Leiden
Forse stijging van
aantal autokraken
Babylijkje blijft raadsel
Schulte Nordholt over Pilgrimfathers
Capaciteit voor verbranden
van afval moet verdubbelen
Winkelwagentje verdwaald tussen schillen
VUILVERWERKING
Fiom wil moeder
dode baby helpen
NIEUWSLIJN
Dode man in Oude Rijn
De brandweer heeft gisterochtend een 65-jarige man dood uit
het water gehaald. Het slachtoffer, dat geen vaste woon- of ver
blijfplaats had, werd ontdekt dooreen 24-jarige Leidse vrouw.
Ze haalde haar vriend, en vervolgens twee parkeerwachten erbij,
die in allerijl de brandweer en de politie waarschuwden. Bij een
eerste onderzoek in het AZL zijn geen sporen van geweld ont
dekt. Sectie moet uitwijzen wat de precieze doodsoorzaak is. De
politie gaat er vooralsnog vanuit dat de man niet door een mis
drijf om het leven is gekomen. Volgens bekenden was het slacht
offer slechtziend.
Maaier verwondt plantsoenwerker
Een 41-jarige Warmonder, in dienst bij de directie groen van de
gemeente, is gistermiddag gewond geraakt aan de Gooimeer
laan. De man was bezig de middenberm daar te maaien toen de
ketting van zijn motormaaier knapte. Die sloeg dwars door de
veiligheidskap, de beschermende kleding en de veiligheids
schoen van de man. Hij is met een diepe wond aan zijn voet
overgebracht naar het AZL. De Arbeidsinspectie stelt een onder
zoek in.
Kettingbotsing bestelbusjes
Op de rijksweg Rotterdam-Amsterdam zijn gistermiddag vier
bestelbusjes op elkaar gebotst. De 'kettingbotsing' ontstond na
dat de wagens moesten afremmen voor een file. Eén van de be
stuurders, een 48-jarige Haarlemmer, reageerde te laat en botste
op het voor hem rijdende busje. Dat werd daardoor gelanceerd
en ramde de andere twee wagens. Volgens de politie zijn alle
vier de busjes fors beschadigd.
Forum-avond over beleggen
ken en pensioenfondsen. Er ko-
leiden r,
men onderwerpen aan de orde
De Stichting Leidse Beurscom- als de nieuwe interne markt van
petitie houdt een forum-avond de EG, de ontwikkelingen in
over de toekomst van het beleg- Oost-Europa, de vergrijzing en
gen. milieufondsen. Het forum in de
Er zijn medewerkers uitgeno- Stadsgehoorzaal wordt gehou-
digd van onder meer de Am- den op woensdag 26 februari
sterdamse effectenbeurs, ban- tussen 10.00 en 17.00 uur.
het al dood was toen het daar
werd neergelegd.
De politie heeft nog steeds geen Wellicht brengt een nieuw,
aanwijzingen over het lijkje van uitgebreid onderzoek van het
een pasgeboren jongetje dat Gerechterlijk Laboratorium
zondagmiddag in een plastic daar meer duidelijkheid over.
zak in het park Cronesteyn is De uitslag van dat onderzoek
gevonden. De sectie heeft geen wordt echter pas over een week
duidelijkheid gegeven over de verwacht. Hoewel ze inmiddels
doodsoorzaak. Evenmin is dui- een recherchebijstandsteam op
delijk geworden hoe oud het de zaak heeft gezet, heeft de po-
kind precies was, hoe lang het litie nog geen enkel idee over de
in het park heeft gelegen en of herkomst van het kind.
Dinsdag 18 februari 1992
Het aantal inbraken in auto's heeft de laatste jaren in Lei
den onrustbarende vormen aangenomen. Alleen al in de
periode van 1 december 1991 tot half februari van dit jaar
waren het er maar liefst 234. Een gemiddelde van drie
per dag.
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
Om die ontwikkeling een halt
toe te roepen, wil de Leidse po
litie speciale teams instellen.
„Dat moeten we projectmatig
opzetten, zoiets als het vuur
werkteam rond oud en nieuw",
aldus politievoorlichter D.
