Binnenland
Vietnamezen toch weg
Informeel overleg
over cao in bouw
De komkommer en de uitjes in de slabak
Slachtoffers willen
geld zien van dader
Toelating bestrijdingsmiddelen
loopt sterk achter op schema
Donderdag 30 januari 1992
Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN
S VISSER Vormgeving: ESTHER NYPELS
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), I
NIEUWSLIJN
Unie BLHP verwerpt akkoord Akzo
Het algemeen bestuur van de Unie BLHP heeft gisteren het prin
cipe-akkoord over de nieuwe cao bij Akzo verworpen. De bond
heeft bezwaren tegen de afspraken die zijn gemaakt over gelei
delijke afschaffing van de collectieve vut regeling. De overige
bonden zullen het principe-akkoord wel met een positief advies
aan hun leden voorleggen. Een woordvoerder van Akzo toonde
zich 'verbaasd' over de beslissing van het Unie-bestuur, omdat
de onderhandelaar namens de bond na de het bereiken van het
principe-akkoord wél zei de afspraken met positief advies posi
tief aan de achterban te zullen voorleggen.
Suriname krijgt geld nog even niet
Minister Pronk (ontwikkelingssamenwerking) stelt de uitbeta
ling van de 1,6 miljard ontwikkelingshulp aan Suriname op
nieuw uit. In een brief aan de Tweede Kamer schrijft Pronk dat
hij de hand op de knip houdt, tot de Surinaamse regering met
een goed pakket komt voor het herstel van de economie. Dat is
er nog steeds niet. Wel juicht Pronk het toe dat de Surinaame re
gering voorzichtig postitief is over de aanbevelingen van het or
ganisatiebureau Coopers Lybrand. Dat heeft in opdracht van
de EG en Suriname harde voorstellen gedaan voor sanering van
de Surinaamse economie. Pronk noemt de Surinaamse reactie
„een goede stap op weg naar het begin van structurele aanpas
sing van de economie."
Nederland scheldt schulden kwijt
Nederland heeft het afgelopen jaar opnieuw ontwikkelingslan
den schulden kwijtgescholden, zo blijkt uit een brief van de mi
nisters Pronk (ontwikkelingsamenwerking) en Kok (financiën)
aan de Tweede Kamer. Niet alleen Afrikaanse lage-inkomenslan-
den die zich bereid hebben getoond een wat wordt genoemd
'bevredigend' economisch beleid te voeren, zijn schulden kwijt
gescholden. Behalve Egypte, Kenia, Mozambique, Senegal, Tan
zania en Zambia hebben niet-Afrikaanse landen met soortgelij
ke problemen, als Honduras, Jamaica, Nicaragua, Pakistan,
Peru, Vietnam en Jemen van de maatregelen geprofiteerd.
FNV-bond: Verdere atv in zuivel
De Voedingsbond FNV wil dat oudere werknemers in de zuivel
industrie drastisch korter gaan werken. Voor werknemers vanaf
53 jaar zou in etappes een werkweek van 32 uur moeten gaan
gelden. De Voedingsbond zal de eis voor drastische arbeidstijd
verkorting bij de komende cao-onderhandelingen op tafel leg
gen. In de zuivelindustrie staan wegens een forse sanering 2.000
van de 19.000 banen op de tocht. Via de arbeidstijdverkorting
wil de bond dat banenverlies opvangen. De Voedingsbond wil
de verdere atv in een 'glijdende schaal' invoeren, waarbij werk
nemers vanaf 45 jaar steeds meer extra vrije dagen krijgen naar
mate ze ouder worden, tot een maximum van 26 extra vrije da
gen per jaar. De bond wil verder dat de vut-leeftijd op 59 jaar
blijft liggen.
Hoge opbrengst jongste staatslening
De jongste staatslening met een rente van 8,25 procent, die be
stond uit twee gedeelten met looptijden van respectievelijk 10
en 15 jaar, heeft in totaal 15,5 miljard gulden opgebracht. De to
tale opbrengst van de lening met een looptijd van 15 jaar is uit
gekomen op 5,5 miljard gulden. Dat heeft het ministerie van fi
nanciën gisteren laten weten. Eerder is bekendgemaakt dat de
lening met een looptijd van 10 jaar 10 miljard gulden heeft op
gebracht. Het ministerie heeft dit jaar 18,3 miljard gulden bin
nengehaald uit staatsleningen. De financieringsbehoefte van het
rijk bedraagt dit jaar 45,4 miljard gulden, zodat op dit moment
ruim 40 procent daarvan is gedekt.
