Volle buit voor Bonnie Blair
OLYMPISCHE
WINTERSPELS!
Mey voelt hete adem van Jansen
Ritsma rijdt zich warm
voor rit van de waarheid
Canadees ijshockey op hoog niveau
ZATERDAG 15 FEBRUAR11992
GEIR KARLSTAD en langlaufer Ve-
gard Ulvang hebben voor een volks
feest in Noorwegen gezorgd. „De
belangrijkste gebeurtenis voor dit ge
bied sinds de aftocht van het Duitse
leger in 1944", zei de burgemeester
van Ulvangs geboortedorp Kirkenes.
Qiaobo Ye ook op 1000 meter fractie te langzaam voor goud
Niet Gunda Niemann, van wie een goldrush werd ver
wacht, maar Bonnie Blair gaat Albertville als schaatsko-
ningin verlaten. Zij toonde gisteren een typisch staaltje
van Amerikaanse tyuf en vechtlust en werd vervolgens
getracteerd op een portie geluk. Rivale Qiaobo Ye liet op
het beslissende moment een steekje vallen en moest
daarom, net als op de 500 meter, genoegen nemen met
zilver. Blair incasseerde dolblij haar tweede gouden me
daille en die prestatie moet Niemann, voor wie alleen
nog de vijf kilometer wacht, nog maar zien te evenaren.
een bronzen plak in haar bezit.
ALBERTVILLE WYBREN DE BOER
GPD-VERSLAGGEVER
Voor Christine Aaftink was er
weer geen plaats op het erepo
dium weggelegd. Na haar vijfde
plek op de 500 meter finishte
Nederlands hoop in bange da
gen op de dubbele afstand als
vierde. ,,Toch ben ik tevreden",
zei Aaftink. ,,Ik kan terugzien op
een goede race. Tegen een kan
jer als Blair kom ik nog net wat
te kort."
De Amerikanen, toch al gek
op statistieken, zagen Blair met
haar dubbele zege uitgroeien
tot hun 'first lady of speedska-
ting'. Weliswaar veroverde ook
Dianne Holum, die begin jaren
tachtig nog een seizoen trainer
was van Blair, vier olympische
medailles, maar slechts één had
de gouden kleur. Haar ex-pupil
heeft intussen drie gouden en
In Calgary zegevierde Blair
jaar terug reeds op de 500 meter
en finishte zij op de kilometer
als derde.
Ook in een ander opzicht liet
ze haar naam gisteren bijschrij
ven op de lijst van schaatsgroot-
heden. Na de Russin Lydia Sko-
blikova (Innsbruck 1964) werd
de in Cornwall, New York, gebo
ren Blair de tweede sprintster
die op een olympisch toernooi
zowel de 500 als de 1000 meter
wist te winnen. Bij de mannen
slaagde daar alleen Eric Heiden
in. Hij voegde er prompt over
winningen op de drie allround -
nummers aan toe en dankt aan
die ongelooflijke stunt zijn hui
dige status van miljonair. Voor
Blair is volgens Heiden na Al
bertville ook financiële rijkdom
weggelegd. „Het Amerikaanse
publiek heeft weken naar deze
races uitgekeken. Bonnie is nu
een olympische held. Ze gaat
veel geld verdienen."
Geld is voor de 27-jarige Bon
nie Blair niet belangrijk. De uit
straling van de Spelen was voor
haar al voldoende om, na twee
teleurstellende seizoenen, ui
terst gemotiveerd naar Frankrijk
af te reizen. „In 1984 mocht ik
voor het eerst naar de Olympi
sche Spelen. Toen ik bij de ope
ning het stadion binnenkwam,
was ik helemaal onder de in
druk. Nu vind ik het opwin
dend. Ik krijg een kick van de
Spelen."
Met Albertville in zicht deed
zich bovendien een belangrijke
verandering voor in de carrière
van Blair. Op aandrang van haar
ploeggenoten Dan Jansen en
Nick Thometz werd voormalig
sprintkampioen Peter Mueller
uit Duitsland weggelokt en in
zijn vaderland als sprintcoach
aangesteld. Blair leefde onder
hem helemaal op. „Ik was uit
gekeken op Mike Crowe, onze
vroegere coach. Dank zij Muel
ler zijn we een 'winners-team'
geworden. Peter is zo enthou
siast, hij zit boordevol energie."