Graveland.
Inbraken in auto's halen al
niet eens meer de krant, zo ge
woon zijn ze geworden. De toe
name zet zich de laatste jaren
echter gestaag voort. In 1988
waren er 980 gevallen, in 1989 al
1091 en in 1990 1129. Het aan
tal inbraken van vorig jaar moet
nog worden vastgesteld maar
een nieuwe joename ligt in de
lijn der verwachting.
Helemaal machteloos staat de
politie niet. In 1988 werden 95
verdachten aangehouden die
een groot aantal inbraken op
hun geweten hadden. Een jaar
later werden zelfs 123 personen
voor hetzelfde vergrijp in de
kraag gegrepen. Vaak blijkt het
te gaan om jonge en verslaafde
personen die de ontvreemde ra
dio- en radio-cassetterecorders
verkopen om hun verslaving te
kunnen bekostigen.
Een voorkeur voor een be
paalde buurt of wijk is er niet.
„Het is over de hele stad ver
spreid, waarschijnlijk om de
Kakkkans zo klein mogelijk te
ouden", vermoedt Graveland.
Onuitroeibaar
„Het gebeurt weieens dat ie
mand een paar dagen nadat hij
een autoradio heen gekocht al
weer bij ons is omdat zijn radio
weer is gestolen", aldus een
woordvoerder van auto-hifi
Sjaardema. De auto-, maar ook
oe hifi Indutte probegn haar
steentje bij te dragen in de strijd
tegen de autokraken. De alarm
installaties worden steeds beter.
Al enige tijd is een radio-casset
terecorder op de markt met af
neembaar bedieningspaneel.
Toch houdt dat de dieven niet
tegen. „Negen van de tien scha
degevallen die we binnen krij
gen zijn het gevolg van inbra
ken. Vooral na het weekeinde
aldus een woordvoerder van de
Leidse Autoglascentrale.
„Hoewel het niet als zo n ern
stige vnit) ris bi|\oorbeeld in
braak in een woning wordt ge
zien, is het toch een doom in
het oog. Meer nog dan voor
heen moeten we agenten vrij
maken om specifiek met au
tokraken bezig te zijn. Het blijft
een moeilijk uitroeibaar pro
bleem aid us Graveland
Politie wil speciale teams inzetten
Je ziet die wandelaarster denken: zou ze vanaf die fiets omhoog zijn geklommen? Gezien de temperatuur
is het maar goed dat deze dame alleen maar op een poster prijkt op de hoek van Dr. Lelylaan met de
Haagse Schouwweg.
De posters op verschillende plaatsen in de stad zijn onderdeel van een reclamecampagne van de reisor
ganisatie Vrij Uit. Deze vrij uitbundige reclame-uiting is de zoveelste bloot-poster die we sinds midden vo
rig jaar mogen begroeten. Na de Fa-borsten, het kruis van Madonna en de badpakjes van Hennes en Mau-
ritz gaat deze afbeelding weer net iets verder. Tegen de jaarwisseling weigerde het college van B en W
een waarschuwingsposter tegen vuurwerk met de beeltenis van zangeres Tatjana. De afbeelding zou
vrouwonvriendelijk zijn. toto hifi co kuv&S
Schulte Nordholt was hoogleraar geschiedenis
LEIPEN en cultuur van Noord-Amerika aan de Leidse uni-
De historicus prof. J. Schulte Nordholt houdt zon
dag 23 februari een lezing over The Pilgrim
fathers. Hij spreekt in de Pieterskerk in het kader
van een serie lezingen op zondagmiddag.
De protestantse Pilgrimfathers vertrokken in de
zeventiende eeuw naar Amerika. President Geor
ge Bush van de Verenigde Staten blijkt een af
stammeling te zijn van deze groep vluchtelingen,
die in Leiden rond de Pieterskerk woonde.
versiteit, tot hij in 1983 met emeritaat ging. Hij
schreef verschillende boeken over Amerikaanse
ontwikkelingen. De lezing begint om 14.00 uur.
