Buitenland
Onzekerheid
over komst
vredesmacht
Vredesoverleg Moskou laat bittere nasmaak achter
murder
u peng
Overleg Midden-Oosten
in het voorjaar verder
Myanmar wil nieuwe
grondwet en democratie
Labour wil eigen
parlement Schotland
Boris Jeltsin ontkent een zware drinker te zijn
D'Aubuisson ernstig ziek
jeruzalem ad bloemendaal
correspondent
Faisal Husseini, de Palestijnse leider
uit Oost-Jeruzalem, zegt het in bijna
elk vraaggesprek: „We zijn te zwak om
een vredesregeling af te dwingen, maar
we kunnen iedere ongewenste oplos
sing boycotten". Hoe zwak de Palestij-
nen staan, is de afgelopen dagen op
nieuw gebleken bij de multilaterale
conferentie in Moskou. Het was niet
verrassend dat de VS en Rusland zich
bleven verzetten op aandrang van
Israël tegen deelname aan het vre
desoverleg door Palestijnen uit Oost-
Jeruzalem en de diaspora.
Maar wat in Palestijnse kring grote bit
terheid heeft gewekt, was de opstelling
van de Golfstaten en de gretigheid
waarmee met name Jordanië zich naar
de Amerikaanse eisen schikte. Dat de
Palestijnse delegatie zich de luxe kon
veroorloven het overleg te boycotten,
was uitsluitend te danken aan het weg
blijven van Syrië.
De multilaterale conferentie, de derde
fase in het vredesproces, is in het leven
geroepen door de Amerikaanse minis
ter Baker (buitenlandse zaken) als een
gebaar naar Israël. Het idee is een
vorm van regionale samenwerking te
creëren, vooruitlopend op het sluiten
van vredesverdragen. Wat de regering-
Shamir betreft, is regionale samenwer
king een zaak van landen en regerin
gen.
Vandaar dat minister van defensie
Moshe Arens dinsdag onmiddellijk uit
riep dat niemand in Moskou de Pales
tijnen zou missen, „Ze vormen geen
regering en ze zullen ook nooit een re
gering vormen", profeteerde hij. Israë
lische onderhandelaars lieten niet na
extra zout in de Palestijnse wonden te
strooien door omstandig mee te delen
hoe plezierig („bijna in een vriend
schappelijke sfeer") ze in de werkgroe
pen hadden kunnen praten met hun
Jordaanse gesprekspartners.
De Jordaanse televisiekijkers konden
\tia twee televisienetten de toespraken
in Moskou rechtstreeks volgen. Ook
die van de Israëlische minister van bui
tenlandse zaken, David Levy, kreeg een
Arabische simultaan-vertaling. De tele
visiekijkers konden zelf zien dat geen
van de Arabieren de vergaderzaal ver
liet toen het bordje met de vermelding
'Jordaans-Palestijnse delegatie' werd
vervangen door de tekst 'Jordanië'. Het
tekende de verhoudingen van na de
Golfoorlog.
„De Jordaniërs en de Egyptenaren zijn
bereid tot het uiterste te gaan om hun
Amerikaanse baas te behagen", schreef
een cynisch gestemde commentator in
de Israëlische krant Ha'aretz. „En de
Saudi's betalen in petrodollars voor
een Amerikaanse paraplu om hen te
beschermen tegen Saddam Hussein.
Bush heeft misschien toch winst ge
boekt door het werk in Irak niet af te
maken".
Met bitterheid moeten de Palestijnen
constateren dat de Golfoorlog en het
erop volgende vredesproces tot nu toe
alleen vruchten heeft afgeworpen voor
Israël. Als een neveneffect van de on
derhandelingen heeft het nu diploma
tieke banden met de Sovjetunie, China
en India. De Israëli's onderhandelen
met Saudi-Arabië en andere Golfsta
ten, die daarvoor een alibi hebben ge
vonden in de Palestijnse deelname aan
het vredesproces. Ironie kent geen
grenzen.
