Binnenland
Kamer fluit Kosto terug
PvdA laat zich niet door Brinkman provoceren
Chauffeurs staan in de
kou bij Griekse grens
Natuur en Milieu in
actie tegen pvc-pasjes
Sabotage aan lichten
basis Gilze-Rijen
Argentinië: Nog geen
inzicht in nazi-stukken
Wallage wil veel meer
computers op scholen
Woensdag 5 februari 1992
023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK V
JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving:
VERSCHUREN
rsbureau (ANP). Gemeenschappelijke Per
DE POLITIE heeft gistermiddag in een huis aan de
Hudsonstraat in Amsterdam-West drie doden aange
troffen. Ze waren door messteken om het leven ge
bracht. De slachtoffers zijn een man van 48 jaar en
zijn 20-jarige zoon. beiden uit Den Haag, en een 23-
jarige Amsterdammer, die eerder als vermist was op
gegeven.
BU EEN seismologisch onderzoeksproject
in de duinen van Egmond aan Zee zijn,
naar gisteravond bekend is geworden, het
afgelopen weekeinde drie plastic kokers
met elk een halve kilo springstof gestolen.
De drie kokers werden uit boorgaten ge
haald.
NIEUWSLIJN
Scheveningse Pier te zwak voor hotel
Het Van der Valk-concern kan op de Pier in Scheveningen geen
hotel met tweehonderd kamers bouwen. Volgens de Technische
Universiteit in Delft (TUD) zijn de pijlers van de pier daarvoor te
zwak. De holle pilaren vertonen scheuren, veroorzaakt door ach
terstallig onderhoud. De vier pilaren die in de branding staan,
worden zelfs bijeengehouden door ijzeren klemmen. De conclu
sies van de TUD, die op eigen verzoek de conditie van de Pier
heeft onderzocht, betekenen een streep door de rekening van
Van der Valk. Het bedrijf kocht de Pier vorig jaar voor één gul
den van Nationale Nederlanden.
Boete geëist na aanrijding met tank
De officier van justitie bij de Militaire Kamer van de rechtbank
in Arnhem heeft een boete van 2500 gulden en een jaar ontzeg
ging van de rijbevoegdheid geëist tegen de 20-jarige bestuurder
van een tank, die vorig jaar januari in Arnhem een auto verplet
terde. De dienstplichtig militair reed voor het eerst op de open
bare weg, toen hij plotseling een scherpe bocht naar links maak
te en een tegemoetkomende auto verpletterde. De bestuurder
daarvan was óp slag dood. De tankbestuurder weet het ongeval
aan zijn onervarenheid en aan een mankement aan de stuurin
richting. Van dat laatste is bij onderzoek niets gebleken. Volgens
de officier is het ongeluk daarom veroorzaakt door een foute
stuurhandeling. Uitspraak op 18 februari.
DEN HAAG GPD
Door acties van Griekse ver
voerders zitten tientallen Ne
derlandse vrachtwagenchauf
feurs vast bij de Grieks-Joego-
slavische grens, te midden van
minstens 1100 andere vrachtau
to's. De omstandigheden bij de
grens zijn slecht: het vriest over
dag vijf tot tien graden, er is
nauwelijks eten en het sneeuwt.
Griekse vervoerders hebben
grensovergangen geblokkeerd
bij de plaatsen Evzoni, Doirani,
Niki en Promachon. De actie is
gericht tegen de vergoeding die
de Grieken moeten betalen voor
de vergunning om door de
buurlanden te rijden. Hongarije
vraagt 1710 gulden, tegen 365
gulden vorig jaar. Andere EG-
landen hoeven dit op grond van
afspraken uit het verleden niet
te betalen.
Volgens de vervoersorganisa
tie NOB Wegtransport zitten
chauffeurs van zes Nederlandse
bedrijven vast in noord-Grie
kenland en
meer dan 1Ö0 vrachtwagens".
De Grieken hebben beloofd
voedsel en brandstof te ver
strekken.
Vandaag en morgen plegen
regeringsfunctionarissen van
Griekenland, Tsjecho-Slowakije
(dat ook de tarieven fors heeft
verhoogd), Hongarije en de EG
overleg over de
UTRECHT RICHARD MOOYMAN
De Stichting Natuur en Milieu is
een actie begonnen tegen het
gebruik van pvc-pasjes. PTT,
ANWB, banken en andere -in
stellingen is gevraagd over te
stappen op minder schadelijke
kunststoffen of karton en een
statiegeld-systeem in te voeren.