De voordracht die eind maart wordt gehouden
heeft als motto 'De Pieterskerk in het sociaal-cul
turele leven van Leiden in de middeleeuwen'. De
laatste zondag van april is er in de Pieterskerk een
lezing over het drieluik 'Het laatste oordeel' van
Lucas van Leyden.
UTRECHT»
De capaciteit van afvalverbran
ders moet toenemen met 2,5
miljoen ton tot 5.3 miljoen ton
in het jaar 2000. Uitbreiding van
de verwerkingscapaciteit van
groente-, fruit- en tuinafval (gft)
is een absolute noodzaak. Dit
stelt het Afval Overleg Orgaan
(AOO) in gisteren openbaar ge
maakte plannen voor de jaren
1992-2002.
Het AOO stelt het bevorderen
van het voorkomen van afval en
het hergebruik daarvan voorop,
maar volgens voorzitter H.G.
Ouwerkerk is het irreëel te den
ken zonder uitbreiding van de
verbrandingscapaciteit uit het
afvalprobleem te komen.
Ouwerkerk hoopt dat ge
meenten en provincies als er
beslissingen moeten worden
genomen over vestigingsplaat
sen, niet zullen afhaken onder
het motto 'niet in mijn achter
tuin'. Zonodig zal de minister
van VROM moeten ingrijpen
met een aanwijzing, meent Ou
werkerk.
Het AOO schat dat uitvoering
van het plan in veel gebieden
leidt tot een stijging van de kos
ten voor de burger met 35 tot 40
procent. Voor de Leidse regio
geldt dat in veel mindere male.
Door het sluiten van de Leidse
«uflvabnnding in kragen
burgers uit deze regio de stij
ging al vorig jaar in rekening ge
bracht. Op dit moment is de ge
meente Oegstgeest in Neder
land koploper met reinigings
rechten van boven de 500 gul
den.
Gescheiden inzamelen van
afval leidt volgens Ouwerkerk
zeker niet tot lagere kosten.
\(por gescheiden inzamelen
moeten investeringen worden
gedaan, die aan de burger wor
den doorberekend.
Leiden Zuid-West stond
vorige zomer op z'n
achterste benen vanwege
het plan om aan de
Voorschoterweg een
afvalscheidings- en
composteringsfabriek te
bouwen. De omwonenden
vrezen herrie, stank en
toenemend verkeer in
hun wijk. In de fabriek -
die naast de
rioolwaterzuivering in
Leiden of achter
begraafplaats Rhijnhof in
Oegstgeest moet komen -
wordt een flink deel van
het huisvuil verwerkt tot
compost en biogas. Het
gaat om een nieuwe
techniek, die nog maar op
een paar plaatsen in
Europa wordt toegepast:
in Frankrijk en
Denemarken. Een mini
serie over de vuilfabriek,
die voor honderden
Leidenaars een
nachtmerrie is, maar voor
vele Fransen een mooie
droom die is uitgekomen.
Vandaag deel 1: De
fabriek.
De Franse stad Amiens, onge
veer honderd kilometer van Pa
rijs, is vooral bekend vanwege
de gigantische kathedraal die in
het centrum staat te pronken.
De bijna zwart geblakerde
kerktoren roept de automobilis
ten op de brede lanen in de stad
naar zich toe. Het is niet
vreemd dat jaarlijks vele toeris
ten op deze uitnodiging ingaan.
Wie de kerk van dichtbij be
wondert. raakt onder de indruk
van het perfecte staaltje bouw
kunst dat eeuwen geleden is af
geleverd. De toeschouwer wordt
begroet door de honderden
beelden die de buitenkant van
de hoge kathedraal bekleden.
Sinds enkele jaren heeft de
stad er een tweede pu
bliekstrekker bij. Het is de vuil-
verwerkingsfabriek van de firma
Valorga Process. De installatie
was uniek in Europa, totdat vo
rig jaar in Denemarken een zelf
de soort fabriek ging draaien.
De afvalscheidings- en vergis-
tingsfabriek in Noord-Frankrijk
De installatie werkt alleen 's
avonds en 's nachts, als de
stroom goedkoper is dan over-
dag.