Een Haagse politieman toont de massale hoeveelheid koffie die in be
slag werd genomen na de arrestatie van twee Hagenaars. In een winkel
in 's Gravezande werd dinsdag een 48-jarige man aangehouden, die er
van wordt verdacht gedurende anderhalf jaar ongeveer honderd pakken
koffie per week te hebben gestolen in de Hofstad en omgeving. De an
dere arrestant is de heler, een 40-jarige Hagenaar. In zijn woonhuis trof
de politie enkele vuilniszakken vol koffiepakken van 250 en 500 gram
aan. In de woning van de dief wewrden gisteren nog eens ruim 2500
pakken koffie gevonden. De Haagse politie zegt nog meer aanhoudin
gen te verwachten. foto anp Raymond rutting
DEN HAAG GPD
Ruim negentig procent van de
slachtoffers die schade lijden
door een delict, verkiest een
schadevergoeding van de dader
boven een vergoeding uit een
fonds of door de overheid. Meer
dan de helft van de daders is
bereid de schade te vergoeden.
Dit blijkt uit een onderzoek
van het Wetenschappelijk On
derzoek- en Documentatiecen
trum van het ministerie van jus
titie naar een experiment met
schadebemiddeling in het ar
rondissement Middelburg. Het
verslag van het experiment is
gisteren verschenen.
Volgens de .onderzoekers is
voor schadebemiddeling in de
toekomst een belangrijke rol
weggelegd. Zij pleiten ervoor de
regeling op meer plaatsen in te
voeren. Het succes is mede in
gegeven door het voordeel van
de regeling voor de dader. Die
krijgt te maken met een officier
van justitie, die bij de (straf
rechtelijke) afdoening van de
zaak rekening houdt met de be
reidheid van de dader om het
slachtoffer tegemoet te komen.
De schadebemiddelaar, die
vanaf juni 1989 in Middelburg
heeft gefunctioneerd, benader
de ongeveer 200 slachtoffers.
Van dit aantal wilde 72 procent
gebruik maken van het aanbod
van de bemiddelaar om via de
dader de schade te verhalen.
Zestig procent van hen kreeg
ook werkelijk geld te zien van
de dader.
Schadebemiddeling begint
zodra een slachtoffer bekend is
bij het openbaar ministerie. De
bemiddelaar vraagt het slacht
offer of er materiële schade is
en of een vergoeding op prijs
wordt gesteld. Als het slachtof
fer daar voor voelt, stapt de be
middelaar naar de dader.
Als de dader bereid is schade
vergoeding te betalen, wordt
een regeling getroffen. De dader
stort geld op rekening van de
bemiddelaar die het op zijn
beurt weer aan het slachtoffer
geeft. Zo wordt de privacy van
het slachtoffer gewaarborgd,
meent justitie.
Als de bemiddeling tot scha
devergoeding mislukt, kan de
rechter nog een poging wagen.
Uit het onderzoek blijkt dat in
de helft van de zaken waarbij de
bemiddeling niet lukte, de rech
ter alsnog een schadevergoe
ding oplegde.
Staatsecretaris Kosto (justitie) houdt onverkort vast aan
zijn voornemen uitgeprocedeerde Vietnamese asielzoe
kers uit te wijzen naar Tsjecho-Slowakije, ondanks de de
finitieve weigering van de regering in Praag om 23 van de
24 Vietnamezen toe te laten. De Tsechoslowaakse rege
ring heeft dit gisteren officieel aan Nederland laten we
ten. Slechts één van de asielzoekers is welkom, omdat hij
over een Tsjechoslowaaks dienstpaspoort beschikt
DEN HAAG GPD
Kosto houdt tevens staande dat
er onvoldoende reden is om aan
te riemen dat asielzoekers die
naar Vietnam worden terugge
stuurd, daar worden vervolgd.