Natuur en Milieu roept daar
naast consumenten op verlopen
Achtergrond Wolfson
Door een storende technische
fout is gisteren op deze pagina
de laatste zin van het achter
grondverhaal over professor
Wolfson weggevallen. Wij bie
den u hiervoor onze excuses
aan en plaatsen hierbij de hele
zin alsnog:
Prof. dr. Dik Wolfson. heeft één
klein gebrek dat voor zijn posi
tie als adviseur van alles en ie
dereen geen bezwaar is: hij is
slechthorend, op het dove af. Al
dat politieke geruis leidt hem in
elk geval niet af.
pasjes niet weg te gooien, maar
in te leveren bij de instelling
waar ze vandaan komen. Die
zou ze als chemisch afval moe
ten laten vernietigen.
Volgens E. van der Werff van
Natuur en Milieu worden in Ne
derland jaarlijks 48 miljoen
bank- en giropasjes, credit
cards, telefoonkaarten, identi
teitsbewijzen en lidmaatschaps
kaarten van pvc afgegeven. Af
gedankte pasjes zorgen volgens
haar jaarlijks voor minstens 200
ton pvc-afval, dat bij verbran
ding schadelijke uitstoot van
zoutzuur en dioxines veroor
zaakt. Verder komen bij de pro-
duktie van pvc kankerverwek
kende stoffen vrij, aldus Van der
Werff.
De pvc-producenten hebben
inmiddels een plan ontwikkeld
om de pasjes opnieuw te ge
bruiken. Zij willen daartoe over
eenkomsten afsluiten met grote
.afnemers. Natuur en Milieu
voelt niets voor dit systeem,
omdat ook recycling van pvc
milieuvervuiling zou veroorza
ken. Verder lukt het volgens de
organisatie toch nooit om alle
pvc-kaartjes in te zamelen.
Vietnamezen worden alleen nog na overleg met Kamer uitgewezen
Er zullen geen Vietnamese asielzoekers worden uitgezet
naar hun vaderland, zonder voorafgaand overleg met de
Tweede Kamer. Uitzetting naar Tsjecho-Slowakije is
evenmin aan de orde, zolang de Tsjechoslo waakse rege
ring volhardt in haar weigering teruggestuurde Vietna
mezen op te nemen. Staatssecretaris Kosto van justitie
heeft dit de Kamer gisteren toegezegd.
DEN HAAG GPD-ANP
Een grote meerderheid
Kamer betuigde wederom steun
aan het asielbeleid van Kosto,
maar had kritiek op de uitzet
ting van vier Vietnamezen naar
Praag, afgelopen weekeinde. Zij
werden vrijwel onmiddellijk te
ruggestuurd. Kosto had dat vol
gens de Kamer moeten weten.
D66-woordvoerder Wolffens-
perger sprak in dit verband van
de 'gesol' en 'geping-pong'.
Van Traa (PvdA) zei dat de
vier niet hadden mogen worden
gebruikt voor' het uitvechten
van een conflict tussen twee
landen. Krajenbrink (CDA) vond
het zeer moeilijk om begrip te
tonen voor de uitzetting. „Zo
moet het niet", aldus de
CDA'er. Sipkes (Groen Links)
verweet Kosto 'gezwabber'.
Kosto zei dat hij de vier nooit
zou hebben uitgezet, als hij ze
ker had geweten dat ze zouden
worden teruggestuurd. Uit het
feit dat Tsjecho-Slowakije eer
der in achttien vergelijkbare ge
vallen niet tot terugzending had
besloten, had Kosto de hoop ge
put dat ook deze vier zouden
worden geaccepteerd. Voor
PvdA, CDA en WD was deze
discussie daarna gesloten.
Het is nog onduidelijk hoe het
nu verder moet met de ruim
vierhonderd Vietnamese asiel
zoekers in ons land. Nederland
gaat diplomatiek overleg met
Vietnam zoeken in de hoop op
een overeenkomst over hun te
rugkeer. De Nederlandse am
bassade in Bangkok (Thailand)
heeft daarover inmiddels een
brief gestuurd aan de Vietna
mese regering. „Dat zou kun
nen uitlopen op een Nederlands
bezoek aan Vietnam", aldus
Kosto.
