Binnenland
Leveranties
aan Taiwan
opgeschort
Kamerleden kibbelen over
een plekje voor de camera
Van Vollenhoven
pleit voor fietser
Scheiden
wordt stuk
eenvoudiger
Kopuit zag NIW als spreekbuis joods Nederland
Ambtenaar is stuk
minder handtastelijk
Alle verdachten diefstal
Van Goghs aangehouden
Woensdag 12februari 1992 Redactie: 023-150225 «JANINEBOSMA* Al
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD). Inter Press Service (IPS).
D FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: CLARA KEMPER
NIEUWSLIJN
Abdul Karim El-Eryani, minister van buitenlandse zaken van Yemen,
heeft premier Lubbers en minister Van den Broek deze week be
zocht om hen te bedanken voor de Nederlandse steun aan het
straatarme land in het Midden-Oosten. Nederland en Duitsland zijn
de enige twee westerse landen die Yemen niet hebben „gestraft"
voor zijn houding tijdens de Golfoorlog, aldus El-Eryani. Yemen
heeft nooit de Iraakse invasie van Kuwayt goedgekeurd, zo zei de
minister. Zijn land wilde een vreedzame oplossing van de crisis en
stemde daarom als lid van de Veiligheidsraad tegen resoluties die
het militaire optreden van de anti-lrak-coalitie mogelijk maakten.
foto anp ed oudenaarden
Gebruik openbaar vervoer stijgt
Het aantal kilometers dat met het openbaar vervoer werd afge
legd, is vorig jaar met 21 procent gestegen. Het autogebruik
bleef ongeveer gelijk. Het gebruik van de fiets daalde met bijna 2
procent. Dat blijkt uit gegevens van het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS). In totaal legde de Nederlandse bevolking vorig
jaar bijna 175 miljard kilometer af, drie procent meer dan in
1990. In 1980 bedroeg de zogeheten totale mobiliteit nog 143
miljard kilometer.
Minder woningen gebouwd in 1991
In 1991 zijn bijna 85.000 woningen in aanbouw genomen. Dat is
13 procent minder dan het jaar ervoor. Het aantal voltooide wo
ningen liep terug met 15 procent tot bijna 83.000. Dat blijkt uit
gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek. De daling
deed zich in alle provincies voor, met uitzondering van
Flevoland, Groningen en Drenthe.
Eierschalen als meststof
Het Produktschap voor Pluimvee en Eieren overlegt met de
overheid om in de wet eierschalen te erkennen als kalkmeststof.
Dan kunnen deze eierschalen in de landbouw worden gebruikt
in plaats van kalk. De landbouw gebruikt jaarlijks 100.000 ton
kalk. Nu wordt jaarlijks ongeveer 10.000 ton eierschalen op de
vuilnisbelt gestort. Deze schalen zijn echter uitstekend als kalk
meststof in de landbouw te gebruiken.
DEN HAAG GPD
De procedures voor echtschei
ding worden een snik eenvou
diger. Een grote meerderheid
van de Tweede Kamer gaat ak
koord met een versoepeling en
verkorting van echtscheidings
procedures.
Het wetsvoorstel behelst on
der meer de vervanging van een
lange dagvaardingsprocedure
door een veel kortere verzoek
schriftenprocedure. De nieuwe
procesgang moet minder aan
leiding geven tot nodeloze ver
scherping van conflicten tussen
scheidende echtgenoten.
Verder wordt het mogelijk om
al kort na het sluiten van het
huwelijk te scheiden. De wacht
termijn van één jaar verdwijnt.
Een andere belangrijke wijzi
ging is het schrappen van het
zogeheten schuldverweer. Tot
nog toe kan één van de echte
lieden een scheiding succesvol
tegenhouden, als wordt aange
toond dat de de schuld ligt bij
de echtgenoot die scheiding
heeft aangevraagd.
Alleen de klein-rechtse frac
ties van SGP, GPV en RPF zijn
tegen de wetsvoorstellen. Zij be
schouwen het huwelijk als een
keuze voor het leven.