Zo'n twintig vrachtwagens
per dag leveren afval af op het
industrieterrein. Het huisvuil
van Amiens verdwijnt in een
groot, diep gat. Een man in een
groene overall bedient met een
computer de grote grijpers die
het afval op de lopende band
kieperen. Camera's houden het
hele proces in de fabriek in de
gaten. De beelden verschijnen
op één scherm: zappen hoeft
niet.
In de fabriekshal is de lucht
doordringender. Er hangt een
geur van viezigheid, vermengd
met salmiak. Via een ingewik
keld systeem van lopende ban
den vliegt het vuil aan alle kan
ten voorbij. Een magneet plukt
het ijzer uit de afvalberg. „We
moeten opletten, soms zitten er
winkelwagentjes bij, of fietsen.
Dat levert problemen op", ver
telt een van de 22 personeelsle
den van Valorga.
De onderdelen die niet op
nieuw kunnen worden gebruikt,
worden apart verzameld en la
ter verbrand. Glas. textiel en
plastic wordt eveneens geschei
den gehouden om te kunnen
worden hergebruikt. Resten van
planten, groente en fruit komen
met papier in een van de grote
tonnen terecht. Zo'n veertien
dagen ligt het spul daar te rot
Hier worden de grove delen
vermaald voordal het
metaal eruit wordt
gehaald
is de afgelopen tijd bezocht
door zo'n duizend mensen, af
komstig uit allerlei landen: van
Amerika tot Griekenland.
Op een kilometer of tien van
de 150.000 inwoners tellende
stad duikt een immens indus
triegebied op: de zone indus-
trielle Longpré. Het is een gi
gantische bron van activiteit. Er
staan grote fabrieken, met nog
grotere schoorstenen. Alles
rookt en stoomt en draait. Het
bordje met de tekst 'l'Usine de
méthanisation' wijst naar een
uithoek van het gebied, waar
Valorga Process zich bevindt.
Salmiak
Drie hoge ronde torens doemen -
op. Ze zijn lichtgeel gekleurd,
met grijs. Op het fabrieksterrein
hangt de weeë geur van vuilnis
zakken. die te lang ergens staan.
Een overzicht van de weg die het huisvuil aflegt in de scheidings- en composteringsfabriek in het Franse
Amiens. In Leiden komt het gft-afval direct terecht in de vergistingsinstallatie De scheidingsinstallatie is n
dig om uit het gewone afval onderdelen te halen die opnieuw kunnen worden gebruikt.
ten. Na de vergisting wordt het
samengeperst en verwerkt tot
compost. De mest wordt in de
wijnbouw gebruikt, onder meer
in de Champagnestreek. Bij het
vergistingsproces komt biogas
vrij, dat wordt afgenomen door
fabrieken in de nabije omge
ving.
Experiment
De installatie in het Deense
Helsinger - jonger en dus mo
derner - werkt iets anders. In
het gebied ten noorden van Ko
penhagen, slechts door een
smal stukje zee gescheiden van
Zweden, wordt het huisvuil ge
scheiden ingezameld. Het ge
wone afval wordt verbrand, per
jaar wordt 20.000 ton gft in de
fabriek vergist.
De Fransen gooien hun huis
vuil bij elkaar in dezelfde con
tainer. „Het is moeilijk om de
mensen uit te leggen hoe het
werkt, gescheiden inzamelen
met twee bakken in huis. Zo is
de cultuur", zegt voormalig
raadslid Yves Brian^on.
De gemeente Amiens levert
jaarlijks 50.000 ton afval aan. De
Franse fabriek kan 80.000 ton
verwerken. Het gemeentebe
stuur van Amiens onderhandelt
met buurgemeenten, die voor
lopig hun afval nog storten of
verbranden. Dat is namelijk veel
goedkoper.
