Kunst
Kees en ik' vallen op
bij Sonneveld-concours
Expositie zonder
kunstlicht in Waag
K&O Noordwijk wil theater
Petra Gospelkoor zet
Bergrede op muziek
Uitleencentrum voor
muziekinstrumenten
Sri
Dinsdag 18februari 1992
Redactie: 071-161400 CEES VAN HOORE ANNEMIEK RUYGROK JAN RUSDAM SASKIA STOELINGA Eindredactie: HENK V*OER POST -Tneevrng: PIET KOOREMAN
11
NIEUWSLIJN
Guns 'n Roses in Kuip
ROTTERDAM - Guns 'n Roses komt voor een eenmalig c
naar Nederland. Op dinsdag 23 juni treedt de groep op in de
Rotterdamse Kuip. Slechts eenmaal eerder was de groep in Ne
derland. Guns 'n Roses bezoekt De Kuip in het kader van eeri
Europese t<
Paul Hockgroep in De Tregter
Het Leidse Café De Tregter aan de Herenstraat heet morgen
avond even 'Birdland'. Dat heeft dit etablissement te danken
aan de naar Charly Parker genoemde 'Birdlandtour', in het kader
waarvan de Paul Hockgroep morgenavond optreedt. Gitarist
Paul Hoek speelt samen met Harry Emmery (contrabas), Cees
Kranenburg (slagwerk) en Ben van Dungen (sopraan- en tenor
sax) zogenaamde Europese jazz. Het gaat daarbij uitsluitend om
eigen composities. De Paul Hockgroep is in januari 1991 opge
richt en in september 1991 kwam de eerste cd 'Fresh Fruit' uit.
Van Tol-Bontenbal exposeert
RIJNSBURG - Joke van Tol-Bontenbal exposeert vanaf 21 febru
ari schilderijen en plastieken in de Rijnsburgse bibliotheek aan
de Smidstraat. De expositie duurt tot 21 maart.
Sprakeloos en Ongehoord
AMSTERDAM - Het Nederlands Filmmuseum in Amsterdam be
steedt in de maand maart aandacht aan de zwijgende film. On
der het motto 'Sprakeloos en Ongehoord - geheimen van de
zwijgende film' wordt een programma gepresenteerd waarin
een minder bekende periode uit de geschiedenis van de film is
te zien. De films en de sfeer van toen worden teruggehaald met
de middelen van nu. Elke avond is er om 20.00 uur één avond
vullende voorstelling.
Concert Gilberto Gil
DEN HAAG De Braziliaan Gilberto Gil komt voor een eenma
lig concert naar Nederland. Op maandag 9 maart treedt hij op in
het Nederlands Congresgebouw in Den Haag. De aanvang van
20.15 uur.
Leidse UB-expositie vertalingen
LEIDEN In de Leidse Universiteitsbibliotheek wordt woens
dag de tentoonstelling 'En Version Originale - Origineel in Verta
ling' geopend. De expositie is georganiseerd door het Institut
Francais de la Haye, de Franse ambassade en de UB. Het eerste
deel van de tentoonstelling bevat vertalingen van Nederlandse
letterkundige werken in het Frans. In het tweede deel, dat uitge
breider is, komen in het Nederlandse vertaalde Franse literaire
werken aan bod. Getoond wordt bijvoorbeeld een vroeg-vijftiën-
de-eeuws handschrift met liederen die aan het Hollandse hof
werden gezongen.
Expositie geschiedenis Lurelei
AMSTERDAM De geschiedenis van Cabaret Lurelei is het on
derwerp van een overzichtstentoonstelling die van 13 maart t/m
17 mei in het Amsterdamse Theatermuseum plaatsvindt. Thea
termaker Eric Herfst, Jasperina de Jong en tekstschrijver Guus
Vleugel vormden in de jaren zestig het vaste driemanschap van
Lurelei. Aan de hand van foto's, programmaboekjes, krantekriip-
sels en video- en geluidsfragmenten wordt de geschiedenis ge
schetst van deze spraakmakende cabaretgroep. Het Amsterdams
Kleinkunstfestival brengt op 19, 20,21 en 25 maart in Theater
Bellevue een programma rondom Lurelei.