OP ZEKER-
SPELER
Intensivering banden met China
Het kabinet zal hoogstwaarschijnlijk geen medewerking
verlenen aan wapenleveranties aan Taiwan. In plaats
daarvan mikt de regering op een intensivering van de
economische samenwerking met China. Het moet daar
bij gaan om vergroting van de handelsbetrekkingen en
om Chinese investeringen in ons land.
moet dan wel concreet iets te
rechtkomen", zei Van den
Broek. Achter de schermen
wordt getracht daarvoor garan
ties van de Volksrepubliek te
krijgen.
De PvdA is het eens met de
DEN HAAG GPD-ANP
Tijdens een debat over de leve
ring van onderzeeboten aan
Taiwan, erkende minister Van
den Broek van buitenlandse za
ken dat hij enkele weken gele
den ambassadeur Wijnaendts
naar Peking heeft gestuurd om
na te gaan of het Chinese beleid
voor wapenleveranties aan Tai
wan is gewijzigd.
Van den Broek deed dit, om
dat China de levering aan Tai
wan van rompen voor fregatten
zónder bewapening door Fran
se bedrijven heeft toegestaan.
Nederland sloot echter in 1984
met China een overeenkomst
om geen wapenleveranties aan
Taiwan te doen.
In Peking kreeg Wijnaendts te
horen dat schending van de
overeenkomst met een beroep
op gewijzigde omstandigheden
op zeer ernstige bezwaren zou
stuiten. De onderlinge politieke
economische betrekkingen
opstelling van het kabinet. Het
CDA ook, maar de christen-de
mocraten zetten vooralsnog
vraagtekens bij de garantie dat
de handel met China zal wor
den uitgebreid.
Het kabinet zal vrijdag nog
maals over de zaak praten. Mo
gelijk zal de regering de komen
de dagen proberen meer toe
zeggingen van de Chinezen los
te krijgen. Hierdoor zou een na
deel voor de werkgelegenheid
dat kan ontstaan als Taiwa
nese orders wegvallen kun
nen worden opgevangen door
Chinese beloften.
Ir. H. den Duik, directeur van
de Rotterdamse Droogdok
maatschappij (RDM), de werf
die de onderzeeboten zou gaan
zouden daardoor ernstig en blij- bouwen, is bezorgd over de
vend worden geschaad.
Van den Broek betoogde gis
teren dat het kabinet zich wil
houden aan de overeenkomst
met China, maar dat de Volks
republiek zich dan ook aan het
akkoord van 1984 moet houden.
laatste politieke ontwikkelingen.
De directeur van de RDM houdt
overigens nog rekening met de
mogelijkheid dat zijn bedrijf wel
toestemming krijgt om techni
sche kennis aan Taiwan te leve
ren, zodat het land in staat
„Van de toen beloofde hechtere wordt gesteld de schepen zelf te
economische samenwerking bouwen.
De 150 leden van de Tweede
Kamer kissebissen over wie
waar mag zitten in de nieuwe
vergaderzaal. Het is dringen om
een plekje op de voorste rij, dat
is wel duidelijk voor wie zijn oor
in de wandelgangen te luisteren
legt. En dat allemaal om het oog
van de vaste televisiecamera's
van de NOS, die de debatten in
zaal zullen registre-
De grote ronde ruimte naast het
Binnenhof waarin Kamer vanaf
28 april de verrichtingen van de
regering gaan beoordelen, heeft
twaalf zetels op de eerste rij. De
tv-camera die vanaf een veran
kerde plek in de muur de zaal
„inkijkt", bestrijkt natuurlijk
vooral de voorste rijen. Wie
zichzelf dus vaak op tv wil zien,
dient daar een plaats te be
machtigen. De voorzitters van
de fracties, die meer privileges
hebben dan gewone kamerle
den, willen dus graag op de eer
ste rang zitten. Theoretisch is
dat geen enkel probleem, want
er zijn negen politieke partijen
in de Kamer vertegenwoordigd.
Dan zouden er nog drie stoelen
overblijven voor het voetvolk.