Toch had het weinig gescheeld
of de hoofdprijs was gisteren
niet in Amerikaanse handen ge
komen. Net als op de 500 meter
opende Qiaobo Ye de aanval op
Blair. die drie ritten voor haar
een tijd van 1.21,90 minuten op
de klokken had gebracht. De
Chinese maakte duidelijk ui
terst zorgvuldig haar tactiek te
hebben bepaald. Ze opende en
kele tienden van seconden
langzamer dan haar concurren
te, maar liet daar een eerste vol
le ronde op volgen die 0,1 se
conde sneller was dan Blair. Ye
zou vrijwel zeker het goud heb
ben veroverd als ze op de
laatste meters door een misslag
niet uit balans was gebracht. Nu
kwam de inwoonster van
Changchung 0,2 seconde te kort
om de tijd van Blair te evena-
Voor Ye betekende het haar
tweede zilveren medaille, maar
het kostte haar moeite blij te
zijn. Ze ontweek de hand van
haar trainer Zhu Chang Yi die
haar een goedkeurend tikje op
de billen wilde geven en trapte
woest met haar schaatsen in net
ijs. Blair haalde opgelucht
adem. „Qiaobo kwam heel
dichtbij", zei ze na de officiële
huldiging lachend.
Aaftink bewees zich gisteren
met een vierde plaats als aan
voerder van de subtoppers. Ter
wijl de mislukte greep naar me
dailles op de 500 meter de Ne
derlandse sprintkampioene
naar eigen zeggen 'een geweldi
ge kater' had bezorgd, had Aaf
tink weinig moeite met het ver
lies op de dubbele sprint. Met
lege handen keert de 25-jarige
Baambrugse terug naar huis.
terwijl ze vooraf werd be
schouwd als een voorname me1
daillekandidate. Aaftink zei ech
ter geen problemen te hebben
met de gedachte dat ze twee
iaar moet wachten op een her
kansing. „Ik zal me moeten ver
beteren ten opzichte van mei
den als Blair, Ye en Garbrccht.
Want in Lillehammer wil ik een
plak pakken."
Beide andere Oranje-sprint
sters finishten in de grijze mid
denmoot. Voor Henna Meijer
betekende de twaalde plaats
niettemin de bevestiging van
een geslaagd seizoen. Als ge
westelijk rijdster plaatste zij zich
verrassend voor de Spelen. Een
uitnodiging om komend sei
zoen in de sprintkemploeg
plaats te nemen lijkt de logische
beloning. Sandra Voetelink stel
de opnieuw teleur. Zelfs de
bronchitis-aanval waarmee de
Heerhugowaardse van enkele
weken geleden was voor coach
Arie Koops maar een half ex
cuus. „Ze rijdt gewoon een se
conde te langzaam."
De kerk
Misschien kunnen
de acht geestelij
ken in het olym
pisch dorp in Brides les Bains
iets doen voor de zo teleurstel
lende Nederlandse schaatsvrou
wen. De priester, de dominee en
de robijn hebben alle tijd, want
tot nu toe hebben ze maar wei
nigatleten kunnen begroeten.
Sporters willen voor de start nog
wel eens een kruisje slaan, maar
daar blijft het bij. In groten geta
le zijn ze niet in de kerk te vin
den. In het café en het casino
trouwens ook niet.
„Je moet de gelegenheid bieden
vertelt pater Duvalle. „Maar wij
beseffen best dat het eerste doel
van de atleten presteren is. Ze
hebben meer te zoeken op de
trainingspiste dan in de kerk.
Vandaag en morgen wordt de
mis opgedragen, zondag is er
een oecumenische dienst en ook
de protestanten kunnen de preek
aanhoren. Het moeteen genoe
gen zijn na alle preken die de
trainers houden voordede spor
ters.
