Losbandigheid
breekt Brits
vorstenhuis op
ZATERDAGS BIJVOEGSEL
yj
EINDREDACTIE: WILLEM SCHRAMA MARGOT KLOMPMAKER
ZATERDAG 1 FEBRUAR11992
VORMGEVING: FRED VAN GELDEREN MARCO KROES RUUD VOGELESAN(S
De man die bij de
koningin op bed zat
Jj ij staat bekend als 'de man die
bij de koningin op bed zat!.
JaiLm Volgens de ovedevering had hij
zelfs een goed gesprek met de monarch. Hij
zou haar hebben verteld dat hij in de put was
geraakt. De vorstin zou liefdevol hebben ge
luisterd en het een en ander over haar eigen
sores hebben verteld.
„Maar dat is allemaal onzin", zegt Michael
Fagan (41) in een Noordlondense pub. „Toen
ik haar kamer binnenkwam, sliep ze nog. Ze. j
ontwaakte op het moment dat ik de gordij---
nen begon open te schuiven. Ze kwam over-
eind en riep: ga weg, ga weg, ga weg! Daarop
drukte ze op een knop en rende de kamer ujtr
Het enige dat ik nog kon zeggen was: goede- r
morgen, mevrouw."
Bijna tien jaar geleden verbijsterde Michael— i
Fagan de wereld door over de muur te klim- -
men om Buckingham Palace en bij de Britse
koningin naar binnen te kuieren. Met zijn j
daad toonde Fagan aan dat de beveiliging
van de koningin een lachertje was.
Wat destijds echter niet onmiddellijk bekend
werd gemaakt was dat Fagan al een keer eer-
der het paleis was binnengedrongen. Tijdens i|
zijn eerste inbraak was hij er alleen niet in :i
geslaagd om in het doolhof van honderden j
gangen en vertrekken de slaapkamer van de
vorstin te vinden. „Ik verliet het paleis weer 1
en dacht: de koningin spreek ik wel een an -
dere keer."
Michael Fagans verhaal begint op de avond
van 7 juni 1982. „Mijn vrouw had me verla
ten en de vier kinderen meegenomen. Ik had
schulden en zat zonder werk. Ik was een ze
nuwinzinking nabij. Nadat ik enige tijd doel
loos door de stad had geslenterd, stond ik in
eens voor de paleismuur. Het moet rond
middernacht zijn geweest."
Achteraf weet Fagan niet goed waarom hij
het deed. „Het was een soort kwajongens
streek. Misschien was het ook om mezelf te
bewijzen." Fagan klom over de muur en was
verbijsterd hoe gemakkelijk het allemaal
ging. „Het was gewoon over de muur, langs
de regenpijp omhoog, door het raam", lacht
hij.
„Eenmaal binnen werd ik opgemerkt door
een dienstmeisje. Ze begon te gillen en rende
weg om alarm te slaan. Dat bood mij de gele
genheid om in de gangen de schilderijen te
bekijken. Ik dacht dat ik zo wel in mijn nek
gegrepen zou worden, maar er gebeurde
niets." Terwijl hij door het paleis wandelde,
viel zijn oog op een bordje met de woorden
'Kantoor van Prins Charles' secretaris'.
„Ik ging naar binnen, deed het licht aan en
snuffelde wat rond. Er lagen geschenken uit s
de hele wereld, domme geschenken. Teddy
beren, koalabeertjes. Op een van de planken
zag ik een fles wijn. Met een schaar opende ik
de fles en ik vleide me neer in een stoel, de
voeten op het bureau."
Dromerig dronk hij de fles half leeg. Het was
uitstekende Califomische wijn. „Plotseling
dacht ik: waar ben ik in godsnaam mee be
zig? Ik wilde weg. Maar het was moeilijker er
weer uit te komen dan er in. Toen ik de deur
opende zag ik een politieman met een hond
de gang op komen. Ik sloot de deur weer en
wachtte tot hij weg was. Uiteindelijk slaagde
ik er in de tuin te bereiken en over de muur
weg te komen."
De Britse politie hield het incident geheim,
niet alleen uit schaamte, maar ook omdat en
kele dagen later de Amerikaanse president I
Ronald Reagan op Buckingham Palace werd
verwacht. De Amerikanen, toch altijd al ner
veus over de beveiliging van hun president,
mochten niet weten hoe gemakkelijk het was
het paleis binnen te komen.
Weer thuis, begon Michael Fagan zich steeds
meer zorgen te maken over zijn kinderen.
Zijn vrouw had zich bij een groep hippy's
aangesloten en was van plan met de kinde
ren naar het Stonehenge-popfestival te gaan.
„Ik besloot een auto te stelen en naar Stone-
henge te rijden", zegt Fagan. „Maar ik werd
onderweg aangehouden door de politie en
naar het bureau gebracht voor ondervra
ging"
Toen hij enkele uren later het bureau verliet,
stond zijn plan vast. Het was 9 juli 1982. „Ik
liep naar het paleis en zag juist de ochtend
schoonmaakploeg naar binnen gaan. Op
nieuw klom ik over de muur. In de tuin deed
ik mijn schoenen en sokken uit. Via een re
genpijp kwam ik op een plat dak en kon door
een openstaand raam naar binnen glippen.
