Losbandigheid breekt Brits vorstenhuis op ZATERDAGS BIJVOEGSEL yj EINDREDACTIE: WILLEM SCHRAMA MARGOT KLOMPMAKER ZATERDAG 1 FEBRUAR11992 VORMGEVING: FRED VAN GELDEREN MARCO KROES RUUD VOGELESAN(S De man die bij de koningin op bed zat Jj ij staat bekend als 'de man die bij de koningin op bed zat!. JaiLm Volgens de ovedevering had hij zelfs een goed gesprek met de monarch. Hij zou haar hebben verteld dat hij in de put was geraakt. De vorstin zou liefdevol hebben ge luisterd en het een en ander over haar eigen sores hebben verteld. „Maar dat is allemaal onzin", zegt Michael Fagan (41) in een Noordlondense pub. „Toen ik haar kamer binnenkwam, sliep ze nog. Ze. j ontwaakte op het moment dat ik de gordij--- nen begon open te schuiven. Ze kwam over- eind en riep: ga weg, ga weg, ga weg! Daarop drukte ze op een knop en rende de kamer ujtr Het enige dat ik nog kon zeggen was: goede- r morgen, mevrouw." Bijna tien jaar geleden verbijsterde Michael— i Fagan de wereld door over de muur te klim- - men om Buckingham Palace en bij de Britse koningin naar binnen te kuieren. Met zijn j daad toonde Fagan aan dat de beveiliging van de koningin een lachertje was. Wat destijds echter niet onmiddellijk bekend werd gemaakt was dat Fagan al een keer eer- der het paleis was binnengedrongen. Tijdens i| zijn eerste inbraak was hij er alleen niet in :i geslaagd om in het doolhof van honderden j gangen en vertrekken de slaapkamer van de vorstin te vinden. „Ik verliet het paleis weer 1 en dacht: de koningin spreek ik wel een an - dere keer." Michael Fagans verhaal begint op de avond van 7 juni 1982. „Mijn vrouw had me verla ten en de vier kinderen meegenomen. Ik had schulden en zat zonder werk. Ik was een ze nuwinzinking nabij. Nadat ik enige tijd doel loos door de stad had geslenterd, stond ik in eens voor de paleismuur. Het moet rond middernacht zijn geweest." Achteraf weet Fagan niet goed waarom hij het deed. „Het was een soort kwajongens streek. Misschien was het ook om mezelf te bewijzen." Fagan klom over de muur en was verbijsterd hoe gemakkelijk het allemaal ging. „Het was gewoon over de muur, langs de regenpijp omhoog, door het raam", lacht hij. „Eenmaal binnen werd ik opgemerkt door een dienstmeisje. Ze begon te gillen en rende weg om alarm te slaan. Dat bood mij de gele genheid om in de gangen de schilderijen te bekijken. Ik dacht dat ik zo wel in mijn nek gegrepen zou worden, maar er gebeurde niets." Terwijl hij door het paleis wandelde, viel zijn oog op een bordje met de woorden 'Kantoor van Prins Charles' secretaris'. „Ik ging naar binnen, deed het licht aan en snuffelde wat rond. Er lagen geschenken uit s de hele wereld, domme geschenken. Teddy beren, koalabeertjes. Op een van de planken zag ik een fles wijn. Met een schaar opende ik de fles en ik vleide me neer in een stoel, de voeten op het bureau." Dromerig dronk hij de fles half leeg. Het was uitstekende Califomische wijn. „Plotseling dacht ik: waar ben ik in godsnaam mee be zig? Ik wilde weg. Maar het was moeilijker er weer uit te komen dan er in. Toen ik de deur opende zag ik een politieman met een hond de gang op komen. Ik sloot de deur weer en wachtte tot hij weg was. Uiteindelijk slaagde ik er in de tuin te bereiken en over de muur weg te komen." De Britse politie hield het incident geheim, niet alleen uit schaamte, maar ook omdat en kele dagen later de Amerikaanse president I Ronald Reagan op Buckingham Palace werd verwacht. De Amerikanen, toch altijd al ner veus over de beveiliging van hun president, mochten niet weten hoe gemakkelijk het was het paleis binnen te komen. Weer thuis, begon Michael Fagan zich steeds meer zorgen te maken over zijn kinderen. Zijn vrouw had zich bij een groep hippy's aangesloten en was van plan met de kinde ren naar het Stonehenge-popfestival te gaan. „Ik besloot een auto te stelen en naar Stone- henge te rijden", zegt Fagan. „Maar ik werd onderweg aangehouden door de politie en naar het bureau gebracht voor ondervra ging" Toen hij enkele uren later het bureau verliet, stond zijn plan vast. Het was 9 juli 1982. „Ik liep naar het paleis en zag juist de ochtend schoonmaakploeg naar binnen gaan. Op nieuw klom ik over de muur. In de tuin deed ik