Buitenland
Japannertje pesten
nieuwe sport in vs
Ep
Schoten bij moskee in Algiers met nieuw Joegoslavië
Kernwetenschappers
uit Rusland naar VS
Servië staat alleen
*14
Nieuwe Duitse asielwet
Gebrek aan melk maakt Moskovieten wanhopig
Gevangenis in plaats van
uitwijzing voor Palestijn
Zaterdag 25 januari 1992
RONALD FRISART (chef) ONNO HAVERMANS HANS JACOBS JOLANDA OUKES Vertalingen: MARGREET
nited Press International (UPI).
TWEE OFFICIEREN van het Salvadoraanse leger, een
kolonel en een luitenant, zijn gisteren tot 30 jaar ge
vangenisstraf veroordeeld wegens de moord op zes
jezüieten, hun huishoudster en haar dochter. De
moorden, op 16 november 1989 op het terrein van
de universiteit van San Salvador, wekten heftige be
roering in de wereld.
NIEUWSLIJN
Franse oud-premier Debre uit politiek
Michel Debre, de oud-premier van Frankrijk die Charles de
Gaulle hielp de Vijfde Republiek te stichten, heeft zich gisteren
teruggetrokken uit de politiek. Een week na zijn 80ste verjaardag
legde Debre zijn laatste openbare functie, lid van de regionale
raad van het departement lndre-et-Loire, neer. Debre was van
1959 tot 1962 premier. Tussen 1966 en 1973 was hij achtereen
volgens minister van justitie, minister van buitenlandse zaken
en minister van defensie. De opsteller van de grondwet van de
Vijfde Republiek streed onvermoeibaar voor het opkrikken van
het Franse geboortencijfer.
Tadzjiek tijdens proces vermoord
In een gerechtshof in Gissar, een stad in de Centraalaziatische
republiek Tadzjikistan, is gisteren een staaltje snelrecht ten bes
te gegeven, toen een moordenaar die werd veroordeeld in de
rechtszaal werd gelyncht. De man had zeven jaar cel gekregen,
maar dit ging de familieleden van zijn slachtoffer niet ver ge
noeg: zij vielen de rechter en de aanwezige politie-agenten aan
en staken de veroordeelde dood, aldus het persbureau Tass.
Noodlanding Boeing SAS in Rusland
Een Boeing 767 van de Zweedse luchtvaartmaatschappij SAS
heeft gisteren met succes een noodlanding gemaakt op het
vliegveld van Soektoevkar in Rusland. Het toestel was op weg
van Tokyo naar Stockholm toen de oliedruk in een van de moto
ren daalde. De gezagvoerder besloot in Soektoevkar1.000 km
ten noordoosten van Moskou een noodlanding te wagen om
dat de landingsbanen van dat vliegveld goed zijn, aldus SAS. De
Boeing had 102 passagiers en 12 bemanningsleden aan boord.
Bundesbank boekt recordwinst
De Bundesbank, de centrale bank van Duitsland, heeft in 1991
een recordwinst geboekt van tegen de 20 miljard mark. Dat heeft
het Duitse persbureau DPA uitgerekend. De bank komt pas in
april met de definitieve cijfers. In 1990 boekte de Bundesbank
een winst van 9,1 miljard mark. De winst over 1991 is zoveel ho
ger doordat de Bundesbank door de hoge rente veel inkomsten
kreeg uit leningeij aan binnenlandse banken, aldus DPA.
'Koop Amerikaansluidt het gezegde
'Japannertje pesten' is deze week verheven tot een natio
nale sport in de Verenigde Staten. De gedachte dat het
Japanse economische succes ten koste gaat van de VS,
vreet aan de Amerikanen. Het Amerikaanse volk kwam
heftig in verzet tegen het toekennen van een order aan
een Japans bedrijf door de transportcommissie van Los
Angeles. De publieke woede leidde ertoe dat de commis
sie de order deze week introk.
t\aiaki wam nc izcDizunc De Amerikanen lijken er ech-
DtnA/Tci ip ampter wel voor in te ziin de mythe
nog even in stand te houden.
De relatief kleine order 41 Het chemieconcern Monsanto
treinwagons voor 122 miljoen heeft zijn 12.000 werknemers
dollar hield de gemoederen beloofd dat ze duizend dollar
tot in de hoogste regionen be- krijgen als ze een auto
zig. Het Japanse ministe
buitenlandse zaken sprak giste
ren zijn bezorgdheid uit ovei
het schrappen van de order
drong aan op eerlijkheid
achterwege laten van discrimi
natie in het internationale
kendoen.
