Rtv show
'Wij zijn Nederlands
beste illusionisten
'Ik kreeg een
prop in m 'n keel
sl
Nozema neemt omroep-
zenders in onderhoud
Van Dis stopt
met talkshow
Dinsdag 18 februan 1992
Redactie: 023-150191/023-150192* INEKE VAN DER MEER JAN VAN DER NAT GERARD VAN PUTTEN Vormgeving: ANDRIES DETMAR
NOB-Dekor gegrepen door nieuw elan
hilversum »jos
Niet dat de wereld de adem heeft ingehouden omdat er
een staaltje van ongekend creatief vernuft ten beste is
gegeven. Maar toch mag de aardbol die de decorafde
ling van het Nederlands Omroepproduktie Bedrijf (NOB Dekor)
gemaakt heeft voor het kersverse Geologisch Museum op het Ar-
tis-terrein in Amsterdam er best zijn. Door middel van onder an
dere een forse hap uit die wereldbol wordt de betekenis van de
geo-, hydro-, atmos- en biosfeer op aanschouwelijke manier
voorgesteld. Dat alles temidden van 'vandalisme-bestendige' vi
trines met resten van gesteentes, planten en dieren van pakweg
een kleine 3800 miljoen jaar geleden tot vandaag, die ook door
de medewerkers van het NOB Dekor zijn bedacht en uitgevoerd.
,,l let zijn nog slechts sprietjes
Uit blanke zoden. Er wacht ons
nog een zwaar jaar", is het be
scheiden, maar tegelijk ook
trotse referaat van Frans ten Ca-
te, de interim-manager van
NOB-Dekor. Ziin woorden gal
men na in de plechtige stilte die
hem omhuift. Bert Looman, de
corbouwer en Piet Harshagen,
uitvoerder van hel NOB Dekor
knikken. Voor alle drie is de bij
drage van het NOB Dekor aan
dat Geologisch Museum van Ar-
tis, dat pas geleden geopend
werd, een demonstratief bewijs
dat 'Het Dekor', na de ellende
van de saneringen, waarbij in
augustus de eerste ontslagen
vielen, weer nieuw elan ver
toont en vief uit het dal aan het
klauteren is.
Sterker nog: volgens Ten Cate
hebben de 130 overblijvers met
/'n allen het break-even point
bereikt. Dat wil zeggen dat het
NOB Dekor, na de miljoenen-
verliezen van de afgelopen jaren
nu financieel gezien 'quitte'
draait. En dat in een paar
maanden tijd.
Gretig
Ze zitten rond de tafel in een
kantoor in het Dekor Centrum
van het NOB, in het hart van
het Hilversumse omroepkwar-
tier. Op tafel liggen grote vellen
uitgespreid: bouwtekeningen
van het interieur van het muse
um. Het kolossale skelet van de
145 miljoen jaar oude Ste-
gosaurus is ingetekend in 700
vierkante meter prehistorische
'illusie', gecreëerd door de me
dewerkers van dat NOB Dekor.
naar een ontwerp van Henk Til-
der. De bol en de tijdkasten, die
periodes omspannen van de al-
gen- tot de zoogdierentijd gel
den als het meest recente voor
beeld van het nieuwe tijdsge
wricht dat het NOB Dekor is
binnengestapt. Een voorstelling
van de binnenkant van de aarde
met een gigantische boortoren
houden de bezoekers nog te
goed van de 'illusionisten' van
het NOB Dekor.
Maar ook de nog prille ge
sprekken met firma Vekoma uit
het Limburgse Vlodrop, wiens
achtbanen over de hele wereld
geëxporteerd worden, horeri bij
de nieuwe uitdagingen. Daar
gaat het bijvoorbeeld over de
produktie van reusachtige, kleu
rige drakenmuilen en andere
fantasievolle geneugten van de
ze spookachtige sprookjeswe
relden. Inmiddels is die samen
werking al op de kermisbeurs
van Keulen gespresenteerd.