Dat hij de kamer van koningin Elizabeth
vond, schrijft Fagan toe aan louter geluk, „Ik
liep zo maar een kamer binnen. Iemand lag
in bed te slapen, en ik dacht: die is veel te
klein om de koningin te kunnen zijn. Maar
toen ze overeind kwam, begreep ik dat ze hdt
wel was. Ze droeg een satijnen pyjama."
Toen was het snel over. „Toen de koningin
was weggevlucht, kwam er een lakei binnen.
Hij zei: ik geloof dat u wel een borrel kunt ge
bruiken. Hij nam me mee naar een ander
vertrek en bood me een glas van de beste
whisky aan."
Michael Fagan werd nooit veroordeeld voor
de inbraak. Het bleek destijds niet eens on
wettig het paleis van de vorstin te betreden.
Hem werd slechts diefstal van een fles wijn
ten laste gelegd, een aanklacht die overigens
door de rechter werd weggewuifd. Twee jaar
later kreeg hij van de politie zijn schoenen te
rug.
Veertig jaar koningschap brengt
Elizabeth II weinig vreugde
k heb maar een dunne
fl nek', waren Anne Bo-
leyns laatste woorden,
toen ze de beul had gesmeekt
om haar hoofd met een zwaard
af te hakken in plaats van met de
gebruikelijke bijl. Dezer dagen
zullen sommige leden van het
Britse koningshuis wellicht met
weemoed terugdenken aan de
goedertierenheid van de beul,
die gehoor gaf aan de smeekbede
vaii de vrouw van koning Hen
drik VIII. De moderne beulen,
werkzaam voor de Britse riool
pers, zijn minder toegeeflijk.
Aanstaande donderdag, 6 fe
bruari, zit Elizabeth II (66) veertig
jaar op de Britse troon, maar veel
reden tot feestvreugde is er niet.
Haar kinderen hebben het ko
ningshuis een imago van losban
digheid bezorgd, die volgens
sommige deskundigen zelfs het voortbestaan
van de monarchie in gevaar brengt. Zoals het
dagblad The Evening Standard onlangs
schreef: „Terwijl we ons voorbereiden op de
viering van de 40ste verjaardag van Eliza
beths kroning, moeten we ons afrragen of de
monarchie nog wel 40 weken zal bestaan na
dat ze afstand heeft gedaan van de troon."
De koningin zelf heeft te verstaan gegeven
dat de verjaardag wat haar betreft niet ge
vierd hoeft te worden. Ze heeft haar veto uit
gesproken over een plan om 6,5 miljoen gul
den in te zamelep voor een naar haar te noe
men fontein tegenover het Lagerhuis. En de
vorstin zal op de dag zelve niet eens op
Buckingham Palace zijn.
De hofhouding ging zelfs zo ver enkele van
de particuliere initiatieven tot viering van de
verjaardag de grond in te boren. Een muziek
festival in West-Londen ter ere van de konin
gin, waarvoor het werk van de populaire
componist Andrew Uoyd Webber was uitge
kozen, Werd door Elizabeths eigen hofcom-
ponist gekraakt: „Melodisch is Uoyd Web
bers muziek armzalig, harmonisch is het
ronduit grof. Hij slaagt er niet in emoties in je
los te maken en hij heeft iedere bedriegelijke
truc gebruikt die sinds Jezus Christus is ver-
ïen om het zaakje te laten lopen. Uoyd
Webbers muziek is overal, maar dat geldt ook
voor aids."
Schandalen
Twintig jaar geleden werd de monarchie ge-
als een ouderwets overblijfsel uit de tijd
Robin Hood. Wie een slaapmiddel nodig
had behoefde de leden van het koninklijk
Prins Andrew en zijn vrouw Sarah ('Fergie') tijdens hun ver
loving in 1986. De verhouding van Fergie met een Texaan-
se miljonairszoon is het nieuwste schandaal in Buckingham
Palace. archieffoto
huis maar in een flesje te stoppen. Het ko
ningshuis hield zich verre van de camera's en
de camera's hadden daar vrede mee de
'royflk'gedroegen zich onbesproken.
De opkomst van een nieuwe generatie
prinsen en prinsesjes bracht daar verande
ring in en dit keer zoomden de camera's gre
tig in. Prins Andrew ging aan de haal met een
porno-actrice, prinses Di leefde in onmin
Prins Charles en prinses Diana: inmiddels weer k
met kroonprins Charles, lord Althorp (broer
van Di) pleegde overspel in Parijs. Van een
anachronisme werd het koningshuis tot een
bron van nimmer aflatend vermaak. Prins
Edward ging letterlijk bij het theater. Hij trad
in dienst van.... Andrew Uoyd Webber.