de Jong, Ben Rowold,
De kandidaten die optreden
in het concours om de Wim-
Sonneveldcabaretprijs lijken te
zijn geselecteerd op hun vocale
kwaliteiten. Stuk voor stuk zin
gen ze loepzuiver, en twee van
hen noemen hun optreden zelfs
een liedjesprogramma. Zo valt
er een ware rap te beluisteren,
maar ook persiflages op Simon
en Garfunkel, Kate Bush en de
dance classics worden op over
tuigende wijze gebracht. Het is
duidelijk dat deze cabaretgene
ratie haar jeugd in de jaren ze
ventig heeft doorgebracht.
Maar cabaret heeft meer no
dig dan alleen een goed stuk
muziek. Arno van der Heyden
had dat goed in de gaten en
maakte een programma over
een uit een inrichting ontsnapte
psychiatrische patiënt. Maar
zijn overdenkingen, die gaan
het leven,
ontberen een luchtig karakter.
Hij speelt samen met een vrouw
die gedurende het hele optre
den niet spreekt. Dat levert
prachtige verstilde scènes op,
die we eerder drama dan caba-
Fotografie vanuit de hangmat
Beeldende kunst en architectuur. Dat is het thema van een
serie tentoonstellingen, lezingen en debatten die dit jaar
worden gehouden in de Leidse Waag. Centraal staat de toe
nemende belangstelling van beeldende kunstenaars voor ar
chitectuur. Ook wordt de vraag opgeworpen of er sprake is
van een crisis in de bouwkunst, die mogelijk overwonnen
kan worden door een impuls vanuit de beeldende kunst
Lf.DEN.MN RUSDAM^om^matier ^Tw'jken
waardoor een foto een op zich
zelf staand kunstwerk wordt.
Essentieel is de ingenomen
positie door de fotograaf. De fo
to's lijken, op het eerste gezicht,
gemaakt vanuit de hangmat.
Het effect Is voorspelbaar. Ge
maakt vanuit een laag stand
punt dreigen de gevels om te
vallen, is de hemel veelal on
heilspellend, de sfeer beklem
mend. Maar in de foto's van Ros
gaat van het opdoemende licht
ook een bevrijdende werking
uit, soms weer tenietgedaan
door een boom die het zonlicht
verspert.
Kenmerkend voor Ros is dat
hij in zijn fotografische werk al
tijd op zoek is naar het licht;
daglicht dat uittorent boven
sombere muren of deze muren
juist verheldert tegen een don
kere hemel. Licht dat, afhanke
lijk van het tijdstip, telkens an
ders is, maar sterk doet denken
aan het ochtendgloren. De foto
grafische afbeeldingen krijgen
De Amersfoortse kunstenaar
Fred Ros opent de rij exposan
ten. Hij was in 1990 één van de
winnaars van de Koninklijke
Subsidie voor Vrije Schilder
kunst. Ros kiest in zijn tegen
woordige werk de gebouwde
omgeving als onderwerp. Hij fo
tografeert voornamelijk strak
omkaderde en begrensde ruim
ten, meestal een plein of een
binnenplaats. De in De Waag
gepresenteerde foto's zijn ge
maakt in Praag. Maar, de lokatie
lijkt er niet echt toe te doen. Het
zijn willekeurige plaatsen, gefo
tografeerd op een willekeurige
tijd.
Ook het gebouwde is voor
Ros niet van wezenlijk belang.
Zijn werk omvat geen lokkende
gevels of pittoreske doorkijkjes.
De architectuur vormt slechts
een aanleiding tot het uitwer
ken van zijn ideeën over ruim
telijkheid en tijdloosheid. Het
gaat Ros niet om het vastleggen
van een belangwekkend ge-
Een gebouw in Praag, foto van F.G. Th. Ros.
daardoor een beetje schemer
achtige, impressionistische in
slag of een dromerige verlaten
heid.
