Binnenland
De kleine lettertjes van Schengen
Binnen komen door domweg te morrelen
Astrid Roemer: fel,
weerbaar en afwezig
Blinde Monique zit gewoon op school
Zaterdag 8 februari 1992
Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOCAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: ANDRIES DETMAR
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD). Inter Press Service (IPS).
Het fenomeen is bekend: in op
perbeste stemming zet iemand
zijn handtekening onder het
contract, dat rozegeur en mane
schijn belooft. Later komt de
kater, omdat de kleine lettertjes
over het hoofd zijn gezien. Dan
is het echter te laat. In zekere
zin geldt dat voor de Tweede
Kamer bij de ondertekening van
het Akkoord van Schengen in
Zonder noemenswaardig ru
moer keurde de Kamer toen het
akkoord goed over de afschaf
fing van de binnengrenzen tus
sen de Benelux. Frankrijk en
Duitsland. Het werd beschouwd
als een pracht van een stap op
weg naar het toen nog vrij ab
stracte streven naar een vere
nigd Europa. Menig kamerlid
kreeg bij de gedachte aan
Schengen visioenen van Neder
landse vrachtwagens en vakan
tiegangers die vrijelijk door Eu
ropa toerden, zonder zich om
grenscontroles te hoeven be
kommeren. Later sloten ook Ita
lië, Portugal en Spanje zich bij
het akkoord aan. Het was niet
veel meer dan een intentiever
klaring, die in een nog nader uit
te werken aanvullend akkoord
handen en voeten moest krij
gen.
Dat aanvullend akkoord ligt
nu 'bij de Tweede Kamer. De
prachtige visioenen van 1985
blijken plaats te hebben ge
maakt voor bange dromen over
het asielzoekersbeleid, over de
haken en ogen aan de politiële
en justitiële samenwerking en
Een spotprent over de Franse douane uit 1810. Aan de afschaffing v
Schengen zitten onverwacht veel haken en ogen.
vooral over het gebrek aan de
mocratische controle op de uit
voering van het ingrijpende ak
koord. Want Schengen is niet
alleen maar vrijheid blijheid.
Het vereist ook een ingrijpend
samenspel van de betrokken
landen bij het vangen van boe
ven, het opsporen van illegalen
i de grenscontroles via het Akkoord van
Fout gegaan
Tussen 1985 en nu is er iets
vreselijk fout gegaan, vindt nu
vrijwel de gehele Tweede Ka
mer. „Er zijn vele vragen tussen
de droom van het democratisch
Europa en de daad van het
Schengen-mechanisme", aldus
PvdA-woordvoerder Van Traa.
„We zijn in 1985 voorbijgegaan
aan de principiële vragen waar
we nu mee te maken hebben
Steeds is Schengen door Ne
derland beschouwd als een
proeftuin, een tijdelijk akkoord,
dat als opstapje zou dienen
voor een regeling in EG-ver-
band, met het Europees Parle
ment als democratisch contro
leur en het Europese Hof in
Luxemburg als rechtsprekende
instantie. Sinds de totstandko
ming van de Europese Politieke
Unie in december in Maastricht
weet Nederland beter. Neder
land leed daar een nederlaag in
die zin dat justitiële, politiële en
vreemdelingenzaken buiten de
EG-structuur zijn gehouden.
Maar er is voorlopig geen al
ternatief voor het Schengen-ak-
koord. Ook al legt het bijzonder
veel macht in handen van het
uitvoerend comité van betrok
ken ministers legt en voorziet
het niet in een gerechtelijke
toetsing door een onafhankelij
ke internationale instantie.
„Het justitieel Europa dreigt
er te komen zonder dat wij er
veel invloed op hebben", aldus
CDA-woordvoerder De Hoop-
Scheffer. PvdA'er Van Traa:
„Schengen betekent wetgeving
die geen parlement kan veran
deren".
PvdA en CDA eisten daarom
via een motie een stevige de
mocratische controle op uitvoe
ring van het verdrag. Tevens ei
sen zij een volledige bevoegd
heid voor het Europese hof in
Luxemburg om over het verdrag
en de daaruit voortvloeiende
overeenkomsten te oordelen.