Het enige Palestijnse succesje was de
toevoeging van een werkgroep "Vluch
telingen' aan de commissies over wa
ter, economische samenwerking,
milieu en wapenbeheersing. Maar de
Israëli's hebben al laten weten dat ze
niet zullen toegeven aan het Ameri
kaans-Russische verlangen daar ook
Palestijnen uit de diaspora toe te laten.
Ze vinden trouwens dat het onderwerp
'vluchtelingen' niet in het multilaterale
overleg thuishoort, maar moet worden
besproken bij de bilaterale onderhan
delingen in Washington.
Voor de Israëli's vormen de honderd
duizenden Palestijnse vluchtelingen
een ongemakkelijk en wel degelijk met
schuldgevoelens beladen onderwerp.
Het 'recht op terugkeer' mag dan voor
de meest pragmatische Palestijnen niet
meer betekenen dat ze hun huizen in
Haifa of Jaffa opeisen, maar wel dege
lijk dat ze zich willen vestigen in een
toekomstige Palestijnse staat.
Bijna 45 jaar na de Arabische invasie
van de prille staat Israël betalen de Pa
lestijnen nog steeds de rekening. Voor
hun is het vluchtelingenprobleem niets
meer of minder dan de kem van de
zaak. Maar in Moskou voerden verte
genwoordigers van landen als China,
Canada en Turkije het woord, terwijl
de Palestijnse vluchtelingen (de be
langrijkste slachtoffers van het conflict)
alleen maar naar de televisie konden
kijken.
De multilaterale onderhandelingen
over regionale vraagstukken zijn mede
bedoeld om het directe overleg tussen
Israël en zijn buren te vergemakkelij
ken. Maar men kan zich afvragen of
Moskou niet het tegendeel heeft be
werkstelligd. Scherper dan ooit tekent
zich nu een as Amerika-Israël-Jordanië
af, tegenover een combinatie van Syrië,
Libanon en de PLO. En de verkiezings
koorts in de Verenigde Staten en Israël
schept evenmin de juiste sfeer voor de
bilaterale gesprekken, die volgende
maand in Washington moeten worden
hervat. Het ziet er naar uit dat de Israë
lische oppositieleider Shimon Peres,
die wil dat het overleg wordt opge
schort, binnenkort zijn zin zal krijgen.
'Dode' Amerikaanse vrouw leeft
Artsen in een ziekenhuis in Florida hebben verleden week een
75-jarige vrouw na een hartaanval ten onrechte dood verklaard.
Een plaatselijk tv-station meldde dinsdag dat nabestaanden
constateerden dat het lichaam, dat al in een plastic lijkzak was
verpakt, nog ademde. Een woordvoerder van het ziekenhuis
houdt vol dat alles erop wees dat de patient klinisch dood was.
Volgens het tv-station is de toestand van de vrouw momenteel
kritiek, maar stabiel.
VS: Zelf betalen voor celstraf
Amerikaanse gedetineerden moeten hun eerste jaar achter de
tralies zelf betalen voor hun kost en inwoning in de gevangenis.
Dat heeft president bush gisteren bij het indienen van de Ameri
kaanse begroting bekend gemaakt. Ongeveer 9 procent van de
jaarlijks 30.000 nieuwe gedetineerden in federale gevangenissen
heeft volgens berekeningen het geld om de regering de kosten
(18.000 dollar) te vergoeden. Gedacht moet worden aan witte
boordencriminelen en drugshandelaars als het soort gevange
nen dat wel voor hun verblijf kan betalen.
Tass wijzigt naam in Itar-Tass
Het staatspersbureau Tass heeft vandaag op last van president
Boris Jeltsin zijn naam formeel gewijzigd in Itar-Tass, ontleend
aan Informatie Telegraaf Bureau Rusland. In eerdere berichten
werd gezegd dat Tass voortaan zou luisteren naar de naam Rita,
ontleend aan dezelfde woorden, maar in een andere volgorde.