Ros versterkt dit effect nog
eens door zijn fotografische af
beeldingen af te drukken op pa
relmoerdoek, beter bekend als
bioscoopdoek, dat een hoge
lichtgevoeligheid heeft. Hoe
minder licht op het doek valt
hoe meer contrast ontstaat tus
sen licht en donker. Om dat ef
fect te versterken zijn de
'Rank' en 'Kuip' voldoen niet
NOORDWUK» ERIC WENT
Het is in Noordwijk niet moge
lijk om op een verantwoorde
manier theater te brengen. In
de dorpshuizen 'De Rank' en
'De Kuip' zijn er onvoldoende
faciliteiten om een professione
le voorstelling mogelijk te ma
ken. Bovendien ontbreekt de
sfeer. Daarom moet er zo snel
mogelijk een goede accommo
datie komen om in de plaatse
lijke culturele behoefte te kun
nen voorzien. Dat vindt J. West
geest van de Stichting K&O
Noordwijk. In zijn beleidsvisie
voor 1992 bepleit hij de bouw
van een theater naast de biblio
theek op de Weteringkade.
,,Er is in Noordwijk een ruim
te nodig die niet alleen functio
neel is, maar die ook een zekere
uitstraling geniet." Na twee jaar
praktijkervaring met de Noord-
wijkse theateraccommodaties is
dat voor K&O-bestuurslid J.
Westgeest een uitgemaakte
zaak. Volgens hem voldoen de
gemeentelijke accommodaties
'De Rank' en 'De Kuip' absoluut
niet aan de minimumvoorwaar
den die voor een goede uitvoe
ring van een professioneel thea-
terprodukt nodig zijn. En dat
terwijl er in zijn ogen een sterke
vraag is naar hoogwaardig cul
tureel vermaak in de badplaats.
Wat zijn nu precies de bezwa
ren tegen de bestaande accom
modaties?
J. Westgeest:Als er een thea
tervoorstelling in De Rank is,
moeten we steeds toneelbelich
ting huren omdat de verlichting
daar volstrekt onvoldoende is.
Bovendien ontbreekt het er aan
iedere theatersfeer. De aankle
ding van de garderobe en de
foyer laten veel te wensen over.
Bovendien heeft het gebouw
het imago van een dorpshuis en
dat schrikt veel echte theaterbe
zoekers af. Het gevolg is dat we
vaak met tegenvallende bezoe
kersaantallen zitten.
Het enige alternatief in
Noordwijk, De Kuip, heeft weer
te weinig zitplaatsen (150),
waardoor duurdere voorstellin
gen niet rendabel zijn. Boven
dien is de akoestiek er volgens K
&0 van beduidend mindere
kwaliteit.
Daarom is er nog maar één
oplossing mogelijk, vindt West
geest: „Willen wij in de plaatse
lijke culturele behoefte kunnen
voorzien, dan zal er een theater
zaal moeten komen die aan de
eisen van deze tijd voldoet. Na
tuurlijk moet zo'n gebouw niet
alleen voor die paar voorstellin
gen van ons worden gebouwd.
Er is hier een bloeiend vereni
gingsleven. Bovendien is
Noordwijk een badplaats met
een uitstraling naar de hele re
gio. Met een goed programma,
eventueel ook afgestemd op het
Duitse toeristische publiek,
Een duo dat meer het pad van
het traditionele cabaret volgt, is
'Kees en ik'. Het duo is op de
zelfde manier samengesteld, zij
het dat de man hier de under
dog is. Zij brengen een even
wichtige afwisseling van leuke
liedjes en spitse teksten. Hun
grapjes zijn nooit flauw, ze spe
len goed op elkaar in en zijn on
danks de uiteenlopende karak
ters die ze vormgeven eikaars
gelijken. Dat geeft hun optreden
een meerwaarde, waardoor ze
opvallen tussen de andere ar
tiesten. Dat aan het optreden
met zorg is gewerkt, blijkt niet
alleen uit de scherpe teksten,
maar ook uit de aankleding en
de belichting. Dit tweetal heeft
dan ook de grootste kans om op
23 maart in Amsterdam de Son-
neveldprijs in ontvangst te ne-
Rembrandtlezing
AMSTERDAM ANP
LEIDEN ERIC WENT
'Voorbij de wegen'. Zo heet het
hieuwe muziekproject van het
Leidse Petra Gospelkoor dat za
terdag 22 februari in de Oude-
Vestkerk in première gaat. In
een kleine drie kwartier bren
gen koor, band en solisten een
op de bijbelse Bergrede geïnspi
reerd programma, met teksten
van Jan Blei en muzikale bijdra
gen van Henk Ruiter. Tevens
wordt die avond de gelijknami
ge cd ten doop gehouden.