De regering moet met die bood
schappen terug naar de andere
Schengen-partners, maar ziet
de bui op voorhand al hangen.
Staatssecretaris Dankert zei in
Binnenhof-jargon: „Ik heb grote
twijfel of de motie behoort tot
het domein van het politieke re
alisme".
Isolement
En wat, zo wilde GPV-kamer-
lid Schutte wel eens weten,
doen CDA en PvdA als hun mo
ties niet kunnen worden uitge
voerd? De Hoop-Scheffer hield
wijselijk zijn mond, maar Van
Traa zei: „Ratificatie van het ak
koord komt voor ons dan wel in
de gevarenzone".
Toch is er slechts een kleine
kans dat er uiteindelijk een ka
mermeerheid tegen het akkoord
van Schengen zal stemmen. Dat
zou kunnen betekenen dat het
hele verdrag van Schengen niet
doorgaat. Duitsland, Frankrijk
en de overige partners zullen
dat Nederland nog lang nadra
gen. Het toch al getaande pres
tige van Nederland in de Eu
ropese politiek zal dalen tot nul.
Afwijzing door Nederland kan
ook betekenen dat de overige
Schengen-landen doorgaan
zonder Nederland. Dan zijn de
rapen helemaal gaar: de Bene
lux ligt dan op zijn gat, bij
Wuustwezel aan de Belgische
grens wordt weer een slagboom
geposteerd, de controle aan de
Duitse grens worden verhevigd
en de distributiefunctie van Ne
derland komt in gevaar. Rotter
dam en Schiphol kunnen hun
grootste plannen dan wel in de
prullenmand gooien.
Nederland isoleert zich dan
niet alleen politiek maar ook
nog praktisch van de rest van
Europa. En dat zal waarschijn
lijk toch het zwaarst wegen.
Astrid Roemer „Buiten de raadszaal kan ik veel meer bereiken voor mi
granten en zodoende voor de hele samenleving".
•FOTO GPD ROLAND DE BRUIN
Monique Claassen (rechts) achter haar brailleermachine.
Monique Claassen (10) uit het
Twentse Nijverdal heeft voor een
doorbraak gezorgd in het Neder
landse onderwijs. Zij is het eerste
blinde kind dat vanaf groep één
naar een 'gewone' basisschool is ge
gaan. Haar ouders en leerkrachten
zijn enthousiast over het succes. Zij
zal over anderhalf jaar moeiteloos
kunnen overstappen naar het voort
gezet onderwijs. Het geslaagde ex
periment in Twente heeft ertoe ge
leid dat ook andere blinde kinderen
de stap naar de basisschool wagen.
De ouders van Monique en de
leerkrachten hebben het succes in
de afgelopen jaren nooit van de da
ken geschreeuwd. „Nu het bij ons
een succes is gebleken, volgen er
meer scholen", stelt haar onderwij
zer Huis in 't Veld tevreden vast. De
moeder van Monique waarschuwt
ouders die overwegen om hun blin
de kind naar een basisschool te stu
ren, dat het hun wel veel tijd zal
kosten. Zij is geregeld op de Ma-
riaschool om te assisteren en helpt
Monique bij haar huiswerk.
Monique Claassen is inmiddels
tien jaar, zit in groep zeven en is
volledig geaccepteerd op school.
„We behandelen haar alsof ze kan
zien", zegt Huis in 't Veld. „Als we
bij voorbeeld een spel spelen, krijgt
zij ook een blinddoek voor. Moni
que heeft een rol in een musical,
neemt deel aan rolschaatswedstrij-
den en aan gymnastieklessen. Ze
krijgt net als de andere kinderen
corvee. Als Monique in de keuken-
ploeg helpt met opruimen sneuvelt
er weieens een kopje, maar dat ge
beurt ook bij de andere kinderen.
Monique deelt in de klas gewoon
schriften uit. Een ander kind loopt
dan mee om op het etiket te kijken.