Een belangrijke voorwaarde
voor zowel Kosto als de Tweede
Kamer is dat de veiligheid van
de asielzoekers in Vietnam
wordt gegarandeerd. Kosto is op
dat punt hoopvol gestemd, om
dat het communistische Viet
nam een ommezwaai maak
naar een westerse marktecono
mie en daarom goede contac
ten met westerse landen wil
Garanties kon de staatssecreta
ris echter niet geven.
DEN HAAG HENRI KRUITHOF
Het was een beetje een merk
waardige gewaarwording. Poli
tieke waarnemers liepen giste
ren verbijsterd door het gebouw
van de Tweede Kamer. Het leek
wel of CDA-fractievoorzitter El-
co Brinkman maandagavond
niet op Texel had gesproken.
Tenminste, de PvdA reageerde
niet of nauwelijks, ondanks de
heilige huisjes die Brinkman be
wust omver had geschopt.
Hoe is het mogelijk, zo vroe
gen velen zich gisteren af, dat
Brinkman ongestraft het plan-
Simons op losse schroeven mag
zetten, mag eisen dat het mini
mumloon wordt bevroren en de
discussie over een ministelsel in
de sociale zekerheid wil herope
nen. En de PvdA doet alsof er
niets aan de hand is.
In de fractievergadering van
de PvdA is gistermorgen welis
waar even over de 'Texelse rede'
van Brinkman gesproken, maar
daar werd het niet als een aan
val op de PvdA gezien. „Het was
meer een toespraak voor intern
CDA-gebruik", concludeerde
PvdA-fractievoorzitter Thijs
Wöltgens laconiek. „Brinkman
wilde even laten zien wie er de
baas is of wordt in het CDA na
Lubbers."
Leuk geprobeerd, maar zo
was het niet helemaal, of liever,
helemaal niet. Brinkman had er
duidelijk behoefte aan om het
kabinet weer eens aan te sporen
meer de wil van het CDA te
doen. Net als ruim een jaar ge
leden, toen de CDA'er in een in
terview maatregelen van het ka
binet eiste met betrekking tot
Ziektewet en wao. Waar dat toe
heeft geleid, weet de PvdA tot
op de dag van vandaag nog heel
goed. De wekelijkse opiniepei
lingen getuigen daarvan.
Maar daarmee is de vraag
niet beantwoord of de laconieke
reactie van de sociaal-democra
ten onverstandig is. Een jaar ge
leden heeft een al te heftige re
actie op het krante-interview
van Brinkman bijna tot een ka
binetscrisis geleid. En dat is wel
het laatste wat de PvdA nu wil.
In de PvdA wordt geredeneerd
dat Brinkmans harde woorden
op het Waddeneiland op zich
zelf niet verontrustend zijn, zo
lang ze niet in concrete daden
worden omgezet. De soep
wordt niet zo heet gegeten als
ze wordt opgediend.
In de komende maanden zul
len discussies over de drie
hoofdthema's (Simons, mi
nistelsel en minimumloon) nog
volop in kabinet en Kamer wor
den gevoerd. Tegen die tijd is er
nog gelegenheid genoeg voor de
coalitiepartners om de degens
te kruisen. Het was Brinkman er
maandag mede om te doen een
reactie van de coalitiepartner
los te weken. Welnu, die opzet
is mislukt.
Toch zit er ook een nadeel
aan het afwachtende commen
taar van de PvdA. De sociaal
democratische achterban vindt,
getuige de opiniepeilingen, al
veel langer dat de PvdA-fractie
over zich heen laat lopen. Door
te doen alsof er niets aan de
hand is, wordt dat beeld alleen
maar versterkt. Dat zou de een
heid in de partij, met een be
langrijk congres in het vooruit
zicht, weieens verder kunnen
aantasten.
Het knappe van Brinkmans
toespraak was overigens dat
voor iedereen duidelijk was dat
hij de PvdA aansprak, zonder
dat hij de PvdA ook maar één
keer nbemde. Uit de keuze van
de onderwerpen kon iedereen
opmaken dat het vrijwel uitslui
tend voor de PvdA gevoelige
punten waren, waarop Brink
man waarschuwingen uitdeelde
en piketpaaltjes sloeg.