Ruim acht maanden is er
door het Gospelkoor aan de ver
volmaking van het muzikale
project gewerkt. Uitgangspunt
was de Bergrede, waar Jan Blei
een tekst op schreefi Henk Rui
ter, voormalig toetsenist bij 'Les
Misérables' werd benaderd voor
de composities en arrangemen
ten. Jazz-rock, funk, blues, bal
lads en meer bombastische
stukken zijn de muzikale ingre
diënten die hij aan de teksten
van Blei wist toe te voegen.
Na het première-concert van
22 februari wil het Petra Gospel
koor met 'Voorbij de wegen' de
Nederlandse paden op en lanen
in. Gepland staan optredens in
kerken, scholen en gevangenis
sen. Het Leidse gezelschap is
van plan zo'n drie jaar met het
nieiiwe programma te gaan toe
ren. Aanvang concert 20.15 uur.
lichtspots in de Waag wegge
haald. „Het is de eerste ten
toonstelling die we hier hebben
waarbij geen licht brandt", al
dus Frits Bruins van de Waag.
Wie goed kijkt, ziet dat het in
vallende daglicht een fluorise-
rende uitwerking heeft op het
werk van de kunstenaar.
Ros probeert ook in de toe
passing van verschillende mate
rialen een verandering van kijk
gedrag tot stand te brengen. Hij
drukt zijn foto's niet alleen af op
moet een Noordwijks theater
door een creatieve leiding toch
rendabel te maken zijn. Kijk
maar naar theater Warenar in
Wassenaar. Dat draait toch ook
lekker?"
Als meest gewenste lokatie
voor een Noordwijks theater
noemt Westgeest de Wetering
kade. „Dat is lekker centraal in
het dorp. En als we het theater
dan aan de bibliotheek bouwen,
dan kunnen beide gebouwen
eikaars functie versterken."
Westgeest vindt dat er haast is
geboden. „Bij de start van K&O
Noordwijk gingen wij er vanuit
dat er op korte termijn een be
tere theateraccommodatie zou
komen. Maar nu, twee jaar la
ter, weet de gemeente nog altijd
niet hoe deze problemen in
Noordwijk opgelost moeten
worden. Bij K&O werken we
met allemaal vrijwilligers. Als er
telkens doekjes voor het bloed
en worden gevonden, sluit ik
niet uit dat een aantal van hen
er straks definitief mee stopt."
allerlaatste
voorstelling van
LIEFDESBRIEVEN
met PETRA LASEUR
én JEROEN KRABBE'
vr. 28 februari
LEIDSE SCHOUWBURG
Tel. 071-131943/1311>44
Buma eist
vernietiging
'klassieke'
tophits
AMSTELVEEN THEO HAKKERT
De platen heten allebei 'O For-
tuna', maar veel geluk hebben
ze niet. Weliswaar staan de
singles beide genoteerd in de
top 5 van de Nederlandse hitpa
rades, maar dat zal niet lang
meer duren. De auteursrech
tenorganisatie Buma/Stemra
heeft op last van de erven van
de Duitse componist Carl Orff
de betrokken platenmaatschap
pijen gesommeerd alle exem
plaren van de singles en van de
verzamel-cd's waarop de num
mers staan, te vernietigen. Ook
mag de Nederlandse radio de
opnamen niet meer laten ho-
J. Westgeest van de Stichting K&O Noordwijk (links): „Er is in Noord
wijk een ruimte nodig die ook een zekere uitstraling heeft."