Maar zo werkt het niet. Het
machtsspel tussen de fracties is
de laatste weken ontaard in een
heuse stoelendans. Het CDA.
met 54 zetels de grootste partij,
claimt vier frontzetels op de
rechterflank van de zaal, waar
van eentje voor fractieleider
Brinkman. De PvdA, met 49 ze
tels de tweede partij, wilde haar
aanvoerder Wöltgens derhalve
ook met drie fractiegenoten aan
de linker kant van de zaal posi
tioneren. Dat ging Groen Links
(6 zetels, vijfde partij) te ver. Ria
Beckers wil ook vooraan.
Inmiddels hebben al diverse
'plaatjes' van de nieuwe zetelin
deling de ronde gedaan door de
kamergebouwen. Dezer dagen
werd een voorlopig compromis
bereikt. Het CDA krijgt de vier
zetels op de eerste rij, de WD
en D66 krijgen er elk twee en de
PvdA mag met drie kamerleden
in de camera kijken. Beckers zit
dan moederziel alleen op de lin
ker hoek naast een PvdA'er.
Klein rechts (SGP 3 zetels, GPV
2 zetels en RPF 1 zetel) neemt
genoegen met plaatsen achterin
de zaal En vast staat dat Jan
maat van de Centrumdemocra
ten de achterste stoel uiterst
rechts in de zaal krijgt. Buiten
het blikveld van de camera.
amsterdam anp
„Als God het samenlezen zou verbieden,
zouden we nog veel meer abonnees heb
ben." De hartekreet van menig hoofdredac
teur werd enkele jaren geleden verwoord
door Mau Kopuit. Toch had hij geen in
greep van hoger hand nodig. Onder Kopuits
leiding groeide het Nieuw Israëlietisch
Weekblad (NIW) uit van een blad dat vooral
voor de familieberichten werd gelezen, tot
een podium waar alle stromingen binnen
joods Nederland aan het woord konden ko-
Mau Kopuit overleed maandag op 62-ja
rige leeftijd in zijn woonplaats Amsterdam.
Sinds 1971 was hij hoofdredacteur yan het
oudste joodse weekblad van Europa. Daar
voor werkte hij bij het Algemeen Handels
blad. Kopuit zag het NIW als de spreekbuis
van joods Nederland. Het blad moest vol
gens hem de discussie binnen loods Neder
land levend houden. Daardoor was hij meer
geliefd bij zijn lezers dan bij de bestuurders.
Behalve over misstanden in eigen kring
kon Kopuit zich opwinden over het onrecht
dat de joden in de wereld werd aangedaan.
Zijn laatste wapenfeit was een felle aanval
op het KLM-handboek, waarvan het hoofd
stuk over joodse passagiers talrijke onjuist
heden bevatte.
Maar Kopuit geloofde niet in een ople
vend antisemitisme in Nederland. De rap
porten van de Stichting bestrijding antise
mitisme (Stiba) en soortgelijke van het Cen
trum Informatie en Documentatie Israël
(Cidi) werden dan ook steevast door het
NIW gekraakt.
Wel verwierp Kopuit, die als onderduiker
de jodenvervolging oorlog had overleefd, de
laffe houding van de Nederlandse bevol
king. „De moffen hebben de joden apart
gezet en de Nederlanders hebben dat geto
lereerd", zei hij twee jaar geleden in een in
terview in Elsevier.
Gevraagd en ongevraagd gaf Kopuit zijn
mening over allerlei zaken. Soms deed hij
dat zo goed, dat een ander er gebruik van
maakte. Een artikel van zijn hand op de
opiniepagina van NRC Handelsblad over de
zaak Aram Brucker, die niet tot het joodse
Maimonides-lyceum werd toegelaten, werd
in zijn geheel als pleitrede gebruikt door de
advocaat van het Opperrabbinaat van Ne
derland, zeer tot ongenoegen van de au-
'Onderzoek oormerken misleidend'
Het onderzoek dat staatssecre
taris Gabor heeft laten uitvoe
ren naar de problemen met
oormerken voor runderen is op
verkeerde wijze uitgevoerd. De
conclusies uit het onderzoek
zijn dan ook misleidend en on
juist. Dat stelde de Stichting
Diervriendelijke Registratie voor
Runderen gisteren.