Waarom die volgorde was veranderd, werd niet gezegd.
I f
i
De Zwitserse minister van justitie Arnold Koller heeft gisteren een
lunch met de Chinese premier Li Peng afgezegd uit protest tegen de
weigering van de Chinese delegatie om de situatie van de mensen
rechten in China en Tibet met hem te bespreken. Voor het parle
mentsgebouw in Bern zette de politie het waterkanon in tegen de
monstrerende Tibetanen (foto), die protesteerden tegen het bezoek
van Li. •foto epa
Elizabeth wil geen fontein cadeau
De Britse koningin Elizabeth wil geen fontein als cadeau ter ge
legenheid van het feit dat ze dit jaar 40 jaar koningin is. Dat
heeft Buckingham Palace gisteren woensdag laten weten. De
Fontein Maatschappij, die de vorstin het cadeau had willen ge
ven, had naar eigen zeggen al toestemming om een bronzen
eenhoorn met een vergulde hoom en een dertien meter hoge
water spuwende kroon, de eigenlijke fontein, op Parliament
Square neer te zetten. Het is 6 februari 40 jaar geleden dat Eliza
beth de Britse troon besteeg.
India opent ambassade in Israël
Na de Sovjetunie en China heeft nu ook India volledige diplo
matieke betrekkingen aangeknoopt met Israël. N.Dixit. Israël en
India zullen binnenkort ambassades openen in New Delhi en
Tel Aviv. Tot nu toe onderhielden Israël en India betrekkingen
op het laagst mogelijke niveau. India erkende de staat Israël,
maar het had geen vertegenwoordiging in Tel Aviv. Er is een Is
raëlische consul in Bombay. India heeft voplledige betrekkingen
altijd tegengehouden uit bezorgdheid over de reactie van de 100
miljoen moslims in eigen land.
Het is moeilijk om het gezicht in de plooi te houden wannee
verdwaalde parachutist Het voorval deed zich vanmorgen v
r naast je iemand netjes aan het zicht wordt onttrokken door de parachute van een
r in de Filipijnse hoofdstad Manila. «foto afp
Met het besluit het werkgroep-
beraad in het voorjaar voort te
zetten is gisteren in de Russi
sche hoofdstad Moskou de der
de ronde van de vredesconfe
rentie over het Midden-Oosten
beëindigd. De werkgroepen zul
len hun besprekingen hervatten
in april of mei, na afloop van
het joodse paasfeest en de isla
mitische vastentijd. Als ont
moetingsplaatsen kwamen
Brussel, Washington, Turkije,
Japan en Canada uit de bus. Al
leen voor Brussel werd een con
crete afspraak gemaakt en wel
op 11 en 12 mei, aldus de Israë
lische minister van buitenland
se zaken Levy.
Net als tijdens de openings
dag lieten ook gisteren de Pales
tijnen verstek gaan omdat hun
delegatie niet werd geaccep
teerd door Israël.
Donderdag 30 januan 1992 Redactie: 023-150225 RONALD FRISART (chef) ONNO HAVERMANS HANS JACOBS JOLANDA CUKES Vertalingen: MARGREET HESUNGA LUUTJE NIEMANTSVERDRIET Vormgeving: MI77IE MEUERHOF
IN ISRAEL WORDT VANDAAG
overeenstemming verwacht tussen
de regerende Likud en Arbeid over
een datum voor vervroegde verkie
zingen. Zoals het er nu naar uitziet,
zal de bevolking op 23 juni naar de
stembus gaan.