Verrassende zaken hebben zich
in de kerk in Brides les Bains nog
niet voorgedaan. Wat zou daar
dan kunnen gebeuren? Neem
Miinchen 1972. Stond er ineens
een waterpoloër uit Australië,
die wilde trouwen met een meis
jes dat hij in de bierstad ontmoet
had. De bruid had hij meege
bracht, drie dagen later waren
ze getrouwd. Zulke liefdes op het
eerste gezicht hebben zich hier
nog niet voorgedaan.
De geestelijken in de gezamenlij
ke kerk in Brides les Bains zijn
van vroeg tot laat aanwezig.
Ook in de olympische dorpen
van La Plagne, Val d'Isère en Les
Saisies doen ze hun werk. Voor
de geestelijken zelf blijft er wei
nig tijd over om de evenementen
tebezoeken. Pater Duvalle zag
wel voor het eerst van zijn leven
een ijshockeywedstrijd: Canada-
Zwitserland. Van de sfeer en de
ambiance raakte hij onder de
indruk.
Een leerling-priester uit Duits
land heeft meer tijd voor het be
zoeken van wedstrijden.
Gunther Puts verzamelt handte
keningen van olympische me
daillewinnaars. Zijn verzame
ling telt inmiddels 9000 penne-
streken. Puts is op uitnodiging
van het IOC aanwezig in de
Franse Alpen. Geïnviteerd door
Jean Francois Pahud, de toe
komstige directeur van het
olympisch museum in Lausan
ne, die de collectie binnenkort
Sprintkanonnen geven elkaar geen duimbreed toe op de 500 meter
De Teerling van de priesterschool
begon bij de Olympische Spelen
van '72 in Miinchen met zijn
hobby. Inmiddels heeft hij acht
medewerkers. Ze houden zich op
bij de toiletten van de doping
controle, waar geen enkele win
naar van goud, zilveren brons
ontkomt aan het doen van een
plas en het zetten van een hand
tekening.
TON DE RUITER
ALBERTVILLE GOVERT WISSE
Er wordt al maanden reikhal
zend naar uitgekeken, vanmid
dag even over half drie is het
ijs en weder dienende zo ver.
'Uur u' in Albertville. De 500
meter moet het koningsnum
mer worden van het olympisch
schaatsprogramma, met hoofd
rollen voor Uwe-Jens Mey en
Dan Jansen.
De confrontatie tussen de
sprintkanonnen wordt een bot
sing tussen Duitse 'stiel' en
Amerikaanse power. Het sprint
duel roept een beetje herinne
ringen op aan de Seoul-ont-
moeting tussen Carl Lewis en
Ben Johnson. Het is voor Jansen
en Mey alleen niet te hopen, dat
één van beiden in de Johnson-
rol terechtkomt.
In de aanloop naar de Winter
spelen hebben de twee meest
explosieve schaatsers van dit
moment elkaar geen duimbreed
toegegeven. De Berfljnse stu
dent heeft dit seizoen al twaalf
maal een 36'er afgeleverd te
genover Jansen negen. In de to
taalstand staat de parttime pr-
functionaris bij een Amerikaan
se bierbrouwer ook iets achter:
33-26. Jansen werkte zijn ach
terstand op punten drie weken
geleden echter weg, toen hij
Mey zijn zes dagen oude we
reldrecord afpakte. Jansen
scoorde 36.41 en was daarmee
tweehonderdste sneller dan zijn
grote rivaal.
Vanmiddag wordt de beslis
sende knock-out uitgedeeld.
Wie wint, valt niet te voorspel
len. Jansen is misschien het
meest gebrand op een olympi
sche titel. De 26-jarige rijder uit
Milwaukee heeft wat goed te
maken, nadat hij in Calgary als
één van de favorieten zowel op
de 500 als op de 1000 meter op
zijn bips was gegaan. Daarna
was hij dagelijkse kost tijdens
de ontbijtshows van de Ameri
kaanse tv-maatschappij ABC.
Vlak voor Calgary overleed zijn
zuster Jane aan leukemie. Jan
sen besloot toch te starten, met
twee valpartijen als gevolg. Zijn
leed ging er bij de Amerikanen
in als Gods woord in een ouder
ling.
