Rtv show
w
AVRO en NCRV moeten met
cijfers op de proppen komen
'Ik ga niet met
iedereen in zee
Lachen en leren met
Bassie en Adriaan
Vrijdag 7 februan 1992
Redactie: 023-150191/023-150192 INEKE VAN DER MEER JAN VAN DER NAT GERARD VAN PUTTEN Vormgeving: JAN KUNGE
Kees Boerhout namens NOS op zoek naar geldschieters
HH-VERSUM GERARD VAN PUTTEN
Ondernemers zijn
sinds 1 februari in
de gelegenheid hun
bedrijfslogo te plaatsen bij tv-
programma's van de NOS. Beter
gezegd, tegen betaling van een
bom duiten wordt voorafgaan
de aan een uitzending een titel-
kaart op het scherm geprojec
teerd met het opschrift: Dit pro
gramma is mede mogelijk ge
maakt door.. Het geheel muzi
kaal omlijst door niets aan de
hand-klanken. Gegadigden die
aldus naambekendheid denken
te verwerven kunnen zich wen
den tot Kees Boerhout, met in
gang van 1 januari bij de Neder
landse Omroep Stichting be
noemd tot hoofd sponsorzaken.
„Indrukwekkende titel",
schertst de 57-jarige Boerhout.
Zijn aanstelling vloeit in feite
voort uil de sponsorcode, die is
opgesteld door de Europese
Commissie met het oogmerk
sluikreclame uit tv-program-
ma's te weren. Begin oktober
kreeg die overigens al twee jaar
bestaande richtlijn ook in dit
land rechtsgeldigheid. Publieke
omroepen werd de verplichting
opgelegd voortaan melding te
maken van alle binnenkomende
sponsorgelden. Op een daaruit
voortvloeiende belangenstrijd
tussen de sponsorcodecommis
sie van de Nederlandse Recla
meraad en het Commissariaat
voor de Media, die voor Neder
lands gebruik elk een eigen ver
sie van de sponsorcode formu
leerden, volgde de interventie
van het ministerie van wvc. Na
ampel beraad werd de weg naar
sponsoring van tv-programma's
vrij gemaakt onder voorwaarde
dat het afgelopen moest zijn
met inscript-sponsoring, een
deftige benaming voor sluikre
clame.
Deeltijd
In het verlengde daarvan nam
de Directie Televisie Program
ma bij de NOS het besluit het
bureau Sponsorzaken in te rich
ten. Voorlopig vervult Boerhout
z'n baan in deeltijd, zolang er
nog geen geschikte kandidaat is
gevonden voor de stoel die hij
in de hoedanigheid van hoofd
Bureau Programmaleiding bij
de NOS zes jaar lang bezette.
Dat leidt af, vindt hij zelf, het is
nog dikwijls hinken tussen twee
toko's. Neemt hij zich voor op
een dag behoorlijk wat tijd te
investeren in het aan de man
brengen van de Winterspelen,
ligt ook dat andere werk nog op
hem te wachten. Maar Boer
hout zal niet klagen, daar is hij
de man niet naar. Niettemin is
hij benieuwd naar het oordeel
van een werkgroep die nu be
kijkt of Boerhout niet beide ac
tiviteiten in beheer kan houden.
Bondig gezegd heeft hij de
opdracht naar mag worden
verwacht de laatste voor z'n vut
om geldbronnen aan te bo
ren in het bedrijfsleven ter fi
nanciering van tv-produkties.
Maar er zijn grenzen. Het be
drijf dat z'n naam geeft aan een
programma mag zich niet wer
vend presenteren aan kijkers.
Informatieve programma's als
het NOS-Journaal, Van Gewest
tot Gewest, Het Capitool en
NOS-Laat vallen buiten de ten
takels van de commercie. Spe
ciale uitzendingen ter gelegen
heid van Koninginnedag, Do
denherdenking en Prinsjesdag
laten zich om ethische motie
ven evenmin sponsoren.
„Behoudens programma's
van een dergelijke bijzondere
strekking is geen programma
uitgesloten, al zullen we met
jeugdprogramma's als Klokhuis
en Sesamstraat heel zorgvuldig
omgaan. In elk geval gaan we
niet met iedere geldgever in zee.