Kosto baseert zich op een
ambtsbericht van de Neder
landse ambassade in Bangkok.
Volgens de staatssecretaris wor
den daarin de rapportages van
Amnesty International voldoen
de weerlegd. Amnesty zegt dat
Vietnamezen die het land zijn
ontvlucht bij terugkeer rekening
moeten houden met ernstige
straffen.
Kosto heeft de hoop op een
nader gesprek met de Tsjechos-
lowaakse regering nog niet op
gegeven. Hij wil dan nogmaals
duidelijk maken dat de weige
ring om asielzoekers terug te
nemen in strijd is met interna
tionaal erkende richtlijnen.
Een onderzoekscommissie
van de kerkelijke organisatie In-
lia concludeerde eerder deze
week dat Tsjecho-Slowakije niet
kan worden gedwongen om de
asielzoekers terug te nemen. Dit
omdat het land nooit de aanbe
veling van het Hoge Commissa
riaat voor de Vluchtelingen
heeft ondertekend.
Daarin is vastgelegd dat een
land dat langdurig onderdak
aan vreemdelingen heeft gebo
den het land van eerste ont
vangst ook voor hun opvang
moet zorgen. Tsjecho-Slowakije
vindt dat Nederland het eerste
land van opvang is. Dit omdat
de Vietnamezen in Tsjecho-Slo
wakije nooit asiel hebben aan
gevraagd en dat ook niet willen.
Formeel kan Nederland daar
niet veel tegen inbrengen. Justi
tie beroept zich er op dat het
Nederlandse standpunt in over
eenstemming is met internatio
naal erkende richtlijnen. Twee
weken geleden nog heeft een
Tsjechoslowaakse delegatie aan
Justitie toegezegd dat dit in acht
zou worden genomen.
Vorige week echter kreeg mi
nister Van den Broek de „toe
zegging" van zijn Tsjechoslo
waakse ambtsgenoot Dienst-
bier, dat Praag alleen Vietname
zen aanvaardt die op vrijwillige
basis komen. Er is echter niet of
nauwelijks een Vietnamees te
vinden die dat wil.
Inlia is zeer verontwaardigd
over de houding van Justitie.
Woordvoerder Van Tilborg
denkt dat de advocaten van de
Vietnamezen massaal naar de
rechter zullen stappen als Justi
tie daadwerkelijk tot uitzetting
overgaat.
De verschillende kerken in
Nederland waar de asielzoekers
zitten ondergedoken, zullen
overigens geen extra maatrege
len nemen tegen de dreigende
uitzetting.
'Ruimte moet van werkgevers komen
UTRECHT ANP
De werkgeversorganisatie AVBB
en de vakbonden gaan volgende
week dinsdag in een informeel
overleg proberen de vastgelo
pen onderhandelingen over een
nieuwe cao voor de bouwnijver
heid (240.000 werknemers) vlot
te trekken.
Het cao-overleg liep vorige
week maandag vast. De bonden
weigerden toen verder te pra
ten. Zij vonden de voorstellen
van de werkgevers onaanvaard
baar.
De AVBB stelde onder meer
voor om werknemers bij ziekte
maximaal vier atv-dagen per
jaar in te laten leveren. Voorts
wil de werkgeversorganisatie de
aanvulling op de Ziektewetuit
kering gedurende de eerste zes
weken verlagen van 100 tot 80
procent.
AVBB-woordvoerder De
Fouw wilde niet zeggen of hij
dinsdag met aangepaste voor
stellen zal komen. Hij sloot ech
ter niet uit dat het informele ge
sprek kort na dinsdag weer over
kan gaan in een formeel cao-
overleg.
Bij de vakbonden was de uit
nodiging voor het informeel
overleg gistermiddag nog niet
binnen. Woordvoerders van de
bouwbonden van FNV en CNV
gaven echter wel te kennen dat
zij bereid zijn aan het gesprek
deel te nemen. Maar van de
vakorganisaties is geen enkele
concessie te verwachten. „De
ruimte zal van werkgeverszijde
moeten komen", aldus een
woordvoerder.