Als Monique ergens tegenaan loopt,
zeggen we dat ze beter moet uitkij
ken".
Monique loopt met haar blinden
stok zonder begeleiding van huis
haar school en terug. Zij kan ook in
het schoolgebouw haar weg feilloos
vinden. Net als bij andere blinden
zijn haar reukvermogen, tastzin en
gehoor beter ontwikkeld. Monique
voelt aan de vloertegels waar zij is,
weet dat zij rechtsaf moet als zij
vanuit een klas de stem van een be
paalde leerkracht hoort. Thuis haalt
zij op haar tastzin moeiteloos een
gevraagd cassettebandje uit de ver
zameling.
Huis in 't Veld heeft veel waarde
ring voor de klasgenootjes van Mo
nique. Zij helpen haar spontaan
zonder haar te 'verbijzonderen'.
„De andere kinderen ervaren het als
normaal. Zij pakken Monique bij de
hand als we moeten oversteken.
Kinderen zijn daar heel flexibel iri.
Ik hoef me nooit zorgen over Moni
que te maken".
De school in Nijverdal reageerde
aanvankelijk sceptisch. „Een blind
kind op school heeft natuurlijk ver
gaande consequenties", zegt Huis
in 't Veld, „daar moet je gewoon
heel eerlijk in zijn. Denk bijvoor
beeld maar aan het geratel van een
brailleermachine (typemachine
voor blindenschrift, red.) in de klas.
We hebben het allemaal zeer kri
tisch bekeken: de gevolgen voor de
andere kinderen en voor onszelf.
Het betekent toch extra werkbelas
ting. Verder wilden we zeker weten
dat Monique de hele 'rit' zou kun
nen uitzitten".
Alle leerkrachten bleken na veel
wikken en wegen bereid het te pro
beren. Drie maanden lang volgde
het gehele onderwijzend personeel
op vrije woensdagmiddagen een
cursus braille. Nu zijn ze trots: 'hun'
Monique heeft bewezen dat het
kan.
Een eigenzinnig type, weerbaar
en rijk aan woorden, op papier
en in het debat. Zo kennen de
migranten Astrid Roemer, fel en
agressief knokkend voor hun
belangen. „Ik ga in discussie
met skinheads", zegt ze en het
klinkt trots. „Dat vind ik wezen
lijk. Ik praat met mensen die op
de Centrumdemocraten heb
ben gestemd. Dat doe ik liever
dan acht uur luisteren naar een
debat over rioolrechten".
Vooral buiten de raadszaal is
en was ze strijdbaar - in het ge
meentehuis werd het Haagse
raadslid met nationale faam als
spreekster en schrijfster zelden
aangetroffen. Desondanks heeft
de Surinaamse dichteres en
schrijfster, al 22 jaar in Neder
land. volgens haarzelf twee jaar
redelijk goed gefunctioneerd als
lid van de Haagse gemeente
raad. Haar fractie Groen Links
denkt daar geheel anders over.
Na een reeks incidenten en
conflicten, handtekeningenac
ties en ingezonden brieven zijn
de relaties tussen de partij en
het met voorkeurstemmen ge
kozen raadslid verbroken. Met
de declaraties van de Haagse
gezinstherapeute die volop reis
kosten claimde als ze spreek
beurten elders had, heeft de ge
heel uit vrouwen bestaande
fractie het nog moeilijk. Don
derdagavond vmeg ook de afde
ling Roemer haar zetel op te ge
ven wegens 'ontoereikend
raadswerk'.
Astrid peinst daar niet over en
is evenmin haar manier van po
litiek bedrijven op te geven. Dat
'de tegenpartij' zoals ze de an
deren van Groen Links aan
duidt, daar verontwaardigd over
is, doet haar niets. „Buiten de
raadszaal kan ik veel meer be
reiken voor migranten en zo
doende voor de hele samenle
ving. Natuurlijk heb ik me ge
conformeerd aan het partijpro
gram, maar politiek fuctioneren
- wat is dat? Vergaderen zeker.
Dat is toch allang achterhaald.