FOTO JAN HOLVAST
Op 22 februari wordt in het Ge
meentearchief Amsterdam «en
extra lezing gehouden over het
archiefonderzoek naar Rem
brandt en zijn werk. De lezing
wordt verzorgd door drs. Dudok
van Heel, mede-auteur van de
Rembrandt-catalogus van het
Rijksmuseum. De gratis toegan
kelijke presentatie begint om
10.30 uur.
Operette ouderen
Stichting Welzijn-Ouderen Sas-
senheimWarmond organi
seert vrijdag in de aula van Ma-
riënhaven een middag-concert
met operettemuziek door ope-
rcttevereniging 'De Trou
badours' uit Oegstgeest. Zaal
open vanaf 14.00 uur.
papier of parelmoerdoek, maar
ook op linnen of een houten pa
neel. Zo presenteert hij foto's
als schilderijen en schilderijen
als foto's.
Ros heeft bij de keuze van
werken de omgeving van de
tentoonstellingsruimte nauwlet
tend in de gaten gehouden en
zelfs enkele werken speciaal
voor de Waag gemaakt. Zo wor
den foto's getoond op een hol of
bol opgespannen doek, waar
door het werk meer diepte
krijgt. Een bijzonderheid is dal
de vorm en ligging van de expo
sitieruimte zelf daardoor lijken
te worden benadrukt. De foln's
werpen zo ook een nieuw licht
op de Waag.
De tentoonstelling van F.G.Tll.
Ros is te zien in de Waag aan
de Aalmarkt 21, tot en met
zondag 1 maart, wo. t/m vr.
van 1200 to 17.00 uur. M. MB
11.00 tot 16.00 uur (za. 22 fe
bruari gesloten) en zo. van
12.00 tot 16.00 uur.
Met goedkope huurinstrumen-
ten de inwoners van Zuid-Hol
land de mogelijkheid bieden het
plezier in muziek maken te ont
dekken. Dat is de doelstelling
waarmee het Provinciaal Uit
leencentrum Muziekinstrumen
ten (PUM) nu al vijf jaar lang
een bijdrage probeert te leveren
aan allerlei muzikale projecten
in het amateurverenigingsleven,
het onderwijs en het sociaal cul
tureel werk. En met succes,
want meer dan 15.000 mensen
hebben de afgelopen jaren met
een PUMinstrument kennis
kunnen maken.
Of het nu gaat om slag-,
snaar-, blaas- of toetsinstru
menten: het Provinciaal Uit
leencentrum Muziekinstrumen
ten heeft het. Dwarsfluiten, fa
gotten, violen, conga's maar
ook complete popsets en instru-
mentenkisten vol Zuidameri
kaans slagwerk, liggen in de
schappen aan de Haagse Raam
straat op eventuele huurders te
wachten. Totaal wisselen bij het
Uitleencentrum zo'n 300 instru
menten, 6 volledige popsets en
13 instrumentenkisten regelma-
ting Jeugdwerk Leiderdorp en
het Leidse buurthuis Matflo du-
regelmatig huurcontracten met
het uitleencentrum afelurigj)
Maar ook het Katwijkse jonge
rencentrum SCUM leent wd
Welke instrumenten li
goed in de verhuurmai
tlgv
eigen
Vijf jaar geleden beslooL de
Culturele Raad Zuid-Holland
tot oprichting van het PUM met
de bedoeling zoveel mogelijk
mensen zo goedkoop' mogelijk
met een muziekinstrument
kennis te laten maken. Met een
startsubsidie van de Provincie
Zuid-Holland werden instru
menten aangekocht en de eer
ste verhuurcontracten afgeslo
ten. Waren dat er in het begin
jaar 1986 nog maar 5. in 1991
'O Fortuna' is een bewerking
in house-stijl van Orffs muziek
stuk 'Carmina Burana' uit 1937.
De erven van Orff is niet om
toestemming gevraagd, zouden
die desgevraagd ook niet heb
ben gegeven en eisen nu via
Buma/Stemra de vernietiging
van beide uitvoeringen. 'O For
tuna' is een hit van zowel 'For
tuna and Satening' als 'Apo
theosis'. Ze stonden vorige
week respectievelijk op num
mer 2 en 5 in de Veronica Top
40.