Gabor krijgt felle kritiek Kamer wegens traagheid commissie
DEN HAAG GPD
Staatssecretaris Gabor (land
bouw) heeft gisteren van de
Tweede Kamer felle kritiek ge
kregen op de traagheid waar
mee de Commissie Toelating
Bestrijdingsmiddelen (CTB)
werkt. Vorig jaar werd slechts
één alternatief bestrijdingsmid
del toegelaten, terwijl enkele
voor de bloembollen- en aard
appelteelt belangrijke bestrij
dingsmiddelen per 1 januari
1993 worden verboden. Minder
schadelijke middelen zijn ech
ter nog niet beschikbaar.
De Tweede Kamer ergerde
zich ook aan de moeizame gang
van zaken rond de verzelfstan
"KON MIJN VADER
MAAR WEER
LOPEN..."
Met
100 sulden
helpt u hem
op de been
diging van de CTB. Daarover
wordt inmiddels al vijf jaar ge
praat. Gabor heeft de Kamer la
ten weten dat verzelfstandiging
zeker nog drie jaar op zich zal
laten wachten. De Tweede Ka
mer zag daardoor het voor 6
april geplande debat over het
meerjarenplan gewasbescher
ming de mist ingaan.
Voordat dit meerjarenplan in
werking kan treden, moet eerst
duidelijk zijn wat de werkwijze
is van de CTB. Volgens het ge
wasbeschermingsplan moeten
eerst alternatieve bestrijdings
middelen worden toelaten,
voordat schadelijke bestrij
dingsmiddelen kunnen worden
verboden. De vertragingen wor
den met name veroorzaakt
doordat maar liefst vier ministe
ries betrokken zijn bij de toela
ting van nieuwe, milieuvriende
lijke gewasbeschermingsmidde
len.
Gabor zei de zware kritiek wel
te kunnen begrijpen en ver
klaarde zelfs er „slapeloze nach
ten" van te hebben. Volgens
Gabor is de commissie de
laatste maanden in staat ge
weest veel achterstanden weg te
werken. De commissie staat nu
op het punt enkele tientallen
nieuwe middelen toe te laten,
aldus Gabor. Een groot aantal
andere middelen wacht echter
nog op toelating.
Gabor verontschuldigde zich
ervoor dat voor toelating van
een nieuw bestrijdingsmiddel
een heel netwerk van deskundi
gen moet worden geraadpleegd.
Inmiddels heeft de commissie
500 stoffen vastgesteld die van
de lijst van toegestane middelen
kunnen worden geschrapt.
Gabor: „Dat alleen is al een gi
gantische klus geweest."
UTRECHT PATRICIA VAN DER ZALM
Laatst had een Marokkaans
meisje WD-leider Bolkestein
gevraagd of hij ook vond dat
een multiculturele samenleving
eigenlijk lijkt op een bak sla: to
maat, komkommer, sla en uit
jes. Samen vormen ze een lek
ker gerecht. Bolkestein 'vond
daar wel veel inzitten', maar
meende tevens dat ze één be
langrijk ding vergat: de slabak
zelf. Ofwel: de Nederlandse
identiteit, de cultuur, het stelsel
van algemeen aanvaarde waar
den en normen. Waarden waar
aan volgens hem Nederlanders
en allochtonen de 'ingredi
ënten van de sla' zich dienen
te houden.
De WD-voorman vertelde
het verhaal gisteren op de fees
telijke jaarviering van de Uni
versiteit voor Humanistiek in
Utrecht. Die universiteit gaat bij
haar jaarvieringen de contro
verse niet uit de weg. De viering
van haar eerste bestaansjaar
wijdde zij twee jaar geleden aan
de lotgevallen van de Britse
schrijver Salman Rushdie. Vorig
jaar stond humanisme en islam
centraal en gisteravond was in
het Academiegebouw 'de multi
culturele samenleving' aan de
beurt.
Discussie
Zet directeur M. Rabbae van het
Nederlands Centrum Buiten
landers (NCB), S. Abdus Sattar,
schrijfster en moslimdeskundi-
ge, en Bolkestein naast elkaar,
gooi het onderwerp 'integratie'
op tafel en er ontspint zich een
oude (en sinds kort weer actue
le) discussie.