Illusionisten. Zo noemen ze
zich graag en met verve. Ze val
len elkaar bij in vermetele voor
beelden. Van de reusachtige
Space-shuttle, die jaren geleden
als een puist tegen de Domto
ren in Utrecht werd geplakt, tot
het draaidecor van Les Miséra-
bles. Van het dorp, compleet
met bruine kroeg en de show
decors in het studiocomplex
van Joop van den Ende in Aals
meer, waar altijd wel medewer
kers van het NOB rondlopen
tot het nepmarmer van het Hil
versumse Raadhuis in Love Let
ters van Linda de Mol. En van
complete Amsterdamse gevel-
wanden voor de film De Aan
slag tot de standbouw op mani
festatie van een spelletjesmag
naat in Parijs.
Met name die opdrachten
van 'buiten de omroep' nemen
de laatste tijd toe. Net als bij
meer onderdelen van het NOB-
bedrijf wordt ook bij het Dekor
Het resultaat van het nieuwe elan bij NOB-Dekor: de aardbol voor het Geologische Museum op het Artister-
rein in Amsterdam. foto gpd
benadrukt dat dit komt omdat
de bureaucratie van vroeger
vervangen is door een nieuw
soort flexibiliteit. En dat het be
drijf prijsbewuster is gaan wer
ken.
Situaties
„juist omdat we alles in huis
hebben, de kennis en de vak
mensen, kunnen we alle op
drachten aan", zo omschrijft
Ten Cate de positie van het van
het NOB-bedrijf tegenover an
dere, concurrerende bedrijven.
„Wij hebben geen problemen,
we hebben alleen situaties",
zegt hij zelfverzekerd, om aan te
geven dat NOB Dekor niet te
rugschrikt voor de gekste op
drachten. Ook niet als het
'spoedgevallen' in het weekein
de betreft.
Materiaal
Min of meer parallel e
nieuwe elan, lopen de
ontwikkelingen op het gebied
van het gebruik van materialen.
Wat in menig bedrijf be
schouwd wordt als een kwalita
tieve achteruitgang, wordt in
NOB gelederen opgevat als een
verworvenheid. „Vroeger ge
bruikten we stevige, degelijke
materialen. Kozijnen van dik
Amerikaans hout bijvoorbeeld
met stevige hoekverbindingen.
Je streefde naar het technisch
perfecte. Wat dat ook kostte. Nu
doe je het zo goed en zo goed
koop mogelijk. Het gaat ons nu
om de kwaliteit aan de buiten
kant. De illusie dus", aldus Bert
Looman.
Een letterlijk oppervlakkige
kwaliteit, waar, door de komst
van de HDTV, echter weer
zwaardere eisen aan worden ge
steld. Althans wat het 'net echt-
gehalte' betreft: de kwaliteit van
de nep en van de fake. «Vroeger
kon je nog wel eens een spijker
tje slaan in een spaanplaat-
wandje. Maar dat zie je zó in je
huiskamer, met die nieuwe
techniek", aldus Piet Harsha
gen. „Voor een tegelwandje
moet je weer echte tegels ge
bruiken, met echte voegen. An
ders val je door de mand."
„Maar pas geleden zag ik vieze,
1
7
M ijn eigen levcnsver-
WI haal ontroerde hem.
m 4 „Ik kreeg een prop in
m'n keel bij het kijken naar
mijn eigen herinneringen. Ik
zou er niets aan weten te veran
deren. Knap gedaan", zei mr.
Max Moszkowicz, nadat hij
twee afleveringen had bekeken
van een dramaserie, die op ba
sis van een reeks strafza
ken is gemaakt.
De NOS laat dinsdag
avond 25 februari via Ne
derland 3 de eerste afleve
ring zien. De voorlopig
acht herinneringen van
Moszkowicz worden ge
loond onder de titel
'Recht voor z'n Raab'.