Jansen terugblikkend: „ABC
volgde mij en mijn familie in
die dagen heel close, maar eer
lijk gezegd deed het me niet zo
veel. Anderen maakten daar
meer problemen over. Ik wilde
eigenlijk niet dat de hele wereld
zag wat ik doormaakte, maar ik
had het niet zo in de gaten. De
meeste verslaggevers stelden
zich begrijpend en sympathiek
op. Er waren slechts een paar
journalisten, die wreed waren in
hun vraagstelling. Na Calgary
heb ik duizenden brieven ge
kregen van mensen, die met me
hadden meegeleefd. Ik word nu
steeds weer geconfronteerd met
de geschiedenis van 1988. Dat
laai me tamelijk koud. Ik wist
dat dat met de Winterspelen in
Albertville zaterdag 15 febr.
500 meter op de schaats
Uwe-Jens Mey (Duitsland)
•geboren: 13 december 1963
woonplaats: Berlijn
Olympisch kampioen 1988
winnaar wereldbeken 1987/1988,
1988/1989,1989/1990 en 1990/1991
persoonlijk record: 36,43 sec.
(Davos, 19 januari 1992) -
trainen Joachim Francke I ontmoetingen in dit seizoen
J Mey Jansen
36,91 Berlijn, 22 november 37,02
36,87 Berlijn, 23 november 36,87
36,89 Heereveen, 30 november 36,83
36,79 Heereveen, 1 december 36,86
36,79 Davos, 11 januari 36,72
36,70 Davos, 12 januari 36,86
36,43 Davos, 19 januari 36,60
Dan Jansen (V.S.)
geboren: 17 juni 1965
woonplaats: West Allis, Wise.
wereldkampioen sprint 1988
winnaar wereldbeker 1985/1986
persoonlijk record: 3626 sec.
(Calgary, 30 januari 1991)
wereldrecord: 36,41 sec
(Davos, 25 januari 1992)
trainer. Peter Mueller
wereldranglijst aller tijden
36,23 sec. Thometz (V.S.)
36,26 sec. Jansen
36,40 sec. Fokitsjev (Sov)
36,43 sec. Mey
36,49 sec. Zjelezovski (Sov)
Miyabe (Jap)
Dan Jansen, één brok dynamiet. In Albertville wil hij op de 500 meter de
herinnering aan zijn mislukte optreden In Calgary voorgoed uitwissen.
FOTO CPA
aantocht zou gaan gebeuren." hebben, elke meter van lansen
nauwgezet. De schaatsende
FamlIie-drama SiS
wekkende dijpartijen beschikt,
acht zich'niet kansloos. „Ik heb
de post-olympische periode altijd tegen Mey opgekeken en
Het familie-drama heeft Jansen
geen windeieren gelegd. Hij
graag geziene gast bij
stellingen en bedrijven om een
speech te houden. De spreek
beurten leverden dan wel geen
goud, maar wel veel geld op.
Net als tijdens de zegetocht
eerder deze week van Bonnie
Blair volgt een tiental CBS-ca-
mera's plus veel Amerikaanse
sporters, die zelf even vrijaf
wist in mijn hart, dat ik hem
niet kon verslaan. Dat ligt nu
anders. Dat ik Mey vlak voor Al
bertville zijn wereldrecord heb
ontfutseld, komt me goed uit.
Dat was een mooi moment om
hem nog even een tik te geven."
Uwe-Jens Mey. die sprint als
een kat, had het wereldrecord
sinds 14 februari 1988 in bezit.
Op die dag liet hij Jan Ykema in
Calgary achter zich en werd
olympisch kampioen. Vandaag
hoopt hij zijn titel, net als zijn
voorbeeld Erhard Keiler in 1972,
met succes te verdedigen.