mijn schoenen en sokken uit. Via een re genpijp kwam ik op een plat dak en kon door een openstaand raam naar binnen glippen. Dat hij de kamer van koningin Elizabeth vond, schrijft Fagan toe aan louter geluk, „Ik liep zo maar een kamer binnen. Iemand lag in bed te slapen, en ik dacht: die is veel te klein om de koningin te kunnen zijn. Maar toen ze overeind kwam, begreep ik dat ze hdt wel was. Ze droeg een satijnen pyjama." Toen was het snel over. „Toen de koningin was weggevlucht, kwam er een lakei binnen. Hij zei: ik geloof dat u wel een borrel kunt ge bruiken. Hij nam me mee naar een ander vertrek en bood me een glas van de beste whisky aan." Michael Fagan werd nooit veroordeeld voor de inbraak. Het bleek destijds niet eens on wettig het paleis van de vorstin te betreden. Hem werd slechts diefstal van een fles wijn ten laste gelegd, een aanklacht die overigens door de rechter werd weggewuifd. Twee jaar later kreeg hij van de politie zijn schoenen te rug. Veertig jaar koningschap brengt Elizabeth II weinig vreugde k heb maar een dunne fl nek', waren Anne Bo- leyns laatste woorden, toen ze de beul had gesmeekt om haar hoofd met een zwaard af te hakken in plaats van met de gebruikelijke bijl. Dezer dagen zullen sommige leden van het Britse koningshuis wellicht met weemoed terugdenken aan de goedertierenheid van de beul, die gehoor gaf aan de smeekbede vaii de vrouw van koning Hen drik VIII. De moderne beulen, werkzaam voor de Britse riool pers, zijn minder toegeeflijk. Aanstaande donderdag, 6 fe bruari, zit Elizabeth II (66) veertig jaar op de Britse troon, maar veel reden tot feestvreugde is er niet. Haar kinderen hebben het ko ningshuis een imago van losban digheid bezorgd, die volgens sommige deskundigen zelfs het voortbestaan van de monarchie in gevaar brengt. Zoals het dagblad The Evening Standard onlangs schreef: „Terwijl we ons voorbereiden op de viering van de 40ste verjaardag van Eliza beths kroning, moeten we ons afrragen of de monarchie nog wel 40 weken zal bestaan na dat ze afstand heeft gedaan van de troon." De koningin zelf heeft te verstaan gegeven dat de verjaardag wat haar betreft niet ge vierd hoeft te worden. Ze heeft haar veto uit gesproken over een plan om 6,5 miljoen gul den in te zamelep voor een naar haar te noe men fontein tegenover het Lagerhuis. En de vorstin zal op de dag zelve niet eens op Buckingham Palace zijn. De hofhouding ging zelfs zo ver enkele van de particuliere initiatieven tot viering van de verjaardag de grond in te boren. Een muziek festival in West-Londen ter ere van de konin gin, waarvoor het werk van de populaire componist Andrew Uoyd Webber was uitge kozen, Werd door Elizabeths eigen hofcom- ponist gekraakt: „Melodisch is Uoyd Web bers muziek armzalig, harmonisch is het ronduit grof. Hij slaagt er niet in emoties in je los te maken en hij heeft iedere bedriegelijke truc gebruikt die sinds Jezus Christus is ver- ïen om het zaakje te laten lopen. Uoyd Webbers muziek is overal, maar dat geldt ook voor aids." Schandalen Twintig jaar geleden werd de monarchie ge- als een ouderwets overblijfsel uit de tijd Robin Hood. Wie een slaapmiddel nodig had behoefde de leden van het koninklijk Prins Andrew en zijn vrouw Sarah ('Fergie') tijdens hun ver loving in 1986. De verhouding van Fergie met een Texaan- se miljonairszoon is het nieuwste schandaal in Buckingham Palace. archieffoto huis maar in een flesje te stoppen. Het ko ningshuis hield zich verre van de camera's en de camera's hadden daar vrede mee de 'royflk'gedroegen zich onbesproken. De opkomst van een nieuwe generatie prinsen en prinsesjes bracht daar verande ring in en dit keer zoomden de camera's gre tig in. Prins Andrew ging aan de haal met een porno-actrice, prinses Di leefde in onmin Prins Charles en prinses Diana: inmiddels weer k met kroonprins Charles, lord Althorp (broer van Di) pleegde overspel in Parijs. Van een anachronisme werd het koningshuis tot een bron van nimmer aflatend vermaak. Prins Edward ging letterlijk bij het theater. Hij trad in dienst van.... Andrew Uoyd Webber. Zelfs tijdens de donkere dagen van de Donderdag 6 februari is het precies 40 jaar geleden dat de Britse koning George VI in zijn slaap overleed. Zijn dochter Elizabeth was op dat moment op safari in Kenya. Ze ver nam via het persbu reau Reuter dat ze vor stin was geworden van het Britse rijk. Tijdens het bewind van Eliza beth II is het imago van het Britse konings huis ingrijpend veran derd. Voor een deel was dat dank zij de vorstin zelf, voor het grootste deel ondanks haar. Haar losbandige familie be zorgt haar de grootste pro blemen en brengt het voortbestaan van de mo narchie in ge vaar. 