Zelfs tijdens de donkere dagen van de
Donderdag 6 februari
is het precies 40 jaar
geleden dat de Britse
koning George VI in
zijn slaap overleed.
Zijn dochter Elizabeth
was op dat moment op
safari in Kenya. Ze ver
nam via het persbu
reau Reuter dat ze vor
stin was geworden van
het Britse rijk. Tijdens
het bewind van Eliza
beth II is het imago
van het Britse konings
huis ingrijpend veran
derd. Voor een deel
was dat dank zij de
vorstin zelf, voor het
grootste deel ondanks
haar. Haar losbandige
familie be
zorgt haar de
grootste pro
blemen en
brengt het
voortbestaan
van de mo
narchie in ge
vaar. 'Godsa
ve the Queen
from her
children'.
Prins Philip en koningin Elizabeth in 1949 met hun net geboren zoon Charles. De stralende ou
ders konden weinig bevroeden dat de latere slippertjes van hun kinderen en aanhang het imago
van het Britse vorstenhuis behoorlijk zouden beschadigen. archieffoto
Golfoorlog, toen 40.000 Britse
soldaten aan het front lagen,
trokken de koningstelgen fuivend
door de wereld. Tijdens de Falk-
landoorlog had prins Andrew
nog moedig meegevochten maar
de enige die gedurende de Golf
oorlog de wapens opnam was
prins Charles, zij het om te jagen
op vogels. Lord Linley (neefje van
de koningin) lag op het Caraïbi-
sche eiland Mustique aan het
strand toen de vijandelijkheden
uitbraken, Fergie (schoondoch
ter) stond op de smalle latten.
De koningin zou de bezoede
ling van de naam van de Wind
sors met lede ogen aanzien,
maar schijnt niet in staat te zijn
haar familie tot de orde te roe
pen. Nu weer is Fergie, de flam
boyante vrouw van prins An
drew, het middelpunt van een
schandaal.
Dat Fergie goed overweg kon
met Steve Wyatt, de charmante
stiefzoon van een schatrijke
Texaanse olieboer, was al lang
bekend. Maar gehoopt werd dat
de betrekkingen tussen de prinses en de
playboy van louter vriendschappelijke aard
waren. Die hoop dreigt nu ijdel te zijn ge-
Half januari trof een schoonmaakster in de
ontruimde Londense flat van Steve een hele
reeks foto's aan. De schoonmaakster gaf de
foto's aan de politie, maar inmiddels is uitge
lekt dat het kiekjes betrof van een vakantie
van Fergie en Steve in Marokko. Een vakantie
in 1990, toen de'trouwhartige prins Andrew
met de Britse marine op zee zat.
Weliswaar is onduidelijk wat er precies op
de foto's staat, maar enkele boulevardkran
ten zagen kans tekeningen te publiceren van
'hetgeen er vermoedelijk op staat.' Ze wisten
verder te melden dat prins Andrew woedend
was. Inmiddels zou de koningin Fergie op
dracht hebben gegeven te breken met haar
Texaanse charmeur, maar het kwaad is al ge
schied. Terwijl de 40ste verjaardag van haar
Het staatsieportret ter gelegenheid van de kroning van Elizabeth tot vorstin.
kroning nadert, wordt de naam van het ko
ningshuis opnieuw bezoedeld.
Ivoren toren
De reeks van schandalen heeft het konings
huis ontdaan van zijn welhaast bovennatuur
lijke mystiek. De leden er van zijn terugge
bracht tot wat zij eigenlijk altijd zijn geweest:
De ontsluiering van de Britse monarchie
begon echter al voordat de kinderen van de
vorstin de puberteit hadden bereikt en wel
op aandringen van Elizabeth zelf. Terwijl zij
de eerste decennia van haar heerschappij de
televisiecamera's zo veel mogelijk op afstand
hield, besloot zij rond 1970 het roer om te
gooien.
Cameraploegen werden tot het paleis toe
gelaten om de 'royals' in hun huiselijke doen
te filmen. Elizabeth vond dat in een snel ver
anderende wereld de monarchie alleen kon
overleven als ze bereid was uit haar ivoren
toren te komen. „In die dagen leek Bucking
ham Palace wel een televisiestudio", zei een
functionaris van de BBC. „Het was een para
dijs waar producers van documentaires hun
ideeën met de paleisstaf bespraken."
Maar de koningin kon niet
haar kinderen in de jaren '80 nog een stap
verder zouden gaan op de weg die zij had uit
gestippeld. Misschien wel een stap te ver.
Nog altijd hebben twee op de drie Britten
een plaatsje voor de monarchie in hun hart,
zo bleek uit de laatste opiniepeiling. Bijna 95
procent gelooft dat het koningshuis het jaar
2000 wel zal halen. Maar minder dan de helft
van het volk gelooft dat de monarchie ook de
volgende eeuw zal overleven. Prins Charles,
die de troon bestijgt als zijn moeder de pijp
aan Maarten geeft, wacht een moeilijke klus.