In de periode tussen Calgary
en Albertville heeft zich voor de
student aan de Sporthochschule
für Körperkultur in Berlijn veel
gewijzigd. In de tussenliggende
periode viel eerst de Muur en
werden later de beide Duitslan-
den herenigd. „Wat mijn sport
betreft is er voor mij nog niet zo
veel veranderd. Ik train nog
even hard. Maatschappelijk ligt
dat anders. De staat heeft altijd
gezegd, dat ik als dank voor be
wezen diensten na mijn
schaatscarrière aan een baan
zou worden geholpen, maar ik
moet het nu zelf uitzoeken. Dat
houdt me wel bezig. Ik heb
steeds het plan gehad om, als ik
afgestudeerd ben, trainer of
coach te worden. Daarvan zie ik
nu maar af. Er valt als coach
geen droog brood te verdienen.
Er staan al honderden trainers
uit de vroegere DDR werkeloos
aan de kant toe te kijken. Na Al
bertville hoop ik snel mijn di
ploma te halen en wil ik iets on
dernemen in de sportmarke
ting. Zo iets als wat Hein Ver
geer doet. Dat heeft wel toe
komst."
Mey's sollicitatiebrieven krij
gen ongetwijfeld meer waarde,
als hij met goud in de achterzak
een directiekamer binnenstapt.
Na Calgary kreeg hij 25.000 Ost-
marken („Een hoop geld, maar
ik kon er niets mee, want er was
eenvoudig niets te koop") in de
handen gedrukt, ditmaal hoopt
Mey op een baan.
De sta-in-de-weg heet Jansen.
Dat beseft Mey, die door pech
achtervolgd nog altijd geen we
reldtitel sprint in bezit heeft,
zich maar al te goed. „Jansen is
dit seizoen vooral mentaal stuk
ken sterker geworden.
ALBERTVILLE WYBREN DE B
GPD-VERSLAGGEVER
Op de persconferentie na afloop
van de vijf kilometer riep win
naar Geir Karlstad donderdag
avond Falko Zandstra uit tot de
te kloppen man op de 1500 me
ter. Dat de Noor daarmee zijn
ploegmakker Koss passeerde
zou uitgelegd kunnen worden
als een vorm van tactiek.
Karlstad ontkende dat echter
ten stelligste: „Nog vóór Zand
stra ook maar één wedstrijd bij
de senioren had geschaatst,
werd hij door de Noorse pers al
uitgeroepen tot de nieuwe
schaatskampioen. Jullie hebben
een Koss-complex, maar wij za
ten al vóór we het ijs opstapten
met een Zandstra-complex."
In het spoor van de twee su-
per-milers Koss en Zandstra
volgt een hele rij outsiders. Vari
ërend van sprinter Igor Zjelezo
vski tot het 'eeuwige talent' Eric
Flaim. Daar tussen bevindt zich
ook Rintje Ritsma. Het slapie
van Zandstra kan een flauw
lachje niet onderdrukken wan
neer hem de voorspelling van
Karlstad wordt voorgelegd.
„Falko en Koss zijn favorieten,
samen met mij. Op de 1500 me
ter ben ik te goed om een out
sider te zijn. Maar als anderen
mij wél als outsider beschou
wen, prima hoor."
Ritsma, kleizoon van een
skütsjeschipper, is één van de
weinige Nederlanders die deze
Winterspelen nog niet in beeld
is geweest. Voor de vijf kilome
ter was hij niet goed genoeg.
Maar wie veronderstelt dat de
tweede Fries uit de kernploeg
louter naar de Haute Savoie is
gereisd om mee te doen, zit er
naast. Ver naast zelfs. In minder
dan een jaar is het 21-jarige
Lemster kemploeglid uitge
groeid van een anonieme
schaatser tot een zelfverzekerde
vedette. Bij die metamorfose
past een kritische vooruitblik
naar de dag van morgen.
„Ik verwacht mezelf op het
podium. Het kan goud zijn, het
kan brons zijn." Blufpoker
speelt hij niet, want arrogantie
is hem vreemd. Ritsma baseert
zijn voorspelling op de impone-
Rintje Ritsma (rechts) en Dan Jansen lachen elkaar toe aan de voor
avond van de 500 meter. Voor de Fries geldt de sprint als een opwar
mertje voor de 1500 meter. De Amerikaan gaat vanmiddag daarentegen
voor goud. FOTO AAIP
rende ontwikkeling die hij deze Zandstra en ploeggenoot Le
winter doormaakt en op de r
sultaten die daaraan gekoppeld
zijn. „In Berlijn was ik op de
1500 meter vijfde. Het viel wei
nig mensen op, maar toen al
merkte ik dat ik heel sterk was.