Uit het onderzoek bleek vol
gens Gabor (landbouw, natuur
beheer en visserij) dat 88 pro
cent van de bedrijven geen pro
blemen heeft met de oormer
ken. Gabor weet de ontstekin
gen waar sommige bedrijven
mee kampen aan de bedrijfs
voering. De stichting zegt deze
bewering te ervaren als een be
lediging voor de veehouders.
Volgens de stichting is het on
derzoek fout uitgevoerd. In het
onderzoek werd aan zo'n 1.500
veehouders telefonisch ge-
vraagd of er op hun bedrijf
sprake was van etterende ont
stekingen. Andere veel voorko
mende problemen zoals zwel
ling van de oren, uitscheuren
van de merken, lusteloosheid
en kalversterfte konden de vee
houders niet melden.
Meer vunzige opmerkingen en gebaren
een ongewenst gebaar. 13 pro:
cent intimideerde een collega
tijdens een 'woordenwisseling
die gepaard ging met een ge
baar'. Dat is vijf maal zo veel als
in de periode daarvoor.
De straf voor over de schreef
gaande ambtenaren was in de
meeste gevallen een berisping
van de chef. Soms werd ook ge
kozen voor een gesprek tussen
chef en aangeklaagde of voor
overplaatsing van de boosdoe
ner. Het is overigens niet duide
lijk hoe de uitkomsten van het
onderzoek zich verhouden met
seksuele intimidatie bij com
merciële bedrijven.
Het kabinet wil werkgevers
wettelijk verplichten maatrege
len te nemen tegen deze vorm
van intimidatie op het werk.
Daartoe zal een speciale bepa
ling worden opgenomen in de
Arbeidsomstandighedenwet, zo
zei staatssecretaris Ter Veld (so
ciale zaken) gisteren.
In de wet komt een definitie
van seksuele intimidatie. Werk
gevers worden verplicht maat
regelen te nemen die werkne
mers tegen seksuele intimidatie
beschermen. Bovendien moe
ten werkgevers een samenhan
gend beleid op dit terrein gaan
voeren. Daarin dienen drie za
ken centraal te staan: het géven
van voorlichting, het aanstellen
van een vertrouwenspersoon en
het instellen van een klachten
procedure.
Ambtenaren bij de rijksoverheid
zijn minder handtastelijk ge
worden. Zij maken echter wel
meer vunzige opmerkingen en
dito gebaren. In de afgelopen
twee jaar zijn bij alle ministe
ries, de Belastingdienst, de Al
gemene Rekenkamer en de
Tweede Kamer 164 klachten
binnengekomen bij de speciaal
aangestelde vertrouwensperso
nen.
Bijna alle klachten werden
door vrouwen ingediend.
Slechts vier mannelijke ambte
naren dienden een klacht in.
Dat blijkt uit het rapport 'Eva
luatie van het beleid van de
rijksoverheid ter bestrijding van
seksuele intimidatie', dat in op
dracht van het ministerie van
binnenlandse zaken is opge
steld.
Ruim de helft van de klachten
had betrekking op 'woorden'.
Dat is een stijging vergeleken
met de jaren 1987 en 1988 van
20 procent. Bijna eenvijfde van
de betrokken ambtenaren
klaagde over 'handtastelijkhe
den, al dan niet gecombineerd
met een woord of gebaar'. Dat
is volgens het rapport een op
merkelijke daling. Want de ja
ren daarvoor bleek de helft van
de klagers nog last te hebben
van handtastelijkheden.
Vijftien procent van de be
schuldigde ambtenaren maakte
Maria onderging gisteren haar maandelijkse 'verschijning' op het Binnenhof. Elke maand zetten enkele deelnemers de heilige maagd een middag
op het dak van hun bestelwagen in het centrum van de Haagse politiek, uit protest tegen de Nederlandse abortuswetgeving, foto anp koen suyk
„Fietsers mogen niet langer de
dupe zijn van het recht van de
sterkste in het verkeer. Zij moe
ten dezelfde rechten krijgen als
de andere verkeersdeelnemers."