'Godsa ve the Queen from her children'. Prins Philip en koningin Elizabeth in 1949 met hun net geboren zoon Charles. De stralende ou ders konden weinig bevroeden dat de latere slippertjes van hun kinderen en aanhang het imago van het Britse vorstenhuis behoorlijk zouden beschadigen. archieffoto Golfoorlog, toen 40.000 Britse soldaten aan het front lagen, trokken de koningstelgen fuivend door de wereld. Tijdens de Falk- landoorlog had prins Andrew nog moedig meegevochten maar de enige die gedurende de Golf oorlog de wapens opnam was prins Charles, zij het om te jagen op vogels. Lord Linley (neefje van de koningin) lag op het Caraïbi- sche eiland Mustique aan het strand toen de vijandelijkheden uitbraken, Fergie (schoondoch ter) stond op de smalle latten. De koningin zou de bezoede ling van de naam van de Wind sors met lede ogen aanzien, maar schijnt niet in staat te zijn haar familie tot de orde te roe pen. Nu weer is Fergie, de flam boyante vrouw van prins An drew, het middelpunt van een schandaal. Dat Fergie goed overweg kon met Steve Wyatt, de charmante stiefzoon van een schatrijke Texaanse olieboer, was al lang bekend. Maar gehoopt werd dat de betrekkingen tussen de prinses en de playboy van louter vriendschappelijke aard waren. Die hoop dreigt nu ijdel te zijn ge- Half januari trof een schoonmaakster in de ontruimde Londense flat van Steve een hele reeks foto's aan. De schoonmaakster gaf de foto's aan de politie, maar inmiddels is uitge lekt dat het kiekjes betrof van een vakantie van Fergie en Steve in Marokko. Een vakantie in 1990, toen de'trouwhartige prins Andrew met de Britse marine op zee zat. Weliswaar is onduidelijk wat er precies op de foto's staat, maar enkele boulevardkran ten zagen kans tekeningen te publiceren van 'hetgeen er vermoedelijk op staat.' Ze wisten verder te melden dat prins Andrew woedend was. Inmiddels zou de koningin Fergie op dracht hebben gegeven te breken met haar Texaanse charmeur, maar het kwaad is al ge schied. Terwijl de 40ste verjaardag van haar Het staatsieportret ter gelegenheid van de kroning van Elizabeth tot vorstin. kroning nadert, wordt de naam van het ko ningshuis opnieuw bezoedeld. Ivoren toren De reeks van schandalen heeft het konings huis ontdaan van zijn welhaast bovennatuur lijke mystiek. De leden er van zijn terugge bracht tot wat zij eigenlijk altijd zijn geweest: De ontsluiering van de Britse monarchie begon echter al voordat de kinderen van de vorstin de puberteit hadden bereikt en wel op aandringen van Elizabeth zelf. Terwijl zij de eerste decennia van haar heerschappij de televisiecamera's zo veel mogelijk op afstand hield, besloot zij rond 1970 het roer om te gooien. Cameraploegen werden tot het paleis toe gelaten om de 'royals' in hun huiselijke doen te filmen. Elizabeth vond dat in een snel ver anderende wereld de monarchie alleen kon overleven als ze bereid was uit haar ivoren toren te komen. „In die dagen leek Bucking ham Palace wel een televisiestudio", zei een functionaris van de BBC. „Het was een para dijs waar producers van documentaires hun ideeën met de paleisstaf bespraken." Maar de koningin kon niet haar kinderen in de jaren '80 nog een stap verder zouden gaan op de weg die zij had uit gestippeld. Misschien wel een stap te ver. Nog altijd hebben twee op de drie Britten een plaatsje voor de monarchie in hun hart, zo bleek uit de laatste opiniepeiling. Bijna 95 procent gelooft dat het koningshuis het jaar 2000 wel zal halen. Maar minder dan de helft van het volk gelooft dat de monarchie ook de volgende eeuw zal overleven. Prins Charles, die de troon bestijgt als zijn moeder de pijp aan Maarten geeft, wacht een moeilijke klus.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1992 | | pagina 33