Moszkowicz: „Als je die
Amerikaanse verfilmingen
van rechtszaken ziet dan
heeft dat niets met de
werkelijkheid te maken.
Deze serie laat precies
zien hoe het hier in Ne
derland toegaat. En dat is
op zichzelf al nuttig, want
de meeste Nederlanders
hebben daar geen idee
van. Ik zou het toejuichen
als camera's voortaan in
de rechtszalen werden
toegelaten. Uiteraard met
toestemming van de ver
dachte."
Herinneringen
Ruim zes jaar geleden
vroeg de toenmalige
hoofdredacteur van het
dagblad De Telegraaf aan
de beroemdste strafpleiter
van Nederland zijn erva
ringen op papier te zetten.
Sindsdien schreef mr. Max
Moszkovicz in totaal met
behulp van zijn dossiers
zo'n 150 herinneringen
aan de mens achter de
misdaad, die inmiddels in
drie boeken zijn gebun
deld.
Aanvankelijk wilde de
TROS de boeiendste ver
halen in tv-drama omzet
ten. Er waren plannen om
de verhalen in samenwer
king met de BBC en BRT
als een internationale co-
produktie te vefilmen. Maar dat
plan kon niet worden verwe
zenlijkt. omdat een en ander de
TROS te begrotelijk werd.
De NOS schakelde scenario
schrijver Gerard Soeteman, die
ooit met de tv-serie Floris zijn
tv-debuut maakte en vervolgens
voor negen populaire Neder
landse speelfilms scenario's
schreef, in.
Moszkowicz: „Soeteman is
Max Moszkowicz ontroerd door eigen levensverhaal
Mr. Max Maszkowicz: „Ik zou niet weten wat er aan
de dramaserie veranderd moest worden, knap ge
daan." .foto gpd
André van den Heuvel als pseudo-Moszkowicz fo-
een paar keer bij me geweest.
Hij heeft ook een paar keer bij
strafzaken met me meegelopen.
En vervolgens herschreef hij
mijn verhalen zo in dialogen,
dat ik het via die teksten al weer
helemaal voor me zag gebeuren
toen ik ze las."
De enige voorwaarde tot ver
filming was vervolgens van de
kant van Moszkowicz, dat hij
zijn veto kon uitspreken als hij
de de acteur, die de rol van ad
vocaat (en dus van Moszko
wicz) zou spelen, niet goed ge
noeg vond.
Moscowicz: „Dat veto bleek
niet nodig toen' ze André van
den Heuvel ervoor uitkozen. Hij,
speelt die rol zo goed, dat ik er
een paar tips voor komende
strafzaken aan -heb overgehou
den."
Lang niet in efk verhaal speelt
Van den Heuvel als strafpleiter
een hoofdrol. In sommige ver
halen zijn verdachten of slacht
offers van een misdaad de be
langrijkste figuren. In elk
haal spelen weer andere actri
ces en acteurs de hoofdrollen.
Bijzonderheid
Een bijzonderheid van de serie
is ook. dat producent Linden
Film BV de afleveringen door
verschillende regisseurs liet ma
ken: „In overleg met de NOS
hebben we kansen willen
scheppen voor jong talent. Het
is een proeftuin voor aanstor
mende dramaregisseurs.
Op grond daarvan en na ken
nisneming van de scenario's
werd de serie elke aflevering
kost ongeveer drie ton, een rela
tief laag bedrag in vergelijking
met andere Nederlandstalige
series financieel onder
steund door het Stimule
ringsfonds Nederlandse
Culturele Omroepproduk-
ties.
Rients Slippens, hoofd tv-
drama NOS: „De kwaliteit
is zo uitzonderlijk goed,
dat we graag meer dan
acht afleveringen willen
maken. Maar daar moeten
we eerst een budget voor
vrij maken en bovendien
is het nog niet zeker of
Soeteman gelegenheid
heeft op korte termijn nog
meer scenario's te schrij
ven." Moszkowicz: „Ik
heb thuis nog pakken dos
siers, die ik nog niet tot
verhalen bewerkt heb."