De Amerikaanse vice-presi
het
Amerikaanse makelij aanschaf
fen. 'Koop Amerikaans' is het
gezegde dat steeds meer opgeld
doet in de VS.
De handelsrelatie met Japan
heeft enorme aandacht gekre
gen in de VS na de reis van pre
sident Bush door Azië. Bush
heeft er in Japan op gehamerd
dent Dan Quayle probeerde de dat hij meer toegang wil tot de
gemoederen te sussen door de Japanse markt voor onder meer
zeggen dat er best vooruitgang Amerikaanse auto's en auto-on-
zit in het wegwerken van de on- derdelen. Het motief is banen
evenwichtigheid in de handels- voor de Amerikaanse burgers,
balans tussen Japan en de VS. De Amerikaanse economie
„Het wordt tijd een mythe door sleept zich vermoeid door de
te prikken", zei Quayle. recessie en de werkloosheid
staat op het hoogste peil sinds
5,5 jaar. Dat kan Bush niet heb
ben aan de vooravond van
nieuwe verkiezingen.
De Japanse regering heeft
Bush toegezegd dal de invoer
van auto-onderdelen uit de VS
zal worden vergroot van negen
tot negentien miljard dollar per
jaar.
De handel van de VS met Ja
pan begint er volgens het blad
Fortune uit te zien als de handel
van een ontwikkelingsland met
een rijk land. De VS boeken
overschotten in de export van
grondstoffen en voedsel, terwijl
ze vooral tekorten hebben in de
handel in computers, videore
corders, halfgeleiders en auto's.
De populairste auto van de VS
is de' Japanse Honda Accord.
Volgens de Japanners ligt de
oorzaak van de onevenwichtige
handelsbalans in het onvermo
gen van de Amerikanen óm
goede produkten voor de Ja
panse markt voort te brengen.
Volgens de Amerikanen houden
de Japanners hun markt zoda
nig dichtgespijkerd dat produk
ten uit de VS onmogelijk naar
binnen kunnen.
'Bof en rode hond binnen 10 jaar weg' FIS benoemt nieuwe 'voorlopigeleider
De bof en rode hond kunnen met enige inspanning binnen tien
jaar over de hele wereld zijn uitgeroeid, net als dat met pokken
is gebeurd. Dat meent de directeur van de internationale ge
zondheidsorganisatie ITFDE, de arts~Donald Hopkins. Hij zegt
dat de kinderziektes met succes kunnen worden bestreden als
de mazelenprik overal ter wereld wordt vervangen door een
cocktailprik tegen mazelen, de bof en rode hond. Door de grote
besmettelijkheid van de mazelen zal het volgens Hopkins
schijnlijk niet lukken ook die ziekte binnen tien jaar uit te
en. Pokken komt sinds 1978 niet meer voor. De ITFDE houdt
zich speciaal bezig met het elimineren van ziektes.
Pentagon bezuinigt op wapensystemen
LOS ANGELES/WASHINGTON AP
De Verenigde Staten willen
tweeduizend nucleaire weten
schappers uit de voormalige
Sovjetunie in dienst nemen om
te verhinderen dat zij hun ken
nis ten dienste stellen van lan
den als Libië, Irak of Iran.
Volgens de Los Angeles Ti
mes, die dit van anonieme rege
ringskringen in Washington
heeft vernomen, zal president
Bush het voornemen dinsdag
onthullen,in zijn State of the
Union, de Amerikaanse variant
op de troonrede. Sommige we
tenschappers zullen in de ex-
Sovjetunie worden .ingezet bij
de vernietiging van kernwapens
die zij zelf mede hebben ont
wikkeld. Anderen krijgen een
baan aangeboden bij civiele re
search-instellingen in de VS.
Defensie-specialisten ver
wachten dat Bush dinsdag
eveneens een bezuiniging op
een reeks dure wapensystemen,
waaronder de B-2 bommenwer
per en de Zeewolf-onderzeeer,
zal aankondigen. Het Pentagon
hoeft niet langer te werken aan
een weerwoord op futuristische
-Sovjet-wapens, waarvan de ont
wikkeling door de instorting van
rhet communistische rijk is stop
gezet.