Ik moet de ruimte hebben, dat
heb ik van tevoren gezegd. Je
hoort ervaren politici overal
roepen dat ze dichterbij de
mensen willen staan. In de
raadsvergadering is het toch al
lemaal gebakken lucht. Ik ga
dingen uitzoeken, ik hou
spreekbeurten, ik ga discussies
aan, ik ben overal. Ik vlieg zelfs
naar België als het om het
Vlaams Blok gaat".
In het Haagse gemeenteraad
scircuit echter werden andere
dingen van haar verwacht: bij
dragen aan raadsdiscussies over
emancipatie en vluchtelingen
beleid bijvoorbeeld. Astrid Roe
mer. partijlid geworden na de
verkiezingen, liet zich daar ech
ter zelden horen. „Maar mijn
kiezers weten wat ik voor ze
doe", verweert ze zich. Het ver
wijt van Groen Links, dat ze
niets doet. maakt haar woe
dend. „Dat heb ik nog nooit van
Surinamers gehoord. We staan
achter je, krijg ik telkens weer te
horen. En ook: je moet vooral
blijven. Dat doe ik en dan moe
ten die andere raadsleden maar
een poosje tegen een lege zetel
aankijken".
Moe is ze nog van het 'bom
bardement van papier' uit het
gemeentehuis. Dat ze de bu
reaucratie zo eens van nabij
heeft leren kennen, heeft ze niet
als een verrijking ervaren. „Ik
ben gewend per week twee boe
ken te lezen en dat geef ik niet
op. En schrijven doe ik ook
doorlopend, net nog weer een
hoorspel over Simon Bolivar
voor de IKON. Ze vonden het
prachtig".
Ze zegt vrienden te zijn kwijt
geraakt door zich bij Groen
Links aan te sluiten en als
schrijfster zegt ze aanzien te
hebben verloren. „Ik zal het
mijn leven lang moeten horen.
Een auteur moet toekijken, is
mij zo vaak gezegd, niet confor-
Computernetwerken vrijwel niet te beveiligen tegen 'hackers'
Een datareis over de hele wereld is vlot ge
maakt. Gezeten achter hun computer tik
ken Huub Knops en Teyung Fu van de tele-
en datacommunicatiegroep van de Univer
siteit van Amsterdam razendsnel gebrui
kerscodes waarmee ze via onder meer Salt
Lake City, Houston en Hawaii naar Japan
reizen. Daar eindigt de tocht voor een ge
sloten datadeur, waarvoor een sleutel niet
voorhanden is. Verboden toegang voor on
bevoegden.
De ingang kan wel 'gekraakt' worden,
maar daar zien Knops en Fu principieel
vanaf. Het duo is netwerkpntwerper en pro
jectadviseur voor de automatisering op de
universiteit en draagt daarmee de zorg voor
zo'n 30.000 gebruikers van enige honder
den computers, die zijn aangesloten op di
verse netwerken die de wereld omspannen.
Het computerhart in de hoofdstad wordt
gevormd door de Stichting Academisch Re
kencentrum Amsterdam (SARA). Knops en
Fu werken aan de realisatie van 5000 net
werkaansluitingen, die binnen vijf jaar ge
stalte moet krijgen.
„Computernetwerken worden even groot
als het telefoonnet, met miljoenen aanslui
tingen", zegt Fu. „Het verschil tussen beide
vormen wordt steeds kleiner." Naast de
geijkte gegevens bevatten hun visitekaartjes
al het nummer waarmee zij op elk gewenst
moment via hun computer bereikt kunnen
worden.
Knops: „De gemiddelde gebruiker weet
inmiddels allang niet meer hoe een netwerk
eruitziet. Dat hoeft ook niet, want we staan
er ook niet bij stil dat een simpel telefoontje
via allerlei centrales bij de beantwoorder te
rechtkomt. De netwerken zijn intussen wel
groter dan menigeen denkt." Aan de hand
van een A4-tje, waarop de netwerken in Eu
ropa schematisch in kaart zijn gebracht,
staaft hij zijn bewering. Het blaadje krioelt
van de lijnen en codes.