NIEUWSLIJN
Alarmsysteem verongelukte
Airbus was uitgeschakeld
DEN HAAG-PARUS ANP-AFP-Rtr
De vorige week verongelukte
Franse Airbus van Air Inter be
schikte niet over een alarmsys
teem dat automatisch afgaat als
een vliegtuig te dicht bij de
grond komt, de zogenoemde
GPWS. Alle lijnvliegtuigen wor
den afgeleverd met een derge
lijk alarmsysteem, maar bij de
A320's van Air Inter zijn ze eruit
gehaald, aldus het weekblad Le
Canard Enchainé.
Waarom? „Deze maatschap
pij vliegt alleen binnen Frank
rijk en de piloten kennen het
terrein als hun broekzak", luidt
het enigszins gegeneerde ant
woord van Air Inter in de krant.
De Airbus daalde binnen vijf ki
lometer en binnen een minuut
2.700 voet, waarna het toestel
op de helling van de berg Sain-
te-Odile neerstortte.
Le Canard Enchainé wijst er
op dat een hoge luchtvaartfunc-
tionaris er op 12 december nog
bij Air Inter op had aangedron
gen de alarmsystemen in de
Airbus weer in werk te stellen.
Zijn oproep werd genegeerd.
De Franse luchtvaartspecialist
Michel Polacco zei voor de Fan-
se radio dat de beschikbare in
formatie aangeeft dat het onge
luk waarschijnlijk het gevolg is
van een combinatie van facto
ren: een fout van de beman
ning, slechte weersomstandig
heden en moeilijkheden met
het bedienen van de automati
sche piloot van de A320.
Servische minderheid blijft onbuigzaam
De Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties beslist de
komende dagen of de
plannen om een vredes
macht in Joegoslavië te sta
tioneren moeten worden
doorgezet. VN-afgezanten
ondervinden de nodige te
genwerking bij hun pogin
gen de komst van de
10.000 'blauwhelmen' in
Joegoslavië te regelen.
Vooral de Servische min
derheid in Kroatië ligt
dwars.
De leiders van de Servische
minderheden in Kroatië weige
ren de wapens neer te leggen of
VN-soldaten in hun gebied toe
te laten. Hoewel de leiders van
Kroatië en Servië en het leger
eerder wel akkoord gingen met
de VN-plannen, beginnen ze
zich door alle vertragingen weer
te roeren. Zo eiste de Kroatische
president Tudjman gisteren het
vertrek van de federale troepen
van Kroatisch grondgebied en
de ontwapening van Servische
milities. Hij stelde zich verder
hard op tegen de Servische
minderheid in zijn republiek.
„De Serviërs in Kroatië mogen
hooguit rekenen op lokaal be
stuur", zo zei hij.
Ook Goran Hadzic, leider van
een Servische enclave in Oost-
Kroatië, sloeg harde taal uit.
„Wij zullen nooit toestaan dat
Servisch gebied weer een deel
van Kroatië wordt. Een compro
mis met Kroatië zal er niet ko
men", aldus Hadzic.
Milan Babic, leider van de
'Servische republiek Krajina' in
het westen van Kroatië, blijft
eveneens onbuigzaam op zijn
standpunten staan. Hij heeft de
afgelopen weken steeds te ken
nen gegeven geen vredestroe
pen op 'zijn gebied' te dulden.
VN-gezant Cyrus Vance zou
in een gesprek met de Servische
oppositieleider Vuk Draskovic
hebben gezegd dat de vredes
macht vijf tot tien jaar in Joego
slavië gestationeerd blijft. Dat
heeft de Servische Vernieu
wingsbeweging van Draskovic,
de grootste oppositiepartij van
Servië, gezegd. Vance zou ech
ter hebben benadrukt dat de
VN-soldaten niet worden gesta
tioneerd zonder „volledige in
stemming" van Hadzic en Ba-
bic.
Volgens het VN-plan moeten
in de bezette gebieden van
Kroatië 10.000 'blauwhelmen'
worden gestationeerd. Daar
naast moeten alle federale Joe
goslavische troepen uit Kroatië
worden teruggetrokken en de
Servische en Kroatische eenhe
den worden ontwapend.