Maar dat gaat eigenlijk voor ons
totale pakket op. We denken
nog steeds een aparte plaats in
te nemen in het bestel. Een bij
zondere positie van waaruit
kwaliteit wordt geboden. Ik zou
me kunnen voorstellen dat een
drankenfirma een produktie
sponsort, maar in geen geval
een jeugdprogramma. In de in
ternationale code is trouwens
aangegeven dat fabrikanten van
tabaksartikelen en fabrikanten
van medicijnen op doktersvoor
schrift van tv-reclame zijn uit
gesloten."
Garantie
Mochten ondernemers denken
dat ze zich kunnen inkopen in
programma's, dan kunnen ze
dat gevoeglijk vergeten. Over de
inhoud krijgen ze absoluut niets
te vertellen. De ethiek is Boer
hout heilig. Niet dat de geur van
geld hem onaangenaam voor
komt, maar het hoeft niet ten
koste van alles in de kas van de
NOS te belanden. Hij durft de
garantie te geven dat zelfs de
schijn van belangenverstrenge
ling zal worden vermeden. „Ik
zal het wel uit mijn hoofd laten
om bijvoorbeeld Jansen Co,
dat programma van Leonie Jan
sen, in verband te brengen met
een of ander platenlabel. Wat
dat betreft hou ik er een duide
lijk standpunt op na: ontstaat
de dreiging van belangenver
menging, dan maar geen spon-
Eens genoot hij landelijke be
kendheid als die aardige man
die als chef sport bij NOS-tv zo
veel weerstand ontmoette. Zijn
medewerkers achtten hem jour
nalistiek onvoldoende toegerust
om de leiding van Studio Sport
op zich te kunnen nemen. Ach
teraf kan Boerhout zich dat in
denken. Gepokt en gemazeld in
de administratieve sector van
de NOS werd hij indertijd als
een journalistiek onbeschreven
blad door Carel Enkelaar op de
vacante stoel van Bob Spaak ge
dropt. Hij bleef er zes jaar op
zitten, naar hij zegt omdat an
ders iemand met nog minder
journalistieke kennis van zaken
die plaats had ingenomen.
„Ik had nog 20 jaar omroep-
ervaring en ik had altijd al be
langstelling voor sport. Ik ben
niet de persoon om hard fee
lings te hebben. Ik had het
grootste respect voor mijn op
ponenten. Meer dan voor dege
nen die bij mij aan bureau kwa
men zitten, maar achter m'n
rug over mij zaten te praten.
Het zal je maar gebeuren dat ie
mand boven je wordt geplaatst
die niet over de kennis beschikt
die jij wel in huis hebt. Een van
de effecten van mijn aanwezig
heid was wel dat niet zozeer de
totaalkwaliteit verbeterde, maar
dat de medewerkers individueel
harder gingen werken aan hun
eigen bijdragen. Het was alsof
ze dachten: wat er ook fout gaat
in deze tent, laten we elk geval
zorgen dat ons werk van niveau
blijft."
Sport en reclame, de combi
natie komt hem niet onbekend
voor. Boerhout maakte deel uit
van een commissie die de toen
malige wvc-minister Gardeniers
adviseerde over de maximale
afmetingen en hoeveelheid
bordreclame op tv, ten tijde van
sportwedstrijden.
In de tijd dat hij chef-sport
was, verbaasde hij zich vanaf de
zijlijn hoe snel de inhoud van
Studio Sport op straat lag. Op
maandagmorgen werd verga
derd over de items van de 'regu
liere' uitzending, 's middags
waren de reclamebureaus bij
wijze spreken reeds doende re
clameborden neer te zetten in
een of ander achterafzaaltje in
een Friese nederzetting, waar
twee twaalftallen van beider
kunne om een bal en om elkaar
heen dansten. Boerhout haalt
z'n schouders op in reactie op
de suggestie dat een of meer
medewerkers de zakken aardig
heeft weten te vullen door te
lekken. „Het kan ook via de
sportbonden naar de interme
diairs zijn gegaan. Bij de NOS
was 's middags om 2 uur trou
wens al het personeel op de
hoogte van wat 's morgens over
de inhoud van Studio Sport was
besproken."