Daarna ben ik bij alle wedstrij
den op de 1500 bij de eerste
drie geëindigd. Koss, Zandstra,
Söndral, Adeberg, ik heb ze alle
maal verslagen. Moet ik dan nu
zeggen: als ik bij de eerste zes
kom, ben ik tevreden?"
Vandaag start hij eerst nog op
de 500 meter. Maar de sprint
staat uitsluitend in het teken
van de metrische mijl, die 24
uur later wacht. „Ik ben hele
maal gefixeerd op de 1500. De
500 is een training, maar wel
een nuttige training. Ik heb nog
geen wedstrijdritme op deze
baan, dat moet ik vandaag op
doen. Ja hoor, één rondje kan
daarvoor genoeg zijn. Het gaat
ook om de sfeer die rond een
wedstrijd hangt. Het is lekker
om die even te voelen, voor het
gaat beginnen. Ik ben hier nu
ruim een week en ik heb nog al
lerminst het gevoel dat ik bij
Olymische Spelen ben. Morgen
moet ik dat gevoel wél hebben,
daarom is die 500 meter be
langrijk. Dat ik misschien als
twintigste eindig, maakt niet
Donderdag, toen zijn maatje
Visser het eerste eremetaal voor
Nederland binnen haalden, lag
Ritsma met de benen languit op
bed naar de televisie te kijken
Hij noemt het zilver en brons
van zijn teammakkers een mooi
begin, maar de dag had volgens
hem nog mooier kunnen zijn.
„De omstandigheden waaron
der werd geschaatst, waren ver
schillend. En dat mag toch niet
op de Olympische Spelen. Dit is
het belangrijlcste toernooi sinds
jaren, hier trainen mensen jaren
voor, dan is het verschrikkelijk
als de omstandigheden ongelijk
zijn
Dat is ook zijn enige vrees
voor morgen. „Als het heel
mooi weer is, kunnen er verras
sende dingen gebeuren. Trou
wens ook als net heel slecht
weer is, als het giet van de regen
bijvoorbeeld. De toppers zitten
redelijk dicht bij elVaar, hele
kleine dingen kunnen beslissen
over de medailles. Het kan best
zo zijn dat ik zesde word, maar
normaal sta ik in de top drie
Dat is ook de gedachte waarvan
ik moet uitgaan."
Aan zijn techniek zal het niet
liggen. „Met mijn negentig kilo
ben ik normaal te zwaar voor
deze baan, op dat halfzachte ijs
Maar op de 1500 kan ik dat
compenseren met mijn kracht."
MERIBEl «SIP
Canada, het moederland van het ijshockey, is terug op weg naar de top. Nadat voornamelijk -a
nadese amateurs het in de laatste dertig jaar steeds hadden moeten afleggen, hebben de verande
ringen in Oost-Europa de Noordamerikanen in de goede richting geholpen. Ook de Sovjetunie en
Tsjechoslowakije hebben hun beste spelers aan de Noordamerikaanse profcompetitie moeten af
staan en in het GOS, noch in Tsjechoslowakije, is die aderlating passend opgevangen.
Canada kent sinds jaren zijn beperkingen en heeft die proberen op te vangen door een /eer de
gelijke voorbereiding van de best beschikbare spelers. Die opzet bewijst zijn nut. De ploeg van
coach Larry King was gisteravond veel slagvaardiger dan de Tsj„choslowaken (5-1), die eerder In
groep B van de GOS hadden gewonnen.
Canada heeft morgen aan een gelijkspel tegen het GOS genoeg voor de eerste plaats in de groep
De Russische ploeg speelde met Frankrijk (8-0) en Zwitserland behield zijn kans op de vierde
plaats door Noorwegen met 6-3 te verslaan.
Christine Aaftink verlaat Albertville met opgeheven hoofd. „Tegen een kanjer als Blair kom ik nog net wat te
kort." foto an