De CDA'er vond overduidelijk
dat na de wao-discussie van af
gelopen zomer het kabinet het
er weer een beetje te veel bij
laat zitten, getuige zijn slotzin:
„Er moeten keuzen worden ge
maakt, het speelkwartier is
voorbij." Van Brinkman is be
kend dat hij vindt dat het in dit
kabinet met de sociaal-demo
craten allemaal veel te lang
zaam en te stroperig gaat. Maar
wat de PvdA het meest moet
verontrusten, is het feit dat de
WD op basis van Brinkmans
woorden zo weer in een kabinet
met het CDA kan stappen.
Weliswaar zou WD-leider Bol-
kestein het in iets scherpere be
woordingen hebben gezegd,
maar inhoudelijk zal hij er wei
nig problemen mee hebben.
In de aanloop naar de crisis
van het CDA-WD-kabinet in
1989 ging het op een vergelijk
bare wijze. Het CDA werd in die
periode steeds vriendelijker
voor de PvdA, zodat ook nie
mand verbaasd was dat na de
Een twistpunt kan worden
hoe eventuele repatriëring van
de asielzoekers moet worden
bekostigd. De Tweede Kamer
sluit niet uit dat Vietnam geld
wil zien. Voor CDA en WD is
een afkoopsom echter onbe
spreekbaar. Wel valt er met hen
te praten over relatief beschei
den geldbedragen voor de te
rugreis en de opvang daar.
Wat het CDA betreft, mag dat
uit het budget van minister
Pronk van ontwikkelingssamen
werking. Pronk voelt echter
niets voor een eenmalige finan
ciële stimulans voor een groep
asielzoekers. Hij is voorstander
van structurele ontwikkelings
hulp voor Vietnam. Daar wil
echter het CDA niets van weten.
Philips koopt
belang van 25%
in Whittle
Philips wil voor 360 miljoen
gulden een belang van 25
procent nemen in het Ame
rikaanse telecommunicatie-
concem Whittle. Daarnaast
krijgt de Eindhovense elek-
tronica-gigant de mogelijk
heid om dat belang uit te
breiden tot 33 procent,
waardoor de totale investe
ring uitkomt op 630 miljoen
gulden. Dat heeft de Wall
Street Journal vandaag ge
meld. Een woordvoerder
van Philips weigerde van
ochtend elk commentaar.
Philips en Whittle onder
handelen al negen maan
den met elkaar. De over
eenkomst zal volgende
week worden bekendge
maakt, aldus de Wall Street
Joumal.
Rechercheteam Deelen uitgebreid
DEN HAAG-DEELEN ANP-GPD
Op de vliegbasis Gilze-Rijen
hebben onbekenden vannacht
kabels van een rij landingslich-
ten doorgesneden. Defensie
noemt het een duidelijk geval
van sabotage.
Volgens Defensie liggen de
lichten buiten het bewaakte ge
deelte van de basis. De kabels
moeten zijn doorgesneden tus
sen het einde van het vliegen,
tegen tien uur 's avonds, en
vanochtend vroeg.
De schade is betrekkelijk be
perkt en kan vrij eenvoudig
worden hersteld. De actie is tot
nu toe niet opgeëist. In 1987
diefstal van raketonderdelen
en 1989 beschadiging van
Hawk-raketten was de vlieg
basis ook al doelwit van sabota-
ge-acties.
In de nacht van zondag op
maandag werden op de vliegba
sis Deelen acht helikopters be
schadigd, waarvan één onher
stelbaar. Deze actie werd opge
ëist door de Aktiegroep 'Alle po
litieke gevangenen in Neder
land vrij'. Het team dat zich be
zighoudt met het onderzoek
naar deze aanslag, is fors uitge
breid. De ploeg is gisteren aan
gevuld met leden van de mili
taire inlichtingendienst en de
Binnenlandse Veiligheids
Dienst. Aanvankelijk werd het
onderzoek uitsluitend verricht
door de koninklijke marechaus
see Apeldoorn en technisch
personeel van de vliegbasis. Het
onderzoeksteam bestaat nu uit
twintig mensen. De uitbreiding
is gedaan op initiatief van hel
ministerie van binnenlandse za
ken.