En nu probeert hij onder
meer Studio Sport dan aan de
man te brengen. Hij is dan wel
met niets begonnen, maar hij
zegt intussen goed te weten wat
er zoal te koop is in de reclame
wereld. Boerhout heeft gespro
ken met diverse intermediairs,
met diverse jongens die bedrij
ven en sport bijelkaar hebben
gebracht.
„Er is geen tarievenstelsel,
geen ervaring. Maar op grond
van die gesprekken heb ik wel
wat vuistregels opgesteld. Ik
ben niet op nul begonnen, ik
heb op honderd ingezet. Studio
Sport is ons aantrekkelijkste ob
ject. Op grond van continuïteit
en op grond van het aantal kij
kers. Het programma haalt een
jaargemiddelde van 18,5 pro
cent. In mijn hoofd heb ik dan
ook een getal met zes nullen. Er
heeft zich een landelijk sport
blad gemeld met de mededeling
dat ze niet zoveel geld beschik
baar hadden. Mij werd vervol
gens de vraag gesteld of er geen
overeenkomst voor de duur van
drie maanden kon worden afge
sloten. Maar vooralsnog hecht
ik aan rust, vandaar dat ik liever
een jaarcontract wil afsluiten."
Gegadigden genoeg
Het proces vordert, meldt Boer
hout welgemoed. Gegadigden
genoeg. Via via heeft zich een
landelijk ochtendblad voor Stu
dio Sport gemeld en, de om
schrijving is van Boerhout, een
landelijke organisatie die ver
bindingen legt over grote af
standen. PTT Telecom dus. „Ik
heb zojuist het eerste sponsor
contract kunnen afsluiten, het
dagoverzicht van de Winterspe
len en enkele evenementen.
Aan Aegon. Ik had meer pro
gramma's kunnen verkopen, als
ik onder m'n prijs was gaan zit
ten. Maar gelukkig werd ik niet
geacht op 1 februari alles al
rond te hebben. Het begin is er
in elk geval."
CLOSE UP Jolanda Oukes
De tand des tijds overleefd
Commissariaat wil meer duidelijkheid over sponsoring
HILVERSUM ANP
Het Commissariaat voor de Me
dia gaal procedefen tegen om
roepen teneinde meer duide
lijkheid te verkrijgen over spon
soring. AVRO en NCRV zullen
fors worden beboet voor „het
dienstbaar zijn aan winst door
derden". Dat heeft een woord
voerster gisteren verklaard.
I let Commissariaat is verbol
gen over het feit dat beide om
roepen geen inzage willen ge
ven in de sponsorbijdragen bij
programma's over alternatieve
geneeswijzen. Vragen over wie
wat betaalt bij de produktie van
het NCRV-programma 'Natuur
lijk genezen' en het AVRO-pro-
gramma 'Een andere wijze'
worden niet beantwoord. De
omroepen verschuilen zich
daarbij achter de producenten
Intertel en Wonderland Produc
tions. NCRV en AVRO zeggen
geen inzage te kunnen bieden
in de boekhouding van de pro
ducenten.
Het Commissariaat vindt het
niet langer acceptabel dat spon
soring onzichtbaar blijft. Er
moet een systeem ontstaan
waarin sponsorgelden traceer
baar zijn in bijvoorbeeld de
boekhouding van de omroepen.
Volgens het Commissariaat
circuleren aanzienlijke bedra
gen. Zo betaalde de AVRO de
producent slechts vijfduizend
gulden voor een aflevering van
het programma 'Een andere
wijze'. Voor het Commissariaat
een duidelijk voorbeeld hoe
omroepen producenten be
voordelen. Beide omroepen
mogen binnenkort op een hoor
zitting hun handelwijze nader
toelichten.