Bush zou bereid zijn het aan-
tal lange afstandsraketten met
een meervoudige kernkop te
verminderen. Ook zou hij voor
-de eerste maal bereid zijn Ame
rikaanse onderzeeërs bij de nu
cleaire wapenbeheersing te be
trekken.
De Washington Post meldde
gisteren dat Bush voorstellen zal
doen die moeten leiden tot de
afschaffing van alle 50 op land
gestationeerde MX-raketten
met meervoudige kernkop. Ook
zou hij volgens de Post bereid
zijn tweederde van de 1.500
atoomkoppen op Minuteman
Ill-raketten weg te doen. Daar
naast zou de ontwikkeling
de nieuwe mobiele Midgetman
worden gestaakt.
Het ministerie van defensie
voegt bij de initiatieven
Bush vergaande bezuinigingen,
voornamelijk op wapensyste
men die nog maar net in pro-
duktie zijn of binnenkort in pro-
duktie zouden gaan. De omstre
den B-2 bommenwerper 865
miljoen dollar per stuk en ont
wikkeld om onzichtbaar voor
radar het Sovjet-luchtruim bin
nen te dringen van de lucht
macht wordt daarvan het
slachtoffer. De marine moet af
zien van de Zeewolf-onder
zeeer, waaraan per stuk een
prijskaartje van 2 miljard dollar
hangt. Het leger levert de Com-
manche-gevechtshelikopter in.
De helikopter moest de opvol
ger worden van de Apache en
eigenlijk vanaf 1995 in produk-
tie komen. Het schrappen van
de Commanche levert 34 mil
jard dollar op. De bezuinigings
plannen van het Pentagon wor
den woensdag in detail onthuld.
Servië is gisteren volledig geïso
leerd geraakt in zijn poging een
nieuw Joegoslavië op te richten.
Nadat Bosnië-Hercegovina zich
al tegen het plan had gekeerd,
haakte gisteren ook Macedonië
definitief af. Ook de 2.5 miljoen
Albanezen in de Servische pro
vincie Kosovo weigeren zich bij
de nieuwe staat aan te sluiten.
Zelfs Montenegro, de trouw
ste vazal van SerVië, heeft der
mate veel voorwaarden gesteld
dat een gemeenschappelijk
staatsverband met Servië zo
goed als uitgesloten lijkt.
In de Bosnische hoofdstad
Sarajevo kwam het parlement
gisteren bijeen om een referen
dum voor te bereiden waarin de
Bosniërs zich over hun onaf
hankelijkheid kunnen uitspre
ken. Om de zaak niet direct te
laten escaleren trok het parle
ment het voorstel in om alle af
gevaardigden terug te trekken
uit de door Servië beheerste
Joegoslavische staatsorganen,
zoals Kroatië, Slovenië en Ma
cedonië hebben gedaan. De
volksraadpleging moet het mo
gelijk maken dat de onafhanke
lijkheid van Bosnië-HercegavL.
na internationaal wordt erkend.
De Servische minderheid in
Bosnië verzet zich met hand en
tand tegen het referendum. Zij
wil dat de republiek zich aan^
sluit bij een Groot-Servië.
De Kroatische premier Franjo
Greguric probeerde intussen in
New York de Verenigde Naties
te bewegen zo snel mogelijk een
vredesmacht te sturen. Bij zijn
terugkeer in Zagreb zei Greguric
dat de burgeroorlog opnieuw
zal oplaaien als Servië het VN-
vredesplan op wezenlijke on
derdelen wijzigt.
Voor de Serviërs in Kroatië is
het VN-voorstel in zijn huidige
vorm echter onaanvaardbaar.
Zij willen niet dat het federale
leger zich uit de door hen ver
overde gebieden in Kroatië te
rugtrekt, weigeren zich te ont
wapenen en zijn absoluut niet
van plan het gezag van de
Kroatische politie te accepteren.
De 'president' van Krajina,
Milan Babic, heeft steeds ge
zegd VN-vredestroepen te zul
len beschouwen als bezetters.
Aanhangers van het FIS stonden gisteren bij de Kouba-moskee in Algiers oog in oog met z
tie bleef uit, omdat een FIS-leider riep de gelovigen op zich te verspreiden.
Ordetroepen hebben gisteren in
Algiers waarschuwingsschoten
afgevuurd op betogers die zich
bij een moskee hadden verza
meld. In een andere moskee
riep een leider van het Islami
tische Reddingsfront (FIS) de
soldaten op geen gehoor te ge
ven aan de bevelen van hun
meerderen en niet te schieten
op de gelovigen.