Vorige week belegden de Amsterdamse
politie, de Centrale Recherche Informatie
dienst en de Vrije Universiteit gezamenlijk
een persconferentie om de arrestatie van
twee 'hackers' wereldkundig te maken, de
eerste in Nederland. Drie maanden braken
ze via de VU-computers in bij een groot
aantal buitenlandse systemen. De 21-jarige
student informatica en zijn 25-jarige afge
studeerde collega-hacker richtten voor een
ton schade aan en worden vervolgd. We
gens vajsheid in geschrifte (omdat ze zich
met leugens toegang tot systemen hebben
verschaft), vernieling (met hun manipula
ties maakten ze systemen onbruikbaar) en
oplichting (ze gaven ?ich tijdens hun 'data-
reizen' uit voor iemand anders). Dit alles
omdat het Nederlandse strafrecht nog on
bekend Is met computercriminaliteit. Vol
gens de politie zal het parlement nog dit
jaar proberen via wetgeving in die leemte te
Volgens Fu en Knops, die reikhalzend uit
zien naar het proefproces, is daar ook alle
aanleiding toe. „Over de hele wereld wor
den dagelijks tientallen pogingen gedaan
om systemen te kraken", zegt Knops. „En
dat gebeurt zeker niet alleen door fanatici
die door louter nieuwsgierigheid gedreven
worden. Je hebt mensen die bijvoorbeeld
knoeien in andermans 'mailbox', of teksten
wijzigen. Het blijft veelal op het niveau van
pesterijen, maar zo is het al erg genoeg".
Password
Fu: „Er mankeert iets aan de be
roepsethiek onder informatici en aanver
wanten. Ethiek is iets wat in de wereld van
de automatisering nog niet bestaat: er
wordt gewoon niet over nagedacht. Hacken
is bovendien heel makkelijk, het is de jacht
op passwords. Daarbij ga je uit van de on
geschreven regels dat het password mini
maal zeven karakters telt, dat het geen
naam of een bestaand woord is - en ook
geen omkeringen daarvan. Verder vereist
het uiteraard de nodige computerkennis."
Knops: „Je moet het zien als een straat,
waarin de hacker domweg aan iedere deur
morrelt. Het feit dat je dat niet fysiek doet
en dat de illegale handeling wordt verslui
erd door de abstractie van de computer en
het netwerk, lijkt het allemaal minder ern
stig te maken."
Zij \inden het daarom nood
zakelijk dat er ernst gemaakt
wordt met de beveiliging. Fu:
„De openbare weg is vele ma
len beter voorzien van veilig
heidsmaatregelen. Wij moeten
schipperen met passwords. Be
veiligingstechnieken zouden
niet langer door wiskundige for
mules te doorbreken moeten
zijn, want daar is de computer
nu juist heel goed in. Er moeten
hoe dan ook meer schijven in
de beveiliging worden aange
bracht."
Een andere kogel die nodig
door de kerk moet is het af
schaffen van de anonimiteit.
Het zou volgens de twee niet
langer mogelijk moeten zijn om
via een modem anoniem een
systeem binnen te komen. Ie
mand die toegang wil tot een
systeem, zou zich bekend moe
ten maken via het nummer Het kraker
waaronder hij bereikbaar is.
Volgens de systeemontwerpers
zal de PTT binnen afzienbare termijn een
vergelijkbaar systeem introduceren.
Een van de grootste hindernissen zijn
echter de kosten. Een PC met aansluiting
kost tegenwoordig zo'n 3000 gulden, aldus
Fu. De 'black box' om de machine te bevei
ligen is minstens even duur. verzucht hij.
En dan is er nog het.probleem van het be
heer. „Wie controleert de beheerder?"
vraagt Knops zich af. terugblikkend op zijn
ervaringen als systeembeheerder. Het twee
tal is van mening dat een beroepscode vr
informatici wenselijk zou zijn. inclusief e
tuchtcollege. „Dat hoort bij ieder serie
vak", aldus Knops en Fu.