De Deense fabriek is bere
kend op 20.000 ton gft-afval per
jaar. In de Leidse regio moet
een installatie verrijzen die jaar
lijks de 100.000 ton huisvuil uit
negen gemeenten verwerkt: Lei
den, Leiderdorp, Alkemade,
Zoeterwoude. Oegstgeest. Sas-
senheim. Wassenaar. Warmond
en Voorschoten. „Ik was er zes
jaar geleden al van overtuigd
dat het een goede, milieuvrien
delijke techniek was. Het sys
teem om gas en compost te ma
ken van het afval werkt hier",
zegt Brandon, destijds lid van de
inmiddels opgeheven socialisti
sche parti| I'M I I i.ii nokrifk
nog niet volgebouwd is met
(leiueUjke InmBida», iM MJ
niet meer dan logisch: „Een ex
periment begint altijd klein -
hoewel ik deze fabriek eigenlijk
te groot vind voor Amiens
LEIDEN ROY KLOPPER
Het recherche bijstandsteam is
met 25 man op zoek naar de
moeder van de zondag in het
park Cronesteyn gevonden do
de baby. De hulpverleningsin
stantie Fiom Leiden roept de
vrouw op zich in ieder geval hij
een medische instelling te mel
den. „Ze heeft, zo vlak na de be
valling. geestelijke en fysieke
hulp nodig. Wij hebben be
roepsgeheim. dus wandelen
niet naar de politie", aldus
woordvoerder J. Schrama.
Fiom Leiden (Federatie van
Instellingen voor de Ongehuw
de Moeder) is een hulpverle
ningsinstantie voor zwangere
vrouwen in Leiden en regio. Ze
ontving vorig jaar 82 hulpvra
gen. In drie gevallen zijn de kin
deren uiteindelijk afgestaan
voor adoptie, zeventien vrou
wen ondergingen een abortus.
Alle andere aanstaande moe
ders hebben hun kind gehou
den.
Het aantal hulpvragen hij de
Fiom is groeiende. Dit lijkt
vreemd, gezien de bekendheid
van geboortebeperkende mid
delen. Toch gaat er in de prak
tijk nogal eens het een en ander
mis. De meeste vrouwen die
aankloppen zijn jonge meisjes
die per ongeluk zwanger zijn
geraakt. Maar er zijn ook ge
trouwde VTouwen bij die een
ongewenst kind verwachten uit
een buitenechtelijke relatie Een
andere groep vormen slachtof
fers van seksuele mishandeling
als verkrachting of incest.
Wie zich tijdens een zwanger
schap meldt bij Fiom krijgt een
intensieve begeleiding Als
abortus onmogelijk is of onge
wenst is. worden de mogeflk-
heden besproken om moeder
en kind een goede toekomst te
geven. Zo wordt er naar ge
streefd om de moeder ook na
de geboorte door te laten gaan
met een eventuele studie of
werk. Behalve abortus en af
staan voor adoptie is het moge
lijk de zorg voor de baby tijae-
rn om ie dmgn een plNgou
ders.
Angst
Een probleem is dat de ge
meente Leiden in zwanger
schap geen reden ziet om een
urgentie-verklaring te geven
'voor woonruimte. De Fiom
heeft hierop al verscheidene
malen aangedrongen. Maar ook
de nieuwe regeling voor woon
ruimteverdeling. die volgend
jaar ingaat, voorziet niet in die
voorrang. Dat is volgens de
Fiom een probleem bij de hulp
verlening. Veel moeders komen
in problemen door slechte huis-
sestmg. motfl \.uk Inwo
nen bij familie, hetgeen proble
men kan geven.
Hoewel er inmiddels een om
vangrijk 'vangnet' is voor vrou
wen die ongewenst zwanger ra
ken. blijven sommigen toch
buiten de hulpverlening Dit
blijkt uit de Nota Vondelingen
die het Fiom onlangs samen
stelde. Tussen 1965 en 1985 (de
onderzochte periode) zijn et in
Nederland een kleine zestig
vondelingen geregistreerd. De
meesten waren dood toen ze
werden gevonden.
In sommige gevallen kwam
de identiteit van de moeder aan
het licht. Bijna allen bleken de
zwangerschap voor zichzelf te
hebben ontkend Redenen hier-
vooi wan n omtei tam tam
voor veroordeling door familie
of kerk. of voor verlies van part -
ner, verblijfsvergunning of
baan Ook zj|ti vrouwen Ix-kend
die zijn verkracht en door de
dada btMfl mhi ze hun
mond hidden.