Sommige buitenlandse jour
nalisten maakten melding van
ongeveer arrestaties. Ze om
schreven de gebeurtenissen op
de wekelijkse gebedsdag echter
als tamelijk rustig. De twee we
ken geleden geïnstaleerde voor
lopige regering heeft openbare
samenkomsten bij moskeeën
verboden. Ze beroept zich op
een wet uit 1991 die gebruik van
moskeeën als politiek forum
verbiedt.
Veiligheidstroepen vuurden
vlak voor het traditionele vrij
daggebed schoten af om de me
nigte die zich voor de Es Sunna
Moskee in de wijk Bab El-Oued
had verzameld uiteen te jagen.
Bab El-Oued staat bekend als
een bastion van het FIS. Na het
gebed braken rond dezelfde
moskee opnieuw ongeregeldhe
den uit waarbij de politie enkele
schoten loste.
Pantserwagens voerden bij de
Kouba-moskee, elders in Al
giers, zo'n 200 agenten van de
oproerpolitie aan, in volledig
rellentenue en bewapend met
waterkanonnen. Een FIS-leider'
riep de gelovigen op zich te ver
spreiden.
Het FIS benoemde gisteren
Othmane Aissani tot tijdelijk lei
der. Hij volgt Abdelkader Ha-
chani op, die deze week werd
gearresteerd. Net als Hachani is
Aissani 'voorlopig' leider, aan
gezien de officiële FIS-Ieiding
Abassi Madani en Ali Belhadj. al
.sinds mei vorig jaar in de ge
vangenis zitten.
Aissani nam in oktober ook
de functies van Hachani waar
toen deze in de gevangenis zat.
Hachani werd woensdag opge
pakt omdat hij. volgens het mi
nisterie van defensie, militairen
aanzette tot ongehoorzaam
heid. De soldaten werden in een
door Hachani ondertekend
pamflet opgeroepen zich van de
huidige Algerijnse regering te
ontdoen.
Over Aissani. een bescheiden
man, is weinig bekend. Hij is
rond de 50, verschijnt zelden in
het openbaar en lijkt op de lijn
te zitten van Madani en Bel
hadj, de nummer één en twee
van het FIS.
Piloten Airbus merkten niets
Straatsburg. Niet ver van Straat
sburg verloor het toestel plotse-
ling snel hoogte en botste het
op een berg. Bij het ongeluk
kwamen 87 van de 96 inzitten -
den om
De Franse regering besloot
gisteren een onafhankelijke pi
loot op te nemen in de commis
sie die een onderzoek instelt
naar het ongeluk. De piloten-
bond SNPL had hierom ge
vraagd, om te voorkomen dat
het onderzoek door Airbus kan
worden gestuurd. Critici van de
Airbus A-320 stellen dat teveel
wordt vertrouwd op geavan
ceerde computers die, zo zeg
gen zij, ook tekortkomingen
kunnen vertonen.
De piloten van de Airbus die af
gelopen maandag in de Voge
zen neerstortte, hebben tijdens
de vlucht niets ongewoons ge
merkt. Dit blijkt uit de banden
waarop alle gesprekken en al
het andere geluid in de cockpit
staan geregistreerd. Pierre-Hen
ri Gourgeon, hoofd van de
Franse dienst voor de burger
luchtvaart. heeft dat gisteren
meegedeeld.
Gourgeon wilde niet ingaan
op de mogelijke oorzaken van
het ongeluk. De Airbus van de
Franse binnènlandse lucht
vaartmaatschappij Air Inter
stortte maandagavond neer tij
dens een vlucht van Lyon naar
BONN DPA-/
i die komen uit
landen waar aantoonbaar geen
politieke vervolging (meer) be
staat en mensen die om econo
mische redenen naar Duitsland
zijn gekomen.
Volgens de nieuwe wet zullen
asielzoekers in kampen worden
opgevangen.
De regeringspartij CDU
(christendemocraten) had graag
gezien dat het in de grondwet
verankerde recht op asiel be
perkt zou worden, maar hier
voor was geen meerderheid te
vinden.
