van het militaire regime die zich rond Suu
Kyi hadden geschaard. Onder hen bevonden zich 1
guerrilla-bendes uit kringen van de Rohingyas,
Myanmarese moslims die de heuvels en de kust rond
de Golf van Bengalen bewonen.
Volgens vluchtelingen is het Myanmarese leger, dat
voornamelijk uit boeddhisten bestaat, gestart met
een medogenloze vervolging van de Rohingyas. Rijst
velden van moslims werden geconfisceerd, vrouwen
werden naar militaire kampen gesleurd en massaal
verkracht en vele mannen werden vermoord of tot
slavenarbeid gedwongen. In dit kamp huizen 3.000
mensen, die bezig zijn een langzame hongerdood te
sterven.
ledereen heeft zijn eigen horrorverhaal. Sayada Ka
tun is een oude vrouw met een gezicht als een versle
ten masker, dat de onophoudelijke inwendige pijn
niet kan verhullen. Ze verliet haar dorp. Taungbazar,
samen met 17 familieleden. Vijf dagen lang vochten
ze zich een weg door een haast ondoordringbaar
jungletapijt. Herhaaldelijk moesten ze Myanmarese
iegerpatrouillesontduiken.
Vorige week dinsdag bereikte de familie de oevers
van de Naf, vanwaar ze hun beloofde land konden
zien. Via een tussenpersoon had de familie geregeld
dat een Rohingya moslim hen naar de overkant zou
roeien in een lange, potlood-vormige kano. Er waren
twee kano's, afgeladen met ruim tweehonderd vluch
telingen. Langs de jungle-oever lagen ze te wachten
tot het tij zou keren.
„Plotseling werden we opgemerkt door Myanmarese
soldaten. Ze schoten op ons. Naast me werd een man
getroffen en viel dood neer. De soldaten dreven ons
uit de boten en hielden de jonge meisjes apart. Ik
werd hard in mijn buik geschopt. Ik verloor het be
wustzijn. Toen ik bijkwam, was de duistemis ingeval-
len. Ik was alleen. De soldaten dachten dat ik dood
was", vertelt de oude vrouw. Ze huilt en houdt haar
dunne, zwakke handen voor haar gezicht.
Ze werd gevonden dooreen andere groep vluchtelin
gen en één van hen verkocht zijn lantaarn aan de
veerman om haar overtocht naar de vrijheid te beta
len. Nu dwaalt ze door het kamp met als enige bezit
tingen een sjaal en een oorbel in de vorm van een
amulet die het kwaad moet verdrijven.
Terwijl Sayada haar verhaal verteld, drommen hon
derden vluchtelingen om haar heen. Twee jonge
vrouwen. Samuda en Anwar, vertellen hoe ze naar
een legerkamp in Fakali werden gebracht en twintig
dagen achtereen door de soldaten werden verkracht
totdat ze erin slaagden langs een slapende wacht te
ontsnappen.
Nazir Ahmed, een moslim geestelijke uit Nayapara,
toont me de verwondingen die hij opliep toen hij
door soldaten werd geslagen. Hij had geprobeerd te
verhinderen dat de soldaten zijn dorpsmoskee als
toilet gebruikten.
De 76-jarige Jalal Ahmed werd gedwongen in een le
gerkamp zware lichamelijke arbeid te verrichten.
„Tien dagen lang kreeg ik niets te eten. Wanneer ik
flauwviel, kwam een groep soldaten en schopte me.'
Aan de Bengalese kant van de rivier legt een vluchte
lingenboot aan. Een blinde man wordt door de veer
man over dikke, groene modder aan land getild. Eer
jonge moslim-vrouw hurkt uitgeput tussen een aan
tal vieze bundels. Samen met de kinderèn, de oude
man en de spulletjes is ze met de eerste kano mcegi
komen. De mannen wachten op de andere oever of
de tweede boot. Haar acht-jarige zoon staat naast
haar en houdt de wacht met een katapult, die niets
kan uitrichten tegen de onzichtbare vijanden die he
in het vluchtelingenkamp opwachten: honger en
ziekte.
Vertegenwoordigers van het Hoge Commissariaat
voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (U>
HCR) verwachten dat aan het eind van de maand
100.000 Rohingya's uit de deelstaat Arakan naar
Bangladesh zullen zijn gevlucht.