Radio-Zagreb en het Kroati
sche persbureau Hina bericht
ten gisteren over diverse schen
dingen van het staakt-het-vu-
ren. In de Kroatische plaatsen
Vinkovci, Otocac en Sisak open
den federale troepen het vuur
op Kroatische stellingen. Vol
gens Hina vielen geen gewon
den en bleef de schade beperkt
YANGON AP-UPI
De Myanmarese militaire lei
ders zullen het kabinet uitbrei
den en willen een nieuwe
grondwet. De junta heeft dat
gisteravond meegedeeld via de
staatsmedia. Myanmar is het
voormalige Burma.
De veranderingen moeten lei
den tot een nationale conventie
die een „solide grondwet" moet
opstellen waarop een democra
tie gebouwd kan worden. Het is
niet duidelijk of de militairen,
die in 1988 de macht grepen,
daadwerkelijk van plan zijn
concessies te doen aan de op
positie. In 1990 weigerde de
junta na een grote verkie
zingsnederlaag de macht af te
staan, waarna de oppositie
monddood werd gemaakt.
De regering, die tien leden
telt, wordt uitgebreid met vijf
burgers en twee generaals. Het
kabinet telt op dit moment
slechts een burgerlid. De junta
opereert naast het kabinet en
wordt met drie generaals uitge
breid tot 22 leden.
De junta heeft deze week
meer dan 2000 docenten van de
universiteit terug naar school
gestuurd voor opfriscursussen
in patriottisme, management
en orde houden. Aanleiding
voor de extra lessen zijn de stu
dentenprotesten die er in de
cember toe leidden dat alle ho
gescholen en universiteiten ge
sloten werden.
India meldt dat bij gevechten
in Nagaland, de onherbergzame
bergregio tussen India en
Myanmar, zeker 200 mensen
om het leven zijn gekomen. De
Naga's verzetten zich tegen de
regering in Yangon (Rangoon).
Socialisten lonken naar liberaal-democraten
londen cees van zweeden
correspondent
Als de Britse Labour Partij na de
verkiezingen dit jaar aan de
macht zou komen, dan zal ze
een parlement voor Schotland
instellen. De leden daarvan zul
len worden gekozen via evenre
dige vertegenwoordiging. Dat
heeft het hoofdbestuur van de
Britse oppositiepartij gisteren
besloten.
Labour vreest dat de Schotten
zullen aankoersen op een onaf
hankelijk Schotland, als zij geen
parlement met verregaande be
voegdheden krijgen. Twee re
cente opiniepeilingen hebben
uitgewezen dat een meerder
heid van de Schotse bevolking
tegen de huidige unie met En
geland, Wales en Noord-Ierland
is.
Het is overigens voor het eerst
dat Labour zich hardop uit
spreekt voor evenredige verte
genwoordiging. Het besluit
wordt dan ook gezien als een
handreiking naar de Liberaal-
Democraten, uitgesproken
voorstanders van evenredige
vertegenwoordiging. Aangezien
de kans reëel is dat bij de ko
mende parlementsverkiezingen
geen van de partijen een meer
derheid krijgt, zullen zowel La
bour als de conservatieven een
beroep op de Liberaal-Demo
craten doen om met hen te re
geren.
Labour-partijleiders bena
drukten gisteren dat het nieuwe
kiesstelsel van evenredige verte
genwoordiging vooralsnog al
leen geldt voor het Schotse par
lement. Labour bezint zich nog
op een hervorming van het
kiesstelsel in de rest van het
Verenigd Koninkrijk.
De Russische president Boris
Jeltsin heeft in een interview dat
morgen op de Amerikaanse te
levisie wordt uitgezonden de
geruchten tegengesproken dat
hij .een alcoholist zou zijn. Jelt
sin ontkende in het ABC-pro-
gramma 20-20 ook berichten
dat Russische nucleaire technici
in Libië werkzaam zouden zijn.