De hamvraag was: kan een al
lochtoon alleen integreren in de
Nederlandse samenleving door
zich volledig aan te passen? Of
de politici. En niet de allochto
nen aankijken op hun 'identi
teit'. Dat is zoiets als de brand
weer de schuld geven van de
brand."
Zelf heeft Rabbae 'vier jaar
met de NOS onderhandeld om
een beetje invloed te krijgen in
bepaalde programma's'. „Als er
dan .een mogelijkheid bestaat
om een eigen omroep op te
richten, hoef je niet meer te be
delen. Zo'n initiatief is volko
men legitiem. Het water kruipt
daar waar
Vooral ook beter en meer werk helpt allochtonen verder, vindt Rabbae. Ze doen nog maar al te vaak het min
dere werk, zoals de vrouwen in deze garnalenpellerij. foto bert verhoeff
moet het Nederlandse over
heidsbeleid integratie met be
houd van eigen identiteit stimu
leren? Dat laatste is volgens de
WD-leider een tegenspraak in
zichzelf. De discussie die hij
daarover aanzwengelde, ligt nog
vers in het geheugen.
Integratie, prima, maar dat
gaat per definitie met behoud
van de eigen identiteit, vond M.
Rabbae van het NCB. „Indenti-
teit is zo iets eigens. Niemand
kan mensen verbieden 's nachts
op hun hoofd te slapen, als ze
overdag maar weer rechtop lo
pen. En integratie is meer dan
samen in de Kalverstraat lopen.
Het is een optimale participatie
van etnische minderheden in
alle maatschappelijke sectoren
en een wederzijds respect. Daar
ontbreekt het nog aan."
Pluralisme
Bolkestein mag dan geen voor
stander zijn van integratie met
de nadruk op de eigen identi
teit, cultureel pluralisme kan hij
'wel aanvaarden'. „Maar er zijn
grenzen. Bij de afdeling Burger
zaken van de gemeente Amster
dam staan 800 mannen inge
schreven die een dubbelhuwe-
lijk hebben. Ik ben tegen poly
game gezinshereniging. Uit cij
fers van de Wetenschappelijke
Raad voor het Regeringsbeleid
blijkt dat 20 procent van de isla
mitische meisjes van school
wordt gehouden. Ook daar ben
ik op tegen. Het benadrukken,
het vasthouden van de eigen
cultuur is een statische toe
stand. Ik voel meer voor het dy
namische proces van integra
tie."
Zo ook Rabbae. Maar juist
doordat allochtonen maat
schappelijk een achterstand
hebben grote uitval op
school, hoge werkloosheid, wo
nen in oude wijken gaat het
zo slecht met die integratie. „Ze
zijn ondervertegenwoordigd in
de kunst, de sport, de media, de
universitaire wereld. Daarvoor
moet je zijn bij de direct verant
woordelijken, de beleidsmakers,
Bejaardenhuis
Hij noemt de oprichting van
een islamitische woningbouw
vereniging of een bejaardenhuis
in de toekomst dan ook niet
denkbeeldig, al was het maar
omdat allochtonen tijdens hun
proces van integratie regelmatig
met de kop tegen een onzicht
bare muur lopen. Honderd mil
joen extra vindt hij nodig voor
faciliteiten taallessen, scho
ling en werkgelegenheid die
nieuwkomers meteen bovenop
de Nederlandse samenleving
'plakken'. „Want als we de op
vang van nieuwe mensen niet
beter regelen, loopt de integra
tie gevaar."
De schrijfster S. Abdus Sattar
zei de oprichting van islami
tische scholen en moskeeën als
een overgangsfase te zien.
„Vooral de tweede generatie
heeft de economische en socia
le achterstelling aan den lijve
ondervonden. Ze voelen zich
ingekapseld. Sommigen houden
nu vast aan hun eigen zeker
heid, zoals katholieken en vrou
wen dat hebben gedaan. Geef
ze de tijd om zich een eigen
stem te vormen. Daar worden
het betere gesprekspartners
van. Dat komt de integratie al
leen maar ten goede."