Dat zei Mr. Pieter van Vollenho
ven, voorzitter van de Raad voor
de Verkeersveiligheid, vanmid
dag op een symposium in Apel
doorn. Volgens Van Vollenho
ven verhoogt de huidige wetge
ving de onveiligheid van de fiet-
Van 50.000 gewonden die
jaarlijks in het verkeer vallen,
zijn er 11.500 fietsers. Van hen
worden er drieduizend in het
ziekenhuis opgenomen. Maar
uit onderzoek van de Stichting
Wetenschappelijk Onderzoek
Verkeerveiligheid (SWOV) blijkt
dat slechts één op de negen ge
wonde fietsers daadwerkelijk in
de statistieken terechtkomt. Dat
zou betekenen dat het werkelij
ke aantal slachtoffers met de
fiets rond de 100.000 ligt. Jaar
lijks vinden ongeveer 300 fiet
sers de dood in het verkeer.
De fietsindustrie moet daar
om meer onderzoek verrichten
naar de veiligheid van de fietser.
In de auto-industrie gebeurt dit
al jaren. Zo moet volgens Van
Vollenhoven meer aandacht
worden besteed aan betere jas-
beschermers. Voorts moet de
huidige fietsverlichting veel
minder kwetsbaar en betrouw
baarder worden gemaakt, aldus
Van Vollenhoven.
Ook pleitte Van Vollenhoven
in zijn toespraak voor betere
fietspaden. Het wegdek Iaat
vaak te wensen over. Losliggen
de stoeptegels en gaten in het
asfalt zijn dikwijls oorzaak van
een onvrijwillige buiteling van
de fietser.
Van Vollenhoven somde nog
een aantal punten op die de
veiligheid van fietser moeten
vergroten. Zo moet het praktijk
examen van het verkeersdiplo-
ma op de basisschool weer in
ere worden hersteld en zouden
fietsen die niet aan de veilig
heidseisen voldoen, sneller in
beslag moeten worden geno
men.
„Het belang van de fiets
wordt in Nederland onderschat.
Wij zijn een belangrijk en toon
aangevend fietslandzei Van
Vollenhoven. Alleen Ghina kan
op dit gebied met Nederland
wedijveren Op dloe 100 Neder
landers zijn er 80 fietsen. Als
vervoermiddel komt de fiets na
de auto op de tweede plaats. In
1989 fietsten alle Nederlanders
gezamenlijk 12,7 miljard kilo
meter.
bosch anp 'n ^en ^osc^ en Sittard. Ze
zaten daar al een jaar in voorar
Met de aanhouding van een 36- rest in verband met een grote
jarige man uit Sas van Gent en serie gewapende overvallen m
een 47-jarige inwoner van het het westen van het land.
Belgische Aalter denkt de politie De drie schilderijen, die een
de diefstal van drie schilderijen geraamde waarde hebben van
van Van Gogh uit het Noord- 15 miljoen gulden, werden in de
brabants Museum in Den zomer van 1990 met bruut ge-
Bosch te hebben opgelost. Eer- weid weggehaald uit het Noord-
der al werden vier andere ver- brabants Museum. Eind vorig
dachten aangehouden. Een jaar werd een schilderij 'Spit-
woordvoerder van de Bossche tende boerin, op de rug gezien"
politie heeft dit gisteren meege- teruggevonden in een bankkluis
deeld. in het Belgische l eklo De twee
Twee van de drie gestolen andere schilderijen 'Zittende
schilderijen zijn overigens nog boerenvrouw met daagse muts.
spoorloos. De twee hoofd-ver kniestuk' en 'Rader van de wa-
dachten werden gisteren aange- termolcn te Gennep' zijn nog
houden in de hui/en V8D bewa- spoorloos.
MEER BETROUWBAARHEID MET
EEN SLEEPTREND WATERBED
'992.1
- 'GOUDA. Kltmtgur. 26. 0IS20 12091
HUILEN,