Een deel van het programma
werd zaterdag reeds uitgezon
den.
Jeltsin verklaarde ook bang te
zijn dat zijn drie kleinkinderen
gekidnapped zouden kunnen
worden. „Ik heb informatie ont
vangen dat dit zou kunnen ge
beuren", zo verklaarde Jeltsin,
zonder verdere details te geven.
In tegenstelling tot Sovjet
president Michail Gorbatsjov,
die de sterk patriarchale Russen
verbaasde door openlijk zijn
vrouw Raisa om advies te vra
gen, verklaarde Jeltsin dat hij
met zijn vrouw Naina niet over
politiek sprak. „In ons gezin ben
ik de baas", zo zei Jeltsin in ant-
tuurlijk heeft mijn vrouw eigen
gezichtspunten en is zij vrij die
te laten horen", aldus de Russi
sche leider.
Geruchten over zware drank
zucht hebben Jeltsin achter
volgd sinds hij tijdens zijn eer
ste bezoek aan de VS, twee jaar
geleden, dronken zou zijn ge
weest. Door in de afgelopen
maanden tweemaal plotseling
afwezig te zijn is de geruchten
stroom weer op gang gekomen.
Maar hij vertelde Walters:
„Sport en alcohol gaan niet sa
men. Ik ben een actieve sport
man, anderhalf uur oefeningen
elke dinsdag en zondag". „Na
tuurlijk zijn er enkele feestda
gen die wij in onze familie vie
ren. Ik ben geen asceet, maar ik
ontken al die geruchten catego
risch".
Jeltsin kondigde aan de sala
rissen van nucleaire technici te
zullen verhogen. „Hun salaris
sen zijn soms slechts 1.000 roe
bel per maand; wij hebben on
geveer 3.000 van zulke mensen
en ik ben van plan een speciaal
decreet te tekenen waardoor
hun salaris naar 5.000 roebel
gaat", aldus Jeltsin.
san Salvador ipsopdrachtgever van de moord op
aartsbisschop Romero in 1980
en als de man achter de
doodseskaders, die duizenden
moorden, verdwijningen en
martelingen op hun geweten
hebben.
In maart 1991 werd bij de
majoor kanker aan tong en
luchtwegen ontdekt. Zijn toe
stand op dit moment is zo
slecht dat woordvoerders van
Arena voor zijn leven vrezen.
Volgens de huidige partijvoor
zitter Armando Calderon is
D'Aubuisson in „uiterst slechte
conditie".
De oprichter van de regerings
partij Arena in El Salvador, ma
joor Roberto D'Aubuisson, ligt
ernstig ziek in een hoofdstede
lijk hospitaal. Hij heeft een
kwaadaardig gezwel in de
twaalf-vingerige darm. Volgens
Arena-leiders is D'Aubuisson
drie weken geleden opgenomen
i heeft hij twee operaties on-
Roberto D'Aubuisson was een
van de hoofdrolspelers in de
bloedige burgeroorlog die
twaalf jaar lang in El Salvador
woedde. Hij wordt gezien als de
Boris Jeltsin sprak aan de vooravond van zijn bezoek aan Amerika en
Londen met de Amerikaanse minister Baker. •foto ap
Ontslag Clintons beschuldiger
administratief medewerkster.
uttle rock aphgar chef verklaarde da, zjj
sinds maandag zonder opgaaf
van redenen niet op haar werk
was verschenen en dat hij haar
daarom volgens de geldende re
gels de laan uit had gestuurd.
Flowers kreeg voor haar onthul
ling 100.000 dollar. Ze had een
jaarsalaris van 17.000 dollar.
De vrouw die de Democratische
presidentskandidaat Bill Clinton
in problemen bracht met de
onthulling dat zij 12 jaar lang
een relatie met hem zou heb
ben gehad is wegens verzuim
uit haar baan ontslagen. Genni-
fer Flowers was werkzaam als