In het eerste verhaal, dat
de kijkers te zien krijgen,
verdedigt mr. Raab een
Griekse restaurant-hou
der, die van moord wordt
beschuldigd. Eerst zien we
hoe het in het restaurant
toegaat voordat het tot
een conflict met twee in
dringers komt. Pas tijdens
de rechtszaak zien we
Raab in actie: „De acroba
tische demonstratie, die
hij als pleiter in de rechts
zaal geeft, heeft zich in
werkelijkheid bijna pre
cies zo afgespeeld," zegt
Moszkowicz.
De tweede aflevering laat
zien hoe een ongetrouwde
vrouw wordt van veel geld
wordt beroofd door een
onbetrouwbaar huwelijks
bemiddelingsbureau en
hoe ze wraak neemt.
Moszkowicz tot de hoofd
rolspeelster: „U is precies
de juffrouw, met wie ik in
mijn advocaten-werkelijk
heid ook te doen heb ge
had. Een beetje truttig,
ongelofelijk."
Rients Slippens: „De afleve
ringen passen precies in de op
zet van onze Nederland 3-avon-
den op dinsdag. We willen iede
re week op die avonden oor
spronkelijk Nederlands tv-to-
neel laten zien."
('Recht voor z'n Raab', vanaf
25 februari acht dinsdagavon
den lang, Nederland 3, 20.25
uur tot 20.55 uur)
Reclame voor
BRTN-journaal
brussel gpd
WE ZIJN UIT DE PUT geklommen. We
kijken nu net over de rand. Het gezeur
is afgelopen. We kunnen er weer te
genaan. (Frans ten Cate, interim-mana
ger bij NOB Dekor)
hilversum gpd
half vergane gietijzeren spanten
in het Dekor Centrum liggen.
Pas toen ik ze aanraakte, ont
dekte ik dat het heel kunstig ge
verfd hout was", zegt Ten Cate,
bijna nog verwonderd.
Gold het NOB Dekor als
speerpunt van de sanering bij
het NOB, nu geldt het als illu
stratie van wat voor goeds daar
uit voort kan komen. Daarbij
blijft 'flexibiliteit' het tover
woord: de 'nieuwe mentaliteit',
zo benadrukken ze.
„Wij zijn de beste illusionis
ten van Nederland", aldus Ten
Cate. „Het is een mooi, gek be
drijf geworden hier", vult Piet
Harshagen aan. „Als er een de
cor nodig is op de maan, dan
zijn wij de eerste die het maken
en het er naar toe brengen
ook", aldus Bert Looman.
„Ach, we zijn uit de put ge
klommen. We kijken nu net
over de rand", zegt Ten Cate,
wat voorzichtiger. En dan,
krachtdadiger: „Het gezeur is
afgelopen. We kunnen er weer
tegenaan."
De Nederlandse Omroep Zen
dermaatschappij (Nozema) is
van plan vanaf 1 januari 1993
alle uitvoerende werkzaamhe
den met betrekking tot de om-
roepzenders in eigen handen te
nemen. Momenteel wordt het
werk uitgevoerd door PTT Tele
com.
De voorzitter van de Raad van
Beheer van Nozema, A.W.W.
van den Bos, en de bedrijfsdi
recteur van PTT Telecom, A.J.
Driesen, hebben hiertoe een in
tentieverklaring getekend. In
mei moeten de voorstellen voor
een definitieve besluitvorming
gereed zijn.
Hoewel het in eerste instantie
gaat om een intentieverklaring,
is volgens een woordvoerder
van de Nozema eigenlijk al tot
overname besloten. „Tijdens
gesprekken met de PTT rees de
vraag waarom wij de uitvoeren-
hilversum anp
Adriaan van Dis stopt eind april
definitief met zijn literaire talk
show. Wel blijft zijn talent voor
de omroep behouden.