Het 'Bölkow-team' heeft het
technisch onderzoek van de ge
troffen toestellen gisteravond
afgerond. De naspeuringen
concentreren zich nu op aan
wijzingen in de omgeving van
de hangar, niet alleen op het
militaire terrein zelf, maar ook
in de omringende bossen. Over
de resultaten daarvan wordt in
alle toonaarden gezwegen.
Vanochtend is rond tien uur
ook brand uitgebroken in een
Navo-depot in Coevorden. De
binnenbrand is veroorzaakt
door een technisch defect. Van
sabotage is volgens een woord
voerder vooralsnog geen sprake.
Onduidelijkheid over Nederlanders
HAARLEM-BUENOS AIRES
ARTHUR MAANDAG - ELS WIEGANT
Het is nog onduidelijk of zich in
de gisteren in Argentinië vrijge
geven nazi-dossiers materiaal
bevindt over Nederlandse oor
logsmisdadigers. Dit heeft de
directeur van het Argentijnse
staatsarchief. Eugenio Rom, gis
termiddag desgevraagd meege
deeld.
Rom kreeg in de loop van gis
termiddag de beschikking over
een grote hoeveelheid archief
materiaal. „Het is een heel bu-
vol. Ik moet pagina voor
pagina voor ontvangst teke
nen." Volgens de directeur kost
het een maand om de docu
menten te ordenen. Daarna kan
tiet publiek de stukken inzien.
De Argentijnse president Car
los Menem toonde maandag tij
dens een persconferentie een
deel van de documenten. „Dit is
een schuld die Argentinië inlost
aan de mensheid", aldus de
president over de openbaarma
king. Menem heeft alle over
heidsinstellingen, ook de immi
gratiedienst, per decreet ver
plicht al hun archieven na te
zoeken op stukken over naar
Argentinië uitgeweken nazi's.
Het staat nu al vast dat er
dossiers zijn van de beruchte
kamparts losef Mengele en van
Josef Schwammberger, die al
eerder door de Argentijnen aan
Duitsland is uitgeleverd. Me
nem had deze dossiers tttdeilS
de persconferentie voor zich.
In Argentinië verblijven ver
moedelijk twee Nederlandse
oorlogsmisdadigers, Abraham
Kipp en Jan Olij. De eerste dook
in 1988 onder nadat hij door
deze krant was opgespoord in
een buitenwijk van Buenos Ai
res. Sindsdien is hij spoorloos.
Nederlandse uitleveringsver
zoeken haalden niets uit, omdat
de zaken volgens Argentijns
recht zijn verjaard.
Staatssecretaris Simons.
FOTO ANP
verkiezingen soepel een kabinet
van CDA en I^dA werd gefor
meerd.
En misschien is dat dan ook
wel de reden dat de PvdA zich
zo rustig houdt. Het is zover
nog lang niet, maar als in de ko
mende maanden een kabinets
crisis ontstaat, moet het CDA
niet de gelegenheid krijgen die
in de schoenen van de FVdA te
schuiven.
Staatssecretaris Wallage van on
derwijs wil het gebruik van edu
catieve computerprogramma's
in het voortgezet onderwijs fors
uitbreiden. Ook komt er een
platform waarin overheid, des
kundigen en het onderwijs zich
verdiepen in de toepassingen
van computers in het onderwijs.
Wallage schrijft dat in zijn no
titie 'Enter: de toekomst', die hij
gisteren naar de onderwijsorga
nisaties heeft gestuurd. Wat de
staatssecretaris betreft wordt de
computer een veelgebruikt in
strument in het onderwijs.
Computers moeten niet langer
alleen het onderwerp van een
les zijn, ze moeten ook worden
gebruikt bij het onderwijs in an
dere vaJdcen dan informatie
technologie.
In het basis- en voortgezet
onderwijs lopen sinds enkele ja
ren diverse projecten op het ge
bied van computers. In het
voortgezet onderwijs zijn de
meeste scholen inmiddels al
voorzien van computerappara
tuur. Volgens Wallage is het ge
bruik van educatieve program
matuur echter beperkt.
Van 1993 tot en met 1996
voor het voortgezet onderwijs
22 miljoen beschikbaar. I U t la
ger beroepsonderwijs krijgt nog
eens een miljoen extra voor de
ontwikkeling van software die
specifiek voor de verschillende
opleidingen hodig is.