Bij de betrokken platenmaat
schappijen CNR en Indisc be
raadde men zich gisteren nog
op een reactie. Met de vernieti
ging is nog niet begonnen.
Woordvoerder G.K. Knops na
mens Buma/Stemra: „De zaak
is heel simpel. De producenten
van de platefi hebben aan de
erven van Carl Orff geen toe
stemming gevraagd voor het ge
bruik. De enen hebben tot vijf
tig jaar na het overlijden van de
componist de rechten. Daarom
moeten de pleten worden ver-
pMgi"
i dat e
I 115.
Daarbij wordt uitsluitend met
instellingen in zee gegaan.
Vooral muziekscholen, basis
scholen en club-en buurthuizen
zijn geregelde afnemers van het
PUM instrumentarium. De
Leidse regio blaast daarin een
aardig deuntie mee. Zo maken
de muziekscholen van Alphen.
Leiden, en Zoeterwoude regel
matig gebruik van de leenfacali-
teiten van het provinciale cen
trum.
„leder jaar hebben wij instru
mentale oriëntatielessen .voor
kinderen die een muziekinstru
ment willen gaan bespelen De
kinderen krijgen dan een instru
ment naar keuze voor vier we
ken mee naar huis. Omdat wij
niet zoveel m hula hebben hu
ren wij dan vaak grote hoeveel
heden instrumenten bij het
PUM", aldus L Peijs. directeur
van de Alphense muziekschool.
Ook harmonieverenigingen
uit Alphen. Voorschoten, en
Valkenburg huren wel eens een
PUM-instrument. In het sociaal
cultureel werk zijn het de Stich-
PUM-medewerkster P. van
Eembergen: „Vooral de alt
saxofoon, de hobo en de hoorn
zijn erg populair. Verder is d
ook altijd veel belangstelling
voor het pop-instrumentari
um." Zo'n popset bestaat uit
een vijfdelig drumstel, een ba*
gitaar, twee electrische gitaren
en een drie microfoons zangin
stallatie.
Voor een periode van maxi
maal dertien weken kan een
huurovereenkomst worden
aangegaan. Een enkel instru
ment kost 3.50 per week. Daar
bovenop rekent het PUM 10
gulden administratiekosten per
overeenkomst. Voor een volle
dige popset moet 100 gulden
per week worden neergeteld
rnet een'maximum van 500 gul
den per huurperiodc.
Mondstuk
De kwaliteit van de instrumen
ten is volgens Van Eembergen
'goed' te noemen. „Wij krijgen
hier vrijwel nooit klachten
Maar ieder teruggebracht In
strument verdwijnt ook meteen
voor twee weken naar de onder
houdsafdeling. Daar wordt hel
helemaal nagekeken en cventu
ele reparaties meteen uitge
voerd. Bovendien worden ze
van onder tot boven schoonge
maakt."
Toch kan niet voorkomen
worden dat vooral bij sommige
blaasinstrumenten het mond
stuk behoorlijk te lijden heelt
Uit een recent onderzoek van
het PUM onder zijn afnemers
blijkt dan ook dat daar de mees
te kritiek op is. „Meestal bekij
ken we in zo'n geval of het nog
de moeite is het mondstuk te
vervangen. Maar aJs het even
kan zullen we dat zeker doen
Zo hebben we onlangs op vei
zoek van een aantal muziek
scholen hele dure speciale
mondstukken voor alt-saxo
foons aangeschaft.
De komende jaren wil het uit
leencentrum dat er nog meer
verhuurd wordt tegen dezelfde
lage prijzen. Het PUM is daar
voor deels afhankelijk van der
den. Zo pompte de Provincie
Zuid-Holland jaarlijks 30000
gulden In het centrum, waar
door het mogelijk werd de in
strumenten voor weinig gold fr
verhuren Rinnenkori wordt be
keken of de provincie die steun
de komende vijf jaar opnieuw
wil geven.