Volgens de AVRO gaat het om
een principiële kwestie. Volgens
een woordvoerder hebben om
roepen te letten op reclame-ui
tingen in programma's. Van
omroepen mag niet worden
verwacht dat zij de boeken van
een producent controleren. De
AVRO zal niet aarzelen de inter
pretatie van artikel 56 Mediawet
voor te leggen aan de Raad van
State. De NCRV beraadt zich
nog op de positie die zij gaat in-
Als alle omroepar-
chieven in één klap
in vlammen zouden
opgaan, is Hilversum in last.
Want maar al te vaak maskeren
de omroepen hun gebrek aan fi
nanciële middelen en originali
teit door een greep te doen in
de overvolle laden van het ar
chief. De kijker wordt niets ge
vraagd, heeft ook niets in te
brengen, men rommelt maar
wat aan.
Een doodenkele keer pakt deze
noodgreep nog enigszins goed
uit. De VARA, die ook veelvuldig
de archiefkast induikt, weet er
nog wel eens iets uit te halen
dat de moeite waard is. Onder
de noemer Comedy Krakers
zendt deze omroep sinds kort
de Britse series On the Buses
(Dubbeldekkers) en Dad's Army
(Daar komen de schutters) weer
eens uit. Waaruit tegelijkertijd
blijkt dat de VARA ook wel eens
een steekje laat vallen, want van
deze twee eens zo succesvolle
series kan er in elk geval één ab
soluut niet meer. Dubbeldek
kers, een serie rond een Lon-
dense busonderneming, komt
nooit boven het onderbroeken-
lol-niveau uit. Vroeger werden
de flauwe dubbelzinnige grap
pen misschien nog gerekend tot
het ultieme vermaak, vandaag
de dag is ons al zoveel leukers
voorgeschoteld dat het ranzige
en hanige gedrag van de bus
chauffeurs Stan en jack je oren
uit komt.
Hoe anders is het met Daar ko
men de schutters, een geslaag
de parodie op de Britse burger
wacht ten tijde van de Tweede
Wereldoorlog. De rake dialogen,
het prachtige spel en de merk
waardige situaties hebben de
tands des tijds doorstaan. De
serie heeft wat komische noot
betreft nog totaal niet aan
kracht ingeboet. Integendeel.
De serie is zo vakbekwaam ge
maakt dat het eigenlijk steeds
leuker wordt.
Aan het hoofd van de burger-
wachtgroep van een klein Britse
stadje staat commandant Main-
waring, de plaatselijke bankdi
recteur die zijn militaire carrière
duidelijk is misgelopen. Met het
theatrale van Napoleon maar
met het strategische inzicht van
een wesp die zich op een fles li
monadesiroop stort, waakt
Mainwaring over, zoals hij zelf
denkt, de veiligheid van geheel
Groot-Brittannië. Hij wordt ter
zijde gestaan door plaatsgeno
ten die voor het echte leger öf te
oud öf te stom zijn.
Sergeant Wilson, de tweede
man, is op en top Brits. Kalm,
bedaard, niet van zijn stuk te
brengen. Hij neemt Mainwaring
met een korreltje zout maar laat
dat louter blijken door subtiel
zijn wenkbrauwen iets op te
trekken.
Slager-korporaal Jones doet
zich voor als een ware houwde
gen. Hij heeft uit naam van de
koningin op de meest afgelegen
STRIPS
plekken gevochten en weidt
daar graag over uit. De situaties
waarin de burgerwacht belandt,
zijn nooit levensbedreigend,
zelfs niet echt gevaarlijk. Maar
Jones is een stresskonijn eerste
klas. „No panic! No panic!", ligt
hem voorin de mond.
Soldaat Frazer, de Schot met de
rollende r en de rollende ogen,
is een doemdenker die meteen
het ergste vreest. Maar als de
nood aan de man is, kunnen
zijn kameraden op hem reke-
nen. Hij is nooit te beroerd om
een handje te helpen.
Soldaat Walker is een tweede
hands auto-verkoper van het ty
pe dat niet echt wil deugen. Hij
levert binnen de burgerwacht
minimale inspanningen en je
bent geneigd te denken dat hij
zich daarbij heeft aangesloten
om zich te onttrekken aan het
echte leger. Een scharrelaar die
overal aan weet te komen.