MOSKOU-WENDYSLOANE
De Duitse regering en de oppo
sitie zijn het gisteren eens ge
worden over een ontwerp voor
een nieuwe asielwet. De bedoe
ling is asielaanvragen sneller af
te wikkelen en niet-erkende
-vluchtelingen sneller het land
zuit te zetten. De partijen begon
nen hun besprekingen onder
.druk van de oplevende vreem
delingenhaat in Duitsland.
- Het ontwerp bekort de proce
dure voor asielzoekers die wei-
r.nig kans hebben erkend te wor
den tot zes weken. Daarbij gaat
CORRESPONDENT AP
Gelokt door de blauw-witte melkkarton
nen waarmee de etalage is ingericht trekt
Valentina Zjoekova haar 4-jarige klein
zoon melkwinkel nr. 29 binnen. Ze is ech
ter een week te laat. „Hij krijgt alleen
maar thee te drinken en omeletten moe
ten we aanmaken met water", zegt Zjoek
ova, kwaad omdat dit nu al de zoveelste
melkwinkel is waar ze voor niks komt. „Ik
weet niet eens meer wanneer ik voor het
laatst melk heb gekocht.
Melk is de laatste weken vrijwel niet meer
te krijgen in Moskou, tot wanhoop van ou
ders van kleine kinderen en tot ergernis van
de rest van de Moskovieten, die gewend zijn
jelk te gebruiken als basisingrediënt van
tal van gerechte
In tegenstelling tot de meeste andere le
vensmiddelen is melk slechts drie keer zo
duur geworden sinds op 2 januari de prij
zen in Rusland werden vrijgegeven. Melk is
een van de weinige produkten waarop de
prijscontrole gehandhaafd bleef en dat is
volgens de Ameijkaanse econoom Jeffery
Sachs nu juist de oorzaak van het ontbre
ken ervan in de winkels. Sachs, die de Rus
sische regering adviseert bij de overschake
ling op de markteconomie, vertelt dat de
winkels vorige week weigerden melk af te
nemen, omdat de inkoopprijs hoger was
komen te liggen dan de verkoopprijs. Hij
vindt dan ook dat de prijs van melk even
eens moet worden vrijgegeven.
Zjoekova, die in een boekwinkel werkt,
doet boodschappen in het centrum van
Moskou waar de winkels in vergelijking met
andere delen van de stad nog goed bevoor
raad zijn. In melkwinkel nr. 29 treft ze ech
ter behalve een heleboel andere klanten
niet veel aan. Boter en kaas zijn de enige
zuivelprodukten die verkrijgbaar zijn en
verder zijn er saucijzen en hot dogs te koop.
maar die zijn zo duur dat bijna niemand ze
neemt.
„Vorige week donderdag hadden we voor
het laatst melk. Toen kregen we acht con
tainers van elk 120 liter binnen", zegt kas-
siere Nina Valejeva. „In 25 minuten waren
we uitverkocht!"
In een hoek van de winkel zit een oude
man al de hele dag te wachten, in de hoop
dat er een nieuwe voorraad melk wordt ge
leverd. Valejeva vertelt dat sommige klanten
deze week dagelijks de hele dag hebben zit
ten wachten.
roep aangetekend bij het Israë
lische hooggerechtshof.
Hel militaire beroepshof
meent dat er andere manieren
dan deportatie zijn om te voor
komen dat Joudeh de veiligheid
in gevaar zou brengen. Eén van
die manieren is administratieve
detentie, het vasthouden van
mensen zonder proces. Door
gaans geldt die maatregeel voor
zes maanden. Joudeh zat echter
al zes maanden vast toen de mi
litaire autoriteiten zijn uitwij
zing gelastten, aldus de radio.
Het militaire hof van beroep in
Israël heeft gisteren de uitwij
zing van de Palestijn lyad Jou
deh herroepen. Joudeh blijft nu
zonder vorm van proces in de
gevangenis, zo meldde de Israë
lische radio gisteren.
Israël besloot eind vorig jaar
twaalf Palestijnen uit de door Is
raël bezette gebieden uit te wij
zen, na de moord op een joodse
kolonist. Joudeh ging met suc
ces in beroep bij het militaire
hof. De andere elf hebben be-
Bij een treinongeluk op het station van Lehrte, een voorstad van Hannover, zijn gisteren drie mensen om
het leven gekomen, onder wie een machinist. Zeker 37 passagiers raakten gewond. De treinen, afkom
stig uit Hannover en Hildesheim, botsten in dichte mist frontaal op elkaar. foto dpa