Van Dis heeft negen jaar zijn
praatprogramma voor de VPRO
gemaakt. Vorige week zondag
baarde hij nog opzien met een
interview met de schrijver Sal
man Rushdie.
Van Dis staakt het program
ma volgens de VPRO omdat hij
zich voor een jaar volledig wil
wijden aan het schrijven. Daar
na is hij bereid opnieuw voor de
VPRO-televisie te werken. Wel
ke vorm dat programma krijgt
zal te zijner tijd worden beslist.
de werkzaamheden niet zelf de
den. Dat maakt de coördinatie
makkelijker en misschien ko
men we zelfs goedkoper uit. Op
het moment zijn we alleen nog
maar bezig uit te zoeken hoe we
dat dan in moeten vullen", al
dus de woordvoerder.
De ongeveer honderd PTT-
medewerkers die de werkzaam
heden nu uitvoeren, kunnen bij
de Nozema in dienst treden.
Volgens de woordvoerder is
echter nog niet aan hen ge
vraagd of zij dat ook willen.Als
de werknemers niet voor ons
komen werken, gaan de plan
nen wellicht niet door. Wij heb
ben de kennis nodig die zij in
huis hebben."
Nozema is de zendermaat
schappij die alle Nederlandse
radio- en televisieprogramma's
via de ether uitzendt. Ook pro
gramma's van de Wereldom
roep worden via deze maat
schappij verspreid.
Frisdrankgigant
sponsort Top 40
hilversum gpd
Sinds afgelopen vrijdag wordt
de Top 40 bij Veronica op Radio
3 gesponsord door Coca Cola.
Voor en na het programma is
een stem te horen die meedeelt
dat het radioprogramma door
de frisdrankengigant wordt ge
sponsord.
Opvallend daarbij is dat de
stem bij de 'billboard' dezelfde
is als de stem van de presenta
tor van de Top 40, Erik de
Zwart. De Zwart heeft een apart
contract gesloten met het be
drijf dat de sponsoring voor Co
ca Cola regelt.
De Top 40 op televisie wordt
al door Coca Cola gesponsord.
In een aantal Vlaamse weekbla
den en op het BRTN-scherm is
een reclamecampagne gestart
waarin reclame wordt gemaakt
voor het BRTN-joumaal. De slo
gan van de campagne luidt: „Als
het er op aankomt, kijkt ieder
een naar TV 1". Een reclamebu
reau maakte drie verschillende
advertenties waarin o.a. de
vroegere Sovjetunie, een Bel
gisch thema en de Golfoorlog
aan bod komen.
Kris Borms, hoofdredacteur
van het BRTN-journaal, zegt dat
de campagne accenten legt op
twee belangrijke pijlers van het
journaal: vertrouwen en kwali
teit.
De campagne valt samen met
een belangrijke uitbreiding van
de BRTN-nieuwsdienst, die nu
ook gebruik kan maken van vol
waardige kantoren in Moskou
en Washington.
Beide kantoren zijn voorzien
van personeel, een cameraploeg
en de nodige technische infra
structuur. Een en ander gebeur
de in samenwerking met de
NOS.
10 meest bekeken programma's
van de afgelopen week
1% ki0«fchtheid is ca. 133.000 kijkers van 6 jaar en ouder
programma
O.S. Schaatsen
Studio Hilversum
Ook dat nog
Journaal 20.00 uur
Medisch Centrum West
"ROS 21%
Rying Doctors
Goede tijden
Love Letters
NOS i
KRO
NOS 24%
VARAi 18%
NOS 18%
VARA 18%
RTL-4 18%
TROS 17%
3.220
2.800
2.450
2.440
2.360
2.310
ire/fronAG8U«1M/NOS
STRIPS
BOLLEBOOM