Tot slot mag soldaat Godfrey
niet ongenoemd blijven. Een
vriendelijk, oud mannetje dat
samenwoont met zijn zuster.
Binnen de burgerwacht zorgt hij
voor de thee. Als er daadwerke
lijk iets moet worden onderno
men, is Godfrey zoek. De verde
diging van het vaderland wordt
dan even onderbroken voor een
sanitaire stop.
Het is ondoenlijk een aflevering
van Daar komen de schutters
na te vertellen. De grappen zijn
vaak zo subtiel dat ze alleen de
oplettende kijkers opvallen. Bo
vendien is een echt komische
situatie gewoon niet onder
woorden te brengen. Je moet er
zelf bij zijn geweest, zo heet het
dan. Er is maar een motto als
het gaat om Daar komen de
schutters: Kijken!
De gebroeders Van Toor op avontuur
daardoor al zijn wijsheid spui-
ar de
tweede aflevering van Bassie en
Adriaan en de Geheimzinnige
Opdracht kijken. De kleine
clown bestelt op een Frans ter
ras een lekkere pannekoek. Als
de ober vraagt of er Calvados op
moet, zegt Bassie ja. „Calva be
tekent natuurlijk pannekoek en
dos is twee. En ik wil er wel
twee!" Hij wordt dronken van
de pannekoeken en begrijpt
daar niets van. Adriaan brengt
uitkomst. „Calvados betekent
niet 'twee pannekoeken', maar
dat is een heel sterke drank die
er op is gegoten!" Waarop Bas
sie zingt: „Pannekoek op, laat je
rijden..."
Deze scène geeft goed aan
waar het om draait in de nieu
we serie van Adriaan en Bas van
Toor, waarvan vanavond bij de
PROS het eerste deel te zien is.
Leren, maar vooral ook veel la
chen. Lachen om de grappen,
en leren van de avontuurlijke
reis die het duo maakt door de
twaalf EG-landen. Bassie is de
domme August en Adriaan kan
Nieuw avontuur
De voormalige acrobaten is het
vorige avontuur, dat in Grieken
land speelde, goed bevallen. En
omdat de TROS en vooral ook
de kijkers erg tevreden waren
met het eindprodukt, werd be
sloten ook het nieuwe avontuur
in het buitenland te laten spe
len.
„Het publiek vindt het blijk
baar leuk om andere landen te
zien", verklaart Aad van Toor.
De 'slimme' van de twee clowns
schreef het script voor Bassie en
Adriaan en de Geheimzinnige
Opdracht, een serie die het
'nieuwe' Europa wat meer moet
laten leven voor de kijkende
kinderen. „We zijn eerst door de
twaalf landen gaan reizen om
indrukken op te doen. Pas daar
na ben ik gaan schrijven. We
willen graag een beeld geven
van het land waar de aflevering
zich afspeelt, maar geen voor
oordelen bevestigen. We laten
in Duitsland bij voorbeeld dus
wel iets van het land zien, maar
geen Bratwürste en Lederho-
Bassie en Adriaan archieffoto
is een brief die Bassie en Adri
aan krijgen van een geheimzin
nige opdrachtgever. Hij vraagt
Bassie en Adriaan pakjes op te
gaan halen die door heel Euro
pa verspreid liggen. Iedere op
dracht is in raadselvorm opge
schreven, zodat de twee helden
heel wat moeten afreizen om de
juiste plaats te vinden, waar ze
de pakjes uiteindelijk aantref
fen.
De reden c
i op r
te gaan,
Adriaan hebben
weer een aardige serie gemaakt.
De afleveringen zijn afwisse
lend. Pas in aflevering twaalf le
ren ze de geheimzinnige op
drachtgever kennen. Alvast een
tipje van de sluier: voor die rol
zijn minister Van den Broek en
staatssecretaris Dankert (bui
tenlandse zaken) benaderd. Een
van hen zal waarschijnlijk de rol
van de geheimzinnige op
drachtgever spelen.
(Vanavond op Nederland 2,
18.26 uur)
De eeuwige humor van de schutters
